-
1 solvere
1) развязывать, разрушать, solv. tignum aedibus iunctum (1. 1 pr. D. 47, 3);ne solvito (L. XII. VI. 7. 1. 21 § 8 D. 47, 2);
unionem (1. 6 pr. D. 34, 2. 1. 25 § 11 eod.);
pons solutus (1. 2 § 7 D. 2, 11); прекращать, погaшать (1. 80 D. 46, 3. 1. 95 § 12 eod. 1. 39 § 5 D. 26, 7. 1. 1 § 1 D. 20, 6. 1. 5 pr. eod. 1. 27 § 6 D. 2, 14. 1. 2 D. 45, 2. 1. 52 § 1 D. 24, 1. 1. 6 D. 46, 4. 1. 21 eod. 1. 1 § 2. 1 5. 11 D. 43, 26);
emtio soluta (1. 4 pr. D. 18, 6. 1. 26 pr. 27 § 3 D. 17, 1. 1. 30 D. 4, 8. 1. 11. 58 D. 5, 1. 1. 30 D. 25, 2. 1. 11 D. 26, 10. 1. 15 § 3 D. 48, 16);
2) истекать: tempus solutum (1. 33 D. 48, 19). 3) снимать оковы с кого, освобождать (1. 48 D. 50, 16. 1. 7 § 7 D. 4, 3. 1. 10 D. 48, 3);solvi (расторгать) matrimonium (1. 7 D. 24, 2. 1. 12 C. 5, 3).
4) освобождать от обязательства, solv. se necessitate legis (1. 45 § 5 D. 23, 2. 1. 31 D. 1, 3. 1. 23 D. 32. cf. 1. 3 C. 6, 23);animalia soluta прот. alligata (1. 41 D. 21, 1).
solv. (militem) laboribus militiae, sacramento, оставлять военную службу (1. 2 § 2. 3 D. 3. 2. 1, 14 D. 34, 9. 1. 3 C. 12, 37);
a muneribus (1. 20 § 6 D. 10, 2. 1, 123 D. 50, 16);
actione (1. 21 pr. D. 4, 6);
5) исполнять обязательство (1. 4 § 7 D. 42, 1. 1. 176 D. 50, 16);noxa (см. s. 1); (1. 91 D. 46, 3).
solv. votum (1. 15 D. 1, 18); в тесн. см. уплатить, напр. прот. satisfacere (см.); (1. 49 D 46, 3);
solv. debitum (1. 1 eod.);
aes alienum (1. 5 § 10 D. 27, 9. 1. 50 § 2. 1. 52 § 1 D. 5, 1. 1. 24 D. 27, 1);
operas (1. 26 § 12 D. 12, 6);
solv. indebitum (см. s. 1);
solutum repetere (см. s. 1); (1. 186 D. 50, 17);
mora solventium (1. 17 § 3 D. 22, 1);
solvendo esse, a) о должнике: быть состоятельным (1. 1 § 12. 13 D. 27, 8. 1. 95 D. 50, 17);
b) об имуществе: доставать, хватать на удовлетворение требований верителей (1. 9 pr. D. 4, 3. 1. 3 pr. D. 35, 2, 1. 4. 9 § 2 D. 36, 1. 1. 5 pr. 18 pr. D. 40, 9. 1. 53 § 9 D. 47, 2. I. 1 § 1 D. 49, 14);
in solutum dare, accipere, предоставлять верителю иной, чем первоначально должный предмет для удовлетворения, получать такой предмет вместо денежной суммы (1. 40 § 1 D. 4, 4, 1. 19 § 1 D. 12, 1);
in sol. cedere (1. 16 eod.); тк. pro soluto dare (1. 24 pr. D. 13, 7);
pro solut. usucapere (1. 46 D. 41, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > solvere
-
2 nodus
nōdus, ī m.1) узел (nodum conectere C, solvere H)n. Hercŭlis погов. PM (Herculaneus Sen) — геркулесов узелnodum in scirpo quaerere погов. Pl, Ter — искать узлов в тростнике, т. е. трудностей там, где их нет4) пояс (sinum nodo colligere V, QC)n. anni Lcr — годовой узел, т. е. место пересечения эклиптики с экватором7) шишка, бугорок, узловатость ( bacŭlum sine nodo L); затвердение, желвак ( articulorum nodi PM)8) поэт. суковатая палица ( Herculis SenT)9) клуб(ок), извив (n. viperinus H)10) связь ( continuationis C); узы ( amicitiae C); оковы ( leti St); pl. путы ( nodi religionum Lcr); pl. рыболовная сеть ( luctantur corpora — sc. piscium — nodis Man); скованностьnodum linguae rumpere AG и nodos linguae solvere Just — нарушить молчание11) обязанность, обязательство, клятва ( nodos imponere O)12) трудность, осложнение, препятствие, помеха ( in difficĭlem nodum incĭdĕre C)nodum alicujus rei expedire C (exsolvere L) — устранить какое-л. препятствие13) затяжка, промедление ( pugnae nodusque moraque V)14) завязка (в драматургическом произведении) H -
3 oportere
1) должно быть, долженствовать, posse - atquin non oport. (1. 15 pr. D. 48, 5); то, что дoлжно быть по закону, особ. по гражд. правy;pars edicti: tum quem ei heredem esse oportet (1. 227 pr. D. 50, 16. 1. 10 D. 1, 6. 1. 76 § 1. 1. 89. 125 D. 45, 1. cf. 1. 8 pr. 37 D. 50, 16); ср. Gai. IV. 34. 57. 41. 47;
solvere, quod solvere eum non oportebat (1. 29 § 3 D. 17, 1. 1. 11 § 1 D. 3, 2); тк. то, что следует сделать по постановлениям высших сановников (особ. преторов) (1. 2 D. 2, 2. 1. 1 pr. D. 48, 14. 1. 1 pr. D. 42, 8);
2) следует, pluris, quam oportuit, vendere (1. 27 § 1 D. 4, 4. 1. 1. 8 § 1 D. 3, 5);exceptionem addi oportere (Cic. de invent. II. 20).
non oportet, нельзя (1. 21 D. 1, 3. 1. 9 § 5 D. 1, 16. 1. 21 D. 3, 2. 1. 13 § 1 D. 13, 6. 1. 52 D. 31. 1. 39 § 1 D. 38, 1. 1. 8 § 3 D. 48, 19. 1. 79 § 1 D. 50, 16).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > oportere
-
4 solvo
, solvi, solutum, solvere 31) освобождать, развязывать, разрешать;2) разгадывать ( aenigma – загадки);3) нести, терпеть (poenam - наказание);4) снимать ( obsidionem - осаду)♦ navem solvere сниматься с якоря, отплывать -
5 animose
animōsē [ animosus ]1) мужественно, храбро, отважно, смело (facere, vivere C)2) ревностно ( votum solvere Sen); рьяно, страстно ( gemmas comparare Su); упорно ( errores suos defendere Aug) -
6 carmen
I inis n. [предпол. от cano ]1) песня, напев (vocum O; cithărae Lcr; philomelae V)2) стихотворение, стихи, поэма (epicum, funebre Q; triumphale L; georgicum Col; nuptiale Hier; saeculare Su)carmina condere C (contexere C, pangere Lcr, componere H, facere V) — сочинять стихиcarmina canere C (dicere H) — декламировать стихи3) изречение оракула, пророчество, прорицаниеc. Cumaeum V — предсказание Кумской сивиллы4) песнь (раздел большой поэмы), рапсодия ( in primo carmine Lcr)5) заклинание, магическая формула (carminibus solvere mentes V; carminibus Circe socios mutavit Ulixi V)6) текст присяги или законаII carmen, inis n. [ caro I \] тех.чесалка, карда Cld -
7 cingulum
I ī n. [ cingo ]1) пояс или набедренник (solvere c. uxoris Vr; cingulo succinctus Pt)2) перевязь для меча, портупея V, Cld, Trebc. militiae sumere CTh — поступить на военную службуcingulo aliquem exuere CTh — уволить кого-л. с военной службыc. deponere CJ — выйти в отставку4) привязь, поводок ( catella cingulo alligata Pt)II Cingulum, ī n.Цингул, укреплённый город в сев.-зап. Пицене (к юго-зап. от Анконы) с крепостью Cingula saxa C, Cs, Sil -
8 debitum
dēbitum, ī n. [ debeo ]1) долг, задолженность (d. alicui solvere C)d. naturae reddere Nep — уплатить долг природе, т. е. умереть2) обязанность (d. nepotum nutriendorum VM)super d. и plus debite Sen — сверх меры, чересчурminus debite Sen — меньше, чем следует -
9 denarius
I dēnārius, a, um [ deni ]состоящий из десяти (d. numerus digitorum Vtr)II dēnārius, ī m. (gen. pl. чаще um) (sc. nummus)1) римская серебряная монета, содержавшая сначала 10, а потом 16 ассов (4 сестерция)ad denarium solvere C Col, Sen etc. — уплатить в денариях2) Macr = as -
10 dodrans
dōdrāns, antis m. [ de + quadrans ]1) додрант, три четверти (aedificii relīquus d. C)heres ex dodrante Su — наследник, получающий три четверти наследстваsolvere dodrantem M — платить (лишь) 3/4 своего долга2) 3/4 асса, т. е. 9 унций = 245,59 г C, Nep etc.3) 3/4 римского фута ( pes) = 21,75 см Su, Vtr4) 3/4 часа ( dodrantes horarum PM)5) 3/4 югера, т. е. ок. 1890 кв. м L, Col etc. -
11 domus
ūs, реже ī (dat. арх. domo и domu; gen. pl. domuum и domorum) f.1) дом, жилище, местопребываниеdomi meae (tuae) C — у меня (тебя) дома, в моём (твоём) домеaliquem tecto et domo invitare C — пригласить кого-л. к себеdomi — самостоятельно, личноdomi habeo (domi est mihi) Ter, C — сам имею (знаю), т. е. в посторонней помощи не нуждаюсьdomi habet fallacias Pl — за тем, чтобы обмануть, у неё дело не станетsed quid ego nunc haec ad te, cujus domi nascuntur? C — но зачем я всё это говорю тебе, который и сам это знает?domum abducere aliquem C — склонить кого-л. на свою сторону2) хозяйство3) родина, отечествоdomi militiaeque C, militiae et domi Ter, Sl, domi bellique (belloque) L etc. — во время мира и на войне4) семья, семействаtota d. nostra te salutat C — вся наша семья тебя приветствует (шлёт тебе привет)5) род, племяd. Assaraci V — populus Romanus6) секта, философская школа (d. Socratica H) -
12 funus
fūnus, eris n.1) погребение, похороныfacere f., f. faciendum curare C etc. — устраивать похороны, хоронитьvenire (prodire) in f. C etc. (celebrare f. L) — участвовать в похоронах, провожать покойника2) труп (f. alicujus Pers; arena teget f. meum Prp)3) pl. тени усопших Prp4) смерть (f. maturum H)sub ipsum f. H — накануне смертиf. alicujus videre Nep — пережить кого-л.5) убийствоfoedare funere vultum alicujus V — омрачить чьё-л. лицо убийством (сделав его свидетелем убийства)ēdere f. V — совершить убийство6) гибель, погибель (parare f. imperio H)7) губитель (Gabinius et Piso, funera rei publicae C) -
13 jejunium
jējūnium, ī n. [ jejunus ]1) воздержание от пищи, пост (instituĕre j. Cerĕri L)j. ponĕre или solvĕre O — окончить пост2) поэт. голод (satiare j. O)3) худощавость, худоба (sc. pecoris V)4) скудость, бесплодие ( terrae Col) -
14 justa
jūsta, ōrum n. [ justus ]1) надлежащее, причитающееся по праву (j. tua Ter); необходимое, полагающееся (j. praebere servis C)2) общепринятые обряды, обычаи, церемонии (j. militaria L; j. funebria L; omnia j. perficĕre L)justa facĕre или solvĕre alicui C, Sl — отдать кому-л. последние почести -
15 laqueus
ī m.1) петляlaqueo gulam frangere Sl (premere H) — удавитьсяl. injicere L — накинуть петлю, аркан2) силок, сети ( laqueo captare feras V)3) западня, козни (in laqueos cadere O, incĭdere Q или se induere C; alicui laqueos ponere или disponere O)4) путы (laqueum solvere, abrumpere PJ, Sen) -
16 libamentum
lībāmentum, ī n. [ libo ]1) возлияние ( libamenta Veneri solvĕre Just); жертва ( sacrificiōrum libamenta C)2) первый опыт, первая проба ( varia illa libamenta Sen); первый плод, первинка, перен. образчик ( libamenta ingenuarum artium AG) -
17 ligamen
ligāmen, inis n. [ ligo I \]1) завязка, перевязь ( ligamĭna solvere Prp)2) поэт. pl. узы, путы ( demere ligamina ventis O)3) повязка или тампон ( sanguis inhibetur papyri ligamine Col) -
18 Lucina
I Lūcīna, ae f. [ lux ]1) богиня деторождения, отождествл. с Юноной, реже с Дианой Pl, Ter, V etc.; перен. родыLucinam pati V — телиться2) богиня страшных снов, одна из форм Гекаты TibII lūcīna, ae f. -
19 navis
nāvis, is f. (acc. иногда im, abl. чаще ī)1) корабль, судноn. longa L — военный корабльn. oneraria Pl, Cs etc. — грузовое (товарное) судноn. tecta L (constrata C) — палубное судноn. aperta C — беспалубное судноnavem ornare L (adornare Cs, instruere L, fabricari T, armare Cs, L) — оснащать, снаряжать корабльnavem solvēre Cs — отплытьn. solvit Cs — корабль отправляетсяnavem appellere C (applicare Cs, L)ad terram (terrae) — пристать к берегуnavem frangere Ter, rhH. — потерпеть кораблекрушениеn. rei publicae перен. C — государственный корабльnavem mortuo applicare погов. Q — вытаскивать из воды утопленника, т. е. оказывать запоздалую помощь2) (тж. n. Argolica C) корабль Арго, созвездие C -
20 nomen
nōmen, inis n.1) имя, название, наименование (n. paternum Dig; amicitiae sanctum et venerabile nomen O)aliquem nomĭne clamare V (increpare L) — звать кого-л. по имениn. mihi est Gajo (Gajus, Gai) Pl, C etc. — меня зовут Гаемn. dare C, L (edere, profiteri L) — явиться (записаться) добровольцемad n. respondēre L — отзываться на перекличкеn. accipere L — внести (чьё-л.) имя в избирательные спискиn. alicujus deferre de aliquā re C — привлечь кого-л. к судебной ответственности по обвинению в чём-л.n. recipere C — принять жалобу, т. е. дать ход делу ( о преторе)alicui nomine notum esse C — быть известным кому-л. (лишь) по имениaliquem in familiam nomenque adoptare Su — принять кого-л. в состав рода3) звание, титул (n. regium C; n. imperatoris Cs); сословие (clarissimum n. Dig = senatores); достоинство (n. regale C)4) грам. имя, преим. существительное Q; слово, терминn. carendi C — слово (понятие) carere5) род (n. Fabiorum C; ex nomine defuncti Dig)6) народ, нация или странаn. populi Romani и n. Romanum C etc. — всё римское, римский народ7) человек, лицоvestrum n. L — vos8) славное имя, слава, известность, знаменитостьn. habere C — быть славнымsine nomine V, O, Just — неизвестный, неведомый, безымянныйiisdemne ut finibus n. suum, quibus vita, terminaretur? C — неужели его слава окончится там, где кончилась его жизнь?9) предлог, повод, формальное основаниеper n. militare Sl — на основании состояния войны (под предлогом войны)eo nomine C etc. — на этом основании, по этой причинеnullo nomine non VP — во всех отношениях, всяческиnomine alicujus rei C etc. — во имя (ради) чего-л.meo nomine C etc. — ради меня или с моей стороны или по моим соображениям или от моего имениuno nomine C — разом, сразу, в целом10) видимость, форма, (одно лишь) имя (rex nomine magis, quam imperio Nep)11) лицевой счёт, долговая запись, долгn. facere C, O (in tabulas или in codĭcem referre C) — записать долг (за кем-л.)n. solvere (dissolvere, exsolvere, expedire) C — оплачивать (погашать) долг12) долговая расписка, денежное обязательствоalicui certis nominibus grandem pecuniam debere C — задолжать кому-л. крупную сумму под бесспорные долговые обязательства13) должник (n. certum или bonum C, lentum Sen)
См. также в других словарях:
solvere — / sɔlvere/ v. tr. [dal lat. solvĕre ] (pass. rem. solvéi o solvètti, ecc.; part. pass. soluto ), lett., ant. 1. [privare di nodi, legami, impedimenti, ecc.] ▶◀ liberare, sciogliere. ◀▶ legare, vincolare. 2. (fig.) a. [fornire una soluzione:… … Enciclopedia Italiana
solvere — index annul, defray, disburse (pay out), disengage, free Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
solvere — sòl·ve·re v.tr. (io sòlvo) LE 1. sciogliere, liberare: solver l ancora (Dante); anche fig.: io ti solverò tosto la mente (Dante) 2. risolvere, chiarire: che solveranno questo enigma forte (Dante) 3. liberare da un vincolo: per solverti dal legame … Dizionario italiano
SOLVERE et aperire — analoga, ut ligare et claudere, quod antiquissimis temporibus, cum clavium serarumque nondum usus esset, vincula et nodi huic rei adhiberentur. Hinc in Sacris usurpatae voces, ut vidimus supra passim: etiam ad Magicas artes translatae, ac… … Hofmann J. Lexicon universale
Solvere — Opløse, løse, gætte, klare sin gæld … Danske encyklopædi
solvere — /solvariy/ To pay; to comply with one s engagement; to do what one has undertaken to do; to release one s self from obligation, as by payment of a debt … Black's law dictionary
solvere — To pay; to release … Ballentine's law dictionary
solvere poenas — /solvariy piynas/ To pay the penalty … Black's law dictionary
PROBO (in) et aspero solvere — in PROBO et aspero solvere apud Senecam, Ep. 19. est in proba et bonae notae moneta solvere. Latini enim nummum probum et asperum vocant, pecuniam probe et exprese signatam, quam Graeci ἀργόριον δόκιμον et ἐπίσημον dicunt. Quemadmodum contra… … Hofmann J. Lexicon universale
ARCA solvere (de) — de ARCA solvere i. e. domo, cui contrarium est, de scriptura mensae. Donatus, Unde hodie additur in chirographis, domo ex arca sua vel ex mensae scriptura. Et alibi, Tunc enim in foro et de mensae scriptura magnis, quam ex arca domoque vel cista … Hofmann J. Lexicon universale
SCRIPTURA mensae Solvere (de) — de SCRIPTURA mensae Solvere vide supra Mensa Trapezitarum … Hofmann J. Lexicon universale