Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

projectum

  • 1 projectum

    prō-ĭcĭo ( projĭcĭo), jēci, jectum, 3, v. a. [jacio].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to throw forth or before; to fling away, throw down; to throw, thrust, drive, or put out; to stretch out, hold out, extend: projectum odoraris cibum, thrown before or to you, Hor. Epod. 6, 10:

    frusto cibarii panis ei projecto,

    App. M. 6, p. 177, 36:

    cadavera projecta,

    Varr. L. L. 5, § 25 Müll.:

    crates,

    Caes. B. G. 7, 81:

    aquilam intra vallum,

    id. ib. 5, 37:

    aurum in mediā Libyā,

    Hor. S. 2, 3, 100:

    aliquid in ignem,

    Caes. B. G. 7, 25:

    geminos cestus in medium,

    Verg. A. 5, 402:

    tela manu,

    id. ib. 6, 835:

    arma, of one in flight (cf.: abicere arma,

    Just. 8, 2, 4), Caes. B. C. 3, 98; id. B. G. 7, 40; 8, 29; Hirt. B. Alex. 76:

    omnibus projectis fugae consilium capere,

    Caes. B. C. 1, 20:

    insepultos,

    Liv. 29, 9; Suet. Vesp. 21, 3, 19:

    Diogenes proici se jussit inhumatum,

    Cic. Tusc. 1, 43, 104:

    parvam,

    to cast out, expose, Plaut. Cist. 2, 3, 74:

    artus,

    to stretch out, Val. Fl. 7, 141:

    hastam,

    to hold out, extend, Nep. Chabr. 1, 2:

    strato graves artus,

    Val. Fl. 7, 141: scutum, to hold in front, to oppose, Sisenn. ap. Macr. S. 6, 4; Liv. 7, 10; cf.:

    projecto prae se clipeo,

    id. 32, 25:

    proicere se ad pedes alicujus,

    Cic. Sest. 11, 26; Caes. B. G. 1, 31:

    ad genua alicujus se proicere,

    Liv. 26, 32, 8:

    se ex navi,

    Caes. B. G. 4, 25:

    se super exanimem amicum,

    Verg. A. 9, 444:

    se in forum,

    Liv. 2, 23; cf.:

    projecturus semet in flumen,

    Curt. 9, 4, 12; Gai. Inst. 3, 219.—
    B.
    In partic.
    1.
    To cast out, expel; to exile, banish:

    tantam pestem evomere et proicere,

    Cic. Cat. 2, 1, 2:

    in exilium proici,

    Sen. Prov. 3, 2:

    aliquem ab urbe,

    Ov. M. 15, 504:

    vix duo projecto (mihi) tulistis opem,

    id. P. 2, 3, 30:

    Agrippam in insulam,

    Tac. A. 1, 3; 4, 71:

    a facie tuā,

    Vulg. Psa. 50, 12. —
    2.
    In architecture, to let any part of a building jut out, to cause to project:

    tectum,

    Cic. Top. 4, 24:

    jus immittendi tigna in parietem vicini, proiciendi, protegendi, etc.,

    Dig. 8, 2, 1.—
    II.
    Trop.
    A.
    To throw away, i. e. to give up, yield, resign, renounce, reject, disdain, etc. (cf. depono):

    nec pro his libertatem, sed pro libertate haec proicias,

    Cic. Phil. 13, 3, 6; id. Rab. Post. 12, 33:

    patriam virtutem,

    Caes. B. G. 2, 15:

    spem salutis,

    Plin. Ep. 7, 27, 3:

    ampullas et sesquipedalia verba,

    Hor. A. P. 97:

    pudorem,

    Ov. M. 6, 544:

    senatūs auctoritatem,

    Tac. A. 1, 42; cf. Cic. Fam. 14, 2, 8:

    diem,

    to deprive one's self of the light of day, to blind one's self, Stat. Th. 2, 237.—Esp. of life:

    animas,

    Verg. A. 6, 436:

    vitam,

    Luc. 4, 526.—With personal objects:

    aliquem,

    to neglect, desert, forsake, abandon, Caes. B. C. 2, 32, 8:

    Deum,

    Vulg. 1 Reg. 10, 19.—
    B.
    With se, to rush into any thing:

    si qui se in hoc judicium forte projecerint,

    Cic. Cael. 9, 22.—
    2.
    In partic.
    a.
    To rush into danger:

    epistulae tuae monent et rogant, ne me proiciam,

    Cic. Att. 9, 6, 5:

    non integrā re, sed certe minus infractā, quam si una projeceris te,

    id. ib. 9, 10, 8; cf.:

    in miserias projectus sum,

    Sall. J. 14, 21.—
    b.
    To degrade one's self:

    se in muliebres et inutiles fletus,

    Liv. 25, 37, 10.—
    c.
    To obtrude itself:

    quae libido non se proripiet ac proiciet occultatione propositā,

    Cic. Fin. 2, 22, 73.—
    C.
    To put off as to time, to defer, delay (post-Aug.):

    quantum odii fore ab iis qui ultra quinquennium proiciantur,

    Tac. A. 2, 36.— Hence, prōjectus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., stretched out, extended, jutting out, projecting:

    urbs projecta in altum,

    Cic. Verr. 2, 4, 10, § 21:

    projecta saxa,

    Verg. A. 3, 699:

    ova,

    Liv. 22, 20; and:

    insula a septentrione in meridiem projecta,

    Plin. 3, 6, 12, § 80:

    ventre projecto,

    projecting, prominent, Suet. Ner. 51; cf. in comp.:

    ventre paulo projectiore,

    id. Tit. 3.—Hence,
    2.
    Subst.: prō-jectum, i, n., a jutty, projection, projecture in a building, Dig. 50, 16, 242; 43, 17, 6; 43, 24, 22.—
    B.
    Trop.
    1.
    Prominent, manifest:

    projecta atque eminens audacia,

    Cic. Clu. 65, 183; id. Rep. 3, 7, 11 (from Non. 373, 25):

    cupiditas,

    id. Dom. 44, 115.—
    2.
    Inclined, addicted to any thing, immoderate in any thing:

    homo ad audendum projectus,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2:

    homines in verba projecti,

    Gell. 1, 15, 20: in libidinem, [p. 1462] Just. 41, 3, 9.— Sup.:

    projectissima ad libidinem gens,

    Tac. H. 5, 5.—
    3.
    Thrown away; hence, abject, mean, base, contemptible, = abjectus, contemptus:

    non esse projectum consulare imperium,

    Liv. 2, 27:

    projecta patientia,

    Tac. A. 3, 65 fin.:

    projectā vilior algā,

    Verg. E. 7, 42.— Comp.: quid esse vobis aestimem projectius? Prud. steph. 10, 153.—
    4.
    Downcast:

    vultus projectus et degener,

    Tac. H. 3, 65.—Hence, adv.: prō-jectē, carelessly, indifferently (post-class.): Tert. Pud. 13.

    Lewis & Short latin dictionary > projectum

  • 2 proicio

    prō-ĭcĭo ( projĭcĭo), jēci, jectum, 3, v. a. [jacio].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to throw forth or before; to fling away, throw down; to throw, thrust, drive, or put out; to stretch out, hold out, extend: projectum odoraris cibum, thrown before or to you, Hor. Epod. 6, 10:

    frusto cibarii panis ei projecto,

    App. M. 6, p. 177, 36:

    cadavera projecta,

    Varr. L. L. 5, § 25 Müll.:

    crates,

    Caes. B. G. 7, 81:

    aquilam intra vallum,

    id. ib. 5, 37:

    aurum in mediā Libyā,

    Hor. S. 2, 3, 100:

    aliquid in ignem,

    Caes. B. G. 7, 25:

    geminos cestus in medium,

    Verg. A. 5, 402:

    tela manu,

    id. ib. 6, 835:

    arma, of one in flight (cf.: abicere arma,

    Just. 8, 2, 4), Caes. B. C. 3, 98; id. B. G. 7, 40; 8, 29; Hirt. B. Alex. 76:

    omnibus projectis fugae consilium capere,

    Caes. B. C. 1, 20:

    insepultos,

    Liv. 29, 9; Suet. Vesp. 21, 3, 19:

    Diogenes proici se jussit inhumatum,

    Cic. Tusc. 1, 43, 104:

    parvam,

    to cast out, expose, Plaut. Cist. 2, 3, 74:

    artus,

    to stretch out, Val. Fl. 7, 141:

    hastam,

    to hold out, extend, Nep. Chabr. 1, 2:

    strato graves artus,

    Val. Fl. 7, 141: scutum, to hold in front, to oppose, Sisenn. ap. Macr. S. 6, 4; Liv. 7, 10; cf.:

    projecto prae se clipeo,

    id. 32, 25:

    proicere se ad pedes alicujus,

    Cic. Sest. 11, 26; Caes. B. G. 1, 31:

    ad genua alicujus se proicere,

    Liv. 26, 32, 8:

    se ex navi,

    Caes. B. G. 4, 25:

    se super exanimem amicum,

    Verg. A. 9, 444:

    se in forum,

    Liv. 2, 23; cf.:

    projecturus semet in flumen,

    Curt. 9, 4, 12; Gai. Inst. 3, 219.—
    B.
    In partic.
    1.
    To cast out, expel; to exile, banish:

    tantam pestem evomere et proicere,

    Cic. Cat. 2, 1, 2:

    in exilium proici,

    Sen. Prov. 3, 2:

    aliquem ab urbe,

    Ov. M. 15, 504:

    vix duo projecto (mihi) tulistis opem,

    id. P. 2, 3, 30:

    Agrippam in insulam,

    Tac. A. 1, 3; 4, 71:

    a facie tuā,

    Vulg. Psa. 50, 12. —
    2.
    In architecture, to let any part of a building jut out, to cause to project:

    tectum,

    Cic. Top. 4, 24:

    jus immittendi tigna in parietem vicini, proiciendi, protegendi, etc.,

    Dig. 8, 2, 1.—
    II.
    Trop.
    A.
    To throw away, i. e. to give up, yield, resign, renounce, reject, disdain, etc. (cf. depono):

    nec pro his libertatem, sed pro libertate haec proicias,

    Cic. Phil. 13, 3, 6; id. Rab. Post. 12, 33:

    patriam virtutem,

    Caes. B. G. 2, 15:

    spem salutis,

    Plin. Ep. 7, 27, 3:

    ampullas et sesquipedalia verba,

    Hor. A. P. 97:

    pudorem,

    Ov. M. 6, 544:

    senatūs auctoritatem,

    Tac. A. 1, 42; cf. Cic. Fam. 14, 2, 8:

    diem,

    to deprive one's self of the light of day, to blind one's self, Stat. Th. 2, 237.—Esp. of life:

    animas,

    Verg. A. 6, 436:

    vitam,

    Luc. 4, 526.—With personal objects:

    aliquem,

    to neglect, desert, forsake, abandon, Caes. B. C. 2, 32, 8:

    Deum,

    Vulg. 1 Reg. 10, 19.—
    B.
    With se, to rush into any thing:

    si qui se in hoc judicium forte projecerint,

    Cic. Cael. 9, 22.—
    2.
    In partic.
    a.
    To rush into danger:

    epistulae tuae monent et rogant, ne me proiciam,

    Cic. Att. 9, 6, 5:

    non integrā re, sed certe minus infractā, quam si una projeceris te,

    id. ib. 9, 10, 8; cf.:

    in miserias projectus sum,

    Sall. J. 14, 21.—
    b.
    To degrade one's self:

    se in muliebres et inutiles fletus,

    Liv. 25, 37, 10.—
    c.
    To obtrude itself:

    quae libido non se proripiet ac proiciet occultatione propositā,

    Cic. Fin. 2, 22, 73.—
    C.
    To put off as to time, to defer, delay (post-Aug.):

    quantum odii fore ab iis qui ultra quinquennium proiciantur,

    Tac. A. 2, 36.— Hence, prōjectus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., stretched out, extended, jutting out, projecting:

    urbs projecta in altum,

    Cic. Verr. 2, 4, 10, § 21:

    projecta saxa,

    Verg. A. 3, 699:

    ova,

    Liv. 22, 20; and:

    insula a septentrione in meridiem projecta,

    Plin. 3, 6, 12, § 80:

    ventre projecto,

    projecting, prominent, Suet. Ner. 51; cf. in comp.:

    ventre paulo projectiore,

    id. Tit. 3.—Hence,
    2.
    Subst.: prō-jectum, i, n., a jutty, projection, projecture in a building, Dig. 50, 16, 242; 43, 17, 6; 43, 24, 22.—
    B.
    Trop.
    1.
    Prominent, manifest:

    projecta atque eminens audacia,

    Cic. Clu. 65, 183; id. Rep. 3, 7, 11 (from Non. 373, 25):

    cupiditas,

    id. Dom. 44, 115.—
    2.
    Inclined, addicted to any thing, immoderate in any thing:

    homo ad audendum projectus,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2:

    homines in verba projecti,

    Gell. 1, 15, 20: in libidinem, [p. 1462] Just. 41, 3, 9.— Sup.:

    projectissima ad libidinem gens,

    Tac. H. 5, 5.—
    3.
    Thrown away; hence, abject, mean, base, contemptible, = abjectus, contemptus:

    non esse projectum consulare imperium,

    Liv. 2, 27:

    projecta patientia,

    Tac. A. 3, 65 fin.:

    projectā vilior algā,

    Verg. E. 7, 42.— Comp.: quid esse vobis aestimem projectius? Prud. steph. 10, 153.—
    4.
    Downcast:

    vultus projectus et degener,

    Tac. H. 3, 65.—Hence, adv.: prō-jectē, carelessly, indifferently (post-class.): Tert. Pud. 13.

    Lewis & Short latin dictionary > proicio

  • 3 projectus

    projecta, projectum ADJ
    jutting out, projecting; precipitate; abject, groveling

    Latin-English dictionary > projectus

  • 4 humo

    hŭmo, āvi, ātum, 1, v. a. [humus], to cover with earth, to inter, bury.
    I.
    Lit. (rare but class.; cf.:

    sepelio, tumulo): in terram cadentibus corporibus iisque humo tectis, e quo dictum est humari,

    Cic. Tusc. 1, 16, 36:

    cum ignotum quendam projectum mortuum vidisset eumque humavisset,

    id. Div. 1, 27, 56:

    corpora,

    id. Tusc. 1, 45, 108:

    caesorum reliquias uno tumulo humaturus,

    Suet. Calig. 3: humatus et conditus est, id. Vit. Hor.; Plin. 30, 7, 20, § 64; Prop. 3, 16 (4, 15), 29: sepulcrum ubi mortuus sepultus aut humatus sit, Paul. ex Fest. p. 278 Müll.:

    corpus humandum,

    Verg. A. 6, 161. —
    * II.
    Transf., in gen., like the Gr. thaptein, to pay the last dues to a body, to perform the funeral rites:

    militari honestoque funere humaverunt ossaque ejus in Cappadociam deportanda curarunt,

    Nep. Eum. 13 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > humo

  • 5 humus

    hŭmus, i (archaic form of the abl. sing. humu, Varr. ap. Non. 488, 6 and 48, 26), f. (archaic masc. humum humidum pedibus fodit, Laev. ap. Prisc. p. 719 P.: humidum humum, Gracch. ib.) [from the prim. form XAM, whence chămai, chămothen, chămalos, Lat. humilis; kindr. with Sanscr. Xám, earth; Gr. chthôn], the earth, the ground, the soil.
    I.
    Lit. (class.; cf.: terra, solum, tellus): humus erat immunda, lutulenta vino, coronis languidulis et spinis coöperta piscium, Cic. Fragm. Or. pro Gall. ap. Quint. 8, 3, 66 (ap. Orell. IV. 2, p. 454); cf.:

    omnia constrata telis, armis, cadaveribus et inter ea humus infecta sanguine,

    Sall. J. 101 fin.:

    subacta atque pura,

    Cic. de Sen. 17, 59: cubitis pinsibant humum, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 23 Müll. (Trag. v. 435 Vahl.); cf.: procubuit moriens et humum semel ore momordit. bit the ground and died (cf. the Homer. odax helein gaian), Verg. A. 11, 418:

    calcibus atram Tundit humum exspirans,

    id. ib. 10, 731; cf. Ov. A. A. 1, 112:

    pede candido In morem Salium ter quatient humum,

    Hor. C. 4, 1, 28:

    Acestes aequaevum ab humo attollit amicum,

    Verg. A. 5, 452:

    sedit humo,

    Ov. M. 4, 261:

    ipse feraces Figat humo plantas,

    Verg. G. 4, 115; cf.:

    semina spargere humo,

    Ov. M. 5, 647:

    surgit humo,

    id. F. 6, 735; cf.:

    nec se movit humo,

    id. M. 4, 264:

    dejectoque in humum vultu,

    id. ib. 6, 607:

    propter humum volitat,

    id. ib. 8, 258:

    humi atque ipsius stirpis laetitia,

    Col. 4, 24, 4; cf.:

    quis cibus erat caro ferina atque humi pabulum uti pecoribus,

    Sall. J. 18, 1:

    ii, quos humus injecta contegeret (shortly afterwards, gleba),

    Cic. Leg. 2, 22, 57:

    quae (genera arborum) humi arido atque arenoso gignuntur,

    Sall. J. 48, 3 Kritz N. cr. — Poet., as a fig. for what is low, mean, common:

    sermones repentes per humum,

    Hor. Ep. 2, 1, 251; cf.:

    ne, dum vitat humum, nubes et inania captet,

    id. A. P. 230:

    ad humum maerore gravi deducit et angit,

    id. ib. 110; v. also [p. 871] under adv.:

    affigit humo divinae particulam aurae,

    id. S. 2, 2, 79.—
    II.
    Transf., in gen., like solum, land, country, region:

    Punica nec Teucris pressa fuisset humus,

    Ov. H. 7, 140:

    Aonia,

    id. F. 1, 490:

    Illyrica,

    id. Med. Fac. 74:

    Pontica,

    id. P. 3, 5, 56.—
    III.
    Adverbial form humi, like chamai, on the ground or to the ground:

    jacere humi,

    Cic. Cat. 1, 10, 26:

    requiescere,

    Sall. J. 85, 33:

    strati,

    Cic. de Or. 3, 6, 22; cf.:

    serpit humi tutus nimium timidusque procellae,

    Hor. A. P. 28:

    quousque humi defixa tua mens erit?

    fixed on the ground, Cic. Rep. 6, 17:

    locus circiter duodecim pedes humi depressus,

    Sall. C. 55, 3:

    quot humi morientia corpora fundis?

    Verg. A. 11, 665:

    spargere humi dentes,

    Ov. M. 3, 105; cf.:

    hunc stravit humi,

    id. ib. 12, 255:

    tremens procumbit humi bos,

    Verg. A. 5, 481:

    volvitur ille excussus humi,

    id. ib. 11, 640; cf.:

    projectum humi jugulavit,

    Tac. H. 2, 64:

    stratus humi palmes viduas desiderat ulmos,

    Juv. 8, 78.

    Lewis & Short latin dictionary > humus

  • 6 procerus

    prōcērus, a, um, adj. [pro and root karof creo; cf. Gr. kratos, krateros], high, tall, long.
    I.
    Lit. (class.; cf.

    excelsus): procerum collum,

    Cic. Brut. 91, 313:

    boves cornibus proceris,

    Col. 6, 1, 3:

    in procero corpore,

    Plin. Ep. 4, 9, 22:

    homo procerae staturae,

    Suet. Vesp. 23:

    habitu procerus,

    Tac. H. 4, 1:

    pueritia,

    id. ib. 4, 14:

    homo procerior,

    Col. 3, 8, 2:

    usus est calceamentis altiusculis, ut procerior videretur,

    Suet. Aug. 73:

    (Galatea) floridior pratis, longa procerior alno,

    Ov. M. 13, 790:

    inter hos procerissimos populos,

    Cic. Leg. 1, 5, 15:

    procerissimus quisque,

    Suet. Calig. 47:

    cohortes,

    Sil. 15, 717:

    statura,

    Vulg. Num. 13, 33.—Of plants, trees:

    procerissimae populi,

    Cic. Leg. 1, 5, 15:

    quid enim abiete procerius?

    Plin. 17, 4, 3, § 26:

    proceras lauros,

    Cat. 64, 289:

    silvae,

    Ov. H. 16, 107; Plin. Ep. 5, 6, 7:

    Pompeianum (genus) procerius,

    Plin. 19, 8, 41, § 140.—
    B.
    In partic., perh. the name of a company of tall soldiers, similar to our grenadiers:

    VETERANVS EX PROCERIORIBVS,

    Inscr. Murat. 800, 2.—
    II.
    Transf., in gen., long, extended, large:

    passus,

    Lucr. 4, 827: aves procero rostro, Cic. N. D. 1, 36, 101:

    lupi,

    large, Hor. S. 2, 2, 36; cf.:

    thoes, luporum id genus est, procerius longitudine,

    Plin. 8, 34, 52, § 123:

    procerior cauda,

    id. 8, 45, 70, § 183:

    dextera,

    id. 11, 43, 99, § 245:

    proceriores uniones,

    id. 9, 35, 56, § 113:

    cucurbitae,

    id. 19, 5, 24, § 72: syllabae procerae sunt, quae vocalem longam habent in paenultima, ut facultas, long, Varr. ap. Diom. p. 423 P.:

    anapaestus, procerior numerus,

    Cic. de Or. 3, 48, 185.— Poet.:

    plangebant aliae proceris tympana palmis,

    i. e. outstretched, upraised, Cat. 64, 289.—Hence, * adv.: prōcērē; comp.:

    bracchium procerius projectum,

    stretched out to a greater length, Cic. de Or. 3, 59, 220.

    Lewis & Short latin dictionary > procerus

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»