Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

praestituō

  • 1 praestituō

        praestituō uī, ūtus, ere    [prae+statuo], to determine beforehand, fix in advance, prescribe: tibi quidemst olim dies praestituta, T.: diem praestituit operi faciundo: die praestitutā, L.: nullā praestitutā die, without a fixed term: diem certam Chabriae, N.: praetor numquam petitori praestituit, quā actione illum uti velit.
    * * *
    praestituere, praestitui, praestitutus V

    Latin-English dictionary > praestituō

  • 2 praestituo

    prae-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo], to determine or appoint beforehand, to prescribe (class.;

    syn.: praefinio, praescribo): ei rei dies Haec praestituast proxuma,

    Plaut. Ps. 1, 1, 59; 2, 2, 29:

    diem praestituit operi faciundo,

    Cic. Verr. 2, 1, 56, § 148:

    nobis tempus,

    id. Quint. 9, 23:

    dies,

    Tert. Anim. 14, 3, 4.—With a rel.-clause: praetor numquam petitori praestituit, quā actione illum uti velit, Cic. Caecin. 3, 8:

    nullā praestitutā die,

    without any fixed term, id. Tusc. 1, 39, 93; cf. Nep. Chabr. 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > praestituo

  • 3 praefinio

    prae-fīnĭo, īvi and ĭi, ītum, 4, v. a., to determine, fix, or appoint beforehand, to prescribe (class.; a favorite word with Cic.;

    syn.: praestituo, praescribo): praefinire non est meum,

    Cic. Tusc. 5, 8, 21:

    aliquid restricte,

    id. Leg. 2, 18, 45:

    praefinit successori diem,

    id. Prov. Cons. 15, 37:

    ad certum praefinitumque tempus,

    Suet. Galb. 14 fin.; and:

    dies certus praefinitus,

    Gell. 1, 25, 16:

    sumptum funerum,

    Cic. Leg. 2, 27, 68:

    neque de illo quicquam tibi praefinio, quo minus, etc.,

    id. Verr. 2, 5, 68, § 174:

    praefinisti, quo ne, etc.,

    id. Fam. 7, 2, 1.— Absol.: nec res praefiniet ipsa, limit, set bounds, * Lucr. 1, 618.—Hence, * praefīnītō, adv., in the prescribed manner:

    praefinito loqui,

    Ter. Hec. 1, 2, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > praefinio

  • 4 praescribo

    prae-scrībo, psi, ptum, 3, v. a., to write before, in front, or previously, to prefix in writing (syn.: praefinio, praestituo).
    I.
    Lit.:

    pagina nomen sibi quae Vari praescripsit,

    Verg. E. 6, 11:

    monimentis consulum nomina,

    Tac. A. 3, 57; cf.:

    praescriptum (sc. in signis) Vespasiani nomen,

    id. H. 3, 13:

    nomen ipsius virtutis libro,

    Gell. 11, 16, 7:

    epistula, cui titulus praescriptus est, pluria non plura dici debere,

    id. 5, 21, 10:

    auctoritates praescriptae,

    the recorded names of senators present when a decree was made, Cic. de Or. 3, 2, 5:

    ut praescripsimus,

    as we remarked before, Vell. 2, 21, 1.—
    B.
    Transf., to trace out:

    praescripta lineamenta,

    Plin. 35, 10, 36, § 92.—
    II.
    Trop.
    A.
    To order, appoint, direct, command, prescribe:

    finem rebus,

    Ter. And. 1, 1, 124:

    sic enim praescripsimus iis, quibus ea negotia mandavimus, ut, etc.,

    Cic. Fam. 13, 26, 2:

    cum ei praescriptum esset, ne, etc.,

    id. Att. 16, 3, 6:

    iis praescribendus est imperandi modus,

    id. Leg. 3, 2, 5:

    lege aliquid,

    id. Clu. 53, 147:

    si ipse populo Romano non praescriberet, quemadmodum suo jure uteretur, etc.,

    Caes. B. G. 1, 36:

    quid fieri oporteret, ipsi sibi praescribere poterant,

    id. ib. 2, 20:

    ut majorum jura moresque praescribunt,

    Cic. Font. 16, 36:

    curationem valetudinis,

    id. Div. 2, 59, 123:

    jura civibus,

    id. Sen. 9, 27:

    senatui quae sunt agenda,

    id. ib. 6, 18:

    praescribere et constituere aliquid,

    id. Caecin. 27, 76:

    praescribere aliquid et quasi imperare,

    id. Ac. 2, 3, 8:

    praescriptis verbis agendum est,

    Dig. 19, tit. 5, 2.—
    B.
    In law, to bring an exception against, to except, object, or demur to:

    ignominioso patri filius praescribit,

    Quint. 7, 5, 3; Dig. 47, 15, 3.—
    C.
    To dictate:

    carmina,

    Tib. 4, 1, 177.—
    D.
    To write down, put down in writing:

    testamentum litteris,

    Dig. 29, 1, 40.—
    E.
    (I. q. praetexere, obtentui sumere.) To use as a pretext:

    aliquem,

    Tac. A. 4, 52; 11, 16; cf. praescriptio, II. A.—
    F.
    To describe or depict beforehand:

    tum (Nero) formam futuri principatūs praescripsit,

    Tac. A. 13, 4.—Hence, praescriptum, i, n., something prescribed, a copy, task, lesson to imitate or to get by heart (class.).
    A.
    Lit.:

    puerile praescriptum,

    Sen. Ep. 94, 9:

    pueri ad praescriptum discunt,

    id. ib. 94, 51.—
    B.
    Trop.
    1.
    A precept, order, rule:

    praescripta candida supremae calcis, i. e. metae,

    Lucr. 6, 92:

    omnia legum imperio et praescripto fieri videbitis,

    Cic. Clu. 53, 147; so,

    legis,

    Suet. Claud. 14; Amm. 14, 1, 5; 29, 1, 27:

    praescripta servare,

    Cic. Off. 1, 26, 92:

    ad praescriptum,

    according to order, Caes. B. G. 1, 36; id. B. C. 3, 51; Liv. 10, 22:

    ex communi praescripto civitatis,

    Cic. Inv. 2, 45, 132; cf.:

    ex Augusti praescripto,

    Suet. Ner. 10:

    hoc ejus praescripto,

    Caes. B. C. 1, 87 fin.: ultra praescriptum, beyond or contrary to rule, irregularly, illegally, Suet. Caes. 28.—
    2.
    The prescribed limits or bounds:

    intra praescriptum equitare,

    Hor. C. 2, 9, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > praescribo

См. также в других словарях:

  • ՆԱԽԱԿԱՐԳԵՄ — (եցի.) NBH 2 0389 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 9c, 10c, 12c, 13c ն. προτάσσω, ττω praestituo, praeordino, prepono, constituo. Յառաջագոյն կարգել, սահմանել. վերակարգել. նախ կամ ʼի վեր անդր կարգել. *Տօն սրբոյն յովհաննու… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»