Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

motus+corporis

  • 1 motus

    mōtus, ūs, m. (moveo), die Bewegung, I) = κίνησις, das Sich-Bewegen, A) eig.: a) übh.: natura omnia ciens motibus suis, Cic.: deus motum dedit caelo eum, qui etc., Cic.: ex corporis totius natura et figura varios motus (Schwingungen) cieri tamquam in cantu sonos, Cic.: Arati materia motu caret, Quint.: m. remorum, Caes.: m. siderum, Caes.: siderum motus cursusque stellarum, Val. Max.: solis et lunae ac siderum motus (Plur.), Augustin.: celerem et instabilem motum habere, v. Meere, Caes.: naves longae, quarum motus ad usum expeditior erat, Caes.: m. lecti suspensi, Cels.: motus (unci) triplex, in utrumque latus et extra, Cels.: vibrata per auras hastarum tremulo quatiebant spicula motu, Ov. – m. oculorum, m. oris, Cels.: m. caudae, Plin.: m. venarum, das Schlagen, Cels.: pectora salientia trepido motu, Ov.: (lepus) nullos audet dare corpore motus, wagt sich nicht zu rühren, Ov. – b) v. der erschütternden Bewegung der Erde, terrae motus, das Erdbeben, die Erderschütterung, Cic. u.a.: subitus terrae motus, Frontin.: crebri terrae motus, Curt.: motus hiatusque terrarum, Augustin. – c) v. der Körperbewegung als Ggstd. α) der Palästrik, Gymnastik, Orchestrik usw., die Bewegung, die Wendung, habitus oris et vultus, status (στάσις), motus (κίνησις), Cic.: status, incessus... manuum motus teneant illud decorum, Cic.: rusticus alter motus, concesso mollior alter erit, Ov.: decens motus, Anmut in Bewegung u. Gang, Hor.: motus palaestrici, s. palaestricus: artifex motus et certi quidam pedes, Quint. – v. der körperl. Bewegung, dem Gebärdenspiele des Redners, ex motus mei mediocritate, Cic.: qui celeri motu et difficili utuntur (Ggstz. statarius), Cic.: iactatione, gestu, motu capitis furentes, Quint. – von den pantomimischen Bewegungen der Tanzenden, haud indecoros motus more Tusco dare, Liv.: histrionicis motibus sinuati corporis saltus, Ambros.: dah. vom mehr pantom. Tanze der Alten, motus Ionici, Hor.: dare motus Cereri, Tänze aufführen, Verg. – β) als Gegenstand der Diät, die Bewegung, Motion, motus post cibum, Cels.: ab omni motu corporis abstinere, Cels. – γ) als milit. t. t., eine Heeresbewegung, Schwenkung, ein Manöver, ut ad motus concursusque essent leviores, Nep. Iph. 1, 4.: multi per eos dies motus multique impetus hinc atque illinc facti (sunt), Liv. 3, 5, 1. – B) übtr.: 1) die sinnl. u. geistige Bewegung, Regung im Menschen, a) die sinnliche Bewegung, die Erregung, erregende Empfindung, omnes iucundum motum, quo sensus hilaretur, Graece ἡδονήν, Latine voluptatem vocant, Cic.: dulcem motum afferent, Cic. – b) die geistige Bewegung, Tätigkeit, Wirksamkeit, animorum motus voluntarii, Cic.: motus animorum duplices sunt, alteri cogitationis, alteri appetitus, Cic.: et animi et ingenii celeres quidam motus esse debent, Herz u. Verstand müssen ihre Kräfte mit Leichtigkeit gebrauchen können, Cic. – dah. insbes., α) die leidenschaftl. Bewegung, Erregung des Gemütes, die Gemütsbewegung, Aufregung, Leidenschaft, mit Genet. animi, Cic. u.a., u. ohne animi, zB. motus turbidus (störende), Cic.: motus animi nimii, Cic.: m. mentis meae, Unruhe meines Gemütes, Cic.: irritare in alqm potentiorum motus (Leidenschaften), Sen. – β) die Tätigkeit, Wirksamkeit des Denkvermögens, Verstandes, motus iste celer cogitationis, jene schnelle Beweglichkeit der Gedanken, jener schn. Gedankenflug, Cic.: ad alqd motu animi (Verstandestätigkeit) ac ratione uti, Cic.; vgl. Halm Cic. Sest. 143. p. 314. – γ) die Tätigkeit, Regung des Begehrens u. Willens, die Bewegung, αα) der Trieb, der Antrieb, sine motu animi et cogitatione, Cic.: est (carmen) magis artis et diligentiae quam incitationis et motus, Cic.: divino od. insano motu concita, Ov. – ββ) der Beweggrund, audisti consilii mei motus, Plin. ep. 3, 4, 9. – 2) die politische Bewegung, a) im guten Sinne, die Erhebung, Italiae magnificentissimus ille motus, Cic. de domo 142. – b) im üblen Sinne, die Bewegung, die Volksbewegung, Gärung, der Auflauf, Aufstand, die Unruhen, populi, Cic.: servilis, Liv.: civicus, Hor.: magnus et implacabilis (nicht zu beschwichtigende), Tac.: hic tantus motus rerum, bewegte Zeit, Cic. u. Tac.: domi motus orti, Liv.: intumescente motu, Tac.: motum afferre rei publicae, Cic. – 3) die Wendung nach der einen od. anderen Seite, der Wechsel, motum (Wechsel der politischen Strömung) non tantum impendere video, quantum tu aut vides aut ad me consolandum affers, Cic.: se quoque ad motus fortunae movere coepit, sich nach den Wendungen (Wechselfällen) des Gl. zu richten, den Mantel nach dem Winde zu hängen, Caes.

    II) mit Rücksicht auf das Woher? A) das Hervortreiben; dah. als t. t. des Gartenbaues = der Trieb, Schuß der Pflanzen (griech. ορμή), tres esse motus in vite, seu potius in surculo, naturales: unum, quo germinet; alterum, quo floreat; tertium, quo maturescat, Colum. 4, 28, 2. – B) der Aufbruch, die Abreise, die Abfahrt, sub Aurorae primos excedere motus, Lucan. 4, 734: motus excepit futuros, Verg. Aen. 4, 297 (vgl. 299). – C) die Umwandlung, κίνησις 1) die politische, die Staatsumwälzung, Veränderung im Staate (griech. τῶν πολιτειῶν κίνησις), concussi orbis motus, Welterschütterung u. Umwälzung, Tac. hist. 1, 16: ut Persarum imperium magno motu (Stoß) concuterent magis quam affligerent, Curt. 4, 14 (54), 20. – 2) die rhetorische, u. zwar meton. = τρόπος, der umgewandte, figürliche Ausdruck, die Redewendung, der Tropus (bei Cicero immutatio verborum, immutata verba), Quint. 8, 5, 35 u. (bes.) 9, 1, 2.

    lateinisch-deutsches > motus

  • 2 motus

    mōtus, ūs, m. (moveo), die Bewegung, I) = κίνησις, das Sich-Bewegen, A) eig.: a) übh.: natura omnia ciens motibus suis, Cic.: deus motum dedit caelo eum, qui etc., Cic.: ex corporis totius natura et figura varios motus (Schwingungen) cieri tamquam in cantu sonos, Cic.: Arati materia motu caret, Quint.: m. remorum, Caes.: m. siderum, Caes.: siderum motus cursusque stellarum, Val. Max.: solis et lunae ac siderum motus (Plur.), Augustin.: celerem et instabilem motum habere, v. Meere, Caes.: naves longae, quarum motus ad usum expeditior erat, Caes.: m. lecti suspensi, Cels.: motus (unci) triplex, in utrumque latus et extra, Cels.: vibrata per auras hastarum tremulo quatiebant spicula motu, Ov. – m. oculorum, m. oris, Cels.: m. caudae, Plin.: m. venarum, das Schlagen, Cels.: pectora salientia trepido motu, Ov.: (lepus) nullos audet dare corpore motus, wagt sich nicht zu rühren, Ov. – b) v. der erschütternden Bewegung der Erde, terrae motus, das Erdbeben, die Erderschütterung, Cic. u.a.: subitus terrae motus, Frontin.: crebri terrae motus, Curt.: motus hiatusque terrarum, Augustin. – c) v. der Körperbewegung als Ggstd. α) der Palästrik, Gymnastik, Orchestrik usw., die Bewegung, die Wendung, habitus oris et vultus, status (στάσις), motus (κίνησις), Cic.: status, incessus... manuum motus teneant illud decorum, Cic.: rusticus alter
    ————
    motus, concesso mollior alter erit, Ov.: decens motus, Anmut in Bewegung u. Gang, Hor.: motus palaestrici, s. palaestricus: artifex motus et certi quidam pedes, Quint. – v. der körperl. Bewegung, dem Gebärdenspiele des Redners, ex motus mei mediocritate, Cic.: qui celeri motu et difficili utuntur (Ggstz. statarius), Cic.: iactatione, gestu, motu capitis furentes, Quint. – von den pantomimischen Bewegungen der Tanzenden, haud indecoros motus more Tusco dare, Liv.: histrionicis motibus sinuati corporis saltus, Ambros.: dah. vom mehr pantom. Tanze der Alten, motus Ionici, Hor.: dare motus Cereri, Tänze aufführen, Verg. – β) als Gegenstand der Diät, die Bewegung, Motion, motus post cibum, Cels.: ab omni motu corporis abstinere, Cels. – γ) als milit. t. t., eine Heeresbewegung, Schwenkung, ein Manöver, ut ad motus concursusque essent leviores, Nep. Iph. 1, 4.: multi per eos dies motus multique impetus hinc atque illinc facti (sunt), Liv. 3, 5, 1. – B) übtr.: 1) die sinnl. u. geistige Bewegung, Regung im Menschen, a) die sinnliche Bewegung, die Erregung, erregende Empfindung, omnes iucundum motum, quo sensus hilaretur, Graece ἡδονήν, Latine voluptatem vocant, Cic.: dulcem motum afferent, Cic. – b) die geistige Bewegung, Tätigkeit, Wirksamkeit, animorum motus voluntarii, Cic.: motus animorum duplices sunt, alteri cogitationis, alteri appetitus, Cic.: et animi
    ————
    et ingenii celeres quidam motus esse debent, Herz u. Verstand müssen ihre Kräfte mit Leichtigkeit gebrauchen können, Cic. – dah. insbes., α) die leidenschaftl. Bewegung, Erregung des Gemütes, die Gemütsbewegung, Aufregung, Leidenschaft, mit Genet. animi, Cic. u.a., u. ohne animi, zB. motus turbidus (störende), Cic.: motus animi nimii, Cic.: m. mentis meae, Unruhe meines Gemütes, Cic.: irritare in alqm potentiorum motus (Leidenschaften), Sen. – β) die Tätigkeit, Wirksamkeit des Denkvermögens, Verstandes, motus iste celer cogitationis, jene schnelle Beweglichkeit der Gedanken, jener schn. Gedankenflug, Cic.: ad alqd motu animi (Verstandestätigkeit) ac ratione uti, Cic.; vgl. Halm Cic. Sest. 143. p. 314. – γ) die Tätigkeit, Regung des Begehrens u. Willens, die Bewegung, αα) der Trieb, der Antrieb, sine motu animi et cogitatione, Cic.: est (carmen) magis artis et diligentiae quam incitationis et motus, Cic.: divino od. insano motu concita, Ov. – ββ) der Beweggrund, audisti consilii mei motus, Plin. ep. 3, 4, 9. – 2) die politische Bewegung, a) im guten Sinne, die Erhebung, Italiae magnificentissimus ille motus, Cic. de domo 142. – b) im üblen Sinne, die Bewegung, die Volksbewegung, Gärung, der Auflauf, Aufstand, die Unruhen, populi, Cic.: servilis, Liv.: civicus, Hor.: magnus et implacabilis (nicht zu beschwichtigende), Tac.: hic tantus motus rerum, be-
    ————
    wegte Zeit, Cic. u. Tac.: domi motus orti, Liv.: intumescente motu, Tac.: motum afferre rei publicae, Cic. – 3) die Wendung nach der einen od. anderen Seite, der Wechsel, motum (Wechsel der politischen Strömung) non tantum impendere video, quantum tu aut vides aut ad me consolandum affers, Cic.: se quoque ad motus fortunae movere coepit, sich nach den Wendungen (Wechselfällen) des Gl. zu richten, den Mantel nach dem Winde zu hängen, Caes.
    II) mit Rücksicht auf das Woher? A) das Hervortreiben; dah. als t. t. des Gartenbaues = der Trieb, Schuß der Pflanzen (griech. ορμή), tres esse motus in vite, seu potius in surculo, naturales: unum, quo germinet; alterum, quo floreat; tertium, quo maturescat, Colum. 4, 28, 2. – B) der Aufbruch, die Abreise, die Abfahrt, sub Aurorae primos excedere motus, Lucan. 4, 734: motus excepit futuros, Verg. Aen. 4, 297 (vgl. 299). – C) die Umwandlung, κίνησις 1) die politische, die Staatsumwälzung, Veränderung im Staate (griech. τῶν πολιτειῶν κίνησις), concussi orbis motus, Welterschütterung u. Umwälzung, Tac. hist. 1, 16: ut Persarum imperium magno motu (Stoß) concuterent magis quam affligerent, Curt. 4, 14 (54), 20. – 2) die rhetorische, u. zwar meton. = τρόπος, der umgewandte, figürliche Ausdruck, die Redewendung, der Tropus (bei Cicero immutatio verborum, immutata verba), Quint. 8, 5, 35 u. (bes.) 9, 1, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > motus

  • 3 mōtus

        mōtus ūs, m    [1 MV-], a moving, motion: caeli signorumque motūs: motūs astrorum ignoro, Iu.: futuri, departure, V.: crebri terrae, i. e. earthquakes, Cu.— Artistic movement, gesticulation, dancing: corporis: haud indecoros motūs more Tusco dabant, gesticulated, L.: Ionici, dances, H.: Cereri dare motūs, dance, V.: palaestrici, of wrestlers: celeri motu et difficili uti, gestures (of orators): instabilem motum habere, Cs.—Fig., a movement, change: motūs fortunae, Cs.— An impulse, emotion, affection, passion, agitation, disturbance, inspiration: motūs animorum duplices sunt: dulcem motum adferre sensibus, sensation: divino concita motu, O.— A political movement, sudden rising, tumult, commotion: in Apuliā motus erat, S.: repentini Galliae motūs, Cs.: Catilinae: servilis, insurrection, L.: in re p., change: civicus, H.
    * * *
    movement, motion; riot, commotion, disturbance; gesture; emotion

    Latin-English dictionary > mōtus

  • 4 Телодвижение

    - motus corporis; gestus, -us m;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Телодвижение

  • 5 Körperbewegung

    Körperbewegung, motus corporis (im allg.). – agitatio motusque corporis (die Erregung u. Bewegung des Körpers beim Jagen, Spazierengehen etc.). – exercitatio corporis (K. durch Leibesübungen). – gestus corporis (die künstliche Haltung u. Bewegung des Körpers, die der Redner etc. beim Vortrag macht, auch actio genannt). – declinatio corporis (das Ausbiegen mit dem Körper, die ausbiegende K.). – durch eine K., declinatione corporis (z.B. lanceam vitare); u. bl. corpore (z.B. tela vitare). – sich K. machen, ambulare. deambulare (sich ergehen); exercitationibus uti (Leibesübungen anstellen).

    deutsch-lateinisches > Körperbewegung

  • 6 pronus

    prōnus, a, um [pro; πρό; cf. prae] [st1]1 [-] penché en avant.    - pronus pendens in verbera Virg. En. 10, 586: se penchant en avant pour stimuler les chevaux.    - pronus volvitur in caput, Virg. En. 1, 116: il roule la tête en avant.    - pecora, quae natura prona finxit, Sall. C. 1, 1: les bêtes que la nature a courbées vers la terre.    - cf. Ov. M. 1, 84; 8, 379; Juv. 15, 147.    - ilex paulum prona, Sall. J. 93, 4: chêne un peu penché en avant.    - motus corporis pronus, Cic. Div. 1, 120: mouvement du corps en avant.    - pronus currus, Ov. M. 5, 424: le char qui s'incline en avant, qui s'enfonce.    - nihil proni habere, Cic. Tusc. 1, 18: n'avoir rien qui aille vers le bas [oppos. à superus]. [st1]2 [-] en pente, incliné, orienté vers.    - prona via, Ov. M. 2, 67: chemin en pente.    - per pronum ire, Sen. Ep. 123, 14: descendre une pente.    - qui per pronum eunt resupinant corpora, qui in arduum, incumbunt, Sen. Ep. 20: si l'on descend, on porte le corps en arrière; si l'on gravit, on se penche en avant.    - in prono, Liv. 21, 36, 7: sur un terrain en pente.    - plur. n. prona montis Curt. 7, 11. 3: pentes d'une montagne.    - pronus amnis, Virg. G. 1, 203: rivière dont le cours est en pente, au cours rapide.    - urbs prona in paludes, Liv. 4, 59, 4: ville qui va en pente vers des marais.    - pronior orienti, Col. 1, 5,, 8, plus incliné vers l'orient.    - pronus soli (pronus ad solem): tourné au soleil.    - aedificii solum pronius orienti, Coll. 1, 5, 8: emplacement de l'édifice situé plus à l'est. [st1]3 [-] qui touche à l'horizon, qui décline (en parl. d'un astre).    - Hor. O. 3, 27, 18; Prop. 1, 16, 23; Ov. M. 11, 257.    - [en parl. du temps] pronus annus, Hor. P. 60: le déclin de l'année, l'automne.    - proni menses, Hor. O. 4, 6, 39: les mois qui fuient. [st1]4 [-] incliné vers, porté vers, enclin à.    - [avec ad] Cic. Rep. 2, 47; 2, 68; Suet. Ner. 50.    - pronus ad aliquid: enclin à qqch.    - pronus ad ulciscendam injuriam: prompt à venger une injustice.    - [avec in acc.] Hor. Ep. 1. 18, 10; Suet. Caes. 50.    - pronus in obsequium: enclin à l'obéissance.    - [av. dat.] aures offensioni proniores, Tac. An. 4, 29: oreilles assez promptes à s'offenser.    - pronus deterioribus (dat.), Tac. Agr. 41: naturellement porté au mal.    - prona est timori semper in pejus fides, Sen. Herc. Fur. 316: la crainte nous pousse toujours à croire au pire.    - prona pericula morti, Luc.: dangers où l'on s'expose à perdre la vie.    - [avec gén.] Luc. 1, 461. [st1]5 [-] bien disposé, bienveillant, favorable.    - pronis auribus, Tac. H. 1, 1: avec des oreilles favorables.    - pronus in aliquem, Tac. H. 1, 13, alicui Suet. Galb. 12: bien disposé pour qqn.    - omnia prona victoribus atque eadem victis adversa, Tac. Agr. 33: tout est favorable aux vainqueurs et tout est contraire aux vaincus.    - prona sententia, Val. Fl. 8, 340: avis favorable.    - pronis auribus accipere, Tac. H. 1, 1: accueillir d'une oreille favorable. [st1]6 [-] facile, aisé.    - omnia virtuti suae prona esse, Sall. J. 114, 2: [ils pensaient] que tout était facile pour leur courage. --- cf. Tac. Agr. 33.    - iter pronum ad honores, Plin. Ep. 8, 10, 3: chemin qui conduit facilement aux honneurs.    - consilium pronius ad fidem, Liv. 21, 28, 6: résolution plus croyable.    - pronum est + inf.: il est facile de. --- Tac. Agr 1; Luc. 6, 606.    - id pronius ad fidem est, Liv. 21, 28: cela est plus plausible.    - prona fides venit, Ov.: on en vient à croire aisément.    - boves ad domandum proni, Varr. R. R. 1, 2: boeufs faciles à dresser.
    * * *
    prōnus, a, um [pro; πρό; cf. prae] [st1]1 [-] penché en avant.    - pronus pendens in verbera Virg. En. 10, 586: se penchant en avant pour stimuler les chevaux.    - pronus volvitur in caput, Virg. En. 1, 116: il roule la tête en avant.    - pecora, quae natura prona finxit, Sall. C. 1, 1: les bêtes que la nature a courbées vers la terre.    - cf. Ov. M. 1, 84; 8, 379; Juv. 15, 147.    - ilex paulum prona, Sall. J. 93, 4: chêne un peu penché en avant.    - motus corporis pronus, Cic. Div. 1, 120: mouvement du corps en avant.    - pronus currus, Ov. M. 5, 424: le char qui s'incline en avant, qui s'enfonce.    - nihil proni habere, Cic. Tusc. 1, 18: n'avoir rien qui aille vers le bas [oppos. à superus]. [st1]2 [-] en pente, incliné, orienté vers.    - prona via, Ov. M. 2, 67: chemin en pente.    - per pronum ire, Sen. Ep. 123, 14: descendre une pente.    - qui per pronum eunt resupinant corpora, qui in arduum, incumbunt, Sen. Ep. 20: si l'on descend, on porte le corps en arrière; si l'on gravit, on se penche en avant.    - in prono, Liv. 21, 36, 7: sur un terrain en pente.    - plur. n. prona montis Curt. 7, 11. 3: pentes d'une montagne.    - pronus amnis, Virg. G. 1, 203: rivière dont le cours est en pente, au cours rapide.    - urbs prona in paludes, Liv. 4, 59, 4: ville qui va en pente vers des marais.    - pronior orienti, Col. 1, 5,, 8, plus incliné vers l'orient.    - pronus soli (pronus ad solem): tourné au soleil.    - aedificii solum pronius orienti, Coll. 1, 5, 8: emplacement de l'édifice situé plus à l'est. [st1]3 [-] qui touche à l'horizon, qui décline (en parl. d'un astre).    - Hor. O. 3, 27, 18; Prop. 1, 16, 23; Ov. M. 11, 257.    - [en parl. du temps] pronus annus, Hor. P. 60: le déclin de l'année, l'automne.    - proni menses, Hor. O. 4, 6, 39: les mois qui fuient. [st1]4 [-] incliné vers, porté vers, enclin à.    - [avec ad] Cic. Rep. 2, 47; 2, 68; Suet. Ner. 50.    - pronus ad aliquid: enclin à qqch.    - pronus ad ulciscendam injuriam: prompt à venger une injustice.    - [avec in acc.] Hor. Ep. 1. 18, 10; Suet. Caes. 50.    - pronus in obsequium: enclin à l'obéissance.    - [av. dat.] aures offensioni proniores, Tac. An. 4, 29: oreilles assez promptes à s'offenser.    - pronus deterioribus (dat.), Tac. Agr. 41: naturellement porté au mal.    - prona est timori semper in pejus fides, Sen. Herc. Fur. 316: la crainte nous pousse toujours à croire au pire.    - prona pericula morti, Luc.: dangers où l'on s'expose à perdre la vie.    - [avec gén.] Luc. 1, 461. [st1]5 [-] bien disposé, bienveillant, favorable.    - pronis auribus, Tac. H. 1, 1: avec des oreilles favorables.    - pronus in aliquem, Tac. H. 1, 13, alicui Suet. Galb. 12: bien disposé pour qqn.    - omnia prona victoribus atque eadem victis adversa, Tac. Agr. 33: tout est favorable aux vainqueurs et tout est contraire aux vaincus.    - prona sententia, Val. Fl. 8, 340: avis favorable.    - pronis auribus accipere, Tac. H. 1, 1: accueillir d'une oreille favorable. [st1]6 [-] facile, aisé.    - omnia virtuti suae prona esse, Sall. J. 114, 2: [ils pensaient] que tout était facile pour leur courage. --- cf. Tac. Agr. 33.    - iter pronum ad honores, Plin. Ep. 8, 10, 3: chemin qui conduit facilement aux honneurs.    - consilium pronius ad fidem, Liv. 21, 28, 6: résolution plus croyable.    - pronum est + inf.: il est facile de. --- Tac. Agr 1; Luc. 6, 606.    - id pronius ad fidem est, Liv. 21, 28: cela est plus plausible.    - prona fides venit, Ov.: on en vient à croire aisément.    - boves ad domandum proni, Varr. R. R. 1, 2: boeufs faciles à dresser.
    * * *
        Pronus, Adiectiuum. Ouid. Qui penche sur le devant.
    \
        Pronus ad Meridiem locus. Varro. Tourné vers le midi.
    \
        Pronus in ventrem. Varro. Couché sur le ventre.
    \
        Pronus bibis aquam. Martial. En te penchant et baissant.
    \
        Mittere aliquem pronum. Catul. Le jecter en bas, Precipiter.
    \
        Pronus. Plin. iunior. Facile, Aisé.
    \
        Prona petit maria. Virgil. La mer prochaine du rivage.
    \
        Pronus, per translationem. Plin. iunior. Prone, ou Enclin à vice ou à vertu.
    \
        Illum in praeceps prono rapit aleus amne. Virgil. Il s'en va aval l'eaue.
    \
        Anni proni. Horat. Qui coulent et passent legierement, Labiles.
    \
        Auribus pronis aliquid accipere. Tacit. Ouir et escouter voluntiers.
    \
        Aures superbae, et offensioni proniores. Tacit. Faciles à estre offensees.
    \
        Crateres proni. Stat. Renversez.
    \
        Dies prona. Stat. Qui decline, Qui va en declinant, Qui est sur le declin.
    \
        Fides prona venit. Ouid. On croit facilement.
    \
        Lapsus pronus. Claud. Cheute aisee.
    \
        Menses pronos voluere. Horatius. Labiles, et qui n'ont point d'arrest.
    \
        Via prona. Ouid. Chemin pendant, ou penchant.

    Dictionarium latinogallicum > pronus

  • 7 schwerfällig

    schwerfällig, gravis (schwer u. deshalb langsam, z.B. lingua). – impeditus (behindert, nicht rasch vom Platze kommend, z.B. comitatus: u. übtr. oratio). – tardus (langsam, auch übtr., z.B. Periodenbau, structura). – tardus et paene [2095] immobilis (langsam u. fast unbeweglich, z.B. Tier). – inhabilis (schwer zu lenken, zu behandeln, z.B. Schiff). – vasti corporis (v. plumpem Körperbau und groß). – agrestis (tölpelhaft, bäuerisch, z.B. motus corporis). – durus (hart, nicht fließend, z.B. Rede od. Ausdruck, Vers).

    deutsch-lateinisches > schwerfällig

  • 8 decens

    decēns, entis [ deceo ]
    1) приличный, подобающий, подходящий, пристойный (amictus O; ornatus, motus corporis Q)
    2) изящный, прелестный, миловидный, красивый (facies O; Gratiae H; equus Q)

    Латинско-русский словарь > decens

  • 9 obliquus

    oblīquus, a, um
    1) направленный в сторону, боковой (iter Cs; motus corporis C); косвенный, косой, наносимый сбоку ( ictus H)
    2) наклонный ( sublĭcae Cs); покатый ( collis L)
    ex (ab) obliquo PM, O — сбоку, со стороны, косо
    per (in) obliquum H, L, PM — вкось, вбок, в сторону
    3) косящийся, завистливый ( invidia V)
    4) кривой, изогнутый, извилистый (ripa, cursus O; fulmen Sen)
    5) побочный, неединоутробный (genus St; sanguis Lcn)
    6) иносказательный, двусмысленный (oratio Su; verba Amm)
    7) грам. относящийся к другому слову, косвенный (casus Vr, Q); непрямой, косвенный (oratio Just; allocutio Q)

    Латинско-русский словарь > obliquus

  • 10 pronus

    prōnus, a, um [ pro I ]
    1) склонившийся (in baculum Ap); наклонённый, нагнувшийся ( auriga V); наклонённый вперёд ( motus corporis C); обращённый (orienti Col; ad solem Col); наклонный, круто спускающийся, покатый ( via O)
    2) низвергающийся, быстротекущий, стремительный ( amnis V)
    3) склоняющийся к закату, заходящий ( sidus Prp)
    4) скоропреходящий, быстротечный ( anni H)
    5)
    а) склонный, расположенный (in или ad aliquid T, Su или alicui rei T)
    б) благосклонный, благоприятно настроенный ( alicui Su или in aliquem T)
    6) лёгкий, легко доступный ( iter prōnum ad honores PJ)
    p. ad credendum AVлегковерный
    p. ad fidem L — вероятный. — см. тж. pronum

    Латинско-русский словарь > pronus

  • 11 supinus

    supīnus, a, um [одного корня с sub и super]
    1) обращённый вверх, т. е. склонённый назад, лежащий лицом вверх (на спине)
    s. sursum in caelum conspicit Pl — (кто-л.) лёжа на спине, глядит в небо
    2) обращённый (движущийся) назад, обратный ( motus corporis C)
    carmen supinum M — двухсторонние (обратимые) стихи (читаемые с обоих концов одинаковым размером, напр.: Roma tibi subito motibus ibit amor Sid; такой стих, не всегда имеющий ясный смысл, назывался тж. recurrens, cancrinus, reciprocus, palindromus, serpentīnus)
    3) наклонный, отлого спускающийся (collis V; vallis L)
    4) расстилающийся (mare PM; camporum planities Ap)
    5) беззаботный, беспечный, ленивый (animus Ctl; otiosus et s. Q)
    6) задирающий нос, чванный Pers, M

    Латинско-русский словарь > supinus

  • 12 venustus

    a, um [ venus II ]
    а) красивый, прелестный, привлекательный (vultus Ter; soror Ctl; hortuli Ph)
    quantum est hominum venustiorum Ctl — все красивые люди, сколько бы их ни было
    б) изящный, прекрасный (gestus et motus corporis C; dictum O; sententia C)

    Латинско-русский словарь > venustus

  • 13 decens

    decēns, entis, PAdi. m. Compar. u. Superl. (deceo), zierend, I) im allg., zierend = schicklich, anständig, geziemend, sowohl dem äußeren Anstand entsprechend, amictus, Ov.: motus corporis, Quint.: ornatus, Quint.: ut amictus sit decentior, Quint.: sinus decentissimus, si aliquanto supra imam togam fuerit, Quint. – als der Moral entsprechend, quid verum atque decens curo et rogo, Hor.: decentissimum genus, Sen. rhet.: decens est m. folg. Infin. (griech. ευπρεπές εστι), decentius erit servare pudorem, Quint. – II) insbes., durch Ebenmaß zierlich, grazienhaft (graziös), anmutig, wohlgestaltet, facies, forma, Ov.: malae, Hor.: quod solidior sit cutis beluis, decentior dammis, Sen.: habitus (Agricolae) decentior quam sublimior (hochgestaltet) fuit, Tac.: et ordo et gradus decentissimus, Lact.: aiebat interim decentiorem faciem esse, in qua aliquis naevus inesset, Albinov. bei Sen. rhet. – prägn. v. leb. Wesen, decentes Gratiae, decens Venus, Hor.: Paulus et nobilis et decens, Hor.: decentior equus, cuius astricta ilia, Quint.: pulcher et decens toto corpore exceptis pedibus (v. Domitian), Suet.

    lateinisch-deutsches > decens

  • 14 obliquus

    oblīquus (oblīcus), a, um (zu Wz. leiqu-, biegen; vgl. limen, limes, licium), seitwärts (von der Seite) gerichtet, -gehend, -befindlich, schräg, schief, von der Seite, I) eig.: motus corporis pronus, obliquus, supinus, Cic.: obl. crura, Plin.: obl. fenestrae, s. fenestra: obliquam facere imaginem, von der Seite, im Profil, Plin.: verres obliquum meditans ictum, Hor.: amnis cursibus obliquis fluens, Ov.: homines obliqui stant, uns seitwärts, nicht in gerader Linie mit uns, Cic.: oculo obliquo aspicere, Ov. (vgl. nec acies [der Blick] usquam devertenda, immo nec obliquanda, Apul. met. 2, 22): colles, wo man schräg gehen muß, Liv.: fulmina, schlängelnde, kreuzende, Sen.: ex obliquo, Plin., od. ab obliquo, Ov., od. per obliquum, Hor., od. in obliquum, Liv. u. Plin., von der Seite, seitwärts, nicht geradezu (vgl. bildl. sed ne aliam disputationem ex obliquo [abschweifend] habeam, Sen. de ben. 4, 9, 1). – Compar., quia positio signiferi circa media sui obliquior est, Plin. 2, 188. – obliquum adv., obliquum intuens et torvum, Amm. 30, 9, 6. – II) übtr.: a) v. der Verwandtschaft, genus, nicht von einer Mutter mit uns, sondern von einer Beischläferin, Stat.: sanguis, Seitenverwandtschaft, Lucan. – b) v. der Rede, verblümt, halbverdeckt, zweideutig, orationes, Suet. Dom. 2, 3: insectatio, Tac. ann. 14, 11: verba, Amm. 15, 5, 4. – c) als gramm. t. t.: α) casus obliqui, abhängige, weil sie sich auf ein anderes Wort beziehen, die Casus außer dem Nominativ u. Vocativ, Varro LL. u. Quint. – β) allocutio, wenn man durch den Accusativus cum Infinitivo erzählt, -spricht, Quint. 9, 2, 37. – d) schel, schelsüchtig = neidisch, obl. invidia, Verg. Aen. 11. 337: Cato adversus potentes semper obliquus, Flor. 4, 2, 9. – / Über die Schreibung oblicus s. Wagner Orthogr. Vergil. p. 449.

    lateinisch-deutsches > obliquus

  • 15 supinus

    supīnus, a, um (zu sub u. super, griech. ὕπ-τιος), rücklings, rückwärts gebogen, -liegend, befindlich (Ggstz. pronus), I) eig.: A) im allg.: supina iacendi positio, das Liegen auf dem Rücken, Cael. Aur.: motus corporis pronus, obliquus, supinus, Cic.: caput, Quint.: cervix, Quint.: ora, Cic.: os, Cic.: exanimata naufragiis corpora supina iacebant aut prona, Amm.: prona supinaque corpora iacēre, Pacat. pan.: modo versā modo supinā manu gesticulatus, hin u. her fuchtelnd, Petron.: manus supinas ad caelum tendere, mit der Fläche gen Himmel gewandt (Stellung der Betenden), Verg.: u. so protendere ad genua vestra supinas manus, Petron.: porrigere ad alqm supinas manus, Petron.: supinas tendere manus, Liv.: cathedra, mit rückwärtsgebogener Lehne, ein Lehnstuhl, Plin.: supini cubitus, das Liegen auf dem Rücken, Plin.: ubi aeger cubat supinus, rücklings, auf dem Rücken, Cels.: u. so cubat in faciem, mox deinde supinus, Iuven. – cornua, Plin.: falx, Plin.: palmes, Mart.: iactus, aufwärts in gebogener Richtung gehender, Liv.: supinior tonsura, in übergebogener Richtung, Plin. 17, 214; vgl. vites in supinum excisae, Plin. – B) insbes.: 1) hingelehnt, schräg hingestreckt, Tibur, Hor.: vallis, Liv.: collis, Verg.: planities, Amm. – mare, Plin.: tellus, Plin.: vindemia, Plin. – 2) zurückgebend, zurück, flumina in fontes cursu reditura supino, Ov.: sursum supina reverti, Lucr.: carmen, Verse, die rückwärts gelesen dasselbe Metrum haben, Mart. – II) bildl.: 1) mit zurückgeworfenem Haupte, stolz, Mart. 5, 8, 20. Pers. 1, 129. – 2) in Muße-, nachlässig zurückgelehnt, müßig, lässig, α) v. Pers., verb. otiosus et supinus, Quint., securus supinusque, Quint., supinus et neglegens, Sen.: sup. Maecenas, Iuven. – β) v. Lebl.: animus, Catull.: auris, Mart.: compositio, Quint.: Compar., deliciae supiniores, Mart. 2, 6, 13. – 3) als gramm. t.t., supinum (sc. verbum), a) die Verbalform sauf um, u (zB. auditum, auditu), weil sie mit substantivischer Kasusendung ans Verbum sich gleichsam zurücklehnt, Charis. 175, 25. Prisc. 8, 49. – b) die Verbalform auf di, do, dum (Gerundium), Charis. 175, 25. Prisc. 8, 70.

    lateinisch-deutsches > supinus

  • 16 unbeholfen

    unbeholfen, inhabilis (unlenksam, v. Dingen, z.B. Körper, Schiff). – immobilis (unbeweglich, z.B. phalanx). – vastus (plump, v. leb. Wesen und Dingen, z.B. belua, corpus). – corpore vasto (von plumpem Körperbau). – iners (untauglich zu Geschäften). – rusticus (bäuerisch, ohne seine Manieren). – agrestis (tölpelhaft, z.B. motus corporis). – gravis (schwer u. deshalb langsam, z.B. lingua); verb. gravis atque immobilis (z.B. phalanx Macedonum). – durus (hart, nicht fließend, z.B. Rede u. Ausdruck, Vers). – linguā impromptus (dem die Sprache nicht gut zu Gebote steht, v. Redner).

    deutsch-lateinisches > unbeholfen

  • 17 decens

    decēns, entis, PAdi. m. Compar. u. Superl. (deceo), zierend, I) im allg., zierend = schicklich, anständig, geziemend, sowohl dem äußeren Anstand entsprechend, amictus, Ov.: motus corporis, Quint.: ornatus, Quint.: ut amictus sit decentior, Quint.: sinus decentissimus, si aliquanto supra imam togam fuerit, Quint. – als der Moral entsprechend, quid verum atque decens curo et rogo, Hor.: decentissimum genus, Sen. rhet.: decens est m. folg. Infin. (griech. ευπρεπές εστι), decentius erit servare pudorem, Quint. – II) insbes., durch Ebenmaß zierlich, grazienhaft (graziös), anmutig, wohlgestaltet, facies, forma, Ov.: malae, Hor.: quod solidior sit cutis beluis, decentior dammis, Sen.: habitus (Agricolae) decentior quam sublimior (hochgestaltet) fuit, Tac.: et ordo et gradus decentissimus, Lact.: aiebat interim decentiorem faciem esse, in qua aliquis naevus inesset, Albinov. bei Sen. rhet. – prägn. v. leb. Wesen, decentes Gratiae, decens Venus, Hor.: Paulus et nobilis et decens, Hor.: decentior equus, cuius astricta ilia, Quint.: pulcher et decens toto corpore exceptis pedibus (v. Domitian), Suet.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > decens

  • 18 obliquus

    oblīquus (oblīcus), a, um (zu Wz. leiqu-, biegen; vgl. limen, limes, licium), seitwärts (von der Seite) gerichtet, -gehend, -befindlich, schräg, schief, von der Seite, I) eig.: motus corporis pronus, obliquus, supinus, Cic.: obl. crura, Plin.: obl. fenestrae, s. fenestra: obliquam facere imaginem, von der Seite, im Profil, Plin.: verres obliquum meditans ictum, Hor.: amnis cursibus obliquis fluens, Ov.: homines obliqui stant, uns seitwärts, nicht in gerader Linie mit uns, Cic.: oculo obliquo aspicere, Ov. (vgl. nec acies [der Blick] usquam devertenda, immo nec obliquanda, Apul. met. 2, 22): colles, wo man schräg gehen muß, Liv.: fulmina, schlängelnde, kreuzende, Sen.: ex obliquo, Plin., od. ab obliquo, Ov., od. per obliquum, Hor., od. in obliquum, Liv. u. Plin., von der Seite, seitwärts, nicht geradezu (vgl. bildl. sed ne aliam disputationem ex obliquo [abschweifend] habeam, Sen. de ben. 4, 9, 1). – Compar., quia positio signiferi circa media sui obliquior est, Plin. 2, 188. – obliquum adv., obliquum intuens et torvum, Amm. 30, 9, 6. – II) übtr.: a) v. der Verwandtschaft, genus, nicht von einer Mutter mit uns, sondern von einer Beischläferin, Stat.: sanguis, Seitenverwandtschaft, Lucan. – b) v. der Rede, verblümt, halbverdeckt, zweideutig, orationes, Suet. Dom. 2, 3: insectatio, Tac. ann. 14, 11: verba, Amm. 15, 5, 4. – c) als
    ————
    gramm. t. t.: α) casus obliqui, abhängige, weil sie sich auf ein anderes Wort beziehen, die Casus außer dem Nominativ u. Vocativ, Varro LL. u. Quint. – β) allocutio, wenn man durch den Accusativus cum Infinitivo erzählt, -spricht, Quint. 9, 2, 37. – d) schel, schelsüchtig = neidisch, obl. invidia, Verg. Aen. 11. 337: Cato adversus potentes semper obliquus, Flor. 4, 2, 9. – Über die Schreibung oblicus s. Wagner Orthogr. Vergil. p. 449.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > obliquus

  • 19 supinus

    supīnus, a, um (zu sub u. super, griech. π-τιος), rücklings, rückwärts gebogen, -liegend, befindlich (Ggstz. pronus), I) eig.: A) im allg.: supina iacendi positio, das Liegen auf dem Rücken, Cael. Aur.: motus corporis pronus, obliquus, supinus, Cic.: caput, Quint.: cervix, Quint.: ora, Cic.: os, Cic.: exanimata naufragiis corpora supina iacebant aut prona, Amm.: prona supinaque corpora iacēre, Pacat. pan.: modo versā modo supinā manu gesticulatus, hin u. her fuchtelnd, Petron.: manus supinas ad caelum tendere, mit der Fläche gen Himmel gewandt (Stellung der Betenden), Verg.: u. so protendere ad genua vestra supinas manus, Petron.: porrigere ad alqm supinas manus, Petron.: supinas tendere manus, Liv.: cathedra, mit rückwärtsgebogener Lehne, ein Lehnstuhl, Plin.: supini cubitus, das Liegen auf dem Rücken, Plin.: ubi aeger cubat supinus, rücklings, auf dem Rücken, Cels.: u. so cubat in faciem, mox deinde supinus, Iuven. – cornua, Plin.: falx, Plin.: palmes, Mart.: iactus, aufwärts in gebogener Richtung gehender, Liv.: supinior tonsura, in übergebogener Richtung, Plin. 17, 214; vgl. vites in supinum excisae, Plin. – B) insbes.: 1) hingelehnt, schräg hingestreckt, Tibur, Hor.: vallis, Liv.: collis, Verg.: planities, Amm. – mare, Plin.: tellus, Plin.: vindemia, Plin. – 2) zurückgebend, zurück, flumina in fontes
    ————
    cursu reditura supino, Ov.: sursum supina reverti, Lucr.: carmen, Verse, die rückwärts gelesen dasselbe Metrum haben, Mart. – II) bildl.: 1) mit zurückgeworfenem Haupte, stolz, Mart. 5, 8, 20. Pers. 1, 129. – 2) in Muße-, nachlässig zurückgelehnt, müßig, lässig, α) v. Pers., verb. otiosus et supinus, Quint., securus supinusque, Quint., supinus et neglegens, Sen.: sup. Maecenas, Iuven. – β) v. Lebl.: animus, Catull.: auris, Mart.: compositio, Quint.: Compar., deliciae supiniores, Mart. 2, 6, 13. – 3) als gramm. t.t., supinum (sc. verbum), a) die Verbalform sauf um, u (zB. auditum, auditu), weil sie mit substantivischer Kasusendung ans Verbum sich gleichsam zurücklehnt, Charis. 175, 25. Prisc. 8, 49. – b) die Verbalform auf di, do, dum (Gerundium), Charis. 175, 25. Prisc. 8, 70.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > supinus

  • 20 oblīquus or oblīcus

        oblīquus or oblīcus adj.    [2 LAC-], sidelong, slanting, awry, oblique, crosswise: motus corporis: obliquo claudicare pede, O.: iter, Cs.: chordae, i. e. of the triangular harp, Iu.: ictus, H.: obliquo dente timendus aper, O.: (serpentem) obliquum rota transit, V.: obliquo oculo alqd limare, a sidelong glance, H.: ab obliquo, sideways, O.—Fig., looking askance: invidia, V.—Indirect, covert: insectatio, Ta.

    Latin-English dictionary > oblīquus or oblīcus

См. также в других словарях:

  • PANTOMIMUS — Graece Παντόμιμος, in vett. Glossis notare Histrionem dicitur: l. 27. ff. de oper. libert. qui scenicis ludis operam navat: Luciano Παντόμιμοι iidem sunt, qui ὀρχηςταὶ, i. e. saltatores. Vide cum περὶ ὀρχήσεως. Sed priusquam οἰ ὀρχηςταὶ se a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • History of variational principles in physics — A variational principle in physics is an alternative method for determining the state or dynamics of a physical system, by identifying it as an extremum (minimum, maximum or saddle point) of a function or functional. This article describes the… …   Wikipedia

  • CHIRONOMIA — quam vocem interpretatur Quintilianus, l. 1. c. 19. Legem gestus, a qua Chironomi Pantomimi sunt appellati; non a Pylade demum et Bathyllo, qui Augusti tempore in scena floruêre, inventa est. Notum enim, etiam Veteres saltationis illud genus… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Michael Alberti — (* 13. November 1682 in Nürnberg; † 17. Mai 1757 in Halle (Saale)) war ein deutscher Mediziner, Physiker und Philosoph. Inhaltsverzeichnis …   Deutsch Wikipedia

  • BALLISTIA seu BALLISTEA — apud Flav. Vopisc. in Aureliano, c. 6. Refert Theoclius Aurelianum manu suâ bellô Sarmaticô unô die quadraginta et octo interfecisse: plurtmis autem et diversis diebus ultra nongentos quinquaginta: adeo ut etiam Balistea pueri et saltatiunculas… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • GYMNASTICA — Graece Γυμναςτικὴ, Latin. Ars exercitatoria, finitore Galeno l. ad Thras. ἐπιςτήμη ἐςτὶ τῆς εν πᾶσι γυμνασίοις δυν´αμεως, quoe omnium exercitationnum facultates novit. Mercuriali est Facultas quaedam omnium exercitationum facultates contemplans,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ДУША — [греч. ψυχή], вместе с телом образует состав человека (см. статьи Дихотомизм, Антропология), будучи при этом самостоятельным началом; Д. человека заключает образ Божий (по мнению одних отцов Церкви; по мнению других образ Божий заключен во всем… …   Православная энциклопедия

  • ЖИЗНЬ — Иисус Христос Спаситель и Жизнеподатель. Икона. 1394 г. (Художественная галерея, Скопье) Иисус Христос Спаситель и Жизнеподатель. Икона. 1394 г. (Художественная галерея, Скопье) [греч. βίος, ζωή; лат. vita], христ. богословие в учении о Ж.… …   Православная энциклопедия

  • Gregor Horst — Gregor Horstius, Kupferstich aus den „Opera medica“, 1661 Gregor Horstius (* 5. November 1578 in Torgau; † 9. August 1636 in Ulm) (in der nicht latinisierten Form auch Gregor Horst) war ein deutscher Mediziner und Anatom an der 1607 gegründeten …   Deutsch Wikipedia

  • Horstius — Gregor Horstius, Kupferstich aus den „Opera medica“, 1661 Gregor Horstius (* 5. November 1578 in Torgau; † 9. August 1636 in Ulm) (in der nicht latinisierten Form auch Gregor Horst) war ein deutscher Mediziner und Anatom an der 1607 gegründeten …   Deutsch Wikipedia

  • Gregor Horstius — Gregor Horstius, Kupferstich aus den „Opera medica“, 1661 Gregor Horstius (* 5. November 1578 in Torgau; † 9. August 1636 in Ulm) (in der nicht latinisierten Form auch Gregor Horst) war ein deutscher Mediziner und Anatom an der 1607 gegründeten …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»