Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

sortītō

  • 1 sortītō

        sortītō adv.    [sortitus], by lot: sacerdotem sortito capi.— By fate, by destiny: Lupis et agnis quanta (discordia) sortito obtigit, H.

    Latin-English dictionary > sortītō

  • 2 sortito

    Латинско-русский словарь > sortito

  • 3 sortito

    sortītō (Abl.), s. sortīor /.

    lateinisch-deutsches > sortito

  • 4 sortito

    sortītō (Abl.), s. sortior .

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sortito

  • 5 sortito

    sortītō, adv., v. sortior fin.

    Lewis & Short latin dictionary > sortito

  • 6 sortito

    Итальяно-русский универсальный словарь > sortito

  • 7 sortito

    (adv.) по жребию: sort, vocari ad iudicium (1, 12 C. Th. 2, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > sortito

  • 8 effetto

    m
    causa ed effettoпричина и следствие
    effetto retroattivo юр. — обратное действие
    effetto utile тех. — 1) полезное действие; отдача 2) коэффициент полезного действия (кпд)
    effetto calorifico физ.тепловой эффект, тепловое действие
    effetto neve — серо-белое / полунегативное изображение ( дефект телевизора)
    avere effetto1) иметь результат 2) оказывать действие
    la medicina non ebbe / non ha dato (nessun) effetto — лекарство (совершенно) не подействовало
    la condanna ebbe effetto — приговор был приведён в исполнение
    dare / fare effetto — оказывать действие; давать результат
    sortire effettoвызвать( определённую) реакцию, иметь (определённый) эффект
    non sortire alcun effettoне дать никакого результата
    non ha sortito effetto! — не повезло!, ничего не получилось!
    ha sortito l'effetto che... — получилось так, что...
    venire in effetto юр. — вступить в действие / в силу
    mettere / porre qc in effetto, mandare / recare qc ad effetto, dare effetto a qc — осуществить что-либо, ввести что-либо в действие, привести в исполнение
    a questo / tale effetto — с этой целью, поэтому
    valido a / per effetto di qc — по причине чего-либо
    2) впечатление, эффект
    effetti ottici / luminosi / acustici — световые / шумовые эффекты
    fare effettoпроизвести эффект / сильное впечатление
    fare effetto diпроизводить впечатление, казаться
    cercare ( soltanto) effetto — бить на эффект
    far l'effetto di qc — производить впечатление чего-либо, быть похожим на что-либо, напоминать что-либо
    3) pl бюр. предметы, вещи (мебель, одежда)
    Syn:
    Ant:
    ••
    a tutti gli effetti — 1) при всех обстоятельствах; во всех случаях 2) настоящий, истинный

    Большой итальяно-русский словарь > effetto

  • 9 effetto

    effètto m 1) (воз) действие, эффект; результат, следствие; итог causa ed effetto -- причина и следствие effetto retroattivo dir -- обратное действие effetto utile tecn а) полезное действие; отдача б) коэффициент полезного действия (кпд) effetto serra -- парниковый эффект effetto calorifico fis -- тепловой эффект, тепловое действие effetto fotoelettrico -- фотоэффект effetto neve -- серо-белое <полунегативное> изображение (дефект телевизора) effetto domino fig -- эффект домино, цепная реакция effetto triboelettrico v. triboelettricità avere effetto а) иметь результат б) оказывать действие la medicina non ebbe (nessun) effetto -- лекарство (совершенно) не подействовало la condanna ebbe effetto -- приговор был приведен в исполнение avere per effetto qc -- вызывать что-л, приводить к чему-л dare effetto -- оказывать действие; давать результат sortire effetto -- вызвать( определенную) реакцию, иметь (определенный) эффект sortire l'effetto di una catastrofe -- вызвать эффект разорвавшейся бомбы non sortire alcun effetto -- не дать никакого результата non ha sortito effetto! -- не повезло!, ничего не получилось! ha sortito effetto! -- повезло! ha sortito l'effetto che... -- получилось так, что... venire in effetto dir -- вступить в действие <в силу> mettere qc in effetto, mandare qc ad effetto, dare effetto a qc -- осуществить что-л, ввести что-л в действие, привести в исполнение in effetti -- действительно a questo effetto -- с этой целью, поэтому valido a effetto di qc -- по причине чего-л 2) впечатление, эффект facile effetto -- дешевый эффект effetto di luce teatr -- световой эффект effetti ottici -- световые эффекты effetti acustici -- шумовые эффекты scena d'effetto -- эффектная сцена fare effetto -- произвести эффект <сильное впечатление> fare effetto di -- производить впечатление (+ G), казаться (+ S) cercare (soltanto) effetto -- бить на эффект far l'effetto di qc -- производить впечатление чего-л, быть похожим на что-л, напоминать что-л 3) pl bur предметы, вещи (мебель, одежда) effetti personali -- личные вещи 4) ценности в государственных бумагах (чек, вексель) effetto cambiario comm -- вексель a tutti gli effetti а) при всех обстоятельствах; во всех случаях б) настоящий, истинный sportivo a tutti gli effetti -- настоящий спортсмен non c'è effetto senza causa prov -- нет следствия без причины

    Большой итальяно-русский словарь > effetto

  • 10 effetto

    effètto m 1) (воз) действие, эффект; результат, следствие; итог causa ed effetto причина и следствие effetto retroattivo dir обратное действие effetto utile tecn а) полезное действие; отдача б) коэффициент полезного действия (кпд) effetto serra парниковый эффект effetto calorifico fis тепловой эффект, тепловое действие effetto fotoelettrico фотоэффект effetto neve — серо-белое <полунегативное> изображение ( дефект телевизора) effetto domino fig — эффект домино, цепная реакция effetto triboelettrico v. triboelettricità avere effetto а) иметь результат б) оказывать действие la medicina non ebbe (nessun) effetto лекарство (совершенно) не подействовало la condanna ebbe effetto приговор был приведён в исполнение avere per effetto qc вызывать что-л, приводить к чему-л dare effetto — оказывать действие; давать результат sortire effetto вызвать( определённую) реакцию, иметь (определённый) эффект sortire l'effetto di una catastrofe — вызвать эффект разорвавшейся бомбы non sortire alcun effetto — не дать никакого результата non ha sortito effetto! — не повезло!, ничего не получилось! ha sortito effetto! — повезло! ha sortito l'effetto che … — получилось так, что … venire in effetto dir вступить в действие <в силу> mettere qc in effetto, mandare qc ad effetto, dare effetto a qc осуществить что-л, ввести что-л в действие, привести в исполнение in effetti действительно a questo effetto — с этой целью, поэтому valido a effetto di qc — по причине чего-л 2) впечатление, эффект facile effetto — дешёвый эффект effetto di luce teatr световой эффект effetti ottici — световые эффекты effetti acustici — шумовые эффекты scena d'effetto — эффектная сцена fare effetto произвести эффект <сильное впечатление> fare effetto di производить впечатление (+ G), казаться (+ S) cercare ( soltanto) effetto бить на эффект far l'effetto di qc — производить впечатление чего-л, быть похожим на что-л, напоминать что-л 3) pl bur предметы, вещи (мебель, одежда) effetti personali — личные вещи 4) ценности в государственных бумагах (чек, вексель) effetto cambiario comm — вексель
    ¤ a tutti gli effetti а) при всех обстоятельствах; во всех случаях б) настоящий, истинный sportivo a tutti gli effetti — настоящий спортсмен non c'è effetto senza causa prov — нет следствия без причины

    Большой итальяно-русский словарь > effetto

  • 11 sortior

    sortĭor, ītus, 4, v. dep. n. and a. [sors].
    I.
    Neutr., to cast or draw lots:

    coniciam sortes in sitellam et sortiar Tibi et Chalino,

    Plaut. Cas. 2, 5, 34:

    cum praetores designati sortirentur et M. Metello obtigisset, ut is de pecuniis repetundis quaereret,

    drew lots for the judges, appointed the judges by lot, Cic. Verr. 1, 8, 21; Quint. 3, 10, 1: consules comparare inter se aut sortiri jussi, to draw lots for the provinces, Liv. 38, 35, 9:

    sortiti nocte singuli per ordinem intrārunt,

    Quint. 4, 2, 72:

    dum legiones de ordine agminis sortiuntur,

    Tac. H. 2, 41:

    de altero consulatu,

    Suet. Claud. 7.—Hence, Sor-tĭentes, The Lot-drawers (a transl. of the Gr. Klêroumenoi), the name of a comedy by Diphilus, Plaut. Cas. prol. 32.—
    II.
    Act., to draw or cast lots for, to fix, assign, or appoint by lot, to allot; also esp. in the perfect tenses, to obtain or receive by lot (freq. and class.).
    (α).
    With acc.:

    tribus,

    Cic. Agr. 2, 8, 21:

    provinciam,

    id. Fam. 1, 9, 25:

    provincias,

    id. Att. 1, 13, 5:

    duas Gallias,

    id. ib. 1, 19, 2:

    ut consules inter se provincias compararent sortirenturve,

    Liv. 42, 31:

    judices,

    Cic. Verr. 2, 2, 17, § 42; 2, 2, 18, § 44:

    judices per praetorem urbanum,

    id. Q. Fr. 2, 1, 2:

    aliquos ad ignominiam,

    id. Clu. 46, 129:

    dicas,

    id. Verr. 2, 2, 17, § 42 fin.:

    nec regna vini sortiere talis,

    Hor. C. 1, 4, 18: aequā lege Necessitas Sortitur insignes et imos, decides the fate of, etc., id. ib. 3, 1, 15:

    peregrinam (provinciam) sortitus est,

    Liv. 39, 45:

    ex praeturā ulteriorem sortitus Hispaniam,

    Suet. Caes. 18; Plin. Ep. 6, 22 fin.
    (β).
    With rel.-clause:

    ut P. Furius et Cn. Servilius inter se sortirentur, uter citeriorem Hispaniam obtineret,

    Liv. 42, 4, 2:

    consules sortiti, uter dedicaret,

    id. 2, 8, 6; 24, 10, 2:

    uter patriā decederet,

    Vell. 1, 1, 4:

    sortiri, quid loquare,

    Cic. N. D. 1, 35, 98:

    num sortiuntur inter se, quae declinet, quae non?

    id. Fat. 20, 46.—
    B.
    Transf. (mostly poet. and not ante-Aug.).
    1.
    To share, divide, distribute:

    pariter laborem Sortiti,

    shared the labor, Verg. A. 8, 445:

    vices,

    id. ib. 3, 634:

    periculum,

    id. ib. 9, 174.—
    2.
    To choose, select:

    subolem armento sortire quot annis,

    Verg. G. 3, 71:

    fortunam (i.e. locum) oculis,

    id. A. 12, 920:

    matrimonium,

    Just. 26, 3, 8.—
    3.
    In gen., to obtain, receive a thing (mostly in the tempp. perff.; not ante-Aug.):

    Tectosagi mediterranea Asiae sortiti sunt,

    Liv. 38, 16:

    si emancipatus uxore ducta filium fuerit sortitus,

    Dig. 37, 4, 3, § 5:

    gens Claudia regnum in plebem sortita,

    Liv. 3, 58:

    amicum,

    Hor. S. 1, 6, 53; 2, 6, 94; id. A. P. 92:

    si Maeonium vatem sortita fuisses,

    Ov. Tr. 1, 6, 21; id. M. 2, 241; 3, 124; 11, 758; Suet. Aug. 99 al.:

    quidam sortiti metuentem sabbata patrem,

    Juv. 14, 96:

    venerabile ingenium,

    id. 15, 144:

    fata tam tristia,

    Sen. Phoen. 245:

    reliqua rerum tuarum post te alium atque alium dominum sortientur,

    Plin. Ep. 1, 3, 4 Döring ad loc.— Pass. part. sortitus, v. sortio fin.Adv.: sortītō, by lot:

    sacerdotem sortito capere,

    Cic. Verr. 2, 2, 51, § 126; S. C. ap. Cic. Fam. 8, 8, 8; Suet. Aug. 30; 47.— Transf., by fate, by destiny (= sorte, or lege naturae):

    tibi sortito id obtigit,

    Plaut. Merc. 1, 2, 25; Hor. Epod. 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > sortior

  • 12 sortire

    I (- isco) vt книжн.
    1) предназначать / предопределять свыше
    2) тянуть по жребию; разыгрывать
    3) иметь / быть обладателем от природы
    il tentativo non ha sortito alcun effettoпопытка оказалась безуспешной / ни к чему не привела
    Syn:
    II ( sorto) vi (e)
    2) обл. выходить на улицу
    3) (воен. редко) делать вылазку
    Syn:

    Большой итальяно-русский словарь > sortire

  • 13 уготовить

    сов. В, Д книжн.
    preparare vt, (pre) destinare vt

    Большой итальяно-русский словарь > уготовить

  • 14 sortire

    sortire I (-isco) vt lett 1) предназначать <предопределять> свыше 2) тянуть по жребию; разыгрывать 3) иметь <быть обладателем> от природы sortire un grande ingegno -- иметь выдающийся ум 4) получать il tentativo non ha sortito alcun effetto -- попытка оказалась безуспешной <ни к чему не привела> sortire II (sòrto) vi (e) 1) выпадать( о номере в лотерее) 2) reg выходить на улицу 3) mil non com делать вылазку

    Большой итальяно-русский словарь > sortire

  • 15 sortire

    sortire I (-isco) vt lett 1) предназначать <предопределять> свыше 2) тянуть по жребию; разыгрывать 3) иметь <быть обладателем> от природы sortire un grande ingegno — иметь выдающийся ум 4) получать il tentativo non ha sortito alcun effetto попытка оказалась безуспешной <ни к чему не привела> sortire II (sòrto) vi (e) 1) выпадать ( о номере в лотерее) 2) reg выходить на улицу 3) mil non com делать вылазку

    Большой итальяно-русский словарь > sortire

  • 16 siquando

    sī-quandō adv. (тж. раздельно)
    если когда-л., если же, если уж O etc.
    s. taceant omnes, tune sortito coguntur dicere C — (по сиракузскому обычаю) если все молчат, то оратор назначается жеребьёвкой

    Латинско-русский словарь > siquando

  • 17 capio [1]

    1. capio, cēpī, captum, ere (vgl. κάπτω, ich schnappe, κώπη, der Griff), nehmen, I) zugreifend nehmen, fassen, ergreifen, A) im allg.: 1) eig.: a) mit der Hand usw., calculum (Stein in der Urinblase), Cels.: flabellum, Ter.: alcis vestem, Ter.: baculum, Ov.: hanc cotem, Liv.: arma, zu den Waffen greifen, Cic. u.a. (s. Wunder Cic. Planc. 36, 88. Fabri Liv. 22, 5, 3). – saxa manu, Verg.: florem ternis digitis, Plin.: scutum laevā, Plin. – sibi coronam in caput, Plaut. Amph. 999. – b) durch Besitzergreifen übh.: terras, Land gewinnen, sich zur Erde herablassen (von Vögeln), Verg. Aen. 1, 396. – So nun bes. α) (als milit. t. t.) irgendwo Posto fassen, einen Ort besetzen, einnehmen, locum, Posto fassen, sich afstellen, Caes., Cic. u. Verg.: loca, Caes.: locum editum, Nep.: locum paulo editiorem, Sall.: montem, Caes.: arcem, Caes. – β) einen Ort erreichen, an od. in einen Ort gelangen, an einem Orte anlangen, bes. zu Schiffe, insulam. Caes.: portum, Caes.: u. (im Bilde) portum otii, Cic.: cum ignorarent, quem locum reliquae (naves) cepissent, Caes. – u. einen Ort zu erreichen suchen, proximos colles capere universos, Caes. b. c. 2, 42, 1: montes proximos fugā capiunt, Liv. 9, 43, 20. – γ) einen Ort zu einem bestimmten Zwecke in Beschlag nehmen, ausersehen, auswählen, locum oculis, Verg. – u. als milit. t. t., locum castris, Liv.: u. so bl. loca, Caes. – u. als t. t. der Auguralspr., prospectum ad urbem agrumque, Liv.: tabernaculum recte, parum recte, vitio, Cic.: templa ad inaugurandum, Liv. – δ) als jurist. u. publiz. t. t.: pignus (pignera) capere, s. pīgnus.

    2) übtr.: a) eine Tätigkeit, ein Beginnen usw. gleichs. in od. vor die Hand nehmen, α) übh., ein Beginnen usw. nehmen, ergreifen, in Angriff nehmen = vornehmen, anstellen u. dgl., impetum, s. impetus no. II, A, 1 u. B, 2: fugam, die Flucht ergreifen, Caes.: conatus ad erumpendum, Liv.: initium ex alqa re, Quint.: primordia agendi ab alqo, Cic.: finem, Verg. – augurium, Liv.: orgia cum alqo, Verg. – consilium (Entschluß), coniecturam, s. cōnsilium, coniectūra. – β) eine leitende, bes. öffentliche Tätigkeit in die Hand nehmen, antreten, übernehmen, provinciam duram, Ter.: moderamina (navis), Ov. – magistratum, consulatum, Cic.: pontificatum maximum, Suet. – b) eine Gelegenheit usw. gleichs. in Beschlag nehmen, abpassen, ablauern, ersehen, causam, Ter.: occasionem mittendae ad Syphacem legationis, Frontin.: u. bes. tempus (den günstigen Zeitpunkt, den günstigen Augenblick), Liv.: satis scite et commode tempus ad alqm abeundi, Cic. – c) einen Beweis, ein Beispiel woher entnehmen, documentum ex alqo, Cic.: specimen alcis rei ex alqa re, Cic.: exemplum de alqo u. ex alqa re, Ter. u. Cic. – d) eine Eigenschaft, Gesinnung, Gewohnheit usw. sich aneignen, virtutem animo, Plaut.: modum, Plaut.: avi prudentiam, Cic.: patrium animum virtutemque, Cic.: consuetudinem exercitationemque, Cic. – e) eine Pers. nehmen, d.i. α) zu einem Zwecke zuziehen, magistrum ad eam rem improbum, Ter. Andr. 192. – m. Ang. als wen? durch Prädikats-Acc., alqm fatorum comitem, Verg.: alqm consiliis socium, Verg. – β) aus einer Menge nehmen, ausersehen, wählen, virginem Vestalem, Suet.: in locum demortuae (virginis Vestalis) aliam, Suet. – in singulos annos sacerdotem Iovis sortito (durchs Los), Cic. – u. m. Ang. als wen? durch Prädikats-Acc., alqm iudicem, Plaut. u. Liv.: alqm arbitrum, Ter.: alqm flaminem, Liv.: alqam sibi patronam, Ter.

    B) als Feind nehmen, wegnehmen, sich eines Ggstds. bemeistern, etw. in seinen Besitz-, in seine Gewalt bringen, 1) eig.: a) übh.: fures earum rerum, quas ceperunt, signa commutant, Cic.: lubido rei publicae capiundae, Sall.: oppressā captāque re publicā, Cic. – b) im Kriege, im Kampfe nehmen, α) bewegl. Ggstde. u. Ländereien = erbeuten, erobern, magnas praedas, Nep.: iuncta vehicula mille, Liv.: naves, Nep. – pecuniam ex hostibus, Liv.: agros de hostibus, Cic.: signum ex Macedonia, Cic. – signum Carthagine (zu K.), Cic. – β) eine Örtl. u. dgl. nehmen, einnehmen, erobern, oppidum, Sall.: urbem, castra hostium, Cic.: calles, Cic. – moenia scalis, Liv.: oppidum vi, Cato fr.: oppidum vi oppugnando, Vatin. in Cic.

    ep.: Sassula urbs ex Tiburtibus capta, Liv.: post captam Troiam atque deletam, Augustin.: ager Etruscus de Tarquiniensibus quondam captus, Liv. – u. als Zeitbestimmung, post Troiam captam, Vell.: post urbem captam, Eutr.: ab condita urbe Roma ad captam candem urbem, Liv. – γ) Menschen gefangen nehmen, fangen, belli nefarios duces, Cic.: quattuor milia hostium cum multis militaribus signis, Liv.: vivum (lebendig) Thuyn cum uxore et liberis, Nep.: u. (im Bilde) numquam erit... tam captus equester ordo, so unterjocht, so unfrei, Cic. Sest. 52. – servus ex hoste captus, Quint.: capta ex Caria, Ter. – Livium captum Tarenti, Cic. – Partiz. subst., captus, ī, m. = captivus, ī, m., der Gefangene, in Prosa gew. nur im Plur., zB. in captos clementiā uti, Nep.; u. capta, ae, f., die Gefangene, Sen. rhet. – c) Tiere (bes. auf der Jagd, beim Vogelstellen, beim Fischen) erlegen, fangen, einfangen, prolapsorum equitum vacuos equos, Liv.: cervum, Phaedr.: aves, Varr. LL.: murem, Val. Max.: pisces, Cic.: ista fera periculose capta, Sen.: illa quidem pro lepusculis capiebantur, patellae, paterae, Cic.

    2) übtr.: a) übh. jmd. ergreifen, sich jmds. bemächtigen, v. äußern Zuständen, ubi periculum quemque ceperat, ibi resistere, Sall. Iug. 51, 1. – v. innern = befallen, anwandeln, admiratio, metus capit alqm, Liv.: capit alcis animum cura sacrorum, Liv.: nos post reges exactos servitutis oblivio ceperat, Cic.: non prius sum conatus misericordiam commovere quam misericordiā sum ipse captus, Cic. – b) jmd. gleichs. einnehmen, α) übh. physisch od. geistig, Passiv capi, physisch od. geistig eingenommen, gelähmt werden, m. Ang. wodurch? (deutsch woran?) im Abl. (vgl. Fabri Liv. 21, 58, 5), altero oculo capi, auf einem Auge blind werden, Liv.: luminibus capi, erblinden, Liv.: oculis et auribus captus, blind u. taub, Cic.: captus pedibus, Sall. fr. u. pedibus captus, Liv.: membris omnibus captus ac debilis, an a. Gl. gänzlich gelähmt, Cic.: caput captum leto, das vom Tode befallene, todumnachtete Haupt, Verg. – captus mente, geistig umnachtet, verrückt, Cic.: velut captus animi, Tac., od. velut mente captā, Liv., als hätte er den Kopf verloren, wie verrückt: capti et stupentes animi, befangene, Liv. – β) jmds. Willenskraft, jmd. bestricken, überlisten, betrügen, adversarium, Cic.: aures, Cic. – adulescentium animos dolis, Sall.: capi dolo alcis, Nep.: capi errore, Liv. – γ) jmds. Neigung u. Gemüt, jmd. fangen, fesseln, für sich einnehmen, gewinnen, bestechen, verlocken, betören, berücken, ut etiam adversantem ac repugnantem uti imperator fortis ac bonus capere possit, Cic.: quod insit in his aliquid probi, quod capit ignaros, Cic.: capior et scire cupio quomodo etc., lasse mich verlocken, Cic.: captus est, er hat sich fangen lassen (v. einem Verliebten), Ter. – capere alqm suā humanitate, Nep.: u. capi voluptate, Cic.: amore captivae captus, Liv.: captus adulescentis et humanitate et doctrinā, Nep. – δ) vor Gericht u. übh. jmd. überführen (wie αἱρειν τινά τινος), alqm impudicitiai, Plaut. Amph. 821.

    II) empfangend nehmen, fassen, A) im allg.: 1) eig.: a) mit der Hand usw. nehmen, sich geben lassen, empfangen (Ggstz. dare), praemia, Verg.: tantum praemium, Plin. pan.: nitidam praemia (als Belohnung) vaccam, Ov.: essedum aliquod capias suadeo et ad nos quam primum recurras, Cic. – per alqm aut honores aut divitias, Cic. – ex calamitate alcis nomen, Caes.: de re publica nihil praeter gloriam, Cic.: u. poenam de alqo, Liv. – regnum ab alqo, Ov. – So nun bes.: α) als publiz. t. t., pecuniam (pecunias) capere, Geld nehmen, sich geben lassen, sich aneignen, sowohl auf dem Wege der Erpressung als auf dem Wege der Bestechung (v. Magistraten in den Provinzen, die dann de pecuniis repetundis belangt wurden; vgl. Madvig Cic. de fin. 1, 24. p. 532. Dietsch Sall. Iug. 32, 1), Cic. u.a.: contra leges, Cic.: per vim atque iniuriam, Cic.: ob rem iudicandam od. iudicatam, Cic.: captarum pecuniarum ab regibus Illyriorum suspicione infamis, sich habe bestechen lassen von usw., Liv. – β) als jurist. t. t., rechtlich erwerben, an etw. Eigentumsrecht erlangen, oft bei ICt. – bes. als Erbe erwerben, bekommen, erben, ex hereditate nihil, Cic.: qui morte testamentoque capiat quantum omnes heredes, Cic.: abdicatus, ne quid de bonis patris capiat, Quint.: si capiendi ius nullum uxori, Iuven. – absol., capere = erbfähig sein, perzipieren, Valens dig. 49, 14, 42 in. – γ) als t. t. der Geschäftsspr., eine Abgabe, einen Ertrag usw. einnehmen, beziehen, lösen, stipendium iure belli, Caes.: plus fructi (alt = fructus) capies, si etc., Cato: vix auctione totā quinquagensiens, Plaut.: vectigal ex agro, Liv.: quinquagena talenta vectigalis ex castro, Nep.: ex eis praediis talenta argenti bina, Ter.: ex praediis sescenta sestertia, Cic.: u. bes. (im Bilde) fructum u. fructum duplicem ex alqa re, Phaedr. u. Cic.: (im Bilde) utilitates ex amicitia maximas, ernten, Cic. – δ) eine andere Beschaffenheit, Gestalt usw. bekommen, annehmen, duritiem tacto ab aëre, Ov.: faciem aliquam morando, Ov.: vultus priores, Ov. – b) in od. an seinen Körper aufnehmen, α) lebl. Objj., in sich aufnehmen, zu sich nehmen, eindringen lassen, durchlassen, plenos capit alveus amnes, Ov.: fauces cibum et potum capiunt, Cels.: u. v. Pers., cibum, Komik., Sall. u.a.: potionis quantum volet capiat, Cels.: quae gloria est capere multum? Sen. – β) (poet.) leb. Objj.: alter ab undecimo tum me iam ceperat annus, ich war schon ins zwölfte J. getreten, Verg. – u. bes. v. Örtl., jmd. gastlich aufnehmen, donec fessos Aegyptia tellus ceperit, Ov.

    2) übtr.: a) einen äußern od. innern Zustand, eine äußere od. innere Empfindung u. dgl. bekommen, gewinnen, erwerben, schöpfen, ernten, tragen od. ertragen müssen, empfinden, erleiden, erdulden (vgl. Burmann Ov. art. am. 2, 346), somnum capere non posse, Cic.: non partem ullam quietis, Cic.: ex suo propinquo rure hoc commodi, Ter.: aliquid commodi ex ea re, Ter.: aliquid detrimenti (bes. in der publiz. Formel dent operam od. curent od. videant consules, ne quid res publica detrimenti capiat), Cic.: maximam calamitatem, Cic.: inimicitias, Ter.: miseriam omnem (Ggstz. potiri gaudia), Ter.: laborem inanem, Ter.: laborem ex alqo u. ob alqm, Ter.: desiderium ex filio, Cic.: magnum dolorem animo, Cic.: dolorem od. dolorem magnum ex alqa re, Cic.: gaudium ex civibus victis, Liv.: animi laetitiam memoriā alcis rei, Cic.: summam laetitiam ex reditu alcis, Cic.: veram laudem, Ter.: u. maximam laudem ex alqa re, Cic.: gloriam egregiam ex hoste, Liv. – maximam gloriam ob alqd, Cic.: voluptatem non mediocrem animo, quod etc., Cic. – voluptatem malis alienis, Cic.: voluptatem ex alqa re, Plaut. – b) jmd. bekommen zu usw., m. dopp. Acc., inimicos omnes homines, Ter. Andr. 695.

    B) prägn., räumlich etwas fassen, d.i. für etwas Raum haben od. bieten, etw. in sich fassen od. begreifen, enthalten, 1) eig., v. räuml. Ggstdn., tot domus locupletissimas istius domus una capiet? Cic.: armarium, quod non legendos, sed lectitandos libros capit, Plin. ep.: lapis excisus sic, ut pedes capiat, Cels.: portus ingentem vim navium capit, Liv.: populi, quos dives Achaia cepit, Ov.: aptius hae capiant vadimonia garrula cerae, Ov. – mit einer Negation, non (vix u. dgl.) capere, nicht (kaum) fassen (können), nicht Raum genug haben für usw. = zu klein sein für usw., aedes nostrae vix capient, Ter.: pons fugientes non capiebat, Curt.: unā domo capi non possunt, Cic.: nec iam se capit unda, faßt (hält) sich nicht mehr in sich, Verg.: u. im Bilde, capere eius amentiam civitas, Italia, provinciae, regna non poterant, hatten nicht Raum genug für seinen Wahnsinn, d.i. konnten ihn nicht befriedigen, Cic.: nec te Troia capit, ist für dich zu klein, Verg.: ebenso orbis te non caperet, Curt.; vgl. Mützell Curt. 3, 4 (11), 12. p. 62.

    2) übtr.: a) übh., etw. zu tun od. zu ertragen nicht zu groß finden, d.i. zu etwas (körperlich od. geistig) tüchtig-, fähig-, reif sein, etw. zulassen, vertragen, gestatten, nicht ausschließen, quicquid mortalitas capere poterat (was der Menschheit möglich war), explevimus, Curt.: summo, quantum capit aetas illa, labore, Quint.: capere id rerum naturam, Quint.: contio capit omnem vim orationis, Cic. de or. 2, 334: si aliquam superlationem res capit, Arnob. 1, 51. – u. mit der Negation, concupiscis quae non capis, was für dich zu groß ist, Curt.: iram non capit ipsa suam Procne, ist ihres Zorns nicht mächtig, Ov.: aetates nondum rhetorem capientes, noch nicht reif für usw., Quint.: rimam fissuramque non capit cedrus, Plin. – dah. (= ενδέχεται) es ist zulässig, es geht an, es ist möglich, m. folg. Infin., Eccl. (s. Rönsch Itala p. 351). – b) geistig in sich aufnehmen, α) mit dem Gefühl = die Größe od. hohe Bedeutung von etw. fühlen, gew. mit einer Negation, non capiunt angustiae pectoris tui, non recipit levitas ista... tantam personam, Cic.: nullam esse gratiam tantam, quam non capere animus meus posset, Cic.: v. Pers., vix spes ipse suas animo capit, fühlt kaum im Herzen die Größe dessen, was er hofft, Ov. – β) mit dem Verstande = etw. in seiner Totalität fassen od. auffafsen, in seinem ganzen Umfange verstehen, sich eine richtige Vorstellung von etw. machen (während intellegere = geistig durchdringen, s. Spalding Quint. 11, 1, 45), mens nostra intelligentiaque capit, quae sit et beata natura et aeterna, Cic.: quod mentes eorum capere possent, Liv. – v. Pers., ne iudex eam orationem vel intellegere vel capere possit, Quint.: u. quem (senatum) qui ex regibus constare dixit, unus veram speciem Romani senatus cepit, Liv.: quantum capio, soviel ich verstehe, Augustin. serm. 311, 2. – / Archaist. Form capso = cepero, Plaut. Bacch. 712: capsis = ceperis, Cic. or. 154 (wo falsch erklärt): capsit = ceperit, Plaut. Pseud. 1022. Acc. tr. 454 (vgl. Paul. ex Fest. 57, 15): capsimus = ceperimus, Plaut. rud. 304: cepet = cepit, Column. rostr. Duil. a. 167 a. Chr. im Corp. inscr. Lat. 3, 1420322: Imperf. capebat, Commodian. apol. 120.

    lateinisch-deutsches > capio [1]

  • 18 obtingo

    obtingo, tigī, ere (ob u. tango), I) tr. etw. berühren, an etw. anstoßen, mustulentus aestus nares obtigit, Plaut. fr. b. Non. 415, 16 (64, 2 attigit). – II) intr. zuteil werden, zufallen, eintreten, zustoßen, a) übh.: rem secundam obtingere, Plaut.: optata obtingent, Plaut.: hic dies pervorsus atque advorsus mi obtigit, Plaut.: illud paene inter omnes constitit, talem ei mortem paene ex sententia obtigisse, Suet.: istuc tibi ex sententia obtigisse laetor, Ter.: praeter spem atque incredibile hoc mi obtigit, Ter.: quod cuique obtigit, id quisque teneat, Cic.: sortito obtigit plaga septentrionalis, Vulg.: si quid obtigerit, aequo animo paratoque moriar, Cic.: vir et uxor iuraverant, ut, si quid alteri obtigisset, alter moreretur, Sen. rhet. – m. Infin., nulli sapere casu obtigit, Sen. ep. 76, 6. – b) durch das Los zuteil werden, zufallen, mihi obtinget sors. Plaut.: quibus sors obtigisset, Suet. – bes. als publiz. t. t., v. Ämtern u. Beamten, alci sorte obtingit provincia aquaria, Cic.: alci obtingit consulatus, id munus, Suet.: alqs alci obtingit quaestor (als Qu.), Cic. u. Nep.

    lateinisch-deutsches > obtingo

  • 19 sortior

    sortīor, ītus sum, īrī (sors), I) intr. losen, inter se, Cic.: de ordine agminis, Tac.: de altero consulatu, Suet.: inter se de toga et pallio, Lact.: praetor certā lege sortitur, bestimmt die Richter durch das Los, Quint. – dah. Sortientes = Κληρούμενοι, die Losenden, eine Komödie des Diphilus, Plaut. Cas. prol. 32. – II) tr.: A) um etw. losen, losen lassen, etwas durch das Los verteilen, -bestimmen, 1) eig.: provinciam, Cic.: tribus, Cic.: iudices, Cic.: dicas, die Richter, Cic.: necessitas sortitur insignes et imos, wirft das Los über Hohe u. Niedere (= Hohe u. Niedere sind dem Tode unumgänglich geweiht), Hor. – mit folg. indir. Fragesatz, consules sortiti, uter dedicaret, Liv.: num sortiuntur inter se, quae declinet, quae non? Cic.: quasi sortiri, quid loquare, Cic. – 2) übtr.: a) aussuchen, wählen, verschaffen, fortunam ocullis, Verg.: subolem, Verg.: matrimonium, Iustin. – b) unter sich od. andere verteilen, sich in etwas teilen, laborem, Verg.: periculum, Verg.: regnum in plebem, Liv. – B) durch das Los erlangen, erlosen, 1) eig.: regna vini, Hor.: peregrinam (provinciam), Liv. – 2) übtr., durchs Schicksal, durch Zufall usw. erlangen, bekommen, erhalten, mediterranea Asiae, Liv.: amicum casu, Hor.: filium, ICt.: Atheniensem dominum (als H.), Sen. rhet.: ferae bestiae praecipitia ingenia sortitae, die mit derlei denschaftlichsten Gemütsart begabt sind, Curt.: mores hominesque nostri et tempora et ingenia cultiora sortiti, die einer Zeit höherer Geistesbildung angehören, Curt. – / sortitus, a, um, passiv, gelost, durchs Los gezogen, Cic. u.a.: dah. sortitō, durch das Los, Cic. u.a., u. durch das Schicksal, Plaut. u. Hor.

    lateinisch-deutsches > sortior

  • 20 Los

    Los, I) eig.: sors (im allg.). – sortitio. sortitus (das Losen, ersteres als Handlung, letzteres als Zustand, wenn gelost wird). – durchs L., sorte; sortitione; sortito (nachdem das Los entschieden hat): das L. entscheiden lassen bei etwas, etw. dem L. überlassen, alqd ad sortem revocare; alqd sorti committere od. permittere; alqd in sortem conicere: sie ließen das L. bestimmen, entscheiden, welcher von ihnen (beiden), sortiti sunt, uter mit folg. Konj.: man ließ bei ihnen das L. nicht [1617] od. coniciebantur (sc. in urnam): ohne das Los entscheiden zu lassen, extra sortem (bei einer Wahl etc.): man läßt das L. entscheiden, das L. entscheidet (dabei), res revocatur ad sortem: das L. über etwas od. jmd. befragen, sortibus consulere de alqa re od. de alqo: ich erlange etwas durchs L., alqd sorte mihi obvenit; alqd sortior. – die Lose gleichmachen, sortes aequare: ein L. ziehen, sortem ducere: durchs L. gezogen werden, sorte duci; aequatis sortibus duci (bei gleichen Losen, wie bei Orakeln): es kommt ein L. heraus, sors exit, excĭdit (zuerst, prima): das L. trifft mich, fällt auf mich, sors me contingit. – II) uneig. (vgl, »Schicksal«): sors (z.B. secunda, misera, communis [allgemeines]). – fortuna (Schicksal, z.B. florens, amplissima). – condicio (der gegebene Zustand, die Bestimmung, z.B. condicio nascendi [das L. der Geburt] incerta est). – das ist das allgemeine L., haec omnibus accĭdunt: ich habe ein glückliches L., bene mecum agitur; mecum actum est praeclare: ich habe ein unglückliches L., vitam miseram dego.

    deutsch-lateinisches > Los

См. также в других словарях:

  • sortito — sor·tì·to p.pass., agg. → 1sortire, 2sortire …   Dizionario italiano

  • sortito — An adverb meaning by lot; as jurors are chosen. See 3 Bl Comm 366 …   Ballentine's law dictionary

  • sortire — 1sor·tì·re v.tr. 1a. LE estrarre a sorte: chi de di voi combatter sortirete (Ariosto) 1b. LE assegnare in sorte, destinare: giorni ... | che sì fugaci e brevi il cielo a noi sortì (Leopardi) 2a. BU avere in sorte 2b. CO estens., avere come… …   Dizionario italiano

  • DIAETETAE — Graece Διαιτηταὶ, Lat. Arbitri, apud Athenienses erant, in quos litigatores de privatis contractibus, pro lubitu compromittebant: eorum sententiae standum erat, nec appellari poterat, vilegis: Ε῎ςται τὰκριθόντα, ὑπὸ τοῦ Διαιτητοῦ κύρια, Arbitri… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • sortire (1) — {{hw}}{{sortire (1)}{{/hw}}v. tr.  (io sortisco , tu sortisci ) 1 (lett.) Assegnare in sorte, destinare. 2 Avere in sorte | Ottenere: la cura ha sortito il suo effetto. sortire (2) {{hw}}{{sortire (2)}{{/hw}}v. intr.  (io sorto ; aus. essere ) 1… …   Enciclopedia di italiano

  • MWF — For the conservationist NGO, see Mauritian Wildlife Foundation MWF Birth name Mark Flake Also known as MWF Born 1960 Genres Avant garde Occupations …   Wikipedia

  • ПРОВИНЦИЯ —    • Provincĭa,          называется     I.          вообще круг действия, поручение, напр., provincia urbana, prov. maritima, предводительство флотом;     II.          П., т. е. всякая покоренная страна вне Италии, управляемая из Рима через… …   Реальный словарь классических древностей

  • ABROTA — Gente Bocota, Nisi ex quatuor Aegei Atheniensium Regis siliis ultimi uxor, scemina prudens et pudica, quanti a marito fuerit habita, hinc liquet, quod, ut ei mortuae aeternam memoriam constitueret, iussit τὴν ἐθῆτα φορεῖν, vestiumgeri, qualem ea… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ALTARE seu ARA — ALTARE, seu ARA in Circo Olympiaco, memoratur Pausaniae l. 5. ubi de Ludis illis. Cum enim duplex in Circo carcerum ordo esset, qui sortito capiebantur a certaturis, unus ad sinistram primae, metae, alter ad dextram; in medio utriusque partis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARISTODEMUS — I. ARISTODEMUS Archon Athenis, Olymp. 107. an. 1. II. ARISTODEMUS Aristomachi fil. Herculis abnepos. Heredot. l. 7. Hic cum fratribus Temeno et Cresphonte, post patrem in praelio contra Pelopidas interfectum, verô utriusque oraculi (de quo vide… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CARCER Intimus — in versibus Varronis, apud Nonium, Nemini Fortuna currum carcere emissum intimo Labi inoffensum per aequor candidum ad calcem sinit: dictus est, qui alias intimum, ostium, quod primum primisque metis in Circo proximum erat. Vitam namque Varro com …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»