Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

tentari

  • 1 valetudo

    vălētūdo, ĭnis, f. [valeo]    - qqf valitudo d. les mss. [st1]1 [-] état de santé, santé.    - integra valetudine esse, Cic. Or. 76: être en parfaite santé.    - bona valetudo, Cic. Lael. 20: bonne santé.    - optima valetudine uti, Caes. BC. 3, 49, 5:    - valetudine minus commoda uti, Caes. BC. 3, 62, 4: se porter à merveille, être un peu mal portant.    - incommoda valetudo, Cic. Att. 5, 8, 1; infirma, aegra valetudo, Cic. Br. 180: santé mauvaise, chancelante, maladive.    - valetudo tenuis aut nulla potius, Cic. CM 35: santé délicate ou plutôt absence de santé.    - oro, ut valetudini tuae servias, Cic. Q. 1, 1, 46: je te prie de soigner ta santé.    - fig. mala valetudo animi, Cic. Tusc. 4, 80: mauvaise santé de l'esprit. --- [en parl. du style] Cic. Br. 64. [st1]2 [-] bonne santé.    - Cic. Lael. 22 ; Off. 2, 86 ; de Or. 1, 262 ; Hor. Ep. 1, 4, 10.    - valetudinem amittere, Cic. Fam. 9, 18, 3: perdre la santé. [st1]3 [-] mauvaise santé, maladie, indisposition.    - temptari valetudine: être attaqué par la maladie, tomber malade.    - quodam valetudinis genere tentari, Cic. Att. 11, 23, 1: être affecté d'une sorte de malaise. --- cf. Caes. BC. 1, 31; 3, 2.    - excusatione uti valetudinis, Cic. Pis. 13: alléguer sa santé comme excuse. --- cf. Cic. Lael. 8 ; Fam. 4, 1, 1.    - valetudo oculorum, Cic. Fam. 14, 4, 6: mauvais état des yeux.    - subsidia valetudinum, Cic. Tusc. 5, 113: secours dans les infirmités.    - valetudo major (= morbus comitialis), Just. 13, 2: épilepsie, mal caduc, haut mal.    - valetudo calculorum, Plin. 21, 137: la gravelle, la pierre (maladie).
    * * *
    vălētūdo, ĭnis, f. [valeo]    - qqf valitudo d. les mss. [st1]1 [-] état de santé, santé.    - integra valetudine esse, Cic. Or. 76: être en parfaite santé.    - bona valetudo, Cic. Lael. 20: bonne santé.    - optima valetudine uti, Caes. BC. 3, 49, 5:    - valetudine minus commoda uti, Caes. BC. 3, 62, 4: se porter à merveille, être un peu mal portant.    - incommoda valetudo, Cic. Att. 5, 8, 1; infirma, aegra valetudo, Cic. Br. 180: santé mauvaise, chancelante, maladive.    - valetudo tenuis aut nulla potius, Cic. CM 35: santé délicate ou plutôt absence de santé.    - oro, ut valetudini tuae servias, Cic. Q. 1, 1, 46: je te prie de soigner ta santé.    - fig. mala valetudo animi, Cic. Tusc. 4, 80: mauvaise santé de l'esprit. --- [en parl. du style] Cic. Br. 64. [st1]2 [-] bonne santé.    - Cic. Lael. 22 ; Off. 2, 86 ; de Or. 1, 262 ; Hor. Ep. 1, 4, 10.    - valetudinem amittere, Cic. Fam. 9, 18, 3: perdre la santé. [st1]3 [-] mauvaise santé, maladie, indisposition.    - temptari valetudine: être attaqué par la maladie, tomber malade.    - quodam valetudinis genere tentari, Cic. Att. 11, 23, 1: être affecté d'une sorte de malaise. --- cf. Caes. BC. 1, 31; 3, 2.    - excusatione uti valetudinis, Cic. Pis. 13: alléguer sa santé comme excuse. --- cf. Cic. Lael. 8 ; Fam. 4, 1, 1.    - valetudo oculorum, Cic. Fam. 14, 4, 6: mauvais état des yeux.    - subsidia valetudinum, Cic. Tusc. 5, 113: secours dans les infirmités.    - valetudo major (= morbus comitialis), Just. 13, 2: épilepsie, mal caduc, haut mal.    - valetudo calculorum, Plin. 21, 137: la gravelle, la pierre (maladie).
    * * *
        Valetudo, pen. prod. valetudinis, tam bona, quam mala dicitur. Santé ou maladie, Bon poinct ou mauvais poinct.
    \
        Perturbat me longa et pertinax valetudo Titi Aristonis. Plin. iunior. La longue et continuelle maladie.
    \
        Genus valetudinis. Cic. Une espece de maladie.
    \
        Bona valetudo. Cic. Santé, Bonne santé.
    \
        Incommoda valetudo. Cic. Deshaitement.
    \
        Valetudine incommoda fuit. Cic. Il a esté malade, Il a esté deshaité, Il s'est porté mal.
    \
        Infirma valetudo. Cic. Debile santé, Deshaitement.
    \
        Valetudine nouissima conflictabatur. Plin. iunior. Il estoit malade de la maladie dont il mourut.
    \
        Dare operam valetudini. Cic. Soigner et entendre à sa santé.
    \
        Emergere ex incommoda valetudine. Cic. Se guarir, Sortir de maladie.
    \
        Ferre valetudinem. Quintil. Endurer maladie.
    \
        Recolligere se a longa valetudine. Plin. Se refaire, Se revenir.
    \
        Seruire valetudini. Cic. Soigner et entendre à sa santé.
    \
        Sustentare valetudinem. Cic. Contregarder et entretenir sa santé.
    \
        Valetudo oculorum. Cic. Maladie des yeuls.
    \
        Valetudo mentis. Suet. Quand on est trouble de l'entendement.

    Dictionarium latinogallicum > valetudo

  • 2 tento

    tento or tempto, āvi, ātum, 1 ( part. gen. plur. tentantum, Verg. G. 2, 247), v. freq. a. [tendo], to handle, touch, feel a thing (class.; cf.: tango, tracto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rem manu,

    Auct. Her. 4, 49, 62:

    manibus pectora,

    Ov. M. 10, 282; 10, 289:

    loca feminarum digitis,

    Col. 8, 11, 8:

    ficum rostro,

    Ov. F. 2, 254:

    flumen vix pede (with attingere),

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    quadratum,

    Lucr. 4, 234:

    caput in tenebris,

    Phaedr. 3, 10, 26:

    pullos singulos,

    Col. 8, 5, 17:

    invisos amictus,

    Verg. G. 3, 563:

    aciem pugionum,

    Suet. Ner. 49; cf.:

    acumen stili,

    id. Rhet. 5:

    bracchia emittit temptanti maria similis Sarpedon,

    Plin. 5, 27, 27, § 98:

    pullos,

    Col. 8, 5, 17; 8, 11, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang.:

    venas,

    to feel the pulse, Quint. 11, 3, 88; Suet. Tib. 72; Ov. H. 20, 139.—
    2.
    To try the strength of, make an attempt upon, i. e. to attack, assail (cf.: aggredior, adorior).
    (α).
    Of warfare:

    scalis et classe moenia oppidi tentans,

    Caes. B. C. 3, 40:

    opera nostra,

    id. B. G. 7, 73:

    urbem,

    Liv. 33, 5, 3; 26, 38, 5:

    munitiones,

    id. 9, 35, 1:

    moenia Aiexandriae,

    id. 45, 11:

    Achaiam,

    Caes. B. C. 3, 55 Britanniam, Suet. Claud. 17:

    aggredi et tentare,

    Vell. 2, 113, 3:

    aliquem auxiliis Thraciae,

    Flor. 2, 14, 4.—
    (β).
    Of disease, poison, etc.:

    animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt,

    Cic. Tusc. 4, 14, 31; cf.:

    gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,

    Caes. B. C. 3, 2:

    temptari a morbo,

    Plin. 24, 19, 113, § 174:

    praecordiorum inflatione tentari,

    Suet. Aug. 81:

    tentatus est motiunculis levibus,

    id. Vesp. 24; Hor. S. 2, 3, 163; id. Ep. 1, 6, 28; Verg. G. 3, 441 al.:

    vina temptant caput,

    attack, affect, Plin. 23, 1, 20, § 35.— Absol.:

    temptantis aquas non nocere,

    unwholesome, Plin. 20, 7, 26, § 68; cf. Verg. G. 2, 94.—
    II.
    Transf., to try; to prove, put to the test; to attempt, essay a course of action, etc. (so most freq.; syn.: experior, periclitor).
    A.
    In gen., constr. with acc., with inf., with rel.-clause, with ut, or absol.
    (α).
    With acc.:

    cum se ipse perspexerit totumque tentarit, intelleget, etc.,

    Cic. Leg. 1, 22, 59; cf.:

    se in arte memoriae,

    Quint. 11, 2, 34 (preceded by memoriam suam experiri):

    tentarem te, quo animo accipias,

    Cic. Fam. 15, 16, 3:

    quo utamur quasi equis temptatis, sic amicitiā aliquā parte periclitatis moribus amicorum,

    id. Lael. 17, 63;

    alicujus scientiam auguratus,

    id. Div. 1, 17, 32:

    tentarem summi regis prudentiam,

    id. Tusc. 1, 41, 98:

    ut satis impulsas tentavit pollice chordas,

    Ov. M. 10, 145:

    culturam agelli, Lucr 5, 1368: iter per provinciam per vim, Caes B. G. 1, 14: negatā iter viā,

    Hor. C. 3, 2, 22 Bosporum, id. ib. 3, 4, 31:

    Thetim ratibus,

    Verg. E. 4, 32:

    Oceanum,

    Tac. G. 34 fin.:

    Istrum, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 135: aditus,

    Verg. A. 4, 293:

    temptanda via est,

    id. G. 3, 8:

    ad tentandum vadum fluminis,

    Curt. 4, 9, 15:

    nullo modo animus audientis aut incitari aut leniri potest, qui modus a me non tentatus sit,

    Cic. Or. 38, 132:

    rem frustra,

    Caes. B. C. 1, 26:

    belli fortunam,

    id. B. G. 1, 36; so,

    fortunam,

    id. ib. 3, 6; 7, 64; Sall. J. 7, 1:

    periculum,

    Cic. Cornel. Fragm. 1:

    quaestionem,

    id. Clu. 57, 157:

    patientiam vestram,

    id. Agr. 2, 7, 19:

    spem pacis,

    Liv. 21, 12, 3; cf.:

    spem triumphi,

    id. 28, 38, 4: libertatem, [p. 1856] id. 6, 18, 11:

    relationem,

    id. 33, 23, 3:

    intercessionem,

    id. 9, 8, 13:

    silentium nequicquam per praeconem,

    id. 8, 33, 2:

    crimina,

    Hor. Ep. 1, 18, 80:

    majora,

    id. ib. 1, 17, 24:

    caelestia,

    id. ib. 1, 17, 34 et saep.—
    (β).
    With rel.-clause:

    tentavi, quid in eo genere possem,

    Cic. Tusc. 1, 4, 7:

    tentabam, spiraret an non,

    Plaut. Mil. 4, 8, 26:

    quae sit fortuna facillima, temptat,

    Verg. A. 11, 761:

    cum tentaret si qua res esset cibi,

    something to eat, Phaedr. 4, 7, 4:

    tenta, Chrysogonus quanti doceat,

    Juv. 7, 175.—
    (γ).
    With inf.:

    aquā prohibere hostem tentare coepit,

    Hirt. B. G. 8, 40:

    tentabo etiam de hoc dicere,

    Quint. 6, 2, 29; 2, 14, 1:

    (sol) caelum radiis accendere tentans,

    Lucr. 5, 659:

    tentarunt aequore tingi,

    Ov. M. 2, 172:

    (vestis) frustra tentata revelli,

    id. ib. 9, 168:

    taurus irasci in cornua temptat,

    Verg. A. 12, 104:

    nemo in sese tentat descendere,

    Pers. 4, 23:

    litteras deferre,

    Curt. 3, 7, 13; Juv. 7, 5.—
    (δ).
    With ut:

    cum ille Romuli senatus tentaret post Romuli excessum, ut ipse gereret sine rege rem publicam,

    Cic. Rep. 2, 12, 23:

    quid aliud hoc judicio tentatur, nisi ut id fieri liceat?

    id. Rosc. Am. 5, 13; Suet. Caes. 11.— Impers. pass.:

    tentatum a L. Sextio tribuno plebis, ut rogationem ferret, etc.,

    Liv. 4, 49, 6.—
    (ε).
    Absol.:

    tenta quā lubet,

    Plaut. Aul. 4, 4, 20:

    ne tentando cautiorem faceret,

    Hirt. B. G. 8, 23.—
    B.
    In partic., to try any one, in a friendly or hostile manner; to urge, incite; to tempt, sound, tamper with; also, to excite, disquiet, disturb, agitate:

    quem ego toties omni ratione tentans ad disputandum elicere non potuissem,

    Cic. de Or. 2, 3, 13:

    cum per Drusum saepe tentassem,

    id. ib. 1, 21, 97:

    utrum admonitus an tentatus an, etc.... pervenerit ad hanc improbitatem nescio,

    id. Verr. 2, 1, 41, § 105:

    cum a proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2:

    animos servorum spe et metu, ut, etc.,

    Cic. Clu. 63, 176:

    animos popularium,

    Sall. J. 48, 1:

    animos singulorum ad res novas,

    Suet. Tib. 12 fin.:

    animum precando,

    Verg. A. 4, 113:

    judicium pecunia,

    Cic. Clu. 4, 9; 30, 80:

    aliquem promissis et minis,

    Tac. H. 1, 75; cf.:

    tentatā Othonianorum fide per colloquium et promissa,

    id. ib. 2, 20:

    tribunos de fugae societate,

    Suet. Ner. 47:

    deos multā caede bidentium,

    Hor. C. 3, 23, 14:

    Junonem tentare Ixion ausus,

    Tib. 1, 3, 73; cf. Ov. A. A. 1, 389; Val. Max. 6, 1, 7:

    nationes lacessere bello et tentare,

    to agitate, Cic. Imp. Pomp. 9, 23; cf.:

    ut exsul potius tentare quam consul vexare rem publicam posses,

    id. Cat. 1, 10, 27:

    in his rebus evertendis unius hominis senectus, infirmitas solitudoque tentata est,

    id. Rab. Perd. 1, 2:

    militis iras,

    Luc. 2, 529; Vulg. Gen. 22, 1 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > tento

  • 3 ille

    ille, illa, illud, Genet. illīus, Dat. illī, Pronom. demonstr. (viell. aus *is-le), jener, jene, jenes (bezeichnet in bezug auf den Sprechenden zunächst einen Gegenstand als in der Nähe des Besprochenen, dann übh. das sowohl im Raume als in der Zeit oder in der Vorstellung dem Redenden entfernter Liegende u. weniger Interessante, dah. auch das einer dritten Person Angehörige, an einem dritten Orte Befindliche, Ggstz. hic [dieser], der in der unmittelbaren Nähe [in Raum, Zeit od. Vorstellung] Befindliche), a) im allg.: ista beatitas... cur aut in solem illum aut in hunc mundum... cadere non potest? Cic.: loco ille (Catilina) motus est, cum est ex urbe depulsus, Cic. – in der Zeit, qui illorum temporum historiam reliquerunt, Cic.: Q. Catulus non antiquo illo more, sed hoc nostro fuit eruditus, Cic.: ex illo, seit jener Zeit, seitdem, Verg. u. Ov. – in der Vorstellung, quod προσκυνειν illi (die der Vorstellung entfernter liegenden Griechen) vocant, Nep.: si fiat melior Ennii, quam Solonis oratio. Hic enim noster: Nemo me lacrumis decoret, inquit. At vero sapiens ille: Mors mea ne careat lacrumis, Cic.: aber melior et tutior est certa pax, quam sperata victoria; haec (pax) in tua, illa in deorum manu est, jener (der Friede) liegt in deiner, dieser (der Sieg) in Gottes Hand, Liv.: sapientius nostri, quam Graeci: illi (die Griechen)... nos etc., Cic.

    b) zuw. wird durch ille auf das Subjekt od. Objekt eines Satzes zurückgewiesen, wo nach deutschem Sprachgebrauch diese Zurückweisung ganz überflüssig erscheint, sic oculos, sic ille manus, sic ora ferebat, Verg.; u. so Cic. de or. 1, 91. Hor. carm. 4, 9, 51; sat. 2, 3, 204. – Parmenides, Xenophanes minus bonis quamquam versibus, sed tamen illis versibus (aber doch in Versen) increpant eorum arrogantiam, Cic.

    c) in attributiver Beziehung zu einem Subst. = jener (im guten und üblen Sinne) wohlbekannte, jener berühmte (herrliche usw.) oder jener berüchtigte, unser ein, vafer ille Sisyphus, Hor.: ille Epaminondas, Cic.: illa Medea, Cic.: mit einem Anstrich von Ironie, ipsi illi philosophi etiam illis libellis, quos de contemnenda gloria scribunt, nomen suum inscribunt, Cic. – dah. auch verb. hic ille = dieser so herrliche u. dgl., instat hic nunc ille annus egregius, Cic.; u. so Tibull. 1, 3, 93 (wo ille auf die Herrlichkeit des Tages geht) u. s. – u. ohne Subst., hunc illum poscere fata reor, Verg.

    d) zur Hervorhebung eines Prädikats od. Attributs: α) verb. ille quidem = er allerdings, er zwar, er freilich, ludo et ioco uti illo quidem licet, sed etc., Spiel und Scherz, sie sind uns zwar gestattet, aber usw., Cic.: o hominem semper illum quidem aptum, nunc vero etiam suavem, Cic. – β) ille, zur Hervorhebung eines einen Begriff beschränkenden od. näher bestimmenden Attributs, accepimus patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis, legatos tamen... misisse, eure Väter, sie, die so schwer an Friedensvorschläge gingen usw., Liv. – bei Entgegensetzung vom Attribut, non ille... sed hic, s. Cic. or. 45: orator, non ille vulgaris, sed hic excellens.

    e) bei Ankündigung von etwas Folgendem, wie unser dieser, der, namentl. im Neutrum = dieses, das, illud animarum corporumque dissimile, quod animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt, Cic.: illud perlibenter audivi, te esse etc., Cic.: u. im Ggstz. haec dicta sunt: illa (das Folgende), Colum. – dah. ille (wie hic) mit einem Zeitbegriff (wie annus, dies, mensis), von dem laufenden, jetzt eingetretenen und dauernden Zeitabschnitt, illum esse vigesimum annum, das sei das zwanzigste Jahr, Sall.

    f) verb. hic et (atque) ille = der und jener, der und der, der eine und der andere, flagret amore malo cum hic atque ille, Hor. – u. ille aut (vel) ille, ille et ille, der oder der, der und der, dieser und jener, quaesivit, num ille aut ille defensurus esset, Cic.: commendo vobis illam et illum, Suet.: in illo vel in illo templo, Augustin. de civ. dei 1, 2. – / Verstärkt illece, illace etc., jener (dieser) da, Plaut., Cato u. Varro. – illemet, illemet ipse, Diom. 332, 11. – Genet. illi, Cato oratt. fr. 40, 5. – Genet. bei Dicht. oft illĭus gemessen, s. Spengel T. Maccius Plautus p. 64 sqq. – Archaist. ollus u. olle, s. ollus. Vgl. übh. Georges Lerik. d. lat. Wortf. S. 334 u. 335.

    lateinisch-deutsches > ille

  • 4 Anfall

    Anfall, impetus; incursus. – ein Anfall von einem wilden Tiere, a bestia impetus: ein A. von Husten, tussicula: ein A. von Fieber, s. Fieberanfall: ein A. von einer Krankheit, impetus, incursus, tentatio morbi: ein leichter A. von einer Krankheit, commotinucula: einen A. von einer Krankheit bekommen, (a) morbo tentari.

    deutsch-lateinisches > Anfall

  • 5 angreifen

    angreifen, I) v. tr.: 1) berühren, fassen, a) in eng. Bed.: prehendere. apprehendere. comprehendere (anfassen, z. B. manu). – tractare. attrectare. contrectare (betasten, befühlen). – sich a. lassen, se tractandum (attrectaudum, contrectandum) praebere (von Tieren). – b) in weit. Bed., etwas anfassen, um Gebrauch davon zu machen: das Kapital a., sortem minuere: das Kapital nicht a., nihil detrahere de vivo: die öffentlichen Gelder a., publicam pecuniam avertere; peculatum facere (Unterschleif begehen).

    2) ins Werk setzen: aggredi alqd od. ad alqd (sich an etwas machen, Hand an etwas legen). [116] incipere alqd (etwas anfangen). – er weiß nicht, wie er die Sache a. soll, inops est consilii; haeret: wie ist die Sache anzugreifen? quae ratio instituenda est?

    3) feindlich anfallen: a) tätlich, bes. mit Waffen: petere (feindlich auf jmd. losgehen). – aggredi alqm. adire ad alqm (gegen jmd. anrücken). – adoriri (plötzlich u. unvermutet sich als Feind erheben, anfallen). – impugnare, absol. od. alqm od. alqd (mit den Waffen in der Hand auf jmd. od. etw. losgehen. losschlagen). – oppugnare (gegen jmd. kämpfend anstürmen, bes. eine Stadt etc. bestürmen). – impetum facere, invadere, incurrere in alqm (auf jmd. einen heftigen, stürmischen Angriff machen, losstürmen). – procurrere in alqm (aus seiner bisherigen Stellung hervorgehen u. auf den Feind einen Angriff machen, auch von Schiffen). – signa inferre, absol. od. in alqm. signis infestis inferri in alqm (mit den Feldzeichen voran eindringen). – bellum inferre, absol. od. alci (mit Krieg überziehen, offensiv verfahren, Ggstz. bellum defendere). – vexare, lacessere alqm, auch mit dem Zus. proelio, bello (beunruhigend angreifen). – den Feind mit der Reiterei a., immittere equites in hostem: von neuem a., s. erneuern (den Kampf): von freien Stücken a. (Krieg anfangen), bellum ultro inferre: derangreifende Teil (im Kriege), qui bellum intulit od. suscepit; infestus exercitus. – b) mit Worten: incessere, lacessere, insectari, consectari, adoriri alqm mit u. ohne dicto od. convicio (im allg.). – invehi in alqm (gegen jmd. losziehen). – pugnare contra alqd. impugnare alqd (bestreiten). – vexare alqm (wiederholt anfechten). – jmds. Ehre a., dignitatem alcis impugnare; incurrere in alcis famam: offen etwas a., aperte petere alqd: heimlich etw. a., occulte cuniculis oppugnare alqd (gleichs. mit Minen). – c) von einer Krankheit angegriffen werden: tentari morbo (leicht). – corripi morbo (hart).

    4) angreifen und schwächen: afficere (nachteilig einwirken). – debilitare (lahmen, schwachen). – frangere (geistig niederdrücken). – die Augen a., oculorum aciem obtundere (abstumpfen); oculos fatigare (ermüden): den Kopf a., gravare caput: Geist u. Körper a., nervos mentis et corporis frangere: es greift mich etwas wenig an, alqd modice me tangit: es greift mich etw. (z. B. ein Brief) sehr an, alqd valde me mordet.

    II) v. refl. sich angreifen, d. i. seine Kräfte anstrengen: vires, nervos intendere od. contendere. – sich sehr a., omnes vires od. nervos intendere: sich über seine Kräfte a., se supra vires extendere: wenn er sich (im Geben) stark angreifen wollte, si largissimus esse vellet.

    deutsch-lateinisches > angreifen

  • 6 anwandeln

    anwandeln, impers., es wandelt mich etw. an, me incedit od. invadit alqd (v. Furcht, Begierde, Sorge, Gewissenhaftigkeit; inc. auch v. Unwohlsein, incedit me valetudo adversa). – capit me alqd (es ergreift mich etw. v. Sehnsucht, Furcht u. dgl.). – tentor, opprimor, corripior alqā re (es befällt od. überfällt mich eine Krankheit; letzteres auch von Seelenzuständen, wie Mitleid etc.). – in me irrumpit alqd (es bricht etwas über mich herein, wie Sorgen etc.). – intervenit mihi alqd (es tritt etw. bei mir ein, z. B. si quid pavoris interveniat). Anwandlung, des Fiebers, accessio febris: einer Krankheit, tentatio (morbi); commotinucula (eine kleine): eine A. von einer Krankheit bekommen, tentari morbo. – Ost ist »eine A. von etc.« auch bl. zu geben durch aliquid (nach si od. ne auch quid) mit Genet., z. B. eine A. von Zorn, von heiliger Scheu, aliquid irae, religionis: wenn er eine A. von Furcht bekommt, si quid pavoris interveniat. [162] – od. durch aliqui, z. B. ohne eine A. von Furcht. sine aliquo timore.

    deutsch-lateinisches > anwandeln

  • 7 befallen

    befallen, invadere alqm od. alci od. in alqm (jmd. anfallen). – ingruere in alqm (über jmd. hereinbrechen; beide von Übeln aller Art). – tentare, corripere alqm (anwandeln, ergreifen, v. Krankheiten). – opprimere alqm (überfallen und daniederbeugen, von Krankheiten, Übeln etc.). – von einer Krankheit befallen werden morbo tentari, corripi, opprimi; morbo (zB, oculorum) affici: von Furcht, metu affici; in timorem dari.

    deutsch-lateinisches > befallen

  • 8 bekommen

    bekommen, I) v. tr.: a) übh.: accipere (im allg.; auch = zu trinken b., einbekommen, eine Arznei, Gift etc.). – ferre. auferre (als Frucht seiner Tätigkeit, seiner Bemühung od. seines Vergehens davontragen). – nancisci (erlangen, bekommen, durch Zufall od. Gelegenheit oder einen Umstand ohne unser Zutun. Gutes und Böses). – obtingit mihi alqd (es wird mir etwas zuteil, dem nancisci ähnlich). – impetrare (erwirken, um was man gebeten hat). – adipisci (erlangen, erreichen, was man gewünscht oder wonach man sich gesehnt hat). – assequi. consequi (zu etw. gelangen, wonach man gestrebt hat). – obtinere (nach hartnäckigem Widerstand sich in den Besitz einer Sache setzen und darin erhalten). – sortiri. sorte nancisci. sortem alcis rei nancisci (durchs Los b.). – potiri alqā re od. alqd (in seine Gewalt b., s. sich bemächtigen). – incĭdere in alqd. corripi, tentari alqā re (in etw. verfallen, bes. in Krankheiten). – augeri alqā re (durch etw. beglückt werden, z. B. divitiis, liberis). – invenire alqd (etw. finden = ungesucht erlangen, z. B. nomen, cognomen: u. aditum sibi ad obsides). – wiederbekommen, s. d. – bekommen haben, auch habere: woher hast du das bekommen? unde datum accepisti? [398] – nicht b., non accipio alqd (es wird mir übh. nicht übergeben); defraudor alqā re (es wird mir durch Betrug entzogen); res abiit a me (es ist in der Auktion weggegangen, ein anderer hat es erstanden). – b) = zu fordern haben von jmd. (als Schuld): debet mihi alqs mit Akk. der Summe. – II) v. intr. gut b., salutarem esse. saluti esse, jmdm., alci (zum Wohle dienen); stomacho obsequi (dem Magen zusagen): nicht gut b., parum obsequi stomacho: schlecht b., nocere, jmdm., alci (schaden); perniciosum (sehr schlecht, perniciosissimum) esse, perniciei esse, jmdm., alci (verderblich sein; alle von Speisen u. Getränken). – das soll ihm nicht gut b., non od. haud impune feret (das soll ihm nicht so hingehen): er fürchtet, es möge ihm übel b., metuit, ne malum habeat.

    deutsch-lateinisches > bekommen

  • 9 Frost

    Frost, frigus (die Kälte, insofern sie Frost verursacht, Ggstz. calor; daher auch der »Fieberfrost«, s. d.). – algor (die Kälte, insofern sie empfunden wird. das Frieren). – gelu, doch nur Abl. gelu (die Kälte, insofern sie gerinnen, gefrieren macht). – starke Fröste, magnitudo frigorum: starr von Fr., rigidus: es treten Fröste ein, oriuntur frigora. frösteln, frigore tentari. frostig, frigidus (kalt. auch uneig. = ohne Wärme, Feuer, z.B. Redner [fr. in dicendo], Scherz, Brief). – frigoris impatiens. algoris non patiens (der keine Kälte vertragen kann). – nach einer fr. Umarmung sich trennen, post breve osculum digredi. Adv.frigide. – die Rede wurde frostig angehört, oratio frigebat. Frostwetter, frigora, um,n. pl. (anhaltende Kälte).

    deutsch-lateinisches > Frost

  • 10 krank

    krank, aeger (leidend). – aegrotus (von einer Krankheit befallen u. dadurch außer Tätigkeit gesetzt, siech). – affectus valetudine. invalidus. infirmus. imbecillus (unwohl, unpäßlich, oft euphemistisch für aeger u. aegrotus). – schwer k., graviter aeger od. aegrotans; gravi morbo aeger; gravi morbo correptus od. implicitus od. affectus: schwer u. gefährlich k., gravi et periculoso morbo aeger: tödlich k., mortifero morbo correptus od. implicitus od. affectus; mortifere aegrotans: leicht k., leviter aeger od. aegrotans; levi morbo affectus. – der k. Staat, res publica aegra (der leidende); res publica aegrota (der außer Tätigkeit gesetzte). – krank werden (erkranken), aegrotare coepisse; morbo od. (adversā) valetudine affici od. tentari od. corripi [1492]( von einer Krankheit ergriffen werden); morbum nancisci (eine Krankheit bekommen); in morbum od. in adversam valetudinem incĭdere. morbo od. in morbum implicari (in Krankheit fallen, geraten); morbum od. valetudinem contrahere (sich eine Krankheit zuziehen): tödlich k. werden, mortifere aegrotare coepisse; mortifero morbo affici; mortiferum morbum contrahere (durch, infolge von etwas, alqā re): sehr od. schwer k. werden, graviter aegrotare coepisse; gravi morbo corripi; gravi (od. graviore) morbo implicari: gefährlich k. werden, in periculosum morbum implicari: mehrmals schwer u. gefährlich k. werden, graves et periculosas valetudines aliquot experiri: leicht od. unbedeutend k. werden, leviter aegrotare coepisse; levi od. leviore morbo affici: wieder k. werden, in morbum recĭdere; de integro in morbum incĭdere: an derselben Krankheit k. werden, in idem genus morbi incĭdere: ich werde kränker, increscit valetudo. krank sein, aegrotare; aegrotum esse; morbo laborare, affectum esse; morbo vexari od. conflictari; iniquā valetudine conflictari: schwer od. sehr k. sein, graviter aegrotare: gefährlich k. sein, periculose aegrotare: tödlich k. sein, aegrotare mortifere; mortifero morbo affectum esse od. urgeri: leicht, unbedeutend k. sein, leviter aegrotare.krank liegen, -daniederliegen, in lecto iacēre od. esse, im Zshg. auch bl. iacēre od. cubare (übh. krank im Bett liegen); lecto teneri oder affixum esse (das Bett hüten müssen); aegrotare (krank sein, s. oben). – schwer k. liegen, graviter iacēre: graviter aegrotare: in jmds. Hause k. liegen, aegrum in alcis domo cubare.an etwas krank sein od. liegen, aegrum esse alqā re (leidend sein durch) etwas, z.B. vulneribus: u. gravi et periculoso morbo); aegrotare ab oder ex alqa re (durch etwas in einen Krankheitszustand versetzt sein, z.B. ab oder ex amore); cubare ex alqa re (daniederliegen an etwas, z.B. ex duritie alvi); laborare ex alqa re (an etwas leiden, z.B. ex pedibus): an der Seele, am Gemüt k. sein, ab animo aegrum esse; animus aegrotat. – jmd. krank machen, morbum alci afferre od. incutere; alqm valetudine tentare.sich krank stellen, k. tun, aegrum simulare; se aegrotare simulare; valetudinem simulare.

    deutsch-lateinisches > krank

  • 11 unangefochten

    unangefochten, integer (im allg.). – intactus (unberührt). – tutus (sicher, ohne Gefahr). – inviolatus (unverletzt). – pacatus od. pacatissimus (noch im Zustande des Friedens befindlich, [2369] noch im Frieden gelassen, z.B. Syria: u. gaza regis). – un. bleiben, integrum od. intactum relinqui; valere (seine Geltung behalten, z.B. valeant tabulae tuae); quiescere (Ruhe haben, z.B. non quietura Romana foedera: u. nec umquam quieturas Syracusas, donec etc.). – von jmd. un. bleiben, non tentari od. vexari od. lacessi ab alqo: jmd. un. lassen, alqm intactum inviolatumque dimittere (unangetastet gehen lassen); alqm sine contumelia dimittere (ohne Kränkung gehen lassen); alqm non tentare (sich nicht an jmd. machen, ihn nicht angreifen u. dgl., auch von Krankheiten); manus abstinere ab alqo (sich an jmd. nicht vergreifen): etw. un. lassen, alqd integrum od. intactum relinquere; se od. manus abstinere ab alqa re (sich an etwas nicht vergreifen): nichts un. lassen, prorsus nihil intactum neque quietum pati.

    deutsch-lateinisches > unangefochten

  • 12 unversucht

    unversucht, intentatus. – nicht unv. lassen, non tentare nolle (z.B. victoriam): nichts unv. lassen, nihil inexpertum omittere; omnia experiri: es wurde von Cäsar nichts unv. gelassen, um den Frieden aufrecht zu erhalten, nihil relictum est a Caesare, quod servandae pacis causā tentari posset.

    deutsch-lateinisches > unversucht

  • 13 Zufall

    Zufall, I) das Ungefähr: casus (der Fall; prägn. = der ungünstige, unglückliche Fall). – fors (das Ungefähr). – der blinde Z., fors; fortunae temeritas: ein blinder Z., caecus casus; temeritas et casus: ein günstiger Z., forte oblata opportunitas: ein glücklicher Z., fors fortuna: durch Z., durch reinen Z., s. zufällig ( Adv.): durch einen glücklichen Z., forte fortunā: es ist kein bloßer (reiner) Z) id evenit non temere nec casu: es kommt auf den Z. an bei etwas, casus est in alqa re: die Sache dem Z. überlassen, rem in casum ancipitis eventus committere: die Sache mehr dem Z. überlassen, casum potius quam consilium sequi: der Z. wollte, es war Z., daß etc., forte ita evenit, ut etc.; casu accĭdit od. bl. accĭdit, ut etc.: der Z. wollte nicht, daß etc. forte ita incĭderat, ne etc.: ein unglücklicher Z. wollte, daß etc., forte tulit casus, ut etc.: es war reiner Z., ein reiner Z. wollte, daß etc., forte temere evenit, ut etc.; casu et fortuito accĭdit, ut etc.: es war ein ganz besonderer Z., ein ganz besonderer Z. wollte [2802] daß etc., magno accĭdit casu, ut etc.: es war ein besonders glücklicher Z., daß er etc., magnae fuit fortunae mit Akk. und Infin.: ein fataler Z. wollte, daß etc., incommode accĭdit, ut etc. – II) Begebenheit, deren Ursache man nicht kennt: casus fortuītus (zufälliges Begegnis). – casus (Fall, Vorfall übh.). – eventus (der Ausgang, insofern eine Begebenheit nach Wunsch oder zum Gegenteil ausschlägt, der Erfolg). – menschliche Zufälle, humana(n. pl.). – auf jeden Z. gefaßt sein, ad omnem eventum paratum esse. – III) ein Anfall von einer Krankheit: casus (z.B. gravissimus). – commotinucula (kleine Unpäßlichkeit). – epileptische Zufälle, s. Epilepsie: einen Z. bekommen, morbo tentari.

    deutsch-lateinisches > Zufall

  • 14 denique

    denique, adv. [st2]1 [-] ensuite, alors, maintenant. [st2]2 [-] à la fin, finalement, enfin. [st2]3 [-] puis, ensuite (dans une énumération); finalement. [st2]4 [-] même, et même, au moins; en somme, en un mot, bref. [st2]5 [-] en conséquence, ainsi, aussi.    - tum denique, Cic.: alors seulement.    - denique metuebant omnes jam me, Ter. Eun. 3, 1, 42: depuis lors tout le monde me craignait.    - imperat obsides; denique constituit diem, Caes. B. G. 7.64: il exige des otages; ensuite il fixe la date.    - mori me denique coges, Virg. B. 2.7: tu finiras par me faire mourir.    - ad extremum denique, Cic.: à la fin.    - nemo bonus, nemo denique civis est, Cic.Pis. 20.45: il n'y a pas un homme de bien, ni même un citoyen...    - obdurabo, perjurabo denique, Plaut. As. 2.2.56: je tiendrai bon, et même je me parjurerai.    - haec denique ejus fuit oratio, Ter. Ph. 4, 3, 44: en un mot, voici ce qu'il a dit.    - exstat exemplum: Appius denique... Dig. 3, 1, 1, § 5: il y en a des exemples: ainsi Appius...
    * * *
    denique, adv. [st2]1 [-] ensuite, alors, maintenant. [st2]2 [-] à la fin, finalement, enfin. [st2]3 [-] puis, ensuite (dans une énumération); finalement. [st2]4 [-] même, et même, au moins; en somme, en un mot, bref. [st2]5 [-] en conséquence, ainsi, aussi.    - tum denique, Cic.: alors seulement.    - denique metuebant omnes jam me, Ter. Eun. 3, 1, 42: depuis lors tout le monde me craignait.    - imperat obsides; denique constituit diem, Caes. B. G. 7.64: il exige des otages; ensuite il fixe la date.    - mori me denique coges, Virg. B. 2.7: tu finiras par me faire mourir.    - ad extremum denique, Cic.: à la fin.    - nemo bonus, nemo denique civis est, Cic.Pis. 20.45: il n'y a pas un homme de bien, ni même un citoyen...    - obdurabo, perjurabo denique, Plaut. As. 2.2.56: je tiendrai bon, et même je me parjurerai.    - haec denique ejus fuit oratio, Ter. Ph. 4, 3, 44: en un mot, voici ce qu'il a dit.    - exstat exemplum: Appius denique... Dig. 3, 1, 1, § 5: il y en a des exemples: ainsi Appius...
    * * *
        Denique, penul. corr. Aduerbium ordinis, fere in fine sensus et in vltima sententia ponitur a Terentio, pro Praeterera et Tandem. Quid fit denique? A la parfin. Quand tout est dict.
    \
        Fodere, aut arare, aut aliquid facere denique. Terent. Finalement.
    \
        Denique, inquit Donatus, ad finem dictorum ponitur pro Postremo. Nunc denique. Cic. Finalement, En fin.
    \
        Tum denique omnes nostra intelligimus bona, Quum quae in potestate habuimus, ea amisimus. Plaut. Alors seulement congnoissons nous, etc.
    \
        Mortuo denique tentari coeptus est. Cic. Finalement, A la parfin.

    Dictionarium latinogallicum > denique

  • 15 tento

    tempto (tento), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] toucher légèrement, tâter, manier. [st2]2 [-] tâter, sonder, examiner, éprouver, essayer, tenter, risquer. [st2]3 [-] chercher à atteindre, aspirer à. [st2]4 [-] chercher à gagner, solliciter, essayer de séduire, circonvenir, corrompre. [st2]5 [-] Vulg. tenter, tendre un piège, porter au mal. [st2]6 [-] toucher fortement, attaquer, assaillir, porter atteinte, attenter à.    - tentare venas, Suet.: tâter le pouls.    - tentare causas latentes, Virg.: rechercher les causes cachées.    - tentare scientiam alicujus, Cic.: mettre à l'épreuve le savoir de qqn.    - temptare fortunam belli: risquer la bataille.    - morbo temptari, Hor.: être attaqué par la maladie, tomber malade.    - temptare + inf.: essayer de.    - temptare ut: essayer de.
    * * *
    tempto (tento), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] toucher légèrement, tâter, manier. [st2]2 [-] tâter, sonder, examiner, éprouver, essayer, tenter, risquer. [st2]3 [-] chercher à atteindre, aspirer à. [st2]4 [-] chercher à gagner, solliciter, essayer de séduire, circonvenir, corrompre. [st2]5 [-] Vulg. tenter, tendre un piège, porter au mal. [st2]6 [-] toucher fortement, attaquer, assaillir, porter atteinte, attenter à.    - tentare venas, Suet.: tâter le pouls.    - tentare causas latentes, Virg.: rechercher les causes cachées.    - tentare scientiam alicujus, Cic.: mettre à l'épreuve le savoir de qqn.    - temptare fortunam belli: risquer la bataille.    - morbo temptari, Hor.: être attaqué par la maladie, tomber malade.    - temptare + inf.: essayer de.    - temptare ut: essayer de.
    * * *
        Tento, tentas, tentare. Columel. Taster, Tenter, Sonder, Experimenter, Essayer, Esprouver.
    \
        Tentabam spirarent annon aurae. Plaut. Je regardoye.
    \
        Tentare volui an ita dici possent. Cic. J'ay voulu essayer.
    \
        Animos tentare literis, nuntiis, donis, etc. Caes. Essayer si on pourra gaigner aucun par lettres, presents, ou autrement.
    \
        Impulsas tentauit pollice chordas. Ouid. Il a essayé si les cordes de sa harpe estoyent bien d'accord.
    \
        Experientia tentare. Varro. Esprouver quelque chose.
    \
        Tentare fidem polliciti. Ouid. Esprouver si ce qu'on nous a promis est veritable.
    \
        Tentari morbo. Cic. Estre affligé et vexé de maladie, Estre molesté, de, etc. Estre assailli de maladie.
    \
        Tentare pedes dicitur vinum. Virgil. Faire chanceler ceulx qui boyvent trop.
    \
        Tentare caput dicitur vinum. Plin. Troubler, Entester.
    \
        Tentare. Cic. Assaillir, Invader.

    Dictionarium latinogallicum > tento

  • 16 ille

    ille, illa, illud, Genet. illīus, Dat. illī, Pronom. demonstr. (viell. aus *is-le), jener, jene, jenes (bezeichnet in bezug auf den Sprechenden zunächst einen Gegenstand als in der Nähe des Besprochenen, dann übh. das sowohl im Raume als in der Zeit oder in der Vorstellung dem Redenden entfernter Liegende u. weniger Interessante, dah. auch das einer dritten Person Angehörige, an einem dritten Orte Befindliche, Ggstz. hic [dieser], der in der unmittelbaren Nähe [in Raum, Zeit od. Vorstellung] Befindliche), a) im allg.: ista beatitas... cur aut in solem illum aut in hunc mundum... cadere non potest? Cic.: loco ille (Catilina) motus est, cum est ex urbe depulsus, Cic. – in der Zeit, qui illorum temporum historiam reliquerunt, Cic.: Q. Catulus non antiquo illo more, sed hoc nostro fuit eruditus, Cic.: ex illo, seit jener Zeit, seitdem, Verg. u. Ov. – in der Vorstellung, quod προσκυνειν illi (die der Vorstellung entfernter liegenden Griechen) vocant, Nep.: si fiat melior Ennii, quam Solonis oratio. Hic enim noster: Nemo me lacrumis decoret, inquit. At vero sapiens ille: Mors mea ne careat lacrumis, Cic.: aber melior et tutior est certa pax, quam sperata victoria; haec (pax) in tua, illa in deorum manu est, jener (der Friede) liegt in deiner, dieser (der Sieg) in Gottes Hand, Liv.: sapientius nostri, quam Graeci: illi (die Griechen)... nos etc.,
    ————
    Cic.
    b) zuw. wird durch ille auf das Subjekt od. Objekt eines Satzes zurückgewiesen, wo nach deutschem Sprachgebrauch diese Zurückweisung ganz überflüssig erscheint, sic oculos, sic ille manus, sic ora ferebat, Verg.; u. so Cic. de or. 1, 91. Hor. carm. 4, 9, 51; sat. 2, 3, 204. – Parmenides, Xenophanes minus bonis quamquam versibus, sed tamen illis versibus (aber doch in Versen) increpant eorum arrogantiam, Cic.
    c) in attributiver Beziehung zu einem Subst. = jener (im guten und üblen Sinne) wohlbekannte, jener berühmte (herrliche usw.) oder jener berüchtigte, unser ein, vafer ille Sisyphus, Hor.: ille Epaminondas, Cic.: illa Medea, Cic.: mit einem Anstrich von Ironie, ipsi illi philosophi etiam illis libellis, quos de contemnenda gloria scribunt, nomen suum inscribunt, Cic. – dah. auch verb. hic ille = dieser so herrliche u. dgl., instat hic nunc ille annus egregius, Cic.; u. so Tibull. 1, 3, 93 (wo ille auf die Herrlichkeit des Tages geht) u. s. – u. ohne Subst., hunc illum poscere fata reor, Verg.
    d) zur Hervorhebung eines Prädikats od. Attributs: α) verb. ille quidem = er allerdings, er zwar, er freilich, ludo et ioco uti illo quidem licet, sed etc., Spiel und Scherz, sie sind uns zwar gestattet, aber usw., Cic.: o hominem semper illum quidem aptum,
    ————
    nunc vero etiam suavem, Cic. – β) ille, zur Hervorhebung eines einen Begriff beschränkenden od. näher bestimmenden Attributs, accepimus patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis, legatos tamen... misisse, eure Väter, sie, die so schwer an Friedensvorschläge gingen usw., Liv. – bei Entgegensetzung vom Attribut, non ille... sed hic, s. Cic. or. 45: orator, non ille vulgaris, sed hic excellens.
    e) bei Ankündigung von etwas Folgendem, wie unser dieser, der, namentl. im Neutrum = dieses, das, illud animarum corporumque dissimile, quod animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt, Cic.: illud perlibenter audivi, te esse etc., Cic.: u. im Ggstz. haec dicta sunt: illa (das Folgende), Colum. – dah. ille (wie hic) mit einem Zeitbegriff (wie annus, dies, mensis), von dem laufenden, jetzt eingetretenen und dauernden Zeitabschnitt, illum esse vigesimum annum, das sei das zwanzigste Jahr, Sall.
    f) verb. hic et (atque) ille = der und jener, der und der, der eine und der andere, flagret amore malo cum hic atque ille, Hor. – u. ille aut (vel) ille, ille et ille, der oder der, der und der, dieser und jener, quaesivit, num ille aut ille defensurus esset, Cic.: commendo vobis illam et illum, Suet.: in illo vel in illo templo, Augustin. de civ. dei 1, 2. – Verstärkt illece, illace etc., jener (dieser) da, Plaut., Cato u.
    ————
    Varro. – illemet, illemet ipse, Diom. 332, 11. – Genet. illi, Cato oratt. fr. 40, 5. – Genet. bei Dicht. oft illĭus gemessen, s. Spengel T. Maccius Plautus p. 64 sqq. – Archaist. ollus u. olle, s. ollus. Vgl. übh. Georges Lerik. d. lat. Wortf. S. 334 u. 335.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ille

  • 17 Лежать

    - cubare; jacere; procumbere; decumbere; decubare;

    • лежать по-одному, порознь - secubare;

    • едва было место, где им можно было лечь - vix erat, ubi jacerent / ubi sternuerunt corpora / quo se conjicerent / cui incubarent / ubi acquiescerent / ubi fusi in herba recubarent;

    • лежать больным - aegrotare; aegrum esse; morbo teneri / tentari / affici / afflictari / laborare;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Лежать

  • 18 Лихорадка

    - febris; pyrexia;

    • сильная лихорадка - aestus febrisque;

    • избавиться от лихорадки - febri liberari / carere;

    • страдать от лихорадки - febri laborare / jactari / tentari;

    • подхватить лихорадку - febrim nancisci / habere;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Лихорадка

  • 19 exprimo

    ex-prĭmo, pressi, pressum, 3, v. a. [premo], to press or squeeze out, to force out (class.).
    I.
    Lit.:

    oleum ex malobathro,

    Plin. 12, 26, 59, § 129:

    sucum expresso semini,

    id. 20, 1, 2, § 3:

    sucum flore,

    id. 21, 19, 74, § 127:

    sucum radici,

    id. 27, 13, 109, § 136; cf.: vinum palmis, oleum sesamae (dat.), id. 6, 28, 32, § 161:

    oleum amygdalis,

    id. 13, 1, 2, § 8:

    sudorem de corpore,

    Lucr. 5, 487:

    lacrimulam oculos terendo,

    Ter. Eun. 1, 1, 23:

    si nubium conflictu ardor expressus se emiserit, id esse fulmen,

    Cic. Div. 2, 19, 44:

    liquorem per densa foramina (cribri),

    Ov. M. 12, 438; cf.:

    aquam in altum,

    Plin. 31, 3, 23, § 39:

    aquam in altitudinem,

    Vitr. 8, 7:

    quantum has (turres) quotidianus agger expresserat,

    had carried up, raised, Caes. B. G. 7, 22, 4 Oud.:

    pecuniam alicui,

    Suet. Oth. 5; id. Vesp. 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    With an object denoting that out of which something is pressed or squeezed, to press, squeeze, wring:

    spongiam ex oleo vel aceto,

    Cels. 5, 24 med.:

    lanam ex vino vel aceto,

    Plin. 29, 2, 9, § 31; cf.:

    Venus madidas exprimit imbre comas,

    Ov. A. A. 3, 224:

    spongiae expressae inter duas tabulas,

    Plin. 31, 11, 47, § 128:

    oleam,

    id. 12, 27, 60, § 130:

    folia rosae,

    id. 21, 18, 73, § 122:

    tuberculum,

    id. 11, 11, 12, § 29.—
    2.
    To form by pressure, to represent, form, model, portray, express (mostly poet. and in postAug. prose;

    freq. in the elder Pliny): (faber) et ungues exprimet et molles imitabitur aere capillos,

    Hor. A. P. 33; cf.:

    alicujus furorem... verecundiae ruborem,

    Plin. 34, 14, 40, § 140:

    expressa in cera ex anulo imago,

    Plaut. Ps. 1, 1, 54:

    imaginem hominis gypso e facie ipsa,

    Plin. 35, 12, 44, § 153; cf.:

    effigiem de signis,

    id. ib.:

    optime Herculem Delphis et Alexandrum, etc.,

    id. 34, 8, 19, § 66 et saep.:

    vestis stricta et singulos artus exprimens,

    exhibiting, showing, Tac. G. 17:

    pulcher aspectu sit athleta, cujus lacertos exercitatio expressit,

    has well developed, made muscular, Quint. 8, 3, 10.
    II.
    Trop.
    A.
    To squeeze or wring out, to extort, wrest, elicit: lex, quam ex natura ipsa arripuimus, hausimus, expressimus, qs. pressed out, Cic. Mil. 4, 10:

    utilitas expressit nomina rerum,

    has imposed, Lucr. 5, 1029: cf.:

    cum ab iis saepius quaereret, neque ullam omnino vocem exprimere posset,

    Caes. B. G. 1, 32, 3:

    expressa est Romanis necessitas obsides dandi,

    Liv. 2, 13, 4:

    confessionem concessi maris hosti,

    id. 37, 31, 5:

    confessionem cruciatu,

    Suet. Galb. 10:

    deditionem ultimā necessitate,

    Liv. 8, 2, 6:

    pecunia vi expressa et coacta,

    Cic. Verr. 2, 2, 69, § 165:

    tu si tuis blanditiis a Sicyoniis nummulorum aliquid expresseris,

    Cic. Att. 1, 19, 9:

    risum magis quam gemitum,

    Plin. Ep. 4, 7, 7 et saep.—With ut:

    expressi, ut conficere se tabulas negaret,

    have constrained, Cic. Verr. 2, 3, 47, § 112:

    expressit, ut polliceretur,

    Curt. 6, 7. —
    B.
    Transf. (acc. to I. B. 2.), to imitate, copy, represent, to portray, describe, express, esp. in words (cf. reddo):

    cum magnitudine animi tum liberalitate vitam patris et consuetudinem expresserit,

    i. e. imitated, Cic. Rab. Post. 2, 4:

    lex expressa ad naturam,

    id. Leg. 2, 5, 13:

    vitia imitatione ex aliquo expressa,

    id. de Or. 3, 12, 47:

    rem ante oculos ponit, cum exprimit omnia perspicue, ut res prope dicam manu tentari possit,

    Auct. Her. 4, 40, 62; cf. id. ib. §

    63: hanc speciem Pasiteles caelavit argento et noster expressit Archias versibus,

    Cic. Div. 1, 36, 79:

    mores alicujus oratione,

    id. de Or. 2, 43, 184:

    multas nobis imagines fortissimorum virorum expressas scriptores Graeci et Latini reliquerunt,

    id. Arch. 6, 14; cf. id. ib. 12, 30:

    in Platonis libris omnibus fere Socrates exprimitur,

    id. de Or. 3, 4, 15: Mithridaticum bellum magnum atque difficile totum ab hoc expressum est, depicted to the life, id. Arch. 9, 21; cf.:

    ut Euryalum exprimat infans,

    may resemble, Juv. 6, 81.—With rel.-clause as object:

    diligenter, quae vis subjecta sit vocibus,

    id. Fin. 2, 2, 6:

    exprimere non possum, quanto sim gaudio affectus,

    tell, express, Plin. Ep. 5, 15, 2; Vell. 2, 124, 1:

    verbis exprimere quid quis sentiat,

    Plin. Ep. 5, 16, 7:

    quod exprimere dicendo sensa possumus,

    Cic. de Or. 1, 8, 32:

    mores in scriptis exprimere,

    Suet. Vit. Ter. 4.—Of translating into another language, to render, translate:

    si modo id exprimere Latine potuero,

    Cic. Rep. 1, 43; cf. id. ib. 1, 44: katalêpsin, verbum e verbo exprimentes comprehensionem dicemus, id. Ac. 2, 10, 31:

    nec tamen exprimi verbum e verbo necesse erit,

    id. Fin. 3, 4, 15; cf.:

    verbum de verbo expressum extulit,

    Ter. Ad. prol. 11:

    fabellae Latinae ad verbum de Graecis expressae,

    Cic. Fin. 1, 2, 4; Plin. Ep. 4, 18, 1.—Of words, to pronounce, utter:

    nolo exprimi litteras putidius nolo obscurari neglegentius,

    with affected distinctness, Cic. de Or. 3, 11, 41:

    verba,

    Quint. 1, 2, 6; 9, 4, 10; 40 al.—Rarely of a personal object:

    oratorem imitando effingere atque exprimere,

    Cic. de Or. 2, 22, 90:

    moderatorem rei publicae nostris libris diligenter expressimus,

    id. Att. 8, 11, 1.—Hence, expressus, a, um, P. a., clearly exhibited, prominent, distinct, visible, manifest, clear, plain, express (syn. solidus, opp. adumbratus).
    A.
    Lit.:

    species deorum, quae nihil concreti habeat, nihil solidi, nihil expressi, nihil eminentis,

    Cic. N. D. 1, 27, 75; cf.:

    litterae lituraeque omnes assimulatae, expressae,

    id. Verr. 2, 2, 77, § 189:

    corpora lacertis expressa,

    powerful, muscular, Quint. 8 praef. §

    19: protinus omnibus membris, expressus infans,

    fully formed, id. 2, 4, 6.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    habuit Catilina permulta maximarum non expressa signa, sed adumbrata virtutum,

    Cic. Cael. 5, 12; cf.:

    est gloria solida quaedam res et expressa, non adumbrata,

    id. Tusc. 3, 2, 3 (v. Madv. ad Cic. Fin. 5, 22, 62, p. 723 sq.):

    indicia solida et expressa,

    id. Planc. 12; cf.:

    veri juris germanaeque justitiae solida et expressa effigies,

    id. Off. 3, 17, 69:

    expressa sceleris vestigia,

    id. Rosc. Am. 22, 62:

    expressiora et illustriora,

    id. Fam. 1, 7, 9; cf. Plin. Ep. 5, 15, 3; and:

    quid expressius atque signatius in hanc causam?

    Tert. Res. Carn. 3.—
    2.
    Expressa carmina Battiadae, translated, Cat. 65, 16.—Of distinct pronunciation:

    vitia oris emendet, ut expressa sint verba, ut suis quaeque litterae sonis enuntientur,

    Quint. 1, 11, 4:

    expressior sermo,

    id. 1, 1, 37:

    expressior loquacitas generi picarum est,

    Plin. 10, 42, 59, § 118. —In a bad sense, of a too emphatic, affected pronunciation: sonus erat dulcis: litterae neque expressae neque oppressae, ne aut obscurum esset aut putidum, Cic Off. 1, 37, 133.—Hence, adv.: expressē.
    * 1.
    Lit., with pressure, strongly:

    artus expressius fricare,

    Scrib. Comp. 198.—
    2.
    Trop., expressly, distinctly, clearly:

    conscripta exempla,

    Auct. Her. 4, 7, 10:

    quod ipsum expressius Hesiodus hoc versu significavit,

    Col. 11, 1, 29.—Of pronunciation, distinctly:

    ut ea (R littera) a nullo expressius efferretur,

    Val. Max. 8, 7, 1 ext.

    Lewis & Short latin dictionary > exprimo

  • 20 Morbus

    morbus, i, m. [Sanscr. mar-, die; Gr. brotos (for mrotos), marainô; cf. morior, marceo], a sickness, disease, disorder, distemper, ailment, illness, malady, of body or mind (class.).
    I.
    Corporeal:

    morbum appellant totius corporis corruptionem: aegrotationem morbum cum imbecillitate: vitium cum partes corporis inter se dissident: ex quo pravitas membrorum, distortio, deformitas,

    Cic. Tusc. 4, 13, 28: morbus est habitus cujusque corporis contra naturam, qui usum ejus facit deteriorem, Labeo ap. Gell. 4, 2, 3:

    morbi aegrotationesque,

    Cic. Tusc. 4, 10, 23:

    aeger morbo gravi,

    id. Cat. 1, 13, 31:

    in morbo esse,

    to be sick, id. Tusc. 3, 4, 9:

    morbo affectum esse,

    id. Div. 1, 30, 63:

    corporis gravioribus morbis vitae jucunditas impeditur,

    id. Fin. 1, 18, 59:

    animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt,

    id. Tusc. 4, 14, 31:

    affligi,

    id. Pis. 35, 85:

    urgeri,

    id. Fat. 9, 17:

    tabescere,

    id. N. D. 3, 35, 84:

    languere,

    Lucr. 6, 1221:

    conflictari,

    Nep. Dion. 2, 4:

    in morbum cadere,

    to fall sick, Cic. Tusc. 1, 32, 79:

    incidere,

    id. Clu. 62, 175:

    delabi,

    id. Att. 7, 5, 1:

    morbum nancisci,

    Nep. Att. 21, 1:

    morbo consumi,

    id. Reg. 2, 1:

    perire,

    id. ib. 3, 3:

    mori,

    id. Them. 10, 4:

    absumi,

    Sall. J. 5, 6:

    confici,

    id. ib. 9, 4:

    opprimi,

    Cic. Clu. 7, 22:

    homo aeger morbo gravi,

    id. Cat. 1, 13, 31:

    ex morbo convalescere,

    to recover, id. Fam. 13, 29, 4:

    a morbo valere,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26:

    morbum depellere,

    Cic. Fam. 7, 26, 2:

    levare,

    to alleviate, relieve, Plaut. Mil. 4, 6, 57:

    amplior fit,

    becomes more violent, Ter. Hec. 3, 1, 50:

    adgravescit,

    id. ib. 3, 2, 2:

    ingravescit,

    Cic. Cat. 1, 13, 31:

    comitialis or major,

    epilepsy, Cels. 3, 23:

    regius,

    the jaundice, id. 3, 24: in morbo consumat, a form of imprecation, may he spend it (the money) in sickness, Sen. Ben. 4, 39, 2.—
    II.
    Mental.
    A.
    Disease, a fault, vice, etc.: animi morbi sunt cupiditates immensae, et inanes, divitiarum, etc., Cic. Fin. 1, 18, 59:

    morbum et insaniam,

    id. Verr. 2, 4, 1, § 1:

    nomen insaniae significat mentis aegrotationem et morbum,

    id. Tusc. 3, 4, 9:

    hic morbus qui est in re publicā, ingravescet,

    id. Cat. 1, 13, 31:

    ut, si qui aegrotet, quo morbo Barrus,

    Hor. S. 1, 6, 30:

    maxima pars hominum morbo jactatur eodem,

    id. ib. 2, 3, 121:

    qui vultu morbum incessuque fatetur,

    Juv. 2, 17.—
    B.
    Grief, sorrow, distress:

    quod mulier facere incepit, nisi id efficere perpetrat, Id illi morbo, id illi senio est,

    affliction, distress, Plaut. Truc. 2, 5, 12; cf.:

    salvere me jubes, quoi tu abiens offers morbum?

    id. As. 3, 3, 3.—
    III.
    Trop., of trees, plants, etc.:

    infestantur namque et arbores morbis,

    a disease, Plin. 17, 24, 37, § 116 al. —
    IV.
    Morbus, personified as a deity, the son of Erebus and Nox, Cic. N. D. 3, 17, 44; Hyg. Fab. praef.; Sen. Herc. Fur. 694; cf. Verg. A. 6, 275; Claud. VI. Cons. Hon. 323.

    Lewis & Short latin dictionary > Morbus

См. также в других словарях:

  • Shai Hulud — Este artículo trata sobre la banda de hardcore punk. Para el caracter ficcional de Dune, véase Shai Hulud. Shai Hulud Matt Fox, guitarista de Shai Hulud Datos generales …   Wikipedia Español

  • ANDRON — I. ANDRON Alexandrinus, Χρονικὰ edidit. Athenaeus l. 4. Item Andron, Halicarnassensis, qui laudatur Plutarcho in Theseo, Isacio Tzetzae ad Lycophronem, ac Scholiast. Aeschyli, ad Persas. Item Andron, Teius, cuius Periplus citatur a Schol.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BESTIARII — apud Romanos dicti sunt, qui ad bestias damuati, cum illis pro vita decertare cogebantur. Dicuntur autem Bestiae proprie, quae naturâ ferae sunt, veluti ursi, leones, pantherae, l. 1. §. in bestiis ff. Si quadr. paup. fec. dic. Mentionem ludi… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BETRE seu TEMBUL — folii aromatici species celebertima, apud Indos; Salmasio est Folium Romanorum et φύλλον μαλαβάθρου Graecorum, quamvis non pauci Folium Indicum (illud cum folio Betre confundentes) malabathrum Veter. esse censeant, eo quod Tomalabathra hodieque… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MISSUS — I. MISSUS Gallis Mes de mariage, ius quod domino castri d Assi competit, quod eiusmodi est, ut ex singulis cibis, qui in vasallorum nuptiis apponuntur, discus unus ad dominum deferri debeat. Cui simile debetur Domino de la Boullaye in Normannia,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ԱՆՓՈՐՁԵԼԻ — ( ) NBH 1 0253 Chronological Sequence: Early classical ա. ἁπείραστος qui tentari non potest Զոր չէ մարթ կամ օրէն փորձել. *Դու զիա՞րդ փորձես զանփորձելին. Ածազգ. ՟Ժ՟Գ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • affliger — Affliger, et vexer, ou tourmenter, Affligere, Vexare. Affliger une personne plus qu elle n est, Perdere perditum. Qui afflige et tourmente, Afflictor, Vexator. Affligé et tourmenté, Afflictus, Vexatus. Estre affligé de maladie, Morbo conflictari …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»