-
1 вводить
sokmak; çıkarmak; yürürlüğe koymak* * *1) sokmakвводи́ть в ко́мнату кого-л. — odaya sokmak
вводи́ть в соста́в делега́ции — heyete dahil etmek
вводи́ть мяч в игру́ — topu oyuna sokmak; avut atışı yapmak
2) (помогать, подниматься) çıkarmakвводи́ть кого-л. на второ́й эта́ж — ikinci kata çıkarmak
3) ( устанавливать) koymak; bağlamakвводи́ть зако́н — bir yasa koymak
вводи́ть зако́н в де́йствие — yasayı yürürlüğe koymak
вводи́ть ка́рточки на что-л. — bir şeyi vesikaya bağlamak
вводи́ть коменда́нтский час — sokağa çıkma yasağı koymak
4) (вовлекать, ввергать) sokmakвводи́ть кого-л. в расхо́д — masrafa sokmak
вводи́ть в заблужде́ние — yanıltmak
-
2 загонять
-
3 всовывать
sokmak,sokuşturmak* * *несов.; сов. - всу́нутьsokmak, sokuşturmak -
4 допускать
sokmak,izin vermek; meydan vermek,izin vermek; katlanmak,tahammül etmek; ihtimal vermek,varsaymak* * *несов.; сов. - допусти́ть1) sokmak; izin vermekне допуска́й его́ сюда́! — onu buraya sokma!
допуска́ть кого-что-л. к ко́нкурсу — birinin, bir şeyin yarışmaya katılmasına izin vermek
2) (позволять делать что-л.) yer / meydan vermek; izin vermek; katlanmak, tahammül etmek ( терпеть)что́бы не допусти́ть па́ники — paniği önlemek için
э́того допуска́ть нельзя́! — buna yer verilemez!
3) ( считать возможным) ihtimal vermek; var saymak, kabul etmek ( предполагать)я не допуска́ю тако́й возмо́жности — bunun olabileceğine ihtimal vermiyorum
я допуска́ю, что он мог э́то сказа́ть — bunu söylemiş olabileceğini aklım kesiyor
допу́стим, что... —... var sayalım;... kabul edelim
••допусти́ть оши́бку — yanlışlık / hata yapmak
-
5 жалить
sokmak; dalamak* * *несов.; сов. - ужа́лить••он вскочи́л как ужа́ленный — yılan sokmuş gibi fırladı; kabasına iğne batırılmış gibi yerinden fırladı
-
6 заводить
sokmak; bırakmak,götürmek; edinmek,tutmak,almak; kurmak,işletmek,çalıştırmak* * *несов.; сов. - завести́1) (вводить куда-л.) sokmak2) разг. (отводить куда-л.) bırakmak, götürmek3) ( уводить далеко) (uzaklara) götürmekкуда́ ты нас завёл? — bizi nereye getirdin?
4) перен. götürmekспор завёл нас сли́шком далеко́ — münakaşa yüzünden çok uzaklara gittik
завести́ семью́ — aile kurmak, ev açmak
завести́ домрабо́тницу — hizmetçi tutmak
завести́ но́вую привы́чку — yeni bir âdet edinmek
заводи́ть соба́ку — evine bir köpek almak
она́ завела́ кур — tavuk beslemeye başladı
6) ( вводить) kurmak; koymakпо давно́ заведённой тради́ции — eskiden kurulan bir geleneğe göre
7) ( начинать) başlamakзаводи́ть перепи́ску с кем-л. — biriyle yazışmaya başlamak
заводи́ть разгово́р / речь с кем-л., о чём-л. — bir şeyden söz / laf açmak
8) kurmak; işletmek, çalıştırmakзаводи́ть часы́ — saati kurmak
заводи́ть мото́р — motoru çalıştırmak
заведи́ вон ту пласти́нку — şu plağı koy
-
7 засовывать
-
8 колоть
sokmak* * *I несов.; сов. - кольну́ть, однокр.1) batırmakколо́ть иго́лкой — iğne batırmak
иго́лка коло́ла ей па́льцы — iğne parmaklarına batıyordu
2) (kılıç v.s.) saplayıp vurmakколо́ть штыко́м — süngülemek
3) ( убивать скот) kesmek4) разг. ( делать уколы) iğne yapmak5) sancımakу меня́ коло́ло в боку́ — böğrüm sancıyordu
6) перен. ( язвить) sokmak; iğnelemek••II несов.; сов. - расколо́тьпра́вда глаза́ ко́лет — посл. hakikat acı olur
kırmak; yarmakколо́ть дрова́ — odun yarmak
коло́ть (гре́цкие) оре́хи — ceviz kırmak
-
9 ставить
несов.; сов. - поста́вить1) dikmek; oturtmak; koymakста́вить столб — bir direk dikmek
ста́вить свечу́ / све́чку — тж. перен. bir mum dikmek
ста́вить ва́зу на стол — vazoyu masaya oturtmak
ста́вить кни́ги на по́лку — kitapları rafa sıralamak
2) koymakста́вить кого-л. к станку́ — tezgah başına koymak
ста́вить часовы́х — nöbetçi dikmek / koymak
ста́вить кого-л. на коле́ни — тж. перен. birine diz çöktürmek
их поста́вили в ряд — onlar sıraya dizdiler
3) разг. koymak, getirmekкого́ поста́вим на э́ту рабо́ту? — bu işe kimi koyalım?
его́ поста́вили дире́ктором — onu müdür koydular
поста́вить кого-л. во главе́ организа́ции — örgütün başına geçirmek
поста́вить кого-л. у вла́сти — iktidara / işbaşına getirmek / geçirmek
он поста́влен на ва́жный пост — önemli bir mevkiye getirildi
4) koymak; bırakmakста́вить ве́щи на ме́сто — eşyaları yerli yerine koymak
ста́вить что-л. на о́го́нь — ateşe koymak / sürmek / vurmak
ста́вить маши́ну перед до́мом — arabayı evin önünde bırakmak
поста́вить ча́йник? — çaydanlığı oturtayım mı?
5) kurmak, tesis etmek; dikmek; yerleştirmekим поста́влен па́мятник — onların adına bir anıt dikilmişti
ста́вить высоково́льтную ли́нию — bir yüksek gerilim hattı kurmak
ме́жду дома́ми поста́вили забо́р — evlerin arasına tahta duvar çekildi
6) koymak; vurmak; çekmekста́вить компре́сс — kompres koymak
ста́вить ба́нки — şişe / vantuz çekmek
ста́вить запла́ты — yama vurmak
ста́вить клеймо́ — damga vurmak
ста́вить подкла́дку на что-л. — bir şeye astar geçirmek, bir şeyi astarlamak
7) koymakста́вить зна́ки препина́ния — noktalama işaretlerini koymak, noktalamak
поста́вь свою́ по́дпись и да́ту — imzanı ve tarihi koy
каку́ю отме́тку тебе́ поста́вили? — sana ne not verdiler?
8) ( делать ставку) ortaya koymak / sürmek; (üzerine) oynamak тж. перен.ста́вить не на ту ло́шадь — перен. yanlış ata oynamak
ста́влю де́сять про́тив одного́, что... — bire karşı on ortaya koyarım ki...
ста́вить предложе́ние на голосова́ние — öneriyi oya koymak
э́то ста́вит нас перед сло́жной пробле́мой — bu, bizi karmaşık bir sorunla karşı karşıya getiriyor
вопро́с до́лжен быть поста́влен ина́че — sorun başka bir biçimde ortaya konulmalıdır
поста́вить себе́ цель... —...mayı amaç edinmek
ста́вить усло́вие — bir koşul / şart koşmak / koymak
жизнь ста́вит но́вые пробле́мы — hayat yeni sorunlar getiriyor
план ста́вит перед на́ми сле́дующие зада́чи — plan bize şu görevleri yükler
вопро́с, поста́вленный на обсужде́ние — tartışmaya sunulan sorun
10) sahnelemek, sahneye koymak; yapmak; örgütlemekста́вить "Га́млета" — "Hamlet"i sahnelemek
фильм поста́влен по рома́ну Го́рького — filim Gorki'nin bir romanından uyarlandı
кто поста́вил э́тот та́нец? — bu dansı kim sahneye koydu?
ста́вить о́пыты — deneyler yapmak
11) sokmak, düşürmekста́вить кого-л. в тру́дное положе́ние — zor duruma sokmak / düşürmek
ста́вить что-л. вне зако́на — yasa dışı etmek
ста́вить что-л. под контро́ль — denetim altına sokmak / almak
э́то ста́вило эконо́мику страны́ в зави́симое положе́ние — bu, ülkenin ekonomisini bağımlı bir hale getiriyordu
12) в соч.что ему́ ста́вят в вину́? — onu neyle / ne yapmakla suçluyorlar?
••ста́вить часы́ — saati ayar etmek
ста́вить реко́рд — rekor kurmak
ста́вить что-л. вы́ше всего́ — herşeyin üstünde tutmak
поста́вить что-л. на про́чную осно́ву — sağlam bir temele oturtmak
поста́вить что-л. под уда́р — tehlikeye düşürmek
он тебя́ ни во что́ не ста́вит — seni hiçe sayar
ста́вить что-л. в пове́стку дня — gündeme getirmek
поста́вь себя́ на на́ше ме́сто — kendini bizim yerimize koy
поста́вь (каку́ю-нибудь) другу́ю пласти́нку — başka bir plak çal / koy
-
10 втыкать
batırmak,saplamak,sokmak* * *несов.; сов. - воткну́тьbatırmak, saplamak, sokmak; takmak ( прикреплять) -
11 заправлять
geçirmek,sokmak; yakıt koymak,yakıt ikmali yapmak* * *несов.; сов. - запра́вить1) ( засовывать) geçirmek; sokmak2) çalmakзаправля́ть суп смета́ной — çorbaya ekşi krema çalmak
3) ( автомашину) (deposuna) yakıt koymak; yakıt ikmali yapmak -
12 затыкать
tıkamak; sokmak* * *несов.; сов. - заткну́ть1) tıkamak; tıkaçlamakему́ заткну́ли рот кля́пом — ağzına tıkaç vurdular
2) ( засовывать) sokmak••заткну́ть кого-л. за́ пояс — birine taş çıkartmak; birini cebinden çıkarmak
-
13 перестраивать
несов.; сов. - перестро́ить1) değişiklikler / tadilat yaparak çevirmek; tadil etmekзда́ние бы́ло перестро́ено под обсервато́рию — bina değişiklikler yapılarak rasathaneye çevrilmişti
э́та мече́ть перестро́ена из Византи́йской це́ркви — bu cami bir Bizans kilisesinden bozmadır
мост перестро́ен в про́шлом ве́ке — köprü geçen asırda tadil edilmişti
2) yeniden düzenlemek, yeniden örgütlemekперестра́ивать хозя́йственный механи́зм — ekonomik mekanizmayı yeniden düzenlemek
перестра́ивать жизнь о́бщества — toplumun hayatını yeniden örgütlemek
перестро́ить взвод в коло́нну по́ три — takımı üçerle kol düzenine sokmak
-
14 подгонять
несов.; сов. - подогна́ть1) sürmek, sürüp getirmekподогна́ть плот к ба́рже́ — salı mavnaya yanaştırmak
2) sokmakподогна́ть маши́ну под наве́с — arabayı (sürüp) sundurma altına sokmak
4) ( прилаживать) alıştırmak; uydurmakподгоня́ть ключ к замку́ — anahtarı kilide alıştırmak
-
15 подключать
несов.; сов. - подключи́ть1) bağlamak; devreye sokmakподключи́ть телефо́н (к сети) — telefonu bağlamak
2) разг. (к участию в чем-л.) katmak; devreye sokmak -
16 подсовывать
несов.; сов. - подсу́нуть1) (подо что-л.) altına sokmak / sürmek2) разг. ( незаметно подкладывать) belli etmeden / sezdirmeden koymak / sürmek3) разг. ( негодное) çakmak, sokmak, yamamak -
17 просовывать
несов.; сов. - просу́нутьsokmak; (içinden) geçirmekпросу́нуть запи́ску под дверь — pusulayı kapının altından sokmak
-
18 совать
несов.; сов. - су́нуть, однокр., разг.1) врз sokmakсу́нуть ру́ку в карма́н — elini cebine sokmak / atmak
2) sokuşturmak, tutuşturmakон су́нул мне в ру́ку запи́ску — elime bir pusla tutuşturdu
-
19 трудный
güç,zor; sorunlu,problemli* * *1) врз güç, zor; çetinтру́дное де́ло — güç / zor / ağır iş
тру́дная пробле́ма — çetin / zor sorun
тру́дные го́ды борьбы́ — savaşımın çetin yılları
одержа́ть тру́дную побе́ду — zor bir zafer elde etmek
текст, тру́дный для понима́ния — anlaşılması güç bir metin
поста́вить кого-л. в тру́дное положе́ние — zor duruma düşürmek / sokmak; açmaza sokmak (тж. кого-л. при игре в шашки, шахматы)
тру́дные киломе́тры автора́лли — otomobil rallisinin / rallinin zorlu kilometreleri
в тру́дных усло́виях — çetin koşullar altında
оказа́ть кому-л. по́мощь в тру́дную мину́ту — birinin sıkışık zamanında / bir anda yardımına koşmak
2) ağırтру́дная боле́знь — ağır / vahim hastalık
3) ( о ребёнке) problemli, sorunluпробле́ма тру́дных дете́й — problemli çocuklar sorunu
-
20 тупик
м1) ( улица) çıkmaz (sokak), kör sokakон живёт в тупи́ке́ — çıkmazda oturuyor
2) ж.-д. kör hat3) перен. çıkmaz, açmazзайти́ в тупи́к — çıkmaza girmek
завести́ в тупи́к — çıkmaza sokmak, açmaza sokmak
вы́йти из тупика́ — çıkmazdan kurtulmak
вы́вести из тупика́ — çıkmazdan kurtarmak
найти́ вы́ход из тупика́ — çıkmazdan / açmazdan bir çıkış yolu bulmak
найти́ сре́дство для вы́хода из экономи́ческого тупика́ — ekonomik çıkmaza çare bulmak
стать в тупи́к — şaşırmak
поста́вить кого-л. в тупи́к — birini şaşırtmak
См. также в других словарях:
sokmak — sokmak, delmek, döverek inceltmek, toplamak I, 425; I I,18; III, 142bkz: sukmak … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
sokmak — i, ar 1) İçine veya arasına girmesini sağlamak 2) e Bir yere girmesini sağlamak, içeri almak Bizi içeriye aldı ve küçük bir odaya soktu. F. R. Atay 3) Bıçak, çakı, iğne vb. batırmak, saplamak 4) Böcek, zehirli hayvan iğnesini batırmak veya… … Çağatay Osmanlı Sözlük
sokmak — (sokmağ) büyük yollarda münşaib olan dar yol … Çağatay Osmanlı Sözlük
işkenceye sokmak — maddi veya manevi sıkıntı vermek, zora sokmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kafasını sokmak — barınabilecek bir yere yerleşmek, başını sokmak Bazen yapayalnız, kafasını sokacak bir damdan mahrum, aç, avare dolaşmış. H. E. Adıvar … Çağatay Osmanlı Sözlük
cendereye sokmak — manevi baskı altına almak Yanımızdaki kızı umursamadığımızı göstermek için kör olası bir gururla kendimizi cendereye soktuğumuz çağlar. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
çomak sokmak (veya koymak) — bir işi aksatan, engelleyen davranışta bulunmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
felfelek sokmak — (birinin içine) birini kuşkuya düşürmek ... sen beni bekle, bir gün seni alırım, diye kıza bir felfelek sokmuş. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
fit vermek (veya sokmak) — 1) (birine) birini başkasına karşı kışkırtmak, arayı açmak 2) (birine) kuşku uyandırmak Muhtar, paraları alıp kaçmış olmasınlar diye zihnine bir fit sokmaya bakıyor. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
kundak sokmak (veya koymak) — 1) yangın çıkarmak için bir yere tutuşmuş yağlı bez parçası koymak 2) mec. ara bozacak bir söz söylemek veya böyle bir davranışta bulunmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
nifak sokmak — ara açmak, bozgunculuk yapmak Bülent ile haminnesinin arasına derin bir nifak sokmuştu. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük