-
1 praestituō
praestituō uī, ūtus, ere [prae+statuo], to determine beforehand, fix in advance, prescribe: tibi quidemst olim dies praestituta, T.: diem praestituit operi faciundo: die praestitutā, L.: nullā praestitutā die, without a fixed term: diem certam Chabriae, N.: praetor numquam petitori praestituit, quā actione illum uti velit.* * *praestituere, praestitui, praestitutus V -
2 praestituo
prae-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo], to determine or appoint beforehand, to prescribe (class.;syn.: praefinio, praescribo): ei rei dies Haec praestituast proxuma,
Plaut. Ps. 1, 1, 59; 2, 2, 29:diem praestituit operi faciundo,
Cic. Verr. 2, 1, 56, § 148:nobis tempus,
id. Quint. 9, 23:dies,
Tert. Anim. 14, 3, 4.—With a rel.-clause: praetor numquam petitori praestituit, quā actione illum uti velit, Cic. Caecin. 3, 8:nullā praestitutā die,
without any fixed term, id. Tusc. 1, 39, 93; cf. Nep. Chabr. 3, 1. -
3 praefinio
prae-fīnĭo, īvi and ĭi, ītum, 4, v. a., to determine, fix, or appoint beforehand, to prescribe (class.; a favorite word with Cic.;syn.: praestituo, praescribo): praefinire non est meum,
Cic. Tusc. 5, 8, 21:aliquid restricte,
id. Leg. 2, 18, 45:praefinit successori diem,
id. Prov. Cons. 15, 37:ad certum praefinitumque tempus,
Suet. Galb. 14 fin.; and:dies certus praefinitus,
Gell. 1, 25, 16:sumptum funerum,
Cic. Leg. 2, 27, 68:neque de illo quicquam tibi praefinio, quo minus, etc.,
id. Verr. 2, 5, 68, § 174:praefinisti, quo ne, etc.,
id. Fam. 7, 2, 1.— Absol.: nec res praefiniet ipsa, limit, set bounds, * Lucr. 1, 618.—Hence, * praefīnītō, adv., in the prescribed manner:praefinito loqui,
Ter. Hec. 1, 2, 19. -
4 praescribo
prae-scrībo, psi, ptum, 3, v. a., to write before, in front, or previously, to prefix in writing (syn.: praefinio, praestituo).I.Lit.:B.pagina nomen sibi quae Vari praescripsit,
Verg. E. 6, 11:monimentis consulum nomina,
Tac. A. 3, 57; cf.:praescriptum (sc. in signis) Vespasiani nomen,
id. H. 3, 13:nomen ipsius virtutis libro,
Gell. 11, 16, 7:epistula, cui titulus praescriptus est, pluria non plura dici debere,
id. 5, 21, 10:auctoritates praescriptae,
the recorded names of senators present when a decree was made, Cic. de Or. 3, 2, 5:ut praescripsimus,
as we remarked before, Vell. 2, 21, 1.—Transf., to trace out:II.praescripta lineamenta,
Plin. 35, 10, 36, § 92.—Trop.A.To order, appoint, direct, command, prescribe:B.finem rebus,
Ter. And. 1, 1, 124:sic enim praescripsimus iis, quibus ea negotia mandavimus, ut, etc.,
Cic. Fam. 13, 26, 2:cum ei praescriptum esset, ne, etc.,
id. Att. 16, 3, 6:iis praescribendus est imperandi modus,
id. Leg. 3, 2, 5:lege aliquid,
id. Clu. 53, 147:si ipse populo Romano non praescriberet, quemadmodum suo jure uteretur, etc.,
Caes. B. G. 1, 36:quid fieri oporteret, ipsi sibi praescribere poterant,
id. ib. 2, 20:ut majorum jura moresque praescribunt,
Cic. Font. 16, 36:curationem valetudinis,
id. Div. 2, 59, 123:jura civibus,
id. Sen. 9, 27:senatui quae sunt agenda,
id. ib. 6, 18:praescribere et constituere aliquid,
id. Caecin. 27, 76:praescribere aliquid et quasi imperare,
id. Ac. 2, 3, 8:praescriptis verbis agendum est,
Dig. 19, tit. 5, 2.—In law, to bring an exception against, to except, object, or demur to:C.ignominioso patri filius praescribit,
Quint. 7, 5, 3; Dig. 47, 15, 3.—To dictate:D. E.carmina,
Tib. 4, 1, 177.—(I. q. praetexere, obtentui sumere.) To use as a pretext:F.aliquem,
Tac. A. 4, 52; 11, 16; cf. praescriptio, II. A.—To describe or depict beforehand:A.tum (Nero) formam futuri principatūs praescripsit,
Tac. A. 13, 4.—Hence, praescriptum, i, n., something prescribed, a copy, task, lesson to imitate or to get by heart (class.).Lit.:B.puerile praescriptum,
Sen. Ep. 94, 9:pueri ad praescriptum discunt,
id. ib. 94, 51.—Trop.1.A precept, order, rule:2.praescripta candida supremae calcis, i. e. metae,
Lucr. 6, 92:omnia legum imperio et praescripto fieri videbitis,
Cic. Clu. 53, 147; so,legis,
Suet. Claud. 14; Amm. 14, 1, 5; 29, 1, 27:praescripta servare,
Cic. Off. 1, 26, 92:ad praescriptum,
according to order, Caes. B. G. 1, 36; id. B. C. 3, 51; Liv. 10, 22:ex communi praescripto civitatis,
Cic. Inv. 2, 45, 132; cf.:ex Augusti praescripto,
Suet. Ner. 10:hoc ejus praescripto,
Caes. B. C. 1, 87 fin.: ultra praescriptum, beyond or contrary to rule, irregularly, illegally, Suet. Caes. 28.—
См. также в других словарях:
ՆԱԽԱԿԱՐԳԵՄ — (եցի.) NBH 2 0389 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 9c, 10c, 12c, 13c ն. προτάσσω, ττω praestituo, praeordino, prepono, constituo. Յառաջագոյն կարգել, սահմանել. վերակարգել. նախ կամ ʼի վեր անդր կարգել. *Տօն սրբոյն յովհաննու… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)