-
61 furor
I fūror, ātus sum, ārī depon. [ fur ]1) красть, воровать, похищать (aliquid ex templo Q; aliena furatum ire Ap); совершать плагиат, присваивать себе чужое произведение (f. librum ab aliquo C)2)f. speciem alicujus Prp — принять чей-л. видб) тайком уводить ( equos alicui V)3) отвращать, отводить ( oculos alicui rei V)4) закрывать, скрывать, закутывать ( vultus veste SenT)II furor, ōris m. [ furo ]1) бешенство, ярость, неистовство (captus furore L; f. maris Tib; ira brevis f. est H)2) предмет (причина) гнева (f. alicui esse Prp)3) беснование, исступление, вдохновенная восторженность, экстаз ( vaticĭni furores O)5) предмет страстной любви (f. alicui esse V)6) ослепление, безумиеquis f. est atram arcessere mortem? Tib — что за безумие бросать вызов мрачной смерти? -
62 gena
ae f. (преим. pl.)1) верхняя часть щеки (у скуловой кости) Su; щекаprima juventa vestit flore genas V — щёки покрываются первым юношеским пушком2) веко ( pandere genas Enn)4) глаз, око (exustae genae, sc. Polyphemi Prp) -
63 gero
gessī, gestum, ere1)а) нести, таскать (onus Vr; saxa in muros L); носить (arma V; vestem Lcr; clavam dextrā manu Nep; barbam, crines V, O)partum (utĕrum) g. PM — быть беременнойб) перен. иметь (cornua fronte O; animum muliebrem Enn; similitudĭnem alicujus C)2) носить в себе, питать, чувствовать (inimicitias C; odium in aliquem L)aliter atque animo gerebat Sl — не так, как чувствовал, т. е. скрывая свои подлинные чувства3) представлять, изображать, играть роль (g. persōnam alicujus C)prae se g. — выказывать, обнаруживать ( quandam utilitatem C)4) приносить, производить на свет, порождать (terra gerit fructūs Vr; insula — sc. Sicilia — gessit Empedoclem Lcr)se g. — вести (держать) себя, поступать (honeste, moderate C etc.)se medium g. L — соблюдать нейтралитетse g. pro aliquo C, Dig и g. aliquem Just, PJ, Cld, SenT, Ap — разыгрывать из себя (выдавать себя за) кого-то, играть чью-то роль6) совершать ( res magnas Nep)res gestae (или gesta, ōrum n.) C, L, Nep etc. — (бранные) подвиги, боевые действия, военные делаres pace belloque gestae L — дела как мирные, так и военные7) командовать, начальствовать ( eo cornu Nep); сражатьсяgladio commĭnus rem g. Cs — сражаться на мечах в рукопашном бою8) выполнять, ведать, занимать пост (g. munus, consulātum, magistratum, praetūram C, L etc.); управлять, руководить (g. rem publicam C; comitia C)male re gestā Cs — вследствие дурного руководства или неудачиquadragesĭmum sextum aetatis annum g. Su — иметь 46-й год от родуmorem g. alicui C — быть уступчивым в отношении кого-л. (действовать в угоду кому-л.) -
64 glaucoma
glaucōma, atis n. и ae f. (греч.)1) помутнение глазного хрусталика, жёлтая вода PM, Veg, Eccl2) шутл. пыль (туман) в глаза ( glaucomam alicui ob oculos objicere Pl) -
65 illecebro
—, —, āreманить, соблазнять ( oculos carnis Aug) -
66 inclino
īn-clīno, āvī, ātum, āre1) сгибать, преклонять ( genua arenis O); склонять, наклонять ( caput in latus Q)2) отклонять, отводить ( aquas in litora O); загибать, поворачивать ( cursūs O)3)а) смыкать ( oculos Prp); тж. med.-pass. склонятьсяsol inclinat J и se inclinat L — солнце склоняется (близится) к закатуб)i. или pass. inclinari — колебаться, дрогнуть (acies inclinat или inclinatur in fugam L, VP)4)а) сваливать, сложить (culpam in aliquem i. C); переложить ( onera a pauperibus in divites L)aliquem in hanc sententiam i. L — склонить кого-л. к этому мнениюб)i. или pass. inclinari — наклоняться ( ad aurem alicujus Pt), перен. клониться, склоняться (ad Stoicos C; ad pacem cum aliquo faciendam C, L; in aliquam rem QC и alicui H)5) понижать, наносить ущерб, ухудшать, портитьfortuna inclinat (inclinatur, inclinat se) Cs, L etc. — счастье перестаёт благоприятствоватьinitia meliora ferme et finis inclinat T — начало обычно неплохо, конец же хужеubi res semel inclinata est, amici de medio (sc. recedunt) погов. Pt — стоит делам пошатнуться, и друзей как не бывало6) придавать другой оборот, давать другое направление (i. rem L)7) грам. склонять, изменять (i. in casus AG) -
67 incurro
in-curro, (cu)currī, cursum, ere1)а) набегать (in aliquid или alicui rei L etc.); устремляться, бросаться, нападать (in aliquem Sl, L, aliquem Sl, H или alicui L)hostium latus i. L — атаковать противника с флангаб) вторгаться, врываться (in Macedoniam, in agros hostium L); перен. выступать против, порицать, бранить (i. in tribunos L; in rem publicam C)2) с разбегу налетать, натыкаться (i. in columnas C); случайно встречать, неожиданно натыкаться ( in aliquem C)3) упираться, граничить или вдаваться, вклиниваться, врезываться (ager incurrit in publicum Campanum C)i. in oculos C и oculis Sen — бросаться в (попадайся на) глаза, встречаться4) попадать(ся), подвергаться, становиться жертвой (i. in fraudem, in odia hominum, in morbos C)i. in voces C — стать предметом толковi. in alterum genus injustitiae C — совершать другого рода несправедливостьi. in memoriam alicujus rei C — (невольно) вспоминать что-л.5) приходиться (на какой-л. день), совпадать (in aliquem diem C; circensibus Su)6) случаться, приключатьсяincurrunt tempora et personae C — бывают времена и личности, т. е. подчас приходится считаться с обстоятельствами и личностямиcasus, qui in sapientem i. potest C — вещь, которая может случиться и с мудрецом -
68 inflecto
īn-flecto, flexī, flexum, ere1) гнуть, сгибать, изгибать (cervīcem V; ferrum Cs)i. se и pass. inflecti — изгибаться ( sinus ad urbem inflectitur C)3) давать другое направление, менять (animum, orationem C, Sen)4) уменьшать, понижать ( magnitudinem animi C)5) искажать, извращать, перетолковывать ( jus C); изменять (i. vocem C)6) склонять, смягчать (aliquem precibus V, lacrĭmis St; sensūs V)7) грам. протяжно произносить (с облеченным ударением) Eccl -
69 insero
I īn-sero, sēvī, situm, ere1) сеять (i. frumentum Col); сажать ( insita arbor Col)2) прививать ( pirum bonam in pirum silvaticam Vr); делать прививку ( ex arbore in arborem Vr)3) сочетать, связывать (aliquid alicui rei, corpora animis C); принимать в качестве члена рода (in Calatinos Atilios i. C)4) насаждать, внушать, прививать, воспитывать, внедрять (novas opiniones C; vitia alicui H)naturā insitus C — врождённыйII īn-sero, seruī, sertum, ere1)а) всовывать, вдевать, продевать ( collum in laqueum C); вкладывать ( cibum alicui in ōs C); вделывать, вставлять ( sĕram posti O)subtemen i. O, Sen — продевать уток ( в основу посредством челнока)б) просовывать (manus vinculo Pt)2) вонзать ( telum L); вперять, устремлять ( oculos in aliquid O и alicui rei VM)3)а) прививать (arbores gemmis inserantur Hier; surculus insertus Col); вводить, включать (jocos historiae O; aliquem numero civium Su); вставлять, вделывать ( gemmas soleis QC)falces insertae longuriis Cs — серпы, насаженные на длинные шестыб) приобщать, сопричислять ( aliquem vatibus H)stellis i. H — поместить среди звёзд, т. е. даровать бессмертиеi. aliquem vitae St — сохранить кому-л. жизньi. nomen famae T — прославить имя4) вмешивать, впутывать ( deos minimis rebus L)i. se — вмешиваться (i. se bellis O) -
70 insto
īn-sto, stitī, —, āre (part. fut. act. īnstātūrus)1) стоять (in aliquā re Pac etc.; semper ante oculos Lcr)i. rectam viam Pl — быть на верном пути (быть правым)quod instat V — теперешнее положение, настоящий момент3) наступать, близиться, предстоять ( nox instat Sl); надвигаться, угрожать (bellum instat Cs etc.)4) (тж. i. vestigiis L etc.) преследовать по пятам, теснить (i. hosti L etc. и hostes Nep; fugienti Eutr; equis vincentibus aliquem H)5) усердно предаваться, целиком отдаваться (i. operi V); настойчиво проводить, производить (i. obsidioni acriter QC)i. favori numinis Lcn — всячески использовать благоволение судьбыi. currum V — торопиться изготовить колесницу6) настаивать, усиленно просить, приставать с просьбами (alicui i., ut... C etc.); не переставать, упорно продолжать (i. poscere C)7) останавливаться, задерживаться (i. jugis V) -
71 intendo
in-tendo, tendī, tentum, ere1) натягивать (arcum, chordas C; cutem Ph); надувать ( venti vēla intendunt V); обтягивать ( tabernacula velis C)i. cithăram nervis Q — натянуть струны на кифару2) обвивать, украшать ( locum sertis V); обматывать (brachia duro tergo = caesto V)brachia remis i. V — взяться за вёсла4) увеличивать, усиливать (officia Sl; odium T); повышать ( pretium T); сгущать ( tenebrae se intendunt L)5) протягивать, простирать (manūs T etc.; dextram ad statuam C)6) направлять (tela in aliquem PJ; oculos in vultum alicujus Just); настораживать ( aures ad verba alicujus O); направлять, держать ( iter in Hispaniam L); бросать, метать ( hastam L); спускать ( sagittam V)7) налагать ( vincula collo V); прикладывать, приставлять ( telum nervo V)8) пролагать, прокладывать ( novum alveum QC)9) обращать, устремлять (animum, mentem, curam in или ad aliquid C etc., реже alicui rei H, Q); направлять, посвящать (cogitationes ad aliquid C; curam in aliquid L); посвящать себя, отдаваться (i. ad publicas curas T; i. se alienis negotiis T)10) грозить, угрожать (i. crimen in aliquem L и alicui Su; i. periculum in aliquem и alicui C); затевать, замышлять (litem C, dolum alicui QC); стремиться, намереваться, готовить (i. consilium Ter; i. fugam QC; i. īre Sl)11) направляться, отправляться (quocumque, aliquo, eodem C etc.)12) клониться, относиться, намекать ( dicta alicujus huc intendant Sl)13) внимать, внимательно следить (i. in или ad aliquid C, O etc.)14) утверждать, уверять (i. falsum C, O)15) преувеличивать (i. vera T); делать более суровым, обострять ( leges PJ)16) грам. расширять, удлинять ( syllabam AG) -
72 intento
āvī, ātum, āre [intens. к intendo ]1) простирать, протягивать ( manūs ad sidera Pt); устремлять ( oculos in aliquem Pt)2) угрожающе поднимать, направлять, грозить (i. manus in aliquem L или alicui Sen)i. sicam alicui C — обнажить кинжал против кого-л.arma Latinis i. C — угрожать латинянам войнойpericulum intentatur ab aliquā re Q — опасность грозит со стороны чего-л.3) обвинятьi. alicui crimen Q — возводить обвинение на кого-л -
73 intorqueo
in-torqueo, torsī, tortum, ēre2) вить, скручивать ( rudentes Ctl)3) поворачивать, вращать ( oculos V)4) искривлять (vultum AG; mentum in dicendo C)6) запутать ( orationem Pl)7) извращать, портить ( mores Pers)8) ( после ряда вращательных движений) бросить, метнуть (telum in hostem V, Sen)navis vertice retro intorta L — корабль, отброшенный назад водоворотомi. contumelias C — наносить оскорбления -
74 inungo
in-ungo (in-unguo), ūnxī, ūnctum, ereнамазывать, втирать ( collyria PM); натирать мазью (oculos H, CC etc.) -
75 involo
in-volo, āvī, ātum, āre1) влетать (intro in villam Vr; nidis Col)2) набрасываться, бросаться, нападать (aliquem PM и aliquid T; ad или in aliquem bAl, Ap); вцепляться (alicui in Oculos, in capillum Ter; oculis LM)3) захватывать, завладевать (i. in possessionem alicujus C; provinciam C); похищать (alicui anulum Pt; aliquid ex hereditate Pt) -
76 laedo
laesī, laesum, ere1) повреждать, портить (l. frondes O); ранить, натирать ( lora laedunt bracchia Pl); поражать ( a cuspide laesus O); дурно влиять на здоровье, (по)вредить ( ne te frigora laedant H)zonā l. collum H — удавиться поясом (повеситься на поясе)l. fidem C — не держать слова3)а) раздражать (singulos, universos Sl; oculos alicujus Sen)б) оскорблять, огорчать (aliquem aliquā re Ter, C, Sl etc.)4) причинять вред, досаждать ( testis laesit eum O)tarde, quae credĭta laedunt, credĭmus O (впоследствии погов.) — мы с трудом верим тому, чему верить тяжело -
77 lolium
ī n.сорная трава, куколь, плевел (Lolium temulentum, L) ( lolia oculos vitiantia O)lolio victitare Pl — питаться плевелами, т. е. быть подслеповатым -
78 membrana
membrāna, ae f. [ membrum ]1) кожица, оболочка, перепонка ( natura oculos membranis tenuissimis vestivit C)2) тонкий пергамент (orbis terrae in membranā depictus Su)3) внешность, внешняя сторона, внешний вид (summi m. coloris Lcr; tenuis m. dignitatis Sen) -
79 ob
(как приставка, ассимилирует b перед p — opprĭmo, f — offendo, c — occupo и g — ogganio) praep. cum acc.1) к (ob Romam legiones ducere Enn; ora obvertere ob ōs aficujus Enn)2) перед (ob oculos Pl, C); против ( ob Italiam L)3)а) вследствие, из-за ( invalĭdus ob morbos Sl)б) ради, для ( ob rem publicam mortem obire T)ob hanc rem, ob eam (illam) rem, ob eam (hanc) causam, quam ob causam (rem) C, Cs — вследствие этого, по этой причине4) в обмен на, за (ob decem minas Ter; ob merita sua Sl) -
80 obarmo
ob-armo, avī, ātum, āreвооружать (dextras securi H; manūs impias contra aliquem Ap)o. oculos ad vigilias Ap — бороться со сном
См. также в других словарях:
OCULOS — I. OCULOS eruendi digitô in ira rixaque, consuetudo, Romanis olim familiaris, memoratur Martiali l. 1. Epigr. 93. v. 12. ubi acerbe invehitur in Mamurianum puero Cesto infestum, fodiam digitô, qui superest, oculum. Et l. 3. Epigr. 92. Ut patiar… … Hofmann J. Lexicon universale
Oculos — * Sperr oculos. – Frischbier2, 2832. Aus einem Schulwitz entstanden, der auch durch ein Schnitzwerk der Thür zur ehemaligen Börse in Königsberg veranschaulicht wird … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
Oculos aperire, in viam me veram inducere. — Oculos (mihi) aperire, in viam me veram inducere. См. Открыть глаза … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
OCULOS atque aures — ex pretiosa materia effictos, eosque certis ritibus consecratos ac Diis dedicatos et sic in horum Templis asservatos ab Aegyptiis, narrat Clemens Alexandrinus l. 5. Strom. quibus tacite ait signisicatum, Deum omnia videre atque audive. Certe… … Hofmann J. Lexicon universale
OCULOS obligandi damnatis mos — occurrit apud Curt. l. 6. c. 11. ubi de Philota torturae destinato, Dum corripitur, dum obligantur oculi, dum vestis exuitur etc. ut videl. feralibus istis tenebris magis etiam angerctur, et admota saevitiae instrumenta. quanto inopinata,… … Hofmann J. Lexicon universale
caixa-de-óculos — s. 2 g. [Informal] Pessoa que usa óculos. = QUATRO OLHOS • [Brasil] Plural: caixas de óculos. • [Portugal] Plural: caixas de óculos. ♦ Grafia no Brasil: caixa de óculos … Dicionário da Língua Portuguesa
FULIGINE oculos illinendi mos — memoratur Tertull. de cultu Fem. In illum enim delinquunt, quae genas rubore maculant, oculos fuligine porrigunt: et Arnob. adv. Gentes. l. 2. Idcirco animas misit ut fuligine oculos obumbrarent: ubi fuligo est niger pulvis, quod oculorum exordia … Hofmann J. Lexicon universale
caixa de óculos — s. 2 g. [Informal] Pessoa que usa óculos. = QUATRO OLHOS • [Brasil] Plural: caixas de óculos. ♦ Grafia em Portugal: caixa de óculos … Dicionário da Língua Portuguesa
Jemandem etwas ad oculos demonstrieren — In der Bildungssprache wird der Ausdruck »jemandem etwas ad oculos demonstrieren« verwendet, wenn man etwas durch den Augenschein beweist: Kommen Sie in mein Labor, dort kann ich Ihnen ad oculos demonstrieren, wie sehr die Belastung des Sees… … Universal-Lexikon
Ad oculos — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia
Ad oculos demonstrieren — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P … Deutsch Wikipedia