-
1 rationalis
rătĭōnālis, e, adj. [ratio].I. (α).rătĭōnālis, is, m., an accountant, receiver of revenue, treasurer, Lampr. Alex. Sev. 45; 46; Capitol. Gord. 7; Commod. ap. Capitol. Albin. 2; Amm. 15, 3, 4; Inscr. Orell. 1090.—(β).rătĭōnāle, is, n., the oracular breastplate of the Jewish highpriest, Vulg. Exod. 25, 7; id. Lev. 8, 8; also called rationale judicii (transl. of LXX. to logeion tês kriseôs), id. Exod. 28, 15.—II.Of or belonging to reason, reasonable, rational, endowed with reason:B.falsa est (finitio), si dicas, Equus est animal rationale: nam est equus animal, sed irrationale,
Quint. 7, 3, 24:homo est animal rationale,
id. 5, 10, 56; cf. id. 5, 8, 7; and:nec si mutis finis voluptas, rationalibus quoque: quin immo ex contrario, quia mutis, ideo non rationalibus,
id. 5, 11, 35; so without a subst.:a rationali ad rationale (translatio),
id. 8, 6, 13.—Reasonable, depending on reason:2.in causā rationali,
Auct. Her. 2, 12, 18:philosophia,
i. e. logic, Sen. Ep. 89, 17;also called rationalis pars philosophiae,
Quint. 12, 2, 10: disciplina, i. e. theoretical science (opp. to usus and experimenta), Cels. praef.;also ars,
id. ib.; hence, rationalis medicina, theoretical therapeutics;and rationales medici,
medical theorists, id. ib. —In rhet., i. q. ratiocinativus, of or belonging to a syllogism, syllogistic:genus (quaestionum),
Quint. 3, 5, 4; 6, 54; 78; 86; cf.status,
id. 3, 6, 56; 66.— Hence, adv.: rătĭōnālĭter, in a reasonable manner, reasonably, rationally, Sen. Ep. 109; Tert. Anim. 16 al. -
2 rationalis
Itheoretician; accountantIIrationalis, rationale ADJrational, of/possessing reason; theoretical, dialectical; of accounts; measurable; that has a ratio; knowing rationally, rational (Def); conceivable -
3 rationale
rătĭōnālis, e, adj. [ratio].I. (α).rătĭōnālis, is, m., an accountant, receiver of revenue, treasurer, Lampr. Alex. Sev. 45; 46; Capitol. Gord. 7; Commod. ap. Capitol. Albin. 2; Amm. 15, 3, 4; Inscr. Orell. 1090.—(β).rătĭōnāle, is, n., the oracular breastplate of the Jewish highpriest, Vulg. Exod. 25, 7; id. Lev. 8, 8; also called rationale judicii (transl. of LXX. to logeion tês kriseôs), id. Exod. 28, 15.—II.Of or belonging to reason, reasonable, rational, endowed with reason:B.falsa est (finitio), si dicas, Equus est animal rationale: nam est equus animal, sed irrationale,
Quint. 7, 3, 24:homo est animal rationale,
id. 5, 10, 56; cf. id. 5, 8, 7; and:nec si mutis finis voluptas, rationalibus quoque: quin immo ex contrario, quia mutis, ideo non rationalibus,
id. 5, 11, 35; so without a subst.:a rationali ad rationale (translatio),
id. 8, 6, 13.—Reasonable, depending on reason:2.in causā rationali,
Auct. Her. 2, 12, 18:philosophia,
i. e. logic, Sen. Ep. 89, 17;also called rationalis pars philosophiae,
Quint. 12, 2, 10: disciplina, i. e. theoretical science (opp. to usus and experimenta), Cels. praef.;also ars,
id. ib.; hence, rationalis medicina, theoretical therapeutics;and rationales medici,
medical theorists, id. ib. —In rhet., i. q. ratiocinativus, of or belonging to a syllogism, syllogistic:genus (quaestionum),
Quint. 3, 5, 4; 6, 54; 78; 86; cf.status,
id. 3, 6, 56; 66.— Hence, adv.: rătĭōnālĭter, in a reasonable manner, reasonably, rationally, Sen. Ep. 109; Tert. Anim. 16 al. -
4 inrationalis
irrătĭōnālis ( inr-), e, adj. [2. in-rationalis], without reason, irrational (postAug.):animal,
Quint. 7, 3, 3; 24; Sen. Ep. [p. 1001] 113, 17; 118, 14;124, 23: usus,
mechanical exercises, Quint. 10, 7, 11:anima,
Tert. Poen. 12.— Subst.: irrătĭōnālĭa, ĭum, n. plur., things or creatures without reason:de irrationalibus,
Quint. 8, 6, 13.— Adv.: irră-tĭōnālĭter, irrationally, Tert. adv. Marc. 2, 6 al. -
5 irrationalia
irrătĭōnālis ( inr-), e, adj. [2. in-rationalis], without reason, irrational (postAug.):animal,
Quint. 7, 3, 3; 24; Sen. Ep. [p. 1001] 113, 17; 118, 14;124, 23: usus,
mechanical exercises, Quint. 10, 7, 11:anima,
Tert. Poen. 12.— Subst.: irrătĭōnālĭa, ĭum, n. plur., things or creatures without reason:de irrationalibus,
Quint. 8, 6, 13.— Adv.: irră-tĭōnālĭter, irrationally, Tert. adv. Marc. 2, 6 al. -
6 irrationalis
irrătĭōnālis ( inr-), e, adj. [2. in-rationalis], without reason, irrational (postAug.):animal,
Quint. 7, 3, 3; 24; Sen. Ep. [p. 1001] 113, 17; 118, 14;124, 23: usus,
mechanical exercises, Quint. 10, 7, 11:anima,
Tert. Poen. 12.— Subst.: irrătĭōnālĭa, ĭum, n. plur., things or creatures without reason:de irrationalibus,
Quint. 8, 6, 13.— Adv.: irră-tĭōnālĭter, irrationally, Tert. adv. Marc. 2, 6 al. -
7 irrationaliter
irrătĭōnālis ( inr-), e, adj. [2. in-rationalis], without reason, irrational (postAug.):animal,
Quint. 7, 3, 3; 24; Sen. Ep. [p. 1001] 113, 17; 118, 14;124, 23: usus,
mechanical exercises, Quint. 10, 7, 11:anima,
Tert. Poen. 12.— Subst.: irrătĭōnālĭa, ĭum, n. plur., things or creatures without reason:de irrationalibus,
Quint. 8, 6, 13.— Adv.: irră-tĭōnālĭter, irrationally, Tert. adv. Marc. 2, 6 al. -
8 rationabilis
rătĭōnābĭlis, e, adj. [ratio] (post-Aug.; = rationalis, which is in better use), reasonable, rational:natura,
Sen. Vit. Beat. 14, 1:virtutes quae ad rationabilem animum pertinent,
App. Dogm. Plat. 2, p. 17, 18; cf.:virtutes rationabiles,
id. ib.:responsio rationabilis,
Vulg. Job, 32, 3:rationabile sine dolo lac,
the pure milk of reason, id. 1 Pet. 2, 2:sententia vera et rationabilis,
Dig. 5, 1, 2, § 3.— Comp.:rationabilius esse videtur,
Dig. 45, 3, 37.— Adv.: rătĭō-nābĭlĭter, rationally, reasonably, App. Dogm. Plat. 1:errare,
Hier. Ep. 39, 5; Macr. Somn. Scip. 2, 11, 17; Amm. 20, 4, 8; Lact. Ep. 61, 17. -
9 rationalitas
rătĭōnālĭtas, ātis, f. [rationalis], reasonableness, rationality:habet anima rationalitatem,
Tert. Anim. 38 fin. -
10 rationaliter
rătĭōnālĭter, adv., v. rationalis fin. -
11 remuneratio
rĕmūnĕrātĭo, ōnis, f. [remuneror], a repaying, recompense, reward, remuneration (Ciceron.):expeditior et celerior remuneratio,
Cic. Off. 2, 20, 69:benevolentiae,
id. Lael. 14, 49:officiorum,
id. Inv. 2, 22, 66:RAT. S. R., i. e. rationalis sacrarum remunerationum,
Inscr. Orell. 1090:SANCTARVM REMVNERATIONVM PER TRIENNIVM COMES,
ib. 1140.
См. также в других словарях:
RATIONALIS — in veterib. Inscriptionibus, apud Ammianum, aliosque medii aevi Scriptores, idem cum Procuratore: uti discimus ex Ael. Lampridio, in Alexandro Seu. c. 45. Ubi aliquos voluisse Rectores provinciis dare, vel Praepositos facere, vel Procuratores, id … Hofmann J. Lexicon universale
Rationalis — The Rationalis was the Roman Empire s chief financial minister prior to the reforms of Emperor Diocletian and the Late Empire. Among the tasks of the rationalis were the collection of all normal taxes and duties, the control of currency, and the… … Wikipedia
Rationalis — Der Rationalis war im römischen Reich eine Art Finanzminister. Aufgabe Dieser Minister hatte die Aufgabe, alle Grundsteuern zu verwalten und einzuholen. Ebenso war er für die Währungsstabilität zuständig, für die Bergwerke und die… … Deutsch Wikipedia
COMES et Rationalis summatum Aegypti — sub dispositione Comitis sacratum Largitionum in Notit. Imper. Vide infra Summa … Hofmann J. Lexicon universale
confirmatio rationalis — (loc.s.f.) In Albaladejo: Prove di tipo razionale prova, argumentatio, probatio … Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani
RATIONAL — rationalis … Abbreviations in Latin Inscriptions
RATI — rationalis, rationalium, rationibus, Ratis … Abbreviations in Latin Inscriptions
ДУША — [греч. ψυχή], вместе с телом образует состав человека (см. статьи Дихотомизм, Антропология), будучи при этом самостоятельным началом; Д. человека заключает образ Божий (по мнению одних отцов Церкви; по мнению других образ Божий заключен во всем… … Православная энциклопедия
Rationale Psychologie — Mit dem Ausdruck rationale Psychologie bezeichnet man primär die Bewusstseinsphilosophie und Seelenlehre vor allem des kontinentalphilosophischen Rationalismus (17.–19. Jahrhundert). Die rationale Psychologie ist ein Teilbereich der… … Deutsch Wikipedia
rationnel — rationnel, elle [ rasjɔnɛl ] adj. et n. m. • 1120 « doué de raison » (âme); lat. rationalis I ♦ (→ raison, I) 1 ♦ (XIIIe) Qui appartient à la raison, relève de la raison (I). Activité rationnelle. ⇒ raisonnement. La pensée … Encyclopédie Universelle
Rationale Seelenlehre — Mit dem Ausdruck rationalen Psychologie (r.P.) bezeichnet man primär die Bewusstseinsphilosophie und Seelenlehre v.a. des kontinentalphilosophischen Rationalismus (17. 19. Jh.). Dabei werden methodisch Phänomene wie Bewusstseinsqualitäten,… … Deutsch Wikipedia