-
1 SKAFA
* * *I)(skef; skóf, skófum; skafinn), v.1) to scrape with a blunt instrument; s. e-t af, to scrape off; impers., þat hefir eik, er af annarri sjefr, one tree takes what is scraped from another;2) to shave so as to make smooth (hann skefr spjót-skepti á hallargólfinu);3) s. nagl sinn, to pare one’s nail; fig., s. at fastliga, to press hard;4) to shave (þeir höfðu látit s. krúnur).* * *skef, skóf, skófu, skœfi, skafinn; [Ulf. skaban = κείρειν, 1 Cor. xi. 6; A. S. scafan; Engl. shave; Germ. skaben; Dan. skabe and skrabe with inserted r, cp. Engl. scrape; Swed. skafva]:— to scrape with a blunt instrument (for raka, q. v., is to shave); ef maðr höggr skýli-högg á viði eðr skefr svá at spell sé at, Grág. ii. 296 (of barking trees); mánadag, þá lofar biskup at skafa fyrir naut sín, N. G. L. i. 141 (see skaf): the saying, þat hefir eik er af annarri skefr, Hbl.; þykki mér þat ráð at hér hafi eik þat er af annarri skefr, Grett. 53 new Ed.; þá skefr hann ofan af skæðum sín, he scraped the hair off the skin, Skíða R.; telgdi hann af rúnarnar ok skóf þat í eld niðr, Eg. 567, Bs. ii. 153.2. to shave, plane; hann skefr ( planes) spjót-skepti, Fas. i. 284; hann telgir, skefr ok skapar, Rétt. 2. 10; var þá kistan spánósa svá sem ný-skafin væri, Ó. H. 229:—skafa af, to scratch off; áðr Hróarr skóf af, Landn. 247; nöfn ykkur eru skafin af lífs-bók, 623. 22, H. E. i. 465; allar (the Runes) vóru af skafnar þær er vóru á ristnar, Sdm. 18: so in the phrase, hann skefr ekki af manni, to be a blunt man, cp. Dan. uhövlet; þú ert höfðingi mikill, ok skefr lítt af manni, Nj. 223; skafa at fastliga, to shave to the quick, to press close, Fms. xi. 94, 443; eyrsilfr drukkit gefr bana, þvíat í hvern lim er þat renn, þá skefr þat innan, Pr. 474: of hair, to shave; skafa sveinar klif knúnu, to shave the head, Skálda (in a verse). -
2 skafa
* * *I)(skef; skóf, skófum; skafinn), v.1) to scrape with a blunt instrument; s. e-t af, to scrape off; impers., þat hefir eik, er af annarri sjefr, one tree takes what is scraped from another;2) to shave so as to make smooth (hann skefr spjót-skepti á hallargólfinu);3) s. nagl sinn, to pare one’s nail; fig., s. at fastliga, to press hard;4) to shave (þeir höfðu látit s. krúnur).* * *u, f. a scraper; horn-skafa, a scraper of horn = brák, q. v. sköfu-leikr, m. a kind of game, Ísl. ii. 70, 71. -
3 skafa, skrapa
-
4 horn-skafa
u, f. a scraper made of horn, used in the game called sköfuleikr (q. v.), Ísl. ii. 71. -
5 ský-skafa
u, f. a ‘shaving’ or streak of cloud; þá vas heið ok sá hvergi skýsköfu á himni, Greg. 65. -
6 snæ-skafa
u, f. the whirling of snow, mod. skaf-kafald, Ísl. ii. 87. -
7 vand-skafa
skóf, to draw a strickle over a bushel, Gþl. 526, 524, v. l. -
8 snæskafa
f. drifting snow. -
9 hrífa, skafa
-
10 skóf
-
11 skaf
n. [skafa], a scraping, peeling, esp. of peeled bark used in Norway for fodder for goats and cattle; brjóta hrís ok skaf, D. N. i. 215; þrjú hlóss viðar, ok tvau skafs, Gþl. 344, N. G. L. i. 39, 240; reiða heim skaf, 358; þá er uxa-mat átum inni skaf sem hafrar, Sighvat; hrís ok skaf í mörkinni, D. N. i. 291. -
12 skafl
* * *m.1) steep snow-drift;2) toppling sea;3) beygja skaflinn, to make a wry mouth, of one crying.* * *n. [from skafa], a snow-drift, a mass of snow, Fas, i. 116; standa sumir á skaflinum, Sturl. ii. 118; skafl var lagðr af hamrinum niðr á jöfnu, Þórð. 44; var kominn snjár á jörð í skafla á fjöllin, Fbr. 36; hann tók spjót sín ok rak í skaflinn, Sd. 163; snjó-skafl, passim; metaph. of waves white as drifted snow, báru-skafl, Hallfred; sjóvar-skaflar þeir sem brökuðu öllu megin at skipinu, Fas. ii. 76.II. the pointed end of a sharp horse-shoe: skafla-járn, n. a sharp shoe: skafla-járna, að, to sharpen a shoe: skafla-járnaðr, adj. sharp-shod: hence the metaph. phrase, beygja skaflinn, to turn up the mouth in the shape of a horse-shoe, make a wry mouth, hence to cry (in mod. popular phrase, gera skeifu = make a horse-shoe, of children), Fb. i. 566, beygja af; skafl beygjattu skalli, þótt skúr á þik falli, Sturl. iii. (in a verse); hence,2. the tusk of wild beasts; sökk tann-skaflinn djúpt, og reif með sér mikit af holdinu, Od. xix. 451. -
13 SKAPT
n.1) shaft, missile; skjóta skapti í móti e-m, to shoot a shaft against, to withstand;2) handle, haft, of an axe, hammer; shaft, pole of a spear (cf. hamarskapt, øxarskapt, spjótskapt);3) a shaft-shaped thing, e. g. a comet’s tail, the beam in a weaver’s loom, a peak on a helmet.* * *n., or better skaft, [A. S. sceaft; Engl. shaft; Dan. skaft; from skafa]:—prop. a ‘shaved stick,’ a shaft, missile, Hm. 127; skapti réttara, Gsp., Darr. 3, Gm. 9, Rm. 34, Fas. i. 173; this original sense is obsolete in prose (for Fas. i. 173 is a paraphrase from a lost poem), except in the metaph. and allit. phrase, skjóta skapti, Stj. 644, Odd. 22, El. 103; skjóta skapti í móti e-m, to shoot a shaft against, to withstand(cp. reisa rönd við e-m); at engi maðr mundi skapti skjóta í móti honum, Fms. vii. 210, xi. 344, Ld. 214; as also in the law phrase, skipta jörðu með skapti, to measure land with a spear, Gþl. 286.2. of a shaft-shapen thing, a comet’s tail, Fms. ix. 482: the beam in a weaver’s loom, Darr. 2; skaptið upp af hettinum, of a high-raised hood, Karl. 178, 286: the shaft by which a top is spun, in skapt-kringla: the phrase, sýnisk mér sem hann muni ekki þar lengi gengit hafa skapta muninn, Lv. 35.3. a handle, haft, of an axe, hammer, knife, the shaft or pole of a spear or the like; var skaptið (of an axe), svart af reyk, Eg. 183: of a spear-shaft, K. Þ. K. 96; hafði Ólafr skaptið ( the pole) en Hrappr spjótið (the spear’s head), Ld. 98; sviðu … járnvafit skaptið, Sturl. i. 63; this is the common Icel. sense of the word.II. in local names, Skapt-á, Shaft-river, [cp. the Scot. and Engl. name Shafto]; whence Skaptár-fell (sounded Skapta-fell, cp. Shap-fell in Westmoreland); Skaptar-fells-þing (sounded Skapta-fells-þing); whence Skapt-fellingar, m. pl. the men from S., Landn.; Skaptár-jökull, Skaptár-fells-jökull. 2. Skapti, a shaft-maker (?), as a nickname, and since as a pr. name, Landn. -
14 skefill
m. [skafa], a scratcher; eyrna-skefill, an ear-picker.II. = skemill, fót-skemill by changing m into f, Bs. i. 155.III. a pr. name, Rd. 289; of a mythol. king, Edda. -
15 SKERA
* * *(sker; skar, skárum; skorinn), v.1) to cut (þeir skáru böndin);skera e-n á háls, to cut one’s throat (Karkr þræll skar hann á háls);skera út ór, to cut right through;2) to slaughter (skera sauði, kálf, kið, dilk, geldinga);3) to shape, cut (hann skar hár hans ok negl);4) to cut, mow, reap (skera akr);5) to carve, cut out (á brúðum stólsins var skorinn Þórr, ok var þat líkneski mikit);6) skera e-m höfuð, to make faces at one;skapa ok skera, to have all the say in a matter;láta skapat skera, to let fate decide;7) with preps. and advs.:skera e-t af, to cut off;skera af manni, to be reserved or reticent;skera lítt af manni, to speak one’s mind;skera niðr kvikfé, to slaughter the live stock (for want of fodder);skera ór e-u, to decide, settle (skera ór vanda-málum);nú er þat vili várr, at einn veg skeri ór, that the case be settled;skera upp herör, þingboð, to dispatch a war-arrow, gathering-stick;skera upp akr, to reap a field;8) refl., skerast, to stretch, branch, of a fjord, valley;fjörðr skarst langt inn í landit, stretched far into the land;höfðarnir skárust á víxl, the headlands stretched across, overlapped one another;s. í setgeira-brœkr, to put on a mzn’s breeches;ef nökkut skerst í, if anything happens;skarst allt í odda með þeim, þat sem við bar, they fell at odds about everything that happened;s. ór e-u máli, to withdraw (shrink) from a cause (gangi nú allir til mín ok sveri eiða, at engi skerist ór þessu máli);s. undan e-u, to refuse, decline doing a thing (mun lokit okkrum samförum, ef þú skerst undan förinni);s. undan, to hang back (Þeir fýstu hann at sættast, en hann skarst undan).* * *sker, pret. skar, pl. skáru; subj. skæri; part. skorinn: [A. S. sceran; Engl. shear; Germ. scheren; Dan. skjære]:—to cut; skera með knífi, klippa með söxum, Str. 9; þeir skáru böndin, Fms. iv. 369; hann skar af nokkurn hlut, x. 337; s. tungu ór höfði manni, Grág. ii. 11; hann skar ór egg-farveginn ór sárinu, Þórð. 54 new Ed.; þann flekk skera ór með holdi ok blóði, Fms. ii. 188; s. á háls, Nj. 156; skera ór út ór, to cut sheer through, 244, Fms. i. 217.2. to slaughter, Gr. σφάττειν; skera sauði, kálf, kið, geldinga, Landn. 292, K. Þ. K. 134, Bs. i. 646, Hkr. i. 170, Sturl. i. 94, Eb. 318; hann skar síðan dilkinn, þess iðraðisk hann mest er hann hafði dilkinn skorit, Grett. 137; þá höfðu þeir skorit flest allt sauðfé, en einn hrút létu þeir lifa, 148; Þóroddr hafði þá ok skorit í bú sitt sem hann bar nauðsyn til, Eb. 316; s. gæss, Korm. 206, 208; skera niðr kvíkfé, Vápn. 30; skera af, id., Korm.; kýrin var skorin af.3. to cut, shape; skorinn ok skapaðan, Barl 166: of clothes, klæði skorin eða úskorin, Grág. i. 504; óskorin klæði öll, N. G. L. i. 210; var skorit um pell nýtt, Fms. vii. 197; veittú mér þat, at þú sker mér skyrtu, Auðr, Þórkatli bónda mínum … At þú skyldir s. Vesteini bróður mínum skyrtuna, Gísl. 15; skikkju nýskona, Fms. vi. 52: of the hair, þá skar Rögnvaldr jarl hár hans, en áðr hafði verit úskorit tíu vetr, ii. 189; hann hafði þess heit strengt at láta eigi s. hár sitt né kemba, fyrr en hann væri einvalds-konungr yfir Noregi, Eg. 6; hann skar hár hans ok negl, Ó. H.; ef maðr deyr með úskornum nöglum, Edda 41; s. mön á hrossum, Bjarn. 62.4. [Scot. shear, of reaping], to shear, cut, reap; skera akr eða slá eng, to ‘shear an acre’ or mow a meadow, Gþl. 360; ax úskorit, Gkv. 2. 22; sá akra yðra ok skera, ok planta vingarða, Stj. 644; skera korn, K. Á. 176; sær ok skerr, Gþl. 329.5. to carve, cut; glugg einn er á var skorinn hurðinni, Fms. iii. 148; s. jarðar-men, Nj. 227; skáru á skíði, Vsp.; var á framstafninum karls-höfuð, þat skar hann sjálfr, Fagrsk. 75; skar Tjörvi þau á knífs-skepti sínu, Landn. 248; skera fjöl, kistil, brík, as also skera út c-ð, to carve out (skurðr); skornir drekar, carved dragon-heads, Lex. Poët.; skera hluti, to mark the lots, Fms. vii. 140 (see hlutr); skera or skera upp herör, to ‘carve out,’ i. e. to despatch a war-arrow, like the Scot. ‘fiery cross,’ Eg. 9, Fms. i. 92, vi. 24, x. 388, Gþl. 82, Js. 41; s. boð, id., Gþl. 84, 370, 371.6. special phrases; skera e-m höfuð, to make faces at one, metaphor from carving the pole, see níð; hann rétti honum fingr ok skar honum höfuð, Grett. 117 A; skera af manni, to be blunt with one (see skafa); þarf ekki lengr yfir at hylma, né af manni at skera, Mork. 138; þú ert röskr maðr ok einarðr, ok skerr (v. l. skefr) lítt af manni, Nj. 223; skerr hann til mjök (he begs, presses hard) ef Hneitir legði leyfi til, Sturl. i. 11: allit., skapa ok s., to ‘shave and shear,’ i. e. to make short work rf a thing, decide, Eg. 732, Hrafn. 29; láta skapat skera, to let fate decide, Fms. viii. 88.7. skera ór, to decide, settle (ór-skurðr); biskup skerr ekki ór um skilnað, Grág. i. 328; ef eigi skera skrár ór, 7; föru-nautar hans skáru skýrt ór, Ölk. 36; þótti þá ór skorit, Ld. 74; s. ór vanda-málum, Str. 30; nú er þat vili várr, at einn veg skeri ór, to end it either way, Fb. ii. 57.II. reflex. to stretch, branch, of a landscape, fjord, valley; sá fjörðr skersk í landnorðr frá Steingríms-firði, Ld. 20; sá þeir at skárusk í landit inn firðir stórir, Eb. 5 new Ed.; fjörðr skarsk langt inn í landit, Krók.; höfðarnir skárusk á víxl, the headlands stretched across, overlapped one another, id.; í dal þeim er skersk vestr í fjöll, milli Múla ok Grísar-tungu, Ld. 146; vág-skorinn, a shore with many bays; skorið fjörðum, scored with many fjords; þar skersk inn haf þat er kallask Caspium mare, Stj. 72.2. phrases, hón skarsk í setgeira-brækr, Ld. 136; ef nokkut skersk í, happens, Gþl. 20, Fbr. 102 new Ed.; Þórðr sagði eitthvað skyldu í skerask, Þórð. 67; þat skarsk í odda með e-m, to be at odds, Fbr.3. to yield so much in meat and so much in tallow, of cattle when killed; skerask með tveim fjórðungum mörs, með tíu mörkum, sauðirnir skárust vel, ílla.4. skerask ór e-n máli, to withdraw from a cause, Nj. 191; betra hefði þér verit at renna eigi frá mágum þínum ok skerask nú eigi ór sættum, 248: skerask undan e-u. to refuse, decline, Hrafn. 12, Stj. 425, Róm. 362; ef þú skersk undan förinni, Ld. 218; ef þeir játa þessi ferð, þá mun ek eigi undan skerask, Fms. iii. 70; þeir fystu hann í at sættask, en hann skarsk undan, Nj. 250; at ek munda eigi undan s. þér at veita, 180.5. pass., boga-strengrinn skarsk, Fas. ii. 537; klæðin skárusk, Fms. v. 268; tré-ör skal út skerask í bygðir, Gþl. 13 -
16 skeyti
n. shaft, missile, arrow.* * *n. [skjóta]. a shaft, missile; honum selr Fjölnir í hönd eitt skeyti … hann berr þessa ör fyrir hvern mann, Fms. xi. 71; með s. sín, Lv. 66, Fms. ii. 332; skafa s., Rm. 39; skaðleg s., Fms. ii. 198; þung s., Magn. 468, Skv. 3. 54: shafts or arrows were used for tokens or messages (cp. Swed. budkafle, her-ör, q. v.), hence the Icel. popular phrases, eg heti ekki fengið nein skeyti, I have received no notice; hann hefir ekki sent mér nein s., he has sent me no message. -
17 sköfu-
see skafa. -
18 SNÆR
* * *m., this word has three different forms, snær, snjár, snjór; (analogous to sær, sjár, sjór; slær, sljár, sljór; mær, mjár, mjór); of these snær is the oldest, snjár rare, snjór prevalent in mod. usage: gen. snæs; acc. snæ, snjá, snjó: before a vowel the v (also written f) appears, snjófar, Bs. i. 198; dat. snævi, 656 A. ii. 8; snjávi, 623. 3; snjófi, Vtkv. 5, Dipl. ii. 14; nom. pl. snjóvar, Hdl. 41, Bs. i. 198, etc.; acc. gen. pl. snjófa, Lv. 25, Dipl. ii. 14; snjáva, Fms. ii. 97; dat. pl. snævum (snjávum, Fms. ix. 233), snjávum, snjóvum: in mod. usage the v has been dropped, dat. snjó, pl. snjóar, snjóa; this shortened form also occurs in old writers, esp. before the suffixed article, snænum, K. Þ. K. 6 (Kb.); snæ (dat.), Grág. ii. 88; snjánum, K. Þ. K. 12 B; snjónum, Bs. i. 198: [Ulf. snaiws; common to all Teut. languages, as also to Gr. and Lat., though without the initial s.]A. Snow; snævi hvítara, 656 A. ii. 8; snjávi hvítari, Niðrst. l. c.; hvítar sem snjár, Hkr. i. 71; hafði snjá lagt á fjöllin, 46; en er váraði ok nokkut leysti snjó ór hlíðum, Fs. 25; sem sólskin snæ lægir, Anal. 283; snjór var á jörðu, Gísl. 32; er snjó lagði á heiðar, Orkn. 4; snjó ef snjór er, sjó et sjór er, N. G. L. i. 339; snjór var fallinn, Fms. viii. 171; lagði á þá snjáva ok úfærðir, ii. 97; nú náir eigi vatni, getr snjó, K. Þ. K. 6 (Kb.); með snjófi ok frosti, Dipl. ii. 14; þá vóru snjófar miklir, Eg. 543; sakir frosts ok snjóva, Dipl. ii. 14, and passim.II. in pr. names, mostly the older form Snæ-, Snæ-björn, Snæ-kollr, Snæ-laug (spelt Snjó-laug, Bs. i. 285, note 4): contr., Snjólfr, qs. Snæ-úlfr. snjóvar-fullr, adj. full of snow, Bs. i. 198.B. COMPDS: snæblandinn, snæfall, Snæfjöll, snæfugl, Snæfuglsstaðir, snæfölva, snæhús, snæhvítr, snækollr, snækváma, snækökkr, Snæland, snælauss, snæliga, snælítill, snæljós, snæmikit, snænám, snæskafa, snæskriða, snævetr, snæþryma. -
19 mugguveðr
n. muggy, misty weather (snæskafa eða mugguveðr). -
20 skófu
from skafa.
См. также в других словарях:
skafa — skàfa ž DEFINICIJA pom. pov. antički čamac na vesla ETIMOLOGIJA grč. skáphē … Hrvatski jezični portal
Skafa — Sp Skafà Ap Scafa L C Italija … Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė
skäfä — mukava / loistava … Suomen slangisanakirjaa
skäfä\ 2 — pieni … Suomen slangisanakirjaa
škàf — škáfa m (ȁ á) 1. manjša, nizka, navadno lesena posoda z dvema ušesoma: škaf se je razsušil; stresti, zliti kaj iz škafa; nositi vodo v škafu / škaf za pomije // s prilastkom količina kake tekočine, snovi, ustrezna taki posodi: nekaj škafov vode… … Slovar slovenskega knjižnega jezika
skafandras — sm. (1) TrpŽ, DŽ1 narų ar kosmonautų kostiumas … Dictionary of the Lithuanian Language
schaben — Vsw (früher Vst.) std. (8. Jh.), mhd. schaben, ahd. scaban, as. scaban, scavan Stammwort. Aus g. * skab a Vst. schaben , auch in gt. skaban (Haare) scheren (vgl. den Bart schaben, ne. shave), anord. skafa, ae. sceafan. Unmittelbar zu vergleichen… … Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache
škáfnica — e ž (ȃ) etn. 1. zidna vdolbina ali polica v hiši za navadno dva škafa z vodo: postaviti škaf v škafnico 2. drog za nošenje škafa: vtaknil je škafnico skozi ušesa in odnesla sta vodo v hlev … Slovar slovenskega knjižnega jezika
(s)kē̆ p-2, (s)kō̆ p- and (s)kā̆ p-; (s)kē̆ b(h)-, skob(h)- and skā̆ b(h)- — (s)kē̆ p 2, (s)kō̆ p and (s)kā̆ p ; (s)kē̆ b(h) , skob(h) and skā̆ b(h) English meaning: to work with a sharp instrument Deutsche Übersetzung: “with scharfem Werkzeug schneiden, spalten” Material: A. Forms in b: (there are listed… … Proto-Indo-European etymological dictionary
скобель — м. название плотничьего инструмента , отсюда фам. Скобелев, укр. скобель, блр. скобля, русск. цслав. скобль, словен. skȏblja – то же, skȯbǝlj м., чеш. skobla, польск. skobla. Сюда же скоблить, скоблю, укр. скоблити, скоблю, словен. skȯbljiti – … Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера
Shave — Shave, v. t. [imp. {Shaved} (sh[=a]vd);p. p. {Shaved} or {Shaven} (sh[=a]v n); p. pr. & vb. n. {Shaving}.] [OE. shaven, schaven, AS. scafan, sceafan; akin to D. schaven, G. schaben, Icel. skafa, Sw. skafva, Dan. skave, Goth. scaban, Russ. kopate… … The Collaborative International Dictionary of English
