multi...

    mercātor ōris, m    [mercor], a trader, merchant, wholesale dealer: ea mutare cum mercatoribus vino, S.: venalicii mercatoresque: multi ad eos mercatores ventitant, Cs.: Africum metuens, H.— A dealer, speculator: mercatores provinciarum: sacci olentis, Iu.— A buyer, purchaser: signorum: veneni, Iu.

    merum ī, n    [merus], unmixed wine, wine without water: multi Damalis meri, i. e. given to, H.: vis meri, O., V., Iu.

    minimē or minumē adv. sup. (for pos. and comp. see parum, minus)    [minimus], least of all, in the smallest degree, least, very little: quom minime vellem minimeque opus fuit, T.: quod minime miserum putabis: saepe, very rarely, Cs.: quam minime dedecore, with the least disgrace possible: ad te minime omnium pertinebat.— By no means, not at all, not in the least, certainly not: resistens ad calamitates perferendas, Cs.: M. An tu haec non credis? A. Minime vero: Continuo sanus? minime, H.: minime multi (i. e. quam paucissimi), T.: minume irasci decet, S.: Quod minime reris, V.: Minume gentium, by no means in the world.

    multum adv.    [multus], much, very much, greatly, very, often, frequently, far: salve multum, T.: uti non ita multum sorore, not very much: mecum loqui, often: non ita multum moratus, not long, Cs.: sunt in venationibus, frequently, Cs.: sum multum cum Phaedro: gratiā valere, be in great favor, N.: res multum quaesita: facilis, H.: miseri, O.—With comp, much, far: multum robustior illo, Iu.: haud multum infra viam, L. I II

    mūnicipium ī, n    [municeps], a free town, town whose people were Roman citizens, governed by their own laws and magistrates: pecuniae a municipiis exiguntur, Cs.: nullum erat Italiae municipium: multi ex coloniis et municipiis, S. I II

    naufragium ī, n    [navis + FRAG-], a shipwreck: multi naufragia fecerunt.—Prov.: istorum naufragia ex terrā intueri, in safety behold their ruin.—Fig., shipwreck, ruin, loss, destruction: fortunarum: gloriae factum: tabula ex naufragio, a plank from a wreck.—The shattered remains, wreck, remnants: naufragia Caesaris amicorum: rei p.: Mollia naufragiis litora posse dari, O.

    nimium adv.    [nimius], too much, too: nimium facere sumptum, T.: impii cives, nimium multi: nimium ne crede colori, V.: neglegens: necesse, V.: o nimium nimiumque oblite tuorum, O.— Very much, greatly, exceedingly: nimium vellem, T.: fortunati Agricolae! V.: illud non nimium probo, not particularly.—In the phrase, nimium quantum, as much as can be, very much indeed, never so much: differt inter honestum et turpe nimium quantum.

    nōmen inis, n    [GNA-], a means of knowing, name, appellation: qui haec rebus nomina posuerunt: ludi, Pythia perdomitae serpentis nomine dicti, O.: eique morbo nomen est avaritia: canibus pigris... Nomen erit pardus, tigris, leo, Iu.: puero ab inopiā nomen Egerio est inditum, L.: Aeneadasque meo nomen de nomine fingo, V.: Nomine quemque vocans, by name, V.: nomina dare, enlist, L.: ab re nomen habet (terra), is named for, L.: turris quae nomen ab insulā accepit (i. e. nominatur), Cs.: qui litteras exitialīs Demetrio sub nomine Flaminini adtulerant, in the name of, L.: me imperatoris nomine appellare, hail me imperator, Cs.: infaustum interluit Allia nomen, V.: Et diversa trahunt unum duo nomina pectus, i. e. mother and sister, O.— A gentile name (the middle name of a Roman freeman): apud illos Fabrorum nomen est amplissimum; cf. tamquam habeas tria nomina, i. e. as if you were a Roman, Iu.—In law: nomen alicuius deferre, to bring an accusation against, accuse: nomen huius de parricidio deferre: nomen recipere, to entertain an accusation: si quis Sthenium reum facere vellet, sese eius nomen recepturum.—Meton., a bond, note, demand, claim, debt. tibi certis nominibus pecuniam debere, on good bonds: falsum perscribere nomen?: nomina sua exigere, collect one's debts: in socios nomina transcribere, substitute the names of socii as debtors, L.: Qui venit ad dubium grandi cum codice nomen, to sue for a doubtful debt, Iu.: nomina se facturum, quā ego vellem die, create a written obligation by a bookentry.—A debtor: hoc sum adsecutus, ut bonum nomen existimer, i. e. a good payer.—With a gentile adj., a dominion, nation, power, army: gens infestissuma nomini Romano, S.: concitatis sociis et nomine Latino: Volscum nomen prope deletum est, L.—Poet., of one person: Silvius, Albanum nomen, tua proles, V.—Fig., name, fame, repute, reputation, renown: huius maius nomen fuit: magnum in oratoribus nomen habere: qui nomini officient meo, L.: Multi Lydia nominis, H.: sine nomine plebs, inglorious, V.—Poet., of things: Nec Baccho genus aut pomis sua nomina servat, V.— A title, pretext, pretence, color, excuse, account, sake, reason, authority, behalf: alio nomine abstulisse: legis agrariae simultatione atque nomine: haec a te peto amicitiae nostrae nomine: eo nomine, on that account: Quocumque nomine, for whatsoever purpose, H.: tuo nomine gratulabantur, on your account: Antonio tuo nomine gratias egi, on your behalf: quem tibi suo nomine commendo, for his own sake: aetatis nomine ‘filia’ dixit, on account of, O.: acceptā ex aerario pecuniā tuo nomine, on your responsibility: aes alienum meis nominibus solvere, contracted by me, S.— A name (opp. to reality): me nomen habere duarum legionum exilium (opp. exercitum habere tantum): magis nomen ad praesidium quam vires adferre, L.: sunt nomina ducum, L.: Nomen amicitia est, nomen inane fides, O.

    obses idis （ gen plur. obsidum, rarely obsidium, Cs., L.), m and f    [SED-], a hostage: obsides uti inter sese dent, exchange, Cs.: Cretensibus obsides imperavit: multi Romanis dediti obsides, S.: alqm obsidem retinere, as a hostage, N.: Me acceptā Obside, O.—A surety, security, guaranty, assurance, bail, pledge: se eius rei obsidem fore, will answer for it, N.: (nuptiarum) obsides filios accipere: coniugii, O.: obsidem enim se animum eius habere, L.: obsides dedit se nullā in re Verri similem futurum, gave no guaranty: hanc condemnationem dederat obsidem Balbo, ut, etc.

    occidō cidī, cāsus, ere    [ob+cado], to fall down, fall: ut alii super alios occiderent, L.— To go down, set: iam occidente sole, Pac. ap. C.: donec lux occidat, Iu.—To fall, perish, die, be slain: quā (securi) multi occiderunt: pro patriā: hostium saevitiā, S.: dextrā suā, V.: minimo volnere, O.: unā occidendum nobis esse (cum imperio), S.—Fig., to decline, end: vita occidens, the evening of life: ne sacrorum memoria occideret, be lost.—To perish, be ruined, be lost: sin plane occidimus: occidi, I am undone, T.: funditus, V.: omnia generis insignia occiderunt: vestra beneficia occasura esse. I II

    plērusque raque, rumque, adj.    [plerus], a very great part, the majority, most: Sororem plerique esse credebant meam, T.: multi... plerique etiam: plerique Belgae, Cs.: erant pleraque (tecta) ex cratibus facta, usually, L.: plerique Poenorum: eorum plerique, S.: plerisque ex factione eius conruptis, S.: plerique omnes adulescentuli, almost all, T.: dixi pleraque omnia, about all, T.: iuventus pleraque Catilinae favebat, the majority, S.: exercitum plerumque opperiri iubet, S.—As subst n., the greatest part: ubi plerumque noctis processit, S.: Europae, L.— Plur, about all, the greater part: nec ratione animi quicquam, sed pleraque viribus corporis administrabant: pleraque eius insulae obsidebantur, Cu.— A considerable part, very many, a good many: non dubito fore plerosque, qui, etc., N.: urbium pleraeque, L.

    praecipiō cēpī, ceptus, ere    [prae+capio], to take beforehand, get in advance: ab publicanis pecuniam insequentis anni mutuam praeceperat, had borrowed in advance, Cs.: aliquantum viae, get something of a start, L.: Piraeeum quinqueremibus, preoccupy, L.: si lac praeceperit aestus, i. e. have dried up, V.: praecipitur seges, ripens prematurely, O.—Fig., to take in advance, obtain beforehand, anticipate: alterum mihi est certius, nec praecipiam tamen, I will not anticipate: ut ne multi ante praeciperent oculis quam populus R., got an earlier view: famā prius praecepta res, anticipated by rumor, L.: aliquantum ad fugam temporis, gain some advantage in time, L.: tempore illi praecepto, by priority, L.: praecipio gaudia suppliciorum vestrorum, I rejoice in advance: iam animo victoriam praecipiebant, figured to themselves beforehand, Cs.: cogitatione futura, to imagine beforehand: omnia, V.: quod haec usu ventura opinione praeceperat, had already suspected, Cs.— To give rules, advise, admonish, warn, inform, instruct, teach, enjoin, direct, bid, order: bene praecepi semper quae potui omnia, T.: Quicquid praecipies, esto brevis, H.: de eloquentiā: artem nandi, O.: Mitem animum, recommend, Iu.: haec illi: numerum modumque carinis, prescribe, V.: parcere omnibus: ceteras (sarcinas) incendi, Cu.: an ratio parum praecipit, nec bonum illud esse, nec, etc., teaches: illud potius praecipiendum fuit, ut, etc.: Caesar praecepit vobis, ne sibi adsentiremini: praecipit atque interdicit, omnes unum peterent, Cs.: eis adgrediantur, etc., S.

    quam adv.    [qui].—Relat., in what manner, to what degree, how greatly, how, how much: nescis quam doleam, T.: vide, quam te amarit is: declaravit quam odisset senatum: docebat, quam veteres quamque iustae causae intercederent, Cs.: ut sentias quam vile sit corpus, L.: Vive memor quam sis aevi brevis, H.: ut nobis tempus quam diu diceremus praestitueres: mire quam illius loci cogitatio delectat (i. e. mirum est, quam, etc.), wonderfully.—Interrog., how?: quam avidum in pecuniis (hunc fuisse censetis)?: quam multis custodibus opus erit?: quam longe est hinc in saltum vestrum?—In exclamations, how! how very!: quam cupiunt laudari!: quam terribilis aspectu (incedebat)!: quam nihil praetermittis in consilio dando!: Quam paene regna Proserpinae vidimus! H. —Esp., in comparisons, in what degree, as: nihil est tam populare quam bonitas: quid est oratori tam necessarium quam vox?: tam diu requiesco, quam diu ad te scribo: tam esse clemens tyrannus, quam rex importunus potest: quam quisque pessume fecit, tam maxume tutus est, S.: tam sum amicus rei p. quam qui maxime: Non verbis dici potest Tantum quam navigare incommodumst, T.: maria aspera iuro Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam ne, etc., V.: intentis, non ab irā tantum, quam quod urbs videbatur, etc., L.: dimidium tributi quam quod regibus ferre soliti erant, half as much tribute as, etc., L.: nihil aeque eos terruit, quam robur imperatoris, L.: quam multā grandine nimbi crepitant, sic ictibus heros Creber pulsat, V.—With ellips. of tam, as much as, to the extent that, as... as: quam voletis multi dicent, as many of you as choose: quam diu vixit, all his life: quam diu tu voles, as long as you will: non militum fiduciā quam iuventutis, not so much, L.: tyrannus, quam qui umquam, saevissimus, never surpassed in cruelty, L.: Huc turba ruebat... Quam multa cadunt folia, as numerous as, V. —With sup. and possum or (old) queo: ut te redimas captum quam queas Minumo, at the lowest price you can, T.: quam plurimos potest equites educit, S.: quam maximis potest itineribus pervenit, Cs.: quam maxime possem, contenderem, to the utmost of my power.—With sup. and ellips. of possum, in the highest degree, as... as possible, extremely, very: quam minimum spati daretur, the shortest time possible, Cs.: quam plurimo vendere, at the highest price: ut quam primum accederet, as soon as possible: quam primum, forthwith, V. —Colloq.: quam familiariter, very, T.—Implying difference of degree (after a comp. or word of comparison), than: acrior quam ego sum: omnia sunt citius facta quam dixi: nec diutius vixit quam locuta est: ut aditus non magis nobilitati quam virtuti pateret: istas tu partīs potius quam defectionem vocas?: Nec tibi grata minus pietas... Quam fuit illa Iovi, O.: se temere magis quam satis caute inferre, L.: non locuta est ferocius quam poculum inpavide hausit, L.: speciem gloriae vehementius quam caute appetebat, Ta.: maiorem pecuniam polliceri, quam quantam hic dedisset: ne libentius haec evomere videar quam verius, with more satisfaction than accuracy: pestilentia minacior quam perniciosior, more threatening than destructive, L.: turbavit ordinem non acrior quam pertinacior impetus, L.: quid hoc fieri turpius potest, quam eum... labi: ne aliter, quam ego velim, meum laudet ingenium, otherwise than as I wished: quis antea, quis esset, quam cuius gener esset, audivit? sooner... than: pridie quam a me tu coactus eo profitere, on the day before. virtus nihil aliud est quam in se perfecta natura: nil aliud agens quam ut, etc., with no other purpose than, etc., L.: saepe supra feret, quam fieri possit, more than: ultra quam satis est, producitur.—Praegn., after verbs implying preference or superiority, rather than: praestare omnīs perferre acerbitates, quam non civibus parentarent, Cs.: si eligere commodissimum quodque, quam sese uni vellent addicere: esse quam videri bonus malebat, S.: malae rei se quam nullius duces esse volunt, L.: statuit congredi quam refugere, N.—After expressions of time, later than, after that, after: die vicensimo quam creatus erat dictaturā se abdicavit, L.: anno trecentesimo altero quam condita Roma erat, L. I II

    quis-quam m (also old as fem.), quicquam (quidquam), n     pron indef.—As adj., any, any one: ne rumor quidem quisquam: si cuiquam generi hominum probatus sit.—As subst, any man, anybody, any person, any one whatever, anything: Si quisquamst, qui studeat, etc., T.: si quisquam est timidus, is ego sum: ne quemquam interficiant, Cs.: si quicquam humanorum certi est, L.: si animadversum esset, quemquam ad hostes transfugere conari, N.: quicquam tu illa putas fuisse decreta?—With neque, and no one, and none: neque me impediet cuiusquam edictum: nec quisquam ex agmine tanto Audet adire virum, V.: neque cuiquam nostrum licuit lege uti, S.—Fem.: illarum neque te quisquam novit, neque, etc., T.— With unus, any one, a single one: nondum in quemquam unum saeviebatur, against an individual, L.: cum multi magis fremerent quam quisquam unus recusare auderet, L.—Emphat., with nihil, nothing whatever, nothing at all. comperiebam, nihil ad Pamphilum Quicquam attinere, T.: sine quo (studio) in vitā nihil quicquam egregium.—With numquam: numquam cuiusquam delicto ignoscere, no man's at any time: numquam quicquam.

    quis-que quaeque, quidque, and    （adj.) quodque, pron. indef, whoever it be, whatever, each, each one, every, everybody, every one, everything (of more than two): ut quisque venerat, Accedebam, i. e. whoever arrived, T.: mens cuiusque is est quisque, the mind is the man: quod quisque imperator habeat: statuere, quid quemque cuique praestare oporteat: sibi quoque tendente, ut periculo prius evaderet, L.: quis quosque nostrum loquatur: Quantulum enim summae curtabit quisque dierum, Si, etc., H.: quo quisque est sollertior, hoc docet laboriosius: Quanto quisque sibi plura negaverit, H.—Sing. with plur apposit.: decimus quisque ad supplicium lecti, L.: ultimi cum suis quisque ducibus, Cu.— Plur: ut quosque studium aut gratia occupaverunt, i. e. them severally, L.: quae apud quosque visenda sunt: Singula quaeque locum teneant, H.—After a sup., of an entire class: optimus quisque ita loquebatur, i. e. all noblemen: doctissimus quisque, every man of learning: asperrima quaeque ad laborem deposcimus, L.: antiquissimum quodque tempus, Cs.—Plur. (usu. when the whole consists of several groups): in optimis quibusque gloriae certamen, i. e. in cases of friendship between eminent men: multi mortales convenere... maxime proximi quique, L.: litterae longissimae quaeque.—With primus or proximus, always the first, at each earliest time, as soon as possible in each case: primum quidque videamus, i. e. let us take up the first point first: si quis fecerit... de eius honore primo quoque die referant: ne proxima quaeque amoliendo aditum facerent, L.: primo quoque tempore, as soon as possible, the earliest possible moment, C., L.—After an ordinal num: tertio quoque verbo excitabantur, at every other word: quinto quoque anno, i. e. every four years.—After a pron reflex., each for himself, severally, individually, without exception: pro se quisque: ut quanti quisque se ipse faciat, tanti fiat ab amicis: quo ferat natura sua quemque: ut pro suā quisque patriā dimicent ferro, L.—Rarely before the pron: quisque suos patimur Manes, V.: quos Poenus in civitates quemque suas dimisit, L.—For uter, each: Oscula quisque suae matri properata tulerunt, O.—Quisque as fem. for quaeque: quo quisque pacto hic vitam vostrorum exigit, T.

    sector ātus, ārī, dep. freq.    [sequor], to follow eagerly, run after, attend, accompany, press upon, follow after, chase, pursue: sectari iussi, to join my train, L.: at sectabantur multi: si conducti sectarentur: Chrysogonum (servi): neque te stipator sectabitur, H.: qui eiusmodi est, ut eum pueri sectentur: Ne scuticā dignum horribili sectere flagello, H.—Of game, to chase, hunt: sectaris apros, V.: leporem, H.—Fig., to follow after, pursue eagerly, search for, hunt: hanc miseram praedam, Cs.: litīs, T.: Nomina tironum, H.: Mitte sectari, quo, etc., H.: virtutes, emulate, Ta.

    sūdor ōris, m    [SVD-], sweat, perspiration: e corpore: multo sudore manare: sudor fluit undique rivis, V.: frigidus, O.: cum sudor ad imos Manaret talos, H.: sudorem excutere, N.: veneni, i. e. liquid poison, O.—Fig., sweat, toil, severe labor, weariness, fatigue: da spolia sine sudore, Enn. ap. C.: exercitus, qui suo sudore inde Samnites depulisset, L.: stilus ille tuus multi sudoris est: Creditur habere Sudoris minimum comoedia, H.: sudore acquirere quod possis sanguine parare, Ta.

I. II.