-
1 calcis
1.calx, calcis, f. (m., Pers. 3, 105 dub.; Sil. 7, 696; cf. App. M. 7, p. 483 Oud.; Pers. 3, 105; Grat. Cyn. 278. Whether Lucil. ap. Charis, p. 72 P. belongs here or to 2. calx is undecided) [Sanscr. kar-, wound, kill; akin with lax, calcar, calceus], the heel.I.Lit.:2.calces deteris,
you tread on my heels, Plaut. Merc. 5, 2, 111:quod si ipsa animi vis In capite aut umeris aut imis calcibus esse Posset,
Lucr. 3, 792; 5, 136: incursare pug nis, calcibus, pux kai lax, Plaut. Poen. 4, 1, 3; Ter. Eun. 2, 2, 53:certare pugnis, calcibus, unguibus,
Cic. Tusc. 5, 27, 77:uti pugnis et calcibus,
id. Sull. 25, 71:concisus pugnis et calcibus,
id. Verr. 2, 3, 23, § 56:subsellium calce premere,
Auct. Her. 4, 55, 68:ferire pugno vel calce,
Quint. 2, 8, 13:quadrupedemque citum ferratā (al. ferrato) calce fatigat,
Verg. A. 11, 714:nudā calce vexare ilia equi,
Stat. S. 5, 2, 115; Sil. 7, 697; 13, 169; 17, 541:nudis calcibus anguem premere,
Juv. 1, 43.—Also of the heels of animals, Varr. R. R. 2, 5, 8; Col. 8, 2, 8:quadrupes calcibus auras Verberat,
Verg. A. 10, 892.—Hence, caedere calcibus, to kick, laktizô, Plaut. Poen. 3, 3, 71:calce petere aliquem,
to kick, Hor. S. 2, 1, 55:ferire,
Ov. F. 3, 755:extundere frontem,
Phaedr. 1, 21, 9:calces remittere,
to kick, Nep. Eum. 5, 5; so,reicere,
Dig. 9, 1, 5:aut dic aut accipe calcem,
take a kick, Juv. 3, 295 al. —Prov.: adversus stimulum calces (sc. jactare, etc.) = laktizein pros kentron (Aesch Agam. 1624; Pind. Pyth. 2, 174;B.W. T. Act. 9, 5),
to kick against the pricks, Ter. Phorm. 1, 2, 28 Don. and Ruhnk.; cf. Plaut. Truc. 4, 2, 55, and s. v. calcitro: calcem impingere alicui rei, to abandon any occupation:Anglice,
to hang a thing on the nail, Petr. 46.—Meton. (pars pro toto), the foot, in gen.:II.calcemque terit jam calce,
Verg. A. 5, 324 Serv. and Heyne. —Transf. to similar things.A.In architecture: calces scaporum, the foot of the pillars of a staircase; Fr. patin de l'échiffre, Vitr. 9, praef. § 8.—B.Calx mali, the foot of the mast, Vitr. 10, 3, 5.—C.In agriculture, the piece of wood cut off with a scion, Plin. 17, 21, 35, § 156.2.calx, calcis, f. (m., Varr. ap. Non. p. 199, 24, and Cato, R. R. 18, 7; Plaut. Poen. 4, 2, 86; dub. Cic. Tusc. 1, 8, 15; and id. Rep. Fragm. ap. Sen. Ep. 108 fin.; cf. Rudd. I. p. 37, n. 3; later collat. form calcis, is, f., Ven. Fort. Carm. 11, 11, 10) [chalix].I.Liv.A.A small stone used in gaming, a counter (less freq. than the dim. calculus, q. v.), Plaut. Poen. 4, 2, 86; Lucil. ap. Prisc. p. 687 P.; cf. Paul. ex Fest. p. 46 Müll.—B.Limestone, lime, whether slaked or not, Lucr. 6, 1067; Cic. Mil. 27, 74:II.viva,
unslaked, quicklime, Vitr. 8, 7:coquere,
to burn lime, Cato, R. R. 16; Vitr. 2, 5, 1: exstincta, slaked, id. l. l.:macerata,
id. 7, 2; Plin. 36, 23, 55, § 177:harenatus,
mixed with sand, mortar, Cato, R. R. 18, 7:materies ex calce et harenā mixta,
Vitr. 7, 3.— Since the goal or limit in the race-ground was designated by lime (as later by chalk, v. creta), calx signifies,Trop., the goal, end, or limit in the race-course (anciently marked with lime or chalk; opp. carceres, the starting-point; mostly ante-Aug.;b.esp. freq. in Cic.): supremae calcis spatium,
Lucr. 6, 92 Lachm.; Sen. Ep. 108, 32; Varr. ap. Non. p. 199, 24:ad calcem pervenire,
Cic. Lael. 27, 101; so,ad carceres a calce revocari,
i. e. to turn back from the end to the beginning, id. Sen. 23, 83:nunc video calcem, ad quam (al. quem) cum sit decursum,
id. Tusc. 1, 8, 15: ab ipsā (al. ipso) calce revocati, id. Rep. Fragm. ap. Sen. l.l.; Quint. 8, 5, 30 dub.; v. Spald. N. cr. —Prov., of speech:B.extra calcem decurrere,
to digress from a theme, Amm. 21, 1, 14.—In gen., the end, conclusion of a page, book, or writing (mostly post-class.):si tamen in clausulā et calce pronuntietur sententia,
Quint. 8, 5, 30:in calce epistulae,
Hier. Ep. 9; 26 fin.; 84 init.: in calce libri, id. Vit. St. Hil. fin. -
2 calx
1.calx, calcis, f. (m., Pers. 3, 105 dub.; Sil. 7, 696; cf. App. M. 7, p. 483 Oud.; Pers. 3, 105; Grat. Cyn. 278. Whether Lucil. ap. Charis, p. 72 P. belongs here or to 2. calx is undecided) [Sanscr. kar-, wound, kill; akin with lax, calcar, calceus], the heel.I.Lit.:2.calces deteris,
you tread on my heels, Plaut. Merc. 5, 2, 111:quod si ipsa animi vis In capite aut umeris aut imis calcibus esse Posset,
Lucr. 3, 792; 5, 136: incursare pug nis, calcibus, pux kai lax, Plaut. Poen. 4, 1, 3; Ter. Eun. 2, 2, 53:certare pugnis, calcibus, unguibus,
Cic. Tusc. 5, 27, 77:uti pugnis et calcibus,
id. Sull. 25, 71:concisus pugnis et calcibus,
id. Verr. 2, 3, 23, § 56:subsellium calce premere,
Auct. Her. 4, 55, 68:ferire pugno vel calce,
Quint. 2, 8, 13:quadrupedemque citum ferratā (al. ferrato) calce fatigat,
Verg. A. 11, 714:nudā calce vexare ilia equi,
Stat. S. 5, 2, 115; Sil. 7, 697; 13, 169; 17, 541:nudis calcibus anguem premere,
Juv. 1, 43.—Also of the heels of animals, Varr. R. R. 2, 5, 8; Col. 8, 2, 8:quadrupes calcibus auras Verberat,
Verg. A. 10, 892.—Hence, caedere calcibus, to kick, laktizô, Plaut. Poen. 3, 3, 71:calce petere aliquem,
to kick, Hor. S. 2, 1, 55:ferire,
Ov. F. 3, 755:extundere frontem,
Phaedr. 1, 21, 9:calces remittere,
to kick, Nep. Eum. 5, 5; so,reicere,
Dig. 9, 1, 5:aut dic aut accipe calcem,
take a kick, Juv. 3, 295 al. —Prov.: adversus stimulum calces (sc. jactare, etc.) = laktizein pros kentron (Aesch Agam. 1624; Pind. Pyth. 2, 174;B.W. T. Act. 9, 5),
to kick against the pricks, Ter. Phorm. 1, 2, 28 Don. and Ruhnk.; cf. Plaut. Truc. 4, 2, 55, and s. v. calcitro: calcem impingere alicui rei, to abandon any occupation:Anglice,
to hang a thing on the nail, Petr. 46.—Meton. (pars pro toto), the foot, in gen.:II.calcemque terit jam calce,
Verg. A. 5, 324 Serv. and Heyne. —Transf. to similar things.A.In architecture: calces scaporum, the foot of the pillars of a staircase; Fr. patin de l'échiffre, Vitr. 9, praef. § 8.—B.Calx mali, the foot of the mast, Vitr. 10, 3, 5.—C.In agriculture, the piece of wood cut off with a scion, Plin. 17, 21, 35, § 156.2.calx, calcis, f. (m., Varr. ap. Non. p. 199, 24, and Cato, R. R. 18, 7; Plaut. Poen. 4, 2, 86; dub. Cic. Tusc. 1, 8, 15; and id. Rep. Fragm. ap. Sen. Ep. 108 fin.; cf. Rudd. I. p. 37, n. 3; later collat. form calcis, is, f., Ven. Fort. Carm. 11, 11, 10) [chalix].I.Liv.A.A small stone used in gaming, a counter (less freq. than the dim. calculus, q. v.), Plaut. Poen. 4, 2, 86; Lucil. ap. Prisc. p. 687 P.; cf. Paul. ex Fest. p. 46 Müll.—B.Limestone, lime, whether slaked or not, Lucr. 6, 1067; Cic. Mil. 27, 74:II.viva,
unslaked, quicklime, Vitr. 8, 7:coquere,
to burn lime, Cato, R. R. 16; Vitr. 2, 5, 1: exstincta, slaked, id. l. l.:macerata,
id. 7, 2; Plin. 36, 23, 55, § 177:harenatus,
mixed with sand, mortar, Cato, R. R. 18, 7:materies ex calce et harenā mixta,
Vitr. 7, 3.— Since the goal or limit in the race-ground was designated by lime (as later by chalk, v. creta), calx signifies,Trop., the goal, end, or limit in the race-course (anciently marked with lime or chalk; opp. carceres, the starting-point; mostly ante-Aug.;b.esp. freq. in Cic.): supremae calcis spatium,
Lucr. 6, 92 Lachm.; Sen. Ep. 108, 32; Varr. ap. Non. p. 199, 24:ad calcem pervenire,
Cic. Lael. 27, 101; so,ad carceres a calce revocari,
i. e. to turn back from the end to the beginning, id. Sen. 23, 83:nunc video calcem, ad quam (al. quem) cum sit decursum,
id. Tusc. 1, 8, 15: ab ipsā (al. ipso) calce revocati, id. Rep. Fragm. ap. Sen. l.l.; Quint. 8, 5, 30 dub.; v. Spald. N. cr. —Prov., of speech:B.extra calcem decurrere,
to digress from a theme, Amm. 21, 1, 14.—In gen., the end, conclusion of a page, book, or writing (mostly post-class.):si tamen in clausulā et calce pronuntietur sententia,
Quint. 8, 5, 30:in calce epistulae,
Hier. Ep. 9; 26 fin.; 84 init.: in calce libri, id. Vit. St. Hil. fin. -
3 concepta
con-cĭpĭo, cēpi, ceptum, 3, v. a. [capio], to take or lay hold of, to take to one's self, to take in, take, receive, etc. (class. in prose and poetry).I.Prop.A.In gen.:B.nuces si fregeris, vix sesquimodio concipere possis,
Varr. R. R. 1, 7, 3:truleum latius, quo concipiat aquam,
id. L. L. 5, § 118 Müll.; cf. Lucr. 6, 503; and:concipit Iris aquas,
draws up, Ov. M. 1, 271:madefacta terra caducas Concepit lacrimas, id. ib 6, 397: imbres limumque,
Col. Arb. 10, 3.—Of water, to take up, draw off, in a pipe, etc.:Alsietinam aquam,
Front. Aquaed. 11; 5 sqq.— Pass., to be collected or held, to gather:pars (animae) concipitur cordis parte quādam,
Cic. N. D. 2, 55, 138:ut quisque (umor) ibi conceptus fuerit, quam celerrime dilabatur,
Col. 1, 6, 5.—Hence, con-cepta, ōrum, n. subst., measures of fluids, capacity of a reservoir, etc.:amplius quam in conceptis commentariorum,
i. e. the measures described in the registers, Front. Aquaed. 67; 73.—Of the approach of death:cum jam praecordiis conceptam mortem contineret,
Cic. Tusc. 1, 40, 96:ventum veste,
Quint. 11, 3, 119; cf.:plurimum ventorum,
Plin. 16, 31, 57, § 131; and:magnam vim venti,
Curt. 4, 3, 2:auram,
id. 4, 3, 16; cf. Ov. M. 12, 569:aëra,
id. ib. 1, 337:ignem,
Lucr. 6, 308; so Cic. de Or. 2, 45, 190; Liv. 21, 8, 12; 37, 11, 13; Ov. M. 15, 348.—Of lime slaked:ubi terrenā silices fornace soluti concipiunt ignem liquidarum aspergine aquarum,
Ov. M. 7, 108 al.; cf.:lapidibus igne concepto,
struck, Vulg. 2 Macc. 10, 3:flammam,
Caes. B. C. 2, 14:flammas,
Ov. M. 1, 255; cf.of the flame of love: flammam pectore,
Cat. 64, 92:ignem,
Ov. M. 9, 520; 10, 582:validos ignes,
id. ib. 7, 9:medicamentum venis,
Curt. 3, 6, 11:noxium virus,
Plin. 21, 13, 44, § 74:morbum,
Col. 7, 5, 14:in eā parte nivem concipi,
is formed, Sen. Q. N. 4, 2, 1. —Of disease:is morbus aestate plerumque concipitur,
Col. 7, 5, 14:si ex calore et aestu concepta pestis invasit,
id. 7, 5, 2.—In partic.1. (α).Absol.:(β).more ferarum putantur Concipere uxores,
Lucr. 4, 1266; Varr. R. R. 2, 1, 17:cum concepit mula,
Cic. Div. 2, 22, 50:ex illo concipit ales,
Ov. M. 10, 328 et saep.:(arbores) concipiunt variis diebus et pro suā quaeque naturā,
Plin. 16, 25, 39, § 94.—With acc.:* b.ut id, quod conceperat, servaret,
Cic. Clu. 12, 33:Persea, quem pluvio Danaë conceperat auro,
Ov. M. 4, 611:aliquem ex aliquo,
Cic. Clu. 11, 31; Suet. Aug. 17; id. Claud. 27:ex adulterio,
id. Tib. 62:de aliquo,
Ov. M. 3, 214:alicujus semine,
id. ib. 10, 328:ova (pisces),
Plin. 9, 51, 75, § 165.— Poet.:concepta crimina portat, i. e. fetum per crimen conceptum,
Ov. M. 10, 470 (cf. id. ib. 3, 268):omnia, quae terra concipiat semina,
Cic. N. D. 2, 10, 26:frumenta quaedam in tertio genu spicam incipiunt concipere,
Plin. 18, 7, 10, § 56.— Subst.: conceptum, i, n., the fetus:ne praegnanti medicamentum, quo conceptum excutitur, detur,
Scrib. Ep. ad Callist. p. 3:coacta conceptum a se abigere,
Suet. Dom. 22.—In Ovid, meton., of a woman, to unite herself in marriage, to marry, wed:2.Dea undae, Concipe. Mater eris juvenis, etc.,
Ov. M. 11, 222.—Concipere furtum, in jurid. Lat., to find out or discover stolen property, Just. Inst. 4, 1, § 4; cf.: penes quem res concepta et inventa [p. 401] est, Paul. Sent. 2, 31, 5; Gell. 11, 18, 9 sq.; Gai Inst. 3, 186.—II.Trop.A.To take or seize something by the sense of sight, to see, perceive (cf. comprehendo, II. A.):B. 1.haec tanta oculis bona concipio,
Plaut. Poen. 1, 2, 65.—Far more freq.,In gen., to comprehend intellectually, to take in, imagine, conceive, think:2.agedum, inaugura fierine possit, quod nunc ego mente concipio,
Liv. 1, 36, 3; so,aliquid animo,
id. 9, 18, 8; cf.:imaginem quandam concipere animo perfecti oratoris,
Quint. 1, 10, 4; cf. id. 2, 20, 4; 9, 1, 19 al.:quid mirum si in auspiciis imbecilli animi superstitiosa ista concipiant?
Cic. Div. 2, 39, 81:quantalibet magnitudo hominis concipiatur animo,
Liv. 9, 18, 8 Drak. ad loc.:de aliquo summa concipere,
Quint. 6, prooem. §2: onus operis opinione prima concipere,
id. 12, prooem. § 1: protinus concepit Italiam et arma virumque, conceived the plan of the Æneid, Mart. 8, 56, 19.—In partic., to understand, comprehend, perceive:C.quoniam principia rerum omnium animo ac mente conceperit,
Cic. Leg. 1, 22, 59:quae neque concipi animo nisi ab iis qui videre, neque, etc.,
Plin. 36, 15, 24, § 124:fragor, qui concipi humanā mente non potest,
id. 33, 4, 21, § 73:concipere animo potes, quam simus fatigati,
Plin. Ep. 3, 9, 24.—With acc. and inf.:quod ita juratum est, ut mens conciperet fleri oportere, id servandum est,
Cic. Off. 3, 29, 107:forsitan et lucos illic concipias animo esse,
Ov. M. 2, 77:concepit, eos homines posse jure mulceri,
Vell. 2, 117, 3; Cels. 7 praef. fin. —To receive in one's self, adopt, harbor any disposition of mind, emotion, passion, evil design, etc., to give place to, foster, to take in, receive; to commit (the figure derived from the absorbing of liquids;D.hence): quod non solum vitia concipiunt ipsi, sed ea infundunt in civitatem,
Cic. Leg. 3, 14, 32:inimicitiae et aedilitate et praeturā conceptae,
Caes. B. C. 3, 16; so,mente vaticinos furores,
Ov. M. 2, 640:animo ingentes iras,
id. ib. 1, 166:spem,
id. ib. 6, 554; cf.:spemque metumque,
id. F. 1, 485:aliquid spe,
Liv. 33, 33, 8:amorem,
Ov. M. 10, 249:pectore tantum robur,
Verg. A. 11, 368:auribus tantam cupiditatem,
Cic. Verr. 2, 4, 45, § 101 al.:re publicā violandā fraudis inexpiabiles concipere,
id. Tusc. 1, 30, 72:malum aut scelus,
id. Cat. 2, 4, 7:scelus in sese,
id. Verr. 2, 1, 4, § 9:flagitium cum aliquo,
id. Sull. 5, 16.—To draw up, comprise, express something in words, to compose (cf. comprehendo, II. C.):quod ex animi tui sententiā juraris, sicut verbis concipiatur more nostro,
Cic. Off. 3, 29, 108:vadimonium,
id. Q. Fr. 2, 13 (15), 3:jusjurandum,
Liv. 1, 32, 8; Tac. H. 4, 41; cf.:jurisjurandi verba,
id. ib. 4, 31;and verba,
Liv. 7, 5, 5:edictum,
Dig. 13, 6, 1:libellos,
ib. 48, 19, 9:stipulationem,
ib. 41, 1, 38:obligationem in futurum,
ib. 5, 1, 35:actionem in bonum et aequum,
ib. 4, 5, 8:foedus,
Verg. A. 12, 13 (id est conceptis verbis:concepta autem verba dicuntur jurandi formula, quam nobis transgredi non licet, Serv.): audet tamen Antias Valerius concipere summas (of the slain, etc.),
to report definitely, Liv. 3, 5, 12.—T. t., of the lang. of religion, to make something (as a festival, auspices, war, etc.) known, to promulgate, declare in a set form of words, to designate formally:ubi viae competunt tum in competis sacrificatur: quotannis is dies (sc. Compitalia) concipitur,
Varr. L. L. 6, § 25 Müll.:dum vota sacerdos Concipit,
Ov. M. 7, 594:sic verba concipito,
repeat the following prayer, Cato, R. R. 139, 1; 141, 4:Latinas sacrumque in Albano monte non rite concepisse (magistratus),
Liv. 5, 17, 2 (cf. conceptivus):auspicia,
id. 22, 1, 7:locus quibusdam conceptis verbis finitus, etc.,
Varr. L. L. 7, § 8 Müll.:ut justum conciperetur bellum,
id. ib. 5, §86 ib.—So of a formal repetition of set words after another person: senatus incohantibus primoribus jus jurandum concepit,
Tac. H. 4, 41:vetus miles dixit sacramentum... et cum cetera juris jurandi verba conciperent, etc.,
id. ib. 4, 31: verba jurationis concipit, with acc. and inf., he takes the oath, that, etc., Macr. S. 1, 6, 30.—Hence, conceptus, a, um, P. a., formal, in set form:verbis conceptissimis jurare,
Petr. 113, 13.—Hence, absol.: mente concepta, things apprehended by the mind, perceptions: consuetudo jam tenuit, ut mente concepta sensus vocaremus, Quint. 8, 5, 2; cf. id. 5, 10, 4. -
4 concipio
con-cĭpĭo, cēpi, ceptum, 3, v. a. [capio], to take or lay hold of, to take to one's self, to take in, take, receive, etc. (class. in prose and poetry).I.Prop.A.In gen.:B.nuces si fregeris, vix sesquimodio concipere possis,
Varr. R. R. 1, 7, 3:truleum latius, quo concipiat aquam,
id. L. L. 5, § 118 Müll.; cf. Lucr. 6, 503; and:concipit Iris aquas,
draws up, Ov. M. 1, 271:madefacta terra caducas Concepit lacrimas, id. ib 6, 397: imbres limumque,
Col. Arb. 10, 3.—Of water, to take up, draw off, in a pipe, etc.:Alsietinam aquam,
Front. Aquaed. 11; 5 sqq.— Pass., to be collected or held, to gather:pars (animae) concipitur cordis parte quādam,
Cic. N. D. 2, 55, 138:ut quisque (umor) ibi conceptus fuerit, quam celerrime dilabatur,
Col. 1, 6, 5.—Hence, con-cepta, ōrum, n. subst., measures of fluids, capacity of a reservoir, etc.:amplius quam in conceptis commentariorum,
i. e. the measures described in the registers, Front. Aquaed. 67; 73.—Of the approach of death:cum jam praecordiis conceptam mortem contineret,
Cic. Tusc. 1, 40, 96:ventum veste,
Quint. 11, 3, 119; cf.:plurimum ventorum,
Plin. 16, 31, 57, § 131; and:magnam vim venti,
Curt. 4, 3, 2:auram,
id. 4, 3, 16; cf. Ov. M. 12, 569:aëra,
id. ib. 1, 337:ignem,
Lucr. 6, 308; so Cic. de Or. 2, 45, 190; Liv. 21, 8, 12; 37, 11, 13; Ov. M. 15, 348.—Of lime slaked:ubi terrenā silices fornace soluti concipiunt ignem liquidarum aspergine aquarum,
Ov. M. 7, 108 al.; cf.:lapidibus igne concepto,
struck, Vulg. 2 Macc. 10, 3:flammam,
Caes. B. C. 2, 14:flammas,
Ov. M. 1, 255; cf.of the flame of love: flammam pectore,
Cat. 64, 92:ignem,
Ov. M. 9, 520; 10, 582:validos ignes,
id. ib. 7, 9:medicamentum venis,
Curt. 3, 6, 11:noxium virus,
Plin. 21, 13, 44, § 74:morbum,
Col. 7, 5, 14:in eā parte nivem concipi,
is formed, Sen. Q. N. 4, 2, 1. —Of disease:is morbus aestate plerumque concipitur,
Col. 7, 5, 14:si ex calore et aestu concepta pestis invasit,
id. 7, 5, 2.—In partic.1. (α).Absol.:(β).more ferarum putantur Concipere uxores,
Lucr. 4, 1266; Varr. R. R. 2, 1, 17:cum concepit mula,
Cic. Div. 2, 22, 50:ex illo concipit ales,
Ov. M. 10, 328 et saep.:(arbores) concipiunt variis diebus et pro suā quaeque naturā,
Plin. 16, 25, 39, § 94.—With acc.:* b.ut id, quod conceperat, servaret,
Cic. Clu. 12, 33:Persea, quem pluvio Danaë conceperat auro,
Ov. M. 4, 611:aliquem ex aliquo,
Cic. Clu. 11, 31; Suet. Aug. 17; id. Claud. 27:ex adulterio,
id. Tib. 62:de aliquo,
Ov. M. 3, 214:alicujus semine,
id. ib. 10, 328:ova (pisces),
Plin. 9, 51, 75, § 165.— Poet.:concepta crimina portat, i. e. fetum per crimen conceptum,
Ov. M. 10, 470 (cf. id. ib. 3, 268):omnia, quae terra concipiat semina,
Cic. N. D. 2, 10, 26:frumenta quaedam in tertio genu spicam incipiunt concipere,
Plin. 18, 7, 10, § 56.— Subst.: conceptum, i, n., the fetus:ne praegnanti medicamentum, quo conceptum excutitur, detur,
Scrib. Ep. ad Callist. p. 3:coacta conceptum a se abigere,
Suet. Dom. 22.—In Ovid, meton., of a woman, to unite herself in marriage, to marry, wed:2.Dea undae, Concipe. Mater eris juvenis, etc.,
Ov. M. 11, 222.—Concipere furtum, in jurid. Lat., to find out or discover stolen property, Just. Inst. 4, 1, § 4; cf.: penes quem res concepta et inventa [p. 401] est, Paul. Sent. 2, 31, 5; Gell. 11, 18, 9 sq.; Gai Inst. 3, 186.—II.Trop.A.To take or seize something by the sense of sight, to see, perceive (cf. comprehendo, II. A.):B. 1.haec tanta oculis bona concipio,
Plaut. Poen. 1, 2, 65.—Far more freq.,In gen., to comprehend intellectually, to take in, imagine, conceive, think:2.agedum, inaugura fierine possit, quod nunc ego mente concipio,
Liv. 1, 36, 3; so,aliquid animo,
id. 9, 18, 8; cf.:imaginem quandam concipere animo perfecti oratoris,
Quint. 1, 10, 4; cf. id. 2, 20, 4; 9, 1, 19 al.:quid mirum si in auspiciis imbecilli animi superstitiosa ista concipiant?
Cic. Div. 2, 39, 81:quantalibet magnitudo hominis concipiatur animo,
Liv. 9, 18, 8 Drak. ad loc.:de aliquo summa concipere,
Quint. 6, prooem. §2: onus operis opinione prima concipere,
id. 12, prooem. § 1: protinus concepit Italiam et arma virumque, conceived the plan of the Æneid, Mart. 8, 56, 19.—In partic., to understand, comprehend, perceive:C.quoniam principia rerum omnium animo ac mente conceperit,
Cic. Leg. 1, 22, 59:quae neque concipi animo nisi ab iis qui videre, neque, etc.,
Plin. 36, 15, 24, § 124:fragor, qui concipi humanā mente non potest,
id. 33, 4, 21, § 73:concipere animo potes, quam simus fatigati,
Plin. Ep. 3, 9, 24.—With acc. and inf.:quod ita juratum est, ut mens conciperet fleri oportere, id servandum est,
Cic. Off. 3, 29, 107:forsitan et lucos illic concipias animo esse,
Ov. M. 2, 77:concepit, eos homines posse jure mulceri,
Vell. 2, 117, 3; Cels. 7 praef. fin. —To receive in one's self, adopt, harbor any disposition of mind, emotion, passion, evil design, etc., to give place to, foster, to take in, receive; to commit (the figure derived from the absorbing of liquids;D.hence): quod non solum vitia concipiunt ipsi, sed ea infundunt in civitatem,
Cic. Leg. 3, 14, 32:inimicitiae et aedilitate et praeturā conceptae,
Caes. B. C. 3, 16; so,mente vaticinos furores,
Ov. M. 2, 640:animo ingentes iras,
id. ib. 1, 166:spem,
id. ib. 6, 554; cf.:spemque metumque,
id. F. 1, 485:aliquid spe,
Liv. 33, 33, 8:amorem,
Ov. M. 10, 249:pectore tantum robur,
Verg. A. 11, 368:auribus tantam cupiditatem,
Cic. Verr. 2, 4, 45, § 101 al.:re publicā violandā fraudis inexpiabiles concipere,
id. Tusc. 1, 30, 72:malum aut scelus,
id. Cat. 2, 4, 7:scelus in sese,
id. Verr. 2, 1, 4, § 9:flagitium cum aliquo,
id. Sull. 5, 16.—To draw up, comprise, express something in words, to compose (cf. comprehendo, II. C.):quod ex animi tui sententiā juraris, sicut verbis concipiatur more nostro,
Cic. Off. 3, 29, 108:vadimonium,
id. Q. Fr. 2, 13 (15), 3:jusjurandum,
Liv. 1, 32, 8; Tac. H. 4, 41; cf.:jurisjurandi verba,
id. ib. 4, 31;and verba,
Liv. 7, 5, 5:edictum,
Dig. 13, 6, 1:libellos,
ib. 48, 19, 9:stipulationem,
ib. 41, 1, 38:obligationem in futurum,
ib. 5, 1, 35:actionem in bonum et aequum,
ib. 4, 5, 8:foedus,
Verg. A. 12, 13 (id est conceptis verbis:concepta autem verba dicuntur jurandi formula, quam nobis transgredi non licet, Serv.): audet tamen Antias Valerius concipere summas (of the slain, etc.),
to report definitely, Liv. 3, 5, 12.—T. t., of the lang. of religion, to make something (as a festival, auspices, war, etc.) known, to promulgate, declare in a set form of words, to designate formally:ubi viae competunt tum in competis sacrificatur: quotannis is dies (sc. Compitalia) concipitur,
Varr. L. L. 6, § 25 Müll.:dum vota sacerdos Concipit,
Ov. M. 7, 594:sic verba concipito,
repeat the following prayer, Cato, R. R. 139, 1; 141, 4:Latinas sacrumque in Albano monte non rite concepisse (magistratus),
Liv. 5, 17, 2 (cf. conceptivus):auspicia,
id. 22, 1, 7:locus quibusdam conceptis verbis finitus, etc.,
Varr. L. L. 7, § 8 Müll.:ut justum conciperetur bellum,
id. ib. 5, §86 ib.—So of a formal repetition of set words after another person: senatus incohantibus primoribus jus jurandum concepit,
Tac. H. 4, 41:vetus miles dixit sacramentum... et cum cetera juris jurandi verba conciperent, etc.,
id. ib. 4, 31: verba jurationis concipit, with acc. and inf., he takes the oath, that, etc., Macr. S. 1, 6, 30.—Hence, conceptus, a, um, P. a., formal, in set form:verbis conceptissimis jurare,
Petr. 113, 13.—Hence, absol.: mente concepta, things apprehended by the mind, perceptions: consuetudo jam tenuit, ut mente concepta sensus vocaremus, Quint. 8, 5, 2; cf. id. 5, 10, 4. -
5 exstinguo
ex-stinguo ( ext-), nxi, nctum, 3 (archaic perf. subj. exstinxit, for exstinxerit, Plaut. Truc. 2, 6, 43.—Contracted forms exstinxsti, Verg. A. 4, 682; Pac. ap. Cic. de Or. 2, 46, 193;I.and exstinxem,
Verg. A. 4, 606), v. a., to put out what is burning, to quench, extinguish (class.; esp. freq. in Cic. and in the trop. signif.).Lit.:B.recens exstinctum lumen,
Lucr. 6, 791:exstincta lumina,
Cic. Fam. 4, 3, 2:faces,
Plin. 2, 103, 106, § 228:lucernam,
id. 31, 3, 28, § 49; cf.:senes mori sic videntur ut sua sponte nulla adhibita vi consumptus ignis exstinguitur,
goes out, Cic. de Sen. 19, 71:ignem,
Ov. F. 2, 712:incendium,
Cic. Fam. 4, 13, 2:sol exstinguitur,
id. Rep. 6, 22: exstincto calore ipsi exstinguimur, id. N. D. 2, 9, 23:calx exstincta,
i. e. slaked, Vitr. 2, 5.—Transf., to deprive of life or strength, to kill, destroy:II.animam alicui,
Ter. Ad. 3, 2, 16:nolite, hunc jam natura ipsa occidentem velle maturius exstingui vulnere vestro,
Cic. Cael. 32, 79; cf. id. N. D. 2, 9, 23:juvenem fortuna morbo exstinxit,
Liv. 8, 3, 7:vir egregius exstinctus,
cut off, Cic. Brut. 1, 1; id. Rep. 6, 14; Verg. E. 5, 20; Hor. Ep. 2, 1, 14; Plin. 9, 8, 8, § 25; Tac. A. 3, 7 et saep.:rapitur miser exstinguendus Messalinae oculis,
Juv. 10, 332:vel modico tepore sucus exstinguitur,
i. e. is dried up, Curt. 6, 4, 11:mammas,
Plin. 23, 2, 32, § 67:odorem alii,
to destroy, id. 19, 6, 34, § 113:venena,
to render powerless, id. 20, 17, 69, § 179: aquam Albanam dissipatam rivis, to consume, get rid of, an old prophecy in Liv. 5, 16, 9.—Trop., to abolish, destroy, annihilate, annul (syn.: tollo, deleo, opprimo, diruo, everto, demolior, destruo;opp. inflammo): tyrannis institutis leges omnes exstinguuntur atque tolluntur,
Cic. Agr. 3, 2, 5:ea, quae antea scripserat,
id. Verr. 2, 2, 70, § 172:improbitas exstinguenda atque delenda est,
id. Div. in Caecil. 8, 26:potentiam exstinguere atque opprimere,
id. Rosc. Am. 13, 36;but also distinguished from opprimere: ut exstinctae potius amicitiae quam oppressae esse videantur,
extinct, id. Lael. 21, 78:ad sensus animorum atque motus vel inflammandos vel etiam exstinguendos,
id. de Or. 1, 14, 60:sermo omnis ille oblivione posteritatis extinguitur,
id. Rep. 6, 23 fin.; cf.:exstinctis rumoribus,
Caes. B. C. 1, 60 fin.:ad ejus salutem exstinguendam,
Cic. Mil. 2, 5:nomen populi Romani,
id. Cat. 4, 4, 7:superiorem gloriam rei militaris,
Caes. B. G. 5, 29, 4:memoriam publicam,
Cic. Mil. 27, 73:gratiam,
id. Fam. 1, 1, 4:familiaritates,
id. Lael. 10, 35:invidiam,
id. Balb. 6, 16:infamiam,
id. Verr. 2, 2, 69, § 168: causam nascentem dissensionis, Matius in Cic. Fam. 11, 28, 2:consuetudinem,
Cic. Cael. 25, 61:reliquias belli,
id. Fam. 10, 25, 1:bellum civile,
Plin. 7, 26, 27, § 96:jus pignoris,
Dig. 20, 1, 9; cf.fideicommissum,
ib. 32, 1, 11:actionem,
ib. 47, 2, 42 al. -
6 extinguo
ex-stinguo ( ext-), nxi, nctum, 3 (archaic perf. subj. exstinxit, for exstinxerit, Plaut. Truc. 2, 6, 43.—Contracted forms exstinxsti, Verg. A. 4, 682; Pac. ap. Cic. de Or. 2, 46, 193;I.and exstinxem,
Verg. A. 4, 606), v. a., to put out what is burning, to quench, extinguish (class.; esp. freq. in Cic. and in the trop. signif.).Lit.:B.recens exstinctum lumen,
Lucr. 6, 791:exstincta lumina,
Cic. Fam. 4, 3, 2:faces,
Plin. 2, 103, 106, § 228:lucernam,
id. 31, 3, 28, § 49; cf.:senes mori sic videntur ut sua sponte nulla adhibita vi consumptus ignis exstinguitur,
goes out, Cic. de Sen. 19, 71:ignem,
Ov. F. 2, 712:incendium,
Cic. Fam. 4, 13, 2:sol exstinguitur,
id. Rep. 6, 22: exstincto calore ipsi exstinguimur, id. N. D. 2, 9, 23:calx exstincta,
i. e. slaked, Vitr. 2, 5.—Transf., to deprive of life or strength, to kill, destroy:II.animam alicui,
Ter. Ad. 3, 2, 16:nolite, hunc jam natura ipsa occidentem velle maturius exstingui vulnere vestro,
Cic. Cael. 32, 79; cf. id. N. D. 2, 9, 23:juvenem fortuna morbo exstinxit,
Liv. 8, 3, 7:vir egregius exstinctus,
cut off, Cic. Brut. 1, 1; id. Rep. 6, 14; Verg. E. 5, 20; Hor. Ep. 2, 1, 14; Plin. 9, 8, 8, § 25; Tac. A. 3, 7 et saep.:rapitur miser exstinguendus Messalinae oculis,
Juv. 10, 332:vel modico tepore sucus exstinguitur,
i. e. is dried up, Curt. 6, 4, 11:mammas,
Plin. 23, 2, 32, § 67:odorem alii,
to destroy, id. 19, 6, 34, § 113:venena,
to render powerless, id. 20, 17, 69, § 179: aquam Albanam dissipatam rivis, to consume, get rid of, an old prophecy in Liv. 5, 16, 9.—Trop., to abolish, destroy, annihilate, annul (syn.: tollo, deleo, opprimo, diruo, everto, demolior, destruo;opp. inflammo): tyrannis institutis leges omnes exstinguuntur atque tolluntur,
Cic. Agr. 3, 2, 5:ea, quae antea scripserat,
id. Verr. 2, 2, 70, § 172:improbitas exstinguenda atque delenda est,
id. Div. in Caecil. 8, 26:potentiam exstinguere atque opprimere,
id. Rosc. Am. 13, 36;but also distinguished from opprimere: ut exstinctae potius amicitiae quam oppressae esse videantur,
extinct, id. Lael. 21, 78:ad sensus animorum atque motus vel inflammandos vel etiam exstinguendos,
id. de Or. 1, 14, 60:sermo omnis ille oblivione posteritatis extinguitur,
id. Rep. 6, 23 fin.; cf.:exstinctis rumoribus,
Caes. B. C. 1, 60 fin.:ad ejus salutem exstinguendam,
Cic. Mil. 2, 5:nomen populi Romani,
id. Cat. 4, 4, 7:superiorem gloriam rei militaris,
Caes. B. G. 5, 29, 4:memoriam publicam,
Cic. Mil. 27, 73:gratiam,
id. Fam. 1, 1, 4:familiaritates,
id. Lael. 10, 35:invidiam,
id. Balb. 6, 16:infamiam,
id. Verr. 2, 2, 69, § 168: causam nascentem dissensionis, Matius in Cic. Fam. 11, 28, 2:consuetudinem,
Cic. Cael. 25, 61:reliquias belli,
id. Fam. 10, 25, 1:bellum civile,
Plin. 7, 26, 27, § 96:jus pignoris,
Dig. 20, 1, 9; cf.fideicommissum,
ib. 32, 1, 11:actionem,
ib. 47, 2, 42 al. -
7 maltha
maltha, ae, f., = maltha, a kind of thick, fatty petroleum from Samosata, fossil tar, the flame of which could be extinguished only with earth, Plin. 2, 104, 108, § 235.—B.Transf., a kind of varnish or cement made of slaked lime and hog's fat: maltha e calce fit recenti; gleba vino restinguitur: mox tunditur cum adipe suillo et ficu, Plin. 36, 24, 38, § 181; Pall. 1, 41.—* II.Trop., an effeminate person, Lucil. ap. Non. 37, 9.
См. также в других словарях:
slaked — slaked; un·slaked; … English syllables
slaked — adjective a) Allayed; quenched; extinguished; as, a slaked thirst. b) Mixed with water so that a true chemical combination has taken place; as, slaked lime … Wiktionary
Slaked — Slake Slake, v. t. [imp. & p. p. {Slaked}; p. pr. & vb. n. {Slaking}.] [OE. slaken to render slack, to slake, AS. sleacian, fr. sleac slack. See {Slack}, v. & a.] 1. To allay; to quench; to extinguish; as, to slake thirst. And slake the heavenly… … The Collaborative International Dictionary of English
slaked lime — ► NOUN ▪ calcium hydroxide … English terms dictionary
slaked lime — noun a caustic substance produced by heating limestone • Syn: ↑calcium hydroxide, ↑lime, ↑hydrated lime, ↑calcium hydrate, ↑caustic lime, ↑lime hydrate • Derivationally related forms: ↑lime ( … Useful english dictionary
slaked lime — gesintų kalkių milteliai statusas T sritis chemija apibrėžtis Miltelių pavidalo Ca(OH)₂. atitikmenys: angl. air slaked lime; powdered lime; slaked lime rus. известь пушонка … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
slaked lime — kalcio hidroksidas statusas T sritis chemija formulė Ca(OH)₂ atitikmenys: angl. calcium hydroxide; hydrated lime; lime hydrate; slaked lime rus. гашенная известь; гидратная известь; кальция гидроксид; кальция гидроокись ryšiai: sinonimas –… … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
slaked lime — kalkių pienas statusas T sritis chemija apibrėžtis Praskiesta (< 20%) gesintų kalkių vandeninė skenda. atitikmenys: angl. lime cream; milk of lime; slaked lime rus. известковое молоко … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
slaked — adj. mixed with water (of lime) sleɪk v. quench, satisfy a desire (such as hunger, thirst, etc.); moderate, lessen the intensity of something; extinguish, put out; combine lime with water … English contemporary dictionary
slaked — adjective allayed his thirst quenched he was able to continue • Syn: ↑quenched, ↑satisfied • Similar to: ↑mitigated … Useful english dictionary
slaked lime — a soft, white, crystalline, very slightly water soluble powder, Ca(OH)2, obtained by the action of water on lime: used chiefly in mortars, plasters, and cements. Also called calcium hydroxide, calcium hydrate, hydrated lime, lime hydrate. [1605… … Universalium