Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

shame

  • 1 dedecus

    shame, dishonor, disgrace, crime, dishonorable act.

    Latin-English dictionary of medieval > dedecus

  • 2 pudor

    pŭdor, ōris, m. [pudeo], shame, a sense of shame, shamefacedness, shyness; modesty, decency, good manners, propriety, etc. (the general idea, while pudicitia is the particular one).
    I.
    Lit.:

    ibi eos pudor deserit,

    Plaut. Ep. 2, 1, 1; id. Am. 2, 2, 210:

    patris,

    before a father, Ter. And. 1, 5, 27:

    pudor deūm,

    Sil. 1, 58:

    ex hac parte pugnat pudor, illinc petulantia: hinc pudicitia, illinc stuprum,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    ut pudorem rubor, terrorem pallor consequatur,

    id. Tusc. 4, 8, 19:

    moderator cupiditatis pudor,

    id. Fin. 2, 34, 113:

    adulescentuli modestissimi pudor,

    id. Planc. 11, 27:

    pudore a dicendo et timiditate ingenua refugisti,

    id. de Or. 2, 3, 10; Plin. 19, 8, 43, § 152: civium, respect for one's fellow-citizens, Enn. ap. Non. 160, 6 (Trag. v. 369 Vahl.):

    famae,

    Cic. Prov. Cons. 6, 14:

    pudore fractus,

    id. Tusc. 2, 21, 48; cf.:

    quem paupertatis pudor et fuga tenet,

    shame on account of poverty, Hor. Ep. 1, 18, 24:

    stultorum incurata pudor malus ulcera celat,

    id. ib. 1, 16, 24:

    pudor ignominiae maritimae,

    Liv. 35, 27:

    adeo omnia regebat pudor,

    id. 5, 46:

    quae tibi membra pudorem Abstulerunt,

    Ov. M. 6, 616:

    defunctae pudorem tueri,

    honor, Plin. Ep. 5, 1, 6:

    pudor est promissa precesque (meas) referre,

    I am ashamed, Ov. M. 14, 18:

    sit pudor,

    be ashamed! for shame! Mart. 8, 3, 3; 8, 64, 15; 11, 50, 11:

    omnium qui tecum sunt pudor,

    sense of propriety, scrupulousness, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6, § 18; Quint. 8, 3, 39:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

    Cic. Rep. 3, 18, 28:

    pudor Curioni suadet ut, etc.,

    Flor. 4, 2, 34.—
    II.
    Transf.
    A.
    Shame, a cause for shame, ignominy, disgrace (not in Cic.):

    vulgare alicujus pudorem,

    Ov. H. 11, 79:

    turpique onerata pudore,

    id. M. 11, 180:

    amicitia, quae impetrata, gloriae sibi, non pudori sit,

    should not be a disgrace, Liv. 34, 58:

    ne tibi pudori essem,

    Liv. 40, 15:

    o notam materni pudoris,

    Just. 3, 4:

    pro pudor!

    oh shame! Petr. 81; Stat. Th. 10, 874; Mart. 10, 68, 6; so,

    o pudor,

    Val. Fl. 8, 267; Flor. 2, 6, 30.—
    B.
    A blush:

    desit famosis quae notet ora pudor,

    Ov. Am. 3, 6, 78; so, in gen., a redness of the skin, Claud. Nupt. Hon. et Mar. 268; cf. pudoricolor.

    Lewis & Short latin dictionary > pudor

  • 3 flāgitium

        flāgitium ī, n    [2 FLAG-], a shameful act, passionate deed, outrage, burning shame, disgraceful thing: Flagitium facimus, T.: domestica: flagitiis vita inquinata: homo flagitiis contaminatus: nihil flagiti praetermittere, L.: tanta flagitia facere et dicere.— A shameful thing, shame, disgrace: Flagiti principium est, nudare, etc., Enn. ap. C.: Nonne id flagitium est, etc., is it not a shame? T.: haec flagitia concipere animo, absurdities.—A disgrace, rascal, scoundrel: omnium flagitiorum circum se habebat, S.— Shame, disgrace: factum flagiti plenum: Peius leto flagitium timet, H.: flagitium imperio demere, L.
    * * *
    shame, disgrace; scandal, shameful act, outrage, disgraceful thing; scoundrel

    Latin-English dictionary > flāgitium

  • 4 flagitium

    flāgĭtĭum, ii, n. [flagito; cf. Doed. Syn. 2, p. 143; Corss. Ausspr. 1, 398 sq.; orig., burning desire, heat of passion].
    I.
    Lit., an eager or furious demand, importunity, urgency (post-Aug. and rare; cf.

    flagitatio): Lentulus credebatur illa militiae flagitia primus aspernari,

    Tac. A. 1, 27:

    pro Plancina cum pudore et flagitio disseruit, matris preces obtendens,

    id. ib. 3, 17.—
    II.
    Transf.
    A.
    Esp., a shameful or disgraceful act done in the heat of passion; a burning shame, disgraceful thing (class.;

    syn.: scelus, nefas, facinus, maleficium, peccatum, delictum, crimen): quae (convivia) domesticis stupris flagitiisque flagrabunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 32, § 71; so,

    flagrantissima (with adulteria),

    Tac. A. 14, 51; cf.:

    stupra et adulteria et omne tale flagitium,

    Cic. de Sen. 12, 40; id. Verr. 2, 5, 10, § 26:

    domesticis vitiis atque flagitiis se inquinare,

    id. Tusc. 1, 30, 72; cf.:

    homo sceleribus flagitiisque contaminatissimus,

    id. Prov. Cons. 6, 14; and id. Rosc. Am. 9, 25:

    tantum sceleris et tantum flagitii admittere,

    id. Att. 10, 3:

    quae libido ab oculis, quod facinus a manibus umquam tuis, quod flagitium a toto corpore abfuit? etc.,

    id. Cat. 1, 6, 13; cf.:

    Q. Curius, flagitiis atque facinoribus coopertus,

    Sall. C. 23, 1;

    so with facinora,

    id. ib. 14, 2 Kritz. N. cr.:

    nihil facinoris, nihil flagitii praetermittere,

    Liv. 39, 13, 10; 39, 16, 1:

    tanta flagitia facere et dicere,

    Cic. Tusc. 4, 34, 73:

    in hoc flagitio versari ipsum videmus Jovem (corresp. to stuprum),

    id. ib. 4, 33, 70:

    in tot flagitia se ingurgitare,

    id. Pis. 18, 42.—
    B.
    In gen., any shameful or disgraceful act or thing (without the accessory idea of passion):

    petere honorem pro flagitio more fit,

    Plaut. Trin. 4, 3, 28:

    flagitium fiet, nisi dos dabitur virgini,

    id. ib. 3, 1, 11:

    cum loquimur terni, nihil flagitii dicimus: at cum bini, obscoenum est,

    Cic. Fam. 9, 22, 3:

    flagitium rei militaris admittere,

    id. Clu. 46, 128: flagiti principium est, nudare inter cives corpora, Enn. ap. Cic. Tusc. 4, 33, 70 (Trag. v. 426 ed. Vahl.):

    nonne id flagitium est, te aliis consilium dare, foris sapere, tibi non posse auxiliarier?

    is it not a shame? Ter. Heaut. 5, 1, 49:

    praeesse agro colendo flagitium putes,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50:

    quantum flagitii commisisset (for which, shortly before: nihil turpius, quam, etc.),

    id. Brut. 61, 219; cf.:

    ita necesse fuit aut haec flagitia concipere animo aut susceptae philosophiae nomen amittere,

    disgraceful assertions, absurdities, id. N. D. 1, 24, 66.—Comically: Co. Fores hae fecerunt magnum flagitium modo. Ad. Quid id est flagitii? Crepuerunt clare, Plaut. Poen. 3, 2, 32.— Leg. t. t.: perfectum flagitium, a completed crime (opp. imperfectum), Paul. Sent. 5, 4, 14.—
    C.
    In vulg. lang., concr. like scelus, shame, disgrace, as a term of reproach, i. q. rascal, scoundrel:

    flagitium illud hominis!

    Plaut. Cas. 2, 1, 8; id. As. 2, 4, 67; id. Cas. 3, 2, 22; id. Men. 3, 2, 24; 5, 1, 9:

    ipsa quae sis stabulum flagitii,

    id. Truc. 2, 7, 31: etiam opprobras vim, flagiti flagrantia, burning shame, i. e. outrageous villain, id. Rud. 3, 4, 28:

    omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat,

    Sall. C. 14, 1.—
    D.
    (Causa pro effectu.) Shame, disgrace (rare but class.):

    id erat meum factum flagiti plenum et dedecoris,

    Cic. Att. 16, 7, 4; cf.:

    magnum dedecus et flagitium,

    id. Off. 3, 22, 86: qui non gloria movemini neque flagitio, Sall. Or. Licin. fin. (p. 236 ed. Gerl.):

    beatus qui pejus leto flagitium timet,

    Hor. C. 4, 9, 50:

    flagitio additis damnum,

    id. ib. 3, 5, 26:

    quia illa forma matrem familias flagitium sit si sequatur,

    Plaut. Merc. 2, 3, 71:

    facere damni mavolo, Quam obprobramentum aut flagitium muliebre inferri domo,

    id. ib. 2, 3, 85; id. Ep. 3, 4, 79:

    flagitium imperio demere,

    Liv. 25, 15, 19:

    consul moveri flagitio timoris fatendi,

    id. 42, 60, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > flagitium

  • 5 pudor

        pudor ōris, m    [4 PV-], a shrinking from blame, desire of approval, shame, shamefastness, modesty, decency, propriety: patris, before a father, T.: ex hac parte pugnat pudor, illinc petulantia: ut pudorem rubor consequatur: detractandi certaminis, L.: pudore fractus: paupertatis pudor et fuga, a poor man's modesty, H.: ignominiae maritimae, L.: pudor est promissa referre, I shrink from telling, O.—Person.: Ante, Pudor, quam te violo, modesty, V.— A sense of right, conscientiousness, honor, propriety: qui (pudor) ornat aetatem: oratio digna equitis Romani pudore: omnium qui tecum sunt: adeo omnia regebat pudor, L.— Shame, a cause for shame, ignominy, disgrace: nostrum volgat clamore pudorem, O.: amicitia, quae impetrata gloriae sibi, non pudori sit, should not be a disgrace, L.: sed enim narrare pudori est, Quā, etc., O.— A blush: famosus, O.— Chastity, modesty: laesus, O.
    * * *
    decency, shame; sense of honor; modesty; bashfulness

    Latin-English dictionary > pudor

  • 6 verēcundia

        verēcundia ae, f    [verecundus], shamefastness, bashfulness, shyness, coyness, modesty, shame, reserve: homo pudoris ac verecundiae particeps: magnam habet vim disciplina verecundiae: in rogando: apud me, L.: turpitudinis verecundia, a shrinking from: rei p., reverence for, L.: legum, L.—A shame, disgrace, immodest act: quae verecundia est, postulare vos, etc., how shameful it is, L.: verecundiae erat pugnare, etc., L.— A sense of shame: verecundia Romanos cepit, Saguntum sub hostium potestate esse, L.
    * * *
    shame; respect; modesty

    Latin-English dictionary > verēcundia

  • 7 pudenda

    pŭdĕo, ŭi, or pŭdĭtum est, ēre ( dep. form pudeatur, Petr. 47, 4), 2, v. a. and n. [root pu-, pav-, to strike; Sanscr. paviram, weapon; cf. pavire (puvire), tripudium, etc.], to make or be ashamed, to feel shame; to be influenced or restrained by shame or by respect for a person or thing.—In the verb. finit. extremely rare:

    ita nunc pudeo,

    Plaut. Cas. 5, 2, 3:

    siquidem te quicquam, quod facis, pudet,

    id. Mil. 3, 1, 30; Ter. Ad. 1, 2, 4:

    idne pudet te, quia, etc.,

    Plaut. Ep. 1, 2, 4:

    pudet, quod prius non puditum umquam est,

    id. Cas. 5, 2, 4.—In plur.:

    non te haec pudent?

    Ter. Ad. 4, 7, 36:

    semper metuet, quem Saeva pudebunt,

    Luc. 8, 495.—Chiefly used as a verb. impers., pudet, ŭit, or pudĭtum est, one is or feels ashamed, it causes a feeling of shame, etc; constr. aliquem alicujus rei, or with a subj.-clause:

    quos, cum nihil refert, pudet: ubi pudendum est, ibi eos deserit pudor, cum usus est, ut pudeat,

    Plaut. Ep. 2, 1, 1 sq.:

    fratris me Pudet,

    Ter. Ad. 3, 3, 38; id. Heaut. 2, 3, 19:

    sunt homines, quos infamiae suae neque pudeat neque taedeat,

    Cic. Verr. 1, 12, 35:

    pudet me non tui quidem, sed Chrysippi, etc.,

    id. Div. 2, 15, 35:

    cujus eos non pudere demiror,

    id. Phil. 10, 10, 22:

    ceteros pudeat, si qui, etc.... me autem quid pudeat?

    id. Arch. 6, 12; Ov. M. 7, 617:

    cicatricum et sceleris pudet,

    Hor. C. 1, 35, 33:

    nam pudet tanti mali,

    id. Epod. 11, 7; Plaut. Bacch. 3, 1, 12:

    tum puderet vivos, tamquam puditurum esset exstinctos,

    Plin. 36, 15, 24, § 108:

    deūm me hercle atque hominum pudet,

    before gods and men, Plaut. Trin. 4, 2, 67; Liv. 3, 19, 7.—With subj.-clause:

    pudet Dicere hac praesente verbum turpe: at te id nullo modo Facere puduit,

    Ter. Heaut. 5, 4, 20:

    puderet me dicere non intellegere, si, etc.,

    Cic. N. D. 1, 39, 109:

    servire aeternos non puduisse deos?

    Tib. 2, 3, 30: nec lusisse pudet sed non incidere [p. 1486] ludum, Hor. Ep. 1, 14, 36:

    scripta pudet recitare,

    id. ib. 1, 19, 42:

    nonne esset puditum, legatum dici Maeandrium?

    Cic. Fl. 22, 52.—With supine:

    pudet dictu,

    Tac. Agr. 32.—In the gerund:

    non enim pudendo, sed non faciendo id, quod non decet, impudentiae nomen effugere debemus,

    Cic. de Or. 1, 26, 120:

    inducitur ad pudendum,

    id. Brut. 50, 188.—Hence,
    A.
    pŭdens, entis, P. a., shamefaced, bashful, modest (class.):

    muta pudens est,

    Lucr. 4, 1164:

    pudens et probus filius,

    Cic. Verr. 2, 3, 69, § 161:

    cur nescire, pudens prave, quam discere malo?

    Hor. A. P. 88:

    nihil pudens, nihil pudicum in eo apparet,

    Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Verr. 2, 1, 1, § 2:

    animus,

    Ter. Heaut. 1, 1, 68:

    pudens et liberalis risus,

    Auct. Her. 3, 13, 23.— Comp., Cic. Pis. 17.— Sup.:

    homo,

    Cic. Caecin. 35, 102:

    vir,

    id. Fl. 20:

    femina,

    id. Verr. 2, 1, 37, § 94.— Adv.: pŭdenter, modestly, bashfully, Afran. ap. Charis. p. 190 P.; Cic. Quint. 11, 39; id. Vatin. 2, 6:

    sumere,

    Hor. Ep. 1, 17, 44; id. A. P. 51.— Comp.:

    pudentius accedere,

    Cic. de Or. 2, 89, 364; Gell. 12, 11, 5. — Sup.:

    pudentissime aliquid petere,

    Cic. Att. 16, 15, 5.—
    B.
    pŭdendus, a, um, P. a., of which one ought to be ashamed, shameful, scandalous, disgraceful, abominable (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    ut jam pudendum sit honestiora decreta esse legionum quam senatus,

    Cic. Phil. 5, 2, 4:

    vita,

    Ov. P. 2, 2, 108:

    vulnera,

    Verg. A. 11, 55:

    causa,

    Ov. H. 5, 98:

    parentes,

    Suet. Vit. 2:

    negotiationes vel privato pudendas exercere,

    id. Vesp. 16:

    pudenda miserandaque oratio,

    id. Tib. 65:

    pudenda dictu spectantur,

    Quint. 1, 2, 8; cf.:

    pudendumque dictu, si, etc.,

    id. 6, 4, 7:

    luxus,

    Tac. A. 3, 53:

    hoc quoque animal (sc. blatta) inter pudenda est,

    Plin. 29, 6, 39, § 140:

    proh cuncta pudendi!

    wholly shameful! Sil. 11, 90:

    membra,

    the parts of shame, the privy parts, Ser. Samm. 36, 681.—
    2.
    Subst.: pŭdenda, ōrum, n. (sc. membra).
    a.
    The private parts (post-class.), Aus. Per. Odyss. 6; id. Idyll. 6, 85; Aug. Civ. Dei, 14, 17; Sen. ad Marc. 22, 1; Vulg. Nah. 3, 5.—
    b.
    The breech, fundament, Min. Fel. Oct. 28 med.

    Lewis & Short latin dictionary > pudenda

  • 8 pudeo

    pŭdĕo, ŭi, or pŭdĭtum est, ēre ( dep. form pudeatur, Petr. 47, 4), 2, v. a. and n. [root pu-, pav-, to strike; Sanscr. paviram, weapon; cf. pavire (puvire), tripudium, etc.], to make or be ashamed, to feel shame; to be influenced or restrained by shame or by respect for a person or thing.—In the verb. finit. extremely rare:

    ita nunc pudeo,

    Plaut. Cas. 5, 2, 3:

    siquidem te quicquam, quod facis, pudet,

    id. Mil. 3, 1, 30; Ter. Ad. 1, 2, 4:

    idne pudet te, quia, etc.,

    Plaut. Ep. 1, 2, 4:

    pudet, quod prius non puditum umquam est,

    id. Cas. 5, 2, 4.—In plur.:

    non te haec pudent?

    Ter. Ad. 4, 7, 36:

    semper metuet, quem Saeva pudebunt,

    Luc. 8, 495.—Chiefly used as a verb. impers., pudet, ŭit, or pudĭtum est, one is or feels ashamed, it causes a feeling of shame, etc; constr. aliquem alicujus rei, or with a subj.-clause:

    quos, cum nihil refert, pudet: ubi pudendum est, ibi eos deserit pudor, cum usus est, ut pudeat,

    Plaut. Ep. 2, 1, 1 sq.:

    fratris me Pudet,

    Ter. Ad. 3, 3, 38; id. Heaut. 2, 3, 19:

    sunt homines, quos infamiae suae neque pudeat neque taedeat,

    Cic. Verr. 1, 12, 35:

    pudet me non tui quidem, sed Chrysippi, etc.,

    id. Div. 2, 15, 35:

    cujus eos non pudere demiror,

    id. Phil. 10, 10, 22:

    ceteros pudeat, si qui, etc.... me autem quid pudeat?

    id. Arch. 6, 12; Ov. M. 7, 617:

    cicatricum et sceleris pudet,

    Hor. C. 1, 35, 33:

    nam pudet tanti mali,

    id. Epod. 11, 7; Plaut. Bacch. 3, 1, 12:

    tum puderet vivos, tamquam puditurum esset exstinctos,

    Plin. 36, 15, 24, § 108:

    deūm me hercle atque hominum pudet,

    before gods and men, Plaut. Trin. 4, 2, 67; Liv. 3, 19, 7.—With subj.-clause:

    pudet Dicere hac praesente verbum turpe: at te id nullo modo Facere puduit,

    Ter. Heaut. 5, 4, 20:

    puderet me dicere non intellegere, si, etc.,

    Cic. N. D. 1, 39, 109:

    servire aeternos non puduisse deos?

    Tib. 2, 3, 30: nec lusisse pudet sed non incidere [p. 1486] ludum, Hor. Ep. 1, 14, 36:

    scripta pudet recitare,

    id. ib. 1, 19, 42:

    nonne esset puditum, legatum dici Maeandrium?

    Cic. Fl. 22, 52.—With supine:

    pudet dictu,

    Tac. Agr. 32.—In the gerund:

    non enim pudendo, sed non faciendo id, quod non decet, impudentiae nomen effugere debemus,

    Cic. de Or. 1, 26, 120:

    inducitur ad pudendum,

    id. Brut. 50, 188.—Hence,
    A.
    pŭdens, entis, P. a., shamefaced, bashful, modest (class.):

    muta pudens est,

    Lucr. 4, 1164:

    pudens et probus filius,

    Cic. Verr. 2, 3, 69, § 161:

    cur nescire, pudens prave, quam discere malo?

    Hor. A. P. 88:

    nihil pudens, nihil pudicum in eo apparet,

    Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Verr. 2, 1, 1, § 2:

    animus,

    Ter. Heaut. 1, 1, 68:

    pudens et liberalis risus,

    Auct. Her. 3, 13, 23.— Comp., Cic. Pis. 17.— Sup.:

    homo,

    Cic. Caecin. 35, 102:

    vir,

    id. Fl. 20:

    femina,

    id. Verr. 2, 1, 37, § 94.— Adv.: pŭdenter, modestly, bashfully, Afran. ap. Charis. p. 190 P.; Cic. Quint. 11, 39; id. Vatin. 2, 6:

    sumere,

    Hor. Ep. 1, 17, 44; id. A. P. 51.— Comp.:

    pudentius accedere,

    Cic. de Or. 2, 89, 364; Gell. 12, 11, 5. — Sup.:

    pudentissime aliquid petere,

    Cic. Att. 16, 15, 5.—
    B.
    pŭdendus, a, um, P. a., of which one ought to be ashamed, shameful, scandalous, disgraceful, abominable (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    ut jam pudendum sit honestiora decreta esse legionum quam senatus,

    Cic. Phil. 5, 2, 4:

    vita,

    Ov. P. 2, 2, 108:

    vulnera,

    Verg. A. 11, 55:

    causa,

    Ov. H. 5, 98:

    parentes,

    Suet. Vit. 2:

    negotiationes vel privato pudendas exercere,

    id. Vesp. 16:

    pudenda miserandaque oratio,

    id. Tib. 65:

    pudenda dictu spectantur,

    Quint. 1, 2, 8; cf.:

    pudendumque dictu, si, etc.,

    id. 6, 4, 7:

    luxus,

    Tac. A. 3, 53:

    hoc quoque animal (sc. blatta) inter pudenda est,

    Plin. 29, 6, 39, § 140:

    proh cuncta pudendi!

    wholly shameful! Sil. 11, 90:

    membra,

    the parts of shame, the privy parts, Ser. Samm. 36, 681.—
    2.
    Subst.: pŭdenda, ōrum, n. (sc. membra).
    a.
    The private parts (post-class.), Aus. Per. Odyss. 6; id. Idyll. 6, 85; Aug. Civ. Dei, 14, 17; Sen. ad Marc. 22, 1; Vulg. Nah. 3, 5.—
    b.
    The breech, fundament, Min. Fel. Oct. 28 med.

    Lewis & Short latin dictionary > pudeo

  • 9 dē-decus

        dē-decus oris, n    disgrace, dishonor, infamy, shame: sumptūs effusi cum dedecore: iudicia operta dedecore: domus plena dedecoris: vitam per dedecus amittere, dishonorably, S.: ob tantum dedecus amens, V.: nihil est detestabilius dedecore. — A cause of shame, disgrace, blemish, reproach, dishonor: tantum, Cs.: dolor meus vestrum dedecus haberetur: prodere visum dedecus, expose the unnatural feature, O.: quod tantum evenire dedecus potest?: si una huic dedecorist parum, T.: ampla domus dedecori domini fit: naturae, Ph.—A deed of shame, outrage, disgraceful act: Omni dedecore infamis: in dedecora incurrunt: Dedecorum pretiosus emptor, H.

    Latin-English dictionary > dē-decus

  • 10 rubor

        rubor ōris, m    [RVB-], redness: candore mixtus rubor: fucati medicamenta candoris et ruboris, cosmetics: cui plurimus ignem Subiecit rubor, V.: saevus ille voltus et rubor, Ta.: oculis dabat ira ruborem, O.: Tyrios incocta rubores, i. e. purple, V.— A redness of the skin, flush, blush: pudorem rubor consequitur: Masinissae rubor suffusus, L.: notavit Ora rubor, O.—Fig., shamefastness, bashfulness, modesty: praestet ruborem suum verborum turpitudine vitandā: ruborem incutere, L.— A cause of shame, shame, disgrace: censoris iudicium damnato ruborem adfert: duas res ei rubori fuisse, unam, quod, etc., L.: Nec rubor est emisse palam, O.: nec rubor inter comites aspici, Ta.
    * * *
    redness, blush; modesty, capacty to blush; shame, disgrace, what causes blush

    Latin-English dictionary > rubor

  • 11 dedecus

    dē-dĕcus, ŏris, n., disgrace, dishonor, infamy, shame (for syn. cf.: offensio, contumelia, infamia, ignominia, turpitudo, obscoenitas, injuria—freq. and class.).
    I.
    In gen.: eos dolores atque carnificinas per dedecus atque maximam contumeliam te facere ausum esse? Cato ap. Gell. 10, 3, 17;

    so with ignominia,

    Cic. Div. 2, 9;

    with infamia,

    id. Cluent. 22, 61; cf. id. Cat. 1, 6;

    with flagitium,

    id. Mur. 5, 12;

    with probrum,

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    vitam per dedecus amittere,

    Sall. C. 20, 9:

    in dedecora incurrunt,

    Cic. Fin. 1, 14, 47; cf.

    with damnum,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 39:

    magnum fuit generi vestro,

    Cic. Brut. 34, 130:

    dedecori est,

    Ter. Heaut. 2, 3, 93:

    dedecori esse (alicui),

    Cic. Off. 1, 33 fin.; id. Att. 8, 11 et saep.; cf.

    also: aliter ampla domus dedecori domino fit,

    id. Off. 1, 39, 139.—
    B.
    Concr. (as sometimes our word shame), that which causes shame; a disgrace, blot, blemish: cum nec prodere visum dedecus auderet (viz., the ass's ears of Midas), Ov. M. 11, 184; cf.: naturae dedecus, a monster, said of the ass, Phaedr. 1, 21, 11; cf. Petr. 74, 9; Vulg. Sir. 3, 13. —
    II.
    (Acc. to decus, no. II.) Like to kakon, moral dishonor, vice, turpitude; a vicious action, shameful deed, etc. (very freq.):

    decus, quod antiqui summum bonum esse dixerant... itemque dedecus illi summum malum,

    Cic. Leg. 1, 21, 55; cf. id. Tusc. 2, 5, 14; id. Fin. 3, 11, 38:

    dedecus admittere,

    Caes. B. G. 4, 25, 5; id. B. C. 3, 64 fin.; Cic. Verr. 1, 17, 51; id. Fam. 3, 10, 2 al.:

    ad avertendos tantorum dedecorum rumores,

    Suet. Calig. 48 et saep.; of unchastity, Ov. M. 2, 473; 9, 26; Suet. Aug. 68:

    dedecorum pretiosus emptor,

    Hor. Od. 3, 6, 32:

    abdicamus occulta dedecoris,

    Vulg. 2 Cor. 4, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > dedecus

  • 12 verecundia

    vĕrēcundĭa, ae, f. [verecundus], the natural feeling of shame, by whatever cause produced, shamefacedness, bashfulness, shyness, coyness, modesty, etc.
    I.
    In gen. (class.; syn.: pudicitia, castitas, pudor).
    A.
    Absol.:

    nec vero tam metu poenāque terrentur, quae est constituta legibus, quam verecundiā, quam natura homini dedit quasi quendam vituperationis non injustae timorem,

    Cic. Rep. 5, 4, 6:

    homo solum animal natum pudoris ac verecundiae particeps,

    id. Fin. 4, 7, 18:

    scenicorum mos tantam habet veteri disciplina verecundiam, ut in scaenam sine subligaculo prodeat nemo,

    id. Off. 1, 35, 129; id. Rep. 4, 4, 4:

    magnam habet vim disciplina verecundiae,

    id. ib. 4, 6, 6: justitiae partes sunt non violare homines;

    verecundiae non offendere,

    id. Off. 1, 28, 99; cf. id. Lael. 22, 82:

    Caesar meam in rogando verecundiam objurgavit,

    id. Q. Fr. 3, 1, 3, § 10:

    tironis,

    id. Att. 8, 6, 3:

    homo timidus, virginali verecundiā,

    id. Quint. 11, 39; so,

    virginalis, Suet. Vit. Pers.: fuit sponsa tua apud me eādem, quā apud parentis suos, verecundiā,

    Liv. 26, 50, 6:

    verecundia nostra adversus regem nobis obstat,

    id. 37, 54, 7:

    nova nupta verecundiā notabilis,

    Plin. 35, 10, 36, § 78:

    verecundia oris,

    bashful redness, blushing, Suet. Dom. 18.—
    B.
    With gen. obj.
    (α).
    With gen. rei:

    turpitudinis verecundia,

    dread of wrong-doing, Cic. Tusc. 5, 26, 74:

    negandi,

    id. Or. 71, 238;

    Quint. prooem. § 3: respondendi,

    id. 3, 5, 15:

    hujus sermonis,

    Liv. 26, 50, 4.—
    (β).
    With gen. personae (not freq. till after the Aug. period):

    quando nec ordinis hujus ulla, nec reipublicae est verecundia,

    respect for, reverence, Liv. 4, 45, 8:

    parentis, vitrici, deorum,

    id. 39, 11, 2:

    ne auctorem ponam, verecundia ipsius facit,

    Quint. 6, 3, 64:

    majestatis magistratuum,

    Liv. 2, 36, 3:

    aetatis,

    id. 1, 6, 4; cf. id. 1, 3, 10:

    legum,

    id. 10, 13, 8.— Transf.:

    quidam ita sunt receptae auctoritatis ac notae verecundiae, ut, etc.,

    i. e. of known venerableness, Quint. 6, 3, 33.—
    II.
    In partic., with an implication of censure.
    1.
    Over-shyness, bashfulness, sheepishness, timidity (post-Aug.):

    verecundia vitium quidem sed amabile et quae virtutes facillime generet... quae (verecundia) est timor quidam reducens animum ab iis, quae facienda sunt... Optima est autem emendatio verecundiae fiducia,

    Quint. 12, 5, 2 sq.:

    patronus timet cognoscentis verecundiam,

    id. 4, 1, 19:

    (vox) in metu et verecundiā contracta,

    id. 11, 3, 64.—
    2.
    A shame, disgrace:

    verecundiae erat equitem suo alienoque Marte pugnare,

    Liv. 3, 62, 9:

    verecundia Romanos tandem cepit, Saguntum sub hostium potestate esse, etc.,

    a sense of shame, id. 24, 42, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > verecundia

  • 13 dēdecorō

        dēdecorō āvī, ātus, āre    [dedecus], to disgrace, dishonor, bring to shame: familiam, T.: se flagitiis, S.: urbis auctoritatem: neque dedecorant tua de se iudicia, H.
    * * *
    dedecorare, dedecoravi, dedecoratus V TRANS
    disgrace, dishonor; bring discredit/shame on; disfigure

    Latin-English dictionary > dēdecorō

  • 14 dēpudet

        dēpudet uit, ēre,     impers, to cease to shame: depuduit, shame has departed, O.

    Latin-English dictionary > dēpudet

  • 15 probrum

        probrum ī, n    a shameful act, base deed: ignaviae luxuriaeque probra, S.: emergere ex paternis probris.—Immodesty, lewdness, unchastity: probri insimulare feminam.—Shame, disgrace, dishonor, infamy, degradation: Quin in probro sim, T.: alquem senatu probri gratiā movere, S.: vita rustica, quam tu probro et crimini putas esse oportere, disgraceful: probrum castis inferre: terras implere probris, O.: Antoni, Romani nominis probra.—Abuse, insult, reproach, libel: epistulae plenae omnium in me probrorum: ingerere probra, L.: multa obicere: probris alqm onerare, L.
    * * *
    disgrace; abuse, insult; disgrace, shame

    Latin-English dictionary > probrum

  • 16 pudendus

        pudendus adj.    [P. of pudeo], causing shame, shameful, scandalous, disgraceful, abominable: ut iam pudendum sit honestiora decreta esse legionum quam senatus: vita, O.: volnera, V.
    * * *
    pudenda, pudendum ADJ
    causing shame, shameful, scandalous, disgraceful, abominable

    Latin-English dictionary > pudendus

  • 17 pudeō

        pudeō uī or puditum est, ere    [4 PV-].— Intrans, to be ashamed, feel shame: non simultatem meam Revereri! non pudere! T.: inducitur ad pudendum.— Trans, to make ashamed, put to shame, humiliate: quem neque pudet Quicquam, T.: me quid pudeat, qui? why should I be ashamed?: et sero et nequicquam pudet (sc. te): fratris me Pudet, T.: homines infamiae suae: cuius eos non pudere demiror: Eheu cicatricum et sceleris pudet, H.: pudet deorum hominumque, before gods and men, L.: patris mei meūm factūm pudet, I am ashamed before my father of my deeds, Enn. ap. C.: pudet Dicere hac praesente verbum turpe, T.: nec pudet fateri nescire quod nesciam: Scripta pudet recitare, H.: pudebat Macedones urbem deletam esse, Cu.: nonne esset puditum, legatum dici Maeandrium?—With supin. abl.: pudet dictu, Ta.
    * * *
    pudere, pudui, puditus V
    be ashamed; make ashamed

    Latin-English dictionary > pudeō

  • 18 obprobrium

    reproach, taunt; disgrace, shame, scandal; source of reproach/shame

    Latin-English dictionary > obprobrium

  • 19 opprobrium

    reproach, taunt; disgrace, shame, scandal; source of reproach/shame

    Latin-English dictionary > opprobrium

  • 20 perfrico

    I
    perfricare, perfricavi, perfricatus V TRANS
    rub all over; rub smooth

    perfrico os/frontem/facium -- wipe off blush/abandon shame

    II
    perfricare, perfricavi, perfrictus V TRANS
    rub all over; rub smooth

    perfrico os/frontem/facium -- wipe off blush/abandon shame

    Latin-English dictionary > perfrico

См. также в других словарях:

  • Shame — Shame, n. [OE. shame, schame, AS. scamu, sceamu; akin to OS. & OHG. scama, G. scham, Icel. sk[ o]mm, shkamm, Sw. & Dan. skam, D. & G. schande, Goth. skanda shame, skaman sik to be ashamed; perhaps from a root skam meaning to cover, and akin to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • shame — shame; shame·faced; shame·fast; shame·ful; shame·less; shame·less·ly; shame·less·ness; shame·faced·ly; shame·faced·ness; shame·fast·ly; shame·fast·ness; shame·ful·ly; shame·ful·ness; …   English syllables

  • shame — [shām] n. [ME < OE scamu, akin to Ger scham] 1. a painful feeling of having lost the respect of others because of the improper behavior, incompetence, etc. of oneself or of someone that one is close to or associated with 2. a tendency to have… …   English World dictionary

  • shame — ► NOUN 1) a feeling of humiliation or distress caused by awareness of wrong or foolish behaviour. 2) loss or respect or esteem. 3) a cause of shame. 4) a regrettable or unfortunate thing. ► VERB ▪ cause to feel ashamed. ● …   English terms dictionary

  • Shame — Shame, v. t. [imp. & p. p. {Shamed}; p. pr. & vb. n. {Shaming}.] 1. To make ashamed; to excite in (a person) a comsciousness of guilt or impropriety, or of conduct derogatory to reputation; to put to shame. [1913 Webster] Were there but one… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Shame — Shame, v. i. [AS. scamian, sceamian. See {Shame}, n.] To be ashamed; to feel shame. [R.] [1913 Webster] I do shame To think of what a noble strain you are. Shak. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Shame — Shame: Shame (альбом) Shame (фильм, 1968) Shame (фильм, 2011) Список значений слова или словосочетания со ссылками на соответствующие статьи. Ес …   Википедия

  • Shame — (dt.: „Scham“) steht für: Shame (Film), Spielfilm von Steve McQueen aus dem Jahr 2011 Shame (Lied). Poplied der deutschen Girlgroup Monrose aus dem Jahr 2006 Diese Seite ist eine Begriffsklärung …   Deutsch Wikipedia

  • shame on — (you) you should feel embarrassed by something you have done. Protesters chanted “shame on you” at the university s president. Shame on me for not checking the schedule and getting there half an hour late …   New idioms dictionary

  • shame — [n] disgrace, embarrassment abashment, bad conscience*, blot, chagrin, compunction, confusion, contempt, contrition, degradation, derision, discomposure, discredit, disesteem, dishonor, disrepute, guilt, humiliation, ignominy, ill repute, infamy …   New thesaurus

  • shame on — ( ● shame …   Useful english dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»