-
1 statuere
1) поставлять (1. 38 § 2 D. 34, 2);2) постановлять, определять;termini statuti (1. 3 pr. D. 47, 21).
statutum (subst.) постановление, правило,= constitutio s. 3. 4. (1. 1 § 1 D. 1, 4. 1. 3 § 5 D 47, 12);
statuta iuris (1. 2 C. 2, 43. 1. 12 C. 9, 1. 1 135 D. 50, 16. 1. 3 § 5 D. 47, 12. 1. 2 § 2 D. 48, 5. 1. 23 § 4 D. 12, 6. 1. 67 D. 35, 2. 1. 29 D. 22, 1. 1. 4. of. 1. 3 § 1 D 17, 1. 1. 25 pr. D. 19, 2);
3) разрешать (1. 46 pr. D. 50, 16. 1. 32 pr. D. 1, 7. 1. 2 § 6 D. 5, 1. 1. 5. 1. 2 § 1 seq. cf. 1. 3 § 1 eod. I. 1 § 1. cf. § 2 D. 2, 2); тк. = animadvertere s. 2. (1. 17 pr. D. 47, 2).diem (1. 14. 21 § 2 D. 4, 8. 1. 15 pr. D. 39, 2. 1. 1 § 10 D. 38, 9. 1. 8 D. 18, 4. 1. 26 § 8 D. 4, 6. cf. 1. 4 § 29 D. 41, 3. 1. 16. cf. 1. 18 § 2 D. 8, 6. 1. 19. 20. pr. D. 4, 4. 1. 17 § 2 D. 42, 8. 1. 15. 16. D. 9, 4. 1. 81 § 9 D. 30. 1. 9 § 2 D. 33, 5).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > statuere
-
2 lex
lēx, lēgis f.1) закон, юридическая норма (leges dare C, O, scribere, facere, condĕre, constituere C etc.; l. Canuleja C, L; frumentaria Sl; legis virtus haec est: imperare, vetare, permittere, punire Dig)(ex) lege (legibus) Ter, Nep, L etc. — на основании закона (законов)lege uti Sl, C etc. — опираться на закон или поступать по законуlegem accipere (sciscere, jubere) C — принять, утвердить законопроектlege agere L, C — поступать по закону, вести дело законным порядком2) правило, принцип (orationem formare ad legem C; legem sibi statuere C)sine lege O — беспорядочно, без всякого порядкаlege durā Pl или severā Pt — в строгости, сурово4) определение, решение (l. fati O; legem alicui statuere C); условие ( leges foederis V)pax data in has leges L (his legibus Nep) — мир, заключённый на следующих условиях5) договор, соглашениеl. mancipii C — договор о купле-продаже, купчаяl. opĕri faciundo C — строительный договор6) pl. право управления, властьloci leges alicui dare V — вверить кому-л. власть над страной7) вероисповедание (l. Judaica Lact; l. Christiana Amm) -
3 arte
I abl. к ars II artē [ artus I \]1) тесно, узко, плотно (colligare manus Pl; complecti C; collocare signa Sl; contineri Cs)aciem a. statuere Sl — расположить войско сомкнутым строемa. habere Pl — сдерживать, ограничивать3) искренно, глубоко ( diligere aliquem PJ)4) строго, сурово ( aliquem colere Sl)5) кратко ( appellare aliquem O) -
4 avare
-
5 exemplum
ī n. [одного корня с eximo ]1) проба, образчик (tritici rhH.)2) образец (innocentiae, probitatis C); пример (sequi e. alicujus C)aliquam rem in e. intueri O — смотреть на что-л. как на образецaliquid in e. assumĕre Q — принять что-л. за образецfacere aliquid exemplo alicujus C — сделать что-л. по чьему-л. примеруe. capere de (petere ab C, L) aliquo Ter — брать с кого-л. примерedĕre e. crudelitatis C — являть пример жестокостиexempli causā (gratiā) C, Nep etc. или in e. Su — например3) прецедент ( jura et exempla C); предостерегающий пример, предостережение (e. statuere in aliquem или in aliquo Ter, C etc.)aliquem omnibus (или pessimis) exemplis (ex)cruciare Pl — подвергнуть кого-л. самым жестоким наказаниям4) примерное наказание (arcendis sceleribus e. esse L)5) образ, способquod ad e.? Pl — в каком роде? (какой примерно?)ad hoc e. Pl — вот так (приблизительно такой)7) план, набросок (litterarum e. componĕre C)8) копия, список (epistulae, litterarum C)9) содержание -
6 finis
fīnis, is m. (редко C, L, H, V f.)ad eum finem Cs — до тех порquem ad finem? C — до каких пор, доколе?sine ulla fine или nullo (cum) fine O — без конца, беспрестанно2)а) pl. пределы, область, территория (iter facere in fines Santonum Cs; populare alienos fines L)gens finibus maxima Ap — народ, населяющий огромную территориюб) владения (dominos finibus и ex finibus pellere и expellere Cs, Dig); abl. fine ( или fini) cum gen. и abl. до, поfine genūs O — по колено3) заключение, окончание (finem facere loquendi Cs; ad finem venire L; f. vitae C)4) конец, цель, назначение, намерениеad eum finem T с — той (этой) цельюomnes artes habent finem aliquem proposĭtum O — все искусства задаются какой-л. заранее определённой целью5) вершина, верх, высшая степень (f. honorum est consulatus C)f. bonorum C — высшее благо6) окончание, исход ( discordiarum C)finem alicui rei afferre C (constituere, imponere T, VF, dare Fl, statuere Ter, facere Sl, Su etc.) — положить конец чему-либо -
7 hostis
is m., f.1) чужеземец, иностранец (adversus hostem aeterna auctoritas LXIIT ap. C)civem dignoscere hoste H — отличать гражданина (т. е. соотечественника) от иноземца2) военный противник, неприятель, национальный враг ( в отличие от личного inimīcus) (aliquos statuere non inimicos, sed hostes C)hostem aliquem judicare C — объявить кого-л. врагом родиныcapta hostis L — пленница, полонянкаh. populo Romano L — враг римского народа3) соперник (в любви) Prp, O4) юр. противная сторона Pl -
8 jus
I jūs, jūris n. (арх. Cato, Pl gen. pl. jurum) [ jussum от jubeo]1) право, справедливость (jus est voluntas suum cuique tribuens CJ); совокупность законов, система правил человеческого общежития ( principia juris C)j. ac fas C etc. — право писаное и неписаноеcontra j. fasque C — вопреки закону и долгу (совести)j. bonumque C — право и справедливостьj. (jura) et leges Pl.C etc. — законодательствоjura dare (pondĕre, statuĕre) C, Dig etc. — устанавливать законы, законодательствоватьj. civīle C — гражданское правоj. publĭcum C — публичное право (государственное и уголовное)j. naturale Dig или j. humanum( hominum) C — естественное правоj. gentium C — международное правоj. divinum C — религиозные законы, сакральное правоj. consuetudinis C — обычное правоsummum j. C — строгость (буква) закона ( summo jure agĕre cum aliquo C)j. dicĕre (dare, reddĕre) C etc. — творить суд, разбирать дело, судитьj. (de jure) respondēre (promĕre) C — давать юридическое заключение2) право, предоставляемая законом возможность, правоспособность (j. adoptionis C; j. testamenti faciendi Dig); политические (гражданские) права (Siculorum, Quiritium, G)j. est (ut) C — можно, разрешается или надлежит по законуj. fasque est Pl — можно и должноoptĭmo jure C (jure merĭtōque C, justo jure C, L, meo, tuo, sup jure C etc.) — с полным правомj. alicujus rei C etc. — притязание (претензия) на что-л.перен. dare j. lacrīmis Sen — дать волю слезам3) преимущество, привилегия, особое право (j. princĭpis Su)j. metallorum Su — преимущественное право на устройство рудниковtrium liberorum j. Sen ap. Lact, PJ — привилегии тех, у кого трое (или более) сыновейj. datum scelĕri Lcn — узаконенное преступление4) властьaliquem proprii juris facĕre Just — сделать кого-л. самостоятельным (дать независимость)aliquem sui juris facere VP — подчинить себе кого-л.esse sub jure alicujus L — быть в чьей-л. власти5) суд, судилище (in j. ire Ter и adire C; in j. vocare G)II jūs, jūris n.1) похлёбка, суп или подливка (jus anserīnum CC; multa jura confundere Pl)j. Verrīnum C (игра слов) — Верресова законность (см. jus I) и суп из свинины (см. verres кабан) -
9 laxus
a, um [ langueo ]1) просторный (domus VP; toga Tib); обширный ( opes M)2) продолжительный, долгий ( tempus PJ)3) слишком большой ( calceus H)4) слабо натянутый, нетугой, отпущенный (funis Vtr; habenae V, Sen; arcus V)aliquem laxiore imperio habere Sl — держать кого-л. не слишком строго5) поэт. открытый, отворенный ( janua O) -
10 modus
ī m.1) мера (m. falsus Dig)sine modo Sl — неумеренно, безмерноextra (supra, ultra, praeter) modum C, L etc. — сверх меры, чрезмерно2) умеренностьmodum habere C, VP, L (adhibēre C, servare Lcn — ср. 9.) — соблюдать меру, быть умеренным (воздержанным)m. et continentia C — умеренность и воздержанность3) объём, величина ( navium Cs); размеры, длина ( hastae Nep); сумма ( pecuniae VP); число ( legionum VP); протяжение, участок (agri certus m. Cs); количество (m. cibi CC)m. lunae QC — лунная фаза4) положение, ранг ( hominis Spart)5)а) такт, ритм, размерverba solūta modis O — нестихотворная речь, прозаб) напев, мелодия (modi musĭci Q, flebĭles C)6) муз. лад, тональность (Aeolius, Lydius, Phrygius Ap)7) предел, мера, граница ( humanarum virium C)facere C (statuĕre, constituĕre C, Cs, Sl, ponĕre V, Lcn, imponĕre V) modum alicui rei (и alicujus rei) — положить пределы чему-л., ограничить что-л. или положить конец чему-л.8) образ, род, способ (m. concludendi C; tali modo Nep)ad (in) hunc modum или hoc modo Pl, C, Cs, L etc. — таким (следующим) образомtribus modis C или triplĭci modo Lact — трояким образомmodo PM etc. или in modum L etc. — по образу, подобно, какservīlem in modum Cs (servorum modo C, L) — как рабы, рабскиhostīlem in modum C — как неприятели, по-неприятельскиmirum in modum Cs — удивительным образом, удивительноsi quis m. est C — если это (ещё) возможноnullo modo C — никак, никоим образомaliquo modo C — некоторым образом, до известной степениquodam modo C — в некоторой степени, каким-л. образомm. vitae Ter, C — образ жизни, но тж. Prp цель жизни9) правило, предписание (alicui modum pacis ac belli facere L; hunc servare modum M — ср. 2.)10) грам. залогfaciendi m. Q — действительный залогpatiendi m. Q — страдательный залог11) грам. наклонениеm. fatendi Q, поздн. indicativus — изъявительное наклонениеm. conjunctivus (subjunctivus) — сослагательное наклонениеm. imperandi — повелительное наклонение. — см. тж. modo -
11 stipendium
stīpendium, ī n. [ stips I + pendo ]1) (тж. s. militare L, PM) солдатское жалованье, плата за военную службу (s. militibus dare, numerare или persolvere C)stipendia merere T, L, Nep (mereri T; facere Sl, L) — несли военную службу, служить в армии2) оклад, жалованье (s. de publico statuere alicui L)stipendia emereri L Sl — отслужить свои годы, отбыть срок военной службы4) год военной службы, поход ( plurimorum stipendiorum milites L)5)а) служба, дело Sen6) дань, контрибуция (imponere s. victis C)7) налог, взнос ( stipendia pendĕre Sl)8) возмездие, кара ( dira stipendia alicui terre Ctl)s. aliquem manet H — кому-л. предстоит наказание -
12 tabernaculum
tabernāculum, ī n. [ taberna ]1) дощатое помещение, будка, преим. шатёр, палатка (лагерная)tabernacula ponere (collocare, statuĕre) C, Cs — разбивать палаткиferiae или sollemnitas tabernaculorum Vlg — праздник кущей2) шатёр авгураt. recte capere C — надлежащим образом выбрать место для ауспиций -
13 tropaeum
ī n. (греч.)1) трофей, памятник победы ( у греков — воздвигался на месте победы и увешивался захваченными доспехами, у римлян — на Капитолии) (t. statuere или ponere C etc.)3) памятник, знак ( ingenii alicujus O); воспоминание ( hospitii C) -
14 tumulus
ī m. [ tumeo ]1) холм, бугор ( ex tumulo tela conjicere Cs)2) могильный холм, курган (tumulum struere T, statuere или facere V)t. inanis V — кенотаф3) куча, груда ( cadavĕrum Cs) -
15 ius
1) право, a) в объективном смысле б) обнимает собой правила и нормы, определяющие порядок совместной жизни людей - это, так сказать, norma agendi, Rechtsordnung, Gesetz, Ge und Verbot): iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere (1. 10 § 1 D. 1, 1. 1. 40 D. 1, 3. 1. 2 D. 1, 4. 1. 32 pr. D. 1, 3. 1. 6 § 1 D. 1, 1. cf. § 3. 9 J. 1, 2);ius naturale, gentium, civile;
ius legitimum, solenne - honorarium, praetorium;
ius publicum - privatum;
iuris auctoritas (см. s. 3.), ratio (см.), forma (см. 1. e.);
observatio et lex iuris (1. 14 pr. D. 29, 7);
iuris ignorantia, error (см.), dubitatio (1. 85 § 2 D. 50, 17. 1. 2 § 43. D. 1, 2. 1. 2 § 11 eod. 1. 9 D. 1, 3);
quid iuris sit? (1. 11 D. 18, 6. 1. 7 § 2 D. 20, 5. 1. 18 pr. D. 24, 1. 1. 30 D. 26, 2);
id iuris est (1. 5 D. 13, 7);
hoc s. eo iure utimur (1. 4 D. 2, 15. 1. 7 D. 28, 2. 1. 4 pr. D. 28, 6. 1. 152 pr. D. 50, 17);
iure (non) valere (1. 54 D. 12, 6. 1. 31 pr. D. 39, 5. 1. 8 § 2 D. 29, 7. 1. 31 D. 28, 2. 1. 1 D. 5, 3. 1. 2 § 1 D. 29, 3. 1. 12 § 1 D. 37, 4. 1. 1 D. 28, 3. 1. 5 pr. 1. 24 D. 34, 9. 1. 6 pr. D. 48, 10. 1. 25 pr. 1. 38 D. 1, 7. 1. 3 § 1 D. 26, 2. 1. 39 § 2 D. 26, 7);
iure quaesiti liberi прот. vulgo quaes. (1. 18 D. 38, 2); (l. 34 § 1 D. 23, 2. 1. 100 D. 50, 17. 1. 127 § 5 D. 45, 1);
iure vindicare (1. 56 D. 26, 7. 1. 34 § 1 D. 4, 4. 1. 30 D. 42, 5);
iure solutione liberari (1. 88 D. 46, 3. 1. 60 D. 46, 1);
ipso iure (см. ipse s. c. 1. 19 D. 49, 1. 1. 1 pr. D. 47, 10. cf. 1. 3 D. 1, 1. 1. 5 § 1 D. 9, 2. 1. 1 pr. 1. 20 § 11 D. 39, 1);
iure licito - per iniuriam (1. 3 § 1 D. 4, 2); в) правило, положение, источник права, lege vel quo alio iuri agere etc. (1. 3 D. 1, 14. 1. 131 § 1 D. 5, 16. 1. 5 pr. D. 22, 3. 1. 45 pr. D. 23, 2. 1. 82 D. 50, 17. 1. 52 § 3 D. 2, 14);
ius S Cti inducere (1. 3 § 2 D. 38, 4);
iura condere, reddere, interpretari (§ 8 J. 1, 2. 1. 2. 10. 13. D. 1, 2. 1. 2 § 8 eod.);
scripta iura (1. 35 D. 1, 3. 1. 1 D. 12, 1. 1. 2 D. 29, 1);
vetustatis iura (1. 4 § 2 C. 6, 38); г) право в силу судебного решения, ius facit pronunciatio (1. 50 § 1 D. 30);
ius fieri ex sententia iudicis (1. 17 § 1 D. 5, 2);
si perlusorio iudicio actum sit - an ius faciat iudex? (1. 14 pr. D. 49, 1); д) особ. обоз. ius правило гражд. права против. преторскому праву (Gai. II. 32); отсюда ipso iure, уже по гражд. праву (см. ipse s. 3); (1. 60 D. 41, 1. 1. 1 pr. D. 7, 4. 1. 1 § 1 D. 2, 12). С другой стороны, под ius понимают также преторское право (ius honorarium, praetorium) и ius dicere, statuere, reddere относятся к постановлениям и решениям сановников, которые имели судебную власть (1. 1 D. 2, 1. 1. 10 eod. 1. 14 eod. 1. 18 eod. 1. 20 eod. 1. 1 § 1 D. 2, 3. 1. 2 § 13 D. 1, 2. 1. 26 D. 39, 3. 1. 7 § 2 D. 1, 16. 1. 26 § 4 D. 4, 6. 1, 25 C. 2, 13. 1. 2 § 1 D. 16, 1. 1. 16 D. 1, 18);
ius dicere de capite civis rom. (1. 2 § 23 D. 1, 2);
dies, quibus ius Praetor reddit (1. 1 D. 44, 3. 1. 11 D. 1, 1. 1. 1 § 1 D. 2, 2);
iniquum ius adversus aliq. impetrare (1. 3 pr. eod.); е) наука права: ius est ars boni et aequi (1. 1 pr. D. 1, 1. 1. 1 cit. 1. 1 D. 1, 22. 1. 9 § 4 D. 48, 19. 1. 4 D. 50, 13);
b) в субъективном смысле - есть свободная воля человека, способность свободного действия (facultas agendi, Befugniss, Berechtigung): nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet (1. 54. cf. 1. 160 § 2 D. 50, 17);
nullus videtur dolo (s. vim) facere, qui suo iure utitur (1. 55. 155 § 1 eod. 1. 175 § 1 eod.);
ius suum conservare (1. 41 D. 1; 3);
nihil iuris habere (1. 49 D. 5, 3. 1. 15 D. 40, 4. 1. 15 § 33 D. 39, 2. 1. 181 D. 50, 16. 1. 21 § 1 D. 20, 4. 1. 78 § 4 D. 31. 1. 30 pr. D. 39, 2. 1. 13 § 1. 1. 19 pr. eod. 1. 25 D. 8, 6. cf. 1. 1 § 19 D. 43, 20);
ius in rem habere (1. 20 D. 32. 1. 1 pr. B. 13, 3);
iuris velut possessor (1. 18 § 1 D. 5, 3);
iura praediorum = servitutes (1. 1 § 1 D. 1, 8. 1. 2. 6 D. 8, 2. 1. 3 D. 8, 6. 1. 11 § 3 D. 20, 1. 1. 86 D. 50, 16. 1, 23 eod.);
viam aut aliquod ius fundi emere (1. 20 D. 8, 1);
ius crediti, debiti (1. 12 § 2. 1. 13 D. 4, 2. 1. 21 § 1 D. 29, 5);
us hereditarium (см.);
ius testandi, testamenti faciendi (1. 6 pr. D. 28, 1. 1. 13 § 2 D. 36, 1);
ius donandi, vendendi, concedendi (1. 163 D. 50, 17. 1. 32 D. 23, 2. 1. 4 D. 40, 10. 1. 14 D. 1, 7);
sui iuris persecutio (1. 46 D. 2, 14);
iuris experiundi causa vocare (1. 1 D. 2, 14); обоз. тк. совокупность всех имущественных прав известного лица: succedere, successio in ius demortui, in omne s. universum ius (1. 13 § 1 D. 21, 3. 1. 37 D. 29, 2. 1. 3 pr. D. 37, 1. 1. 11 D. 44, 3. 1. 24 D. 50, 16. 1. 128 § 1 D. 50, 17. 1. 9 § 12 D. 28, 5. § 11 J. 2, 20);
c) = potestas, quaedam personae sui iuris sunt;
quaedam alieno iuri subiectae (pr. J. 1, 8. 1. 1 pr. D. 1, 6. 1. 3 § 3 D. 24, 1. 1. 5 § 6 D. 26, 8. 1. 7 pr. D. 4, 5. 1. 14 § 3 D. 36, 2. 1. 50 pr. § 4 D. 32. 1. 38 pr. D. 38, 2);
proprii i. constitutus (1. 15 C. 5, 3);
d) = status напр. emancipari a patre adoptivo, atque ita pristinum ius recuperare (1. 33 cf. 1. 18 D. 1, 7);
2) = iudicium, суд (как место) (1. 11 D. 1, 1. 1. 4 § 1 D. 11, 1); напр. in ius vocare (tit. D. 2, 4 7);e) = conditio s. 1, causa s. 5.напр. ius actoris deterius facere, прот. in eadem causa sistere (1. 1 § 1 D. 2, 9. 1. 126 D. 50, 16. 1. 15 D. 13, 7. 1. 29 § 2 D. 20, 1. 1. 8 D. 33, 10. 1. 12 § 42 D. 33, 7): f) отношение (1. 12 D. 1, 1. 1. 23 D. 1, 7).
produci (1. 5 § 2 D. 2, 7. 1. 23 § 4 D. 28, 5);
ad quem de ea re ius s. in iure aditum erit (1. 6 D. 2, 12. 1. 2 § 1 D. 16, 1);
in iure sisti (1. 4 pr. D. 2, 4. 1. 1 § 2. 8 D. 3, 1. tit. D. 11, 1);
respondere (1. 26 § 3. 1. 27 § 1 D. 9, 4);
confiteri (1. 1 § 7 D. 38, 5. 1. 29 § 1 D. 39, 5. 1. 56 D. 42, 1);
pecuniam offerre (1. 56 § 1 D. 17, 1);
3) = iudicium, судебное рассмотрение дела, dies, in quibus debent iura differri (1. 7 C. 3, 12)in iure cedere, cessio (см. cedere s. 3. 1. 9 D. 42, 3).
-
16 moderatus
(adi.) moderate (adv.) 1) умеренный, mod. aestimatio facienda (1, 40 pr. D. 39, 2. 1. 8 pr. D. 2, 8);2) достаточный, способный, aetas (annorum ХVII) moderata ad procedendum in publicum (1. 1 § 3 D. 3, 1). $moderate statuere (1. 3 § 1 D. 27, 2. 1. 4 § 1 D. 48, 7); по справедливости (1. 38 § 1 D. 4, 6).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > moderatus
-
17 taxatio
1) оценка, такса (1. 41 § 1 D. 31. 1. 39 § 1 D. 38, 1. 1. 192 D. 50, 16. 1. 8 C. 12, 58. Gai. IV. 51. 52). 2) сумма, указание maximum'a при кондемнации (Gai. IV. 51);iuriiurando (in litem) (оценочная присяга) taxationem adicere = modum statuere (1. 4 § 2 D. 12, 3. cf. 1. 18 pr. D. 4, 3. 1. 68 D. 6, 1. 1, 24 § 2 D. 19, 1. 1. 4 C. 4, 49).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > taxatio
-
18 statuo
, statui, statum, statuere 31) ставить, установить;2) постановлять, решать, полагать
См. также в других словарях:
statuere — index constitute (establish), determine, establish (launch), fix (settle), instate, resolve … Law dictionary
statuere — sta|tu|e|re vb., r, de, t (bestemme, fastsætte); statuere et eksempel (straffe til advarsel for andre) … Dansk ordbog
Statuere — Bestemme, fastsætte … Danske encyklopædi
Statuere et eksempel — Give et eksempel som advarsel … Danske encyklopædi
statut — [ staty ] n. m. • v. 1250; bas lat. statutum, de statuere → statuer 1 ♦ Dr. Vx Ce qui a été statué; décision juridique. 2 ♦ (1835) Mod. Ensemble des lois qui concernent l état et la capacité d une personne (statut personnel), les biens… … Encyclopédie Universelle
arrester — Arrester, act. acut. Semble estre composé de ces deux, arriere, et ester (car le François dit ester à droit) comme si l on disoit, Retro stare, c. gradum sistere. Et est dit arriere ester, parce que celuy qui poursuit son chemin, quand il cesse… … Thresor de la langue françoyse
constituer — [ kɔ̃stitɥe ] v. tr. <conjug. : 1> • h. XIIIe « s établir »; lat. constituere, de statuere → statuer 1 ♦ (1361) Dr. Établir (qqn) dans une situation légale. ⇒ 1. faire, instituer. Il l a constitué son héritier. Pronom. Il s est constitué… … Encyclopédie Universelle
стит — (лк) statuere ставить, устанавливать; constituere (= con + statuere), instituere (= in + statuere), restituere (= re + statuere) конституция (государственное) установление, определяющее правовую жизнь общества институт социальное установление,… … Анатомия терминов. 400 словообразовательных элементов из латыни и греческого
statuer — [ statɥe ] v. tr. <conjug. : 1> • 1230; lat. statuere 1 ♦ Vx Décider, ordonner, avec l autorité que confère la loi ou la coutume. ⇒ établir, ordonner. « Le parlement statua des règlements » (Voltaire). 2 ♦ V. tr. ind. STATUER SUR. Mod.… … Encyclopédie Universelle
стит — (лк) statuere ставить, устанавливать; constituere (= con + statuere), instituere (= in + statuere), restituere (= re + statuere) конституция (государственное) установление, определяющее правовую жизнь общества институт социальное установление,… … Анатомия терминов. 400 словообразовательных элементов из латыни и греческого
ordonner — Ordonner, act. acut. Dont l indicatif est, Je ordonne, c est mettre par estat ce qu on veut estre fait par aucun, Praescribere quae quis velit effici. Et de là il se prend pour commander, Iubere, Edicere, Ordinare, Disponere, Instruere, Metari,… … Thresor de la langue françoyse