Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

praecīdō

  • 1 praecīdō

        praecīdō cīdī, cīsus, ere    [prae+caedo], to cut off in front, cut off: caput praecisum ducis, L.: resistenti manum gladio: collegae sui praecidi caput iussit: ancoras, cut the cables.—To cut through, cut up: cotem novaculā: navīs, disable. —Fig., to cut short, abridge, break off, finish abruptly: maximam partem defensionis: sibi reditum: brevi praecidam, briefly: praecide, inquit, cut it short.—To break off suddenly, cut off, end, destroy: omnīs causas omnibus, T.: praecisa consulatūs spes erit, L.: spem iudici conrumpendi.— To deny flatly, refuse, decline: mihi plane nullā exceptione.
    * * *
    praecidere, praecidi, praecisus V
    cut off in front; cut back, cut short

    Latin-English dictionary > praecīdō

  • 2 praecido

    to cut short, lop, mutilate.

    Latin-English dictionary of medieval > praecido

  • 3 praecido

    prae-cīdo (old form praecaedit, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 18), cīdi, cīsum, 3, v. a. [caedo], to cut off in front; hence, in gen., to cut off.
    I.
    Lit. (class.); constr. with acc. alone, or with acc. and dat. or gen. of person.
    (α).
    With acc. and dat.:

    linguam alicui,

    Plaut. Aul. 2, 2, 12:

    manum alicui gladio,

    Cic. Inv. 2, 20, 59:

    aures, nasum et labia alicui,

    Just. 1, 10, 5.—
    (β).
    With acc. and gen.:

    collegae sui praecidi caput jussit,

    Cic. Tusc. 5, 19, 55:

    quae patrem occiderit, manus ejus praecidantur,

    Sen. Contr. 9, 27, 8.—
    (γ).
    With acc.:

    manus,

    Hirt. B. G. 8, 44:

    caput, Quadrig. ap. Gell. l. l.: capita,

    Petr. 1:

    medici membra praecidunt,

    Quint. 8, 3, 75:

    capillos,

    id. ib. 8, 3, 105:

    ancoras,

    to cut the cables, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 88:

    fistulas, quibus aqua suppeditatur,

    id. Rab. Perd. 11, 31:

    traducem,

    Plin. 17, 23, 35, § 211.—
    B.
    Transf.
    1.
    To cut through, cut up (class.):

    cotem novaculā,

    Cic. Div. 1, 17, 32:

    linguam Nicanoris praecisam jussit particulatim avibus dari,

    Vulg. 2 Macc. 15, 33:

    naves,

    to cripple, make unfit for service, Cic. Att. 9, 6, 3.—
    2.
    To beat to pieces, to batter, smash (ante-class.):

    praecide os tu illi,

    Plaut. Cas. 2, 6, 52 (dub.; cf. id. Pers. 2, 4, 12 Ritschl).—
    3.
    Praecidere sinum maris, to cut off, avoid, i. e. to sail straight (postAug.), Sen. Ep. 53, 1: medium mare, Auct. Quint. Decl. 12, 22; cf.

    iter,

    Plin. 8, 22, 34, [p. 1413] § 83.—
    II.
    Trop., to cut off, to take away.
    A.
    Of speech, to cut short, abridge; to cut short one's words, to be brief, break off or finish abruptly:

    dum te obtuetur, interim linguam oculi praeciderunt,

    Plaut. Mil. 4, 6, 56:

    maximam partem defensionis,

    Cic. Verr. 2, 2, 62, § 151:

    sibi licentiam libertatemque vivendi,

    id. ib. 2, 3, 1, §

    3: sibi reditum,

    id. Pis. 22, 51:

    per abscissionem significatio fit, si, cum incipimus aliquid dicere, praecidimus,

    Auct. Her. 4, 54, 67:

    brevi praecidam,

    in a word, in short, briefly, Cic. Sen. 16, 57:

    praecide, inquit,

    cut it short, be brief, id. Ac. 2, 43, 133.—
    B.
    To break off, cut off, end, destroy; esp. with spem:

    si non praeciditur spes plebeio quoque, apiscendi summi honoris,

    Liv. 4, 3, 7:

    praecisa consulatūs spes erit,

    id. 4, 3, 15; 24, 31, 12; 42, 50, 1:

    id sum assecutus, ut una hora perdito spem judicii corrumpendi praeciderem,

    Cic. Verr. 2, 1, 7, § 20:

    utrum spem nostram praecidat an differat,

    Sen. Ira, 3, 28, 4; id. Ben. 2, 5, 1.—Also of friendship, etc.: amicitias repente praecidere, to break off suddenly (opp. sensim dissuere), Cic. Off. 1, 33, 120.—
    C.
    To deny flatly, refuse, decline, etc.:

    plane sine ullā exceptione praecidit,

    flatly refused, Cic. Att. 8, 4, 2:

    cupiebam eum esse nobiscum: quod quia praeciderat,

    id. ib. 10, 16, 1.—Hence, praecīsus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., cut or torn off, separated ( poet.):

    Trinacria Italiā praecisa,

    Manil. 4, 630.— Subst.: praecī-sum, i, n., a piece of meat cut off, a cutlet, steak (ante-class.), Naev. ap. Non. 151, 2: praeciso capi, Lucil. ib.—
    2.
    Transf.
    a.
    Castrated (post-class.):

    fanatici,

    Lampr. Elag. 7:

    praecisi ac professi impudientiam,

    Sen. Prov. 5, 3.—
    b.
    Broken off, steep, abrupt, precipitous ( poet. and in post-Aug. prose):

    acuta silex praecisis undique saxis,

    Verg. A. 8, 233:

    iter,

    Sall. J. 92, 7:

    rupes,

    Quint. 12, 9, 2.—
    B.
    Trop.
    1.
    Shortened, short, brief (post-Aug.):

    praecisis conclusionibus obscuri,

    Quint. 10, 2, 17:

    comprehensio,

    id. 7, 3, 15.—
    2.
    Troublesome (postclass.):

    ut sub obtentu militiae praecisiorem se adversario faceret (al. pretiosiorem),

    Dig. 49, 16, 4.—Hence, adv.: prae-cīsē.
    1.
    In short, in few words, briefly, concisely (class.):

    praecise dicere (opp. plene et perfecte dicere),

    Cic. N. D. 2, 29, 73.—
    2.
    Positively, absolutely (class.):

    praecise negare alicui,

    Cic. Att. 8, 4, 2:

    non praecise, sed sub condicione,

    Dig. 36, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > praecido

  • 4 compraecido

    com-praecīdo, 3, v. a., to cut off at the same time:

    alteram lineam (altera),

    Hyg. Limit. p. 177 Goes. dub. [p. 394]

    Lewis & Short latin dictionary > compraecido

  • 5 praecaedo

    prae-caedo, ĕre, v. praecido init.

    Lewis & Short latin dictionary > praecaedo

  • 6 praecise

    praecīsē, adv., v. praecido, P. a. fin.

    Lewis & Short latin dictionary > praecise

  • 7 praecisio

    praecīsĭo, ōnis, f. [praecido].
    I.
    A cutting off (post - Aug.):

    genitalium,

    App. M. 1, p. 106, 12.—
    B.
    Transf., concr., the piece cut off, a cut, cutting:

    tignorum,

    Vitr. 4, 2; absol., id. 5, 7.—
    II.
    In rhetoric, a breaking off abruptly, = aposiôpêsis, Auct. Her. 4, 30, 41.—
    III.
    An overreaching (late Lat.):

    finis praecisionis tuae,

    Vulg. Jer. 51, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > praecisio

  • 8 praecisum

    praecīsum, i, n., v. praecido, P. a.

    Lewis & Short latin dictionary > praecisum

  • 9 praecisura

    praecīsūra, ae, f. [praecido], a cutting, cut, paring (post - class.):

    asparagorum,

    Apic. 4, 2:

    agrorum,

    Front. Colon. p. 102; 126; 140 Goes.

    Lewis & Short latin dictionary > praecisura

  • 10 praecisus

    praecīsus, a, um, Part. and P. a., from praecido.

    Lewis & Short latin dictionary > praecisus

  • 11 reseco

    rĕ-sĕco, cŭi, ctum (resecavi, Symm. Ep. 10, 73:

    resecata,

    Eum. Grat. Act. ad Const. 11 fin.), 1, v. a., to cut loose, cut off (class.; esp. in the trop. signif.; cf. praecido).
    I.
    Lit.:

    ut linguae scalpello resectae liberarentur,

    Cic. Div. 2, 46, 96:

    os,

    id. Leg. 2, 22, 55:

    palpebras,

    id. Pis. 19, 43:

    enodes truncos,

    Verg. G. 2, 78:

    radices,

    Ov. M. 7, 264:

    longos ferro capillos,

    id. ib. 11, 182:

    de tergore partem Exiguam,

    id. ib. 8, 650:

    barba resecta,

    id. Tr. 4, 10, 58:

    alas,

    id. R. Am. 701:

    extremam partem ipsius unguis ad vivum,

    to the quick, Col. 6, 12, 3; 5, 9, 15:

    ungues,

    Val. Max. 3, 2, 15.—
    II.
    Trop., to cut off, curtail; to check, stop, restrain:

    quod aiunt, nimia resecari oportere, naturalia relinqui (shortly after, circumcidere and amputare),

    Cic. Tusc. 4, 26, 57; cf. id. ib. 4, 20, 46:

    quae resecanda erunt, non patiar ad perniciem civitatis manere,

    id. Cat. 2, 5, 11:

    libidinem,

    id. Att. 1, 18, 2:

    audacias et libidines,

    id. Verr. 2, 3, 89, § 208:

    crimina quaedam cum primā barbā,

    Juv. 8, 166:

    spatio brevi Spem longam reseces,

    Hor. C. 1, 11, 7; cf.:

    haec (dicta),

    Plin. Ep. 2, 5, 4; Juv. 8, 166:

    neque id ad vivum reseco, ut illi qui haec subtilius disserunt,

    i. e. nor do I take this in too strict a sense, Cic. Lael. 5, 18 (v. supra, I.):

    de vivo aliquid erat resecandum,

    was to be cut from the quick, id. Verr. 2, 3, 50, § 118.

    Lewis & Short latin dictionary > reseco

См. также в других словарях:

  • ՍՏՈՐԱԿՏՈՒՐ — ( ) NBH 2 0749 Chronological Sequence: 11c ՍՏՈՐԱԿՏՈՒՐ ԱՌՆԵԼ, ՍՏՈՐԱԿՏՐԵՄ. ὐποτέμνω succido, praecido Ի ստորէ կտրել. ստորախուզել. կարճել. տակէն կտրել. ... *Տե՛ս զիարդ ստորակտուր առնէ զդովն իւր: Ստորակտրէր զերկիւղն. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 33. եւ 26 …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՍՏՈՐԱԿՏՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 0749 Chronological Sequence: 11c ն. ՍՏՈՐԱԿՏՈՒՐ ԱՌՆԵԼ, ՍՏՈՐԱԿՏՐԵՄ. ὐποτέμνω succido, praecido Ի ստորէ կտրել. ստորախուզել. կարճել. տակէն կտրել. ... *Տե՛ս զիարդ ստորակտուր առնէ զդովն իւր: Ստորակտրէր զերկիւղն. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 33. եւ 26 …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»