Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

point+out

  • 41 aedituus

    aedĭtŭus, i, m. [aedes-tueor; quasi a tuendis aedibus appellatus, Gell. 12, 10], a keeper of a temple, a sacristan, hierophulax (first used in polite language in the time of Varro for aeditumus; v. the word and the passage cited from Varr.).
    I.
    Lit., Plaut. Curc. 1, 3, 48: aeditui custodesque mature sentiunt, etc., * Cic. Verr. 2, 4, 44; Suet. Dom. 1 al. It belonged also to the office of the aeditui to conduct strangers through the temple, and point out its curiosities, hence Horace says: quales aedituos habeat virtus, what panegyrists, Ep. 2, 1, 230.—
    II.
    In gen., priests, ministers (eccl.):

    erunt in sanctuario meo aeditui,

    Vulg. Ezech. 44, 1; ib. Ose. 10, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > aedituus

  • 42 assignifico

    as-signĭfĭco ( ads-), āre, v. a.
    I.
    To show, make evident:

    olim tonsores non fuisse adsignificant antiquorum statuae,

    Varr. R. R. 2, 11, 10.—
    II.
    To denote, point out: locum, Varr. ap. Gell. 10, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > assignifico

  • 43 canto

    canto, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [cano], freq. in form, but mostly agrees in meaning with cano.
    I.
    Neutr., to produce melodious sounds (by the voice or an instrument), to sound, sing, play (class. in prose and poetry; rare in Cic.).
    A.
    Of men:

    Pamphilam Cantatum provocemus,

    Ter. Eun. 3, 1, 53:

    saltare et cantare,

    Cic. Cat. 2, 10, 23:

    neque enim vocum suavitate videntur aut novitate quădam cantandi revocare eos solitae (sirenes),

    id. Fin. 5, 18, 49:

    Arcades ambo Et cantare pares,

    Verg. E. 7, 5; 10, 32:

    cantando victus,

    id. ib. 3, 21; Tib. 2, 1, 66:

    adimam cantare severis,

    Hor. Ep. 1, 19, 9:

    ut (cantores) numquam inducant animum cantare rogati,

    id. S. 1, 3, 2; Suet. Tit. 3: non est Cantandum, there is no occasion for singing, i. e. for imagination, fiction, Juv. 4, 35.—Of an actor:

    cantante eo (Nerone) ne necessariă quidem causă excedere theatro licitum erat,

    Suet. Ner. 23; 20; id. Vesp. 4 al.; cf.

    under II. B. 2.: conducta veni, ut fidibus cantarem seni,

    Plaut. Ep. 3, 4, 64:

    structis avenis,

    Ov. M. 1, 677:

    ad chordarum sonum,

    Nep. Epam. 2, 1.—Less freq. of instrumental music, and only with abl. of the instrument (cf. cano):

    tibiis,

    Nep. Epam. 2, 1; id. ib. praef. § 1; Vulg. Luc. 7, 32:

    lituo, tubă,

    Gell. 20, 2, 2:

    calamo,

    Sen. Ben. 4, 6, 5: ad manum histrioni, in comedy, to sing and play while the actor accompanies the song with gestures or dancing, Liv. 7, 2, 10; cf. Val. Max. 2, 4, 4.— Pass. impers.:

    in caelo cantatur et psallitur,

    Arn. 3, 21.—Prov.:

    surdo,

    Prop. 4 (5), 8, 47, and ad surdas aures, Ov. Am. 3, 7, 61, to preach to deaf ears; cf. cano, II. B.—
    2.
    Of the singing pronunciation of an orator, to declaim in a singing tone, to sing, drawl: si cantas, male cantas, si legis, cantas, C. Caesar ap. Quint. 1, 8, 2; 11, 1, 56; 11, 3, 57; 11, 3, 58; 11, 3, 59; 11, 3, 60; cf. Juv. 10, 178.—Hence, to recite, declaim:

    quaecumque sedens modo legerat, haec eadem... cantabit versibus isdem,

    Juv. 7, 153.—
    B.
    Of birds and fowls:

    prius quam galli cantent,

    crow, Plaut. Mil. 3, 1, 96; so,

    deos gallis signum dedisse cantandi,

    Cic. Div. 2, 26, 57:

    cantantes aves,

    Prop. 4 (5), 9, 30.—
    C.
    Transf., of instruments, to sound, resound:

    pastoris bucina cantat,

    Prop. 4 (5), 10, 30:

    cantabat fanis, cantabat tibia ludis,

    Ov. F. 6, 659 sq. —
    II. A.
    With the song itself, carmen, versus, etc., as object, to sing, play, recite:

    carmina non prius Audita canto,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    rustica verba,

    Tib. 2, 1, 52:

    Hymen cantatus,

    Ov. H. 12, 137; cf.:

    Hymenaeum qui cantent,

    Ter. Ad. 5, 7, 7:

    obscena,

    Ov. F. 3, 676.—
    B.
    With particular persons or things, the subjects of song, as objects, to sing, to celebrate or praise in song, sing of, write poetry upon, etc.:

    celebrem deum,

    Tib. 2, 1, 83:

    absentem amicam,

    Hor. S. 1, 5, 15:

    rivos,

    id. C. 2, 19, 11:

    convivia, proelia virginum,

    id. ib. 1, 6, 19:

    Augusti tropaea,

    id. ib. 2, 9, 19:

    Pythia (sc. certamina),

    id. A. P. 414:

    cantari dignus,

    Verg. E. 5, 54:

    per totum cantabimur orbem,

    Ov. Am. 1, 3, 25; 2, 17, 33; cf.:

    illa meis multum cantata libellis,

    Mart. 9, 50, 1:

    cantatus Achilles,

    Ov. Am. 2, 1, 29:

    laudes tuas,

    id. F. 2, 658. —Esp.,
    2.
    Of an actor, to represent a part, to act (cf. supra, I. A.):

    cantavit (Nero) Orestem matricidam, Oedipodem excaecatum, etc.,

    Suet. Ner. 21:

    Nioben,

    id. ib. 21:

    tragoedias,

    id. ib. 21:

    fabulam,

    id. ib. 46 fin.:

    epinicia,

    id. ib. 43 fin.
    C.
    Hence, because the oracles were of old uttered in verse, of any mysterious, prophetic, or warning utterance, to predict, warn, point out, indicate, make known, say:

    vera cantas? vana vellem,

    Plaut. Most. 4, 2, 64. —Of inanimate things:

    urna haec litterata est: ab se cantat cuja sit,

    Plaut. Rud. 2, 5, 21:

    civi inmoeni scin quid cantari solet?

    id. Trin. 2, 2, 69; id. Bacch. 4, 9, 61.—
    2.
    To bring something repeatedly to recollection, to reiterate, harp upon, forewarn of or against:

    haec dies noctes canto, ut caveas,

    Plaut. Trin. 2, 2, 12:

    harum mores,

    Ter. Heaut. 2, 3, 19:

    nam, ut scis, jam pridem istum canto Caesarem,

    Cic. Q. Fr. 2, 11 (13), 1:

    quid fati provida cantet avis,

    Tib. 2, 5, 12:

    quae me juvene utique cantare solebant,

    Quint. 8, 3, 76.—
    III.
    In the lang. of religion, as v. n. or a., to use enchantments, charms, incantations, to enchant, to charm, Cato, R. R. 160, 1; Varr. R. R. 1, 2, 27:

    frigidus in pratis cantando rumpitur anguis,

    Verg. E. 8, 71:

    cantata Luna,

    exorcised by magic, Prop. 4 (5), 5, 13:

    falx,

    Ov. H. 6, 84:

    herbae,

    id. M. 7, 98:

    ignis,

    Sil. 1, 430:

    tum quoque cantato densetur carmine caelum,

    an incantation, Ov. M. 14, 369.—
    B.
    To call forth, produce by charms:

    et chelydris cantare soporem,

    Sil. 8, 498:

    cantata umbra,

    Luc. 6, 767.

    Lewis & Short latin dictionary > canto

  • 44 commonstro

    com-monstro ( conm-), āvi, ātum, 1 (old form conmonstrasso = commonstravero, Plaut. Ep. 3, 4, 5), v. a., to show, point out something fully or distinctly (perh. only in Plaut., Terence, and Cic.):

    si istunc hominem, quem quaeritas, Tibi conmonstrasso,

    Plaut. Ep. 3, 4, 5; id. Poen. 5, 2, 83:

    parentes meos mihi,

    Ter. Heaut. 5, 4, 4:

    hominem commonstrarier Mihi istum volo, aut ubi habitet demonstrarier,

    id. Phorm. 2, 1, 75:

    aurum alicui,

    Cic. de Or. 2, 41, 174:

    viam,

    id. ib. 1, 46, 203:

    sedes argumentorum,

    id. ib. 2, 39, 162:

    leges fatales ac necessarias,

    id. Univ. 12 init. —With rel.:

    conmonstrabo, quo facile inveniatis loco,

    Plaut. Curc. 4, 1, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > commonstro

  • 45 conmonstro

    com-monstro ( conm-), āvi, ātum, 1 (old form conmonstrasso = commonstravero, Plaut. Ep. 3, 4, 5), v. a., to show, point out something fully or distinctly (perh. only in Plaut., Terence, and Cic.):

    si istunc hominem, quem quaeritas, Tibi conmonstrasso,

    Plaut. Ep. 3, 4, 5; id. Poen. 5, 2, 83:

    parentes meos mihi,

    Ter. Heaut. 5, 4, 4:

    hominem commonstrarier Mihi istum volo, aut ubi habitet demonstrarier,

    id. Phorm. 2, 1, 75:

    aurum alicui,

    Cic. de Or. 2, 41, 174:

    viam,

    id. ib. 1, 46, 203:

    sedes argumentorum,

    id. ib. 2, 39, 162:

    leges fatales ac necessarias,

    id. Univ. 12 init. —With rel.:

    conmonstrabo, quo facile inveniatis loco,

    Plaut. Curc. 4, 1, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > conmonstro

  • 46 demum

    dēmum (also demus, like prorsus, quorsus, rursus, deorsus, Liv. Andr. ap. Paul. ex Fest. p. 70, 8 Müll.; Plaut. Trin. 3, 3, 51 Ritschl and Brix), adv. [a sup. form from de, downmost; cf.: sub, summus], used to give prominence to an idea in opposition to or restriction of another, at length, at last, not till then; just, precisely; only, etc.
    I.
    In Latin of every period and description of writing (for syn. cf.: tandem, denique, postremum, primo).
    A.
    Enclitically with pronouns, like adeo (but less freq.), just, precisely, especially, exactly, indeed; also translated by an emphasis of the pronoun:

    id demum lepidumst,

    Plaut. Pers. 2, 3, 14; cf.:

    sic sentio, id demum aut potius id solum esse miserum, quod turpe sit,

    Cic. Att. 8, 8 init.:

    idem velle atque idem nolle, ea demum firma amicitia est,

    Sall. C. 20, 4; cf. id. ib. 12 fin.:

    relinquere aculeum in audientium animis is demum potest, qui, etc.,

    Plin. Ep. 1, 20, 18:

    tamquam ad eam linguam demum natus esset,

    Quint. 6 prooem. §

    11: me fortuna hac demum voluit consistere terra,

    Verg. A. 1, 629; cf. id. ib. 2, 743 al.:

    ille demum antiquis est adulescens moribus,

    Plaut. Capt. 1, 2, 20:

    per quaedam parva sane, si ipsa demum aestimes, ducunt,

    Quint. 1, 10, 5:

    vos demum, ut video, legem antiquastis sine tabella. Sed ego, etc.,

    Cic. Leg. 3, 17, 38 (but Bait. vos quidem):

    quae demum causae secundam valetudinem praestent, Cels. praef.: jam vero exsilium, si rerum naturam, non ignominiam nominis quaerimus, quantum demum a perpetua peregrinatione differt?

    Cic. Tusc. 5, 37, 107:

    sciscitando eo demum pervenit, ut haud procul esset, quin Remum agnosceret,

    Liv. 1, 5 fin.
    (β).
    Strengthened by a preceding verum enim vero, or a following profecto:

    verum enim vero id demum juvat, si quem, etc.,

    Ter. Ad. 2, 3, 2; Sall. C. 2, 9; cf. Liv. 4, 4:

    is demum profecto vitam aequa lance pensitabit, etc.,

    Plin. 7, 7, 5.—
    (γ).
    Separated from the pronoun:

    hoc est demum quod percrucior,

    Plaut. Bac. 5, 1, 13:

    illa seges demum,

    Verg. G. 1, 47.—
    B.
    Enclitically with the adverbs nunc, tum, or tunc, post, modo, jam, ibi, sic, etc.; just, precisely, not till; also freq. expressed by more strongly accenting those particles.—
    a.
    Nunc demum, Gr. nun dê, now, now at length, at last (cf.: nunc adeo, under 2. adeo, no. B. 2. c.):

    nunc demum ego cum illa fabulabor libere,

    Plaut. Poen. 5, 3, 40;

    so with scio,

    id. Epid. 3, 4, 22; id. Mil. 2, 6, 62;

    with intellego,

    Ter. Heaut. 2, 3, 12; cf.:

    nunc demum rescribo iis litteris, quas, etc.,

    Cic. Att. 16, 3; and:

    undevicesimo aetatis anno dicere in foro coepi et nunc demum, quid praestare debeat orator, adhuc tamen per caliginem video,

    yet it is only now that I am at length beginning to see, Plin. Ep. 5, 8, 8 et saep.—
    (β).
    In Plautus with following conjunctions, cum, quoniam, etc.:

    nunc demum a me insipienter factum esse arbitror, Cum rem cognosco,

    Plaut. Mil. 2, 6, 80; cf. id. Rud. 4, 4, 78.—
    (γ).
    Separated by pol, edepol, or other words:

    nunc pol demum ego sum liber,

    Plaut. Cas. 4, 4, 14:

    nunc edepol demum in memoriam regredior, cum cogito, etc.,

    id. Capt. 5, 4; 25; id. Cas. 4, 4, 14; id. Aul. 1, 2, 1:

    heu, nunc misero mihi demum Exsilium infelix!

    Verg. A. 10, 849.—
    b.
    Tum demum, then at length, then indeed (so most freq., esp. in the historians;

    in Caes. only in this connection): tum demum Liscus oratione Caesaris adductus, etc.,

    Caes. B. G. 1, 17; 1, 50, 2; 1, 51, 2; Liv. 2, 20; 3, 12; Plin. Ep. 6, 20, 6; Verg. A. 6, 330; 573; id. G. 3, 205; Ov. F. 4, 615 et saep.:

    utraque re satis experta tum demum consules,

    Liv. 2, 29.—
    (β).
    With foll. conjunct. ubi, si, cum, etc. (and in Plautus also separate; cf. above, no. 1. b. and c.):

    ubi expolivero, Magis hoc tum demum dices,

    Plaut. Poen. 1, 1, 61; Sall. J. 46; Cels. 7, 27 fin.:

    si id facies, tum demum scibis, etc.,

    Plaut. Mil. 4, 8, 56; id. Men. 2, 2, 71; Cic. Rep. 1, 24; cf. with quodsi, Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 4:

    ac tum demum, cum medium tenuere, etc.,

    Plin. Ep. 8, 20, 7:

    tum tu igitur demum id adulescenti aurum dabis, Ubi, etc.,

    Plaut. Trin. 3, 3, 52.—Once in this connection demum alone:

    servata res est demum, si illam videro,

    Plaut. Merc. 5, 2, 68.—
    c.
    Tunc demum (cf. Drak. Liv. 41, 3, 5):

    tunc demum intelleges, etc.,

    Sen. Ep. 121; Suet. Calig. 9; Vulg. Gen. 41, 9; and with cum, Col. praef. fin.;

    with ubi,

    Cels. 3, 6, and 10.—
    d.
    Post demum, afterwards, not till after:

    post eum demum huc cras adducam,

    Plaut. As. 5, 2, 65:

    post igitur demum, etc.,

    id. Amph. 3, 1, 16.—With post as praep.: unas enim post idus Martias, Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 4:

    post biduum demum,

    Suet. Aug. 10 fin.
    e.
    Modo demum, only now, now for the first time:

    modone id demum sensti,

    Ter. And. 5, 3, 11.—
    f.
    Jam demum, now at last, now (cf. dê... êdê, Eurip. Suppl. 980;

    Troad. 235),

    Ov. Tr. 2, 8.—
    g.
    Ibi demum, just there:

    illic ibi demum'st locus, ubi, etc.,

    Plaut. Capt. 5, 4, 3; Quint. 10, 3, 13:

    ibi demum morte quievit,

    Verg. A. 9, 445; cf. id. ib. 1, 629; Stat. Th. 2, 474; id. Silv. 2, 3, 14; cf.

    also ibi demum, of time,

    Ter. Hec. 1, 2, 53.—
    h.
    Sic demum:

    sic demum socios consumpta nocte reviso,

    Verg. A. 2, 795; 6, 154.—
    k.
    Ita demum, Vulg. 2 Mac. 6, 15.—
    2.
    With the abl. temp. or absol.:

    ego novus maritus anno demum quinto et sexagesimo fiam?

    Ter. Ad. 5, 8, 15:

    decimo demum pugnavimus anno,

    Ov. M. 13, 209:

    quarta vix demum exponimur hora,

    Hor. S. 1, 5, 23:

    hieme demum,

    Plin. Ep. 7, 2, 2:

    pontificatum maximum, quem numquam vivo Lepido auferre sustinuerat, mortuo demum suscepit,

    Suet. Aug. 31; cf.:

    appellato demum collegio obtinuit,

    id. Caes. 23:

    his demum exactis,

    Verg. A. 6, 637:

    noctu demum rex recessit,

    Curt. 7, 11, 20.—And once with the nominative of the part. perf.:

    damnatus demum, vi coactus reddidit Mille et ducentos Philippos,

    i. e. not until condemned, Plaut. Bac. 2, 4, 38.—
    C.
    To add emphasis to the idea contained in a proposition, in fact, in very truth, certainly, indeed (rare):

    ea sunt enim demum non ferenda in mendacio, quae, etc.,

    Cic. Rep. 2, 15:

    immemor est demum, nec frugum munere dignus, qui, etc.,

    Ov. M. 15, 122; Quint. 10, 6, 5;

    so to strengthen a comparative (cf.: adeo, etiam): latius demum ire,

    further yet, Plaut. Most. 3, 2, 156:

    num expositio haec longior demum esse debeat,

    Quint. 4, 2, 79.—
    II.
    In postAug. Latin.
    A.
    Only, solely, exclusively ( = duntaxat, tantum, solum, tantummodo, modo): ne vulgarem viam ingressus, alienis demum vestigiis insisterem, Quint. prooem. § 3; id. 2, 15, 1:

    adeo suis demum oculis credidit,

    id. 11, 3, 68: quaedam (verba) tertiae demum personae figura dicuntur, ut licet, piget, id. 1, 4, 29: [p. 545] qui (Cicero) non assecutus esset docendo judicem tantum et utiliter demum ac Latine perspicueque dicendo, ut, etc., id. 8, 3, 3 et saep.:

    nihil magis pro contione testatus est, quam id demum se habiturum, quod, etc.,

    but just that, Suet. Oth. 6 et saep.:

    ut non is demum sit veneficus, qui vitam abstulit data potione, sed etiam qui mentem,

    Quint. 9, 2, 105; cf.

    with the following verum etiam,

    id. 7 prooem. § 1.—
    b.
    Ita demum, only so; then or in that case only; not till then ( = tum demum);

    esp. freq. in conditional propositions: si plus humoris excernitur quam assumitur, ita demum secundae valetudinis spes est,

    Cels. 3, 21; Plin. Ep. 3, 3, 2; Suet. Claud. 25 al.—
    B.
    To point out something as taking place only after previous delay, at length, at last = tandem:

    quod oppidum Hispaniae frustra diu oppugnatum illitis demum galbano facibus succenderit,

    Suet. Galb. 3; cf. corresp. with tandem, id. Calig. 6.—
    * 2.
    For denique no. II. 2, finally, in fine:

    ex quibus alium Ciceroni, alium Caesari, singulis demum singulos opponeremus,

    Tac. Or. 26 fin. Cf. Hand Turs. II. p. 250-260; Zumpt ad Curt. 6, 39, 25; Mützell ad Curt. 3, 7, 8; 3, 22, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > demum

  • 47 dicio

    dĭcĭo, ōnis (less correctly, ditio; occurs only in the gen., dat., acc., and abl. sing., and in plur. once, Prud. Psych. 221; so Hemsterhuis, Orat. p. 7.—Georges rejects the dat. sing., but v. infra; cf. Neue, Formenl. 1, 514 sq.), f. [root dic-; Sanscr. dicami, point out; Gr. deiknumi; Lat. dico; cf.: condicio, judex], a t. t., milit. and polit., dominion, sovereignty, authority, rule, sway, power.
    I.
    Prop.:

    Commagenem, dicionis regiae usque ad id tempus, etc.,

    Suet. Vesp. 8:

    Poenum quod inter Alpes Apenninumque agri sit, suae dicionis fecisse,

    Liv. 21, 53;

    so,

    id. 21, 60; cf.:

    Tyros mare dicionis suae fecit,

    Curt. 4, 4 fin.Dat.:

    regionem dicioni ejus adjecit,

    Curt. 4, 1, 26; cf.:

    subjecit dicioni suae hostes,

    Front. Strat. 1, 3, 10:

    dicioni alicujus se permittere,

    Curt. 6, 5, 9; Vell. 2, 37, 3; Lact. 2, 12, 7; Plin. 5, 1, 1, § 2; Curt. 9, 7, 13; 8, 13, 1 al.:

    gentem dicioni nostrae subicere,

    Tac. A. 13, 55; cf. under no. II.— Acc. (very freq.):

    dedunt se, urbem et liberos In dicionem atque in arbitrium Thebano poplo,

    Plaut. Am. 1, 1, 103;

    so,

    Liv. 7, 31; id. 26, 33 fin. al.; cf.:

    omnia in dicionem tradere,

    Liv. 26, 43:

    omnes eas civitates in dicionem potestatemque populi Romani esse redactas,

    Caes. B. G. 2, 34 fin.;

    so,

    Cic. Agr. 2, 27 fin.; id. Prov. Cons. 13, 2; Liv. 26, 21; id. 41, 19: Suet. Tib. 16 et saep.; cf.:

    urbes multas sub imperium populi Romani dicionemque subjunxit,

    Cic. Verr. 2, 1, 21, 55; and:

    Ilergetes in jus dicionemque recepit,

    Liv. 21, 61:

    sub populi Romani imperium dicionemque cadere,

    Cic. Font. 1, 2; cf.:

    voluntate concedere in dicionem,

    Liv. 30, 7:

    in dicionem venire,

    id. 32, 31;

    so,

    id. 40, 28; Pompon. Dig. 1, 2, 2, § 32 et saep.:

    in amicitiam populi Romani dicionemque esse,

    Cic. Div. in Caecil. 20, 66 (cf. on the constr. esp. Kritz ad Sall. J. 112, 3).— Abl. (also very freq.):

    sub alicujus dicione atque imperio esse,

    Caes. B. G. 1, 31; Ov. M. 14, 609:

    nationes, quae in eorum regno ac dicione sunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 27 init.; and:

    in parte magis quam in dicione alicujus esse,

    Liv. 21, 5:

    in servitute atque in dicione alicujus teneri,

    Caes. B. G. 1, 33; cf.:

    terras omni dicione tenere,

    Verg. A. 1, 236;

    so,

    id. ib. 1, 622:

    dicione premere aliquos,

    id. ib. 7, 737; cf. id. ib. 10, 54.
    II.
    Transf., beyond milit. and polit. life:

    auris meas dedo in dicionem tuam,

    Plaut. Mil. 4, 1, 8:

    postquam res publica, in paucorum potentium jus atque dicionem concessit,

    Sall. C. 20, 7:

    omnis gentis, etc.... decemvirum dicioni, judicio potestatique permissa esse,

    Cic. Agr. 2, 15, 39; cf.:

    sub dicione ejus magistratus (sc. censoris),

    Liv. 4, 8:

    respirare contra nutum dicionemque alicujus,

    Cic. Quint. 30 fin.:

    aliquem in sua potestate ac dicione tenere,

    id. Verr. 2, 1, 38, § 97:

    caput liberum fidei suae commissum alienae dicioni subicere,

    Gell. 5, 19, 10 (dub. al. condicioni).

    Lewis & Short latin dictionary > dicio

  • 48 indico

    1.
    in-dĭco, āvi, ātum, āre, v. a. (indicasso, is, for indicavero, is, Plaut. Poen. 4, 2, 66; id. Rud. 4, 3, 89), to point out, indicate (class.).
    I.
    In gen., to show, declare, disclose, make known, reveal, betray.
    A.
    Of persons:

    rem omnem dominae indicavit,

    Cic. Clu. 64, 180:

    Catilina non se purgavit, sed indicavit,

    id. Mur. 25, 51:

    conscios delendae tyrannidis,

    id. Tusc. 2, 22, 52: jam me vobis indicabo, will betray or accuse myself, id. Arch. 11, 28:

    indicabo meum consilium tibi,

    id. Fam. 10, 21, 2:

    rem patri,

    Ter. Ad. 4, 4, 19:

    causam publicae pestis,

    Liv. 8, 18, 4:

    de conjuratione,

    to give information, inform, Sall. C. 48, 4:

    quis tibi de epistulis istis indicavit,

    Cic. Fl. 37, 92; Sall. C. 30, 6:

    aliquid in vulgus,

    to make publicly known, Cic. Univ. 2:

    satis est actori sic indicare,

    Quint. 4, 2, 7.—With rel. clause:

    contentus indicare quid facti sit,

    Quint. 4, 2, 128.—With acc. and inf.:

    digitis ita figuratis ut temporis et aevi (Janum) esse deum indicent,

    Plin. 34, 7, 16, § 33.—
    B.
    Of things concr. and abstr.:

    vultus indicat mores,

    shows, indicates, Cic. Leg. 1, 9; id. Brut. 94, 324:

    lacrimis dolorem,

    Nep. Att. 4 fin.:

    hoc res ipsa indicat,

    Ter. Eun. 4, 3, 16:

    id esse verum parva haec fabella indicat,

    Phaedr. 1, 15, 3:

    supercilia maxime indicant factum,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    ut epularum sollemnium fides ac tibiae... indicant,

    Cic. de Or. 3, 51, 197. — Pass.:

    aetas veterinorum indicatur dentibus,

    Plin. 11, 37, 64, § 168:

    cum res non gesta indicatur, sed ut sit gesta ostenditur,

    Quint. 9, 2, 40. —
    II.
    In partic.
    A.
    To intimate, give a hint of, to state briefly, mention:

    indicare convenit, quae prodit Onesicritus,

    Plin. 6, 23, 26, § 96:

    aliquid obiter,

    id. 33, 1, 5, § 15:

    nominatim,

    id. 15, 14, 15, § 49:

    ut indicavimus,

    id. 36, 15, 24, § 115.—
    B.
    To set or tell the price of a thing, to value, put a price on: hanc eme. Do. Modo ut sciam, quanti indicet, etc., Plaut. Pers. 4, 4, 25:

    indica, fac pretium,

    id. ib. 37:

    cum postulasset, ut sibi fundus semel indicaretur,

    Cic. Off. 3, 15, 62. —
    C.
    In jurid. Lat., to carry on a judicial process to conviction:

    Indicasse est detulisse, arguisse, accusasse et convicisse,

    Dig. 50, 16, 197.
    2.
    in-dīco, xi, ctum, 3 ( imp. indice, Plaut. Ps. 1, 5, 132:

    indixti for indixisti,

    Front. de Cels. Ep. 3), v. a. [in-dico], to declare publicly, to proclaim, publish, announce, to appoint (class.):

    totius Galliae concilium Bibracte indicitur,

    Caes. B. G. 7, 63; Liv. 1, 50, 4:

    forum,

    Verg. A. 5, 758: Romae [p. 934] dierum viginti supplicatio indicitur, Caes. B. G. 7, 90:

    exercitum in aliquem locum,

    to order it to, Liv. 6, 12; cf.

    of time: comitia in trinum nundinum,

    id. 3, 35, 1:

    bellum populo Romano suo nomine indixit,

    Cic. Cat. 2, 6, 14; cf. Varr. L. L. 6, § 61 Müll.:

    dies indicta pugnae,

    Liv. 10, 27, 3:

    justitium,

    Cic. Phil. 5, 12, 31: familiaribus cenas, to invite one ' s self as their guest, Suet. Ner. 27:

    iter alicui,

    Verg. A. 7, 468:

    funus,

    to invite to a funeral, Varr. L. L. 6, § 61 Müll.; Cic. Leg. 2, 24, 61; Suet. Caes. 84:

    simul divom templis indicit honorem,

    a thanksgiving, Verg. A. 1, 632; 3, 264; Sil. 7, 90.—With ut:

    in diem certam ut ad lucum Ferentinae conveniant indicit,

    Liv. 1, 50, 1. —
    B.
    Trop.:

    qui ipsi sibi bellum indixissent,

    are their own enemies, Cic. Fin. 5, 10, 29:

    philosophiae bellum indicere,

    id. de Or. 2, 37, 55.—
    II.
    Esp.
    A.
    To appoint a place of gathering, fix, name a destination or rendezvous:

    exercitu indicto ad portam Esquilinam in posteram diem,

    Liv. 6, 22, 8:

    exercitus omnis Aquiloniam est indictus,

    id. 10, 38, 4:

    exercitus Pisas indictus erat,

    id. 40, 41, 7:

    clam exercitu indicto,

    id. 41, 14, 2.—
    B.
    To impose, enjoin, inflict:

    multam,

    to impose a penalty, Plin. 18, 3, 3, § 11:

    tributum,

    Liv. 4, 60; cf.:

    servorum numerum et pondus argenti senatoribus,

    Tac. H. 3, 58:

    populo famem indixit,

    Suet. Cal. 26 fin.:

    sibimet ipse exsilium indixit,

    Liv. 39, 52, 9; cf.: sibi patientiam, to enjoin upon one ' s self, Sen. Ep. 123, 5:

    iter ad regem Latinum Indicit primis juvenum,

    Verg. A. 7, 468:

    certum dominis servorum numerum,

    Suet. Ner. 44; id. Aug. 25:

    libertus, cui patronus operas indicere vellet,

    to prescribe, Gai. Inst. 4, 162.

    Lewis & Short latin dictionary > indico

  • 49 ipse

    ipse ( ipsus, Cato, R. R. 70; 71; Plaut. Ps. 4, 7, 43; id. Trin. 2, 2, 40; 3, 1, 10 et saep.; Ter. And. 3, 2, 15; id. Eun. 3, 4, 8, id. Hec. 3, 5, 5; Jusjur. Milit. ap. Gell. 16, 4, 4 al.), a, um (ipsud, Gloss. Philox.); gen. ipsīus ( poet. also ipsĭus, Cat. 64, 43; Verg. A. 1, 114; 2, 772 al.; and dissyl. Ter. Heaut. 3, 3, 15; id. Phorm. 4, 5, 13: ipsi, Afran. ap. Prisc. 694); dat. ipsi (ipso, App. M. 10, p. 243, 24); pron. demonstr. [is - pse for pte; cf. sua-pte and -pote in ut-pote; root in potis; Sanscr. patis, lord, master; hence, = he, the master, himself, etc.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 866 sq.; Fick, Vergl. Wörterb. p. 116. Hence, in the original form, the pronoun is was declined, while the suffix was unchanged; thus eopte = eo ipso, Paul. ex Fest. p. 110:

    eapse = ea ipsa,

    id. p. 77; nom. sing. eapse, Plaut. Curc. 1, 3, 4; id. Cist. 1, 2, 17; id. Rud. 2, 3, 80; 2, 5, 21 al.; acc. eumpse, Plaut. Most. 1, 4, 32:

    eampse,

    Plaut. Aul. 5, 7; id. Cist. 1, 3, 22; id. Men. 5, 2, 22 al.; abl. eopse, Plaut. Curc, 4, 3, 6:

    eāpse,

    id. Trin. 4, 2, 132; id. Curc. 4, 3, 2; v. Neue, Formenl. 2, 197 sq.], = autos, self, in person, he (emphatic), himself, herself, itself, used both substantively and adjectively, to denote that person (thing) of which something is eminently or exclusively predicated.
    I.
    In gen.
    A.
    With substt. or pronn.
    1.
    Expressing eminence or distinction:

    ipse ille Gorgias... in illo ipso Platonis libro,

    Cic. de Or. 3, 32, 129:

    ille ipse Marcellus,

    id. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    natura ipsa,

    id. Brut. 29, 112:

    dicet pro me ipsa virtus,

    id. Fin. 2, 20, 65:

    ipsa res publica,

    id. Fam. 3, 11, 3:

    neque enim ipse Caesar est alienus a nobis,

    id. ib. 6, 10, 2:

    ipse Moeris,

    Verg. E. 8, 96:

    rex ipse Aeneas,

    id. A. 1, 575:

    ipse aries,

    id. E. 3, 95:

    ductores ipsi,

    id. A. 1, 189:

    si in ipsa arce habitarem,

    Liv. 2, 7, 10;

    esp. freq. with names of gods, etc.: naturas quas Juppiter ipse Addidit,

    Verg. G. 4, 149; id. A. 3, 222; Hor. C. 1, 16, 12:

    Pater ipse,

    Verg. G. 1, 121; Tib. 1, 4, 23:

    Venus ipsa,

    Hor. C. 2, 8, 13; Ov. H. 19, 159:

    ipse pater Pluton,

    Verg. A. 7, 327 et saep.—Prov.:

    audentes deus ipse juvat,

    Ov. M. 10, 586.—
    2.
    For emphasis or in contrast, very, just, precisely, self, in person:

    adest optime ipse frater,

    Ter. Eun. 5, 2, 66:

    in orationibus hisce ipsis,

    Cic. de Or. 1, 16, 73:

    ea ipsa hora,

    id. Fam. 7, 23, 4:

    nec carmina nobis Ipsa placent: ipsae rursus concedite silvae,

    Verg. E. 10, 63:

    tute ipse his rebus finem praescripsti,

    Ter. And. 1, 1, 124:

    lepide ipsi hi sunt capti,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 91:

    ego enim ipse cum eodem isto non invitus erraverim,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    ipse ille divinationis auctor,

    id. Div. 2, 28, 61:

    cariorem esse patriam quam nosmet ipsos,

    id. Fin. 3, 19, 64:

    eaque ipsa causa belli fuit,

    the very, the true cause, Liv. 1, 57, 1; esp. with is, in all persons and numbers:

    estne hic Philto? Is hercle'st ipsus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 31:

    cui tutor is fuerat ipse,

    Liv. 5, 33, 3:

    jam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi,

    even, Cic. Fin. 2, 28, 93 (Madv.); id. de Or. 2, 30, 132:

    tempus ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    duum vir ad id ipsum creatus,

    id. 2, 42, 5:

    Tullius et eos ipsos et per eos multitudinem aliam deduxit,

    id. 2, 38, 1:

    eorum ipsorum facta (opp. loca in quibus, etc.),

    Cic. Fin. 5, 1, 2:

    nec vero clarorum virorum post mortem honores permanerent, si nihil eorum ipsorum animi efficerent,

    id. de Sen. 22, 80:

    ad eum ipsum honorem deferre,

    Liv. 3, 51, 3; so sometimes with an inf. or subst.-clause:

    ipsum dicere ineptum,

    Cic. de Or. 1, 24, 112:

    quid juvat quod ante initum tribunatum veni, si ipsum, quod veni, nihil juvat?

    the mere fact, the fact alone, id. Att. 11, 9, 1:

    ipsum, quod habuisti,

    Sen. Cons. ad Marc. 12, 2:

    et ipsum, quod sum victus, ama,

    Luc. 8, 78.— Esp. in legal phrase: ipso jure, by the letter of the law, in legal strictness or precision, Gai Inst. 2, 198; 3, 181; 4, 106 sqq. et saep.—
    B.
    Alone, emphatically taking the place of an omitted person. or demonstr. pron.: Ar. Ubi is nunc est? He. Ubi ego minume atque ipsus se volt maxume, Plaut. Capt. 3, 4, 108; 4, 1, 10: Su. Is ipsusne's? Ch. Aio: Su. Ipsus es? id. Trin. 4, 2, 146:

    atque ipsis, ad quorum commodum pertinebat, durior inventus est Coelius,

    Caes. B. C. 3, 20, 4:

    quaeram ex ipsā,

    Cic. Cael. 14:

    tempus, quo ipse eos sustulisset, ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    agrum dare immunem ipsi, qui accepisset, liberisque,

    id. 21, 45, 5; 9, 34, 18; 10, [p. 999] 6, 10:

    laeta et ipsis qui rem gessere expugnatio fuit,

    id. 28, 4, 1:

    a nobis exposita, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant,

    Cic. Fin. 1, 5, 13.—So freq. in Cic. before a rel.:

    ut de ipso, qui judicarit, judicium fieri videretur,

    Cic. Inv. 1, 44, 82:

    ipsi omnia, quorum negotium est, ad nos deferunt,

    id. de Or. 1, 58, 250; 2, 14, 60; id. Div. in Caecil. 4, 13; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 28, 93:

    nullis definitionibus utuntur, ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita assentiatur,

    Cic. Fin. 3, 12, 40 Madv. —
    C.
    To make prominent one of two or more subjects of any predicate, he ( she, il), for his part, he too, also, as well.
    1.
    Ipse alone:

    litterae Metello Capuam adlatae sunt a Clodia, quae ipsa transiit,

    i. e. also, in person, Cic. Att. 9, 6, 3:

    Italiam ornare quam domum suam maluit: quamquam Italia ornata domus ipsa mihi videtur ornatior,

    id. Off. 2, 22, 76:

    tris ipse excitavit recitatores,

    he too, id. Clu. 51, 141:

    neque tanti timoris sum ut ipse deficiam,

    Caes. B. C. 2, 31, 8:

    Jugurtha, tametsi regem ficta locutum intellegebat, et ipse longe aliter animo agitabat,

    Sall. J. 11, 1:

    hoc Rhipeus, hoc ipse Dymas omnisque juventus Laeta facit,

    Verg. A. 2, 394.—
    2.
    With conjunctions.
    (α).
    With etiam (class.):

    ipse etiam Fufidius in numero fuit,

    Cic. Brut. 29, 112: scribebat orationes quas alii dicerent: quamquam is etiam ipse scripsit eas, quibus pro se est usus, sed non sine Aelio;

    his enim scriptis etiam ipse interfui,

    id. ib. 56, 206 sq. —
    (β).
    With quoque:

    quippe quia plebs senatus consultum solvit, ipsi quoque solutum vultis,

    Liv. 3, 21, 4:

    consul, quia collegae decretum triumphum audivit, ipse quoque triumphi flagitator Romam rediit,

    id. 8, 12, 9:

    cum subito Sulpicius et Albinovanus objecissent catervas, ipse quoque (Sulla) jaculatus, etc.,

    Flor. 3, 21, 7.—
    (γ).
    With et (et ipse = kai autos, ipse etiam; rare in Cic.; cf.

    Zumpt, Gram. § 698): tamen et ipsi tuae familiae genere et nomine continebuntur,

    Cic. Caecin. 20, 58:

    deseret eos quos una scis esse, cum habeat praesertim et ipse cohortis triginta?

    id. Att. 8, 7, 1; id. de Or. 1, 46, 202:

    Cornelius dictatorem Aemilium dixit, et ipse ab eo magister equitum est dictus,

    Liv. 4, 31, 5:

    credo ego vos, socii, et ipsos cernere,

    id. 21, 21, 3:

    Cornelio minus copiarum datum, quia L. Manlius praetor et ipse cum praesidio in Galliam mittebatur,

    id. 21, 17, 7:

    qui et ipse crus fregerat,

    Suet. Aug. 43:

    Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra Germanos feliciter et ipse pugnavit,

    Eutr. 8, 7:

    virtutes et ipsae taedium pariunt,

    Quint. 9, 4, 43. —
    (δ).
    With nec ( = ne ipse quidem):

    primis repulsis Maharbal cum majore robore virorum missus nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,

    Liv. 23, 18, 4:

    nihil moveri viderunt, nec ipsi quicquam mutarunt,

    id. 37, 20, 8:

    neque ipsi,

    id. 30, 42, 7: crimina non quidem nec ipsa mediocria;

    sed quid ista sunt prae iis, etc.,

    id. 34, 32, 9.
    II.
    Esp.
    A.
    By way of eminence, ipse is used to indicate the chief person, host, master, teacher, etc.:

    ipsa, the mistress, etc.: ipsus tristis,

    Ter. And. 2, 2, 23:

    ipsum praesto video,

    id. ib. 2, 5, 3:

    ego eo quo me ipsa misit,

    Plaut. Cas. 4, 2, 10:

    suam norat ipsam tam bene, quam puella matrem,

    Cat. 3, 7 (Müll., ipsa); cf.:

    Pythagorei respondere solebant, ipse dixit,

    i. e. Pythagoras, Cic. N. D. 1, 5, 10; cf.:

    nec hoc oratori contingere inter adversarios quod Pythagorae inter discipulos potest ipse dixit,

    Quint. 11, 1, 27:

    cum veniat lectica Mathonis plena ipso,

    the great man, Juv. 1, 33:

    anseris ante ipsum jecur,

    before the host, id. 5, 114.—
    B.
    Of or by one ' s self, of one ' s own accord = suā sponte, ultro:

    videar non ipse promisisse (opp. to fortuito),

    Cic. de Or. 1, 24, 111:

    de manibus delapsa arma ipsa ceciderunt,

    id. Off. 1, 22, 77:

    valvae clausae se ipsae aperuerunt,

    id. Div. 1, 37, 74:

    ipsae lacte domum referent distenta capellae Ubera,

    Verg. E. 4, 21:

    ipsi potum venient juvenci,

    id. ib. 7, 11; cf.:

    aliae ipsae Sponte sua veniunt,

    id. G. 2, 10:

    fruges sponte sua (tellus) primum ipsa creavit,

    Lucr. 2, 11, 58; and autai for automatoi, Theocr. Idyll. 11, 12.—
    C.
    Himself exclusively.
    1.
    By or in one ' s self, alone:

    haec ipse suo tristi cum corde volutat,

    Verg. A. 6, 185:

    his actis, aliud genitor secum ipse volutat,

    id. ib. 12, 843: tempus secum ipsa Exigit, id. ib. 4, 475:

    quam facile exercitu soclos conservaturus sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 45:

    multa secum ipse volvens,

    Sall. C. 32, 1:

    aestimando ipse secum,

    Liv. 25, 23, 11.—
    2.
    In one ' s self, for one ' s own sake:

    ipsam aequitatem et jus ipsum amare,

    Cic. Leg. 1, 18, 48.—
    3.
    Of one ' s self, of one ' s own nature, etc.:

    erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus,

    Cic. Clu. 15, 44:

    duo imperatores, ipsi pares, ceterum opibus disparibus,

    Sall. J. 52, 1:

    natura serpentium, ipsa perniciosa, siti accenditur,

    id. ib. 89, 5.—
    D.
    With advv. of time.
    1.
    Nunc ipsum, just now, at this very time:

    nunc ipsum exurit,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 16:

    nunc ipsum non dubitabo rem tantam adicere,

    Cic. Att. 7, 3, 2; 8, 9, 2:

    nunc tamen ipsum sine te esse non possum,

    id. ib. 12, 16. —
    2.
    Tum ipsum, just then, at that very time:

    id, quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,

    Cic. de Or. 1, 27, 124:

    ratio largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum ad facultates accommodanda est,

    id. Off. 2, 17, 60:

    et tum ipsum, cum immolare velis, extorum fieri mutatio potest,

    id. Div. 1, 52, 118; cf. id. Fin. 2, 20, 65 Madv.—
    E.
    With numerals, just, exactly, precisely (opp. fere):

    triginta dies erant ipsi, cum, etc.,

    Cic. Att. 3, 21 init.:

    ipsas undecim esse legiones,

    id. Fam. 6, 18, 2:

    nam cum dixisset minus 1000 (sc. milia), populus cum risu acclamavit, ipsa esse,

    id. Caecin. 10, 28; cf. id. Brut. 15, 61; 43, 162:

    ipso vigesimo anno,

    id. Verr. 2, 2, 9, § 25. —
    F.
    In reflexive uses,
    1.
    Ipse strengthens the subject when opposed in thought to other agents; the object, when opposed to other objects; cf. Zumpt, Gram. § 696; Kennedy, Gram. § 67, 3; Madv. Gram. § 487, 6. — Hence,
    a.
    With subject.
    (α).
    In gen.:

    non egeo medicina (i. e. ut alii me consolentur), me ipse consolor,

    Cic. Lael. 3, 10:

    Junius necem sibi ipse conscivit,

    id. N. D. 2, 3, 7:

    neque potest exercitum is continere imperator, qui se ipse non continet,

    id. de Imp. Pomp. 13, 38:

    Artaxerxes se ipse reprehendit,

    Nep. Dat. 5:

    ipsa se virtus satis ostendit,

    Sall. J. 85; cf.:

    deponendo tutelam ipse in se unum omnium vires convertit,

    Liv. 24, 4, 9:

    deforme etiam est de se ipsum praedicare,

    Cic. Off. 1, 38, 137.—
    (β).
    With special emphasis, ipse is joined to the subject to indicate its relation to itself as both subject and object, though the antithesis would suggest another case (Cic.):

    cum iste sic erat humilis atque demissus, ut non modo populo Romano, sed etiam sibi ipse condemnatus videretur,

    Cic. Verr. 1, 6, 17:

    si quis ipse sibi inimicus est,

    id. Fin. 5, 10, 28:

    qui ipsi sibi bellum indixissent,

    id. ib. 5, 10, 29:

    quoniam se ipsi omnes natura diligant,

    id. ib. 3, 18, 59:

    nam si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,

    id. de Or. 2, 2, 8.—
    b.
    With object:

    neque vero ipsam amicitiam tueri (possumus), nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

    Cic. Fin. 1, 20, 67:

    omne animal se ipsum diligit,

    id. ib. 5, 9, 24:

    fac ut diligentissime te ipsum custodias,

    id. Fam. 9, 14, 8:

    Pompeianus miles fratrem suum, dein se ipsum interfecit,

    Tac. H. 3, 51:

    Lentulum, quem mihi ipsi antepono,

    Cic. Fam. 3, 7, 5.—
    2.
    Ipse defines the subject of a reflexive pronoun:

    natura movet infantem, sed tantum ut se ipse diligat (where ipse shows that se refers to infantem),

    Cic. Fin. 2, 10, 33: proinde consulant sibi ipsi;

    jubeant abire se,

    Just. 16, 4, 15:

    neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,

    Nep. Paus. 4:

    in portis murisque sibimet ipsos tecta coëgerat aedificare,

    Liv. 27, 3, 2 (cf. 1. a. supra).—
    3.
    Ipse stands for the reflexive pronoun,
    a.
    Where the person or thing referred to is to be emphatically distinguished from others (class.):

    cum omnes se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed propter ipsos, necesse est ejus etiam partes propter se expeti, etc.,

    Cic. Fin. 5, 17, 46:

    quis umquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit?

    id. Sest. 14, 32:

    quos, quidquid ipsis expediat, facturos arbitrabimur,

    id. Fin. 2, 35, 117:

    qui negant se recusare, quo minus, ipsis mortuis, terrarum deflagratio consequatur,

    id. ib. 3, 19, 64:

    nec quid ipsius natura sit intellegit,

    id. ib. 5, 9, 24.—
    b.
    In a subordinate clause, to point out either the subject of the principal clause, or the chief agent or speaker;

    esp. where se or sibi is already applied to the subject of the subordinate clause: ne ob eam rem aut suae magnopere virtuti tribueret aut ipsos despiceret,

    Caes. B. G. 1, 13, 5:

    legatos ad consulem mittit, qui tantum modo ipsi liberisque vitam peterent,

    Sall. J. 16, 2; cf.:

    ipsis mortuis,

    Cic. Fin. 3, 19, 64:

    supra nihil, quantum in ipso est, praetermittere quo minus, etc.,

    id. Leg. 1, 21, 56:

    ipsius,

    id. ib. 2, 22, 55:

    nihil umquam audivi... nihil de re publica gravius, nihil de ipso modestius, i. e. de ipso dicente,

    id. Balb. 1, 2: id quod ipsum adjuvat (i. e. dicentem;

    opp. id quod adversario prodest),

    id. Inv. 1, 21, 30.—
    c.
    In gen., for an emphatic se or sibi (mostly post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 3, 12, 40):

    nam ipsis certum esse, etc.,

    Liv. 35, 46, 13:

    pravitas consulum discordiaque inter ipsos,

    id. 4, 26, 6:

    inexperta remedia haud injuria ipsis esse suspecta,

    Curt. 3, 5, 15:

    Graecis nuntiare jubet, ipsum quidem gratias agere, etc.,

    id. 3, 8, 7:

    dixit, ab illo deo ipsos genus ducere,

    id. 4, 2, 3:

    a quibus nec acceperunt injuriam nec accepisse ipsos existimant, Sen. de Ira, 2, 5, 1: intemperantiam in morbo suam experti parere ipsis vetant,

    id. ib. 3, 13, 5:

    sciunt ipsos omnia habere communia,

    id. Ep. 6, 3; 22, 10 et saep.; cf.:

    verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum,

    Cic. Fin. 3, 19, 64.—
    4.
    Ipse stands in free constr. with abl. absol. as with finite verb (cf. also quisque;

    only freq. in Liv. and post-Aug. writers): cum dies venit, causa ipse pro se dicta, quindecim milibus aeris damnatur,

    Liv. 4, 44, 10 Weissenb. ad loc.:

    Romani imperatores, junctis et ipsi exercitibus... ad sedem hostium pervenere,

    id. 29, 2, 2:

    C. Popilius, dimissis et ipse Atticis navibus... pergit,

    id. 45, 10, 2; cf.:

    Catilina et Autronius parabant consules interficere, ipsi fascibus conreptis Pisonem cum exercitu mittere,

    Sall. C. 18, 5:

    amisso et ipse Pacoro,

    Tac. G. 37; cf. also the emphatic use of ipse (like quisque) with abl. of gerund (freq. in Liv.):

    adsentando indignandoque et ipse,

    Liv. 40, 23, 1:

    cogendo ipse,

    id. 39, 49, 3:

    agendo ipse,

    id. 41, 24, 2:

    aestimando ipse secum,

    id. 25, 23, 11 et saep.
    Ipse is very rarely strengthened by the suffix -met:

    ipsemet abiit,

    Plaut.
    Am. prol. 102:

    ipsimet nobis,

    Cic. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    ipsemet profugiam,

    Sen. Ep. 117, 21; also Front. Aq. 74 ex conj.— Sup.: Com. Ergo ipsusne es? Charm. Ipsissumus, his own very self, Plaut. Trin. 4, 2, 146; cf. Gr. autotatos, Aristoph. Plut. 83; so,

    ipsimus and ipsima, for dominus and domina (cf II. A. supra),

    Petr. 75, 11; and:

    ipsimi nostri,

    id. 63, 3 Büch. ex conj.

    Lewis & Short latin dictionary > ipse

  • 50 ipsus

    ipse ( ipsus, Cato, R. R. 70; 71; Plaut. Ps. 4, 7, 43; id. Trin. 2, 2, 40; 3, 1, 10 et saep.; Ter. And. 3, 2, 15; id. Eun. 3, 4, 8, id. Hec. 3, 5, 5; Jusjur. Milit. ap. Gell. 16, 4, 4 al.), a, um (ipsud, Gloss. Philox.); gen. ipsīus ( poet. also ipsĭus, Cat. 64, 43; Verg. A. 1, 114; 2, 772 al.; and dissyl. Ter. Heaut. 3, 3, 15; id. Phorm. 4, 5, 13: ipsi, Afran. ap. Prisc. 694); dat. ipsi (ipso, App. M. 10, p. 243, 24); pron. demonstr. [is - pse for pte; cf. sua-pte and -pote in ut-pote; root in potis; Sanscr. patis, lord, master; hence, = he, the master, himself, etc.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 866 sq.; Fick, Vergl. Wörterb. p. 116. Hence, in the original form, the pronoun is was declined, while the suffix was unchanged; thus eopte = eo ipso, Paul. ex Fest. p. 110:

    eapse = ea ipsa,

    id. p. 77; nom. sing. eapse, Plaut. Curc. 1, 3, 4; id. Cist. 1, 2, 17; id. Rud. 2, 3, 80; 2, 5, 21 al.; acc. eumpse, Plaut. Most. 1, 4, 32:

    eampse,

    Plaut. Aul. 5, 7; id. Cist. 1, 3, 22; id. Men. 5, 2, 22 al.; abl. eopse, Plaut. Curc, 4, 3, 6:

    eāpse,

    id. Trin. 4, 2, 132; id. Curc. 4, 3, 2; v. Neue, Formenl. 2, 197 sq.], = autos, self, in person, he (emphatic), himself, herself, itself, used both substantively and adjectively, to denote that person (thing) of which something is eminently or exclusively predicated.
    I.
    In gen.
    A.
    With substt. or pronn.
    1.
    Expressing eminence or distinction:

    ipse ille Gorgias... in illo ipso Platonis libro,

    Cic. de Or. 3, 32, 129:

    ille ipse Marcellus,

    id. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    natura ipsa,

    id. Brut. 29, 112:

    dicet pro me ipsa virtus,

    id. Fin. 2, 20, 65:

    ipsa res publica,

    id. Fam. 3, 11, 3:

    neque enim ipse Caesar est alienus a nobis,

    id. ib. 6, 10, 2:

    ipse Moeris,

    Verg. E. 8, 96:

    rex ipse Aeneas,

    id. A. 1, 575:

    ipse aries,

    id. E. 3, 95:

    ductores ipsi,

    id. A. 1, 189:

    si in ipsa arce habitarem,

    Liv. 2, 7, 10;

    esp. freq. with names of gods, etc.: naturas quas Juppiter ipse Addidit,

    Verg. G. 4, 149; id. A. 3, 222; Hor. C. 1, 16, 12:

    Pater ipse,

    Verg. G. 1, 121; Tib. 1, 4, 23:

    Venus ipsa,

    Hor. C. 2, 8, 13; Ov. H. 19, 159:

    ipse pater Pluton,

    Verg. A. 7, 327 et saep.—Prov.:

    audentes deus ipse juvat,

    Ov. M. 10, 586.—
    2.
    For emphasis or in contrast, very, just, precisely, self, in person:

    adest optime ipse frater,

    Ter. Eun. 5, 2, 66:

    in orationibus hisce ipsis,

    Cic. de Or. 1, 16, 73:

    ea ipsa hora,

    id. Fam. 7, 23, 4:

    nec carmina nobis Ipsa placent: ipsae rursus concedite silvae,

    Verg. E. 10, 63:

    tute ipse his rebus finem praescripsti,

    Ter. And. 1, 1, 124:

    lepide ipsi hi sunt capti,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 91:

    ego enim ipse cum eodem isto non invitus erraverim,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    ipse ille divinationis auctor,

    id. Div. 2, 28, 61:

    cariorem esse patriam quam nosmet ipsos,

    id. Fin. 3, 19, 64:

    eaque ipsa causa belli fuit,

    the very, the true cause, Liv. 1, 57, 1; esp. with is, in all persons and numbers:

    estne hic Philto? Is hercle'st ipsus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 31:

    cui tutor is fuerat ipse,

    Liv. 5, 33, 3:

    jam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi,

    even, Cic. Fin. 2, 28, 93 (Madv.); id. de Or. 2, 30, 132:

    tempus ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    duum vir ad id ipsum creatus,

    id. 2, 42, 5:

    Tullius et eos ipsos et per eos multitudinem aliam deduxit,

    id. 2, 38, 1:

    eorum ipsorum facta (opp. loca in quibus, etc.),

    Cic. Fin. 5, 1, 2:

    nec vero clarorum virorum post mortem honores permanerent, si nihil eorum ipsorum animi efficerent,

    id. de Sen. 22, 80:

    ad eum ipsum honorem deferre,

    Liv. 3, 51, 3; so sometimes with an inf. or subst.-clause:

    ipsum dicere ineptum,

    Cic. de Or. 1, 24, 112:

    quid juvat quod ante initum tribunatum veni, si ipsum, quod veni, nihil juvat?

    the mere fact, the fact alone, id. Att. 11, 9, 1:

    ipsum, quod habuisti,

    Sen. Cons. ad Marc. 12, 2:

    et ipsum, quod sum victus, ama,

    Luc. 8, 78.— Esp. in legal phrase: ipso jure, by the letter of the law, in legal strictness or precision, Gai Inst. 2, 198; 3, 181; 4, 106 sqq. et saep.—
    B.
    Alone, emphatically taking the place of an omitted person. or demonstr. pron.: Ar. Ubi is nunc est? He. Ubi ego minume atque ipsus se volt maxume, Plaut. Capt. 3, 4, 108; 4, 1, 10: Su. Is ipsusne's? Ch. Aio: Su. Ipsus es? id. Trin. 4, 2, 146:

    atque ipsis, ad quorum commodum pertinebat, durior inventus est Coelius,

    Caes. B. C. 3, 20, 4:

    quaeram ex ipsā,

    Cic. Cael. 14:

    tempus, quo ipse eos sustulisset, ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    agrum dare immunem ipsi, qui accepisset, liberisque,

    id. 21, 45, 5; 9, 34, 18; 10, [p. 999] 6, 10:

    laeta et ipsis qui rem gessere expugnatio fuit,

    id. 28, 4, 1:

    a nobis exposita, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant,

    Cic. Fin. 1, 5, 13.—So freq. in Cic. before a rel.:

    ut de ipso, qui judicarit, judicium fieri videretur,

    Cic. Inv. 1, 44, 82:

    ipsi omnia, quorum negotium est, ad nos deferunt,

    id. de Or. 1, 58, 250; 2, 14, 60; id. Div. in Caecil. 4, 13; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 28, 93:

    nullis definitionibus utuntur, ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita assentiatur,

    Cic. Fin. 3, 12, 40 Madv. —
    C.
    To make prominent one of two or more subjects of any predicate, he ( she, il), for his part, he too, also, as well.
    1.
    Ipse alone:

    litterae Metello Capuam adlatae sunt a Clodia, quae ipsa transiit,

    i. e. also, in person, Cic. Att. 9, 6, 3:

    Italiam ornare quam domum suam maluit: quamquam Italia ornata domus ipsa mihi videtur ornatior,

    id. Off. 2, 22, 76:

    tris ipse excitavit recitatores,

    he too, id. Clu. 51, 141:

    neque tanti timoris sum ut ipse deficiam,

    Caes. B. C. 2, 31, 8:

    Jugurtha, tametsi regem ficta locutum intellegebat, et ipse longe aliter animo agitabat,

    Sall. J. 11, 1:

    hoc Rhipeus, hoc ipse Dymas omnisque juventus Laeta facit,

    Verg. A. 2, 394.—
    2.
    With conjunctions.
    (α).
    With etiam (class.):

    ipse etiam Fufidius in numero fuit,

    Cic. Brut. 29, 112: scribebat orationes quas alii dicerent: quamquam is etiam ipse scripsit eas, quibus pro se est usus, sed non sine Aelio;

    his enim scriptis etiam ipse interfui,

    id. ib. 56, 206 sq. —
    (β).
    With quoque:

    quippe quia plebs senatus consultum solvit, ipsi quoque solutum vultis,

    Liv. 3, 21, 4:

    consul, quia collegae decretum triumphum audivit, ipse quoque triumphi flagitator Romam rediit,

    id. 8, 12, 9:

    cum subito Sulpicius et Albinovanus objecissent catervas, ipse quoque (Sulla) jaculatus, etc.,

    Flor. 3, 21, 7.—
    (γ).
    With et (et ipse = kai autos, ipse etiam; rare in Cic.; cf.

    Zumpt, Gram. § 698): tamen et ipsi tuae familiae genere et nomine continebuntur,

    Cic. Caecin. 20, 58:

    deseret eos quos una scis esse, cum habeat praesertim et ipse cohortis triginta?

    id. Att. 8, 7, 1; id. de Or. 1, 46, 202:

    Cornelius dictatorem Aemilium dixit, et ipse ab eo magister equitum est dictus,

    Liv. 4, 31, 5:

    credo ego vos, socii, et ipsos cernere,

    id. 21, 21, 3:

    Cornelio minus copiarum datum, quia L. Manlius praetor et ipse cum praesidio in Galliam mittebatur,

    id. 21, 17, 7:

    qui et ipse crus fregerat,

    Suet. Aug. 43:

    Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra Germanos feliciter et ipse pugnavit,

    Eutr. 8, 7:

    virtutes et ipsae taedium pariunt,

    Quint. 9, 4, 43. —
    (δ).
    With nec ( = ne ipse quidem):

    primis repulsis Maharbal cum majore robore virorum missus nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,

    Liv. 23, 18, 4:

    nihil moveri viderunt, nec ipsi quicquam mutarunt,

    id. 37, 20, 8:

    neque ipsi,

    id. 30, 42, 7: crimina non quidem nec ipsa mediocria;

    sed quid ista sunt prae iis, etc.,

    id. 34, 32, 9.
    II.
    Esp.
    A.
    By way of eminence, ipse is used to indicate the chief person, host, master, teacher, etc.:

    ipsa, the mistress, etc.: ipsus tristis,

    Ter. And. 2, 2, 23:

    ipsum praesto video,

    id. ib. 2, 5, 3:

    ego eo quo me ipsa misit,

    Plaut. Cas. 4, 2, 10:

    suam norat ipsam tam bene, quam puella matrem,

    Cat. 3, 7 (Müll., ipsa); cf.:

    Pythagorei respondere solebant, ipse dixit,

    i. e. Pythagoras, Cic. N. D. 1, 5, 10; cf.:

    nec hoc oratori contingere inter adversarios quod Pythagorae inter discipulos potest ipse dixit,

    Quint. 11, 1, 27:

    cum veniat lectica Mathonis plena ipso,

    the great man, Juv. 1, 33:

    anseris ante ipsum jecur,

    before the host, id. 5, 114.—
    B.
    Of or by one ' s self, of one ' s own accord = suā sponte, ultro:

    videar non ipse promisisse (opp. to fortuito),

    Cic. de Or. 1, 24, 111:

    de manibus delapsa arma ipsa ceciderunt,

    id. Off. 1, 22, 77:

    valvae clausae se ipsae aperuerunt,

    id. Div. 1, 37, 74:

    ipsae lacte domum referent distenta capellae Ubera,

    Verg. E. 4, 21:

    ipsi potum venient juvenci,

    id. ib. 7, 11; cf.:

    aliae ipsae Sponte sua veniunt,

    id. G. 2, 10:

    fruges sponte sua (tellus) primum ipsa creavit,

    Lucr. 2, 11, 58; and autai for automatoi, Theocr. Idyll. 11, 12.—
    C.
    Himself exclusively.
    1.
    By or in one ' s self, alone:

    haec ipse suo tristi cum corde volutat,

    Verg. A. 6, 185:

    his actis, aliud genitor secum ipse volutat,

    id. ib. 12, 843: tempus secum ipsa Exigit, id. ib. 4, 475:

    quam facile exercitu soclos conservaturus sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 45:

    multa secum ipse volvens,

    Sall. C. 32, 1:

    aestimando ipse secum,

    Liv. 25, 23, 11.—
    2.
    In one ' s self, for one ' s own sake:

    ipsam aequitatem et jus ipsum amare,

    Cic. Leg. 1, 18, 48.—
    3.
    Of one ' s self, of one ' s own nature, etc.:

    erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus,

    Cic. Clu. 15, 44:

    duo imperatores, ipsi pares, ceterum opibus disparibus,

    Sall. J. 52, 1:

    natura serpentium, ipsa perniciosa, siti accenditur,

    id. ib. 89, 5.—
    D.
    With advv. of time.
    1.
    Nunc ipsum, just now, at this very time:

    nunc ipsum exurit,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 16:

    nunc ipsum non dubitabo rem tantam adicere,

    Cic. Att. 7, 3, 2; 8, 9, 2:

    nunc tamen ipsum sine te esse non possum,

    id. ib. 12, 16. —
    2.
    Tum ipsum, just then, at that very time:

    id, quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,

    Cic. de Or. 1, 27, 124:

    ratio largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum ad facultates accommodanda est,

    id. Off. 2, 17, 60:

    et tum ipsum, cum immolare velis, extorum fieri mutatio potest,

    id. Div. 1, 52, 118; cf. id. Fin. 2, 20, 65 Madv.—
    E.
    With numerals, just, exactly, precisely (opp. fere):

    triginta dies erant ipsi, cum, etc.,

    Cic. Att. 3, 21 init.:

    ipsas undecim esse legiones,

    id. Fam. 6, 18, 2:

    nam cum dixisset minus 1000 (sc. milia), populus cum risu acclamavit, ipsa esse,

    id. Caecin. 10, 28; cf. id. Brut. 15, 61; 43, 162:

    ipso vigesimo anno,

    id. Verr. 2, 2, 9, § 25. —
    F.
    In reflexive uses,
    1.
    Ipse strengthens the subject when opposed in thought to other agents; the object, when opposed to other objects; cf. Zumpt, Gram. § 696; Kennedy, Gram. § 67, 3; Madv. Gram. § 487, 6. — Hence,
    a.
    With subject.
    (α).
    In gen.:

    non egeo medicina (i. e. ut alii me consolentur), me ipse consolor,

    Cic. Lael. 3, 10:

    Junius necem sibi ipse conscivit,

    id. N. D. 2, 3, 7:

    neque potest exercitum is continere imperator, qui se ipse non continet,

    id. de Imp. Pomp. 13, 38:

    Artaxerxes se ipse reprehendit,

    Nep. Dat. 5:

    ipsa se virtus satis ostendit,

    Sall. J. 85; cf.:

    deponendo tutelam ipse in se unum omnium vires convertit,

    Liv. 24, 4, 9:

    deforme etiam est de se ipsum praedicare,

    Cic. Off. 1, 38, 137.—
    (β).
    With special emphasis, ipse is joined to the subject to indicate its relation to itself as both subject and object, though the antithesis would suggest another case (Cic.):

    cum iste sic erat humilis atque demissus, ut non modo populo Romano, sed etiam sibi ipse condemnatus videretur,

    Cic. Verr. 1, 6, 17:

    si quis ipse sibi inimicus est,

    id. Fin. 5, 10, 28:

    qui ipsi sibi bellum indixissent,

    id. ib. 5, 10, 29:

    quoniam se ipsi omnes natura diligant,

    id. ib. 3, 18, 59:

    nam si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,

    id. de Or. 2, 2, 8.—
    b.
    With object:

    neque vero ipsam amicitiam tueri (possumus), nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

    Cic. Fin. 1, 20, 67:

    omne animal se ipsum diligit,

    id. ib. 5, 9, 24:

    fac ut diligentissime te ipsum custodias,

    id. Fam. 9, 14, 8:

    Pompeianus miles fratrem suum, dein se ipsum interfecit,

    Tac. H. 3, 51:

    Lentulum, quem mihi ipsi antepono,

    Cic. Fam. 3, 7, 5.—
    2.
    Ipse defines the subject of a reflexive pronoun:

    natura movet infantem, sed tantum ut se ipse diligat (where ipse shows that se refers to infantem),

    Cic. Fin. 2, 10, 33: proinde consulant sibi ipsi;

    jubeant abire se,

    Just. 16, 4, 15:

    neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,

    Nep. Paus. 4:

    in portis murisque sibimet ipsos tecta coëgerat aedificare,

    Liv. 27, 3, 2 (cf. 1. a. supra).—
    3.
    Ipse stands for the reflexive pronoun,
    a.
    Where the person or thing referred to is to be emphatically distinguished from others (class.):

    cum omnes se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed propter ipsos, necesse est ejus etiam partes propter se expeti, etc.,

    Cic. Fin. 5, 17, 46:

    quis umquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit?

    id. Sest. 14, 32:

    quos, quidquid ipsis expediat, facturos arbitrabimur,

    id. Fin. 2, 35, 117:

    qui negant se recusare, quo minus, ipsis mortuis, terrarum deflagratio consequatur,

    id. ib. 3, 19, 64:

    nec quid ipsius natura sit intellegit,

    id. ib. 5, 9, 24.—
    b.
    In a subordinate clause, to point out either the subject of the principal clause, or the chief agent or speaker;

    esp. where se or sibi is already applied to the subject of the subordinate clause: ne ob eam rem aut suae magnopere virtuti tribueret aut ipsos despiceret,

    Caes. B. G. 1, 13, 5:

    legatos ad consulem mittit, qui tantum modo ipsi liberisque vitam peterent,

    Sall. J. 16, 2; cf.:

    ipsis mortuis,

    Cic. Fin. 3, 19, 64:

    supra nihil, quantum in ipso est, praetermittere quo minus, etc.,

    id. Leg. 1, 21, 56:

    ipsius,

    id. ib. 2, 22, 55:

    nihil umquam audivi... nihil de re publica gravius, nihil de ipso modestius, i. e. de ipso dicente,

    id. Balb. 1, 2: id quod ipsum adjuvat (i. e. dicentem;

    opp. id quod adversario prodest),

    id. Inv. 1, 21, 30.—
    c.
    In gen., for an emphatic se or sibi (mostly post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 3, 12, 40):

    nam ipsis certum esse, etc.,

    Liv. 35, 46, 13:

    pravitas consulum discordiaque inter ipsos,

    id. 4, 26, 6:

    inexperta remedia haud injuria ipsis esse suspecta,

    Curt. 3, 5, 15:

    Graecis nuntiare jubet, ipsum quidem gratias agere, etc.,

    id. 3, 8, 7:

    dixit, ab illo deo ipsos genus ducere,

    id. 4, 2, 3:

    a quibus nec acceperunt injuriam nec accepisse ipsos existimant, Sen. de Ira, 2, 5, 1: intemperantiam in morbo suam experti parere ipsis vetant,

    id. ib. 3, 13, 5:

    sciunt ipsos omnia habere communia,

    id. Ep. 6, 3; 22, 10 et saep.; cf.:

    verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum,

    Cic. Fin. 3, 19, 64.—
    4.
    Ipse stands in free constr. with abl. absol. as with finite verb (cf. also quisque;

    only freq. in Liv. and post-Aug. writers): cum dies venit, causa ipse pro se dicta, quindecim milibus aeris damnatur,

    Liv. 4, 44, 10 Weissenb. ad loc.:

    Romani imperatores, junctis et ipsi exercitibus... ad sedem hostium pervenere,

    id. 29, 2, 2:

    C. Popilius, dimissis et ipse Atticis navibus... pergit,

    id. 45, 10, 2; cf.:

    Catilina et Autronius parabant consules interficere, ipsi fascibus conreptis Pisonem cum exercitu mittere,

    Sall. C. 18, 5:

    amisso et ipse Pacoro,

    Tac. G. 37; cf. also the emphatic use of ipse (like quisque) with abl. of gerund (freq. in Liv.):

    adsentando indignandoque et ipse,

    Liv. 40, 23, 1:

    cogendo ipse,

    id. 39, 49, 3:

    agendo ipse,

    id. 41, 24, 2:

    aestimando ipse secum,

    id. 25, 23, 11 et saep.
    Ipse is very rarely strengthened by the suffix -met:

    ipsemet abiit,

    Plaut.
    Am. prol. 102:

    ipsimet nobis,

    Cic. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    ipsemet profugiam,

    Sen. Ep. 117, 21; also Front. Aq. 74 ex conj.— Sup.: Com. Ergo ipsusne es? Charm. Ipsissumus, his own very self, Plaut. Trin. 4, 2, 146; cf. Gr. autotatos, Aristoph. Plut. 83; so,

    ipsimus and ipsima, for dominus and domina (cf II. A. supra),

    Petr. 75, 11; and:

    ipsimi nostri,

    id. 63, 3 Büch. ex conj.

    Lewis & Short latin dictionary > ipsus

  • 51 ita

    ĭta, adv. [pronom. stem i-; cf. is; Sanscr. itthā; Zend, itha], in the manner specified, in this manner, in this wise, in such a way, so, thus.
    I.
    In gen.
    A.
    Referring to what precedes, as has been said, thus, so:

    des operam ut investiges sitne ita,

    Cic. Att. 12, 17: vidi ego nequam homines, verum te nullum deteriorem. Phil. Ita sum, Plaut. Bacch. 5, 2, 60:

    ita aiunt,

    Ter. And. 1, 2, 21; 3, 3, 18; id. Ad. 5, 5, 7:

    et hercule ita fecit,

    Cic. Cael. 11, 37:

    factum est ita,

    id. Att. 7, 8, 4:

    aiunt enim te ita dictitare,

    id. Verr. 2, 3, 64, § 151;

    frequent in phrase: quae cum ita sint,

    since what has been said is true, id. Rosc. Com. 6, 17 init.; so,

    quod cum ita sit,

    id. Caecin. 12, 33:

    quae cum ita essent,

    id. Clu. 34, 94 fin.
    B.
    To introduce the thought which follows, thus, in the following manner, as follows, in this way:

    in tertio de oratore ita scriptum est, in perpetua, etc.,

    Quint. 9, 1, 25:

    haec ita digerunt: primum... secundum, etc.,

    id. 11, 2, 20:

    ita sciunt procuratores... nullius apud te auctoritatem valere plus quam meam,

    Cic. Fam. 13, 42, 4; id. Tusc. 3, 18, 41:

    ita constitui, fortiter esse agendum,

    id. Clu. 19, 51. —
    C.
    In affirmations, esp. in replies, yes, it is so, just so, true: quid istic tibi negoti est? Dav. Mihin'? Si. Ita, Ter. And. 5, 2, 8:

    an laudationes? ita, inquit Antonius,

    Cic. de Or. 2, 11, 44:

    Davusne? ita,

    Hor. S. 2, 7, 2; so in solemn affirmation: est ita: est, judices, ita, ut dicitur, Cic. Verr. 2, 4, 52, § 117:

    et certe ita est,

    id. Att. 9, 13, 2:

    ita est,

    Plaut. Ps. 1, 5, 51; Ter. And. 1, 1, 27;

    and in negations: non est ita,

    Cic. Off. 1, 44, § 158; strengthened by other particles of affirmation: as vero, profecto, prorsus, plane;

    ita vero,

    Plaut. Men. 5, 9, 37:

    ita profecto,

    id. Am. 1, 1, 214:

    non est profecto ita, judices,

    Cic. Rosc. Am. 40, 121:

    ita prorsus,

    id. Tusc. 2, 27, 67:

    prorsus ita,

    id. Leg. 3, 12, 26:

    ita plane,

    id. Tusc. 1, 7, 13; id. Ac. 2, 35, 113.—
    D.
    In interrogations, esp.
    a.
    Jeeringly, implying an affirmative, = alêthes: itane? really? truly? is it so? itane credis? Ter. And. 2, 3, 25; id. Eun. 5, 8, 28; Cic. Div. 2, 40, 83:

    itane est?

    id. Rosc. Am. 39, 113;

    so with vero or tandem: itane vero? ego non justus?

    Cic. N. D. 2, 4, 11; id. Verr. 2, 5, 30, § 77; id. Div. 1, 13, 23:

    itane tandem?

    id. Clu. 65, 182. —
    b.
    Where surprise or reproach is implied: quid ita? (Gr. ti dai), why so? how is that? what do you mean? accusatis Sex. Roscium. Quid ita? Cic. Rosc. Am. 12, 34; id. N. D. 1, 35, 99; id. Off. 2, 23, 83:

    quid ita passus est Eretriam capi? quid ita tot Thessaliae urbes? Quid ita, etc.,

    Liv. 32, 21, 13; 27, 34, 13; Plaut. Trin. 4, 2, 42.
    II.
    In partic.
    A.
    In comparisons, so.
    1.
    To point out the resemblance, usually corresponding to ut; sometimes to quasi, quomodo, quemadmodum, quam, tamquam, veluti, qualis, etc., as, like, in the same way as:

    non ita amo ut sani solent homines,

    Plaut. Merc. 2, 1, 38:

    ita ut res sese habet,

    Ter. Heaut. 4, 3, 24:

    ita vero, Quirites, ut precamini, eveniat,

    Cic. Phil. 4, 4, 10:

    omnis enim pecunia ita tractatur, ut praeda, a praefectis,

    id. Fam. 2, 17, 7:

    an ita tu's animata, ut qui expers matris imperiis sies?

    Plaut. As. 3, 1, 2:

    ut homost, ita morem geras,

    Ter. Ad. 3, 3, 77:

    ut hirundines... ita falsi amici, etc.,

    Auct. Her. 4, 48, 61:

    tametsi ita de meo facto loquor, quasi ego illud mea voluntate fecerim,

    Cic. Verr. 2, 1, 11, § 29:

    sed prorsus ita, quasi aut reus numquam esset futurus, aut, etc.,

    id. ib. 2, 4, 22, § 49; Quint. 9, 4, 87:

    me consulem ita fecistis, quomodo pauci facti sunt,

    Cic. Agr. 2, 1, 3; Quint. 11, 1, 92:

    quemadmodum dicimus non feci furtum, ita, non est hoc furtum,

    Quint. 7, 3, 1:

    non ita variant undae... quam facile mutantur amantes,

    Prop. 3, 5, 11:

    castra in hostico incuriose ita posita, tamquam procul abesset hostis,

    Liv. 8, 38, 2:

    neque enim ita se gessit tamquam rationem aliquando esset redditurus,

    Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49:

    Alexander ita cupide profectus fuerat, veluti, etc.,

    Just. 12, 2, 1:

    sane ita se habet sacrum, quale apud Homerum quoque est,

    Quint. 1, 5, 67.—
    2.
    Following or followed by ut, to denote that two things are in the same condition or category.
    (α).
    Ut... ita, as... so, just as... so also, alike... and, as well... as: Dolabellam ut Tarsenses, ita Laodiceni multo amentiores ultro arcessierunt, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 10:

    Hercules cum ut Eurysthei filios, ita suos configebat sagittis,

    Cic. Ac. 2, 28, 89; id. Leg. 2, 2, 5. —
    (β).
    Ut... ita, although... yet:

    ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse quis non videt?

    Cic. Fam. 10, 20, 2:

    haec omnia ut invitis, ita non adversantibus patriciis transacta,

    Liv. 3, 55, 15; cf.;

    pleraque Alpium sicut breviora ita arrectiora sunt,

    id. 21, 35, 11. —
    (γ).
    Ita ut, just as:

    ita ut occoepi dicere,

    Plaut. Poen. 2, 24; id. Trin. 4, 2, 52:

    ita ut antea demonstravimus,

    Caes. B. G. 7, 76; Cato, R. R. 144, 2.—
    3.
    In oaths, emphatic wishes, solemn assertions, etc., expressed by a comparison:

    ita ille faxit Juppiter,

    Plaut. Most. 2, 1, 51: ita me di ament, non nil timeo, i.e. may they so love me as it is true that, etc., Ter. Eun. 4, 1, 1; 3, 2, 21:

    ita sim felix,

    Prop. 1, 7, 3:

    sollicitat, ita vivam, me tua valetudo,

    Cic. Fam. 16, 20, 1; Verg. A. 9, 208; so, followed by ut, with indic.:

    ita mihi salvā re publicā vobiscum perfrui liceat, ut ego non moveor, etc.,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    ita me Venus amet, ut ego te numquam sinam, etc.,

    Plaut. Curc. 1, 3, 52:

    ita me amabit sancta Saturitas, itaque suo me condecoret cognomine, ut ego vidi,

    id. Capt. 4, 2, 97; by ut, with subj., adding a second wish:

    nam tecum esse, ita mihi omnia quae opto contingant, ut vehementer velim,

    Cic. Fam. 5, 21, 1; for which the abl. absol.: ita incolumi Caesare moriar, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, 3; for the subj. with ita, the fut. indic.:

    ita te amabit Juppiter, ut tu nescis?

    Plaut. Aul. 4, 10, 31; id. Merc. 4, 4, 22.—
    B.
    To denote a kind or quality, so, such, of this nature, of this kind:

    nam ita est ingenium muliebre,

    Plaut. Stich. 5, 5, 3:

    ita est amor: balista ut jacitur,

    id. Trin. 3, 2, 42:

    ita sunt res nostrae,

    Cic. Att. 4, 1, 8:

    ita sunt Persarum mores,

    Plaut. Pers. 4, 2, 25:

    si ita sum, non tam est admirandum regem esse me,

    Cic. Sull. 7, 22; id. Dom. 27, 71:

    ita inquam = hoc dico,

    id. Phil. 14, 5, 12.—
    C.
    To denote an expected or natural consequence, so, thus, accordingly, under these circumstances, in this manner, therefore:

    ita praetorium missum,

    Liv. 21, 54, 3:

    ita Jovis illud sacerdotium per hanc rationem Theomnasto datur,

    Cic. Verr. 2, 2, 51 fin.; esp.: ita fit, thus it comes to pass, hence it follows:

    ita fit ut animus de se ipse tum judicet, cum id ipsum, quo judicatur, aegrotet,

    Cic. Tusc. 3, 1, 1; id. Off. 1, 28, 101; 1, 45, 160:

    ita fit ut deus ille nusquam prorsus appareat,

    id. N. D. 1, 14, 37; id. Leg. 1, 15, 42; so in an inference, therefore: et deus vester nihil agens; expers virtutis igitur;

    ita ne beatus quidem,

    id. N. D. 1, 40, 110; Suet. Caes. 60; so,

    itaque (= et ita), crassum (caelum) Thebis, itaque pingues Thebani,

    Cic. Fat. 4, 7; id. N. D. 3, 17, 44.—
    D.
    Introducing a limitation or restriction, on the condition, on the assumption, in so far, to such an extent, only in so far, etc., commonly followed by ut:

    et tamen ita probanda est mansuetudo, ut adhibeatur rei publicae causa severitas,

    Cic. Off. 1, 25, 88:

    pax ita convenerat, ut Etruscis Latinisque fluvius Albula finis esset,

    Liv. 1, 3; 24, 29 fin.:

    sed ante omnia ita vos irae indulgere oportet, ut potiorem irā salutem habeatis,

    id. 23, 3; so with tamen:

    longiorem dicturis periodum colligendus est spiritus, ita tamen ut id neque diu neque cum sono faciamus,

    Quint. 11, 3, 53:

    haec ita praetereamus, ut tamen intuentes ac respectantes relinquamus,

    Cic. Sest. 5, 13. —
    E.
    To denote degree, so, to such a degree, so very, so much:

    quod quid ita placuerit iis, non video,

    Quint. 9, 4, 10:

    hoc tibi ita mando, ut dubitem an etiam te rogem, ut pugnes ne intercaletur,

    Cic. Att. 5, 9, 2:

    ita fugavit Samnites, ut, etc.,

    Liv. 8, 36; esp. with adjj.:

    judices ita fortes tamen fuerunt, ut... vel perire maluerint, quam,

    Cic. Att. 1, 16, 5:

    ita sordidus ut se Non umquam servo melius vestiret,

    Hor. S. 1, 1, 96:

    ita sunt omnia debilitata,

    Cic. Fam. 2, 5, 2; so with negatives: non (haud, nec, etc.) ita, not very, not especially:

    non ita magna mercede,

    Cic. Fam. 1, 9, 3:

    non ita lato interjecto mari,

    id. Or. 8, 25:

    non ita antiqua,

    id. Verr. 2, 4, 49, § 109:

    accessione utuntur non ita probabili,

    id. Fin. 2, 13, 42:

    haec nunc enucleare non ita necesse est,

    id. Tusc. 5, 8, 23:

    non ita multum provectus,

    id. Phil. 1, 3, 7:

    post, neque ita multo,

    Nep. Cim. 3, 4; id. Pel. 2, 4; id. Phoc. 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > ita

  • 52 moneo

    mŏnĕo, ŭi, ĭtum, 2 ( inf. pres. pass. monerier, Plaut. Capt. 2, 3, 36; perf. subj. moneris pro monueris, Pac. ap. Non. 507, 24 sq.; cf. Trag. Rel. p. 66 Rib.; likewise: di monerint meliora, Pac. ap. Non. l. l. p. 74 Rib.), v. a. [causative from the root men; whence memini, q. v., mens, mentio; lit. to cause to think].
    I.
    Lit., to remind, put in mind of, bring to one's recollection; to admonish, advise, warn, instruct, teach (syn.: hortor, suadeo, doceo): bene mones; tute ipse cunctas, Enn. ap. Non. 469, 25 (Com. v. 3 Vahl.):

    ea (auctoritas) adhibeatur ad monendum non modo aperte, sed etiam acriter,

    Cic. Lael. 13, 44:

    melius nos Zenonis praecepta monent,

    Juv. 15, 107.—
    (β).
    Aliquem de re:

    oro, ut Terentiam moneatis de testamento,

    Cic. Att. 11, 16, 5; id. Q. Fr. 2, 3, 6.—
    (γ).
    Aliquem aliquid:

    Fabius ea me ex tuis mandatis monuit,

    Cic. Fam. 3, 3, 1:

    id ipsum, quod me mones,

    id. Att. 14, 19, 1:

    sed eos hoc moneo, desinant furere,

    id. Cat. 2, 9, 20:

    vos quo pauca monerem advocavi,

    Sall. C. 58, 3; id. H. 2, 96, 8.— Hence also in pass., moneri aliquid:

    ut moneatur semper servos homo officium suam,

    Plaut. Stich. 1, 2, 1:

    nec ea, quae ab eā (naturā) monemur, audimus,

    Cic. Lael. 24, 88; cf. infra. x.—
    (δ).
    Aliquem alicujus rei (post-Aug., and only in Tac.; cf.:

    admoneo, commonefacio): Caecina milites temporis ac necessitatis monet,

    Tac. A. 1, 67 Nipperd. ad loc.:

    Plancinam Augusta monuit Agrippinam insectandi,

    id. ib. 2, 43.—
    (ε).
    With ut, ne, or the simple subj.:

    monere te atque hortari, ut in rem publicam incumberes,

    Cic. Fam. 10, 1, 2:

    monet ut suspiciones vitet,

    Caes. B. G. 1, 20: moneo, praedico, ante denuntio, abstineant, manus Cic. Verr. 1, 12, 36:

    moneo obtestorque ut, etc.,

    Sall. J. 10, 3; 49, 2; id. H. 4, 61, 23:

    vos, ne amittatis, etc.,

    id. J. 31, 25:

    Macedonas monebat, ne multitudine hostium... moverentur,

    Just. 11, 13:

    quamquam edicto monuisset ne quis quietem ejus interrumperet,

    Tac. A. 4, 67 init.
    (ζ).
    With an object- or rel.-clause:

    (Caesar) monuit ejus diei victoriam in earum cohortium virtute constare,

    Caes. B. C. 3, 89, 4:

    moneret rationem frumenti esse habendam,

    Hirt. B. G. 8, 34:

    Cerealis propinquos monebat fortunam belli mutare, etc.,

    Tac. H. 5, 24:

    Arminius colligi suos et propinquare silvis monitos vertit,

    id. A. 1, 63:

    ultro struebantur qui monerent perfugere ad Germaniae exercitus,

    id. ib. 4, 67 fin.:

    Radamistum obpugnationem celerare,

    id. ib. 12, 46; 13, 37; 16, 11; id. H. 4, 33:

    si te unum illud monuerimus, artem sine assiduitate dicendi non multum juvare,

    Auct. Her. 1, 1, 1:

    moneo, quid facto opus sit,

    Ter. Ad. 3, 4, 65:

    res monet cavere, consultare,

    Sall. C. 52, 3:

    alio properare tempus monet,

    id. J. 19, 2.— Pass.:

    cum Nicanorem insidiari Piraeo a Dercillo moneretur,

    Nep. Phoc. 2, 4.—
    b.
    Of inanim. and abstr. subjects:

    res ipsa monebat tempus esse,

    Cic. Att. 10, 8, 1:

    (sol) caecos instare tumultus Saepe monet,

    Verg. G. 1, 464:

    immortalia ne speres, monet annus,

    Hor. C. 4, 7, 7:

    natura monet festinare,

    Plin. 18, 25, 60, § 227:

    ut monet ira,

    Sall. H. 2, 41, 8:

    ratio ipsa monet amicitias comparare,

    Cic. Fin. 1, 20, 66.—
    II.
    Transf. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    Without the accessory notion of reminding or admonishing, in gen., to teach, instruct, tell, inform, point out; also, to announce, predict, foretell:

    tu vatem, tu diva, mone,

    instruct thy bard, Verg. A. 7, 42:

    velut divinitus mente monitā,

    Liv. 26, 19:

    hoc moneas precor,

    Ov. F. 4, 247:

    amici somnio monitus,

    Suet. Aug. 91:

    reddebant parvuli, quae monebantur,

    what they were taught, Plin. Pan. 26:

    vates Helenus cum multa horrenda moneret,

    announced, foretold, Verg. A. 3, 712; cf.:

    ante sinistra cavā monuisset ab ilice cornix, etc.,

    id. E. 9, 15:

    quid augurales alites vel cantus monerent,

    Amm. 28, 1:

    recte monemur, causas non utique ab ultimo esse repetendas,

    Quint. 5, 10, 83.—
    B.
    To punish, chastise (only in Tacitus):

    puerili verbere moneri,

    Tac. A. 5, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > moneo

  • 53 nota

    nŏta, ae, f. [nosco], a mark, sign, note (cf.: signum, insigne, indicium): nota alias significat signum; ut in pecoribus, tabulis, libris, litterae singulae aut binae, alias ignominiam, Paul. ex Fest. p. 174 Müll. (v. in the foll.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    reliquis epistulis notam apponam eam, quae mihi tecum convenit,

    Cic. Fam. 13, 6, a, 2:

    si signa et notas ostenderem locorum,

    id. de Or. 2, 41, 174; Liv. 37, 31:

    sive puer furens Impressit memorem dente labris notam,

    Hor. C. 1, 13, 11:

    caeruleae cui (angui) notae,

    Verg. A. 5, 87.—
    B.
    In partic.
    1.
    Notae litterarum, marks or characters in writing, letters:

    qui sonos vocis, qui infiniti videbantur, paucis litterarum notis terminavit,

    Cic. Tusc. 1, 25, 62:

    sortes in robore insculptae priscarum litterarum notis,

    id. Div. 2, 41, 85.—So without litterarum:

    quosque legat versus oculo properante viator, Grandibus in tituli marmore caede notis,

    Ov. Tr. 3, 3, 72:

    foliisque notas et nomina mandat,

    Verg. A. 3, 444: C nota praenominis, cum sola Gaium notat;

    item numeri cum centum significat,

    Diom. 418 P.—
    b.
    Transf., notae, a letter, epistle, writing ( poet.):

    inspicit acceptas hostis ab hoste notas,

    Ov. H. 4, 6; 20, 207; id. M. 6, 577:

    incisa notis marmora publicis,

    Hor. C. 4, 8, 13.—
    2.
    Secret characters, secret writing, cipher:

    in quibus (epistulis), si qua occultius perferenda essent, per notas scripsit,

    Suet. Caes. 56; id. Aug. 88; Cic. Mur. 11, 25; cf. Gell. 17, 9; Isid. Orig. 1, 25.—
    3.
    Short-hand characters, stenographic signs, used instead of the letters of the alphabet:

    apud veteres cum usus notarum nullus esset, propter perscribendi difficultatem... quaedam verba atque nomina ex communi sensu primis litteris notabant, et singulae litterae quid significarent, in promptu erat,

    Val. Prob. de Jur. Not. Signif. 1:

    quid verborum notas, quibus quamvis citata excipitur oratio et celeritatem linguae manus sequitur?

    Sen. Ep. 90, 25; Suet. Tit. 3:

    notis scriptae tabulae non continentur edicto, quia notas litteras non esse Pedius scripsit,

    Dig. 37, 1, 6; ib. 50, 13, 1, § 7: verba notis brevibus comprendere cuncta peritus, Raptimque punctis dicta praepetibus sequi, Prud. steph. 9, 23.—
    4.
    Memoranda, notes, brief extracts:

    idem (Aristoteles) locos, quasi argumentorum notas, tradidit,

    Cic. Or. 14, 46.—
    5.
    A note in music:

    notis musicis cantica excipere,

    Quint. 1, 12, 14. —
    6.
    A critical mark, made on the margin of a book in reading, to point out particular passages:

    notam apponere ad malum versum,

    Cic. Pis. 30, 73:

    mittam tibi libros, et imponam notas, ut ad ea ipsa protinus, quae probo et miror accedas,

    Sen. Ep. 6, 4; cf. Isid. Orig. 1, 21; Varr. R. R. 1, 59, 2.— Hence,
    b.
    Transf., a critical remark, a note, on a writing:

    ex notā Marcelli constat, etc.,

    Dig. 49, 17, 10; Cod. Th. 1, 4, 1.—
    7.
    A mark on a wine-cask, to denote the quality of the wine:

    nota Falerni,

    Hor. C. 2, 3, 8; id. S. 1, 10, 24.—Hence,
    b.
    Transf., a sort, kind, quality:

    eae notae sunt optimae,

    i. e. wines of those brands, Cic. Brut. 83, 287:

    ex hac notā corporum est aër,

    Sen. Q. N. 2, 2, 4:

    secundae notae mel,

    Col. 9, 15, 3:

    eum ex hac notā litteratorum esse,

    Petr. 83: de meliore notā, Cur. ap. Cic. Fam. 7, 29, 1:

    quaedam beneficia non sunt ex hac vulgari notā, sed majora,

    Sen. Ben. 3, 9, 1.—
    8.
    A distinguishing mark. distinctive feature:

    cujusque generis dicendi nota,

    Cic. Or. 23, 75; Phaedr. 4, 22, 22.—
    9.
    A nod, beck, sign:

    innuet: acceptas tu quoque redde notas,

    Ov. A. A. 3, 514; id. M. 11, 466. —
    10.
    A brand on the body of a bad slave:

    multos honesti ordinis, deformatos prius stigmatum notis, ad metalla condemnavit,

    Suet. Calig. 27.—Also of tattoo-marks:

    barbarus compunctus notis Thraciis,

    Cic. Off. 2, 7, 25:

    interstincti corpora... fucatis et densioribus notis,

    Amm. 31, 2, 14.—
    11.
    A mark, spot, mole on the body (syn.:

    naevus, macula): corpore traditur maculoso dispersis per pectus atque alvum genetivis notis,

    Suet. Aug. 80; Hor. C. 4, 2, 59.—
    12.
    A stamp impression on a coin:

    nummos omnis notae,

    Suet. Aug. 75; 94; id. Ner. 25.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a mark, sign, token:

    notae ac vestigia suorum flagitiorum,

    Cic. Verr. 2, 2, 47, § 115:

    quam scite per notas nos certiores facit Juppiter,

    id. Div. 2, 21, 47:

    mihi quoque impendere idem exitium, certis quibusdam notis augurabar,

    Plin. Ep. 3, 11, 3:

    nomina et notae morti destinatorum,

    Suet. Calig. 49:

    pro re publicā cicatrices ac notas virtutis accipere,

    Cic. Rab. Perd. 13, 36: interspirationis enim, non defatigationis nostrae neque librariorum notae, signs of punctuation marks, Cic. de Or. 3, 44, 173.—
    B.
    In partic.
    1.
    A characteristic quality, character:

    patefacta interiore notā animi sui,

    Suet. Tib. 54.—
    2.
    Nota censoria, or simply nota, the mark or note which the censors affixed in their lists of citizens to the name of any one whom they censured for immorality or want of patriotism:

    censoriae severitatis nota,

    Cic. Clu. 46, 129:

    patrum memoriā institutum fertur, ut censores motis e senatu adscriberent notas,

    Liv. 39, 42, 6 sq.:

    duo milia nominum in aerarios relata, tribuque omnes moti, additumque tam acri censoriae notae triste senatus consultum, ut, etc.,

    id. 24, 18, 9 Weissenb.:

    censores senatum sine ullius notā legerunt,

    not excluding any one, id. 32, 7, 3:

    censores eo anno... de senatu novem ejecerunt. Insignes notae fuerunt Maluginensis et Scipionis et, etc.,

    id. 41, 27, 1 sq.:

    notae jam destinatae exemptus est,

    Gell. 4, 20, 8; v. Dict. of Antiq. p. 664 sq.—Hence,
    b.
    Transf., a mark of ignominy or infamy, a reproach, disgrace: quem scis scire tuas omnes maculasque notasque, Lucil. ap. Non. 354, 21:

    quae nota domesticae turpitudinis non inusta vitae tuae est?

    Cic. Cat. 1, 6, 13:

    Gabinii litteras insigni quādam notā atque ignominiā novā condemnāstis,

    id. Prov. Cons. 10, 25:

    o turpem notam temporum illorum,

    id. Off. 3, 18, 74:

    homo omnibus notis turpitudinis insignis,

    id. Rab. Perd. 9, 24:

    nota ignominiaque Philippi,

    Liv. 21, 44, 7:

    sempiternas foedissimae turpitudinis notas subire,

    Cic. Pis. 18, 41:

    notā laborare,

    Dig. 3, 2, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > nota

  • 54 portendo

    portendo, di, tum, 3 ( inf. pres. portendier, Plaut. Poen. 3, 5, 4), v. a. [an archaic collat. form in relig. lang. of protendo, to stretch forth], to point out, indicate (future events, misfortunes, etc.), to foretell, predict, presage, portend (cf.:

    ostendo, monstro): ea (auspicia) illis exeuntibus in aciem portendisse deos,

    Liv. 30, 32, 9; cf.:

    di immortales mihi sacrificanti... laeta omnia prosperaque portendere,

    id. 31, 7 fin.:

    magnitudinem imperii portendens prodigium,

    id. 1, 55: populo commutationem rerum portendit fore, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 45:

    triginta annos Cyrum regnaturum esse portendi,

    Cic. Div. 1, 23, 46:

    quod portentum regni ruinam portendebat, of an earthquake,

    Just. 17, 1, 3.— Pass., to be indicated (by a sign), to threaten, impend.
    (α).
    Usually of bad fortune, loss, injury, etc.:

    nobis periculum magnum portenditur,

    Plaut. As. 3, 1, 27:

    haruspices dudum dicebant mihi, malum damnumque maximum portendier,

    id. Poen. 3, 5, 4; cf.:

    malum quod in quiete tibi portentum est,

    id. Curc. 2, 2, 22:

    quod in extis nostris portentum est,

    id. Poen. 5, 4, 35.—
    (β).
    Of good fortune, etc.:

    salvos sum: libertas portenditur,

    Plaut. Rud. 5, 3, 38:

    quid spei Latinis portendi?

    Liv. 1, 50. —Hence, portentum, i, n., a sign, token, omen, portent (syn.: ostentum, prodigium).
    I.
    Lit.:

    ex quo illa ostenta, monstra, portenta, prodigia dicuntur,

    Cic. N. D. 2, 3, 7; cf. Fest. p. 245 Müll.; and Paul. ex Fest. p. 244 Müll.:

    nam si quod raro fit, id portentum putandum est, sapientem esse portentum est,

    Cic. Div. 2, 28, 61: portentum inusitatum conflatum est recens, Poët. ap. Gell. 15, 4:

    alii portenta atque prodigia nunciabant,

    Sall. C. 30, 2:

    ne quaere profecto, Quem casum portenta ferant,

    Verg. A. 8, 533.—Of miracles, Vulg. Heb. 2, 4; id. Deut. 34, 11; cf. id. Marc. 13, 22.—
    II.
    Transf.
    A.
    A monster, monstrosity:

    cetera de genere hoc quae sunt portenta perempta,

    Lucr. 5, 37; Hor. Ep. 2, 1, 11:

    quale portentum neque militaris Daunias latis alit aesculetis Nec, etc.,

    id. C. 1, 22, 13:

    quae virgineo portenta sub inguine latrant,

    i. e. the dogs of Scylla, Ov. Am. 2, 16, 23:

    praeter naturam hominum pecudumque portentis,

    monstrous births, monsters, Cic. N. D. 2, 5, 14; cf.: bovem quendam putari deum, multaque alia portenta apud eosdem, id. Rep. 3, 9, 14.— Trop., in a moral sense, a monster of depravity:

    P. Clodius, fatale portentum prodigiumque rei publicae,

    Cic. Pis. 4, 9:

    Gabinius et Piso, duo rei publicae portenta ac paene funera,

    id. Prov. Cons. 1, 2:

    qualia demens Aegyptus portenta colat,

    Juv. 15, 2.—
    B.
    A marvellous or extravagant fiction, a strange tale, a wonderful story:

    cetera de genere hoc monstra et portenta locuntur,

    Lucr. 4, 590:

    poëtarum et pictorum portenta,

    Cic. Tusc. 1, 6, 11:

    portentum atque monstrum certissimum est, esse aliquem humanā specie et figurā, qui tantum immanitate bestias vicerit,

    id. Rosc. Am. 22, 63:

    portenta atque praestigias scribere,

    Gell. 10, 12, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > portendo

  • 55 praemonstro

    prae-monstro (old form praemo-stro, v. infra), āvi, ātum, 1, v. a., to show beforehand, to point out the way, to guide, direct.
    I.
    In gen. ( poet.):

    praemonstra docte, quid fabuletur,

    Plaut. Pers. 1, 3, 68:

    currenti spatium praemonstra,

    Lucr. 6, 93:

    te praemonstrante,

    under thy guidance, Stat. Th. 1, 66:

    praemostro tibi, ut,

    I caution you, that, Plaut. Trin. 2, 2, 61 Brix ad loc.:

    quae voluit mihi dixit, docuit et praemonstravit prius,

    id. ib. 4, 2, 12.—
    II.
    In partic., to denote beforehand, to predict, presage, prognosticate:

    magnum aliquid populo Romano praemonstrare et praecinere,

    Cic. Har. Resp. 10, 21:

    ventos futuros, id. poët. Div. 1, 7, 13: hanc suavitatem praemonstratam efficaci auspicio,

    Plin. 10, 29, 43, § 82.

    Lewis & Short latin dictionary > praemonstro

  • 56 quis

    1.
    quis, quid (old nom. plur. QVES, S. C. Bacch.), pron. interrog. [Sanscr. kis, in nakis = nemo; Gr. tis], who? which? what? what man? (while qui, quae, quod, interrog. is used adject.; for exceptions, v. qui and infra.—Quis is properly used only of more than two; uter, which of two? v. infra).
    I.
    Masc. and fem. quis; lit.,
    A.
    As subst., in a direct question.
    1.
    Of males:

    unde es? cujus es?

    whose are you? to whom do you belong? Plaut. Truc. 2, 7, 44: Da. Quis homo est? Pa. Ego sum Pamphilus, who is there? Ter. And. 5, 6, 1:

    quis clarior in Graeciā Themistocle? quis potentior?

    Cic. Lael. 12, 42; id. de Or. 3, 34, 137:

    quis Dionem doctrinis omnibus expolivit? non Plato?

    id. ib. 3, 34, 139.—
    2.
    Quis, of females, as subst. and adj. (ante- and post-class.): et quis illaec est, quae? etc., Enn. ap. Non. 198, 3 (Trag. v. 133 Vahl.): quis tu es mulier, quae? etc., Pac. ap. Non. 197, 33; cf. Varr. L. L. 6, § 60 Müll.:

    quis ea est, quam? etc.,

    who is she? Plaut. Aul. 2, 1, 48:

    quis haec est?

    id. Pers. 2, 2, 18:

    quis illaec est mulier, quae? etc.,

    id. Ep. 4, 1, 6:

    sed haec quis mulier est?

    id. Truc. 1, 1, 76: quis nostrarum fuit, Caecil. ap. Gell. 2, 23: quis haec est simia? Afran. ap. Charis. 1, p. 84.—
    B.
    As adj.
    1.
    Absol., what? i. e. what sort of a person or thing? quis videor? Cha. Miser aeque atque ego, in what state or condition do I seem? what do you think of me now? Ter. And. 4, 2, 19:

    quis ego sum? aut quae in me est facultas?

    Cic. Lael. 5, 17. —
    2.
    With nouns.
    (α).
    With words denoting a person (class.):

    quis eum senator appellavit,

    Cic. Cat. 2, 6, 12:

    quis gracilis puer,

    Hor. C. 1, 5, 1.—
    (β).
    In gen. (in Cic. only before a vowel, for qui):

    quis color,

    Verg. G. 2, 178:

    quisve locus,

    Liv. 5, 40:

    quod caedis initium? quis finis?

    Tac. A. 1, 48:

    quis esset tantus fructus?

    Cic. Lael. 6, 22. —
    II.
    In neutr.
    A.
    Lit.
    1.
    In simple constr.:

    quid dicam de moribus facillimis,

    Cic. Lael. 3, 11:

    quid est judicium corrumpere, si hoc non est?

    what is bribing the court, if this be not? id. Verr. 1, 10, 28:

    quid ais? quid tibi nomen est?

    Plaut. Am. 1, 1, 208.—
    2.
    With gen. partit., what? i. e. what sort of? what kind of a? quid mulieris Uxorem habes? what sort of a woman have you for a wife? Ter. Hec. 4, 4, 21:

    quid illuc est hominum secundum litus?

    what is that knot of people? Plaut. Rud. 1, 2, 60:

    quid caelati argenti, quid stragulae vestis, quid pictarum tabularum... apud illum putatis esse?

    Cic. Rosc. Am. 46, 133; cf.

    esp.: hoc enim, quis homo sit, ostendere est, non quid homo sit, dicere,

    i. e. to point out an individual, not to define a class, Gell. 4, 1, 12.—
    3.
    Esp. in phrase quid dico? what do I say? in correcting or strengthening the speaker's own expression:

    Romae a. d. XIIII. Kal. volumus esse. Quid dico? Volumus? Immo vero cogimur,

    Cic. Att. 4, 13, 1; id. Fam. 5, 15, 2; id. Mil. 28, 76; id. de Or. 2, 90, 365; id. Lig. 9, 26.—
    B.
    Transf.
    1.
    Quid? how? why? wherefore? quid? tu me hoc tibi mandasse existimas, ut? etc., Cic. Fam. 2, 8, 1:

    quid hoc?

    id. Tusc. 1, 11, 25:

    quid? eundem nonne destituisti?

    id. Phil. 2, 38, 99:

    eloquere, quid venisti?

    why? wherefore? Plaut. Am. 1, 1, 221:

    sed quid ego argumentor? quid plura disputo?

    Cic. Mil. 16, 44. —
    2.
    In quid? wherefore? for what? Sen. Ben. 4, 13, 3. —
    3.
    Quid, with particles:

    quid, quod?

    what shall be said to this, that? how is it that? and furthermore, moreover, Cic. Sen. 23, 83; id. Off. 3, 25, 94; id. Ac. 2, 29, 95 et saep.:

    quid ita?

    why so? id. N. D. 1, 35, 99: quid ni, also in one word, quidni? why not? (in rhet. questions, while cur non expects an answer); always with subj., Ter. Heaut. 5, 1, 34; Cic. de Or. 2, 67, 73; Sen. Tranq. 9, 3; id. Ira, 1, 6, 1; cf.

    separated: quid ego ni teneam?

    Plaut. Ps. 2, 2, 57; Ter. Ad. 4, 5, 28;

    and pleonastically: quid ni non,

    Sen. Ep. 52: quid si? how if? Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4:

    quid si illud addimus,

    Cic. Lael. 14, 50:

    quid tum?

    what then? how then? id. Tusc. 2, 11, 26; Verg. A. 4, 543; id. E. 10, 38; Hor. S. 2, 3, 230:

    quid ergo, ironically,

    Caes. B. G. 7, 77; Cic. Fam. 9, 15, 14:

    quid enim,

    id. Fin. 2, 19, 62; Liv. 20, 9.—
    III.
    In indirect discourse:

    quis sim, ex eo quem ad te misi, cognosces,

    Sall. C. 44, 5:

    rogitat quis vir esset,

    Liv. 1, 7, 9:

    videbis, quid et quo modo,

    Cic. Att. 11, 21, 1: quis quem, who... whom? who... the other? considera, quis quem fraudasse dicatur, who is said to have defrauded whom? id. Rosc. Com. 7, 21:

    quos autem numeros cum quibus misceri oporteat, nunc dicendum est,

    what... with what? id. Or. 58, 196:

    notatum in sermone, quid quo modo caderet,

    Quint. 1, 6, 16. — Quid with gen.:

    exponam vobis breviter, quid hominis sit,

    what sort of a man he is, Cic. Verr. 2, 2, 54, § 134:

    sciturum, quid ejus sit,

    what there is in it, how much of it may be true, id. Att. 16, 4, 3.— Rarely for uter, which of two, whether:

    incerti quae pars sequenda esset,

    Liv. 21, 39, 6:

    proelia de occupando ponte crebra erant, nec qui potirentur, satis discerni poterat,

    id. 7, 9, 7:

    ut dii legerent, qui nomen novae urbi daret,

    id. 1, 6, 4 Weissenb. ad loc.; id. 1, 24, 3; 9, 45, 8; 10, 12, 5; cf.: validior per Germaniam exercitus, propior aput Pannoniam;

    quos igitur anteferret?

    Tac. A. 1, 47.
    2.
    quis, quid, pron. indef.
    I.
    As subst.
    A.
    Alone, any one, any body, any thing; some one, somebody, something:

    aperite, heus! Simoni me adesse, quis nunciate,

    Plaut. Ps. 5, 1, 37:

    simplicior quis, et est, etc.,

    Hor. S. 1, 3, 63:

    quantum quis damni professus erat,

    Tac. A. 2, 26:

    quanto quis clarior,

    id. H. 3, 58:

    injuriam cui facere,

    Cic. Fin. 3, 21, 71.—
    B.
    In connection with si, ne, nisi, cum:

    si te in judicium quis adducat,

    Cic. Phil. 2, 14, 35:

    ne cui falso assentiamur,

    id. Fin. 3, 21, 72:

    si tecum agas quid,

    id. Off. 1, 2, 4:

    si quid in te peccavi ignosce,

    id. Att. 3, 15, 4:

    si quis quid de re publicā rumore acceperit,

    Caes. B. G. 6, 20:

    si quo usui esse posset,

    Liv. 40, 26, 8:

    ne quid nimis,

    Ter. And. 1, 1, 34:

    nisi quid existimas, etc.,

    Cic. Fam. 13, 73, 2:

    neve quis invitam cogeret esse suam,

    Prop. 1, 3, 30:

    cum quid,

    Col. 4, 25.—
    II.
    As adj.:

    jam quis forsitan hostis Haesura in nostro tela gerit latere,

    Tib. 1, 10, 13.
    3.
    quīs, for quibus, v. quis and qui.

    Lewis & Short latin dictionary > quis

  • 57 saltem

    saltem (sometimes in MSS. saltim; cf. Aus. Ep. 7, 23; and Prisc. p. 1013 P.), adv. [old acc. form, from salvus, salus]. prop., saved, reserved (salvā re; compare Engl. save, except). It serves to point out that which still remains or holds good, in spite of or by way of exception to something opposed to it; and accordingly is used (like certe, II.) as a restrictive particle, at least, at the least, at all events, anyhow.
    I.
    Affirmatively (class.).
    A.
    With a statement of the opposite:

    si illud non licet, Saltem hoc licebit,

    Ter. Eun. 4, 2, 12; Plaut. Capt. 3, 1, 26:

    semper tu hoc facito cogites, tute uti sis optimus: Si id nequeas, saltem ut optimis sis proximus,

    id. Trin. 2, 4, 86; cf. Quint. 10, 1, 127:

    saltem accurate, ut metui videar, si resciverim,

    Ter. And. 3, 2, 14:

    impetrabo, ut aliquot saltem nuptiis prodat dies,

    id. ib. 2, 1, 13:

    si alia membra vino madeant, cor sit saltem sobrium,

    Plaut. Truc. 4, 4, 2:

    etsi istuc mihi acerbum'st... saltem id volupe est, cum, etc.,

    id. Mil. 4, 5, 12:

    quo provocati a me venire noluerunt, revocati saltem revertantur,

    Cic. Agr. 3, 1, 1:

    attrepidate saltem, nam vos approperare haud postulo,

    Plaut. Poen. 3, 1, 41; cf.:

    vere nihil potes dicere: finge aliquid saltem commode,

    Cic. Rosc. Am. 19, 54; id. Fl. 13, 35:

    eripe mihi hunc dolorem aut minue saltem,

    id. Att. 9, 6, 5: neque iis (militibus) posse persuaderi, ut eum defendant aut sequantur saltem, * Caes. B. C. 1, 6; Quint. 6, 5, 1; Plaut. Merc. 3, 4, 52: utinam quietis temporibus atque aliquo, si non bono, at saltem certo statu civitatis haec inter nos studia exercere possemus! Cic. Fam. 9, 8, 2; id. Pis. 11, 24.—In a question:

    quis ego sum saltem, si non sum Sosia?

    tell me, at least, who I am; then who am I, pray? Plaut. Am. 1, 2, 282.—
    B.
    Without mention of the opposite:

    istuc sapienter saltem fecit filius,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 103:

    saltem aliquem velim, qui mihi ex his locis viam monstret,

    id. Rud. 1, 3, 29:

    saltem Pseudolum mihi dedas,

    id. Ps. 4, 7, 127:

    saltem aliquid de pondere detraxisset,

    Cic. Fin. 4, 20, 57:

    nunc saltem ad illos calculos revertamur,

    id. Att. 8, 12, 5:

    saltem tenet hoc nos,

    Hor. S. 1, 6, 44:

    ut opperiare hos sex dies saltem modo,

    Plaut. Ps. 1, 3, 87; cf.:

    triduom hoc saltem,

    id. Truc. 4, 4, 21:

    saltem tantisper, dum, etc.,

    id. Rud. 4, 4, 146:

    antehac quidem sperare saltem licebat: nunc etiam id ereptum est,

    Cic. Fam. 12, 23, 3:

    at grammatici saltem omnes descendent,

    Quint. 1, 4, 7. This last mode of enunciation forms the transition to its use,
    II.
    With the negatives non, neque, to indicate that not even a single remaining thing specified holds good; and, consequently, = ne... quidem, not at least, not even, nor even (so perh. only since the Aug. per.):

    ibi tribuni militum non praemunito vallo, non deorum saltem, si non hominum, memores, nec auspicato, etc.... instruunt aciem,

    Liv. 5, 38; 2, 43, 8; 6, 2, 19; Quint. 10, 7, 20; Plin. Pan. 82, 1; App. M. 7, p. 194, 33 al.:

    neque enim mihi illud saltem placet, quod, etc.,

    Quint. 1, 1, 24; cf.:

    nec vero saltem iis sufficiat, etc.,

    id. 10, 2, 15:

    non fratrem, non patruum saltem porta tenus obvium,

    Tac. A. 3, 5 fin.:

    nec deformitate istā saltem flumina carebant atque amnes,

    Plin. Pan. 82, 3:

    ut ipsum iter neque impervium neque saltem durum putent,

    Quint. 12, 11, 11:

    nec mihi statuta saltem cibaria praestabantur,

    App. M. 7, p. 194, 33.—Cf. with vix:

    illud vix saltem praecipiendum videtur, ne, etc.,

    Quint. 6, 4, 15.—After ne... quidem:

    ut ne a sententiis quidem ac verbis saltem singulis possit separari,

    Quint. 6, 5, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > saltem

  • 58 significo

    signĭfĭco, āvi, ātum, 1 ( dep. collat. form signĭfĭcor, acc. to Gell. 18, 12, 10, without an example), v. a. [signum-facio].
    I.
    In gen., to show by signs; to show, point out, express, publish, make known, indicate; to intimate, notify, signify, etc. (freq. and class.; syn.: monstro, declaro, indico).
    (α).
    With acc.:

    aliquid alicui,

    Plaut. Rud. 4, 1, 5:

    hoc mihi significasse et annuisse visus est,

    Cic. Verr. 2, 3, 91, § 213:

    quae significari ac declarari volemus,

    id. de Or. 3, 13, 49:

    gratulationem,

    id. Att. 4, 1, 5:

    stultitiam,

    id. Agr. 2, 12, 30:

    deditionem,

    Caes. B. G. 7, 40:

    timorem fremitu et concursu,

    id. ib. 4, 14:

    vir, quem ne inimicus quidem satis in appellando significare poterat,

    Cic. Font. 17, 39 (13, 29):

    aliquid per gestum,

    Ov. Tr. 5, 10, 36 et saep.— With two acc. (rare):

    ut eorum ornatus in his regem neminem significaret,

    Nep. Ages. 8, 2; id. Them. 2, 7.—
    (β).
    With object clause: hoc tibi non significandum solum, sed etiam [p. 1697] declarandum arbitror, nihil mihi esse potuisse tuis litteris gratius, Cic. Fam. 5, 13, 2; cf. id. Mil. 2, 4:

    provocationem a regibus fuisse significant nostri augurales,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    se esse admodum delectatos,

    id. ib. 3, 30, 42:

    omnes voce significare coeperunt, sese, etc.,

    Caes. B. G. 2, 13; 4, 3; cf.:

    hoc significant, sese ad statuas tuas pecuniam contulisse,

    Cic. Verr. 2, 2, 60, § 148.—
    (γ).
    With rel. or interrog.-clause:

    neque unde, nec quo die datae essent (litterae), aut quo tempore te exspectarem, significabant,

    Cic. Fam. 2, 19, 1:

    nutu significat, quid velit,

    Ov. M. 3, 643:

    (anseres et canes) aluntur in Capitolio, ut significent, si fures venerint, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    significare coeperunt, ut dimitterentur,

    Caes. B. C. 1, 86.—
    (δ).
    With de:

    significare de fugā Romanis coeperunt,

    Caes. B. G. 7, 26:

    est aliquid de virtute significatum tuā,

    Cic. Planc. 21, 52.—
    (ε).
    Absol.:

    diversae state... Neve inter vos significetis,

    Plaut. Truc. 4, 3, 14:

    significare inter sese coeperunt,

    Cic. de Or. 1, 26, 122:

    ut quam maxime significem,

    id. Tusc. 2, 20, 46:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    ubi major atque illustrior incidit res, clamore per agros regionesque significant,

    id. ib. 7, 3.—
    II.
    In partic.
    A.
    To betoken, prognosticate, foreshow, portend, mean (syn. praedico):

    futura posse a quibusdam significari,

    Cic. Div. 1, 1, 2:

    quid haec tanta celeritas festinatioque significat?

    id. Rosc. Am. 34, 97:

    quid sibi significent, trepidantia consulit exta,

    Ov. M. 15, 576; cf.:

    quid mihi significant ergo mea visa?

    id. ib. 9, 495:

    significet placidos nuntia fibra deos,

    Tib. 2, 1, 25:

    quae fato manent, quamvis significata, non vitantur,

    Tac. H. 1, 18.—
    2.
    To betoken a change of weather (post-Aug.):

    ventus Africus tempestatem significat, etc.,

    Col. 11, 2, 4 sq.:

    serenos dies (luna),

    Plin. 18, 35, 79, § 348:

    imbrem (occasus Librae),

    id. ib. 26, 66, § 246.— Absol.:

    terreni ignes proxime significant,

    Plin. 18, 35, 84, § 357.—
    B.
    To call, name:

    quod Antoninum filium suum ipse significari voluit,

    Capitol. Gord. 16.—
    C.
    To mean, import, signify; of words:

    carere hoc significat, egere eo, quod habere velis, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 36, 88:

    multa verba aliud nunc ostendunt, aliud ante significabant, ut hostis,

    Varr. L. L. 5, § 3 Müll.;

    9, § 85 ib.: videtis hoc uno verbo unde significare res duas, et ex quo et a quo loco,

    Cic. Caecin. 30, 88.—Of a fable:

    haec significat fabula dominum videre plurimum,

    Phaedr. 2, 8, 27; 4, 10, 16.— Hence, signĭfĭcans, antis, P. a., in rhet. lang., of speech, full of meaning, expressive, significant; graphic, distinct, clear:

    locorum dilucida et significans descriptio,

    Quint. 9, 2, 44:

    verba,

    id. 11, 1, 2; cf. id. 4, 2, 36; 4, 2, 8, prooem. §

    31: demonstratio,

    Plin. 8, 40, 61, § 147.— Transf., of orators:

    Atticos esse lucidos et significantes,

    Quint. 12, 10, 21.— Comp.:

    quo nihil inveniri possit significantius,

    Quint. 8, 2, 9; 8, 6, 6.— Sup.:

    significantissimum vocabulum,

    Gell. 1, 15, 17.— Adv.: signĭfĭcanter, clearly, distinctly, expressly, significantly, graphically:

    breviter ac significanter ordinem rei protulisse,

    Quint. 11, 1, 53:

    rem indicare (with proprie),

    id. 12, 10, 52:

    dicere (with ornate),

    id. 1, 7, 32.— Comp.:

    apertius, significantius dignitatem alicujus defendere,

    Cic. Fam. 3, 12, 3:

    narrare,

    Quint. 10, 1, 49:

    disponere,

    id. 3, 6, 65:

    appellare aliquid (with consignatius),

    Gell. 1, 25, 8:

    dicere (with probabilius),

    id. 17, 2, 11.— Sup., Pseudo Quint. Decl. 247.

    Lewis & Short latin dictionary > significo

  • 59 significor

    signĭfĭco, āvi, ātum, 1 ( dep. collat. form signĭfĭcor, acc. to Gell. 18, 12, 10, without an example), v. a. [signum-facio].
    I.
    In gen., to show by signs; to show, point out, express, publish, make known, indicate; to intimate, notify, signify, etc. (freq. and class.; syn.: monstro, declaro, indico).
    (α).
    With acc.:

    aliquid alicui,

    Plaut. Rud. 4, 1, 5:

    hoc mihi significasse et annuisse visus est,

    Cic. Verr. 2, 3, 91, § 213:

    quae significari ac declarari volemus,

    id. de Or. 3, 13, 49:

    gratulationem,

    id. Att. 4, 1, 5:

    stultitiam,

    id. Agr. 2, 12, 30:

    deditionem,

    Caes. B. G. 7, 40:

    timorem fremitu et concursu,

    id. ib. 4, 14:

    vir, quem ne inimicus quidem satis in appellando significare poterat,

    Cic. Font. 17, 39 (13, 29):

    aliquid per gestum,

    Ov. Tr. 5, 10, 36 et saep.— With two acc. (rare):

    ut eorum ornatus in his regem neminem significaret,

    Nep. Ages. 8, 2; id. Them. 2, 7.—
    (β).
    With object clause: hoc tibi non significandum solum, sed etiam [p. 1697] declarandum arbitror, nihil mihi esse potuisse tuis litteris gratius, Cic. Fam. 5, 13, 2; cf. id. Mil. 2, 4:

    provocationem a regibus fuisse significant nostri augurales,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    se esse admodum delectatos,

    id. ib. 3, 30, 42:

    omnes voce significare coeperunt, sese, etc.,

    Caes. B. G. 2, 13; 4, 3; cf.:

    hoc significant, sese ad statuas tuas pecuniam contulisse,

    Cic. Verr. 2, 2, 60, § 148.—
    (γ).
    With rel. or interrog.-clause:

    neque unde, nec quo die datae essent (litterae), aut quo tempore te exspectarem, significabant,

    Cic. Fam. 2, 19, 1:

    nutu significat, quid velit,

    Ov. M. 3, 643:

    (anseres et canes) aluntur in Capitolio, ut significent, si fures venerint, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    significare coeperunt, ut dimitterentur,

    Caes. B. C. 1, 86.—
    (δ).
    With de:

    significare de fugā Romanis coeperunt,

    Caes. B. G. 7, 26:

    est aliquid de virtute significatum tuā,

    Cic. Planc. 21, 52.—
    (ε).
    Absol.:

    diversae state... Neve inter vos significetis,

    Plaut. Truc. 4, 3, 14:

    significare inter sese coeperunt,

    Cic. de Or. 1, 26, 122:

    ut quam maxime significem,

    id. Tusc. 2, 20, 46:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    ubi major atque illustrior incidit res, clamore per agros regionesque significant,

    id. ib. 7, 3.—
    II.
    In partic.
    A.
    To betoken, prognosticate, foreshow, portend, mean (syn. praedico):

    futura posse a quibusdam significari,

    Cic. Div. 1, 1, 2:

    quid haec tanta celeritas festinatioque significat?

    id. Rosc. Am. 34, 97:

    quid sibi significent, trepidantia consulit exta,

    Ov. M. 15, 576; cf.:

    quid mihi significant ergo mea visa?

    id. ib. 9, 495:

    significet placidos nuntia fibra deos,

    Tib. 2, 1, 25:

    quae fato manent, quamvis significata, non vitantur,

    Tac. H. 1, 18.—
    2.
    To betoken a change of weather (post-Aug.):

    ventus Africus tempestatem significat, etc.,

    Col. 11, 2, 4 sq.:

    serenos dies (luna),

    Plin. 18, 35, 79, § 348:

    imbrem (occasus Librae),

    id. ib. 26, 66, § 246.— Absol.:

    terreni ignes proxime significant,

    Plin. 18, 35, 84, § 357.—
    B.
    To call, name:

    quod Antoninum filium suum ipse significari voluit,

    Capitol. Gord. 16.—
    C.
    To mean, import, signify; of words:

    carere hoc significat, egere eo, quod habere velis, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 36, 88:

    multa verba aliud nunc ostendunt, aliud ante significabant, ut hostis,

    Varr. L. L. 5, § 3 Müll.;

    9, § 85 ib.: videtis hoc uno verbo unde significare res duas, et ex quo et a quo loco,

    Cic. Caecin. 30, 88.—Of a fable:

    haec significat fabula dominum videre plurimum,

    Phaedr. 2, 8, 27; 4, 10, 16.— Hence, signĭfĭcans, antis, P. a., in rhet. lang., of speech, full of meaning, expressive, significant; graphic, distinct, clear:

    locorum dilucida et significans descriptio,

    Quint. 9, 2, 44:

    verba,

    id. 11, 1, 2; cf. id. 4, 2, 36; 4, 2, 8, prooem. §

    31: demonstratio,

    Plin. 8, 40, 61, § 147.— Transf., of orators:

    Atticos esse lucidos et significantes,

    Quint. 12, 10, 21.— Comp.:

    quo nihil inveniri possit significantius,

    Quint. 8, 2, 9; 8, 6, 6.— Sup.:

    significantissimum vocabulum,

    Gell. 1, 15, 17.— Adv.: signĭfĭcanter, clearly, distinctly, expressly, significantly, graphically:

    breviter ac significanter ordinem rei protulisse,

    Quint. 11, 1, 53:

    rem indicare (with proprie),

    id. 12, 10, 52:

    dicere (with ornate),

    id. 1, 7, 32.— Comp.:

    apertius, significantius dignitatem alicujus defendere,

    Cic. Fam. 3, 12, 3:

    narrare,

    Quint. 10, 1, 49:

    disponere,

    id. 3, 6, 65:

    appellare aliquid (with consignatius),

    Gell. 1, 25, 8:

    dicere (with probabilius),

    id. 17, 2, 11.— Sup., Pseudo Quint. Decl. 247.

    Lewis & Short latin dictionary > significor

  • 60 subostendo

    sŭb-ostendo, di, sum, 3, v. a., to point out secretly, to show indirectly (post-class.):

    aliquid,

    Tert. adv. Marc. 4, 38 med.; id. adv. Valent. 1:

    spes adventus Domini subostensa,

    id. Bapt. 19; id. Anim. 12.

    Lewis & Short latin dictionary > subostendo

См. также в других словарях:

  • point out — (something) to show or talk about something so others will notice it. Angela pointed out some spelling errors in my paper. Researchers point out that fish contain a type of fat that is good for you. We didn t notice the spout of a whale until… …   New idioms dictionary

  • point out — index apprise, bear (adduce), charge (instruct on the law), comment, convey (communicate), demonstrate ( …   Law dictionary

  • point out — [v] call attention to advert, allude, bring up, denote, designate, identify, indicate, mention, refer, remind, reveal, show, specify; concepts 49,73,261 Ant. distract …   New thesaurus

  • point out — verb 1. make or write a comment on (Freq. 42) he commented the paper of his colleague • Syn: ↑comment, ↑notice, ↑remark • Derivationally related forms: ↑remark (for: ↑ …   Useful english dictionary

  • point out — 1) PHRASAL VERB If you point out an object or place, you make people look at it or show them where it is. [V n P] They kept standing up to take pictures and point things out to each other... [V P n (not pron)] They d already driven along the… …   English dictionary

  • point out — phrasal verb [transitive] Word forms point out : present tense I/you/we/they point out he/she/it points out present participle pointing out past tense pointed out past participle pointed out 1) to show someone who a person is or where something… …   English dictionary

  • point out — Synonyms and related words: address to, advert, advert to, allude, allude to, assign, be taken as, bring to attention, bring to notice, bring up, call attention to, cite, conduct to, denominate, denote, designate, determine, direct attention to,… …   Moby Thesaurus

  • point out — phr verb Point out is used with these nouns as the subject: ↑article, ↑critic, ↑report, ↑sceptic, ↑writer Point out is used with these nouns as the object: ↑direction, ↑discrepancy, ↑error, ↑fault, ↑feature, ↑ …   Collocations dictionary

  • point out to somebody — ˌpoint ˈout (to sb) | ˌpoint sthˈout (to sb) derived to mention sth in order to give sb information about it or make them notice it • She tried in vain to point out to him the unfairness of his actions. • He pointed out the dangers of driving… …   Useful english dictionary

  • point out something — point out (something) to show or talk about something so others will notice it. Angela pointed out some spelling errors in my paper. Researchers point out that fish contain a type of fat that is good for you. We didn t notice the spout of a whale …   New idioms dictionary

  • point out an essential difference — index distinguish Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»