moich

* * *

moj- l. m- Ins. i Loc. moim l. mym pl. moi Gen., Acc. i Loc. moich l. mych Dat. moim l. mym Ins. moimi l. mymi (z rzeczownikiem, który precyzuje) my; mój pies my dog; moja dziewczyna my girlfriend; to są moje książki these are my books; ten idiota mój szef my idiot l. fool of a boss; (z rzeczownikiem, który nie precyzuje) of mine; pewien mój znajomy a friend of mine; chyba masz kilka moich książek, prawda? you have several of mine books, don't you?; ( bez rzeczownika) mine; te książki są moje these books are mine; to (nie) moje! it's (not) mine!, this is (not) mine! mój mp, moja f. pot. (= mąż/żona) my husband/wife; (= narzeczony/narzeczona) my fiancé/fiancée; (= chłopak/dziewczyna) my boyfriend/girlfriend. moje n. ( moja własność) what belongs to me, my property; po mojemu if you ask me, for my money; wyszło na moje l. moje na wierzchu told you so!, what'd I tell you?

- nie wolno palić w obrębie zakładu smoking is forbidden on the factory grounds

- w obrębie jamy ustnej/miednicy within the mouth/pelvis

- konflikty w obrębie naszej społeczności conflicts within our community

- to się nie mieści w obrębie moich zainteresowań that’s not one of my fields of interest

- być poza obrębem podejrzeń to be beyond suspicion

- pisze o sprawach będących poza obrębem potocznego doświadczenia he writes about matters outside the range of common experience

- obręb (u) płaszcza/spódnicy the hem of a coat/skirt

* * *

* * *

1. (= teren) premises, area; w obrębie zakładu/szkoły on the company/school premises.

2. (= granica) limit; w obrębie czegoś within the limits l. compass of sth; w obrębie miasta within the city limits.

3. (= zakres, zasięg) extent, reach, compass; wyrzucić kogoś poza obręb l. nawias społeczeństwa ostracize sb, exclude sb.

4. (= lamówka, obszycie) hem.

5. przen. (= dziedzina, sfera) sphere, area; to jest w obrębie moich zainteresowań it is an area of interest to me.

6. leśn. compartment; obręb leśny forest district.

* * *

pl. ocz- Nom. -y Gen. -u Ins. - ami l. - yma

1. ( narząd wzroku) eye, optic (arch.); piwne/brązowe/niebieskie oczy hazel/brown/blue eyes; podbite oko black eye, shiner, mouse; bystre oko sharp l. keen eye; mieć bystre oko be sharp l. keen eyed l. eyesighted; zaczerwienione oko reddish eye; kocie oczy ( na drodze) cat's eyes; kocie oko min. cat's eye; tygrysie oko min. tiger's eye; dno oka anat. eyegrounds, fundus of the eye; oko cyklonu meteor. bull's eye, the eye of the storm; sokole oko eagle eye; maślane oczy filmy eyes; wprawne oko practiced eye; w mgnieniu oka in a blink of an eye, in a twinkling, in a flash l. crack; na pierwszy rzut oka at first glance; coś widać na pierwszy rzut oka sth can be seen at first glance; bez zmrużenia oka without batting an eye; na moich oczach before l. under my eyes, in front of my very eyes; słabnąć l. niknąć w oczach ( o człowieku) be fading away, be wasting away; ale masz oko! good eye!; cieszący oko easy on the eye; cieszyć oko please the eye; klapki na oczach blinders, tunnel vision; klapki na oczy ( konia) blinders; Br. blinkers; w moich oczach to jest nic niewarte it's not worth a penny in my eyes l. to my mind; z zamkniętymi oczami with one's eyes closed; pożerać kogoś oczami devour sb with one's eyes; patrzeć na coś krzywym okiem frown upon sth, look askance at sth; być komuś solą w oku be a thorn in sb's side l. flesh, be the stone in sb's shoe; (szkolić się) pod okiem instruktora (train) under the supervision of the instructor; ciemno, choć oko wykol the night is inky black; rzucać się w oczy stick out a mile, stick out like a sore thumb; spędza mi to sen z oczu I can't get it out of my mind; czytam w twoich oczach, że... I can see l. read it in your eyes that...; dobrze ci z oczu patrzy you have a kind look in your eyes; iść, gdzie oczy poniosą go and never look back, walk and don't look back; jak okiem sięgnąć as far as the eye can see; mieć oczy wokół głowy have eyes at the back of one's head; zrobiło mi się ciemno przed oczami I was seeing spots before my eyes; mam to na oku I'm keeping a (sharp) eye on it; mieć coś na oku (np. o pracy) set sights on sth; mam babcię ciągle przed oczyma I can still see grandma before my eyes; miej oczy i uszy otwarte! keep your eyes and ears open!; powiedzieć l. wygarnąć komuś prawdę w oczy tell sb the truth to his/her face, speak the truth to sb's face; wspominać kogoś/coś z łezką w oku think softly l. affectionately l. nostalgically about sb/sth, think about sb/sth with affection; mydlić komuś oczy pull the wool over sb's eyes, throw dust in sb's eyes; nawet nie mrugnął okiem he didn't flicker an eyelid; nie mogłem od niej oderwać oczu I couldn't take my eyes off her; nie mogę spojrzeć jej w oczy I can't look her in the eye/face; mieć oko na coś keep one's eyes open l. peeled l. skinned for sth; nie spuszczaj z oka dzieci keep your eye on the children, keep a close eye l. watch on the children; podbić komuś oko give sb a black eye l. a shiner; własnym oczom nie wierzę! I can't believe my eyes!; nie zmrużyłem oka I didn't sleep a wink; otworzyć szeroko oczy open one's eyes wide; widzieć kątem oka see sth out of the corner of one's eye; strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie keep a close eye on sb/sth; rzut oka na coś glimpse at sth; kiedy ty wreszcie przejrzysz na oczy? when will you finally take the blinds off?; przewracać oczami turn up l. roll one's eyes; robić do kogoś perskie oko give sb the eye, give sb a glad eye, make eyes at sb; kłamać w żywe oczy lie through one's teeth, lie in one's throat; na piękne oczy on trust; w cztery oczy in private; rozmawiać z kimś w cztery oczy talk heart to heart to sb, talk eye to eye; rzuć na to okiem have l. take a look l. glance at it, please; cast an eye over it, please; gołym okiem with the naked eye; stanąć z kimś oko w oko stand face to face with sb, confront sb eyeball to eyeball; stracić kogoś z oczu lose sight of sb; spuścić oczy lower one's eyes, cast one's eyes down; spojrzeć prawdzie w oczy face the truth; wake up and smell the coffee; see things for what they really are; świecić oczami za kogoś blush for sb, take the rap; widzieć coś gołym okiem see sth with the naked eye; widzieć coś na własne oczy see sth with one's own eyes; widzieć coś oczami duszy see sth in one's mind's eyes; wpaść komuś w oko catch sb's fancy l. eye, take l. tickle l. catch sb's fancy; zamknąć oczy close one's eyes, breathe one's last; przymykać na coś oczy turn a blind eye to sth; zejdź mi z oczu! get out of my sight!; oczy mi się kleją I have heavy eyes l. eyelids; pi razy oko sth in the neighborhood of, more or less; pasuje to jak pięść do oka it's like a square peg in a round hole; oczy wychodzą mu na wierzch ( ze zdziwienia) his eyes popped out; oko ci zbieleje it'll leave you open-mouthed; kruk krukowi oka nie wykole crows don't pick crows' eyes; dog does not eat dog; oko za oko, ząb za ząb an eye for an eye and a tooth for a tooth; pańskie oko konia tuczy the eye of the master does more work than both his hands; prawda w oczy kole the greater the truth, the greater the libel; strach ma wielkie oczy fear has big eyes; czego oko nie widzi, tego sercu nie żal what the eye doesn't see, the heart doesn't grieve over; what the eye sees not, the heart craves not.

2. pl. oka Gen. ok (= coś jak oko) eye; ( w rosole) eye; pawie oko peacock's eye, ocellus, eyespot.

3. ( w sieci rybackiej) mesh.

4. żegl. ( wachta) watch, lookout.

5. żegl. ( pętla na linie) eye-splice, loop.

- zakres badań the scope of research

- szeroki zakres usług a wide range of services

- zakres działalności firmy a company’s scope of operation

- poszerzyć zakres (swojej) wiedzy to broaden the scope a. range of one’s knowledge

- wykłady z zakresu filozofii lectures in philosophy

- mieć wąski/szeroki zakres to be narrow/broad in scope

- wchodzić w zakres/wykraczać poza zakres czegoś to be a. fall within/outside the scope of sth

- to wykracza poza zakres moich badań it’s beyond my range of study

- to nie wchodzi w zakres moich obowiązków it’s not my responsibility

- robić coś we własnym zakresie to do sth on one’s own

- przygotowywać posiłki we własnym zakresie to cater for oneself

- zakres częstotliwości a range of wavelengths, a waveband

* * *

* * *

1. (= granica zasięgu) (środków, obowiązków, działania) range; ( tematyczny) scope; ( uprawnień) extent; badania z zakresu geologii geological research, research in the field of geology; (robić coś) we własnym zakresie (do sth) on sb's own, (do sth) using one's own means; wchodzić w zakres czegoś be within the scope of sth.

2. radio (wave) band.

3. log. (= denotacja) extension, denotation.

• в

• для

• за

• к

• ко

• на

• от

• по

• при

• про

• ради

• среди

• через

* * *

1) (ilość minut przed pełną godziną) без (количество минут до полного часа)

2) za (np. pojąć za żonę) в (напр. взять в жёны)

3) za (po upływie jakiegoś czasu) через (спустя)

4) za (w czasie, za panowania) во время, во времена, при

5) za (zbytnio) слишком, чересчур

6) za (jakąś kwotę) за, на (определённую сумму)

7) za (pozostałe znaczenia) за (другие значения)

przez, w ciągu, w czasie за (в течение)

po (w celu) за (с целью)

* * *

%1 предлог. l c Р. при, во время;

* * *

1) че́рез

2) за

3) за, вме́сто

4) в

5) иногда не переводится

1) в сочет. с прил. или нареч. сли́шком; чересчу́р

2) в сочет. с вопр. мест.:

- był ze mną absolutnie szczery he was completely open with me

- to absolutnie niemożliwe that’s completely a. absolutely impossible

- absolutnie zapomniałam I completely a. totally forgot

- absolutnie o tym nie wiedzieliśmy we had absolutely no idea

- absolutnie się z tobą nie zgadzam I totally a. completely disagree with you

- twierdzenie absolutnie prawdziwe an absolutely true statement

- absolutnie nikt o tym nie wie absolutely no one knows about it

- on absolutnie nic sobie nie robi z moich uwag he takes absolutely no notice of what I say

- nie będzie to absolutnie nic złego there’ll be absolutely nothing wrong in it

- „idziesz z nami?” – „absolutnie!” ‘are you coming with us?’ – ‘absolutely!’

- „kawa nie za mocna?” – „absolutnie nie” ‘the coffee’s not too strong, is it?’ – ‘no, not at all’

* * *

* * *

1. (= zupełnie) absolutely, perfectly, completely, totally; absolutnie (nie) ( stanowczy zakaz) absolutely not; it's out of the question; miasto absolutnie mi nieznane a town perfectly unknown to me, a town I am totally unfamiliar with; twierdzenie absolutnie nieprawdziwe a completely false claim.

2. (= niepodzielnie) arbitrarily, in an absolute way, with unrestricted authority.

* * *

- żdżę -ździsz

1. mark with wrinkles l. furrows.

2. (= ryć) root; dziki brużdżą pole boars root in the fields.

3. pot. (= utrudniać, szkodzić) thwart, sabotage; ktoś mi bruździ w moich poczynaniach sb has thrown a monkey-wrench into my plans.

* * *

Ins.pl. - ami; in idiomatic expressions -y

1. (wymiar fizyczny, przemijanie) time; czas mija time passes l. goes by; czas płynie time flows; upływ czasu the flow of time; w czasie i przestrzeni in time and space; wehikuł l. maszyna czasu time machine; zegar pokazuje/odmierza czas a clock shows/measures time.

2. (= odcinek czasu) period, time, hours; czas pracy working hours; czas wolny leisure time; przez cały czas all the time; przez ten czas during that time l. period; przez pewien czas for a time; po pewnym czasie after a time; ile mamy czasu? how much time do we have?

3. przen. i w utartych zwrotach czas goi l. leczy rany time heals wounds; czas nas goni l. nagli we're pressed for time; czas pokaże only time will tell; czas pracuje dla mnie l. na moją korzyść I have time on my side; czas to pieniądz time is money; grać na czas play for time; ja mam czas I can wait; mamy dość czasu we have enough time (on our hands); nadrabiać stracony czas make up for lost time; nie ma czasu na... there's no time for...; nie tracić/nie marnować czasu lose/waste no time; spędzać czas spend one's time ( na czymś on sth) ( na robieniu czegoś doing sth); strata czasu waste of time; szkoda (czyjegoś) czasu it's a waste of (sb's) time; szmat czasu a long time; tracić l. marnotrawić czas waste one's time; wyścig z czasem race against time; wytrzymać próbę czasu stand the test of time; zabijać czas kill time; zyskać na czasie gain time.

4. zw. pl. (= epoka, okres) times, period, days, years; czasy starożytne/prehistoryczne ancient/prehistoric times; ciężkie/trudne czasy hard/difficult times; dawnymi czasy lit. in olden days l. times; in days of yore; ostatnimi czasy lit. recently; po wszystkie czasy l. po wieczne czasy l. po wsze czasy forever (and a day); swego czasu once (upon a time); w czasach królowej Elżbiety in Queen Elizabeth's time; in Elizabethan times; w naszych l. obecnych czasach in our times, nowadays; w owym czasie at that time; za moich czasów in my time; bawić się za wszystkie czasy have the time of one's life; iść z duchem czasu move l. keep up with the times; jego czas się skończył his time is over.

5. na czasie pot. fashionable, trendy, in.

6. (= właściwa pora) (the right) time ( na coś for sth); jest czas na... there's time for...; nie czas na żarty it isn't the right time for joking; najwyższy czas high time; od czasu do czasu from time to time; do czasu only so long; uciekaj, póki czas run away while the going's good; zdążyć na czas be in time ( na coś for sth) ( żeby coś zrobić to do sth); przed czasem ahead of time; o czasie on time; po czasie behind time; w swoim czasie l. w stosownym czasie in due time; czas na mnie l. komu w drogę, temu czas I'd better go; time to go; it's (high) time I were on my way; nadszedł czas zapłaty the day of reckoning has come; rychło w czas iron. just in time.

7. fiz., astron. (= system rachuby czasu) time; czas letni/zimowy summer/winter time; czas lokalny local time; czas słoneczny astron. solar time; czas strefowy zone time; czas Greenwich Greenwich mean time, GMT; czas uniwersalny universal time, UT; czas uniwersalny skoordynowany universal time coordinated, UTC; geologiczna skala czasu geol. geological time scale.

8. gram. tense; czas teraźniejszy the present (tense); czas przeszły the past (tense), the preterite; czas przyszły the future (tense); czas zaprzeszły the past participle (tense).

* * *

który- decl. like a., -ś indecl. one; któregoś dnia one day; któryś z nich l. spośród nich one of them.

* * *

1. (= prawdopodobieństwo) possibility, chance; możliwość wygranej chance of winning; możliwość nauki chance to learn; możliwość wybuchu gazu possibility of gas explosion; do granic możliwości to the limit; w miarę możliwości if (at all) possible; znikoma możliwość slight possibility; istnieje znikoma możliwość, że it is just possible that...; istnieje możliwość, że... there is a possibility that...

2. (= zdolność, potencjał) ability, capability, potential; możliwości finansowe financial means; w zasięgu czyichś możliwości finansowych within sb's means; osiągnąć pełnię swoich możliwości achieve one's full potential; osiągnąć szczyt swoich możliwości ( w karierze) be at the top of the tree, be at the height of one's power; przerastać czyjeś możliwości be beyond sb's capabilities; w granicach czyichś możliwości within sb's power; stwarzać możliwości czegoś open the door to sth; wyczerpać możliwości exhaust one's resources, shoot one's bolt; znać swoje możliwości know one's limits.

3. (= sposobność) chance, opportunity; miałem możliwość rozmawiać z nim I had a chance l. an opportunity to talk to him; czy będę miał możliwość wykorzystania moich umiejętności? will there be any opportunity for me to use my skills?

4. (= ewentualność) contingency, eventuality; być przygotowanym na wszelkie możliwości be prepared for all contingencies.

5. (= perspektywy) chances, prospects; możliwość powodzenia chances of success.

* * *

- ę -ysz

1. (= być własnością l. częścią) belong (do kogoś/czegoś to sb/sth); należeć do najlepszych/najgorszych rank among l. be one of the best/worst; należeć do spisku be involved in l. take part in a plot; należeć do przeszłości belong to the past, lie in the past; oni do siebie należą przen. they belong together.

2. (= stanowić obowiązek, być czyjąś sprawą) to do ciebie nie należy that's none of your business; to nie należy do moich obowiązków that's not my job l. my responsibility; zrobię, co do mnie należy I'll do my part l. my duty.

3. tylko bezosobowo (= trzeba, powinno się) jak (się) należy well, properly; należy szanować starszych one's elders should be respected, you ought to l. should respect your elders; nie należy wpadać w panikę there's no need to panic; należałoby podkreślić, że... it should be emphasized that...

nieos. (= przysługiwać) be owed l. due ( komuś to sb); ile się panu należy (ode mnie)? how much do I owe you?; należy mu się awans he's due for promotion; należy mu się nagroda/kara he deserves a prize/to be punished; to mi się nie należy I don't deserve that; oddać, co się komuś należy give sb what they deserve; przen. (= oddać sprawiedliwość) give sb their due (reward).

- nic się nie zmieniło nothing has changed

- nic a. niczego nam nie brakuje we have everything we need

- nic a. niczego nie zapomniałeś? have you forgotten anything?

- nie dostał nic a. niczego do zjedzenia he wasn’t given anything to eat

- niczym się nie przejmował he didn’t worry about a thing

- nie znalazła nic, co mogłoby ją zainteresować she didn’t find anything that might be of interest to her

- nic nowego/szczególnego nothing new/special

- nic ważnego się nie stało nothing important happened

- nic podobnego nothing of the kind a. sort

- nic dziwnego, że… it’s no wonder that…, no wonder…

- nie ma nic łatwiejszego nothing could be simpler a. easier

- błagałem go, a on nic I begged him, but he didn’t say a word

- szukaliśmy cały dzień, i nic we were searching all day, all for nothing

- nic ci/mu do mnie a. do moich spraw it’s got nothing to do with you/him

- nic mi po takim starym rowerze an old bike like that is no use to me pot.

- nic tu po tobie you have no business being here

- nic innego nothing else

- to nic innego jak gra na zwłokę it’s just playing for time, it’s nothing other than playing for time

- nic takiego nothing important/serious

- to nic takiego, zwykłe przeziębienie it’s nothing serious, just an ordinary cold

- nic takiego się nie stało nothing really happened

- to nic never mind, it doesn’t matter

- to nic, nie martw się it’s nothing, don’t worry

- nic, nic, to tylko lekkie zadrapanie it’s nothing (at all), just a scratch

- mieć kogoś/coś za nic to not care about sb/sth

- zrobić coś z niczego to make something out of nothing

- on w niczym nie potrafi jej dorównać she outshines a. surpasses książk. him in any way

- Anna w niczym nie przypomina swojej siostry Anna is quite a. totally unlike her sister

- z niczym [przyjść, odejść] empty-handed

- odprawiono go z niczym he was sent back empty-handed

- nic nie lepszy/gorszy not a bit better/worse

- „boisz się?” – „nic a nic” a. „nic, ale to nic” ‘are you afraid?’ – ‘not a bit’ a. ‘not at all’

- całą noc nic nie spał he didn’t sleep at all the whole night

- czemu ty nic nie tańczysz? why aren’t you dancing at all?

- łzy nic tu nie pomogą it’s no use crying

- być niczym to be a nobody

- takie nic, a śmie mnie pouczać a nonentity like him telling me what to do!

- twoje dochody to kompletne nic what you earn is absolutely nothing

- „co?” – „nic, nieważne” ‘what?’ – ‘nothing, it doesn’t matter a. it’s not important’

■ być do niczego pot. [osoba] (o samopoczuciu) to be under the weather pot.; (o umiejętnościach) to be hopeless a. lousy GB pot., to be useless pot.; [film, książka] to be hopeless GB pot.; [pomysł, projekt] to be half-baked pot.

- jak nic pot. (na pewno) (as) sure as anything pot.

- jak nic się spóźni he’s bound a. sure to be late

- na nic (zbędny, niepotrzebny) fit for nothing pot.

- cała robota na nic all that work for nothing a. down the drain pot.

- „smaczne, prawda?” – „nic dodać, nic ująć” ‘tasty, isn’t it?’ – ‘you’re right there’

- mieszkanie duże, jasne, nic dodać, nic ująć a large, bright flat – just right a. perfect

- wokół nic, tylko lasy there’s nothing but forest all around

- ona nic, tylko narzeka she does nothing but complain

- nic, tylko płakać it’s enough to make you weep

- nic z tego (nie uda się) it’s no use; (nie ma mowy) nothing doing! pot., no way! pot.

- nic z tego, telefon zepsuty nothing doing, the phone’s out of order

- „chcę iść do kina” – „nic z tego, musisz odrobić lekcje” ‘I want to go to the cinema’ – ‘nothing doing, you’ve got (your) homework to do’

- niczego sobie pot. not bad (at all)

- niczego sobie facet not a bad-looking guy pot.

- niczego sobie piwo not bad beer; pretty good beer pot.

- za nic not for anything

- za nic na a. w świecie not for (all) the world; not for all the tea in China pot.

* * *

* * *

Gen. niczego Dat. niczemu Loc. i Ins. niczym

1. (= żadna rzecz) nothing; ( z innym wyrazem przeczącym) anything; nic dobrego ( o człowieku) no good, good for nothing; nic dziwnego no wonder; nic podobnego! nothing of the sort l. kind!, no way!; nic takiego nothing really; niczego sobie pot. (= całkiem niezły) not bad (at all); nic z tego (nie będzie) it's no use, nothing doing; to nic nie pomoże it's not going to help; nic ci do tego! it's none of your business!, mind your own business!; nic tu po nas we won't help here, we won't be of any use here; to nic, że przegraliśmy never mind that we lost; być do niczego be useless, be no good, be good for nothing; nic nie szkodzi never mind, it's nothing; być niczym be worthless; nic mi nie jest I'm alright, I'm O.K.; nic mu nie będzie he'll be fine l. alright l. O.K.; nic a nic not a thing; mieć kogoś/coś za nic not think much of sb/sth; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose; nie mieć nic przeciw komuś/czemuś have nothing against sb/sth; zrobić coś z niczego make sth out of nothing.

2. (= wcale, w najmniejszym stopniu) nothing at all, not at all; jak nic (= na pewno) for sure; (= bez trudu) without any effort, like nothing; wszystko na nic (all) for nothing; za nic (w świecie) not for anything (in the world); to nie ma nic do rzeczy that is immaterial l. irrelevant; na nic się (nie) zdać be useless; jakby l. jak gdyby (nigdy) nic as if nothing happened; nie miałem nic w ustach od tygodnia I haven't eaten for a week.

indecl. nothing; wielkie nic big (fat) zero; zupa nic kulin. milk soup with egg yolk, sugar and vanilla.

- nic się nie zmieniło nothing has changed

- nic a. niczego nam nie brakuje we have everything we need

- nic a. niczego nie zapomniałeś? have you forgotten anything?

- nie dostał nic a. niczego do zjedzenia he wasn’t given anything to eat

- niczym się nie przejmował he didn’t worry about a thing

- nie znalazła nic, co mogłoby ją zainteresować she didn’t find anything that might be of interest to her

- nic nowego/szczególnego nothing new/special

- nic ważnego się nie stało nothing important happened

- nic podobnego nothing of the kind a. sort

- nic dziwnego, że… it’s no wonder that…, no wonder…

- nie ma nic łatwiejszego nothing could be simpler a. easier

- błagałem go, a on nic I begged him, but he didn’t say a word

- szukaliśmy cały dzień, i nic we were searching all day, all for nothing

- nic ci/mu do mnie a. do moich spraw it’s got nothing to do with you/him

- nic mi po takim starym rowerze an old bike like that is no use to me pot.

- nic tu po tobie you have no business being here

- nic innego nothing else

- to nic innego jak gra na zwłokę it’s just playing for time, it’s nothing other than playing for time

- nic takiego nothing important/serious

- to nic takiego, zwykłe przeziębienie it’s nothing serious, just an ordinary cold

- nic takiego się nie stało nothing really happened

- to nic never mind, it doesn’t matter

- to nic, nie martw się it’s nothing, don’t worry

- nic, nic, to tylko lekkie zadrapanie it’s nothing (at all), just a scratch

- mieć kogoś/coś za nic to not care about sb/sth

- zrobić coś z niczego to make something out of nothing

- on w niczym nie potrafi jej dorównać she outshines a. surpasses książk. him in any way

- Anna w niczym nie przypomina swojej siostry Anna is quite a. totally unlike her sister

- z niczym [przyjść, odejść] empty-handed

- odprawiono go z niczym he was sent back empty-handed

- nic nie lepszy/gorszy not a bit better/worse

- „boisz się?” – „nic a nic” a. „nic, ale to nic” ‘are you afraid?’ – ‘not a bit’ a. ‘not at all’

- całą noc nic nie spał he didn’t sleep at all the whole night

- czemu ty nic nie tańczysz? why aren’t you dancing at all?

- łzy nic tu nie pomogą it’s no use crying

- być niczym to be a nobody

- takie nic, a śmie mnie pouczać a nonentity like him telling me what to do!

- twoje dochody to kompletne nic what you earn is absolutely nothing

- „co?” – „nic, nieważne” ‘what?’ – ‘nothing, it doesn’t matter a. it’s not important’

■ być do niczego pot. [osoba] (o samopoczuciu) to be under the weather pot.; (o umiejętnościach) to be hopeless a. lousy GB pot., to be useless pot.; [film, książka] to be hopeless GB pot.; [pomysł, projekt] to be half-baked pot.

- jak nic pot. (na pewno) (as) sure as anything pot.

- jak nic się spóźni he’s bound a. sure to be late

- na nic (zbędny, niepotrzebny) fit for nothing pot.

- cała robota na nic all that work for nothing a. down the drain pot.

- „smaczne, prawda?” – „nic dodać, nic ująć” ‘tasty, isn’t it?’ – ‘you’re right there’

- mieszkanie duże, jasne, nic dodać, nic ująć a large, bright flat – just right a. perfect

- wokół nic, tylko lasy there’s nothing but forest all around

- ona nic, tylko narzeka she does nothing but complain

- nic, tylko płakać it’s enough to make you weep

- nic z tego (nie uda się) it’s no use; (nie ma mowy) nothing doing! pot., no way! pot.

- nic z tego, telefon zepsuty nothing doing, the phone’s out of order

- „chcę iść do kina” – „nic z tego, musisz odrobić lekcje” ‘I want to go to the cinema’ – ‘nothing doing, you’ve got (your) homework to do’

- niczego sobie pot. not bad (at all)

- niczego sobie facet not a bad-looking guy pot.

- niczego sobie piwo not bad beer; pretty good beer pot.

- za nic not for anything

- za nic na a. w świecie not for (all) the world; not for all the tea in China pot.

* * *

* * *

Ins.pl. -mi

1. (= włókno do szycia) thread; (coś jest) szyte grubymi nićmi (sth is) perfectly obvious, (sth is) thinly disguised; trzymać nici czegoś pull the strings of sth; nici z czegoś pot. nothing will come of it, it will all go up in smoke; nić opowieści thread of the story.

2. ( wydzielina pająków) thread, cobweb.

(śruby, planety) revolution; ( tok sprawy) turn; EKON, HANDEL turnover

* * *

-o-

1. (= ruch wokół własnej osi) turn, spin; mat., mech. rotation; astron., mech. revolution; mech. rev; astron. revolution, roll; na najwyższych obrotach in high l. top gear; na pełnych obrotach at full speed; pracować na pełnych obrotach (np. o firmie, fabryce) work at full capacity, be in full swing; pracować na najwyższych obrotach (np. o czyjejś wyobraźni) go into overdrive; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; brać kogoś w obroty work sb; w przyszłym roku biorę moich studentów w obroty I'm going to work my students next year.

2. (= kierunek, zwrot) turn; obrót spraw the state of affairs; przybrać zły obrót (np. o planach) go adrift; sprawy przybrały nowy obrót things have taken a new turn; sprawy między nimi przybrały fatalny obrót things between them have come to a dreadful pass.

3. ekon. sales, turnover; obrót detaliczny retail sales; obrót towarowy sales of goods; wzrost obrotów increase in sales; zwiększać obroty handlowe drum up business.

zyskiwać ipf.

1. (= osiągać korzyść) profit, benefit; zyskać na czymś profit from l. by sth; zyskać na czasie gain time; próbować zyskać na czasie (np. odwlekając jakąś decyzję) play for time; zyskać na czyjejś naiwności benefit from sb's naivity.

2. (= uzyskiwać) gain, earn, win; zyskać doświadczenie gain experience; zyskać pewność, że... become certain that...; zyskać umiejętność acquire a skill; zyskać wiedzę gain l. acquire knowledge; zyskać czyjś aplauz win sb's appreciation; zyskać czyjąś przyjaźń win l. gain sb's friendship; zyskać nowych przyjaciół make new friends; zyskać czyjeś uznanie win sb's recognition; zyskać czyjąś sympatię win l. gain sb's liking l. affinity; zyskać czyjąś wdzięczność earn sb's gratitude; zyskać czyjeś względy l. względy u kogoś win favor with sb; zyskać czyjeś zaufanie gain l. win sb's trust l. confidence; zyskać rozgłos gain publicity; zyskać sławę vault to fame.

3. (= pozyskiwać kogoś) gain, win (sb) over; zyskać w kimś przyjaciela win sb over as a friend; idea zyskała nowych zwolenników the idea gained new supporters.

4. (= nabierać waloru) improve, gain; on bardzo zyskuje przy bliższym poznaniu he's a really nice guy once you get to know him; zyskała w moich oczach she gained in my view, she gained in my opinion, she rose in my esteem; zyskać na wartości increase l. gain in value.

- ktoś bobrował w moich rzeczach somebody’s been going through my things

- dojść do domu to reach a. get home

- jak mogę dojść do dworca? how can I get to the railway station (from here)?

- dochodząc do szkoły, usłyszał dzwonek na lekcje on reaching school he heard the bell ring for lessons

- pożar dochodził już do strychu the fire was already reaching up to the attic

- woda doszła do samych drzwi the water came right up to the door

- opatrunek jest za ścisły i krew nie dochodzi do nogi the dressing is too tight and the blood isn’t flowing to the leg

- jego list jeszcze nie doszedł his letter hasn’t arrived yet

- czy pieniądze już doszły? has the money arrived yet?

- doszło do moich uszu, że przenosi się pan do Paryża I heard that you’re moving to Paris

- doszły mnie słuchy, że wyszłaś za mąż I hear you got married

- dochodzą (do) nas plotki o jej życiu prywatnym we hear various rumours about her private life

- mało z tego, co mu tłumaczę, dochodzi do niego not much of what I say gets through to him

- wreszcie doszło do jego świadomości, że… it finally got through to him that…

- program dochodzi przez satelitę the programme’s transmitted by satellite

- z ogrodu dochodził miły zapach kwiatów a pleasant smell of flowers was coming from the garden

- uliczny hałas tu nie dochodzi you can’t hear the traffic here

- dziwny dźwięk doszedł do jego uszu he heard a strange sound

- do naszego zespołu doszli nowi zawodnicy some new players have joined our team

- doszedł nam nowy temat do dyskusji we have a new topic to discuss

- do pensji dochodzi premia oraz różne dodatki on top of the salary there’s a bonus and various additions

- po urodzeniu się dziecka dojdą nam nowe obowiązki after the baby’s born, we’ll have additional obligations

- liczba ofiar w wypadkach drogowych w tym miesiącu doszła już do 1000 the number of road accident victims this month has already reached 1,000

- jego długi dochodziły do dwóch milionów złotych his debts amounted a. came to almost two million zlotys

- kurs dolara doszedł do 4 zł the exchange rate for the dollar went up to a. reached 4 zlotys

- upał dochodził do 40°C the temperature was approaching 40°C

- dojść do perfekcji w czymś to achieve a. attain perfection in sth

- dojść do bogactwa to become rich

- dojść do pełnoletności to come of age

- dojść do punktu kulminacyjnego/zenitu to reach a high/zenith

- dojść z kimś do porozumienia a. zgody to reach a. come to (an) agreement a. an understanding with sb

- po długich negocjacjach rząd i związki dochodzą do porozumienia after protracted negotiations, the government and unions are coming to an understanding

- dojść do sławy to become famous

- dojść do władzy to come a. rise to power

- jak on doszedł do takich pieniędzy? how did he come into that kind of money?

- tylko najwytrwalsi do czegoś dochodzą only the most persevering people achieve anything (in this world)

- jego wściekłość dochodziła do obłędu his fury verged on madness

- dochodzić zwrotu długu to demand the settlement of a debt

- dochodzić swoich praw na drodze sądowej to pursue one’s rights in a court of law

- dochodzić sprawiedliwości to seek a. demand justice

- dochodzić prawdy to search for the truth

- nie dojdziesz prawdy you’ll never find out a. know the truth

- postanowił dojść, o co im chodzi he resolved to find out what they meant

- trudno dojść, jak jest naprawdę it’s hard to find out what the real situation is

- dojść do wniosku a. przekonania to reach a. come to a conclusion

- dojść kogoś to catch sb up a. catch up with sb

- dochodził biegnącego przed nim Francuza he was catching up with the French runner in front of him

- dojść do piłki/podania to get to the ball

- ziemniaki jeszcze twarde, ale zaraz dojdą the potatoes are still a bit hard, but they’ll be ready in a minute

- zostaw mięso w piecu, niech dojdzie leave the meat in the oven to finish off for a bit

- zboża już dochodzą the corn will be ripe soon

- nie wiem, jak do tego doszło I’ve no idea how it happened a. came about

- po operacji doszło do powikłań some complications arose after the operation

- często dochodziło pomiędzy nimi do spięć there were often arguments between them

- na tym skrzyżowaniu często dochodzi do wypadków accidents often occur at this crossroads

- dochodzi do tego, że dzieci kłócą się z nauczycielami w szkole it’s coming to the point a. reaching the stage where children are quarrelling with their teachers at school

- doszło do tego, że nikt nie podał mu ręki in the end no one shook his hand

- do czego to doszło! what (on earth) are things coming to!

■ dojść z czymś do ładu to get to grips with sth

- dojść do ładu ze swymi myślami to get a. bring one’s thoughts under control

- dojść z kimś do ładu to reach an understanding with sb

- gdy się upił, trudno było z nim dojść do ładu when he got drunk, it was difficult to get through to him

- nie dojdę z tym chłopakiem do ładu, nie chce mnie w ogóle słuchać I can’t cope with that boy, he doesn’t want to listen to me at all

- dojść do siebie (po chorobie) to recover, to recuperate; (po zemdleniu) to come round a. to

- dzieci z rozbitych domów szybko dorastają kids from broken homes grow up early a. fast

- dziewczynka ledwo dorastała do stołu the little girl’s head barely reached the table

- jabłonka dorosła już do wysokości dachu the apple tree already reaches the roof

- córka już dorosła do moich ubrań my daughter’s already grown into my clothes

- nie dorastać do czegoś to not live a. measure up to sth

- nie dorastał do trudnych zadań i ofiar, jakich wymagała sytuacja he wasn’t equal to the difficult tasks and sacrifices (that) the situation required

- większość z nich nie dorosła do tego, by poznać prawdę the majority of them weren’t ready to face a. capable of handling the truth

■ nie dorastać komuś do pięt to be no match for sb

- nie dorastał jej do pięt he couldn’t hold a candle to her pot.

- przyjdź dwunastego come on the twelfth

- dwunasty stycznia to data moich urodzin the twelfth of January is my birthday

- robić coś za pięć dwunasta przen. to do sth at the last minute

- dwunasta w dzień/w nocy twelve a.m./p.m.

- trzy dwunaste three twelfths

- pstryknąć fotkę to take a photo

- pokażę ci fotkę moich dzieci I’ll show you a photo of my kids