Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

specus

  • 1 specus

    spĕcus, ūs ( abl. plur. specibus, Sen. Cons. ap. Front. Aquaed. 125; on the various forms found only in the grammarians, v. Neue, Formenl. 1, 569 sq.), m. (f. and n. v. infra) [perh. root spec-; v. specio, and so orig. a hole, aperture; but cf. speos].
    I.
    Lit., a cave, cavern, grot, den; a cavity, chasm, natural or artificial; of the latter kind, a ditch, drain, canal, channel, covered water-course, a pit in mines, etc. (cf. spelunca).
    (α).
    Masc. (class. and freq.): inferum vastos specus, Enn. ap. Non. 222, 32 (Trag. v. 218 Vahl.):

    specus tenebricosus,

    Varr. ib. 222, 31:

    fons ex opaco specu,

    Liv. 1, 21; so abl. sing., id. 1, 56, 10; 10, 10, 1:

    forum medium ferme specu vasto collapsum dicitur,

    id. 7, 6; so sing., Ov. M. 3, 29; 7, 409; 11, 235; id. F. 4, 495; Liv. 10, 1, 5; Tac. A. 16, 1, 3; 16, 4, 59.— Plur.:

    quos agor in specus?

    Hor. C. 3, 25, 2: paucos specus in extremo fundo, et eos quidem subterraneos, * Cic. Att. 15, 26, 4; so of drains, ditches, Varr. R. R. 3, 17 fin.; Cat. 61, 28; Liv. 39, 13, 13; Tac. A. 12, 57; id. G. 16; Sen. Med. 741 al.—
    (β).
    Fem. (ante- and post-class.): concava specus, Enn. ap. Non. 222, 23 (Ann. v. 420 Vahl.); cf. Serv. Verg. A. 7, 568; Pac. ap. Non. 223, 2 Müll. (Trag. p. 91 Rib.); id. ap. Fest. p. 343 Müll. (l. l. p. 73 Rib.):

    specum quandam nactus remotam latebrosamque, in eam me penetro et recondo,

    Gell. 5, 14, 18; Sil. 6, 276.—
    (γ).
    Neutr. (anteclass. and poet.):

    hic specus horrendum,

    Verg. A. 7, 568;

    Serv. ad loc.: invisum caelo specus,

    Sil. 13, 425; Ps.-Quint. Decl. 10, 19.—
    (δ).
    Acc. to the second declension: speca apposita, Cato ap. Prisc. p. 713 P.: altis claudere specis, Att. ap. Non. 487, 25 (Fragm. Trag. v. 63 Rib.).—
    II.
    Transf., a hollow, cavity of any kind ( poet.):

    specus atri vulneris,

    Verg. A. 9, 700 Serv.:

    quos Capacis alvi mersit tartareo specu,

    Phaedr. 4, 6, 10;

    of a snake's belly,

    Sil. 6, 276; cf.

    of the belly of the Trojan horse, Petr. poët. 89, 2, 7.— In mal. part.,

    Auct. Priap. 83, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > specus

  • 2 specus

    specus, ūs, m., f. u. n. (zu specio; eig. Öffnung zum Sehen), die Höhle, Grotte, I) eig.: a) natürliche, gew. masc., Hor., Liv. u.a.: fem. b. Varro u. Gell.: neutr., specus horrendum, Verg. – b) künstliche: α) übh.: in defossis specubus, Verg. georg. 3, 376: altius effossi specus (Tunnel), Tac. ann. 12, 57: quo depressius aestivos specus foderint, Sen. ad Helv. 9, 3. – β) in Bergwerken, der Schacht, Vitr. 7, 7, 1. – γ) bei Belagerungen, die Mine, fodere specus, minieren, Vitr. 10, 16, 9. – δ) der bedeckte Wassergang, Abzugsgraben, die Schleuse, subterranei, Cic.: perducere specus e piscina in mare, Varro. – II) übtr., die Höhle, alvi, Phaedr.: vulneris, Verg. – / Nbf. specu, nach Prisc. 4, 11 u. de nom. et pronom. § 9 u. 10. Donat. 376, 20 K. Cledon. 42, 10 K.: Plur. specua, nach Mart. Cap. 3. § 293. – Heteroklit. nach der zweiten Declin., Plur. speca, Cato inc. libr. fr. 9 (vgl. Prisc. 6, 76, nach dem man auch hoc specum sagte): altis clausere specis, Acc. tr. 63. – Von specus Abl. Plur. gew. specubus, selten specibus, wie SC. bei Frontin. aqu. 125 u. Vet. lex bei Frontin. aqu. 129.

    lateinisch-deutsches > specus

  • 3 specus

    specus, ūs, m., f. u. n. (zu specio; eig. Öffnung zum Sehen), die Höhle, Grotte, I) eig.: a) natürliche, gew. masc., Hor., Liv. u.a.: fem. b. Varro u. Gell.: neutr., specus horrendum, Verg. – b) künstliche: α) übh.: in defossis specubus, Verg. georg. 3, 376: altius effossi specus (Tunnel), Tac. ann. 12, 57: quo depressius aestivos specus foderint, Sen. ad Helv. 9, 3. – β) in Bergwerken, der Schacht, Vitr. 7, 7, 1. – γ) bei Belagerungen, die Mine, fodere specus, minieren, Vitr. 10, 16, 9. – δ) der bedeckte Wassergang, Abzugsgraben, die Schleuse, subterranei, Cic.: perducere specus e piscina in mare, Varro. – II) übtr., die Höhle, alvi, Phaedr.: vulneris, Verg. – Nbf. specu, nach Prisc. 4, 11 u. de nom. et pronom. § 9 u. 10. Donat. 376, 20 K. Cledon. 42, 10 K.: Plur. specua, nach Mart. Cap. 3. § 293. – Heteroklit. nach der zweiten Declin., Plur. speca, Cato inc. libr. fr. 9 (vgl. Prisc. 6, 76, nach dem man auch hoc specum sagte): altis clausere specis, Acc. tr. 63. – Von specus Abl. Plur. gew. specubus, selten specibus, wie SC. bei Frontin. aqu. 125 u. Vet. lex bei Frontin. aqu. 129.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > specus

  • 4 specus

        specus ūs, m or (poet.) n    [SPEC-], a natural cavity, cave, cavern, grot, den, chasm, channel, pit: ex opaco specu fons, L.: virgis densus, O.: horrendum, V.: quos agor in specūs? H.— An artificial cavity, excavation, ditch, canal, channel, pit: paucos specūs in extremo fundo, et eos, etc., ditches: subterraneos specūs aperire, pits, Ta.— A hollow, cavity: atri volneris, V.: Capacis alvi, Ph.
    * * *
    cave, abyss, chasm; hole, pit; hollow (of any kind); grotto

    Latin-English dictionary > specus

  • 5 specus

    spĕcŭs, ūs, m. n. et arch. f. (dat. et abl. plur. specubus). [st2]1 [-] caverne, grotte, antre, gouffre. [st2]2 [-] conduite d'eau, canal. [st2]3 [-] puits de mine, mine. [st2]4 [-] cavité, creux, ouverture.
    * * *
    spĕcŭs, ūs, m. n. et arch. f. (dat. et abl. plur. specubus). [st2]1 [-] caverne, grotte, antre, gouffre. [st2]2 [-] conduite d'eau, canal. [st2]3 [-] puits de mine, mine. [st2]4 [-] cavité, creux, ouverture.
    * * *
        Specus, Secundae vel quartae declinationis, tam masculini quam foeminini generis: tertiae vero, solum neutri generis. Plin. Un lieu cavé et couvert par dessus, comme cavernes et tanieres.

    Dictionarium latinogallicum > specus

  • 6 specus

    ūs (abl. pl. ubus, реже ĭbus) m. (редко f. или n.)
    1) пещера, грот (s. tenebroso hiātu O)
    inferni specūs SenT и invīsus caelo s. SilTartarus
    2) шахта, рудник(specus ad argentum inveniendum Vtr); воен. подкоп ( specūs fodiendo intra moenia penetrare Vtr)
    3) подземный водопровод, канал (s. subterraneus C)
    4) впадина, углубление, полость (alvi Ph; vulneris V)

    Латинско-русский словарь > specus

  • 7 specus

    пещера (1. 59 D. 47, 2); подземный водопровод (1. 11 pr. D. 39, 3).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > specus

  • 8 specus

    cave, cavern, grotto, den.

    Latin-English dictionary of medieval > specus

  • 9 Corycos

    Cōrycos od. -us, ī (Κώρυκος), I) f., Hafenstadt in Cilicien, zwischen den Mündungen des Lamus u. Kalykadnus, in deren Nähe ein gleichn. Vorgebirge u. ein tiefes, von schauerlichen Felsen umschlossenes Tal (specus Corycius), wo der beste Safran wuchs, mit einer Felsenhöhle (antrum Corycium), die im Mythus des Typhon eine Rolle spielt, j. Kurku od. Korghos, Cic. ep. 12, 13, 3. Liv. 33, 20, 4: Corycus mons, Sen. nat. quaest. 3, 11, 2: über das Tal bes. Mela 1, 13, 2 (1. § 71) sqq. Vgl. Mützell Curt. 3, 4 (10), 10. Voß Verg. georg. 4, 127. p. 773 sqq. – Dav. Cōrycius, a, um (Κωρύκιος), koryzisch, specus, Mela: Typhonis specus et C. nemus, Curt.: antra, Plin.: crocum, Hor.: u. so nimbus, Safran, Mart. – poet. = cilicisch, senex, Verg.: puppis, Iuven.: olus, Vet. Poët. – II) m., hohes Vorgebirge der Küste Joniens, an der südwestlichen Spitze der erythräischen Halbinsel, noch jetzt Kóraka od. Kurko, auch Corycum od. Coryceon promunturium gen., Liv. 37, 12, 10. Plin. 5, 116, am Fuße mit einem gleichnamigen Hafen (Corycus), Liv. 36, 43, 13; 37, 8, 1; 37, 13, 5. – III) f., Stadt in Pamphylien, nicht weit von Phaselis u. dem Berge Olympus, Eutr. 6, 31. Ps. Ascon. Cic. II. Verr. 1, 56. p. 173, 27 B. – / Cōrȳcus gemessen bei Prisc. perieg. 805.

    lateinisch-deutsches > Corycos

  • 10 Corycos

    Cōrycos od. -us, ī (Κώρυκος), I) f., Hafenstadt in Cilicien, zwischen den Mündungen des Lamus u. Kalykadnus, in deren Nähe ein gleichn. Vorgebirge u. ein tiefes, von schauerlichen Felsen umschlossenes Tal (specus Corycius), wo der beste Safran wuchs, mit einer Felsenhöhle (antrum Corycium), die im Mythus des Typhon eine Rolle spielt, j. Kurku od. Korghos, Cic. ep. 12, 13, 3. Liv. 33, 20, 4: Corycus mons, Sen. nat. quaest. 3, 11, 2: über das Tal bes. Mela 1, 13, 2 (1. § 71) sqq. Vgl. Mützell Curt. 3, 4 (10), 10. Voß Verg. georg. 4, 127. p. 773 sqq. – Dav. Cōrycius, a, um (Κωρύκιος), koryzisch, specus, Mela: Typhonis specus et C. nemus, Curt.: antra, Plin.: crocum, Hor.: u. so nimbus, Safran, Mart. – poet. = cilicisch, senex, Verg.: puppis, Iuven.: olus, Vet. Poët. – II) m., hohes Vorgebirge der Küste Joniens, an der südwestlichen Spitze der erythräischen Halbinsel, noch jetzt Kуraka od. Kurko, auch Corycum od. Coryceon promunturium gen., Liv. 37, 12, 10. Plin. 5, 116, am Fuße mit einem gleichnamigen Hafen (Corycus), Liv. 36, 43, 13; 37, 8, 1; 37, 13, 5. – III) f., Stadt in Pamphylien, nicht weit von Phaselis u. dem Berge Olympus, Eutr. 6, 31. Ps. Ascon. Cic. II. Verr. 1, 56. p. 173, 27 B. – Cōrȳcus gemessen bei Prisc. perieg. 805.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Corycos

  • 11 defodio

    dē-fodio, fōdī, fossum, ere, herabgraben, I) eingraben, einscharren, vergraben, verscharren, a) lebl. Objj.: α) übh.: palos resupinatos, Vitr.: robur (Steineiche), Plin.: vites et arbores penitus hieme defossae latent, Curt.: in qualis aut in vasis fictilibus def. propagines, Plin.: defossus stipes in agro, Ov.: signum (Standbild) septem pedes altum in terram defodi, Liv.: ubi illud signum defossum erit eo (dahin) etc., Liv.: def. murices ferreos in terram, Curt.: nova virgulta in terram, Lucr.: dendritida (eine Art Edelstein) sub arbore, Plin.: cum mortuis cremant atque defodiunt apta viventibus, Mela. – β) aufbewahrend, verbergend, quidquid sub terra est, in apricum proferet aetas; defodiet condetque nitentia, Hor.: sacra (Heiligtümer) condita in doliolis def. sacello proximo aedibus, Liv.: cotem et novaculam in comitio, Cic. – bes. Schätze, def. aurum, Cic.: quo in loco aurum defodisset nullo conscio, Plin.: est domus alta; iacent penitus defossa talenta caelati argenti, Verg.: auri thesaurum def. in medio foro, Plaut.: thesaurum defossum esse sub lecto, Cic. – Partiz. subst., defossa eruere, Vergrabenes hervorscharren, Tac. hist. 3, 33. – b) leb. Wesen: α) Tiere: animalia quae semper defossa vivunt, ceu talpae, Plin.: talpae caecitate perpetuā, tenebris etiam tum aliis defossae sepultisque similes, Plin. – β) Menschen: quae tanta necessitas hominem ad sidera erectum incurvavit et defodit (beim Bergbau), Sen. nat. qu. 5, 15, 3: in Germania defossi atque sub terra id opus agunt, in G. sitzt man unter der Erde vergraben und betreibt diese Arbeit (das Weben), Plin. 19, 9. – bes. Tote, um sie zu verbergen, cadaver domi apud P. Sestium, Liv.: hospitem necatum ibidem in aedibus, Plaut. – od. Lebende zur Strafe (namentl. Vestalinnen), Corneliam maximam virginem (Oberpriesterin der Vestalinnen), Plin. ep.: alqm def. (mit halbem Leibe) in ludo et vivum comburere, Asin. Poll. in Cic. ep.: Graecum Graecamque boario in foro, Plin.: alqm altā humo, Ov. – mit dopp. Acc., im Passiv mit dopp. Nom., Corneliam Vestalium maximam def. vivam, Plin. ep.: def. sororem vivam capite, Val. Max.: nec (sacerdos) viva defodiatur humo, Ov.: Minucia Vestalis viva ad portam Collinam dextrā viam stratam (zur Rechten der Chaussee) defossa est scelerato campo, Liv.: Opillia virgo Vestalis ob incestum viva defossa est, Liv. epit. – übtr., defodere se et abdere, sich vergraben u. verbergen (= sich in die innersten Gemächer des Hauses zurückziehen), Sen. ad Marc. 2, 5. – II) aufgraben, aufwerfen,a) übh. = hinabgrabend öffnen, terram, Hor. sat. 1, 1, 42: locum in altitudinem pedum quinque, ein Loch 5 Fuß tief aufw., Plin. 31, 46. – b) prägn., in die Erde hineingrabend anlegen, aufwerfen, in od. unter der Erde anlegen, siros, Curt.: specus, Verg.: in minore Codeta lacum (ein Bassin zu einer Seeschlacht anlegen), Suet.: scrobem in limine stabuli, Col.: specus sex pedum defossa altitudine, Plin. – Partiz. subst., dēfossum, ī, n., die Grube, Sen. ep. 90, 17. Iul. Val. 1, 8. p. 16, 1 K. / Flor. 3, 21, 26 jetzt oculis effossis.

    lateinisch-deutsches > defodio

  • 12 demitto

    dē-mitto, mīsī, missum, ere, herabschicken, -gehen (-steigen) lassen, -fallen lassen, herabneigen, -senken, -bewegen u. vgl., I) eig.: A) im allg.: α) pers. Objj.: se manibus, sich mit den H. hinablassen, Liv.: alqm per tegulas, Cic.: alqm per murum, Vulg.: e muris canes sportis (in K.), Sall. fr.: funibus per murum demitti, Liv.: de muris per manus demitti, Caes.: per fenestram in sporta per (über) murum demitti, Vulg.: se ad aures alcis, herabneigen, Cic.: se ob assem, sich niederbücken, Hor.: equum in flumen, Cic.: alqm in metallum antiquum, Cic.: se in illos specus, Sen.: alqm in carcerem, Cic.: alqm in id subterraneum, Plin. ep.: se in Ciliciam, sich hinabbegeben, Cic.: alqm ad imos manes, in die Unterwelt hinabschicken, d.i. ihm den Tod geben, Verg.: ebenso Stygiae nocti, Ov.: umbris, Sil.: morti, neci, Orco, Verg.: alqm in foro boario sub terram vivum, Liv. – alto volucrem caelo, herabschießen, Sil. – β) sachl. Objj.: accensam lucernam, hinablassen (in die Grube), Vitr.: aliae falces submissae (aufwärts gerichtet), aliae demissae (nach der Erde gerichtet), Curt.: id ex alto caeli tecto, Hor.: imbrem caelo, regnen lassen, Verg.: paululum corpus a cervicibus, vorbeugen, senken, Cornif. rhet.: u. so demissis umeris esse, Ter.: demissis cervicibus, Prop.: capite demisso, Cic. u. Catull.: manum in alqd, mit der Hand hinabfahren, hinabgreifen, in usw., Val. Max.: caput ad fornicem, hinneigen, Cic.: caput in sinum, herabneigen, Phaedr.: lacrimas, herabfallen lassen, vergießen, Verg. u. Ov.: robora ferro, fällen, Val. Flacc.: flores, die Blüten verlieren, verblühen (vom Baume), Lucr.: rami ilicis ad terram demissi, bis auf die Erde herabhängend, Suet.: vultum in terram, senken, niederschlagen, Curt.: u. so bl. vultus, Ov.: faciem rubore, Aur. Vict.: oculos in terram, herabschweifen lassen (v. Jupiter), Plin. pan. 80, 5; aber oculos in terram, senken, niederschlagen, Liv. 9, 38, 13: oculos, senken, niederschlagen, Ov. met. 15, 612; u. = zufallen lassen (zum Schlaf), Val. Flacc. 3, 41. – dem. aures, herabhängen lassen, senken (als Zeichen der Sanftmut u. Milde, v. Zerberus), Hor. carm. 2, 13, 34 (Ggstz. tollere aures, Hor. epod. 6, 7): aber dem. auriculas, sinken-, hängen lassen (aus Mutlosigkeit, v. Esel), Hor. sat. 1, 9, 20. – dem. aures suas ad verba alcis, jmds. Bitten gnädig anhören, Sen. – Sprichw., de caelo demitti, vom Himmel herabgeschickt werden, d.i. durch übernatürliche Macht entstehen, Liv. 10, 8, 10: u. so caelo demitti, Quint. 1, 6, 16. – B) insbes.: 1) milit. t. t.: a) dem. arma, die Waffen (vor jmd.) senken, (als milit. Begrüßung), Auct. b. Afr. 85, 6 (versch. von arma dimittere, d.i. die Waffen wegwerfen, strecken). – b) dem. castra ad etc., das Lager hinabverlegen, castra relictis locis superioribus ad ripas fluminis, Hirt. b. G. 8, 36, 3. – c) dem. agmen, exercitum u. dgl., eine Mannschaft nach einer niederen, ebenen Gegend hinabziehen lassen, mit einer Mannschaft hinabziehen, agmen in inferiorem campum, in vallem infimam, in Thessaliam u. dgl., Liv.: exercitum in planitiem, in vallem, Frontin. – bl. agmen, levem armaturam, Liv. – refl., dem. se, sich hinabziehen, v. Heereszug, Caes. u. Cic. – 2) als naut. t. t., dem. antennas, die Rahen herablassen, Sall. hist. fr. 4, 41 (49). Auct. b. Alex. 45, 2: effugit hibernas demissa antemna procellas, Ov. trist. 3, 4, 9: u. so stringere vela, demittere armamenta, Sen. de ben. 6, 15, 6. – 3) den Strom hinabschicken, a) segelnd = hinabsegeln lassen, navem eandem secundo amni Scodram, Liv.: quove magis fessas optem demittere naves, quam etc., Verg.: arma, classem, socios dem. Rheno, Tac. – b) schwimmend = hinabschwimmen lassen, pecora secundā aquā, Frontin.: farinam doliis secundā aquā Volturni fluminis, Frontin. – 4) eine Flüssigkeit usw. hinabfließen lassen, a) aktiv = eingießen, einflößen, per cornu singulis (suibus) ternos cyathos gari, Col.: coctos brassicae coliculos triginta ex oleo et garo salivati more, Col. – b) refl. se dem. u. Passiv demitti medial, sich herab- od. hinabergießen, herab- od. hinabfließen, herab- od. hinabströmen, α) v. Gewässern: concava vallis erat, quo (wohin) se demittere rivi assuerant pluvialis aquae, Ov.: Scamander ab Idaeo monte demissus, Mela: Arauris ex Cebennis demissus, Mela: Baetis ex Tarraconensi regione demissus, Mela: Araxes Tauri latere demissus, Mela. – β) v. Blut im Körper: demissus sanguis in pedes, hinabgeströmte, hinabgedrungene, Col. 6, 12, 1 u. 38, 3. – 5) den Bart od. das Haupthaar lang herabhängen-, herabwachsen lassen, Partiz. demissus, lang herabhängend, lang herabgewachsen, dem. barbam, ICt.: mollem malis barbam, Lucr.: barba demissa, Sen. rhet.: barba prope barbarice demissa, Capitol.: demissus capillus, Plin. ep.: demissi capilli, Ov.: demissus crinis, Ov.: demissae comae, Prop.: poet. übtr. auf die Pers., intortos demissus vertice crines, Sil. 3, 284. – 6) ein Gewand lang herabfallen od. -wallen lassen, Passiv demitti, lang herabfallen, -wallen, Partiz. demissus, lang herabfallend od. - wallend (s. Arntzen Aur. Vict. de Caes. 21, 1), togam ad calceos usque, Quint.: latum pectore clavum, Hor.: laxior usque in pedes demittitur toga, Sen. rhet.: tunicam demissam habent ad talos, Varro fr.: usque ad talos demissa purpura, Cic.: praetexta demissa ad talos, Quint.: vestimentum demissum usque ad talos, Spart.: indumenta in talos demissa, Aur. Vict.: laena demissa ex umeris, Verg.: demissa stola, Hor.: tunica demissa, herabhängende = entgürtete, Hor. u. Prop. – 7) in den Boden usw. einfügend, grabend hinablassen, hinabsenken, einsenken, a) Steine, Pfähle usw.: huc caementa (Bausteine), Hor.: huc teretes stipites, Caes.: sublicas in terram, Caes. – prägn., einen Grund usw. in die Tiefe aufführen, legen, triginta pedes in terram turrium fundamenta demissa sunt, Curt. 5, 1 (5), 31. – od. einen Brunnen usw. in die Tiefe graben, alte iubebis in solido puteum demitti, Verg. georg. 2, 230. – b) pflanzend einsenken, setzen, taleam, Cato: altius ea (= eas arbores), quae summā tellure gaudent, Plin.: haec et similia quaternos pedes oportet demitti, Plin. – 8) mit Gewalt einschlagend, einstoßend hinab-, hineinsenken, einschlagen, a) einen Keil usw.: cuneum tenuem ferreum vel osseum inter corticem et materiem ne minus digitos tres, sed considerate, demittito, Col. 5, 11, 4. – b) eine Waffe hinabsenken, hinabstoßen, hinabbohren, gladium in iugulum, Plaut.: ferrum in pectus, Tac.: ensem capulo tenus in armos, Ov.: ferrum iugulo, Ov. – prägn., M. Cato vulnera parum demissa laxans, weil sie nicht tief genug (geschlagen) sind, Sen. ep. 67, 13. – c) ein chirurg. Instrum. einführen, specillum in fistulam, Cels. 5, 28, 12: fistulam in iter urinae, Cels. 7, 26. – 9) (als t. t. der Geom.) eine Linie usw. von oben nach unten beschreiben, fällen, in quattuor partibus volutarum secundum extremi abaci quadram lineae demittendae (sunt), quae cathetoe dicuntur, Vitr. 3, 5, 5. – 10) der Lage nach sichherabziehen lassen, quā se subducere colles incipiunt mollique iugum demittere clivo, Verg. ecl. 9, 7 sq.: gemino demittunt brachia muro, Verg. Aen. 3, 535. – gew. demittere se u. Pasiv demitti medial = sich hinab- od. herabziehen, sich hinab- od. herabsenken, quā se montium iugum paulatim ad planiora demittit, Curt.: tunc specus alte demissus et quantum demittitur amplior, Mela: demissa Piraeum versus muri brachia, Iustin. – II) übtr.: A) im allg.: se animo, Caes., od. animum, Cic., od. mentem, Verg., den Mut sinken lassen, kleinmütig werden. – cum in eum casum fortuna me demisisset, mich hineingebracht, Planc. in Cic. ep.: se in causam, sich einlassen, Cic. – alqd in pectus, sich tief einprägen, zu Herzen nehmen, Liv. – alqm periculo, entfernen, befreien von usw., Prop. – eo rem demittit Epicurus, si unus sensus semel in vita mentitus sit, nulli umquam esse credendum, gibt so weit nach, daß er einräumt, wenn usw.... so sei usw., Cic. Acad. 2, 79. – B) insbes.: 1) sich, seinen Vortrag usw. (ganz seinen Fähigkeiten, seiner Würde entgegen) zu etwas herablassen, herabstimmen, se ad minora, Quint.: vim dicendi ad unum auditorem, Quint.: demitti in adulationem, Tac.: se in preces, Sen. rhet.: nimis se demittere, v. Redner (Ggstz. nimis se attollere), Sen. rhet. – 2) demitti ab alqo u. dgl., abstammen, seinen Ursprung herleiten von usw., ab alto demissum genus Aeneae, Hor.: a magno demissum nomen Iulo, Verg.: Romanus Troiā demissus, Tac.

    lateinisch-deutsches > demitto

  • 13 Typhon [2]

    2. Tȳphōn, ōnis, Akk. ōna, m. (Τυφών), anderer Name des Riesen Typhoeus (s. Typhōeus), Mela 1, 13, 4 (1. § 76). Ov. fast. 2, 461. Lucan. 4, 595; 6, 92. Manil. 4, 581: Typhonis specus (in Cilicien), Curt. 3, 4 (10), 10. – Dav.: A) Tȳphōneus, a, um, typhonisch, specus, eine Höhle in Cilicien, Mela 1, 13, 4 (1. § 76). – B) Tȳphōnis, idis, f. (Τυφωνίς), die Typhonide (Tochter des Typhon), Val. Flacc. 4, 428.

    lateinisch-deutsches > Typhon [2]

  • 14 recludo

    rĕclūdo, ĕre, clūsi, clūsum - tr. - [st2]1 [-] ouvrir. [st2]2 [-] découvrir, mettre à nu, dégainer, dévoiler. [st2]3 [-] Just. Stat. enfermer, fermer.    - recludere ensem, Virg.: tirer l'épée.    - recludere specus, Tac.: creuser une caverne.    - recludere fata, Hor.: rouvrir les portes des enfers, rendre à la vie.    - ebrietas operta recludit, Hor.: l'ivresse trahit les secrets.
    * * *
    rĕclūdo, ĕre, clūsi, clūsum - tr. - [st2]1 [-] ouvrir. [st2]2 [-] découvrir, mettre à nu, dégainer, dévoiler. [st2]3 [-] Just. Stat. enfermer, fermer.    - recludere ensem, Virg.: tirer l'épée.    - recludere specus, Tac.: creuser une caverne.    - recludere fata, Hor.: rouvrir les portes des enfers, rendre à la vie.    - ebrietas operta recludit, Hor.: l'ivresse trahit les secrets.
    * * *
        Recludo, recludis, pen. prod. reclusi, reclusum, pen. prod. recludere. Virgil. Ouvrir.
    \
        Ensem recludere. Virgil. Desgainer.
    \
        Occulta recludere. Stat. Descouvrir, Deceler, Manifester.

    Dictionarium latinogallicum > recludo

  • 15 demitto

    dē-mitto, mīsī, missum, ere, herabschicken, -gehen (-steigen) lassen, -fallen lassen, herabneigen, -senken, -bewegen u. vgl., I) eig.: A) im allg.: α) pers. Objj.: se manibus, sich mit den H. hinablassen, Liv.: alqm per tegulas, Cic.: alqm per murum, Vulg.: e muris canes sportis (in K.), Sall. fr.: funibus per murum demitti, Liv.: de muris per manus demitti, Caes.: per fenestram in sporta per (über) murum demitti, Vulg.: se ad aures alcis, herabneigen, Cic.: se ob assem, sich niederbücken, Hor.: equum in flumen, Cic.: alqm in metallum antiquum, Cic.: se in illos specus, Sen.: alqm in carcerem, Cic.: alqm in id subterraneum, Plin. ep.: se in Ciliciam, sich hinabbegeben, Cic.: alqm ad imos manes, in die Unterwelt hinabschicken, d.i. ihm den Tod geben, Verg.: ebenso Stygiae nocti, Ov.: umbris, Sil.: morti, neci, Orco, Verg.: alqm in foro boario sub terram vivum, Liv. – alto volucrem caelo, herabschießen, Sil. – β) sachl. Objj.: accensam lucernam, hinablassen (in die Grube), Vitr.: aliae falces submissae (aufwärts gerichtet), aliae demissae (nach der Erde gerichtet), Curt.: id ex alto caeli tecto, Hor.: imbrem caelo, regnen lassen, Verg.: paululum corpus a cervicibus, vorbeugen, senken, Cornif. rhet.: u. so demissis umeris esse, Ter.: demissis cervicibus, Prop.: capite demisso, Cic. u. Catull.: manum in alqd, mit der Hand hinab-
    ————
    fahren, hinabgreifen, in usw., Val. Max.: caput ad fornicem, hinneigen, Cic.: caput in sinum, herabneigen, Phaedr.: lacrimas, herabfallen lassen, vergießen, Verg. u. Ov.: robora ferro, fällen, Val. Flacc.: flores, die Blüten verlieren, verblühen (vom Baume), Lucr.: rami ilicis ad terram demissi, bis auf die Erde herabhängend, Suet.: vultum in terram, senken, niederschlagen, Curt.: u. so bl. vultus, Ov.: faciem rubore, Aur. Vict.: oculos in terram, herabschweifen lassen (v. Jupiter), Plin. pan. 80, 5; aber oculos in terram, senken, niederschlagen, Liv. 9, 38, 13: oculos, senken, niederschlagen, Ov. met. 15, 612; u. = zufallen lassen (zum Schlaf), Val. Flacc. 3, 41. – dem. aures, herabhängen lassen, senken (als Zeichen der Sanftmut u. Milde, v. Zerberus), Hor. carm. 2, 13, 34 (Ggstz. tollere aures, Hor. epod. 6, 7): aber dem. auriculas, sinken-, hängen lassen (aus Mutlosigkeit, v. Esel), Hor. sat. 1, 9, 20. – dem. aures suas ad verba alcis, jmds. Bitten gnädig anhören, Sen. – Sprichw., de caelo demitti, vom Himmel herabgeschickt werden, d.i. durch übernatürliche Macht entstehen, Liv. 10, 8, 10: u. so caelo demitti, Quint. 1, 6, 16. – B) insbes.: 1) milit. t. t.: a) dem. arma, die Waffen (vor jmd.) senken, (als milit. Begrüßung), Auct. b. Afr. 85, 6 (versch. von arma dimittere, d.i. die Waffen wegwerfen, strecken). – b) dem. castra ad etc., das Lager hinabverlegen, castra relictis locis su-
    ————
    perioribus ad ripas fluminis, Hirt. b. G. 8, 36, 3. – c) dem. agmen, exercitum u. dgl., eine Mannschaft nach einer niederen, ebenen Gegend hinabziehen lassen, mit einer Mannschaft hinabziehen, agmen in inferiorem campum, in vallem infimam, in Thessaliam u. dgl., Liv.: exercitum in planitiem, in vallem, Frontin. – bl. agmen, levem armaturam, Liv. – refl., dem. se, sich hinabziehen, v. Heereszug, Caes. u. Cic. – 2) als naut. t. t., dem. antennas, die Rahen herablassen, Sall. hist. fr. 4, 41 (49). Auct. b. Alex. 45, 2: effugit hibernas demissa antemna procellas, Ov. trist. 3, 4, 9: u. so stringere vela, demittere armamenta, Sen. de ben. 6, 15, 6. – 3) den Strom hinabschicken, a) segelnd = hinabsegeln lassen, navem eandem secundo amni Scodram, Liv.: quove magis fessas optem demittere naves, quam etc., Verg.: arma, classem, socios dem. Rheno, Tac. – b) schwimmend = hinabschwimmen lassen, pecora secundā aquā, Frontin.: farinam doliis secundā aquā Volturni fluminis, Frontin. – 4) eine Flüssigkeit usw. hinabfließen lassen, a) aktiv = eingießen, einflößen, per cornu singulis (suibus) ternos cyathos gari, Col.: coctos brassicae coliculos triginta ex oleo et garo salivati more, Col. – b) refl. se dem. u. Passiv demitti medial, sich herab- od. hinabergießen, herab- od. hinabfließen, herab- od. hinabströmen, α) v. Gewässern: concava vallis erat, quo (wohin) se demittere rivi as-
    ————
    suerant pluvialis aquae, Ov.: Scamander ab Idaeo monte demissus, Mela: Arauris ex Cebennis demissus, Mela: Baetis ex Tarraconensi regione demissus, Mela: Araxes Tauri latere demissus, Mela. – β) v. Blut im Körper: demissus sanguis in pedes, hinabgeströmte, hinabgedrungene, Col. 6, 12, 1 u. 38, 3. – 5) den Bart od. das Haupthaar lang herabhängen-, herabwachsen lassen, Partiz. demissus, lang herabhängend, lang herabgewachsen, dem. barbam, ICt.: mollem malis barbam, Lucr.: barba demissa, Sen. rhet.: barba prope barbarice demissa, Capitol.: demissus capillus, Plin. ep.: demissi capilli, Ov.: demissus crinis, Ov.: demissae comae, Prop.: poet. übtr. auf die Pers., intortos demissus vertice crines, Sil. 3, 284. – 6) ein Gewand lang herabfallen od. -wallen lassen, Passiv demitti, lang herabfallen, -wallen, Partiz. demissus, lang herabfallend od. - wallend (s. Arntzen Aur. Vict. de Caes. 21, 1), togam ad calceos usque, Quint.: latum pectore clavum, Hor.: laxior usque in pedes demittitur toga, Sen. rhet.: tunicam demissam habent ad talos, Varro fr.: usque ad talos demissa purpura, Cic.: praetexta demissa ad talos, Quint.: vestimentum demissum usque ad talos, Spart.: indumenta in talos demissa, Aur. Vict.: laena demissa ex umeris, Verg.: demissa stola, Hor.: tunica demissa, herabhängende = entgürtete, Hor. u. Prop. – 7) in den Boden usw. einfügend, grabend hinablassen,
    ————
    hinabsenken, einsenken, a) Steine, Pfähle usw.: huc caementa (Bausteine), Hor.: huc teretes stipites, Caes.: sublicas in terram, Caes. – prägn., einen Grund usw. in die Tiefe aufführen, legen, triginta pedes in terram turrium fundamenta demissa sunt, Curt. 5, 1 (5), 31. – od. einen Brunnen usw. in die Tiefe graben, alte iubebis in solido puteum demitti, Verg. georg. 2, 230. – b) pflanzend einsenken, setzen, taleam, Cato: altius ea (= eas arbores), quae summā tellure gaudent, Plin.: haec et similia quaternos pedes oportet demitti, Plin. – 8) mit Gewalt einschlagend, einstoßend hinab-, hineinsenken, einschlagen, a) einen Keil usw.: cuneum tenuem ferreum vel osseum inter corticem et materiem ne minus digitos tres, sed considerate, demittito, Col. 5, 11, 4. – b) eine Waffe hinabsenken, hinabstoßen, hinabbohren, gladium in iugulum, Plaut.: ferrum in pectus, Tac.: ensem capulo tenus in armos, Ov.: ferrum iugulo, Ov. – prägn., M. Cato vulnera parum demissa laxans, weil sie nicht tief genug (geschlagen) sind, Sen. ep. 67, 13. – c) ein chirurg. Instrum. einführen, specillum in fistulam, Cels. 5, 28, 12: fistulam in iter urinae, Cels. 7, 26. – 9) (als t. t. der Geom.) eine Linie usw. von oben nach unten beschreiben, fällen, in quattuor partibus volutarum secundum extremi abaci quadram lineae demittendae (sunt), quae cathetoe dicuntur, Vitr. 3, 5, 5. – 10) der Lage nach sich
    ————
    herabziehen lassen, quā se subducere colles incipiunt mollique iugum demittere clivo, Verg. ecl. 9, 7 sq.: gemino demittunt brachia muro, Verg. Aen. 3, 535. – gew. demittere se u. Pasiv demitti medial = sich hinab- od. herabziehen, sich hinab- od. herabsenken, quā se montium iugum paulatim ad planiora demittit, Curt.: tunc specus alte demissus et quantum demittitur amplior, Mela: demissa Piraeum versus muri brachia, Iustin. – II) übtr.: A) im allg.: se animo, Caes., od. animum, Cic., od. mentem, Verg., den Mut sinken lassen, kleinmütig werden. – cum in eum casum fortuna me demisisset, mich hineingebracht, Planc. in Cic. ep.: se in causam, sich einlassen, Cic. – alqd in pectus, sich tief einprägen, zu Herzen nehmen, Liv. – alqm periculo, entfernen, befreien von usw., Prop. – eo rem demittit Epicurus, si unus sensus semel in vita mentitus sit, nulli umquam esse credendum, gibt so weit nach, daß er einräumt, wenn usw.... so sei usw., Cic. Acad. 2, 79. – B) insbes.: 1) sich, seinen Vortrag usw. (ganz seinen Fähigkeiten, seiner Würde entgegen) zu etwas herablassen, herabstimmen, se ad minora, Quint.: vim dicendi ad unum auditorem, Quint.: demitti in adulationem, Tac.: se in preces, Sen. rhet.: nimis se demittere, v. Redner (Ggstz. nimis se attollere), Sen. rhet. – 2) demitti ab alqo u. dgl., abstammen, seinen Ursprung herleiten von usw., ab alto demissum genus
    ————
    Aeneae, Hor.: a magno demissum nomen Iulo, Verg.: Romanus Troiā demissus, Tac.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > demitto

  • 16 Typhon

    2. Tȳphōn, ōnis, Akk. ōna, m. (Τυφών), anderer Name des Riesen Typhoeus (s. Typhoeus), Mela 1, 13, 4 (1. § 76). Ov. fast. 2, 461. Lucan. 4, 595; 6, 92. Manil. 4, 581: Typhonis specus (in Cilicien), Curt. 3, 4 (10), 10. – Dav.: A) Tȳphōneus, a, um, typhonisch, specus, eine Höhle in Cilicien, Mela 1, 13, 4 (1. § 76). – B) Tȳphōnis, idis, f. (Τυφωνίς), die Typhonide (Tochter des Typhon), Val. Flacc. 4, 428.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Typhon

  • 17 recludo

    rē̆-clūdo ( - claudo, Coripp. 3 Joann. 118), si, sum, 3, v. a.
    I.
    (Acc. to re, II. 1.) To unclose what had been closed, to open, throw or lay open; to disclose, reveal ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: resero, aperio, pando): pergam pultare ostium. Heus reclude: heus, Tranio, etiam aperis?

    Plaut. Most. 4, 2, 28:

    natus nemo in aedibus servat, neque qui recludat neque respondeat,

    id. ib. 2, 2, 22; id. Poen. 3, 4, 19; id. Rud. 2, 3, 82; cf.

    fores,

    Lucr. 3, 360:

    aeratas hosti rēcludere portas,

    Ov. M. 8, 41; cf. id. ib. 7, 647; Tac. A. 14, 44; Prop. 3, 19, 24:

    ostia,

    Lucr. 3, 366:

    portas,

    Verg. A. 7, 617; 9, 675; Ov. M. 14, 781:

    viam arcis,

    id. ib. 14, 776:

    reclusā Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    stabula,

    Ov. H. 8, 17:

    adyta,

    Verg. A. 3, 92:

    locum,

    Quint. 7, 2, 44:

    armarium,

    Plaut. Capt. 4, 4, 10:

    pectora pecudum (in augury),

    Verg. A. 4, 63:

    specus quaerendis venis argenti,

    Tac. A. 11, 20:

    recludit se specus,

    Sil. 13, 424:

    humum,

    to dig up, Tac. A. 2, 25; cf.:

    tellurem dente unco,

    to break up, till, Verg. G. 2, 423.—

    Of the underworld: regna recludat Pallida,

    Verg. A. 8, 244:

    non optanda regna,

    Sil. 13, 523:

    januam leti,

    Val. Fl. 4, 231.— Of the grave: aequa tellus Pauperi recluditur, Hor. C. 2, 18, 33:

    contecta vulnera (with aperire),

    Tac. H. 2, 77:

    pectus mucrone,

    Verg. A. 10, 601; cf.:

    ense pectus,

    Hor. Epod. 17, 71; and:

    ense jugulum,

    Ov. M. 7, 285:

    ensem,

    to draw, unsheathe, Verg. A. 4, 646; 9, 423:

    thesauros tellure,

    to disclose, reveal, id. ib. 1, 358; id. G. 2, 423; cf. id. ib. 12, 924:

    (ubi sol) caelum aestivā luce reclusit,

    id. ib. 4, 52.—Of springs:

    ora fontana,

    Ov. F. 1, 269:

    fontes,

    Verg. G. 2, 175:

    psittacus reclusus,

    set free, Stat. S. 2, 4, 32. —
    B.
    Trop.: iram, to unclose, let loose, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 26, 66:

    subdolus avaritiam ac libidinem occultans: quae postquam pecuniā reclusa sunt, etc.,

    Tac. A. 16, 32; cf.:

    ebrietas operta recludit,

    Hor. Ep. 1, 5, 16:

    si recludantur tyrannorum mentes,

    Tac. A. 6, 6:

    superas mentes,

    Sil. 1, 19; cf.:

    principis justitiam, gravitatem, comitatem,

    Plin. Ep. 6, 31, 2:

    virtus recludens immeritis mori Caelum,

    Hor. C. 3, 2, 21:

    (Mercurius) Non lenis precibus fata recludere,

    to relax, obviate the decrees of fate, id. ib. 1, 24, 17.—
    II.
    To shut off or up (postclass. and rare):

    singulas separatim,

    Just. 1, 9, 16:

    ficus a se separatas,

    Pall. 4, 10, 33:

    matronas in carcerem,

    Just. 26, 1, 7; cf. Tert. Idol. 17 fin.:

    tamquam recluso Jani templo,

    Amm. 16, 10, 1 (in Flor. 4, 12, 64, dub.):

    speculum,

    Stat. S. 3, 4, 93; Vulg. Lev. 13, 4:

    aliquem in carcerem,

    id. Num. 15, 34.—
    B.
    Trop.:

    quod cognatis a praetore apertum est, hoc agnatis esse reclusum,

    Just. Inst. 3, 2, 7:

    nebulā recludens omnia,

    Sedul. 5, 390.

    Lewis & Short latin dictionary > recludo

  • 18 subterraneum

    sub-terrānĕus, a, um, adj. [terra], underground, subterranean (class.):

    specus,

    Cic. Att. 15, 26, 4; cf.:

    supterraneos specus aperire,

    Tac. G. 16:

    ergastulum,

    Col. 1, 6, 3:

    structura,

    Plin. 36, 22, 50, § 170:

    regna,

    Juv. 2, 149:

    animalia,

    Pall. Sept. 3, 2:

    mures,

    Sen. Q. N. 3, 16, 3:

    subterraneis venis in mare defluunt,

    Plin. 9, 15, 20, § 53:

    domus,

    id. 36, 13, 19, § 88:

    cubiculum,

    Plin. Ep. 4, 11, 9:

    subterraneis dolis peractum urbis excidium,

    Flor. 1, 12 fin.—Subst.: sub-terrānĕum, i, n., a subterranean place:

    in ipso subterraneo semirotundo,

    App. M. 11, p. 260, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > subterraneum

  • 19 subterraneus

    sub-terrānĕus, a, um, adj. [terra], underground, subterranean (class.):

    specus,

    Cic. Att. 15, 26, 4; cf.:

    supterraneos specus aperire,

    Tac. G. 16:

    ergastulum,

    Col. 1, 6, 3:

    structura,

    Plin. 36, 22, 50, § 170:

    regna,

    Juv. 2, 149:

    animalia,

    Pall. Sept. 3, 2:

    mures,

    Sen. Q. N. 3, 16, 3:

    subterraneis venis in mare defluunt,

    Plin. 9, 15, 20, § 53:

    domus,

    id. 36, 13, 19, § 88:

    cubiculum,

    Plin. Ep. 4, 11, 9:

    subterraneis dolis peractum urbis excidium,

    Flor. 1, 12 fin.—Subst.: sub-terrānĕum, i, n., a subterranean place:

    in ipso subterraneo semirotundo,

    App. M. 11, p. 260, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > subterraneus

  • 20 multiforis

    e [multis + foris ]
    имеющий много отверстий, с многими входами ( specus PM)

    Латинско-русский словарь > multiforis

См. также в других словарях:

  • Specus — (lat.), 1) Höhle; 2) Wasserkanal, s. Wasserleitungen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • specus — ˈspēkəs noun (plural specuses or specus) Etymology: Latin, cave, cavity, drain, channel; probably akin to Latin specere to look more at spy …   Useful english dictionary

  • SPECUS seu SPELUNCA — terrae recessus cavitasque rupium ac montium est, in qua non feris solum sua receptacula, sed et integris hominum coetibus sua sunt aliquibus in regionibus (uti primitus olim) habitacula. Unde integras Civitates subterraneas Geographi habent,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SPECUS Canis — parvus specus Campaniae, in Italia ad Anianum lacum mortiferum Spiri um exhalans. In quem proiecta animalia, statim exanimantur; reviviscunt vero in vicinum lacum coniecta. Baudrand. αὐ τόπτης …   Hofmann J. Lexicon universale

  • specus — spe·cus …   English syllables

  • Idolon specus — See also = An idolon (or eidolon ) specus is a form of prejudice, by which someone inappropriately extends norms or tenets that apply to his own culture and social group, or to his own preferences. Racism, sexism and, more generally chauvinism… …   Wikipedia

  • Idola specus —         (лат.) идолы пеще · ры. Заблуждения, обусловленные индивидуальной ограниченностью человека (Ф. Бэкон). Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г.… …   Философская энциклопедия

  • Tiermes — Municipium del Imperio Romano Datos generales Habitantes …   Wikipedia Español

  • Aqua Julia — The Aqua Julia or Aqua Iulia is a Roman aqueduct built in 33 BC by Agrippa. It was repaired and expanded by Augustus from 11 ndash;4 BC. The springs of the Aqua Iulia are situated approximately half a mile above the abbey of Grottaferrata.… …   Wikipedia

  • Idolenlehre — Als Idolenlehre wird das von Francis Bacon 1620 entwickelte erkenntniskritische Konzept des Empirismus bezeichnet, mit dem Trugschlüsse und naive Naturverständnisse vermieden werden sollen. Dagegen sollen im wissenschaftlichem Sinne die… …   Deutsch Wikipedia

  • Novum Organum — Novum Organum, 1650, Innentitel Novum Organum, auch Neues Organon, ist das wissenschaftstheoretische philosophische Hauptwerk von Francis Bacon, das in Latein verfasst[1] und 1620 in England veröffentlicht wurde. Es gilt als Wendepunkt in der… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»