-
61 ogre,
sse m., f. (lat. Orcus, nom d'une divinité infernale) 1. човекоядец (в приказките); ламя; 2. прен. жесток, свиреп човек, изверг; manger comme un ogre, ям като ламя; l'ogre, de Corse прякор на Наполеон. -
62 Преисподняя
- barathrum; Orcus; infernum;• в преисподней - sub terris;
-
63 Ork
-
64 ladybird, steel-blue
DICTIONARY OF ANIMAL NAMES IN FIVE LANGUAGES > ladybird, steel-blue
-
65 abyssus
ăbyssus, i, f., = abussos (sc. limnê).1.A bottomless pit, an abyss, Isid. Orig. 13, 20.—2.The sea, Vulg. Gen. 1, 2.—3. 4. -
66 alter
alter, tĕra, tĕrum, adj. (the measure of the gen. sing. āltĕrĭŭs as paeon primus is supported in good Latin only by examples from dactylic verse (but see alterĭus in trochaic measure, Plaut. Capt. 2, 2, 56), in which īpsĭŭs, īllĭŭs, īstĭŭs, ūnĭŭs, etc., are used as dactyls; on the contr., the regular measure āltĕrīŭs, as ditrochaeus, is sufficiently confirmed by the foll. verses of Enn., Ter., and Ter. Maur.: mox cum alterīus abligurias bona, Enn. ap. Donat. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25 (Sat. 29 Vahl.):I.alterīus sua comparent commoda? ah!
Ter. And. 4, 1, 4:nec alter[imacracute]us indigéns opís veni,
Ter. Maur. p. 2432 P.;and sescupló vel una víncet alter[imacracute]us singulum,
id. ib. p. 2412 ib.; Prisc. p. 695 ib.; alterius is also commonly used as the gen. of alius, as alīus is little used (v. h. v. fin.).— Dat. sing. f.:alterae,
Plaut. Rud. 3, 4, 45; Ter. Heaut. 2, 3, 30; Caes. B. G. 5, 27; Nep. Eum. 1, 6; Col. 5, 11, 10) [a comp. form of al-ius; cf. Sanscr. antara = alius; Goth. anthar; Lith. antras = secundus; Germ. ander; Gr. heteros; Engl. either, other; also Sanscr. itara = alius], the other of two, one of two, the other, ho heteros.Lit.A.In gen.:B.nam huic alterae patria quae sit, profecto nescio,
Plaut. Rud. 3, 4, 45:necesse est enim sit alterum de duobus,
Cic. Tusc. 1, 41, 97:altera ex duabus legionibus,
Caes. B. C. 2, 20: mihi cum viris ambobus est amicitia;cum altero vero magnus usus,
Cic. Clu. 42, 117:alter consulum,
Liv. 40, 59:alter ex censoribus,
id. 40, 52:in alterā parte fluminis legatum reliquit,
on the other side, Caes. B. G. 2, 5; id. B. C. 3, 54:si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram,
Vulg. Matt. 5, 39; 28, 1.—Hence: alter ambove, one or both; commonly in the abbreviation:A. A. S. E. V. = alter ambove si eis videretur: utique C. Pansa, A. Hirtius consules alter ambove S. E. V. rationem agri habeant,
Cic. Phil. 5 fin. Wernsd.; cf. id. ib. 8, 11; 9, 7 fin.; 14, 14 fin.; cf.Brison. Form. pp. 218 and 219: absente consulum altero ambobusve,
Liv. 30, 23: ambo alterve, S. C. ap. Front. Aquaed. 100 fin. —Esp.1.a.. In distributive clauses: alter... alter, the one... the other (cf. alius, II. A.): ho heteros... ho heteros:b.Si duobus praefurniis coques, lacunā nihil opus erit. Cum cinere eruto opus erit, altero praefurnio eruito, in altero ignis erit,
Cato, R. R. 38, 9:alteram ille amat sororem, ego alteram,
Plaut. Bacch. 4, 4, 68; id. Am. 1, 2, 19; 1, 2, 20; Ter. Ad. 1, 2, 50:quorum alter exercitum perdidit, alter vendidit,
Cic. Planc. 35; so id. Rosc. Am. 6, 16: namque alterā ex parte Bellovaci instabant;alteram Camulogenus tenebat,
Caes. B. G. 7, 59 Herz.:conjunxit alteram (cortinam) alteri,
Vulg. Exod. 36, 10; 36, 22; ib. Joan. 13, 14; ib. Rom. 12, 5.—In same sense, unus... alter, one... the other, as in later Gr. heis men... heteros de: vitis insitio una est per ver, altera est cum uva floret;c.ea optima est,
Cato, R. R. 41, 1: Phorm. Una injuria est tecum. Chrem. Lege agito ergo. Phorm. Altera est tecum, Ter. Phorm. 5, 8, 90: uni epistolae respondi;venio ad alteram,
Cic. Fam. 2, 17, 6:nomen uni Ada, et nomen alteri Sella,
Vulg. Gen. 4, 19; ib. Matt. 6, 24:Erant duae factiones, quarum una populi causam agebat, altera optimatium,
Nep. Phoc. 3, 1; Liv. 31, 21:consules coepere duo creari, ut si unus malus esse voluisset, alter eum coërceret,
Eutr. 1, 8:Duo homines ascenderunt in templum, unus pharisaeus et alter publicanus,
Vulg. Luc. 18, 10 al. —Sometimes a subst., or hic, ille, etc., stands in the place of the second alter:(α).Epaminondas... Leonidas: quorum alter, etc... Leonidas autem, etc.,
Cic. Fin. 2, 30, 97; so Vell. 2, 71, 3:alter gladiator habetur, hic autem, etc.,
Cic. Rosc. Am. 6, 17:quorum alteri Capitoni cognomen est, iste, qui adest, magnus vocatur,
id. ib.:alterum corporis aegritudo, illum, etc.,
Flor. 4, 7.—Sometimesone alter is entirely omitted (cf. alius, II. A.; heteros, L. and S. I. 2.):(β).duae turmae haesere: altera metu dedita hosti, pertinacior (sc. altera), etc.,
Liv. 29, 33:hujus lateris alter angulus ad orientem solem, inferior ad meridiem spectat,
Caes. B. G. 5, 13; orthe form changed:d.dialecticam adjungunt et physicam, alteram quod habeat rationem.... Physicae quoque etc.,
Cic. Fin. 3, 21, 72, and 3, 22, 73. —Sometimes a further distributive word is added:alter adulescens decessit, alter senex, aliquis praeter hos infans,
Sen. Ep. 66, 39:alter in vincula ducitur, alter insperatae praeficitur potestati, alius etc.,
Amm. 14, 11.—In plur.: nec ad vivos pertineat, nec ad mortuos;e.alteri nulli sunt, alteros non attinget,
Cic. Tusc. 1, 38, 91:alteri dimicant, alteri victorem timent,
id. Fam. 6, 3: binas a te accepi litteras; quarum alteris mihi gratulabare... alteris dicebas etc., in one of which,... in the other, id. ib. 4, 14:quorum alteri adjuvabant, alteri etc.,
Caes. B. G. 7, 17: duplices similitudines, unae rerum, alterae verborum, Auct. ad Her. 3, 20. —The second alter in a different case:2.alter alterius ova frangit,
Cic. N. D. 2, 49:uterque numerus plenus, alter alterā de causā habetur,
Macr. Somn. Scip. 2:qui noxii ambo, alter in alterum causam conferant,
Liv. 5, 11:alteri alteros aliquantum attriverant,
Sall. J. 79, 4; so id. ib. 42, 4;53, 7 al. —Also with alteruter: ne alteruter alterum praeoccuparet,
Nep. Dion. 4, 1.—With unus:quom inter nos sorderemus unus alteri,
Plaut. Truc. 2, 4, 30:dicunt unus ad alterum,
Vulg. Ez. 33, 30:ne unus adversus alterum infletur pro alio,
ib. 1 Cor. 4, 6.—With uterque:uterque suo studio delectatus contempsit alterum,
Cic. Off. 1, 1, 4:utrique alteris freti finitimos sub imperium suum coëgere,
Sall. J. 18, 12.—With nemo, nullus, neuter:ut nemo sit alteri similis,
Quint. 2, 9, 2:cum tot saeculis nulla referta sit causa, quae esset tota alteri similis,
id. 7, prooem. 4:neutrum eorum contra alterum juvare,
Caes. B. C. 1, 1, 3:ut neutra alteri officiat,
Quint. 1, 1, 3.—After two substt., the first alter generally refers to the first subst., and the second to the second:Philippum rebus gestis superatum a filio, facilitate video superiorem fuisse. Itaque alter semper magnus, alter saepe turpissimus,
Cic. Off. 1, 26; cf. Plaut. Am. 1, 2, 21; Brem. ad Suet. Claud. 20.—Sometimes the order is reversed: contra nos (summa gratia et eloquentia) raciunt in hoc tempore;quarum alteram (i. e. eloquentiam) vereor, alteram (i. e. gratiam) metuo,
Cic. Quinct. 1; so id. Off. 3, 18; 1, 12; cf. Spald. ad Quint. 9, 2, 6.—As a numeral = secundus, the second, the next, o heteros:b.primo die, alter dies, tertius dies, deinde reliquis diebus etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 7:proximo, altero, tertio, reliquis consecutis diebus non intermittebas etc.,
id. Phil. 1, 13 Wernsd.:quadriennio post alterum consulatum,
id. Sen. 9:die altero,
Vulg. Jos. 10, 32: alteris Te mensis adhibet deum, i. e. at the dessert (= mensā secundā), Hor. C. 4, 5, 31.—So, alterā die, the next day, têi allêi hêmerai, têi heterai:se alterā die ad conloquium venturum,
Caes. B. C. 3, 19; Vulg. Gen. 19, 34; ib. Matt. 27, 62:die altero,
ib. Num. 11, 32; ib. Jos. 5, 11 al.—So in comparative sense:alterā die quam a Brindisio solvit, in Macedoniam trajecit,
Liv. 31, 14; Suet. Vit. 3:intermittere diem alterum quemque oportet,
every other day, Cels. 3, 23; 3, 13; 4, 12:Olea non continuis annis, sed fere altero quoque fructum adfert,
Col. R. R. 5, 8.—With prepp.:qui (Ptolemaeus) tum regnabat alter post Alexandream conditam,
next after, Cic. Off. 2, 23, 82; so, fortunate puer, tu nunc eris alter ab illo, the second or next after him, Verg. E. 5, 49:alter ab undecimo jam tum me ceperat annus,
id. ib. 8, 39.—Hence,Also with tens, hundreds, etc.:c.accepi tuas litteras, quas mihi Cornificius altero vicesimo die reddidit,
on the twenty-second day, Cic. Fam. 12, 25 Manut.:anno trecentesimo altero quam condita Roma erat,
in the three hundred and second year, Liv. 3, 33:vicesima et altera laedit,
Manil. 4, 466.—So of a number collectively:d.remissarios pedum XII., alteros pedum X.,
a second ten, Cato, R. R. 19, 2:ad Brutum hos libros alteros quinque mittemus,
Cic. Tusc. 5, 41, 121:basia mille, deinde centum, dein mille altera, dein secunda centum,
Cat. 5, 7.—So with the numeral understood: aurea mala decem misi;cras altera (sc. decem) mittam,
a second ten, Verg. E. 3, 71.—Hence,Unus et alter, unus atque alter, unus alterque, the one and the other.(α).For two (as in Gr. heis kai heteros):(β).unus et alter dies intercesserat,
Cic. Clu. 26:adductus sum tuis unis et alteris litteris,
id. Att. 14, 18:et sub eā versus unus et alter erunt,
Ov. H. 15, 182; so Suet. Tib. 63; id. Calig. 56; id. Claud. 12 (cf. id. Gram. 24: unum vel alterum, vel, cum plurimos, tres aut quattuor admittere).—More freq. of an indef. number, one and another; and: unusalterve, one or two:e.Unus et item alter,
Ter. And. 1, 1, 50:mora si quem tibi item unum alterumve diem abstulerit,
Cic. Fam. 3, 9; so id. Clu. 13, 38; 13, 26:versus paulo concinnior unus et alter,
Hor. Ep. 2, 1, 74; so id. S. 1, 6, 102; 2, 5, 24; id. A. P. 15:ex illis unus et alter ait,
Ov. F. 2, 394; id. Am. 2, 5, 22; Petr. 108; Plin. Pan. 45 Schwarz; cf. id. ib. 52, 2; Suet. Caes. 20; id. Galb. 14 al.:paucis loricae, vix uni alterive cassis aut galea,
Tac. G. 6.—Alterum tantum, as much more or again, twice as much (cf. Gr. heteron tosouton or hetera tosauta):f.etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam potius quam sinam, etc.,
Plaut. Ep. 3, 4, 81; so id. Bacch. 5, 2, 65:altero tanto aut sesqui major,
Cic. Or. 56, 188:altero tanto longior,
Nep. Eum. 8, 5; so Dig. 28, 2, 13:numero tantum alterum adjecit,
Liv. 1, 36; so id. 10, 46; Auct. B. Hisp. 30; Dig. 49, 14, 3 al.—Alteri totidem, as many more:g.de alteris totidem scribere incipiamus,
Varr. L. L. 8, 24 Müll. —To mark the similarity of one object to another in qualities, etc., a second, another (as in English, a second father, my second self, and the like). So,(α).With a proper name, used as an appellative (cf. alius, II. G.):(β).Verres, alter Orcus,
Cic. Verr. 2, 4, 50:alterum se Verrem putabat,
id. ib. 5, 33 fin.:Hamilcar, Mars alter,
Liv. 21, 10.—With a com. noun:(γ).me sicut alterum parentem observat,
Cic. Fam. 5, 8:altera patria,
Flor. 2, 6, 42 al. —Alter ego, a second self, of very intimate friends (in the class. per. perh. only in Cic. Ep.; cf. ho hetairos, heteros egô, Clem. Al. 450):(δ).vide quam mihi persuaserim te me esse alterum,
Cic. Fam. 7, 5:me alterum se fore dixit,
id. Att. 4, 1:quoniam alterum me reliquissem,
id. Fam. 2, 15; Aus. praef. 2, 15.—Alter idem, a second self, like heteroi hautoi, Arist. Eth. M. 8, 12, 3 (on account of the singularity of the expression, introduced by tamquam):3.amicus est tamquam alter idem,
Cic. Lael. 21, 82.—The one of two, either of two, without a more precise designation, for alteruter:II.non uterque sed alter,
Cic. Ac. 2, 43, 132:fortasse utrumque, alterum certe,
id. Att. 11, 18:melius peribimus quam sine alteris vestrūm vivemus,
Liv. 1, 13:nec rogarem, ut mea de vobis altera amica foret,
Ov. A. A. 3, 520:ex duobus, quorum alterum petis, etc.,
Plin. Ep. 1, 7, 3:ex duobus (quorum necesse est alterum verum), etc.,
Quint. 5, 10, 69:ac si necesse est in alteram errare partem, maluerim etc.,
id. 10, 1, 26; 1, 4, 24; 9, 3, 6 al.—Once also with a negative, neither of two: hos, tamquam medios, [p. 98] nec in alterius favorem inclinatos, miserat rex, Liv. 40, 20, 4.—Transf.A.Another of a class = alius (as opp. to one's self, to another); subst., another, a neighbor, a fellow-creature, ho pelas (so sometimes heteros, Xen. Cyr. 2, 3, 17); cf. Ochsn. Eclog. 90 and 458 (alter designates the similarity of two objects; alius a difference in the objects contrasted): SI. INIVRIAM. FAXIT. ALTERI., Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1:B.qui alterum incusat probri, eum ipsum se intueri oportet,
Plaut. Truc. 1, 2, 58; id. Am. prol. 84: mox dum alterius abligurias bona, quid censes dominis esse animi? Enn. ap. Don. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25:ut malis gaudeant atque ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,
Ter. And. 4, 1, 3: qui alteris exitium paret, etc., Att. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39:qui nihil alterius causā facit et metitur suis commodis omnia,
Cic. Leg. 1, 14:ut aeque quisque altero delectetur ac se ipso,
id. Off. 1, 17, 56; 1, 2, 4:scientem in errorem alterum inducere,
id. ib. 3, 13, 55 et saep.:cave ne portus occupet alter,
Hor. Ep. 1, 6, 32 Schmid.:nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter,
id. S. 1, 1, 40; 1, 5, 33:canis parturiens cum rogāsset alteram, ut etc.,
Phaedr. 1, 19:nec patientem sessoris alterius (equum) primus ascendit,
Suet. Caes. 61; id. Tib. 58:in quo judicas alterum, te ipsum condemnas,
Vulg. Rom. 2, 1:nemo quod suum est quaerat, sed quod alterius,
ib. 1 Cor. 10, 24;14, 17: sic in semet ipso tantum gloriam habebit et non in altero,
ib. Gal. 6, 4 al. —Hence, alter with a neg., or neg. question and comp., as an emphatic expression (mostly ante-class.; cf.alius, II. H.): scelestiorem nullum illuxere alterum,
Plaut. Bacch. 2, 3, 22:scelestiorem in terrā nullam esse alteram,
id. Cist. 4, 1, 8:qui me alter audacior est homo?
id. Am. 1, 1, 1; id. Ep. 1, 1, 24.—The other, the opposite:C.alterius factionis principes,
the leaders of the opposite party, Nep. Pelop. 1, 4 (cf. id. ib. 1, 2:adversariae factioni): studiosiorem partis alterius,
Suet. Tib. 11. —In gen., different:D.quotiens te speculo videris alterum,
Hor. C. 4, 10, 6: abeuntes post carnem alteram (Gr. heteros, q. v. L. and S. III.), Vulg. Jud. 7.—In the lang. of augury, euphem. for infaustus, unfavorable, unpropitious, Fest. p. 6 (v. L. and S. Gr. Lex. s. v. heteros, III. 2.).► The gen.alterius commonly serves as gen. of alius instead of alīus, Cic. Fam. 15, 1, 1; id. Att. 1, 5, 1; 1, 20, 2; Caes. B. G. 1, 36, 1; Sall. C. 52, 8; Liv. 21, 13, 3; 22, 14, 4; 26, 8, 2; 28, 37, 6 al.; Col. 8, 17, 2; 11, 2, 87; 12, 22, 2; Sen. Ep. 72, 10; 102, 3; id. Ben. 4, 3, 1; id. Ot. Sap. 4, 1; id. Brev. Vit. 16, 2; id. Q. N. 2, 34, 1 al.; Quint. 7, 9, 8; 8, 3, 73 al.; Tac. A. 15, 25; id. H. 2, 90; Plin. Ep. 10, 114, 2; Suet. Caes. 61; id. Tib. 58 al.; Gell. 2, 28 al.—It also stands as correlative to alius:► ‡ altĕras, adv.alius inter cenandum solutus est, alterius continuata mors somno est,
Sen. Ep. 66, 39:cum inventum sit ex veris (gemmis) generis alterius in aliud falsas traducere,
Plin. 37, 12, 75, § 197; Plin. Pan. 2, 6 (Neue, Formenl. II. p. 216).[alter], for alias, acc. to Paul. ex. Fest. p. 27 Müll. -
67 alteras
alter, tĕra, tĕrum, adj. (the measure of the gen. sing. āltĕrĭŭs as paeon primus is supported in good Latin only by examples from dactylic verse (but see alterĭus in trochaic measure, Plaut. Capt. 2, 2, 56), in which īpsĭŭs, īllĭŭs, īstĭŭs, ūnĭŭs, etc., are used as dactyls; on the contr., the regular measure āltĕrīŭs, as ditrochaeus, is sufficiently confirmed by the foll. verses of Enn., Ter., and Ter. Maur.: mox cum alterīus abligurias bona, Enn. ap. Donat. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25 (Sat. 29 Vahl.):I.alterīus sua comparent commoda? ah!
Ter. And. 4, 1, 4:nec alter[imacracute]us indigéns opís veni,
Ter. Maur. p. 2432 P.;and sescupló vel una víncet alter[imacracute]us singulum,
id. ib. p. 2412 ib.; Prisc. p. 695 ib.; alterius is also commonly used as the gen. of alius, as alīus is little used (v. h. v. fin.).— Dat. sing. f.:alterae,
Plaut. Rud. 3, 4, 45; Ter. Heaut. 2, 3, 30; Caes. B. G. 5, 27; Nep. Eum. 1, 6; Col. 5, 11, 10) [a comp. form of al-ius; cf. Sanscr. antara = alius; Goth. anthar; Lith. antras = secundus; Germ. ander; Gr. heteros; Engl. either, other; also Sanscr. itara = alius], the other of two, one of two, the other, ho heteros.Lit.A.In gen.:B.nam huic alterae patria quae sit, profecto nescio,
Plaut. Rud. 3, 4, 45:necesse est enim sit alterum de duobus,
Cic. Tusc. 1, 41, 97:altera ex duabus legionibus,
Caes. B. C. 2, 20: mihi cum viris ambobus est amicitia;cum altero vero magnus usus,
Cic. Clu. 42, 117:alter consulum,
Liv. 40, 59:alter ex censoribus,
id. 40, 52:in alterā parte fluminis legatum reliquit,
on the other side, Caes. B. G. 2, 5; id. B. C. 3, 54:si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, praebe illi et alteram,
Vulg. Matt. 5, 39; 28, 1.—Hence: alter ambove, one or both; commonly in the abbreviation:A. A. S. E. V. = alter ambove si eis videretur: utique C. Pansa, A. Hirtius consules alter ambove S. E. V. rationem agri habeant,
Cic. Phil. 5 fin. Wernsd.; cf. id. ib. 8, 11; 9, 7 fin.; 14, 14 fin.; cf.Brison. Form. pp. 218 and 219: absente consulum altero ambobusve,
Liv. 30, 23: ambo alterve, S. C. ap. Front. Aquaed. 100 fin. —Esp.1.a.. In distributive clauses: alter... alter, the one... the other (cf. alius, II. A.): ho heteros... ho heteros:b.Si duobus praefurniis coques, lacunā nihil opus erit. Cum cinere eruto opus erit, altero praefurnio eruito, in altero ignis erit,
Cato, R. R. 38, 9:alteram ille amat sororem, ego alteram,
Plaut. Bacch. 4, 4, 68; id. Am. 1, 2, 19; 1, 2, 20; Ter. Ad. 1, 2, 50:quorum alter exercitum perdidit, alter vendidit,
Cic. Planc. 35; so id. Rosc. Am. 6, 16: namque alterā ex parte Bellovaci instabant;alteram Camulogenus tenebat,
Caes. B. G. 7, 59 Herz.:conjunxit alteram (cortinam) alteri,
Vulg. Exod. 36, 10; 36, 22; ib. Joan. 13, 14; ib. Rom. 12, 5.—In same sense, unus... alter, one... the other, as in later Gr. heis men... heteros de: vitis insitio una est per ver, altera est cum uva floret;c.ea optima est,
Cato, R. R. 41, 1: Phorm. Una injuria est tecum. Chrem. Lege agito ergo. Phorm. Altera est tecum, Ter. Phorm. 5, 8, 90: uni epistolae respondi;venio ad alteram,
Cic. Fam. 2, 17, 6:nomen uni Ada, et nomen alteri Sella,
Vulg. Gen. 4, 19; ib. Matt. 6, 24:Erant duae factiones, quarum una populi causam agebat, altera optimatium,
Nep. Phoc. 3, 1; Liv. 31, 21:consules coepere duo creari, ut si unus malus esse voluisset, alter eum coërceret,
Eutr. 1, 8:Duo homines ascenderunt in templum, unus pharisaeus et alter publicanus,
Vulg. Luc. 18, 10 al. —Sometimes a subst., or hic, ille, etc., stands in the place of the second alter:(α).Epaminondas... Leonidas: quorum alter, etc... Leonidas autem, etc.,
Cic. Fin. 2, 30, 97; so Vell. 2, 71, 3:alter gladiator habetur, hic autem, etc.,
Cic. Rosc. Am. 6, 17:quorum alteri Capitoni cognomen est, iste, qui adest, magnus vocatur,
id. ib.:alterum corporis aegritudo, illum, etc.,
Flor. 4, 7.—Sometimesone alter is entirely omitted (cf. alius, II. A.; heteros, L. and S. I. 2.):(β).duae turmae haesere: altera metu dedita hosti, pertinacior (sc. altera), etc.,
Liv. 29, 33:hujus lateris alter angulus ad orientem solem, inferior ad meridiem spectat,
Caes. B. G. 5, 13; orthe form changed:d.dialecticam adjungunt et physicam, alteram quod habeat rationem.... Physicae quoque etc.,
Cic. Fin. 3, 21, 72, and 3, 22, 73. —Sometimes a further distributive word is added:alter adulescens decessit, alter senex, aliquis praeter hos infans,
Sen. Ep. 66, 39:alter in vincula ducitur, alter insperatae praeficitur potestati, alius etc.,
Amm. 14, 11.—In plur.: nec ad vivos pertineat, nec ad mortuos;e.alteri nulli sunt, alteros non attinget,
Cic. Tusc. 1, 38, 91:alteri dimicant, alteri victorem timent,
id. Fam. 6, 3: binas a te accepi litteras; quarum alteris mihi gratulabare... alteris dicebas etc., in one of which,... in the other, id. ib. 4, 14:quorum alteri adjuvabant, alteri etc.,
Caes. B. G. 7, 17: duplices similitudines, unae rerum, alterae verborum, Auct. ad Her. 3, 20. —The second alter in a different case:2.alter alterius ova frangit,
Cic. N. D. 2, 49:uterque numerus plenus, alter alterā de causā habetur,
Macr. Somn. Scip. 2:qui noxii ambo, alter in alterum causam conferant,
Liv. 5, 11:alteri alteros aliquantum attriverant,
Sall. J. 79, 4; so id. ib. 42, 4;53, 7 al. —Also with alteruter: ne alteruter alterum praeoccuparet,
Nep. Dion. 4, 1.—With unus:quom inter nos sorderemus unus alteri,
Plaut. Truc. 2, 4, 30:dicunt unus ad alterum,
Vulg. Ez. 33, 30:ne unus adversus alterum infletur pro alio,
ib. 1 Cor. 4, 6.—With uterque:uterque suo studio delectatus contempsit alterum,
Cic. Off. 1, 1, 4:utrique alteris freti finitimos sub imperium suum coëgere,
Sall. J. 18, 12.—With nemo, nullus, neuter:ut nemo sit alteri similis,
Quint. 2, 9, 2:cum tot saeculis nulla referta sit causa, quae esset tota alteri similis,
id. 7, prooem. 4:neutrum eorum contra alterum juvare,
Caes. B. C. 1, 1, 3:ut neutra alteri officiat,
Quint. 1, 1, 3.—After two substt., the first alter generally refers to the first subst., and the second to the second:Philippum rebus gestis superatum a filio, facilitate video superiorem fuisse. Itaque alter semper magnus, alter saepe turpissimus,
Cic. Off. 1, 26; cf. Plaut. Am. 1, 2, 21; Brem. ad Suet. Claud. 20.—Sometimes the order is reversed: contra nos (summa gratia et eloquentia) raciunt in hoc tempore;quarum alteram (i. e. eloquentiam) vereor, alteram (i. e. gratiam) metuo,
Cic. Quinct. 1; so id. Off. 3, 18; 1, 12; cf. Spald. ad Quint. 9, 2, 6.—As a numeral = secundus, the second, the next, o heteros:b.primo die, alter dies, tertius dies, deinde reliquis diebus etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 7:proximo, altero, tertio, reliquis consecutis diebus non intermittebas etc.,
id. Phil. 1, 13 Wernsd.:quadriennio post alterum consulatum,
id. Sen. 9:die altero,
Vulg. Jos. 10, 32: alteris Te mensis adhibet deum, i. e. at the dessert (= mensā secundā), Hor. C. 4, 5, 31.—So, alterā die, the next day, têi allêi hêmerai, têi heterai:se alterā die ad conloquium venturum,
Caes. B. C. 3, 19; Vulg. Gen. 19, 34; ib. Matt. 27, 62:die altero,
ib. Num. 11, 32; ib. Jos. 5, 11 al.—So in comparative sense:alterā die quam a Brindisio solvit, in Macedoniam trajecit,
Liv. 31, 14; Suet. Vit. 3:intermittere diem alterum quemque oportet,
every other day, Cels. 3, 23; 3, 13; 4, 12:Olea non continuis annis, sed fere altero quoque fructum adfert,
Col. R. R. 5, 8.—With prepp.:qui (Ptolemaeus) tum regnabat alter post Alexandream conditam,
next after, Cic. Off. 2, 23, 82; so, fortunate puer, tu nunc eris alter ab illo, the second or next after him, Verg. E. 5, 49:alter ab undecimo jam tum me ceperat annus,
id. ib. 8, 39.—Hence,Also with tens, hundreds, etc.:c.accepi tuas litteras, quas mihi Cornificius altero vicesimo die reddidit,
on the twenty-second day, Cic. Fam. 12, 25 Manut.:anno trecentesimo altero quam condita Roma erat,
in the three hundred and second year, Liv. 3, 33:vicesima et altera laedit,
Manil. 4, 466.—So of a number collectively:d.remissarios pedum XII., alteros pedum X.,
a second ten, Cato, R. R. 19, 2:ad Brutum hos libros alteros quinque mittemus,
Cic. Tusc. 5, 41, 121:basia mille, deinde centum, dein mille altera, dein secunda centum,
Cat. 5, 7.—So with the numeral understood: aurea mala decem misi;cras altera (sc. decem) mittam,
a second ten, Verg. E. 3, 71.—Hence,Unus et alter, unus atque alter, unus alterque, the one and the other.(α).For two (as in Gr. heis kai heteros):(β).unus et alter dies intercesserat,
Cic. Clu. 26:adductus sum tuis unis et alteris litteris,
id. Att. 14, 18:et sub eā versus unus et alter erunt,
Ov. H. 15, 182; so Suet. Tib. 63; id. Calig. 56; id. Claud. 12 (cf. id. Gram. 24: unum vel alterum, vel, cum plurimos, tres aut quattuor admittere).—More freq. of an indef. number, one and another; and: unusalterve, one or two:e.Unus et item alter,
Ter. And. 1, 1, 50:mora si quem tibi item unum alterumve diem abstulerit,
Cic. Fam. 3, 9; so id. Clu. 13, 38; 13, 26:versus paulo concinnior unus et alter,
Hor. Ep. 2, 1, 74; so id. S. 1, 6, 102; 2, 5, 24; id. A. P. 15:ex illis unus et alter ait,
Ov. F. 2, 394; id. Am. 2, 5, 22; Petr. 108; Plin. Pan. 45 Schwarz; cf. id. ib. 52, 2; Suet. Caes. 20; id. Galb. 14 al.:paucis loricae, vix uni alterive cassis aut galea,
Tac. G. 6.—Alterum tantum, as much more or again, twice as much (cf. Gr. heteron tosouton or hetera tosauta):f.etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam potius quam sinam, etc.,
Plaut. Ep. 3, 4, 81; so id. Bacch. 5, 2, 65:altero tanto aut sesqui major,
Cic. Or. 56, 188:altero tanto longior,
Nep. Eum. 8, 5; so Dig. 28, 2, 13:numero tantum alterum adjecit,
Liv. 1, 36; so id. 10, 46; Auct. B. Hisp. 30; Dig. 49, 14, 3 al.—Alteri totidem, as many more:g.de alteris totidem scribere incipiamus,
Varr. L. L. 8, 24 Müll. —To mark the similarity of one object to another in qualities, etc., a second, another (as in English, a second father, my second self, and the like). So,(α).With a proper name, used as an appellative (cf. alius, II. G.):(β).Verres, alter Orcus,
Cic. Verr. 2, 4, 50:alterum se Verrem putabat,
id. ib. 5, 33 fin.:Hamilcar, Mars alter,
Liv. 21, 10.—With a com. noun:(γ).me sicut alterum parentem observat,
Cic. Fam. 5, 8:altera patria,
Flor. 2, 6, 42 al. —Alter ego, a second self, of very intimate friends (in the class. per. perh. only in Cic. Ep.; cf. ho hetairos, heteros egô, Clem. Al. 450):(δ).vide quam mihi persuaserim te me esse alterum,
Cic. Fam. 7, 5:me alterum se fore dixit,
id. Att. 4, 1:quoniam alterum me reliquissem,
id. Fam. 2, 15; Aus. praef. 2, 15.—Alter idem, a second self, like heteroi hautoi, Arist. Eth. M. 8, 12, 3 (on account of the singularity of the expression, introduced by tamquam):3.amicus est tamquam alter idem,
Cic. Lael. 21, 82.—The one of two, either of two, without a more precise designation, for alteruter:II.non uterque sed alter,
Cic. Ac. 2, 43, 132:fortasse utrumque, alterum certe,
id. Att. 11, 18:melius peribimus quam sine alteris vestrūm vivemus,
Liv. 1, 13:nec rogarem, ut mea de vobis altera amica foret,
Ov. A. A. 3, 520:ex duobus, quorum alterum petis, etc.,
Plin. Ep. 1, 7, 3:ex duobus (quorum necesse est alterum verum), etc.,
Quint. 5, 10, 69:ac si necesse est in alteram errare partem, maluerim etc.,
id. 10, 1, 26; 1, 4, 24; 9, 3, 6 al.—Once also with a negative, neither of two: hos, tamquam medios, [p. 98] nec in alterius favorem inclinatos, miserat rex, Liv. 40, 20, 4.—Transf.A.Another of a class = alius (as opp. to one's self, to another); subst., another, a neighbor, a fellow-creature, ho pelas (so sometimes heteros, Xen. Cyr. 2, 3, 17); cf. Ochsn. Eclog. 90 and 458 (alter designates the similarity of two objects; alius a difference in the objects contrasted): SI. INIVRIAM. FAXIT. ALTERI., Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1:B.qui alterum incusat probri, eum ipsum se intueri oportet,
Plaut. Truc. 1, 2, 58; id. Am. prol. 84: mox dum alterius abligurias bona, quid censes dominis esse animi? Enn. ap. Don. ad Ter. Phorm. 2, 2, 25:ut malis gaudeant atque ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,
Ter. And. 4, 1, 3: qui alteris exitium paret, etc., Att. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39:qui nihil alterius causā facit et metitur suis commodis omnia,
Cic. Leg. 1, 14:ut aeque quisque altero delectetur ac se ipso,
id. Off. 1, 17, 56; 1, 2, 4:scientem in errorem alterum inducere,
id. ib. 3, 13, 55 et saep.:cave ne portus occupet alter,
Hor. Ep. 1, 6, 32 Schmid.:nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter,
id. S. 1, 1, 40; 1, 5, 33:canis parturiens cum rogāsset alteram, ut etc.,
Phaedr. 1, 19:nec patientem sessoris alterius (equum) primus ascendit,
Suet. Caes. 61; id. Tib. 58:in quo judicas alterum, te ipsum condemnas,
Vulg. Rom. 2, 1:nemo quod suum est quaerat, sed quod alterius,
ib. 1 Cor. 10, 24;14, 17: sic in semet ipso tantum gloriam habebit et non in altero,
ib. Gal. 6, 4 al. —Hence, alter with a neg., or neg. question and comp., as an emphatic expression (mostly ante-class.; cf.alius, II. H.): scelestiorem nullum illuxere alterum,
Plaut. Bacch. 2, 3, 22:scelestiorem in terrā nullam esse alteram,
id. Cist. 4, 1, 8:qui me alter audacior est homo?
id. Am. 1, 1, 1; id. Ep. 1, 1, 24.—The other, the opposite:C.alterius factionis principes,
the leaders of the opposite party, Nep. Pelop. 1, 4 (cf. id. ib. 1, 2:adversariae factioni): studiosiorem partis alterius,
Suet. Tib. 11. —In gen., different:D.quotiens te speculo videris alterum,
Hor. C. 4, 10, 6: abeuntes post carnem alteram (Gr. heteros, q. v. L. and S. III.), Vulg. Jud. 7.—In the lang. of augury, euphem. for infaustus, unfavorable, unpropitious, Fest. p. 6 (v. L. and S. Gr. Lex. s. v. heteros, III. 2.).► The gen.alterius commonly serves as gen. of alius instead of alīus, Cic. Fam. 15, 1, 1; id. Att. 1, 5, 1; 1, 20, 2; Caes. B. G. 1, 36, 1; Sall. C. 52, 8; Liv. 21, 13, 3; 22, 14, 4; 26, 8, 2; 28, 37, 6 al.; Col. 8, 17, 2; 11, 2, 87; 12, 22, 2; Sen. Ep. 72, 10; 102, 3; id. Ben. 4, 3, 1; id. Ot. Sap. 4, 1; id. Brev. Vit. 16, 2; id. Q. N. 2, 34, 1 al.; Quint. 7, 9, 8; 8, 3, 73 al.; Tac. A. 15, 25; id. H. 2, 90; Plin. Ep. 10, 114, 2; Suet. Caes. 61; id. Tib. 58 al.; Gell. 2, 28 al.—It also stands as correlative to alius:► ‡ altĕras, adv.alius inter cenandum solutus est, alterius continuata mors somno est,
Sen. Ep. 66, 39:cum inventum sit ex veris (gemmis) generis alterius in aliud falsas traducere,
Plin. 37, 12, 75, § 197; Plin. Pan. 2, 6 (Neue, Formenl. II. p. 216).[alter], for alias, acc. to Paul. ex. Fest. p. 27 Müll. -
68 apud
ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).I.A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:B.adsum apud te, genitor,
id. ib. p. 522, 32:alteram (partem) apud me adponito,
Plaut. Trin. 4, 3, 60:nunc hic apud te servio,
id. Capt. 2, 2, 62:scriptorum non magnast copia apud me,
Cat. 68, 33 Mull.:mane apud me,
Vulg. Gen. 29, 19:Advocatum habemus apud Patrem,
ib. 1 Joan. 2, 1:cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,
Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—Esp.1.a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:b.Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,
Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:hic apud me hortum confodere jussi,
id. Aul. 2, 2, 66:si commodumst, apud me, sis, volo,
Ter. Heaut. 1, 1, 110:condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?
Plaut. Trin. 1, 2, 159:Quid sibi volunt homines isti apud te?
Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:cenabis bene apud me,
Cat. 13, 1:apud me habitavit,
Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:apud te cenavit,
id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,
Vulg. Jud. 19, 9:tenet intus apud se,
Lucil. 9, 59 Mull.:Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,
Cic. Att. 5, 6:apud se fecit manere,
Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,
Cic. Cat. 3, 10:Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,
id. Phil. 1, 8:mansit apud eum quattuor mensibus,
Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:apud quem deversatus es,
Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):habitasti apud Heium Messanae,
Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:Fuisti apud Laecam illa nocte,
id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:apud Ostorium Scapulam epulatur,
Tac. A. 14, 48:apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,
id. H. 3, 74; 1, 14:Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,
Vulg. Act. 9, 43:invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,
Cic. Dom. 83:qui apud te esset eductus,
id. Quinct. 69:apud quem erat educatus,
id. Lael. 20, 75:cum alter ejus filius apud matrem educaretur,
id. Clu. 27:disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,
Tac. A. 15, 52:se apud Q. Mucium jus civile didicisse,
id. Or. 30:apud eosdem magistratus institutus,
Suet. Calig. 24:servorum manus tamquam apud senem festinantes,
Tac. H. 1, 7:in convivio apud regem,
id. A. 2, 57: Bene vale;apud Orcum te videbo,
in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,
Tac. A. 11, 27:frater apud Othonem militans,
in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),
id. ib. 2, 27:quorum sint legati apud se,
in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,
id. ib. 1, 47:dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,
at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,
at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,
Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,
Cic. Sest. 41:domi esse apud sese archipiratas dixit duos,
id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,
Cic. Verr. 1, 50:esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,
id. ib. 4, 16:nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,
id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):2.Sumne ego apud me?
Plaut. Mil. 4, 8, 36:Non sum apud me,
Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,
Ter. Heaut. 5, 1, 48:Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,
id. And. 5, 4, 34:Num tibi videtur esse apud sese?
id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):proin tu fac, apud te ut sies,
id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.a.Of civil or military affairs, before:b.cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,
Cic. Arch. 3:apud eosdem judices reus est factus,
id. Clu. 22, 59:vis de his judicari apud me?
Vulg. Act. 25, 9:accusavit fratres suos apud patrem,
ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:hoc, quod nunc apud pontifices agis,
Cic. Dom. 51; 117:istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,
id. Lig. 12:qui hanc causam aliquotiens apud te egit,
id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,
id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:tutoresne defendent apud istius modi praetorem?
Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:omnia apud praetores gererentur,
Tac. Or. 38:causam nescio quam apud judicem defendebat,
Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,
Cic. Lig. 6:apud judicem causam dicere,
id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:apud aliquem dicere,
id. Lig. 6; id. Deiot. 4:verba apud senatum fecit,
id. Verr. 2, 2, 20:habita apud senatum oratione,
Tac. A. 12, 25; 6, 8:haec apud patres disseruit,
id. ib. 2, 43; 4, 2;4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,
Cic. Verr. 4, 18:Quae est ergo apud Caesarem querella?
id. Lig. 25:isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,
id. Caecin. 38:petita multa est apud eum praetorem,
id. Verr. 1, 155:causam contra aliquem apud centumviros dicere,
id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,
Cic. Verr. 3, 120:apud eorum quem qui manumitteretur,
Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—In extra judicial cases, before:c. (α).apud hunc confessus es et genus etc.,
Plaut. Capt. 2, 3, 52:nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,
id. ib. 3, 4, 93:apud erum qui (servos) vera loquitur,
id. Am. 2, 1, 43:apud novercam querere,
id. Ps. 1, 3, 80:ego apud parentem loquor,
Cic. Lig. 30:plura fateri apud amicos,
Tac. A. 14, 62:aliquid apud aliquem laudare,
Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:aliquem apud aliquos vituperare,
Cic. Phil. 2, 11:apud quem tu etiam nos criminari soles,
id. Vatin. 29.—With verbs:(β).apud Tenedios sanctissimus deus habetur,
Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,
id. ib. 2, 126;1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,
id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:apud judicem grave et sanctum esse ducetur,
id. Q. Rosc. 6:Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,
Vulg. Gal. 3, 11:haec apud illos barbatos ridicula videbantur,
Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,
Vulg. 2 Pet. 3, 8.—With adjj.:(γ).fuisti apud pontifices superior,
Cic. Dom. 4:qui honos est apud Syracusanos amplissimus,
id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:quam clara (expugnatio) apud omnes,
id. Verr. 1, 50; 2, 50:Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,
Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,
Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:quod aeque apud bonos miserum est,
id. ib. 1, 29:quae justa sunt apud nos,
Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:tunc eritis inculpabiles apud Dominum,
ib. Num. 32, 22:si is pretio apud istum idoneus esset,
Cic. Verr. 2, 121.—With substt.:d.est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,
Cic. Verr. 1, 46:tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,
id. ib. 5, 150:qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,
id. ib. 2, 111:Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,
Curt. 6, 72:abominatio est uterque apud Deum,
Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,
Liv. 6, 39, 11:Sic apud animum meum statuo,
Sall. de Ord. Rep. 2:sic statuere apud animum meum possum,
Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—And simply before, in the presence of:3.id apud vos proloquar,
Plaut. Capt. prol. 6:nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,
Ter. Heaut. 3, 3, 14:se jactant apud eos, quos inviti vident,
Cic. Fl. 61:licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,
id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:plus quam apud vos commemorari velitis,
Cic. Caecin. 77:non apud indoctos loquor,
id. Pis. 68:ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,
Caes. B. G. 1, 19:quid apud magnum loquerentur Achillem,
Ov. M. 12, 163:neque raro neque apud paucos talia jaciebat,
Tac. A. 4, 7:loqui de se apud aliquem,
Cic. Att. 1, 3:mentiri apud aliquem,
Plaut. Poen. 1, 1, 24:apud aliquem profiteri,
Curt. 7, 7, 24:Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,
Cic. Mur. 61:Caesar apud milites contionatur,
Caes. B. C. 1, 7:gratias agere alicui apud aliquem,
Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,
Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:Quae fundebat apud Samson lacrimas,
Vulg. Jud. 14, 16.—Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:4.quom apud te parum stet fides,
Plaut. Ps. 1, 5, 62:Et bene apud memores veteris stat gratia facti,
Verg. A. 4, 539:At fides mihi apud hunc est,
Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:ut apud me praemium esse positum pietati scias,
id. Hec. 4, 2, 8:alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,
Vulg. Matt. 6, 1:illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,
Cic. Imp. Pomp. 46:(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,
Caes. B. G. 2, 14:si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,
Cic. Sest. 12:Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,
id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,
id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:(servi) apud eum sunt in honore et pretio,
id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,
id. Verr. 5, 181:quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,
id. ib. 1, 42:domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,
id. Clu. 154; id. Mur. 38:Dumnorigem, magna apud plebem gratia,
Caes. B. G. 1, 18:tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,
id. ib. 1, 20:certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,
Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,
Caes. B. G. 1, 40:apud quem ut multum gratia valeret,
Nep. Con. 2, 1:video apud te causas valere plus quam preces,
Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:quod apud vos plurimum debebit valere,
Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 113:speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,
id. Sex. Rosc. 141:(eum) apud finitimas civitates largiter posse,
Caes. B. G. 1, 18:quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,
Cic. Verr. 1, 19:quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,
id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:qui apud eum plurimum poterat,
id. ib. 3, 130:qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,
id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:faciles sunt preces apud eos, qui etc.,
Cic. Har. Resp. 63:nihil me turpius apud homines fuisset,
id. Att. 2, 19:apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,
Cels. 3, 23.—Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:5.CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,
Cic. Fl. 52:Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,
Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:qui (colonus) perigrinatur apud vos,
Vulg. Exod. 12, 49:qui regnabat apud vos,
ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:si iste apud eos quaestor non fuisset,
Cic. Div. in Caecil. 4; 65:Apud eos fuisse regem Divitiacum,
Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:qui (praetores) apud illos a populo creantur,
Cic. Fl. 44:apud quos consul fuerat,
id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,
id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,
Verg. A. 6, 568;Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,
Cic. Font. 42:qui apud socios nominis Latini censi essent,
Liv. 41, 9:qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,
Cic. Verr. 4, 109:id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,
id. ib. 4, 80:si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,
id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,
Cic. Verr. 2, 131:si tu apud Persas deprehensus etc.,
id. ib. 5, 166:Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,
Caes. B. G. 1, 2:apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,
Caes. B. G. 1, 50:aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,
Tac. G. 31:Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),
Verg. A. 2, 71:apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,
Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,
in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:apud exercitum mihi fueris tot annos,
id. Mur. 45:quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,
in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,
Tac. H. 5, 10:quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,
with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:6.Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,
id. de Or. 1, 7, 28:quo in libro,
id. ib. 1, 11, 47):ut scriptum apud eundem Caelium est,
Cic. Div. 1, 26, 55:apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,
id. Sen. 22, 79:quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,
id. Off. 1, 9, 28:apud Agathoclem scriptum in historia est,
id. Div. 1, 24, 50:ut est apud poetam nescio quem,
id. Phil. 2, 65:Quod enim est apud Ennium, etc.,
id. Off. 1, 8, 26:de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,
id. ib. 1, 25, 87:Apud Varronem ita est, etc.,
Plin. 18, 35, 79, § 348:ut video scriptum apud Graecos,
Cic. Scaur. 4:invenio apud quosdam auctores,
Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:reperio apud scriptores,
id. ib. 2, 88:apud Solonem,
i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,
Tac. Or. 9. —Also of speakers:apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,
Tac. Agr. 22.—a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:b.quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,
Cic. Leg. 2, 13, 33:juris civilis magnum usum apud multos fuisse,
id. Brut. 41, 152:cum apud eum summum esset imperium populi,
Nep. Phoc. 2, 4:omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,
Sall. C. 20, 8:par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,
Liv. 22, 30, 8:apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),
Tac. A. 12, 35:pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),
id. H. 4, 76:minorem esse apud victos animum,
id. ib. 3, 1;2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,
Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:apud te est fons vitae,
Vulg. Psa. 35, 10:apud Dominum (est) misericordia,
ib. ib. 129, 7.—Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:c.erat ei apud me pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,
Cic. Verr. 4, 29:multa (signa) deposita apud amicos,
id. ib. 4, 36:apud quem inventus est scyphus,
Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:te pix atra agitet apud carnuficem,
in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:qui (obsides) apud eum sint,
Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:II.remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,
Cic. Verr. 4, 2:si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,
Tac. H. 1, 13; 1, 20:qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,
Cic. Div. in Caecil. 8:neque praemia caedis apud interfectorem mansura,
Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:fidens apud aliquem obligare,
Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:Essetne apud te is servos acceptissimus?
Plaut. Capt. 3, 5, 56:non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,
Cic. Verr. 2, 110:apud publicanos gratiosus fuisti,
id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;apud Deum autem omnia possibilia sunt,
Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.Transf. In designations of place,A.At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):B.verecundari neminem apud mensam decet,
Plaut. Trin. 2, 4, 77:Quid apud hasce aedis negotii est tibi?
id. Am. 1, 1, 194:Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?
id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:navem is fregit apud Andrum insulam,
Ter. And. 1, 3, 17:apud Tenedum pugna illa navalis,
Cic. Arch. 21:ut apud Salamina classem suam constituerent,
Nep. Them. 3, 4:apud oppidum morati,
Caes. B. G. 2, 7:agri in Hispania apud Karthaginem Novam,
Cic. Agr. 1, 5:bellatum apud Actium,
Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,
Ov. R. Am. 163:morabatur in castris apud Galgalam,
Vulg. Jos. 10, 6:quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,
Verg. A. 11, 288:apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,
Tac. A. 4, 25:Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,
id. H. 3, 35:apud vexillum tendentes,
id. A. 1, 17:trepidatur apud naves,
id. H. 2, 15:hostis est non apud Anienem, sed in urbe,
Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,
Verg. A. 5, 261:apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,
Verg. A. 12, 331:octo apud Rhenum legiones,
Tac. A. 1, 3:apud ripam Rheni,
id. ib. 2, 83:probavi te apud Aquam Contradictionis,
Vulg. Psa. 80, 8:repertus apud fretum Siciliae,
Tac. A. 6, 14:propitiata Juno apud proximum mare,
id. ib. 15, 44:apud promunturium Miseni consedit in villa,
id. ib. 6, 50:Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,
Cat. 63, 53 Mull.:apud altaria deum pepigere,
before, Tac. A. 11, 9:decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,
id. ib. 14, 12 (cf.:unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,
Liv. 41, 9):apud Caesaris effigiem procubuit,
Tac. A. 12, 17; 13, 23:quartum apud lapidem substiterat,
id. ib. 15, 60:laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),
Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;on the other hand,
id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,
Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,
Tac. A. 2, 49.—At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,III.ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,
Tac. A. 4, 64:apud villam est,
Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,
Plaut. Ep. 2, 2, 67:deponere apud Solos in delubro pecuniam,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ut rationes apud duas civitates possim relinquere,
id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,
Liv. 28, 29:donum apud Antium statuitur,
Tac. A. 3, 71:bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,
id. ib. 6, 11:Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,
Suet. Tit. 5:quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,
id. Aug. 93:apud Mediolanum,
Lact. Mort. Persec. 48:eum pugionem apud Capitolium consecravit,
Tac. A. 15, 74:Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,
id. ib. 15, 32:quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,
id. ib. 3, 72:qui (rei) apud aerarium pependissent,
Suet. Dom. 9 Roth:cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,
Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,
Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:apud Pharsaliam,
Liv. Epit. 111:apud Palaestinam,
Eutr. 7, 13:qui erant apud Helladam,
Vulg. 1 Macc. 8, 9. —Of time.A.With words denoting time or occasion, in, at (rare):B.apud saeclum prius,
Ter. Eun. 2, 2, 15:aliquem apud judicium persequi,
at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—With words designating persons, with, among, in the time of:IV.hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,
Cic. Off. 1, 12, 36:fecerunt hoc multi apud majores nostros,
id. Verr. 2, 118; 5, 148:Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,
id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),
Tac. A. 2, 33.—For ad with words implying motion (very rare):► Apud has some peculiarities of position, chiefly in Tac.APVT EVM PERVENIRE,
Inscr. Grut. 786, 5:atque apud hunc eo vicinum,
Plaut. Mil. 2, 5, 70:Bito apud aurificem,
Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:(naves) apud insulas longius sitas ejectae,
Tac. A. 2, 24:qui apud Romanos de societate functus est legatione,
Vulg. 2 Macc. 4, 11.(cf. ad, I. fin. b.)a.It is sometimes placed after its subst.:b.quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,
Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:Is locus est Cumas aput,
Lucr. 6, 747 Lachm.:montem apud Erycum,
Tac. A. 4, 43:ripam apud Euphratis,
id. ib. 6, 31:Misenum apud et Ravennam,
id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—It is sometimes placed between the subst. and adj.:c.barbaras apud gentes,
Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,
id. ib. 14, 14.—Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,
ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416. -
69 coerceo
cŏ-ercĕo, cui, cĭtum, 2, v. a. [arceo], to enclose something on all sides or wholly, to hold together, to surround, encompass:B.qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet,
Cic. N. D. 2, 22, 58; cf. id. ib. 2, 40, 101; Ov. M. 1, 31:quā circum Galli lorica coërcet,
where the Gallic coat of mail encloses, Lucr. 6, 954; cf.of a band holding the hair together,
Ov. M. 1, 477; 2, 413; Hor. C. 2, 19, 19; 1, 10, 18:est animus vitaï claustra coërcens,
holding together the bands of life, Lucr. 3, 396.—Esp. with the access. idea of hindering free motion by surrounding; to restrain, confine, shut in, hold in confinement, repress (freq. and class.):II.(amnis) nullis coërcitus ripis,
Liv. 21, 31, 11; cf. Ov. M. 1, 342:(aqua) jubetur ab arbitro coërceri,
to be kept in, repressed, Cic. Top. 9, 39 (cf., just before, the more usual arcere, v. arceo, II.); Dig. 43, 22, 1, §§ 6 and 8;47, 11, 10: impetum aquarum,
Curt. 8, 13, 9.—Of pruning plants:vitem serpentem multiplici lapsu et erratico, ferro amputans coërcet ars agricolarum,
Cic. Sen. 15, 52;so of the vine,
Col. 3, 21, 7; 4, 1, 5; Quint. 9, 4, 5; cf. id. 8, 3, 10.—Hence, sacrum (lucum), to trim, clip, Cato, R. R. 139:quibus (operibus) intra muros coërcetur hostis,
Liv. 5, 5, 2:(mortuos) noviens Styx interfusa coërcet,
Verg. A. 6, 439; cf.:Tantalum atque Tantali Genus coërcet (Orcus),
Hor. C. 2, 18, 38:carcere coërcere animalia,
Plin. 10, 50, 72, § 141:Hypermnestra... gravibus coërcita vinclis,
Ov. H. 14, 3; cf.: eos morte, exsilio, vinclis, damno coërcent, [p. 360] Cic. Off. 3, 5, 23:aliquem custodiā,
Dig. 41, 1, 3, § 2:Galliae Alpibus coërcitae,
Plin. 12, 1, 2, § 5:miles coërcitus in tot receptis ex potestate hostium urbibus,
Liv. 36, 24, 7.— Poet.: Messapus primas acies, postrema coërcent Tyrrhidae juvenes, hold together, i. e. command, lead on, Verg. A. 9, 27.—Trop.,A.Of discourse, to keep within limits, control, confine, restrain, limit (syn.:B.contineo, cohibeo): ut (nos) quasi extra ripas diffluentes coërceret,
Cic. Brut. 91, 316; cf. id. Fin. 2, 1, 3; Quint. 12, 1, 20; 9, 2, 76; 10, 4, 1;and, the figure taken from bridling or curbing horses (cf.: frenisque coërcuit ora,
Ov. M. 5, 643; and:spumantiaque ora coërcet,
id. ib. 6, 226):exsultantia,
Quint. 10, 4, 1; cf. id. 10, 3, 10:Augustus addiderat consilium coercendi intra terminos imperii,
Tac. A. 1, 11.—Of words bound by measure:numeris verba coërcere,
Ov. P. 4, 8, 73.—But most freq.,Morally, to hold some fault, some passion, etc., or the erring or passionate person in check, to curb, restrain, tame, correct, etc. (syn.:contineo, cohibeo, refreno, reprimo, domo): cupiditates,
Cic. de Or. 1, 43, 194; Quint. 12, 2, 28:temeritatem,
Cic. Tusc. 2, 21, 47:improbitatem,
id. Verr. 2, 3, 89, § 208:rabiem gentis,
Liv. 41, 27, 4:faenus,
id. 32, 27, 3:procacitatem hominis manibus,
Nep. Timol. 5, 2:suppliciis delicta,
Hor. S. 1, 3, 79 al.:aliquid poenae aut infamiae metu,
Cic. Fin. 2, 22, 73:omnibus modis socios atque cives,
Sall. C. 29 fin.:genus hominum neque beneficio, neque metu coërcitum,
id. J. 91, 7:duabus coërcitis gentibus,
Liv. 31, 43, 4; 39, 32, 11; Caes. B. C. 1, 67:verberibus potius quam verbis,
Varr. R. R. 1, 17, 5; so Cic. Cat. 1, 1, 3; id. Off. 3, 5, 23;v. A. supra: pueros fuste,
Hor. S. 1, 3, 134; Tac. G. 25:incensum ac flagrantem animum,
id. Agr. 4:licentiam,
id. H. 1, 35.— Poet.:carmen, quod non Multa dies et multa litura coërcuit,
corrected, finished, Hor. A. P. 293. -
70 exorabilis
exōrābĭlis, e, adj. [exoro].I.Pass., easily entreated or moved, exorable (class.), Plaut. Stich. 1, 2, 26:* II.si implacabiles iracundiae sunt, summa est acerbitas: sin autem exorabiles, summa levitas,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 13 fin.:in aliquem,
id. Att. 1, 3 fin.:(Orcus) non exorabilis auro,
Hor. Ep. 2, 2, 179; cf.:nulli exorabilis,
Sil. 5, 131:initium vitii,
Sen. Ep. 116:et exorabile numen fortasse experiar,
Juv. 13, 102.— Comp.:in suis quam in alienis exorabilior injuriis,
Sen. Clem. 1, 20.— -
71 formidabilis
formīdābĭlĭs, e, adj. [1. formido], causing fear, terrible, formidable ( poet. and in post-class. prose; cf.formidolosus): lumen,
Ov. M. 2, 857:nec formidabilis ulli,
id. ib. 2, 174:Orcus,
id. ib. 14, 116:aspectus,
Gell. 14, 4, 2:sonus,
id. 19, 1, 17:dolores et metus, per se formidabiles res,
Sen. Ep. 123, 14.—In the neutr. adverbially:formidabile ridens,
Stat. Th. 8, 582. -
72 grandis
grandis, e, adj. [cf. gradus; also Germ. gross; Engl. great], full-grown, large, great, full, abundant (class.; most freq. of things; for syn. cf.: magnus, ingens, amplus, procerus, vastus, enormis).I.Lit.A.In gen.:B.ita, quicquid (olerum) erat, grande erat,
Plaut. Cas. 5, 2, 35; cf.:ager novatus et iteratus, quo meliores fetus possit et grandiores edere,
Cic. de Or. 2, 30, 131:quae seges grandissima atque optima fuerit,
Varr. R. R. 1, 52; 1: farra, old poet. ap. Macr. S. 5, 20 fin.:frumenta,
Verg. A. 4, 405:hordea,
id. E. 5, 36:lilia,
id. ib. 10, 25:ilex,
Sall. J. 93, 4; cf.:et antiqua robora,
Quint. 10, 1, 88:grandissimum alicae genus,
Plin. 18, 11, 29, § 112:grandissimae olivae,
id. 15, 3, 4, § 15 et saep.:litterae (opp. minutae),
Plaut. Bacch. 4, 9, 68; cf.:epistola sane grandis,
Cic. Att. 13, 21, 1:sane grandes libri,
id. Rep. 3, 8:grandiores libri,
id. Att. 13, 13, 1:verbosa et grandis epistula,
Juv. 10, 71:erat incisum grandibus litteris,
Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74:corpora,
Lucr. 6, 303:saxa,
id. 1, 289; Caes. B. G. 7, 23, 2; 7, 46, 3; cf.:cervi eminentes,
id. ib. 7, 72, 4:tumulus terrenus,
id. ib. 1, 43, 1:vas,
Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47; cf.patella,
id. ib. §46: speculum,
Quint. 11, 3, 68:cothurni,
Hor. A. P. 80:lumina,
Ov. M. 5, 545; cf.membra,
id. ib. 10, 237:ossa,
id. ib. 9, 169:conchae,
Cic. N. D. 2, 48, 123:rhombi,
Hor. S. 2, 2, 95; cf.:opes grandiores,
Plin. 11, 16, 16, § 47:smaragdi,
Lucr. 4, 1126:divitiae,
id. 5, 1118; cf.:alicui grandem pecuniam credere,
Cic. Rab. Post. 2, 4:pecunia,
id. Verr. 1, 9, 24; id. Fam. 13, 61; Sall. C. 49, 3; Liv. 10, 46, 10; 27, 20, 7; 32, 40, 9; Suet. Aug. 12; id. Ner. 24; cf.faenus,
Cic. Fl. 21, 51:aes alienum,
Sall. C. 14, 2; 24, 3; Plin. 7, 38, 39, § 127; cf.also: donativum grandius solito,
Suet. Galb. 16:cenae,
Quint. 10, 1, 58; cf.convivium,
id. 11, 2, 12:amiculum grandi pondere,
Cic. N. D. 3, 34, 83; cf.:grande pondus argenti,
id. Caecin. 4, 12:grande onus exiguo formicas ore gerentes,
Ov. M. 7, 625:elementa,
bulky, massive, heavy, id. ib. 1, 29.—In neutr. as grandia ingrediens, advancing with great strides: makra bibas, Gell. 9, 11, 5:grandia incedens,
Amm. 22, 14.—Of persons, grown up, big, tall; and more freq. pregn., advanced in years, aged, old; also with natu or aevo.(α).Absol.:(β).an sedere oportuit domi virginem tam grandem,
Ter. Ad. 4, 5, 39:videras grandis jam puer bello Italico, etc.,
Cic. Pis. 36, 87:nobilis ut grandi cecinit Centaurus alumno (i. e. Achilli),
Hor. Epod. 13, 11:(Q. Maximus) et bella gerebat ut adolescens, cum plane grandis esset, etc.,
Cic. de Sen. 4, 10; cf. Lucr. 2, 1164:legibus annalibus cum grandiorem aetatem ad consulatum constituebant, adolescentiae temeritatem verebantur, etc. (shortly after: progressus aetatis),
a more advanced age, Cic. Phil. 5, 17, 47; so,grandior aetas,
Ov. M. 6, 28; 7, 665:quandoquidem grandi cibus aevo denique defit,
Lucr. 2, 1141:metuens virgae jam grandis Achilles cantabat,
Juv. 7, 210.—With natu or aevo:II.non admodum grandis natu, sed tamen jam aetate provectus,
Cic. de Sen. 4, 10; so,grandis natu,
id. Verr. 2, 5, 49, § 128; id. Rosc. Com. 15, 44; Plin. Ep. 8, 23, 7; Suet. Ner. 34; id. Aug. 89; Hor. Ep. 1, 7, 49; cf.:in aetate consideratur puer an adolescens, natu grandior an senex,
Cic. Inv. 1, 24, 35; so,grandior natu,
Plaut. Aul. 2, 1, 37:grandi jam natu vexatus,
Suet. Aug. 53:grandis aevo parens,
Tac. A. 16, 30 fin.; cf.:jam grandior aevo genitor,
Ov. M. 6, 321.—Trop.A.In gen., great, strong, powerful: subsellia grandiorem et pleniorem vocem desiderant. Cic. Brut. 84, 289:B.vox (opp. exigua),
Quint. 11, 3, 15:perspicuo et grandi vitio praeditum exemplum,
Cic. Inv. 1, 47, 88; cf.:exemplis grandioribus uti,
id. Div. 1, 20, 39:de rebus grandioribus dicere,
id. Fin. 3, 5, 19:supercilium,
lofty, Juv. 6, 169:Maecenas, mearum Grande decus columenque rerum,
Hor. C. 2, 17, 4:ingenium,
Ov. M. 6, 574:certamen,
Hor. C. 3, 20, 7:munus,
id. ib. 2, 1, 11:praemia meritorum,
id. Ep. 2, 2, 38:carmen,
Juv. 6, 636:malum,
Hor. S. 2, 1, 49:lethargus,
id. ib. 2, 3, 145:alumnus,
noble, id. Epod. 13, 11:si metit Orcus Grandia cum parvis,
id. Ep. 2, 2, 179; so absol.:grandia,
id. C. 1, 6, 9; id. A. P. 27.—In partic., of style, great, grand, lofty, sublime:A. B.genus quoque dicendi grandius quoddam et illustrius esse adhibendum videtur,
Cic. de Or. 2, 82, 337:grande atque robustum genus dicendi (opp. subtile),
Quint. 12, 10, 58:causae (opp. pusillae),
id. 11, 3, 151:antiqua comoedia,
id. 10, 1, 65:grandia et tumida themata,
id. 2, 10, 6:sententiae,
id. 2, 11, 3:grandia elate, jucunda dulciter, moderata leniter canit,
id. 1, 10, 24.—Of the speaker: (oratores Thucydidi aequales) grandes erant verbis, crebri sententiis, compressione rerum breves, [p. 824] Cic. Brut. 7, 29; cf.:Thucydides rerum gestarum pronunciator sincerus et grandis,
id. ib. 83, 287:causidicus amplus atque grandis,
id. Or. 9, 30:quo grandior sit et quasi excelsior orator,
id. ib. 34, 119:oratores, alii grandes aut graves aut copiosi,
id. Opt. Gen. 1, 2:multis locis grandior (Lysias),
id. ib. 3, 9:fiunt pro grandibus tumidi,
Quint. 10, 2, 16; 10, 1, 77.— Adv.: in two forms. -
73 luridus
lūrĭdus, a, um, adj. [luror], pale yellow, sallow, wan, ghastly, lurid.I.Lit.: luridi supra modum pallidi, Paul. ex Fest. p. 120; cf.: luridus, ôchros, pelios, ikterikos, hupôpios, Gloss. Philox.:II.luridus Orcus,
Hor. C. 3, 4, 74:pallor,
Ov. M. 4, 267:dentes,
Hor. C. 4, 13, 10:bilis,
Sen. Ep. 95; cf.: viden tu illi maculari corpus maculis luridis, *Plaut. Capt. 3, 4, 63:sol,
Plin. Ep. 6, 20 fin.:luna,
Sen. Med. 790.—Transf., that renders pale or ghastly:horror,
Ov. M. 14, 198:aconita,
id. ib. 1, 147:mors,
Sil. 13, 560. -
74 meto
1. 2.mĕto, messŭi (Cato ap. Prisc. p. 903 P.; Mart. Cap. 3, § 319), messum, 3, v. a. and n. [root ma-; Gr. amaô, mow, reap; amê, sickle; cf. messis, messor], to reap, mow, crop; of the vintage, to gather, gather in, collect; and poet. of the sucking of honey from flowers (class.).I.Lit.:II.cum est matura seges, metendum,
Varr. R. R. 1, 50, 3:sunt autem metendi genera complura,
Col. 2, 21, 2:in metendo occupatos,
Caes. B. G. 4, 32:pabula falce,
to cut, cut down, Ov. H. 6, 84:farra,
id. F 2, 519:arva,
Prop. 4 (5), 10, 30.—Prov.:ut sementem feceris, ita et metes,
as you sow, so shall you reap, Cic. de Or. 2, 65, 261; cf.:ventum seminabunt et turbinem metent,
Vulg. Os. 8, 7:qui seminant iniquitatem metet mala,
id. Prov. 22, 8:mihi istic nec seritur, nec metitur,
i. e. I have no share in it, it does not concern me, Plaut. Ep. 2, 2, 80:sibi quisque ruri metit,
every one looks out for himself, id. Most. 3, 2, 112: Tibi aras, tibi occas, tibi seris;tibi item metes,
id. Merc. prol. 71.—Of the vintage, to gather, etc.:postremus metito,
Verg. G. 2, 410; so,vindemiam,
Plin. 17, 22, 35, § 185.—Of bees: purpureosque metunt flores, reap the flowers, i. e. gather the pollen, Verg. G. 4, 54.—Transf.A.In gen., to cut off, pluck off, crop ( poet.):2.virgā lilia summa metit,
Ov. F. 2, 706:barbam forfice,
Mart. 7, 95, 12:capillos,
id. 10, 83, 11:olus,
to cut, gather, Calp. Ecl. 2, 74:et ferus in silvā farra metebat aper,
laid waste, Ov. Am. 3, 10, 40:ille metit barbam,
Juv. 3, 186. —In partic., in battle, to mow down, cut down:B.proxima quaeque metit gladio,
Verg. A. 10, 513:primosque et extremos metendo Stravit humum,
Hor. C. 4, 14, 31 tum Vesulum ense metit rapido, Sil. 10, 147:agmina plura metam,
Val. Fl. 3, 670.—So of death:metit Orcus Grandia cum parvis,
Hor. Ep. 2, 2, 178: vita omnibus metenda, ut fruges (transl. of the Greek of Euripid.: anankaiôs d echei bion therizein), Poët. ap. Cic. Tusc. 3, 25, 59.—To inhabit a region ( poet.):3.qui Batulum Nucrasque metunt,
Sil. 8, 566 (cf. a like poetic transfer of the verbs colere, arare, serere, and bibere).Mĕto, ōnis, v Meton. -
75 Orchus
Orchus, i, m., = Orcus: Orchi traditus thesauro, Naev. ap. Gell. 1, 24, 2. -
76 quietalis
‡ quĭētālis ab antiquis dicebatur orcus, a resting-place, Fest. p. 257 Müll. -
77 rapax
I.Lit. (class.;2.syn. furax): vos rapaces, vos praedones,
Plaut. Men. 5, 7, 26; id. Pers. 3, 3, 6:olim furunculus, nunc vero etiam rapax,
Cic. Pis. 27, 66; so with fur, id. Verr. 2, 3, 2, § 4:inopiā rapax,
Suet. Dom. 3:procuratorum rapacissimum quemque,
id. Vesp. 16; cf. Tac. H. 1, 20:Cinara,
i. e. eager for presents, Hor. Ep. 1, 14, 33; so Tib. 1, 5, 59; 2, 4, 25:cervi, luporum praeda rapacium,
Hor. C. 4, 4, 50; id. Epod. 16, 20; cf.Harpyiae,
id. S. 2, 2, 40.— As subst.: răpax, ācis, comm., a beast of prey, Plin. 11, 45, 101, § 247.—Of things, rapacious, ravenous (mostly poet.):II.falces rapaces,
Lucr. 3, 650:ventus,
Ov. A. A. 1, 388:ignis,
id. M. 8, 837:mors,
Tib. 1, 3, 65; cf.Orcus,
Hor. C. 2, 18, 30:fortuna,
id. ib. 1, 34, 14:dentes,
fangs, tusks, Veg. 6, 1, 1.—With gen.:chryselectrum rapacissimum ignium,
very ignitible, Plin. 37, 3, 12, § 51.—As a poet. epithet of floods:amnes,
Lucr. 5, 341:fluvii,
id. 1, 17:unda, Cic. poët. N. D. 3, 10, 24: undae,
Ov. M. 8, 550:Danubius,
id. ad Liv. 397.— Hence, transf., an appellation of the twenty-first legion and the soldiers composing it (qs. that sweeps every thing before it), Tac. H. 2, 43; 100; 3, 14; 18; 22.—Trop. (rare), with gen., grasping, seizing eagerly or quickly, greedy, avaricious:nihil est rapacius quam natura,
Cic. Lael. 14, 50:rapacia virtutis ingenia,
Sen. Ep. 95, 36:nostri omnium utilitatum et virtutum rapacissimi,
Plin. 25, 2, 2, § 4. -
78 recipio
rĕ-cĭpĭo, cēpi, ceptum, 3 ( fut. apoc. recipie, for recipiam, Cato ap. Fest. p. 138 and 236 Müll.; v. dico init.:I. A.recepso, for recepero,
Cat. 44, 19), v. a. [capio].Lit. (very freq. and class.):b.dandis recipiendisque meritis,
Cic. Lael. 8, 26:tu me sequere ad trapezitam... recipe actutum,
Plaut. Curc. 5, 3, 49 (just before, ni argentum refers); cf.:centum talenta et credidisse eos constat, et non recepisse,
Quint. 5, 10, 111; and (opp. mutuum dare) Mart. 3, 40, 4:si velit suos recipere, obsides sibi remittat,
Caes. B. G. 3, 8 fin.:obsides,
Suet. Aug. 21:reges,
Liv. 2, 15:recepto amico,
Hor. C. 2, 7, 27; 4, 2, 47. — Freq. of places, etc., once captured and lost, to retake:cum Tarento amisso... aliquot post annos Maximus id oppidum recepisset... nunquam ego (Tarentum) recepissem, nisi tu perdidisses,
Cic. de Or. 2, 67, 273; cf. id. Sen. 4, 11:Lavinium,
Liv. 2, 39;so of other things: recipere suas res amissas,
Liv. 3, 63:praeda omnis recepta est,
id. 3, 3:signa, quae ademerant Parthi,
Suet. Tib. 9:arma,
Liv. 9, 11; Curt. 4, 12, 17: pectore in adverso totum cui comminus ensem Condidit assurgenti, et multā morte recepit, drew out again, = retraxit, Verg. A. 9, 348; so,sagittam ab alterā parte,
Cels. 7, 5, 2: suos omnes incolumes receperunt (sc. ex oppido in castra), drew off, withdrew, = reduxerunt, Caes. B. G. 7, 12 fin.; so,milites defessos,
id. B. C. 1, 45 fin.:exercitum,
Liv. 10, 42:equitatum navibus ad se intra munitiones,
Caes. B. C. 3, 58:illum ego... medio ex hoste recepi,
bore away, rescued, Verg. A. 6, 111.—With se, to draw back, withdraw from or to any place, to betake one ' s self anywhere; in milit. lang., to retire, retreat:2.se ex eo loco,
Plaut. Aul. 4, 8, 10; cf.:se e fano,
id. Poen. 4, 1, 5:se ex opere,
id. Men. 5, 3, 7:se ex hisce locis,
Cic. Verr. 2, 4, 10, § 21:se e Siciliā,
id. Brut. 92, 318:se ex fugā,
Caes. B. G. 7, 20 fin.; id. B. C. 3, 102:se inde,
id. B. G. 5, 15:se hinc,
id. B. C. 1, 45 et saep.:recipe te,
Plaut. Trin. 4, 3, 8:se,
Cic. Off. 3, 10, 45 (just before, reverti); Caes. B. C. 3, 45 (coupled with loco excedere); 3, 46; cf.:sui recipiendi facultas,
id. B. G. 3, 4 fin.; 6, 37;for which: se recipiendi spatium,
Liv. 10, 28:recipe te ad erum,
Plaut. Trin. 4, 3, 20:se ad dominum,
id. ib. 4, 3, 1:se ad nos,
Cic. Att. 4, 15, 2:se ad suos,
Caes. B. G. 1, 46; 7, 82; id. B. C. 3, 38; 3, 50; 3, 52 fin.:se ad Caesarem (Allobroges, legati),
id. B. G. 1, 11; 4, 38:se ad agmen,
id. ib. 7, 13; id. B. C. 3, 75 fin.:se penitus ad extremos fines,
id. B. G. 6, 10:se ad legionem,
id. ib. 7, 50 fin.:se ad oppidum llerdam,
id. B. C. 1, 45:se ad ordines suos,
id. ib. 2, 41:se ad signa,
id. B. G. 5, 34 fin.; id. B. C. 1, 43 fin.:se a pabulo ad stabulum,
Plaut. Mil. 2, 3, 33:inde se in currus,
Caes. B. G. 4, 33 fin.:se ex castris in oppidum,
id. B. C. 2, 35:se in castra,
id. B. G. 2. 11 fin.; 2, 24; 3, 6; 3, 26 fin.;4, 15 et saep.: se in fines,
id. ib. 4, 16:se in Galliam,
id. ib. 4, 19 fin.:se in montem,
id. ib. 1, 25: se in antiquas munitiones, id. B. C. 3, 54 fin.:se in silvas ad suos,
id. B. G. 2, 19:se in castra ad urbem,
id. B. C. 2, 25; 2, 26; cf.:se retro in castra,
Liv. 23, 36;and with this cf.: sese retro in Bruttios,
id. 23, 37;and so, se, with rursus,
Plaut. Capt. 1, 2, 25; id. Pers. 4, 5, 6; id. Rud. 4, 6, 19; Caes. B. G. 5, 34 fin.; id. B. C. 2, 41 et saep.:se in novissimos,
Liv. 7, 40:se intra munitiones,
Caes. B. G. 5, 44; cf.:se intra montes,
id. B. C. 1, 65:se per declive,
id. ib. 3, 51:se sub murum,
id. ib. 2, 14:se trans Rhenum,
id. B. G. 6, 41:se Larissam versus,
id. B. C. 3, 97:se domum ex hostibus,
Plaut. Am. 2, 2, 52:se domum,
id. ib. 2, 2, 31; id. Capt. 1, 2, 25; id. Aul. 2, 1, 55:se Adrumetum,
Caes. B. C. 2, 23:se Hispalim,
id. ib. 2, 20:se Dyrrhachium ad Pompeium,
id. ib. 3, 9 fin.:se illuc,
Plaut. Most. 3, 1, 10; id. Merc. 5, 2, 40; id. Ps. 3, 1, 23 al.; cf.:se huc esum ad praesepim suam,
id. Curc. 2, 1, 13:se eo,
Caes. B. G. 1, 25 et saep. — In the same meaning, without se: neque sepulcrum, quo recipiat, habeat portum corporis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 415 Vahl.); cf.of a military retreat: si quo erat longius prodeundum aut celerius recipiendum,
Caes. B. G. 1, 48 fin.; so without se after the verbum finitum several times in Plaut.:rursum in portum recipimus,
Plaut. Bacch. 2, 3, 60:dum recipis,
id. Rud. 3, 6, 42:actutum face recipias,
id. Merc. 2, 4, 30. —Transf.(α).In business lang., to keep back, retain, reserve (cf. Gell. 17, 6, 6):(β). B.posticulum hoc recepit, quom aedis vendidit,
Plaut. Trin. 1, 2, 157; so in a sale, Crassus ap. Cic. de Or. 2, 55, 226; Cic. Top. 26, 100; Dig. 19, 1, 53; 8, 4, 10: mulier magnam dotem dat et magnam pecuniam recipit, Cato ap. Gell. 17, 6, 8. — With object-clause, Cato, R. R. 149, 2. — With dat.:aqua, itinere, actu domini usioni recipitur,
Cato, R. R. 149, 2.—Trop., to get back, bring back; to receive again, regain, recover:b.ut antiquam frequentiam recipere vastam ac desertam bellis urbem paterentur,
Liv. 24, 3:jus,
Quint. 5, 10, 118:et totidem, quot dixit, verba recepit,
got back, Ov. M. 3, 384:quam (vitam) postquam recepi,
received again, id. ib. 15, 535: anhelitum, to recover one ' s breath, Plaut. Ep. 2, 2, 21; id. Merc. 3, 4, 16; cf.spiritum,
Quint. 11, 3, 55:animam,
Ter. Ad. 3, 2, 26; Quint. 6, prooem. §13: a tanto pavore recipere animos,
Liv. 21, 5, 16 Weissenb.:a pavore animum,
id. 2, 50, 10:e pavore recepto animo,
id. 44, 10, 1;for which: animos ex pavore,
id. 21, 5 fin.:recepto animo,
Curt. 6, 9, 2; 9, 5, 29:animum vultumque,
Ov. F. 4, 615:mente receptā,
Hor. Ep. 2, 2, 104:(vocem) ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipere,
to bring it back, Cic. de Or. 1, 59, 251. —In zeugma (cf. I. A. supra): arma et animos,
Curt. 4, 12, 17.—With se.(α).To betake one ' s self, withdraw, retire from or to any place:(β).ad ingenium vetus versutum te recipis tuum,
Plaut. As. 2, 1, 7:ad frugem bonam,
Cic. Cael. 12, 28:ad reliquam cogitationem belli,
Caes. B. C. 3, 17 fin.:se a voluptatibus in otium,
Plin. Pan. 82, 8:se in principem,
to resume his princely air, id. ib. 76, 5.— More freq.,To recover, to collect one ' s self:II.difficulter se recipiunt,
regain strength, Varr. R. R. 2, 5, 17:quae cum intuerer stupens, ut me recepi, Quis hic, inquam, etc.,
Cic. Rep. 6, 18, 18:nullum spatium respirandi recipiendique se dedit,
Liv. 10, 28:se ex terrore ac fugā,
Caes. B. G. 2, 12:se ex timore,
id. ib. 4, 34:se ex fugā,
id. ib. 4, 27:nondum totā me mente recepi,
Ov. M. 5, 275.(Acc. to re, I. b.) To take to one ' s self, admit, accept, receive; constr. with the simple acc., with ad, or in and acc., in and abl., with simple abl., with a local acc.A.Lit.(α).With simple acc.:(β).quos homines quondam Laurentis terra recepit, Enn. ap. Prisc. p 762 P. (Ann. v. 35 Vahl.): (ego) excludor, ille recipitur,
Ter. Eun. 1, 2, 79:aliquem,
Cic. Off. 3, 11, 48:hic nulla munitio est, quae perterritos recipiat,
Caes. B. G. 6, 39; cf.:hos tutissimus portus recipiebat,
id. B. C. 3, 27; 1, 15; cf. id. ib. 3, 11 fin.;3, 35: eum Jugurtha accuratissime recepit,
Sall. J. 16, 3:neque quisquam aut expulsus invidiosius aut receptus est laetius,
Vell. 2, 45, 3; Quint. 7, 1, 14; 9, 2, 89:nisi nos vicina Trivici Villa recepisset,
Hor. S. 1, 5, 80 [p. 1533] et saep.:quisnam istic fluvius est, quem non recipiat mare?
Plaut. Curc. 1, 1, 86; cf. Caes. B. G. 4, 10; and:(Peneus) accipit amnem Orcon nec recipit,
i. e. does not take it to itself, does not mingle with it, Plin. 4, 8, 15, § 31:equus frenum recepit,
received, submitted to, Hor. Ep. 1, 10, 36:necesse erat, ab latere aperto tela recipi,
Caes. B. G. 5, 35. —With ad:(γ).recipe me ad te,
Plaut. Cist. 3, 9; id. Am. 3, 2, 11; id. Rud. 2, 3, 20; id. Ps. 3, 6, 6; Ter. Heaut. 3, 3, 6; Suet. Caes. 63:aliquem ad epulas,
Cic. Top. 5, 25; cf.:ad lusum,
Suet. Ner. 11. —With in and acc.:(δ).recipe me in tectum,
Plaut. Rud. 2, 7, 16:concubinam in aedes,
id. Mil. 4, 3, 3:nos in custodiam tuam,
id. Rud. 3, 3, 34:Tarquinium in civitatem,
Cic. Rep. 2, 20, 35; id. Balb. 13, 31; Liv. 2, 5; Hor. Ep. 2, 1, 6:aliquem in ordinem senatorium,
Cic. Phil. 7, 5, 15:aliquem in fidem,
id. Fam. 13, 19, 2; id. Att. 15, 14, 3; Caes. B. G. 2, 15; 4, 22:aliquem in civitatem,
Cic. Balb. 12, 29:aliquem in caelum,
id. N. D. 3, 15, 39:aliquem in deditionem,
Caes. B. G. 3, 21 fin.; Liv. 8, 13; Suet. Calig. 14 al.:aliquem in jus dicionemque,
Liv. 21, 61:aliquem in amicitiam,
Sall. J. 14, 5; 5, 4 Kritz N. cr.:aliquam in matrimonium,
Suet. Caes. 50; Just. 9, 5, 9 et saep. —With in and abl. (rare and in purely local relations; v. Kritz ad Sall. J. 5, 4):(ε).aliquem in loco,
Plaut. Stich. 5, 4, 3:loricati in equis recipiuntur, Auct. B. Hisp. 4, 2: sidera in caelo recepta,
Ov. M. 2, 529 (but in Liv. 24, 32, 6, the correct read. is tuto Hexapylo, without in; v. Weissenb. ad h. l.). —With simple abl. (mostly in purely local relations):(ζ).ut tuo recipias tecto servesque nos,
Plaut. Rud. 1, 5, 18; so,aliquem tecto,
Caes. B. G. 7, 66 fin.:exercitum tectis ac sedibus suis,
Cic. Agr. 2, 33, 90:aliquem suis urbibus,
id. Fl. 25, 61:aliquem civitate,
id. Balb. 14, 32:aliquem finibus suis,
Caes. B. G. 6, 6; 7, 20 fin.:aliquem oppido ac portu,
id. B. C. 3, 12; 3, 102 fin.:aliquem moenibus,
Sall. J. 28, 2:Romulus caelo receptus,
Quint. 3, 7, 5:receptus Terra Neptunus,
Hor. A. P. 63 et saep. —With local acc.:(η).me Acheruntem recipere Orcus noluit,
Plaut. Most. 2, 2, 68:aliquem domum suam,
Cic. Arch. 3, 5; cf.:aliquem domum ad se hospitio,
Caes. B. C. 2, 20.—Absol.:2.plerosque hi, qui receperant, celant,
Caes. B. C. 1, 76.—Transf.a.In business lang., to take in, receive as the proceeds of any thing:b.dena milia sestertia ex melle,
Varr. R. R. 3, 16, 11:pecuniam ex novis vectigalibus,
Cic. Agr. 2, 23, 62:pecunia, quae recipi potest,
id. ib. 2, 18, 47. —In gladiator's lang.: recipe ferrum, receive your death-blow, the cry of the people to a vanquished gladiator whom they were not inclined to spare, Cic. Sest. 37, 80; id. Tusc. 2, 17, 41 Kühn.; Sen. Tranq. 11, 1;c.for which: totum telum corpore,
Cic. Rosc. Am. 12, 33; and:ense recepto,
Luc. 2, 194 Corte.—Milit. t. t., to seize, capture, take possession of, occupy: mittit in Siciliam Curionem pro praetore cum legionibus duo;d.eundem, cum Siciliam recepisset, etc.,
Caes. B. C. 1, 30:Praeneste non vi, sed per deditionem receptum est,
Liv. 6, 29:Aegyptum sine certamine,
Just. 11, 11, 1:eo oppido recepto,
Caes. B. G. 7, 13 fin.:civitatem,
id. ib. 6, 8; 7, 90; id. B. C. 1, 12; 1, 16; 1, 30;3, 16: Aetoliam,
id. ib. 3, 55:rempublicam armis,
Sall. C. 11, 4:Alciden terra recepta vocat,
the subjugated earth, Prop. 5, 9, 38. —In the later medical lang., of medicines, to receive, i. e. be compounded of various ingredients:B.antidotos recipit haec: stoechados, marrubii, etc.,
Scrib. Comp. 106; so id. ib. 27; 28; 37; 52 al. (hence the mod. Lat. receptum, receipt, and recipe).—Trop.1.To take to or upon one ' s self, to assume; to receive, accept, admit, allow, endechomai:(β).non edepol istaec tua dicta nunc in aures recipio,
Plaut. Cist. 2, 1, 34; cf. Quint. 11, 1, 91:jusjurandum,
id. 5, 6, 1; 3; cf. id. 7, 1, 24: in semet ipsum religionem recipere, to draw upon one ' s self, Liv. 10, 40:quae legibus cauta sunt, quae persuasione in mores recepta sunt,
admitted, Quint. 5, 10, 13; cf. id. 10, 7, 15:antiquitas recepit fabulas... haec aetas autem respuit,
Cic. Rep. 2, 10; cf. Quint. 6, 4, 19:nec inconstantiam virtus recipit nec varietatem natura patitur,
Cic. Rep. 3, 11, 18; cf. Vell. 2, 130, 3: non recipit istam Conjunctionem honestas, Cic. Off. 3, 33, 119:assentatio nocere nemini potest, nisi ei, qui eam recipit atque eă delectatur,
id. Lael. 26, 97:timor misericordiam non recipit,
Caes. B. G. 7, 26:casus recipere (res),
to admit, be liable to, id. B. C. 1, 78; so,aliquem casum (res),
id. ib. 3, 51:re jam non ultra recipiente cunctationem,
Liv. 29, 24; Vell. 2, 52, 3:sed hoc distinctionem recipit,
Just. Inst. 1, 12 pr.:si recipiatur poëtica fabulositas,
Plin. 7, 28, 29, § 101:in hoc genere prorsus recipio hanc brevem annotationem,
Quint. 10, 7, 31; cf. id. 8, 3, 31:nos necessarios maxime atque in usum receptos (tropos) exequemur,
id. 8, 6, 2; cf. id. 8, 6, 32; 5, 11, 20; 11, 3, 104; so with a subj.-clause, id. 1, 3, 14; 6, 3, 103; Plin. 28, 2, 5, § 24 al.—Of opinions, etc., to adopt, embrace (late Lat.):2.alicujus sententiam,
Sulp. Sev. Chron. 2, 39, 1:opinionem,
id. Dial. 1, 17, 5.—In partic.a.To take upon one ' s self, undertake, accept the performance of a task consigned or intrusted to one (whereas suscipio denotes, in gen., the voluntary undertaking of any action; cf.:b.spondeo, stipulor, polliceor): recepi causam Siciliae... ego tamen hoc onere suscepto et receptā causā Siciliensi amplexus animo sum aliquanto amplius. Suscepi enim causam totius ordinis, etc.,
Cic. Verr. 2, 2, 1, § 1:in hoc judicio mihi Siculorum causam receptam, populi Romani susceptam esse videor,
id. Div. in Caecil. 8, 26; and:in quo est illa magna offensio vel neglegentiae susceptis rebus vel perfidiae receptis,
id. de Or. 2, 24, 101; cf. also Quint. 12, 1, 39:verebamini, ne non id facerem, quod recepissem semel?
Ter. Phorm. 5, 7, 9:causam Sex. Roscii,
Cic. Rosc. Am. 1, 2:mandatum,
id. ib. 38, 112:officium,
id. Verr. 2, 5, 71, § 183:curam ad se,
Suet. Tit. 6.—To take an obligation upon one ' s self, to pledge one ' s self, pass one ' s word, be surety for a thing, to warrant, promise, engage a thing to any one, = anadechomai (a favorite word of Cic., esp. in his Epistles): Pe. Tute unus si recipere hoc ad te dicis... Pa. Dico et recipio Ad me, Plaut. Mil. 2, 2, 74; cf.:c.ad me recipio: Faciet,
Ter. Heaut. 5, 5, 12:promitto in meque recipio, fore eum, etc.,
Cic. Fam. 13, 10, 3; cf.:spondeo in meque recipio eos esse, etc.,
id. ib. 13, 17, 3.—With obj.-clause:promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis hodie sit,
Cic. Phil. 5, 18, 51; so with hoc, id. Fam. 13, 50, 2 (with spondeo); 6, 12, 3; 13, 41, 2 (with confirmo); id. Att. 5, 13, 2; Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4; Liv. 7, 14 Drak.; 33, 13 fin.:pro Cassio et te, si quid me velitis recipere, recipiam,
Cic. Fam. 11, 1, 4. — With de:de aestate polliceris vel potius recipis,
Cic. Att. 13, 1, 2; Liv. 40, 35; cf.also: sed fidem recepisse sibi et ipsum et Appium de me,
had given him a solemn assurance, Cic. Att. 2, 22, 2.— With dat. (after the analogy of promitto, polliceor, spondeo):ea, quae tibi promitto ac recipio,
Cic. Fam. 5, 8, 5; cf.: omnia ei et petenti recepi et ultro pollicitus sum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 1; 7, 1:mihi,
id. ib. 10, 13, 3; Caes. B. C. 3, 82 fin.:quid sibi is de me recepisset, in memoriam redegit,
Cic. Fam. 1, 9, 9.—With dat. and obj.-clause:mihi in Cumano diligentissime se, ut annui essemus, defensurum receperat,
Cic. Att. 5, 17, 5;so,
id. Fam. 6, 12, 3 Manut. (with confirmare); 13, 72, 1; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17, 1; Caes. B. C. 3, 17; Suet. Caes. 23 fin. —In jurid. lang.: recipere nomen, of the prætor, to receive or entertain a charge against one, Cic. Verr. 2, 2, 38, § 94; 2, 2, 42, § 102; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2; Val. Max. 3, 7, 9;A.for which: recipere reum,
Tac. A. 2, 74 fin.; 4, 21:aliquem inter reos,
id. ib. 3, 70; 13, 10. —Hence,rĕceptus, a, um, P. a. (acc. to II. B. 1.), received, usual, current, customary (post-class. and very rare):B.auctoritas receptior,
Tert. adv. Marc. 4, 5: scriptores receptissimi, Sol. praef.—rĕceptum, i, n. subst. (acc. to II. B. 2. b.), an engagement, obligation, guaranty:satis est factum Siculis, satis promisso nostro ac recepto,
Cic. Verr. 2, 5, 53, § 139; cf.:promissum et receptum intervertit,
id. Phil. 2, 32, 79. -
79 resigno
rĕ-signo, āvi, ātum, 1, v. a.I. A.Lit.:B.litteras,
Plaut. Trin. 3, 3, 65; Cic. Att. 11, 9, 2:testamenta,
Hor. Ep. 1, 7, 9; Dig. 28, 1, 23; 29, 3, 6:loculos,
Plin. 14, 13, 14, § 89.— Poet.:perjuria Graia resignat,
breaks through the faithless band, Sil. 17, 426: (Mercurius) lumina morte resignat, opens the eyes of the dead whom he is about to conduct to Orcus, Verg. A. 4, 244.—Trop.1.To annul, cancel, invalidate, rescind, destroy (syn.:2.rescindere, dissolvere): tabularum fidem,
Cic. Arch. 5, 9:ne quid ex constituti fide resignaret,
violate, Flor. 4, 7, 14 Duker:pacta,
Sil. 4, 790:jura leti (Mercurius),
Prud. adv. Symm. 1, 90:quorum mors resignata est,
Lact. 7, 22 fin. —To disclose, reveal (only poet.):II.venientia fata,
Ov. F. 6, 535:hoc, quod latet, etc.,
Pers. 5, 28: verba, Mart. 9, 36, 5. —Ante-class. and in Hor. = rescribere (I. B. 2.), to transfer in an account; to assign to one:resignare antiqui dicebant pro rescribere, ut adhuc subsignare dicimus pro subscribere,
Fest. p. 281, 31 Müll.: resignatum aes dicitur militi, cum ob delictum aliquod jussu tribuni militum, ne stipendium ei detur, in tabulas refertur. Signare enim dicebant pro scribere, id. pp. 284 and 285 ib.; Cato ap. Serv. Verg. A. 4, 244. — Hence, to give back, resign, = reddere:laudo manentem (Fortunam): si celeres quatit Pennas, resigno quae dedit,
Hor. C. 3, 29, 54:cuncta resigno,
id. Ep. 1, 7, 34. -
80 ад
hades [is, m]; tartărus [i, m]; tartara [orum, npl]; gehenna [ae, f]; regnum [i, n] inferorum; sedes [is, f] damnatorum / improborum (post mortem); Avernus [i, m]; loca [orum, n] Averna; Orcus [i, m]; Styx, Stygis, m; Erebus [i, m]• в ад sub terras
• быть низверженным в ад ad sedem damnatorum detrudi
• спуститься в ад ad inferos descendere
• врата ада Orci ostium
См. также в других словарях:
Orcus (D&D) — Orcus (Donjons et dragons) Divinité des Royaumes Oubliés Orcus Titre Le Prince des Morts Vivants Plan de résidence Abysses Niveau de puissance Seigneur Démon Alignement Chaotique Mauvais Portfolio Morts vivants Alias Ténébreux Supérieur … Wikipédia en Français
Orcus — (deutsch: Orkus) war in der römischen Mythologie einer der Namen für den Gott der Unterwelt. Andere Namen sind Pluto oder Dis Pater. Mit Orcus wird seine böse, bestrafende Seite bezeichnet, der Gott, der die Toten im Jenseits folterte. Ihm wurden … Deutsch Wikipedia
Orcus — prop. n. The god of the underworld; counterpart of Greek Pluto. Syn: Dis. [WordNet 1.5] … The Collaborative International Dictionary of English
Orcus — {{Orcus}} Römischer Gott des Totenreichs, das seinerseits Orcus genannt wurde … Who's who in der antiken Mythologie
Orcus — (lat.), das Reich des Pluto, so v.w. Unterwelt … Pierer's Universal-Lexikon
Orcus — Orcus, s. Orkus … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Orcus — Orcus, griech., die Unterwelt … Herders Conversations-Lexikon
Orcus — [ôr′kəs] n. Rom. Myth. 1. the lower world; Hades 2. Pluto, or Dis … English World dictionary
Orcus — For other uses, see Orcus (disambiguation). Orcus was a god of the underworld, punisher of broken oaths in Italic and Roman mythology. As with Hades, the name of the god was also used for the underworld itself. In the later tradition, he was… … Wikipedia
ORCUS — I. ORCUS Deus Inferorum, idem cum Plutone: et fuit Orci seu Plutonis aedes Romae, in decima Urbis regione. Alii eum cum Charonte confundentes, Acheronti fluvio praefuisse, aiunt. At Antiquis Quietalem dictum esse, a Quiete, quam, aedem extra… … Hofmann J. Lexicon universale
Orcus — Para otros usos de este término, véase (90482) Orcus. Orcus u Orco era, en la mitología romana, uno de los demonios del inframundo, encargado de castigar los juramentos rotos. Ya en época clásica se identifica[1] con el romano Plutón y Dis Pater … Wikipedia Español
