Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

the+roll

  • 21 provolvo

    prō-volvo, volvi, vŏlūtum, 3, v. a.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to roll or tumble forwards, to roll along, roll over and over, roll away (class., but not in Cic.):

    aliquem in viam mediam,

    Ter. And. 4, 4, 37:

    corpora,

    Lucr. 6, 1264:

    ubi glaeba e terrā provolvitur ingens,

    id. 6, 553:

    cupas ardentes in opera,

    Hirt. B. G. 8, 42:

    congestas lapidum moles,

    Tac. A. 4, 51:

    Galba projectus e sellā ac provolutus est,

    id. H. 1, 41; Verg. A. 12, 533; 10, 556.—
    B.
    In partic., with se or mid., to cast one's self down, fall down, prostrate one's self at another's feet (syn. prosterno):

    se alicui ad pedes,

    Liv. 6, 3:

    flentes ad genua consulis provolvuntur,

    id. 34, 11:

    provolutae ad pedes,

    Curt. 3, 12, 11:

    genibus ejus provolutus,

    Tac. A. 12, 18; 11, 30; Just. 11, 9, 14.—
    II.
    Trop., to snatch away, carry away, hurry on (post-Aug.):

    multi fortunis provolvebantur,

    i. e. are ruined, Tac. A. 6, 17.—
    B.
    Mid., to humble one's self:

    usque ad libita Pallantis provoluta,

    submitting to the desires of, Tac. A. 14, 2:

    provolutus effususque in iram,

    Gell. 1, 26, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > provolvo

  • 22 volumen

    vŏlūmen, ĭnis, n. [volvo; a thing that is rolled or wound up; hence],
    I.
    A roll of writing, a roll, book, volume (the predom. signif. of the word; cf.:

    codex, liber): volumen plenum querelae iniquissimae,

    Cic. Fam. 3, 7, 2:

    tuis oraculis Chrysippus totum volumen implevit,

    id. Div. 2, 56, 115:

    volumen explicare,

    id. Rosc. Am. 35, 101:

    caeleste Epicuri de regulā et judicio,

    id. N. D. 1, 16, 43:

    evolvere volumen,

    id. Att. 9, 10, 4:

    hic plura persequi magnitudo voluminis prohibet, Nep. praef. § 8: illa uberius volumine amplecti,

    Plin. Ep. 3, 18, 1.— Plur.:

    evolvere volumina,

    Quint. 2, 15, 24: volumina apophthegmatôn, Cic. Fam. 9, 16, 4:

    pontificum libros, annosa volumina vatum, etc.,

    Hor. Ep. 2, 1, 26:

    signata volumina,

    id. ib. 1, 13, 2; Dig. 32, 1, 52.—
    B.
    In partic., like liber, of a separate portion of a work, a part, book:

    quoniam duobus superioribus (libris) de morte et de dolore dictum est, tertius dies disputationis hoc tertium volumen efficiet,

    Cic. Tusc. 3, 3, 6:

    sedecim volumina epistularum ad Atticum missarum,

    Nep. Att. 16, 3; Auct. Her. 1, 17, 27; Plin. 6, 29, 34, § 171; Plin. Ep. 3, 5, 5; Col. 3, 21, 11; Ov. Tr. 3, 14, 19 al.—
    II.
    A roll, whirl, wreath, fold, eddy, etc. (only poet. and in post-Aug. prose):

    (anguis) sinuat immensa volumine terga,

    Verg. A. 2, 208; cf. id. ib. 5, 85; 11, 753; Ov. M. 4, 599; 15, 721:

    crurum (equi),

    bendings, joints, Verg. G. 3, 192:

    fumi,

    wreath, whirl, Ov. M. 13, 601; Luc. 3, 505:

    undae,

    id. 5, 565:

    siderum,

    revolution, Ov. M. 2, 71.—
    * B.
    Trop., revolution, alteration, change:

    sortis humanae volumina,

    Plin. 7, 45, 46, § 147.

    Lewis & Short latin dictionary > volumen

  • 23 ē-volvō

        ē-volvō volvī, volūtus, ere,    to roll out, roll. forth, unroll, unfold: amnis... in mare evolvendo terram, etc., L.: vestīs tyranni, O.: volumen epistūlarum: aquas per campos, to spread, Cu.: In mare se (Xanthus), discharge, V. — Pass, to glide, creep: species (anguis) evoluta repente, L.: per humum evolvuntur, Ta.: ad aures militum dicta ferocia evolvebantur, spread, L.—Of books, to unroll, read, peruse, study: diligenter librum: fastos, H.: poëtas.—To roll out, spin out: fusos meos (of the Fates), O. — Fig., to unfold, make clear, disclose, reveal: animi sui notionem: naturam rerum: seriem fati, O.: haec, brood over, V. —To free, extricate, strip: me ex his turbis, T.: evolutus integumentis dissimulationis.—To drive off, repel: istos ex praedā, L. — To produce, develop: exitum criminis: Quae postquam evolvit (deus), O.

    Latin-English dictionary > ē-volvō

  • 24 roto

    rŏto, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [rota].
    I.
    Act., to turn a thing round like a wheel; to swing round, whirl about ( poet. and in post-Aug. prose; cf. torqueo).
    A.
    Lit.:

    Learchum bis terque per auras More rotat fundae,

    Ov. M. 4, 517; cf. id. ib. 9, 217; id. A. A. 2, 374:

    jactare caput et comas excutientem rotare, fanaticum est,

    Quint. 11, 3, 71:

    sanguineos orbes (i. e. oculos),

    to roll about, Val. Fl. 4, 235: ensem fulmineum, to brandish (in order to add force to the blow), Verg. A. 9, 441:

    telum,

    Liv. 42, 65, 10:

    telum in ora loquentis,

    Stat. Th. 9, 802:

    clipeum, Val Fl. 6, 551: saxa,

    Sen. Q. N. 3, 27, 6:

    flammam (venti),

    Lucr. 6, 202; cf.:

    (venti) trudunt res ante rapidique rotanti turbine portant,

    in a whirling tornado, id. 1, 295:

    flammae fumum,

    Hor. C. 4, 11, 11:

    se in vulnus (ursa),

    Luc. 6, 222:

    conreptum rotatumque sternit,

    Plin. 8, 16, 19, § 51.— Mid., to turn or go round in a circle, to roll round, revolve:

    Tyrrheni greges circumque infraque rotantur,

    Stat. Achill. 1, 56:

    circum caput igne rotato,

    Ov. M. 12, 296:

    poterisne rotatis Obvius ire polis?

    id. ib. 2, 74; cf.:

    nivibus rotatis (with glomerari),

    id. ib. 9, 221: sphaerico motu in orbem rotari, Macr Somn. Scip. 2, 14, 31.—
    * B.
    Trop.:

    aut curtum sermone rotato Torqueat enthymema,

    round, compact, concise, Juv. 6, 449:

    sic ordinem fati rerum aeterna series rotat,

    Sen. Q. N. 2, 35, 2.—
    II.
    Neutr., = rotari, to turn or roll round, to revolve (very rare):

    parte ex aliā, quā saxa rotantia late Impulerat torrens,

    Verg. A. 10, 362 Serv. (cf.:

    volventia plaustra,

    id. G. 1, 163);

    so of a peacock spreading its tail out like a wheel,

    Col. 8, 11, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > roto

  • 25 ad-volvō

        ad-volvō volvī, volūtus, ere,    to roll to, roll towards, bring by rolling: congesta robora focis, V.: ornos montibus, from the mountains, V.—To fall prostrate before: genibus omnium, L.

    Latin-English dictionary > ad-volvō

  • 26 glomerō

        glomerō āvī, ātus, āre    [glomus], to wind into a ball, gather up, roll together, collect: lanam in orbes, O.: terram speciem in orbis, O.: grando glomerata, L.: equitem docuere gressūs glomerare, superbos, i. e. make the horse prance, V.— To gather together, make a knot of, collect, crowd, assemble: agmina fugā, V.: apes glomerantur in orbem, V. — To make by gathering, collect, make up, produce: manum bello, V.: tempestatem, V.: noctem, V.— Fig., to roll up, gather, accumulate: Omnia fixa tuus glomerans determinat annus, C. poët.
    * * *
    glomerare, glomeravi, glomeratus V
    collect, amass, assemble; form into a ball

    Latin-English dictionary > glomerō

  • 27 volūmen

        volūmen inis, n    [3 VOL-], that which is rolled, a coil, whirl, wreath, fold, eddy: (anguis) sinuat inmensa volumine terga, V.: duo (dracones) iuncto volumine serpunt, O.: crurum (equi), joints, V.: fumi, wreath, O.: siderum, revolution, O.—A roll of writing, roll, book, volume: volumen plenum querelae iniquissimae: explicet volumen: evolvere volumen: hic plura persequi magnitudo voluminis prohibet, N.: annosa volumina vatum, H.—A division of a work, book, chapter, part: hoc tertium volumen: sedecim volumina epistularum, N.: mutatae tu quinque volumina formae, i. e. the Metamorphoses, O.
    * * *
    book, chapter, fold

    Latin-English dictionary > volūmen

  • 28 frons

    1.
    frons (also anciently fruns; plur. frundes, Enn. Ann. 266 Vahl.; cf. Charis. p. 105 P.—Also in nom. fros or frus, Varr. ib.; Enn. v in the foll.; cf. Prisc. p. 554 P.; and FRONDIS, acc. to Serv. Verg. G. 2, 372), dis, f. [etym. dub.], a leafy branch, green bough, foliage.
    I.
    Lit. (class.; in sing. and plur.; syn. folium).
    (α).
    Sing.: populea frus, Enn. ap. Aus. Technop. (Edyll. 5) 158 sq. (id. Ann. v. 562 Vahl.):

    ilignea, quernea,

    Cato, R. R. 37, 2:

    in nemoribus, ubi virgulta et frons multa,

    Varr. R. R. 2, 5, 11:

    bobus praestabit vilicus frondem,

    Col. 11, 3, 101: alta frons decidit, Varr. ap. Non. 486, 13:

    ne caules allii in frondem luxurient,

    Plin. 19, 6, 34, § 113:

    perenni frunde corona,

    Lucr. 1, 119:

    nigrae feraci frondis in Algido,

    Hor. C. 4, 4, 58:

    sine fronde,

    Ov. Tr. 3, 10, 75:

    immaturam destringere,

    Quint. 12, 6, 2.—
    (β).
    Plur.: russescunt frundes, Enn. ap. Charis. p. 105 P. (Ann. v. 266 Vahl.):

    deserta via et inculta atque interclusa jam frondibus et virgultis relinquatur,

    Cic. Cael. 18, 42:

    viminibus salices fecundi, frondibus ulmi,

    Verg. G. 2, 446:

    frondibus teneris non adhibendam esse falcem,

    Quint. 2, 4, 11:

    bovemque Disjunctum curas et strictis frondibus exples,

    Hor. Ep. 1, 14, 28; id. C. 3, 18, 14.—
    II.
    Poet. transf., a garland made of leafy boughs, a garland of leaves, leafy chaplet: donec Alterutrum velox victoria fronde coronet, Hor. Ep. 1, 18, 64; so in sing., id. C. 4, 2, 36; id. Ep. 2, 1, 110:

    nos delubra deum festa velamus fronde,

    Verg. A. 2, 249; 5, 661; Ov. M. 1, 449; 565; id. A. A. 1, 108.—In plur., Ov. F. 1, 711; 3, 482.
    2.
    frons, frontis, f. ( masc., Cato ap. Gell. 15, 9, 5; and ap. Fest. s. v. recto, p. 286, b, Müll.; Plaut. Mil. 2, 2, 46 Ritschl, N. cr.; id. ap. Non. 205, 4; Caecil. ap. Gell. 15, 9, 3; Vitr. 10, 17) [cf. Sanscr. brhū; Gr. ophrus; Germ. Braue; Engl. brow; v. Curt. Gr. Etym. p. 296], the forehead, brow, front (syn.: vultus, os, facies).
    I.
    Lit.:

    frons et aliis (animalibus), sed homini tantum tristitiae, hilaritatis, clementiae, severitatis index: in adsensu ejus supercilia homini et pariter et alterna mobilia,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    tanta erat gravitas in oculo, tanta contractio frontis, ut illo supercilio res publica, tamquam Atlante caelum, niti videretur,

    Cic. Sest. 8, 19: frontem contrahere, to contract or knit the brows, id. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125;

    for which, adducere,

    Sen. Ben. 1, 1:

    attrahere,

    id. ib. 6, 7: remittere frontem, to smooth the brow, i. e. to cheer up, Plin. Ep. 2, 5, 5;

    for which: exporge frontem,

    Ter. Ad. 5, 3, 53; cf.:

    primum ego te porrectiore fronte volo mecum loqui,

    Plaut. Cas. 2, 4, 3:

    explicare,

    Hor. C. 3, 29, 16;

    solvere,

    Mart. 14, 183: ut frontem ferias, smitest thy forehead (as a sign of vexation), Cic. Att. 1, 1, 1; cf.:

    nulla perturbatio animi, nulla corporis, frons non percussa, non femur,

    id. Brut. 80, 278:

    femur, pectus, frontem caedere,

    Quint. 2, 12, 10:

    frontem sudario tergere,

    id. 6, 3, 60;

    for which: siccare frontem sudario,

    id. 11, 3, 148:

    capillos a fronte retroagere,

    id. ib. 160:

    mediam ferro gemina inter tempora frontem Dividit,

    Verg. A. 9, 750:

    quorundam capita per medium frontis et verticis mucrone distincta, in utrumque humerum pendebant,

    Amm. 31, 7, 14:

    insignem tenui fronte Lycorida (a small forehead was regarded as a beauty by the ancients),

    Hor. C. 1, 33, 5; cf. id. Ep. 1, 7, 26; Petr. 126; Mart. 4, 42, 9; Arn. 2, 72.—Of the forehead of animals:

    est bos cervi figura: cujus a media fronte, etc.,

    Caes. B. G. 6, 26, 1:

    tauri torva fronte,

    Plin. 8, 45, 70, § 181:

    equi,

    Ov. Tr. 5, 9, 30:

    ovis,

    id. F. 4, 102:

    cui (haedo) frons turgida cornibus Primis,

    Hor. C. 3, 13, 4:

    (vitulus) Fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    id. ib. 4, 2, 57.—In plur., Lucr. 5, 1034. —
    2.
    The brow as a mirror of the feelings:

    non solum ex oratione, sed etiam ex vultu et oculis et fronte, ut aiunt, meum erga te amorem perspicere potuisses,

    Cic. Att. 14, 13, B, 1; cf. Q. Cic. Petit. Cons. 11, 44; and:

    homines fronte et oratione magis, quam ipso beneficio reque capiuntur,

    expression of countenance, id. ib. 12, 46:

    si verum tum, cum verissima fronte, dixerunt, nunc mentiuntur,

    Cic. Rab. Post. 12, 35:

    haec ipsa fero equidem fronte et vultu bellissime, sed angor intimis sensibus,

    id. Att. 5, 10, 3: frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur;

    oratio vero saepissime,

    id. Q. F. 1, 1, 5, § 15; cf.:

    oculi, supercilia, frons, vultus denique totus, qui sermo quidam tacitus mentis est, hic in fraudem homines impulit,

    id. Pis. 1, 1; id. Fam. 1, 9, 17:

    fronte occultare sententiam,

    id. Lael. 18, 65:

    tranquilla et serena,

    id. Tusc. 3, 15, 31; cf.:

    reliquiae pristinae frontis,

    id. Fam. 9, 10, 2:

    laeta,

    Verg. A. 6, 862:

    sollicita,

    Hor. C. 3, 29, 16:

    tristis,

    Tib. 2, 3, 33:

    gravis,

    Plin. Pan. 41, 3:

    humana, lenis, placida,

    Sen. Ben. 2, 13:

    inverecunda,

    Quint. 2, 4, 16:

    proterva,

    Hor. C. 2, 5, 16:

    urbana (i. e. impudens),

    id. Ep. 1, 9, 11:

    impudens, proterva, Aug. Op. imperf. c. Jul. 6, 21: impudentissima,

    id. ib. 26; cf.:

    impudentia frontis,

    Hier. adv. Rufin. 1, 7:

    fronte inverecunda nummos captare,

    Val. Max. 8, 2, 2.—In plur.:

    si populo grata est tabella, quae frontes aperit hominum, mentes tegat,

    Cic. Planc. 6, 16.—
    3.
    Prov.:

    frons occipitio prior est,

    i. e. better work before the master's face than behind his back, Cato, R. R. 4; Plin. 18, 5, 6, § 31.—
    B.
    Transf
    1.
    The forepart of any thing, the front, façade, van (opp. tergum and latus):

    copias ante frontem castrorum struit,

    Caes. B. C. 3, 37, 1:

    aedium,

    Vitr. 3, 2:

    parietum,

    id. 2, 8:

    januae,

    Ov. F. 1, 135:

    scena,

    Verg. G. 3, 24:

    (navium),

    id. A. 5, 158:

    pontis,

    Hirt. B. G. 8, 9, 4:

    collis ex utraque parte lateris dejectus habebat, et in frontem leniter fastigatus, etc.,

    Caes. B. G. 2, 8; 7, 23: intervallum justum arborum quadrageni pedes in terga frontemque, in latera viceni, Plin. 17, 23, 35, § 202; cf. Quint. 1, 10, 43:

    octo cohortes in fronte constituit,

    Sall. C. 59, 2:

    quatuor legionum aquilae per frontem,

    Tac. H. 2, 89:

    una fronte contra hostem castra muniunt,

    only in front, Caes. B. C. 1, 80, 2 Herz.:

    aequa fronte ad pugnam procedebat,

    Liv. 36, 44, 1:

    nec tamen aequari frontes poterant, cum extenuando infirmam mediam aciem haberent,

    id. 5, 38, 2:

    recta fronte concurrere hosti (opp. in dextrum cornu),

    Curt. 4, 13 med.; cf.:

    directa fronte pugnandum est,

    Quint. 5, 13, 11:

    veritus ne simul in frontem simul et latera suorum pugnaretur,

    Tac. Agr. 35:

    transisse aestuaria pulchrum ac decorum in frontem (i. e. fronti),

    for the front, the van, id. ib. 33: dextra fronte prima legio incessit, on the right front, i. e. on the right wing, id. H. 2, 24 fin.:

    laeva,

    Claud. in Ruf. 2, 174; cf.:

    frons laevi cornu haec erat,

    Curt. 4, 13 fin. — Poet. transf., of clouds:

    ut non tam concurrere nubes Frontibus adversis possint quam de latere ire,

    Lucr. 6, 117;

    of a precipice: Fronte sub adversa scopulis pendentibus antrum,

    Verg. A. 1, 166.—Esp. freq.: a fronte, in front, before (opp. a tergo and a latere):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur, si in Galliam venerit,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.:

    totis fere a fronte et ab sinistra parte nudatis castris,

    id. B. G. 2, 23, 4. —
    2.
    The outer end of a book-roll or volume, Tib. 3, 1, 13; Ov. Tr. 1, 1, 11.—
    3. 4.
    In measuring land = latitudo, the breadth:

    mille pedes in fronte, trecentos cippus in agrum Hic dabat,

    Hor. S. 1, 8, 12; Inscr. Orell. 4558; 4560.—
    II.
    Trop.
    A.
    The outside, exterior, external quality, appearance (cf. species and facies;

    mostly post-Aug.): Pompeius Scauro studet: sed utrum fronte an mente, dubitatur,

    Cic. Att. 4, 15, 7:

    plus habet in recessu, quam fronte promittat,

    Quint. 1, 4, 2; 11, 1, 61; cf.:

    frons causae non satis honesta,

    id. 4, 1, 42 Spald.:

    decipit Frons prima multos,

    the first appearance, Phaedr. 4, 2, 6; cf.:

    dura primā fronte quaestio,

    Quint. 7, 1, 56:

    ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    id. 12, 7, 8.—
    B.
    The character or feelings expressed by the brow.
    1.
    Poet. in partic., shame:

    exclamet perisse Frontem de rebus,

    Pers. 5, 104 (for which:

    clament periisse pudorem,

    Hor. Ep. 2, 1, 80).—
    2.
    Impudence, boldness (late Lat.; cf.

    os),

    Aug. Civ. D. 3, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > frons

  • 29 ratio

    rătĭo, onis (abl. rationi, Lucr. 6, 66), f. [reor, ratus], a reckoning, account, calculation, computation.
    I.
    Lit.
    (α).
    Sing.: Les. Nequaquam argenti ratio conparet tamen. Sta. Ratio quidem hercle adparet: argentum oichetai, Plaut. Trin. 2, 4, 15 sq.:

    rationem putare... bene ratio accepti atque expensi inter nos convenit,

    id. Most. 1, 3, 141; 146; cf.: ad calculos vocare amicitiam, ut par sit ratio acceptorum et datorum, Cic. Lael. 16, 58:

    itur, putatur ratio cum argentario... Ubi disputata est ratio cum argentario,

    Plaut. Aul. 3, 5, 53 sq.:

    dextera digitis rationem computat,

    id. Mil. 2, 2, 49:

    magna ratio C. Verruci,

    Cic. Verr. 2, 2, 77, § 188:

    direptio ejus pecuniae, cujus ratio in aede Opis confecta est,

    id. Phil. 5, 6, 16; cf.:

    quibus in tabulis nominatim, ratio confecta erat, qui numerus domo exisset, etc.,... Quarum omnium rerum summa erat, etc.,

    Caes. B. G. 1, 29: auri ratio constat: aurum in aerario est, the account agrees, i. e. is correct, Cic. Fl. 28, 69 (v. consto):

    decumo post mense, ut rationem te dictare intellego,

    to make the reckoning, Plaut. Am. 2, 2, 38 (al. ductare):

    rationem ducere,

    to make a computation, to compute, calculate, reckon, Cic. Verr. 2, 2, 52, § 129; so, rationem habere, to take an account, make a computation:

    omnium proeliorum,

    Caes. B. C. 3, 53; cf.:

    hujus omnis pecuniae conjunctim ratio habetur,

    id. B. G. 6, 19; and:

    piratarum,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    rationem inire,

    to cast up, reckon, calculate, Caes. B. G. 7, 71, 4:

    quattuor minae periere, ut ratio redditur,

    Plaut. Men. 1, 3, 23; cf.:

    tibi ego rationem reddam?

    id. Aul. 1, 1, 6; id. Trin. 2, 4, 114:

    rationem referre,

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 98:

    rationem repetere de pecuniis repetundis,

    id. Clu. 37, 104: Py. Quanta istaec hominum summa est? Ar. Septem millia. Py. Tantum esse oportet:

    recte rationem tenes,

    Plaut. Mil. 1, 1, 47 et saep.:

    drachumae, quas de ratione debuisti,

    according to the account, id. Trin. 2, 4, 24:

    grandem (pecuniam) quemadmodum in rationem inducerent, non videbant,

    how they should bring it into their accounts, Cic. Verr. 2, 1, 41, § 106.—
    (β).
    Plur.: rationes putare argentariam, frumentariam, pabuli causa quae parata sunt;

    rationem vinariam, oleariam, quid venierit, etc.,

    Cato, R. R. 2, 5:

    rationes ad aerarium continuo detuli... quas rationes si cognoris, intelleges, etc.,

    Cic. Pis. 25, 61:

    ut rationes cum publicanis putarent,

    id. Att. 4, 11, 1:

    rationes a colono accepit,

    id. Caecin. 32, 94:

    quid opus est? inquam. Rationes conferatis. Assidunt, subducunt, ad nummum convenit,

    id. Att. 5, 21, 12:

    rationes referre... rationes deferre,

    id. Fam. 5, 20, 2:

    Romani pueri longis rationibus assem Discunt in partes centum diducere,

    Hor. A. P. 325 et saep.:

    A RATIONIBVS,

    an accountant, Inscr. Orell. 1494; 2973; 2986; 4173 et saep. (cf. ab).—
    B.
    Transf.
    1.
    A list, roll, register (rare):

    cedo rationem carceris, quae diligentissime conficitur, quo quisque die datus in custodiam, quo mortuus, quo necatus sit,

    Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147:

    rationes imperii, ab Augusto proponi solitas, sed a Tiberio intermissas, publicavit (sc. Caligula),

    Suet. Calig. 16 ( = breviarium) totius imperii, id. Aug. 101 fin.:

    rationarium imperii,

    id. ib. 28.—
    2.
    A sum, number (rare), Plaut. Trin. 2, 4, 11:

    nunc lenonum et scortorum plus est fere Quam olim muscarum est. Ea nimia est ratio,

    id. Truc. 1, 1, 49:

    pro ratione pecuniae liberalius est Brutus tractatus quam Pompeius,

    Cic. Att. 6, 3, 5; cf. II. B. 1. c. infra.—
    3.
    A business matter, transaction, business; also, a matter, affair, in gen. (a favorite word of Cicero):

    res rationesque eri Ballionis curo,

    Plaut. Ps. 2, 2, 31:

    res rationesque vestrorum omnium,

    id. Am. prol. 4:

    re ac ratione cum aliquo conjunctus,

    Cic. Verr. 2, 2, 70, § 172:

    de tota illa ratione atque re Gallicana inter se multa communicare,

    id. Quint. 4, 15:

    cum (Druides) in reliquis fere rebus, publicis privatisque rationibus, Graecis utantur litteris,

    Caes. B. G. 6, 14 (metaphrast. pragmasi):

    ratio nummaria,

    Cic. Att. 10, 11, 2:

    aeraria ratio,

    id. Quint. 4, 15:

    ratio domestica... bellica,

    id. Off. 1, 22, 76:

    quod ad popularem rationem attinet,

    id. Fam. 1, 2, 4:

    rationes familiares componere,

    Tac. A. 6, 16 fin.:

    fori judiciique rationem Messala suscepit,

    Cic. Rosc. Am. 51, 149; cf.:

    in explicandis rationibus rerum civilium,

    id. Rep. 1, 8, 13:

    rationes civitatis,

    id. ib. 1, 6, 11:

    quantos aestus habet ratio comitiorum... nihil fallacius ratione tota comitiorum,

    id. Mur. 17, 35:

    propter rationem Gallici belli,

    id. Prov. Cons. 8, 19; so id. ib. 8, 14, 35:

    ad omnem rationem humanitatis,

    id. Mur. 31, 66: in hac ratione quid res, quid causa, quid tempus ferat, tu facillime perspicies, id. Fam. 1, 7, 6 fin.:

    ad eam rationem existimabam satis aptam naturam meam,

    id. Att. 9, 11, A, 1.—
    b.
    Pregn.: meae (tuae, etc.) rationes, my ( thy, etc.) interest, my ( thy, etc.) advantage (cf. in Engl. to find one's account in any thing):

    me ad ejus rationes adjungo, quem tu in meis rationibus tibi esse adjungendum putasti,

    Cic. Fam. 1, 8, 2; cf.:

    exemplum meis alienissimum rationibus,

    id. Corn. Fragm. 1, 7 B. and K.:

    consideres, quid tuae rationes postulent,

    Sall. C. 44, 5: servitia repudiabat... alienum suis rationibus existimans videri causam civium cum servis fugitivis communicasse, inconsistent with his policy or interests, id. ib. 56, 5:

    si meas rationes unquam vestrae saluti anteposuissem,

    Cic. Red. ad Quir. 1, 1.
    II.
    Trop., a reckoning, account, computation:

    postquam hanc rationem cordi ventrique edidi,

    presented this reckoning, Plaut. Aul. 2, 7, 12:

    itidem hic ut Acheronti ratio accepti scribitur,

    i.e. things are taken only, nothing is given back, id. Truc. 4, 2, 36:

    nomen (comoediae) jam habetis, nunc rationes ceteras Accipite,

    an account of the rest, id. Poen. prol. 55; cf.:

    census quom sum, juratori recte rationem dedi,

    id. Trin. 4, 2, 30; so,

    rationem dare, for the more usual rationem reddere,

    Varr. L. L. 6, § 86 Mull.; Cic. Verr. 2, 1, 36, § 92 Zumpt:

    (argentarii) ratione utuntur,

    make a reckoning, settle up, Plaut. Cas. prol. 27:

    cum eam mecum rationem puto,

    go into that calculation, think over the matter, id. ib. 3, 2, 25; cf.:

    frustra egomet mecum has rationes puto,

    Ter. Ad. 2, 1, 54:

    (Medea et Atreus) inita subductaque ratione nefaria scelera meditantes,

    Cic. N. D. 3, 29, 71:

    quod posteaquam iste cognovit hanc rationem habere coepit,

    to make the following calculation, reflection, id. Verr. 2, 5, 39, § 101; cf.: totius rei consilium his rationibus explicavit, ut si, etc.,... si, etc.,... sin, etc., drew the plan of the whole undertaking according to the following calculation, that if, etc., Caes. B. C. 3, 78;

    and herewith cf.: rationem consilii mei accipite,

    id. ib. 3, 86:

    ut habere rationem possis, quo loco me convenias, etc.,

    that you may calculate, Cic. Fam. 3, 6, 6:

    semper ita vivamus, ut rationem reddendam nobis arbitremur,

    id. Verr. 2, 2, 11, § 28; cf.:

    nihil est, quod minus ferendum sit, quam rationem ab altero vitae reposcere eum, qui non possit suae reddere,

    id. Div. in Caecil. 9, 28;

    and with this cf.: si gravius quid acciderit, abs te rationem reposcent,

    will call you to account, Caes. B. G. 5, 30: clarorum virorum atque magnorum non minus otii, quam negotii rationem exstare oportere, an account must be capable of being given, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66:

    tam otii quam negotii rationem reddere majores censuisse,

    Col. 11 fin.: eam condicionem esse imperandi, ut non aliter ratio constet, quam si uni reddatur, that the account is not correct unless, etc., Tac. A. 1, 6 fin.:

    mirum est quam singulis diebus in urbe ratio aut constet aut constare videatur,

    Plin. Ep. 1, 9, 1; 1, 5, 16 et saep.; cf. Just. praef. 5.—
    B.
    Transf.
    1.
    Relation, reference, respect to a thing:

    (agricolae) habent rationem cum terra, quae nunquam recusat imperium,

    have an account, have to do, have dealings with the earth, Cic. Sen. 15, 51; cf.:

    ubi ratio cum Orco habetur,

    Varr. R. R. 1, 4, 3;

    for which: ubi sit cum Orco ratio ponenda,

    Col. 1, 3, 2:

    cum omnibus Musis rationem habere cogito,

    Cic. Att. 2, 5, 2:

    cum hac (muliere) aliquid adulescentem hominem habuisse rationis,

    id. Cael. 20, 50; cf. id. Verr. 2, 2, 77, § 190. omnes, quibuscum ratio huic aut est aut fuit, assunt, defendunt, id. Quint. 23, 75; cf.

    . quae ratio tibi cum eo intercesserat?

    id. Rosc. Com. 14, 41:

    pacis vero quae potest esse cum eo ratio, in quo est incredibilis crudelitas, fides nulla?

    id. Phil. 4, 6, 14:

    quod si habenda cum M. Antonii latrocinio pacis ratio fuit, etc.,

    id. ib. 12, 7, 17:

    fontes ad nostrorum annalium rationem veteres, ad ipsorum sane recentes,

    in respect to our annals, id. Brut. 13, 49.—
    b.
    Pregn., a respect, regard, concern, consideration, care for a thing (usu. in the connection habere and ducere alicujus rei rationem): ad hanc rationem quoniam maximam vim natura habet, fortuna proximam: utriusque omnino habenda ratio est in deligendo genere vitae, Cic. Off. 1, 33, 120:

    quorum (civium Romanorum) nobis pro vestra sapientia, Quirites, habenda est ratio diligenter,

    id. Imp. Pomp. 7, 17:

    (deos) piorum et impiorum habere rationem,

    id. Leg. 2, 7, 15:

    cujus absentis rationem haberi proximis comitiis populus jussisset,

    Caes. B. C. 1, 9; so,

    absentis,

    id. ib. 1, 32; 3, 82 fin.:

    sauciorum et aegrorum habita ratione,

    id. ib. 3, 75:

    moneret, frumenti rationem esse habendam,

    Hirt. B. G. 8, 34;

    so (al. frumentandi), rationem habere,

    Caes. B. G. 7, 75 Oud.; cf. id. ib. 7, 71:

    alicujus vel dignitatis vel commodi rationem non habere,

    Cic. de Or. 2, 4, 17: ut summae rei publicae rationem habeamus, Pompeius ap. Cic. Att. 8, 12, c, 3:

    alicujus salutis rationem habere,

    i. e. to regard, care for, be concerned about, Caes. B. G. 7, 71; so id. B. C. 1, 20:

    turpissimae fugae rationem habere,

    id. ib. 2, 31:

    ut in ceteris habenda ratio non sui solum sed etiam aliorum, sic, etc.,

    Cic. Off. 1, 39, 139:

    proinde habeat rationem posteritatis et periculi sui,

    Caes. B. C. 1, 13:

    habere nunc se rationem officii pro beneficiis Caesaris,

    id. B. G. 5, 27:

    non ullius rationem sui commodi ducit,

    Cic. Rosc. Am. 44, 128:

    cum hujusce periculi tum ceterorum quoque officiorum et amicitiarum ratio,

    id. Clu. 42, 117:

    omnis hac in re habenda ratio et diligentia est, ut, etc.,

    id. Lael. 24, 89; cf.:

    didici ex tuis litteris, te omnibus in rebus habuisse rationem, ut mihi consuleres,

    id. Fam. 3, 5, 1:

    habeo rationem, quid a populo Romano acceperim,

    bring into consideration, consider, id. Verr. 2, 5, 14, § 36:

    ut habere rationem possis, quo loco me salva lege Cornelia convenias, ego veni, etc.,

    id. Fam. 3, 6, 6:

    neque illud rationis habuisti, eam provinciam ad summam stultitiam nequitiamque venisse,

    id. Verr. 2, 5, 15, § 38; cf.:

    hoc rationis habebant, facere eos nullo modo posse, ut, etc.,

    id. ib. 2, 2, 29, e70.—
    c.
    Relation to a thing, i. e.
    (α).
    Subject., course, conduct, procedure, mode, manner, method, fashion, plan, etc. (cf. consilium):

    nunc sic rationem incipissam, hanc instituam astutiam, ut, etc.,

    Plaut. Mil. 2, 2, 82; cf. id. ib. 3, 1, 175 sqq.:

    ubi cenas hodic, si hanc rationem instituis?

    Plaut. Stich. 3, 1, 26; id. Truc. 1, 1, 3:

    tua ratio est, ut secundum binos ludos mihi respondere incipias: mea, ut ante primos ludos comperendinem. Ita fiet, ut tua ista ratio existimetur astuta, meum hoc consilium necessarium,

    Cic. Verr. 1, 11, 34; cf.:

    ratio viaque defensionis,

    id. Verr. 2, 5, 1, § 4:

    itaque in praesentia Pompeii insequendi rationem omittit,

    Caes. B. C. 1, 30:

    mea autem ratio in dicendo haec esse solet, ut, etc.,

    Cic. de Or. 2, 72, 292:

    haec in philosophia ratio contra omnia disserendi,

    id. N. D. 1, 5, 11:

    dicendi,

    id. Or. 32, 114; id. de Or. 3, 15, 56; cf.:

    aliquot ante annis inita ratio est, ut, etc.,

    id. Rep. 2, 36, 61:

    ut, quo primum occurreretur, vix ratio iniri possit,

    Caes. B. G. 7, 24:

    quia reponendarum (tegularum) nemo artifex inire rationem potuerit,

    Liv. 42, 3 fin. —In plur.:

    hoc aditu laudis non mea me voluntas sed meae vitae rationes ab ineunte aetate susceptae prohibuerunt,

    plan of life, Cic. Imp. Pomp. 1, 1:

    de rationibus rerum publicarum aut constituendarum aut tuendarum,

    id. Rep. 1, 6, 11.—
    (β).
    Object., relation, condition, nature, kind, sort, fashion, way, etc. (cf. modus):

    sed ratio ordoque agminis aliter se habebat ac Belgae ad Nervios detulerant,

    Caes. B. G. 2, 19; cf.:

    ut rei militaris ratio atque ordo postulabat,

    id. ib. 2, 22; so,

    rei militaris,

    id. ib. 4, 23:

    ratio atque usus belli,

    the art and practice of war, id. ib. 4, 1; id. B. C. 1, 76 fin.; 2, 18; 3, 17 et saep. al.; cf.:

    novae rationes bellandi,

    id. ib. 3, 50:

    ratio equestris proelii,

    id. B. G. 5, 16:

    quorum operum haec erat ratio, etc.,

    id. B. C. 1, 25; cf.: rationem pontis hanc instituit;

    tigna bina, etc.,

    id. B. G. 4, 17:

    serpit per omnium vitas amicitia, nec ullam aetatis degendae rationem patitur esse expertem sui,

    Cic. Lael. 23, 87; cf.:

    ita ratio comparata est vitae naturaeque nostrae, ut, etc.,

    id. ib. 27, 101; id. Ac. 2, 43, 132:

    civitas (Platonis) non quae possit esse, sed in qua ratio rerum civilium perspici posset,

    id. Rep. 2, 30, 52 init.; cf.:

    reliqui disseruerunt de generibus et de rationibus civitatum,

    id. ib. 2, 11, 22;

    1, 8, 13: quam creberrimis litteris faciam ut tibi nota sit omnis ratio dierum atque itinerum meorum,

    id. Fam. 3, 5, 4: quoniam eadem est ratio juris in utroque, id. Rep. 3, 12, 21; cf.:

    haec eadem ratio est in summa totius Galliae,

    Caes. B. G. 6, 11 fin.:

    ab nostris eadem ratione, qua pridie, resistitur,

    id. ib. 5, 40; id. B. C. 3, 100; cf. id. ib. 3, 101:

    docet, longe alia ratione esse bellum gerendum atque antea sit gestum,

    id. B. G. 7, 14:

    hoc si Romae fieri posset, certe aliqua ratione expugnasset iste,

    Cic. Verr. 2, 2, 52, ee130:

    quid refert, qua me ratione cogatis?

    id. Lael. 8, 26:

    quod fuit illis conandum atque omni ratione efficiendum,

    Caes. B. C. 1, 65 fin.; 1, 67 fin.:

    simili ratione Pompeius in suis castris consedit,

    id. ib. 3, 76:

    auxilium ferri nulla ratione poterat,

    id. ib. 1, 70:

    nec quibus rationibus superare possent, sed quem ad modum uti victoria deberent, cogitabant,

    id. ib. 3, 83 fin.; 3, 58; 3, 18 fin. et saep.—
    (γ).
    With gen. of a subst. in circumlocution for the subst. itself (v. Zumpt, Gram. §

    678): vereor ne oratio mea aliena ab judiciorum ratione esse videatur,

    Cic. Verr. 2, 4, 49, ee109:

    multa autem propter rationem brevitatis praetermittenda,

    id. ib. 2, 1, 40, ee

    103: quantas perturbationes et quantos aestus habet ratio comitiorum?

    id. Mur. 17, 35:

    nihil fallacius ratione tota comitiorum,

    id. ib. 17, 36:

    praedicere tempestatum rationem et praedonum,

    id. ib. 2, 4:

    tota ratio talium largitionum genere vitiosa est,

    id. Off. 2, 17, 60.—
    2.
    Pregn., that faculty of the mind which forms the basis of computation and calculation, and hence of mental action in general, i. e. judgment, understanding, reason: duplex est vis animorum atque natura: una pars in appetitu posita est, quae est hormê Graece, quae hominem huc et illuc rapit;

    altera in ratione, quae docet et explanat, quid faciendum, quid fugiendum sit. Ita fit, ut ratio praesit, appetitus obtemperet,

    Cic. Off. 1, 28, 101:

    homo, quod rationis est particeps, per quam consequentia cernit, causas rerum videt earumque progressus et quasi antecessiones non ignorat, similitudines comparat rebusque praesentibus adjungit atque annectit futuras, facile totius vitae cursum videt ad eamque degendam praeparat res necessarias. Eademque natura vi rationis hominem concilia homini et ad orationis et ad vitae societatem, etc.,

    id. ib. 1, 4, 11 sq.:

    haud scio, an melius fuerit, humano generi motum istum celerem cogitationis, acumen, sollertiam, quam rationem vocamus, non dari omnino quam tam munifice et tam large dari, etc.,

    id. N. D. 2, 27, 69:

    lex est ratio summa, insita in natura, quae jubet ea, quae facienda sunt, prohibetque contraria. Eadem ratio, cum est in hominis mente confirmata et confecta, lex est,

    id. Leg. 1, 6, 18:

    ut, quos ratio non posset, eos ad officium religio duceret,

    id. N. D. 1, 42, 118:

    mens et ratio et consilium in senibus est,

    id. Sen. 19, 67; cf. Liv. 28, 28:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit, si ratio, consilium, prudentia, Pompeius antistat,

    Cic. Rep. 3, 18, 28; cf. id. Quint. 16, 53; and:

    si ratio et prudentia curas aufert,

    Hor. Ep. 1, 11, 25:

    quibus in rebus temeritas et casus, non ratio nec consilium valet,

    Cic. Div. 2, 41, 85; cf.:

    illa de urbis situ revoces ad rationem quae a Romulo casu aut necessitate facta sunt,

    id. Rep. 2, 11, 22; and:

    moneo ut agentem te ratio ducat, non fortuna,

    Liv. 22, 39 fin.: mulier abundat audacia;

    consilio et ratione deficitur,

    Cic. Clu. 65, 184:

    Ariovistum magis ratione et consilio quam virtute vicisse. Cui rationi contra homines barbaros locus fuisset, etc.,

    Caes. B. G. 1, 40: arma amens capio;

    nec sat rationis in armis,

    Verg. A. 2, 314:

    rationis egens,

    id. ib. 8, 299 et saep.:

    iracundia dissidens a ratione,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    majora quam hominum ratio consequi possit,

    id. ib. 1, 10, 15:

    quantum ratione provideri poterat,

    Caes. B. G. 7, 16 fin.:

    quantumque in ratione esset, exploratum habuit,

    Hirt. B. G. 8, 6 init.:

    nec majore ratione bellum administrari posse,

    Caes. B. C. 7, 21:

    minari divisoribus ratio non erat,

    it was not reasonable, was contrary to reason, Cic. Verr. 1, 9, 24; so, nulla ratio est, with an objectclause, id. Caecin. 5, 15; so,

    too, minime rationis est,

    Col. 3, 5, 3; cf. with dat.:

    Vitellianus exercitus, cui acquiescere Cremonae ratio fuit,

    which, as reason dictated, ought to have rested at Cremona, Tac. H. 3, 22:

    quod domi te inclusisti, ratione fecisti,

    reasonably, sensibly, judiciously, Cic. Att. 12, [p. 1527] 14, 3.—
    b.
    The reasonable cause of a thing, a ground, motive, reason:

    ratio est causa, quae demonstrat, verum esse id, quod intendimus, brevi subjectione. Rationis confirmatio est ea, quae pluribus argumentis corroborat breviter expositam rationem,

    Auct. Her. 2, 18, 28:

    quid tandem habuit argumenti aut rationis res, quamobrem, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 47, § 115; cf.:

    nostra confirmare argumentis ac rationibus: deinde contraria refutare,

    id. de Or. 2, 19, 80:

    noverit orator argumentorum et rationum locos,

    id. Or. 14, 44 (v. also argumentum):

    si mei consilii causam rationemque cognoverit,

    id. Div. in Caecil. 1, 1; cf.:

    ad eam sententiam cum reliquis causis haec quoque ratio eos deduxit, quod, etc.,

    Caes. B. G. 2, 10 fin.:

    quam habet rationem, non quaero aequitatis, sed ipsius improbitatis atque impudentiae?... facti, si non bonam, at aliquam rationem afferre,

    Cic. Verr. 2, 3, 85, e196; cf.:

    deinde nihil rationis affert, quamobrem, etc.,

    id. Caecin. 33, 96:

    non deest hoc loco copia rationum, quibus docere velitis, humanas esse formas deorum: primum quod, etc.... deinde quod, etc.... tertiam rationem affertis, quod, etc.,

    id. N. D. 1, 27, 76:

    et quidem, cur sic opinetur, rationem subicit,

    id. Div. 2, 50, 104:

    idcirco minus existimo te nihil nisi summa ratione fecisse,

    id. Att. 8, 11, D, §

    5: nunc non modo agendi rationem nullam habeo, sed ne cogitandi quidem,

    id. Fam. 4, 13, 3:

    rationes in ea disputatione a te collectae vetabant me rei publicae penitus diffidere,

    id. Fam. 5, 13, 3; cf. id. Ac. 2, 36, 116:

    rationibus conquisitis de voluptate et dolore disputandum putant,

    id. Fin. 1, 9, 31; cf.:

    quod cum disputando rationibusque docuisset,

    id. Rep. 1, 16, 25:

    his rationibus tam certis tamque illustribus opponuntur ab his, qui contra disputant primum labores, etc.,

    id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

    num parva causa aut prava ratio est?

    reason, excuse, Ter. Eun. 3, 5, 27.—
    (β).
    In rhet., a showing cause, argument, reasoning in support of a proposition:

    ratio est, quae continet causam, quae si sublata sit, nihil in causa controversiae relinquatur, hoc modo: Orestes si accusetur matricidii, nisi hoc dicat, Jure feci, illa enim patrem meum occiderat, non habet defensionem,

    Cic. Inv. 1, 13, 18:

    ad propositum subjecta ratio, et item in distributis supposita ratio,

    id. de Or. 3, 54, 207; cf. Quint. 3, 11, 4; 5, 14, 1; 16; 7, 8, 3.—
    c.
    Reasonableness, reason, propriety, law, rule, order, conformity, etc.:

    in omnibus, quae ratione docentur et via, primum constituendum est, quid quidque sit, etc.,

    in a reasonable, regular manner, Cic. Or. 33, 116; cf.:

    ut ratione et via procedat oratio,

    id. Fin. 1, 9, 29:

    modo et ratione aliquid facere (along with recte atque ordine facere),

    id. Quint. 7, 28; cf.:

    quae res Nec modum habet neque consilium, ratione modoque Tractari non vult,

    Hor. S. 2, 3, 266:

    nihil est, quod ratione et numero moveri possit sine consilio,

    Cic. N. D. 2, 16, 43:

    intervallis imparibus, sed tamen pro rata parte ratione distinctis,

    divided proportionally by rule, id. Rep. 6, 18, 18; cf.:

    ex summis et infimis et mediis interjectis ordinibus ut sonis moderata ratione civitas concinit,

    in symmetrical proportion, id. ib. 2, 42, 69:

    in quo defuit fortasse ratio, sed tamen vincit ipsa rerum publicarum natura saepe rationem,

    order, system, id. ib. 2, 33, 57;

    5, 5, 7: declinatio si cum ratione fiet,

    reasonably, id. Tusc. 4, 6, 13:

    ratio et distributio,

    a reasonable division, Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1.—
    d.
    A theory, doctrine, or system based upon reason; science, and (less freq.), subject., knowledge:

    erat enim tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

    Cic. Rep. 1, 16, 25; cf.:

    nova et a nobis inventa ratio,

    id. ib. 1, 8, 13;

    2, 39, 66: si animum contulisti in istam rationem et quasi artem,

    id. ib. 1, 23, 37; cf.:

    omnes tacito quodam sensu sine ulla arte aut ratione, quae sint in artibus ac rationibus recta ac prava dijudicant,

    id. de Or. 3, 50, 195; id. Brut. 74, 258:

    continet enim totam hanc quaestionem ea ratio, quae est de natura deorum,

    id. Div. 1, 51, 117:

    Epicuri ratio, quae plerisque notissima est,

    doctrine, system, philosophy, id. Fin. 1, 5, 13; cf.:

    Stoicorum ratio disciplinaque,

    id. Off. 3, 4, 20:

    Cynicorum ratio,

    id. ib. 1, 41, 148; so id. Fin. 3, 20, 68: ratio vivendi... ratio civilis et disciplina populorum, the art of living... statesmanship, id. Rep. 3, 3, 4; cf.:

    etiamsi cui videbitur illa in optimis studiis et artibus quieta vitae ratio beatior, haec civilis laudabilior est certe et illustrior,

    id. ib. 3, 3, 4:

    improba navigii ratio tum caeca jacebat,

    Lucr. 5, 1004: saltationis ac musicae rationis studiosi, Col. prooem. e3 al.—Subject., knowledge:

    si qua (est in me) exercitatio dicendi aut si hujus rei ratio aliqua, ab optimarum artium studiis ac disciplina profecta,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    e.
    A view or opinion resting upon reasonable grounds:

    mea sic est ratio,

    Ter. Ad. 1, 1, 43; cf.:

    inventus est nemo, cujus non haec et sententia esset et oratio, non esse metuendum, etc.... Haec cum omnes sentirent et cum in eam rationem pro suo quisque sensu ac dolore loqueretur,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 68 sq.; and with this cf. id. Att. 1, 11, 1:

    cujus ratio etsi non valuit,

    Nep. Milt. 3, 6 (just before: hujus cum sententiam plurimi essent secuti).—
    f.
    In philos. lang., a production of proof, argumentation, reasoning: (Epicurus) tollit definitiones; nihil de dividendo ac partiendo docet;

    non, quo modo efficiatur concludaturque ratio, tradit,

    Cic. Fin. 1, 7, 22; cf. id. Div. 2, 10, 25; id. de Or. 2, 38, 158:

    ratio ipsa coget, et ex aeternitate quaedam esse vera et ea non esse nexa causis aeternis, etc.,

    id. Fat. 16, 38; cf.:

    ergo, ubi tyrannus est, ibi non vitiosam ut heri dicebam, sed, ut nunc ratio cogit, dicendum est, plane nullam esse rem publicam,

    id. Rep. 3, 31, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > ratio

  • 30 alvus

    alvus, i, f. (m., Att. ap. Prisc. p. 654 P.; 718 ib., and Non. 193, 26; Calv., Ael. Cin., and Laber. ap. Charis. p. 61 P.) [for aluus from alo: venter feminae ab alendo dicta, Paul. ex Fest. p. 8 Müll. and so Varr.; acc. to others kindr. with Sanscr. ulvam = uterus, and this again connected with vulva, volvo; eluô eiluô; Sanscr. val = to turn; O. H. Germ. wallen = to roll], the belly, the paunch, the bowels.
    I.
    Lit.:

    purgatio alvi,

    Cic. N. D. 3, 22:

    forsitan purgat alvum,

    Vulg. Jud. 3, 24; 3, 22; cf. Cic. N. D. 2, 50:

    solvere,

    Cels. 1, 3:

    exonerare,

    Plin. 10, 44, 61, § 126:

    inanire,

    id. 20, 3, 8, § 14 et saep.:

    non descendit alvus,

    is costive, Cels. 2, 7:

    cui satis alvus reddit cotidie,

    id. 2, 12, n. 2:

    alvus cita,

    active, id. 1, 6:

    alvum bonam facere,

    Cato, R. R. 114:

    movere,

    id. ib. 115:

    citare,

    Col. 7, 9, 9:

    adstringere alvum,

    to make costive, Cels. 1, 3; so also: cohibere, comprimere, supprimere, firmare, sistere, inhibere, etc., to bind, constipate, etc.—In plur.:

    ad eliciendas alvos,

    Plin. 19, 5, 26, § 2.—Hence, for excrement:

    alvus varia,

    Cels. 2, 6:

    alvus liquida, nigra, pallida, pinguis,

    id. ib.; and for flux, diarrhœa: alvus corpus ac vires carpit, Col. 6, 7.—
    II.
    Transf.
    A.
    The womb:

    in alvo gestare,

    Plaut. Stich. 2, 1, 5;

    twice in Cic.: cum praegnans Dionysium alvo contineret,

    Cic. Div. 1, 20:

    spes in alvo commendata,

    id. Clu. 12; so Hor. C. 4, 6, 20; id. A. P. 340 al.—
    B.
    The stomach, the digestive organs, Cic. N. D. 2, 54; so id. ib. 2, 50; Ov. M. 6, 651.—
    C.
    A beehive (very freq.):

    mediā alvo, quā introeant apes,

    Varr. R. R. 3, 16, 15:

    alvi melle plenae,

    Plin. 21, 12, 43, § 73:

    si plenae alvi fuerint,

    id. 11, 15, 15, § 40:

    (apes) alvo se continent,

    id. 11, 16, 15, § 43; Col. 9, 8, 1; 9, 14, 7; so id. 9, 15, 11.—
    D.
    Of the basin of the molten sea in the Jewish temple:

    (boves) alvum maris circuibant,

    Vulg. 2 Par. 4, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > alvus

  • 31 conscribo

    con-scrībo, psi, ptum, 3, v. a.; lit., to write together, i. e.,
    I.
    To write together in a roll or list, to enroll; very freq. as a milit. t. t., of the levying of troops, Caes. B. G. 1, 10; 1, 24; 2, 2; 2, 8 et saep.; Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 7:

    cohortes veteranas tumulti causā,

    Sall. C. 59, 5:

    inter septimanos conscribi,

    Tac. H. 3, 25:

    inter nostros,

    Vulg. 1 Macc. 13, 40:

    conscripti in Ciliciam legiones,

    Suet. Caes. 8; 24; id. Galb. 10:

    exercitum adversum aliquem,

    Val. Max. 5, 4, 5.—And of the enrolment of colonists:

    decrevit senatus, ut C. Lentulus consul sex milia familiarum conscriberet, quae in eas colonias dividerentur,

    Liv. 37, 46, 10.—So of enrolling in a particular class of citizens, to inscribe, choose:

    eodem tempore et centuriae tres equitum conscriptae sunt,

    Liv. 1, 13, 8.—So the frequently occurring title of senators: Patres Conscripti (prop. Patres, conscripti, i. e. Patres et conscripti), chosen, elect, assembled fathers (lit. fathers and elect):

    traditum inde (sc. post reges exactos) fertur, ut in Senatum vocarentur, qui Patres quique Conscripti essent: Conscriptos videlicet in novum senatum appellabant lectos,

    Liv. 2, 1, 11; cf. Fest. p. 254, 22 Müll.; Paul. ex Fest. p. 7, 5, and p. 41, 13 ib.; Cic. Cat. 1, 11, 27; id. Planc. 35, 87; Nep. Hann. 12, 2; Liv. 3, 52, 6; 6, 26, 4; Dict. of Antiq.;

    and in imitation of this: di conscripti,

    App. M. 6, p. 182, 35.—In a play upon words (censured by Quint.): ne Patres conscripti videantur circumscripti, Auct. ap. Quint. 9, 3, 72.—Also in sing., of one senator:

    pater conscriptus,

    Cic. Phil. 13, 13, 28; and absol., poet. in sing.: conscriptus, i, m., a senator: quod sit conscripti, quod judicis officium, * Hor. A. P. 314.—So also of the enrolling of the people for the purpose of bribery, Cic. Planc. 18, 45; 19, 47; id. Sest. 15, 34:

    rex me opere oravit maximo ut sibi latrones cogerem et conscriberem,

    Plaut. Mil. 1, 1, 76.—
    II.
    To put together in writing, to draw up, compose, write (class.).
    (α).
    With acc.:

    librum de consulatu, etc.,

    Cic. Brut. 35, 132; cf. Nep. Lys. 4, 2:

    volumen,

    Cic. Rosc. Am. 35, 101:

    Topica Aristotelea,

    id. Fam. 7, 19 init.; Ov. P. 2, 9, 73:

    lepidas tabellas,

    Plaut. Ps. 1, 1, 26:

    epistulam,

    Cic. Att. 13, 50, 1:

    syngraphum inter me et amicam,

    Plaut. As. 4, 1, 1:

    imaginem,

    to delineate, sketch, Stat. S. 3, 1, 117:

    legem (consules),

    to draw up, Cic. Att. 4, 1, 7; cf.

    edicta,

    Suet. Tit. 6:

    condiciones,

    Liv. 26, 24, 8; cf. id. 29, 12, 15:

    foedus,

    id. 41, 24, 15:

    testamentum,

    Suet. Claud. 44:

    fortunas alterius litteris,

    Cic. Clu. 66, 186.—
    * (β).
    With rel.-clause:

    cum pluribus conscripsisset, qui esset optimus rei publicae status,

    Cic. Fin. 5, 4, 11 Madv. N. cr.
    (γ).
    With de:

    (illi), de quibus audivi et legi et ipse conscripsi,

    Cic. Sen. 23, 83; id. Att. 12, 19, 2; Quint. 2, 11, 24:

    de ratione dicendi,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    (δ).
    With acc. and inf.: ut in ordinem se coactum conscriberet, write down, notice that he should be, etc., Suet. Claud. 38: omni personae quam dotem suscepisse cum marito conscribitur, Cod. Just. 5, 15, 3.—
    2.
    Esp., of physicians, to prescribe:

    pro salutaribus mortifera,

    Cic. Leg. 2, 5, 13.—
    B.
    Meton., to write something all over, to fill with writing (rare; mostly poet.):

    mensam vino,

    Ov. Am. 2, 5, 17; cf.: epistolium lacrimis, * Cat. 68, 2.— Humorously, to mark by beating, to cudgel:

    conscribere aliquem totum stilis ulmeis,

    Plaut. Ps. 1, 5, 132; cf. conscribillo.—
    2.
    With in and abl., to write upon, mark upon:

    signum sanguinis id est crucis in suā fronte,

    Lact. 4, 26, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > conscribo

  • 32 pugio

    pŭgĭo, ōnis, m. [root pug of pungo; cf.: pugil, pugna].
    I.
    A short weapon for stabbing, a dagger, dirk, poniard: pugio dictus est, quod eo punctim pugnatur, Paul. ex Fest. p. 235 Müll.:

    Caesare interfecto statim cruentum alte extollens M. Brutus pugionem, etc.,

    Cic. Phil. 2, 12, 28:

    cruentum pugionem tenens,

    id. ib. 2, 12, 30: pugione percussus, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2:

    fodere aliquem pugione,

    Tac. H. 4, 29 fin.:

    pugione ferire, Auct. B. Alex. 52: strictis pugionibus peti,

    Suet. Caes. 82.—Worn by the emperors, to denote their power of life and death, Suet. Galb. 11; id. Vit. 15 fin.; Tac. H. 3, 68;

    likewise by the praefectus praetorio,

    Aur. Vict. Caes. 13; Lampr. Comm. 6 fin. —Worn by the chief officers in the army as a military badge of distinction, Tac. H. 1, 43; Val. Max. 3, 5, 3.—
    B. * II.
    Trop.: o plumbeum pugionem! O leaden dagger! i. e. O weak argument! Cic. Fin. 4, 18, 48.

    Lewis & Short latin dictionary > pugio

  • 33 coeo

    cŏ-ĕo, īvi or ii (e. g. coierunt, Caes. B. G. 6, 22:

    coiere,

    Lucr. 6, 452; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. M. 4, 83 al.:

    cŏĭisse,

    Verg. A. 12, 709:

    coisse,

    Prop. 3 (4), 15, 8; Ov. F. 6, 94; Quint. 5, 9, 5; 5, 11, 35;

    pedants preferred conire to coire,

    Quint. 1, 6, 17; cf. id. 1, 5, 69, and Lachm. ad Lucr. p. 137), ĭtum, īre, v. a. and n.
    I.
    To go or come together, to meet, assemble, collect together (so mostly poet. or in post-Aug. prose); constr. absol., with ad aliquem, ad or in locum, more rar. in loco:

    matronae ad Veturiam Volumniamque frequentes coëunt,

    Liv. 2, 40, 1:

    in porticum,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    ad solitum locum,

    Ov. M. 4, 83:

    ad aliquem,

    Curt. 7, 2, 21: Pharsaliam, * Cat. 64, 37:

    quo (sc. in sedilia theatri) populus coibat,

    Hor. A. P. 207:

    in regiam,

    Curt. 6, 8, 17:

    in quem (locum) coibatur,

    Tac. A. 4, 69:

    apud aram ejus dei in cujus templo coiretur,

    Suet. Aug. 35:

    cum rege in insulā,

    Vell. 2, 101, 1:

    in foro,

    Just. 5, 7, 6:

    milia crabronum coeunt,

    Ov. F. 3, 753; id. H. 7, 123 Loers.:

    coivere amicis animis,

    Curt. 8, 12, 9; 10, 3, 6:

    agmina coibant,

    id. 10, 9, 15; Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 27; 2, 52.—
    b.
    Poet.:

    vix memini nobis verba coisse decem,

    i. e. have passed between us, Prop. 3 (4), 15, 8.—
    B.
    Specif., to go or come together in a hostile manner, to encounter:

    inter se coiisse viros et cernere ferro,

    Verg. A. 12, 709; cf. id. G. 4, 73; Ov. M. 3, 236; Luc. 2, 225; Manil. 4, 83; Val. Fl. 5, 635; Stat. Th. 16, 408.—
    II.
    Pregn., to form a whole by coming together, to be united into a whole, to unite, combine (the usu. class. signif.); constr. absol., with cum, or dat.
    A.
    Lit.
    1.
    Of living beings:

    neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium,

    Liv. 6, 3, 6; so Verg. A. 9, 801; 10, 410:

    ut vaga illa multitudo coiret in populos,

    Quint. 2, 16, 9:

    qui una coierunt,

    Caes. B. G. 6, 22:

    reliqui (milites) coëunt inter se,

    assemble, id. B. C. 1, 75; so Liv. 7, 37, 15:

    in formam justi exercitūs,

    Vell. 2, 61, 2:

    ut coëat par Jungaturque pari,

    Hor. Ep. 1, 5, 25.—
    b.
    Of the coition of the sexes (both of men and animals), to copulate, Lucr. 4, 1055; cf. Ov. M. 11, 744:

    cum alienā uxore,

    Quint. 7, 3, 10:

    coisse eam cum viro,

    id. 5, 9, 5:

    dominum cum ancillā,

    id. 5, 11, 35:

    cum hospitibus stupro,

    Curt. 5, 1, 37 al.:

    privigno,

    Ov. H. 4, 129:

    simul binis,

    Sen. Cons. ad Marc. 17, 5:

    sic et aves coëunt,

    Ov. M. 9, 733; 10, 324; id. A. A. 2, 615; Col. 6, 27, 3 sq.; Ov. F. 3, 193 al.; cf., of marriage, [p. 359]
    B.
    b.. infra.—
    2.
    Transf., of things: membra. Ov. M. 4, 377; cf. Quint. 11, 3, 96: ignes coire globum quasi in unum, roll together, as into a ball, etc., Lucr. 5, 665; cf. id. 2, 563:

    sanguenque creari Sanguinis inter se multis coëuntibu' guttis,

    out of many little drops running together, id. 1, 838; cf.:

    ut coëat lac,

    to curdle, Varr. R. R. 2, 11, 4; Col. 12, 20, 4:

    bitumen spissatur et in densitatem coit,

    thickens, Plin. 35, 15, 51, § 178; cf.:

    gelidus coit formidine sanguis,

    Verg. A. 3, 30:

    semina,

    Lucr. 3, 395; cf. id. 1, 770; 5, 190; 5, 425:

    tum digiti coëunt,

    Ov. M. 2, 670; Quint. 11, 3, 21:

    ut cornua tota coirent Efficerentque orbem,

    Ov. M. 7, 179; cf. Verg. A. 11, 860:

    palpebrae dormientis non coëunt,

    do not close, Cels. 2, 8:

    labris coëuntibus,

    Quint. 8, 3, 45 et saep.:

    perfectum quiddam fieri, cum omnia coierunt, necesse est,

    id. 11, 3, 9; 9, 1, 9; 2, 19, 2; cf. id. 1, 5, 67:

    quae littera cum quāque optime coëat,

    id. 9, 4, 91:

    ut placidis coëant immitia,

    Hor. A. P. 12.—Of wounds, to close:

    arteria incisa neque coit neque sanescit,

    Cels. 2, 10; cf.:

    potest os coire et vulnus sanescere,

    id. 8, 10; so Plin. 11, 39, 93, § 227; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. Tr. 4, 4, 41; 5, 2, 9; and poet.:

    an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur?

    Hor. Ep. 1, 3, 32; Petr. 113, 8.—
    B.
    Trop., to unite for some object, in feeling, will, conclusions, etc., to join together, assimilate, combine, agree, ally one ' s self:

    Caesar cum eo coire per Arrium cogitat,

    Cic. Att. 1, 17, 11:

    cum hoc tu coire ausus es, ut... addiceres, etc.,

    id. Red. in Sen. 7, 16; id. Dom. 18, 47:

    principes, quitum unā coierunt, quantum visum est agri adtribuunt,

    Caes. B. G. 6, 22: heri aliquot adulescentuli coimus in Piraeo (Piraeum ap. Cic. Att. 7, 3, 10), Ter. Eun. 3, 4, 1 (consensimus ac pepigimus, Don.):

    duodecim adulescentuli coierunt ex his, qui exsilio erant multati, etc.,

    conspired together, Nep. Pelop. 2, 3; cf.:

    sed neque cum quoquam de eā re collocuturum neque coiturum: sic, ille consensionis globus hujus unius dissensione disjectus est,

    id. Att. 8, 4:

    patricii coiere et interregem creavere,

    Liv. 4, 7, 7:

    mos est regibus, quotiens in societatem coëant, implicare dextras, etc.,

    Tac. A. 12, 47; hence poet.:

    coëant in foedera dextrae,

    Verg. A. 11, 292; Tac. H. 3, 12:

    ad nullius non facinoris societatem coibant,

    Suet. Aug. 32; and, like this, with changed construction.—
    b.
    Esp. of the marriage contract ( poet. and in post-Aug. prose); cf.:

    taedae quoque jure coissent,

    Ov. M. 4, 60:

    conubio,

    Curt. 8, 1, 9:

    nuptiis,

    id. 9, 1, 26; Quint. 5, 11, 32:

    matrimonio,

    Dig. 24, 1, 27:

    in matrimonium,

    ib. 45, 1, 134; cf.:

    hac gener atque socer coëant mercede suorum,

    i. e. in the marriage of Æneas with Lavinia, Verg. A. 7, 317.—
    2.
    Act.: coire societatem ( cum aliquo or absol.), to enter into an alliance, to make a compact, form a league (with some one;

    several times in Cic.): utinam, Pompei, cum Caesare societatem aut numquam coisses aut numquam diremisses!

    Cic. Phil. 2, 10, 24; Nep. Con. 2, 2:

    societatem sceleris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 96:

    de municipis fortunis,

    id. ib. 31, 87; Dig. 17, 2, 65, § 10:

    qui societatem in tempus coiit,

    ib. 17, 2, 65, § 6.—
    3.
    Pass.:

    ad eam rem societas coitur,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    ad coëundam societatem,

    id. Fam. 5, 19, 2; so Gell. 1, 9 fin.:

    si unius rei societas coita sit,

    Dig. 17, 2, 65 init.; cf. ib. 17, 2, 65, §§ 2, 9, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > coeo

  • 34 torqueo

    torquĕo, torsi, tortum, 2 (archaic inf. torquerier, Hor. S. 2, 8, 67), v. a. [Gr. trepô, to turn; cf. atrekês; also Sanscr. tarkus; Gr. atraktos, a spindle; and strephô, to twist], to turn, turn about or away; to twist, bend, wind (class.; syn. converto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    cervices oculosque,

    Cic. Leg. 2, 15, 39:

    oculum,

    to roll, distort, id. Ac. 2, 25, 80:

    ora,

    to twist awry, id. Off. 1, 36, 131:

    ab obscenis sermonibus aurem,

    Hor. Ep. 2, 1, 127:

    oculos ad moenia,

    Verg. A. 4, 220:

    ad sonitum vocis vestigia,

    id. ib. 3, 669:

    serpens squamosos orbes Torquet,

    Ov. M. 3, 42; cf.

    anguis,

    Verg. G. 3, 38:

    capillos ferro,

    i. e. to curl, frizzle, Ov. A. A. 1, 505:

    stamina pollice,

    id. M. 12, 475:

    remis aquas,

    id. F. 5, 644:

    spumas,

    Verg. A. 3, 208:

    taxos in arcus,

    to bend, id. G. 2, 448:

    tegumen torquens immane leonis,

    winding about him, id. A. 7, 666:

    cum terra circum axem se convertat et torqueat,

    Cic. Ac. 2, 39, 123:

    torta circum bracchia vestis,

    Tac. H. 5, 22.—
    B.
    In partic.
    1.
    To whirl around, to whirl in the act of throwing, to wield, brandish, to fling with force, to hurl (mostly poet.):

    torquet nunc lapidem, nunc ingens machina tignum,

    Hor. Ep. 2, 2, 73:

    amnis torquet sonantia saxa,

    Verg. A. 6, 551:

    stuppea torquentem Balearis verbera fundae,

    id. G. 1, 309:

    jaculum in hostem,

    id. A. 10, 585; Ov. M. 12, 323: hastam in hunc, id. ib 5, 137;

    for which: hastam alicui,

    Val. Fl. 3, 193:

    telum aurata ad tempora,

    Verg. A. 12, 536:

    tela manu,

    Ov. M. 12, 99:

    valido pila lacerto,

    id. F. 2, 11:

    glebas, ramos,

    id. M. 11, 30:

    cum fulmina torquet (Juppiter),

    Verg. A. 4, 208;

    and trop.: cum Juppiter horridus austris Torquet aquosam hiemem,

    id. ib. 9, 671; cf.:

    Eurus nubes in occiduum orbem,

    Luc. 4, 63.—In prose:

    torquere amentatas hastas lacertis,

    Cic. de Or. 1, 57, 242.—
    2.
    To twist awry, misplace, turn aside, distort:

    negat sibi umquam, cum oculum torsisset, duas ex lucernā flammulas esse visas,

    Cic. Ac. 2, 25, 80:

    ora Tristia temptantum sensu (sapor) torquebit amaro,

    Verg. G. 2, 247.—
    3.
    To wrench the limbs upon the rack, to put to the rack or to the torture, to rack, torture (class.):

    ita te nervo torquebo, itidem uti catapultae solent,

    Plaut. Curc. 5, 3, 12:

    eculeo torqueri,

    Cic. Fin. 3, 13, 42:

    aliquem servilem in modum,

    Suet. Aug. 27; cf.:

    ira torquentium,

    Tac. A. 15, 57:

    servum in caput domini,

    against his master, Dig. 48, 18, 1: vinctus tortusve, [p. 1880] Suet. Aug. 40 fin.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to twist, wrest, distort, turn, bend, direct (a favorite expression of Cicero):

    versare suam naturam et regere ad tempus atque huc et illuc torquere ac flectere,

    Cic. Cael. 6, 13:

    torquere et flectere imbecillitatem animorum,

    id. Leg. 1, 10, 29:

    oratio ita flexibilis, ut sequatur, quocumque torqueas,

    id. Or. 16, 52:

    omnia ad suae causae commodum,

    id. Inv. 2, 14, 46:

    verbo ac litterā jus omne torqueri,

    wrested, perverted, id. Caecin. 27, 77:

    sonum,

    to inflect, Auct. Her. 3, 14, 25:

    cuncta tuo qui bella, pater, sub numine torques,

    Verg. A. 12, 180:

    versare sententias, et huc atque illuc torquere,

    Tac. H. 1, 85.—
    B.
    In partic. (acc. to A. 2.), to rack, torment, torture (syn.:

    ango, crucio): tuae libidines te torquent,

    Cic. Par. 2, 18:

    mitto aurum coronarium, quod te diutissime torsit,

    id. Pis. 37, 90: acriter nos tuae supplicationes torserunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 1:

    equidem dies noctesque torqueor,

    Cic. Att. 7, 9, 4:

    verbi controversia jam diu torquet Graeculos homines,

    id. de Or. 1, 11, 47; 3, 9, 33:

    stulti malorum memoriā torquentur,

    id. Fin. 1, 17, 57:

    sollicitudine, poenitentia, etc., torquetur mens,

    Quint. 12, 1, 7:

    invidiā vel amore vigil torquebere,

    Hor. Ep. 1, 2, 37; Ov. H. 20, 123:

    torqueor, infesto ne vir ab hoste cadat,

    id. ib. 9, 36; cf. Hor. S. 2, 8, 67:

    Aeacus torquet umbras,

    holds inquisition over, Juv. 1, 9.— Transf.: (reges) dicuntur torquere mero, quem perspexisse laborant, qs. to rack with wine, i. e. to try or test with wine, Hor. A. P. 435; so,

    vino tortus et irā,

    id. Ep. 1, 18, 38.—
    C.
    To hurl, fling (of language):

    curvum sermone rotato enthymema,

    Juv. 6, 449.—Hence, tortus, a, um, P. a., twisted, crooked, contorted, distorted.
    A.
    Lit.:

    via (labyrinthi),

    Prop. 4 (5), 4, 42:

    quercus,

    i. e. a twisted oakgarland, Verg. G. 1, 349.—Hence,
    2.
    Subst.: torta, ae, f., a twisted loaf, a twist, Vulg. 1 Par. 16, 3. —
    * B.
    Trop.:

    condiciones,

    confused, complicated, Plaut. Men. 4, 2, 25. — Adv.: tortē, awry, crookedly:

    torte penitusque remota,

    Lucr. 4, 305 (329).

    Lewis & Short latin dictionary > torqueo

  • 35 cēnsus

        cēnsus ūs, m    [censeo], a registering of citizens and property by the censors, census, appraisement: censum habere: agere, L.: censu prohibere, to exclude from the list of citizens.—A counting, numbering: eorum, qui domum redierunt, Cs.—The register of the census, censor's lists. —A fortune, estate, wealth, riches, property, possessions: homo sine censu: in senatoribus cooptandis neque censūs neque aetates valuisse: Ars illi sua census erat, his fortune, O.: Tulli, Iu.: exiguus, H.: cultus maior censu, beyond your means, H.— Poet., rich presents, gifts, O.
    * * *
    I
    censa, censum ADJ
    registered; assessed. rated, estimated; judged; taxed; (VPAR censeo)
    II
    census/registration/roll (5 yr.); wealth/property; estate valuation/appraisal

    Latin-English dictionary > cēnsus

  • 36 pedarii

    pĕdārĭus, a, um, adj. [pes], of or belonging to the foot, foot-. —Only transf.
    I.
    pedarii senatores, those senators who had not yet been entered by the censors on the list or roll of senators, and who had no vote of their own, but could merely signify their assent to that of another, Varr. ap. Gell. 3, 18, 5; Tac. A. 3, 65.—Also as subst.: pĕdārii, ōrum, m., Cic. Att. 1, 19, 9; 1, 20, 4; and in sing.: pedarī sententia, Laber. ap. Gell. 3, 18, 9.—
    II.
    Of the size of a foot, a foot long, broad, etc.: EX TIGNO PEDARIO, i. e. a foot wide, Lex. Puteol. ap. Grut. 207, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > pedarii

  • 37 pedarius

    pĕdārĭus, a, um, adj. [pes], of or belonging to the foot, foot-. —Only transf.
    I.
    pedarii senatores, those senators who had not yet been entered by the censors on the list or roll of senators, and who had no vote of their own, but could merely signify their assent to that of another, Varr. ap. Gell. 3, 18, 5; Tac. A. 3, 65.—Also as subst.: pĕdārii, ōrum, m., Cic. Att. 1, 19, 9; 1, 20, 4; and in sing.: pedarī sententia, Laber. ap. Gell. 3, 18, 9.—
    II.
    Of the size of a foot, a foot long, broad, etc.: EX TIGNO PEDARIO, i. e. a foot wide, Lex. Puteol. ap. Grut. 207, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > pedarius

  • 38 Sisipus

    Sīsyphus (anciently Sīsŭpus and Sīsĭpus; the last in Inscr. R. N. 4472 Momms.; cf. Ritschl, Monum. Epigr. Tria, p. 26), i, m., = Sisuphos.
    I.
    Son of Æolus, king of Corinth, famous for his cunning and robberies. He was killed by Theseus. His punishment in the infernal regions was to roll a stone up hill which constantly rolled back again, Hyg. Fab. 60; Serv. Verg. A. 6, 616; Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10; Ov. M. 4, 459; 4, 465; 13, 26; Prop. 4 (5), 11, 23; Hor. C. 2, 14, 20; id. Epod. 17, 68 al.:

    Ulixi Sisyphique prudentia,

    Cic. Tusc. 1, 41, 98; cf. vafer, Hor. S. 2, 3, 21.—Hence,
    1.
    Sīsyphĭus, a, um, adj., of or belonging to Sisyphus:

    labores,

    Prop. 2, 17 (3, 9), 7;

    2, 20 (3, 13), 32: cervix,

    Sen. Herc. Oet. 942:

    portus,

    i. e. Corinth, Stat. Th. 2, 380:

    Isthmus,

    of Corinth, Sil. 14, 51: opes, i. e. of Creusa (as daughter of Creon, king of Corinth), Ov. H. 12, 204:

    Ulixes sanguine cretus Sisyphio (because Sisyphus seduced Anticlea, the mother of Ulysses, before her marriage with Laertes),

    id. M. 13, 32; cf. Serv. Verg. A. 6, 529.—
    * 2.
    Sĭsyphēïus, a, um, adj., of Sisyphus: vincla, i. e. the marriage with Sisyphus (of his wife Merope), Avien. Arat. 597.—
    3.
    Sīsyphĭdes, ae, m., offspring of Sisyphus:

    Ulysses (v. supra, 1.),

    Ov. A. A. 3, 313.—
    II.
    A dwarf of M. Antony, so named by him because of his shrewdness. Hor. S. 1, 3, 47 Schol.

    Lewis & Short latin dictionary > Sisipus

  • 39 Sisupus

    Sīsyphus (anciently Sīsŭpus and Sīsĭpus; the last in Inscr. R. N. 4472 Momms.; cf. Ritschl, Monum. Epigr. Tria, p. 26), i, m., = Sisuphos.
    I.
    Son of Æolus, king of Corinth, famous for his cunning and robberies. He was killed by Theseus. His punishment in the infernal regions was to roll a stone up hill which constantly rolled back again, Hyg. Fab. 60; Serv. Verg. A. 6, 616; Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10; Ov. M. 4, 459; 4, 465; 13, 26; Prop. 4 (5), 11, 23; Hor. C. 2, 14, 20; id. Epod. 17, 68 al.:

    Ulixi Sisyphique prudentia,

    Cic. Tusc. 1, 41, 98; cf. vafer, Hor. S. 2, 3, 21.—Hence,
    1.
    Sīsyphĭus, a, um, adj., of or belonging to Sisyphus:

    labores,

    Prop. 2, 17 (3, 9), 7;

    2, 20 (3, 13), 32: cervix,

    Sen. Herc. Oet. 942:

    portus,

    i. e. Corinth, Stat. Th. 2, 380:

    Isthmus,

    of Corinth, Sil. 14, 51: opes, i. e. of Creusa (as daughter of Creon, king of Corinth), Ov. H. 12, 204:

    Ulixes sanguine cretus Sisyphio (because Sisyphus seduced Anticlea, the mother of Ulysses, before her marriage with Laertes),

    id. M. 13, 32; cf. Serv. Verg. A. 6, 529.—
    * 2.
    Sĭsyphēïus, a, um, adj., of Sisyphus: vincla, i. e. the marriage with Sisyphus (of his wife Merope), Avien. Arat. 597.—
    3.
    Sīsyphĭdes, ae, m., offspring of Sisyphus:

    Ulysses (v. supra, 1.),

    Ov. A. A. 3, 313.—
    II.
    A dwarf of M. Antony, so named by him because of his shrewdness. Hor. S. 1, 3, 47 Schol.

    Lewis & Short latin dictionary > Sisupus

  • 40 Sisypheius

    Sīsyphus (anciently Sīsŭpus and Sīsĭpus; the last in Inscr. R. N. 4472 Momms.; cf. Ritschl, Monum. Epigr. Tria, p. 26), i, m., = Sisuphos.
    I.
    Son of Æolus, king of Corinth, famous for his cunning and robberies. He was killed by Theseus. His punishment in the infernal regions was to roll a stone up hill which constantly rolled back again, Hyg. Fab. 60; Serv. Verg. A. 6, 616; Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10; Ov. M. 4, 459; 4, 465; 13, 26; Prop. 4 (5), 11, 23; Hor. C. 2, 14, 20; id. Epod. 17, 68 al.:

    Ulixi Sisyphique prudentia,

    Cic. Tusc. 1, 41, 98; cf. vafer, Hor. S. 2, 3, 21.—Hence,
    1.
    Sīsyphĭus, a, um, adj., of or belonging to Sisyphus:

    labores,

    Prop. 2, 17 (3, 9), 7;

    2, 20 (3, 13), 32: cervix,

    Sen. Herc. Oet. 942:

    portus,

    i. e. Corinth, Stat. Th. 2, 380:

    Isthmus,

    of Corinth, Sil. 14, 51: opes, i. e. of Creusa (as daughter of Creon, king of Corinth), Ov. H. 12, 204:

    Ulixes sanguine cretus Sisyphio (because Sisyphus seduced Anticlea, the mother of Ulysses, before her marriage with Laertes),

    id. M. 13, 32; cf. Serv. Verg. A. 6, 529.—
    * 2.
    Sĭsyphēïus, a, um, adj., of Sisyphus: vincla, i. e. the marriage with Sisyphus (of his wife Merope), Avien. Arat. 597.—
    3.
    Sīsyphĭdes, ae, m., offspring of Sisyphus:

    Ulysses (v. supra, 1.),

    Ov. A. A. 3, 313.—
    II.
    A dwarf of M. Antony, so named by him because of his shrewdness. Hor. S. 1, 3, 47 Schol.

    Lewis & Short latin dictionary > Sisypheius

См. также в других словарях:

  • To call the roll — Roll Roll, n. [F. r[^o]le a roll (in sense 3), fr. L. rotulus ? little wheel, LL., a roll, dim. of L. rota a wheel. See {Roll}, v., and cf. {R[^o]le}, {Rouleau}, {Roulette}.] 1. The act of rolling, or state of being rolled; as, the roll of a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • call the roll — {v. phr.} To read out the names on a certain list, usually in alphabetical order. * /The sergeant called the roll of the newly enlisted volunteers in the army./ …   Dictionary of American idioms

  • call the roll — {v. phr.} To read out the names on a certain list, usually in alphabetical order. * /The sergeant called the roll of the newly enlisted volunteers in the army./ …   Dictionary of American idioms

  • call\ the\ roll — v. phr. To read out the names on a certain list, usually in alphabetical order. The sergeant called the roll of the newly enlisted volunteers in the army …   Словарь американских идиом

  • call the roll — index poll Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • remove from the roll of attorneys — index disbar Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • strike off the roll — index discharge (dismiss) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • strike off the roll of lawyers — index disbar Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • striking off the roll — The disbarring of an attorney …   Black's law dictionary

  • Roll — The word roll has these meanings:*Roll (food) * A thin flexible solid wound around a centre. ** Something wrapped around a tube, e.g. toilet roll. ** Paper strips wrapped around a thin quilling tool, e.g. quilling. ** A bank roll, a paper holder… …   Wikipedia

  • Roll of distinguished philatelists — Le Roll of Distinguished Philatelists (RDP, pour « Rôle des philatélistes distingués ») est une récompense philatélique britannique d importance internationale. Sommaire 1 Sélection 2 Historique 3 « Pères de la philatélie » …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»