is+(-eos)+(

con-vĕnĭo, vēni, ventum, 4 ( fut. convenibo, Plaut. Cas. 3, 2, 18), v. n. and a.

To come together, meet together, assemble (class. and freq.).

In gen.:

milites, qui ex provinciā convenerant,

Caes. B. G. 1, 8:

omnes... eo convenerant,

id. ib. 3, 16:

totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,

id. ib. 1, 30:

quanto multitudo hominum ad hoc judicium,

Cic. Rosc. Am. 5, 11:

amici privatique hospites ad eum defendendum convenerunt,

Nep. Timoth. 4, 2:

ad clamorem hominum,

Caes. B. G. 4, 37:

ad delectationem,

Quint. 3, 4, 6:

Pericles, cum haberet collegam Sophoclem, iique de communi officio convenissent,

id. Off. 1, 40, 144:

nunc ita convenimus, ut possemus dicere, etc.,

id. Phil. 3, 2, 5:

quoniam convenimus ambo,

Verg. E. 5, 1; id. A. 1, 361 al.—With the place to or at which, usu. designated by in and acc.:

mei capitis servandi causā Romam Italia tota convenit,

Cic. Pis. 15, 34; id. Div. 2, 23, 50:

unum in locum omnes,

Caes. B. G. 4, 19:

in coetus scholarum,

Quint. 2, 9, 2:

in consilium frequentes,

Cic. Verr. 2, 2, 29, § 71:

reguli in unum convenere,

Sall. J. 11, 2:

tribuni plebis non desistebant clam inter se convenire,

Cic. Agr. 2, 5, 12:

et ex proximis hibernis et a Caesare conventura subsidia,

Caes. B. G. 5, 28 fin.: convenientis manus dissipare, Auct. B. G. 8, 6.—Rarely with in and abl., or with advv. of place (mostly post-Aug.):

uno in loco omnes adversariorum copiae convenissent,

Cic. Div. 2, 24, 52 B. and K.; cf.: quanta illic multitudo convenisse dicebatur, id. Verr. 2, 2, 66, § 160 B. and K. (al. illuc):

in coloniā Agrippiensi in domum privatam conveniunt,

Tac. H. 4, 55.—

Transf., of inanim. and abstr. subjects:

munera multa huc ab amatoribus,

Plaut. Ps. 1, 2, 44:

huc convenit utrumque bivium,

Plin. 6, 28, 32, § 144; cf.:

oppi dum in quo omnis negotiatio ejus (Arabiae) convenit,

id. 6, 28, 32, § 157:

cum multae causae convenisse unum in locum atque inter se congruere videntur,

Cic. Rosc. Am. 22, 62; so id. ad Q. Fr. 1, 4, 4.—

In partic.

Publicist. t. t. of civil communities which belong in jurisdiction to some chief city:

ex his civitatibus, quae in id forum convenirent,

Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

Carthaginem conveniunt populi LXV.,

Plin. 3, 3, 4, § 25; cf.:

ibi Aethiopicae convenere naves,

id. 5, 28, 29, § 105.—

Jurid. t. t.:

in manum, of a woman who in marriage (by usus, confarreatio, or coëmptio, q. v.) comes into the hands (manus) of her husband,

Cic. Fl. 34, 84; id. Top. 3, 14; Quint. 5, 10, 62; Gai Inst. 3, 84:

viro in manum,

Cic. Top. 4, 23:

in manum flaminis,

Tac. A. 4, 16 et saep.—

In the same sense: in matrimonium alicujus,

Dig. 45, 1, 121, § 1:

in matrimonium cum viro,

to marry, Gell. 18, 6, 8; or, in nuptias, Cod. Th. 3, 7, 11.—

Act., to go to one to speak to him, make a request of him, etc., to address, accost, meet, visit:

haut multos homines nunc videre et convenire quam te mavellem,

Plaut. Mil. 2, 2, 16; id. Pers. 5, 2, 74 al.; Ter. And. 1, 3, 22:

(Helvetii) cum eum (sc. Caesarem) in itinere convenissent,

Caes. B. G. 1, 27:

adversarios ejus,

Nep. Dion, 8, 3:

illum Atilium,

Cic. Rosc. Am. 18, 50:

neminem conveni—convenio autem cottidie plurimos—quin omnes, etc.,

id. Fam. 9, 14, 1:

Bruti pueri Laodiceae me convenerunt,

id. ib. 3, 7, 1.— Pass.:

Balbus tantis pedum doloribus afficitur, ut se conveniri nolit,

Cic. Fam. 6, 19, 2:

nec eum (Lentulum) a minore Balbo conventum,

id. Att. 9, 6, 1:

quod conveniundi patris me tempus capere jubebat,

Ter. Phorm. 5, 4, 9; Cic. Fam. 1, 8, 7; Nep. Dion, 9, 3 al. — Absol.:

aditum petentibus conveniendi non dabat,

Nep. Paus. 3, 3.—

Jurid. t. t., to meet one judicially, to sue, bring an action against, summon before a tribunal:

ut heredes ex stipulatu conveniri possint,

Dig. 10, 2, 20; 50, 1, 17:

de peculio,

Paul. Sent. 2, 31:

pro parte dimidiā,

Dig. 17, 1, 59 et saep.—Also with abstr. objects:

dolum aut culpam eorum,

Dig. 26, 7, 38:

nomen,

ib. 42, 1, 15.

Pregn.

To come together, to unite, join, combine, couple (cf. coëo, II.).

Lit., so mostly of the coition of animals, Lucr. 2, 922; Plin. 11, 24, 29, § 85; App. M. 6, p. 177, 38 al.—Of the union of atoms:

Tandem conveniant ea (primordia) quae convecta repente Magnarum rerum fiunt exordia,

Lucr. 5, 429.—

Trop.

With personal subject, to agree with in wishes, decisions, etc., to accord, harmonize (rare;

late Lat.),

Hyg. Astr. 2, 4; Dig. 9, 2, 27, § 29; Paul. Sent. 1, 1, § 5 (but in Plaut. Ps. 1, 5, the v. 130 is spurious; v. Ritschl, prol. ad Trin. p. 131).—Far more freq.,

Res convenit or impers. convenit, it is agreed upon, or there is unanimity in respect to something, the matter is decided.

Res convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, or absol.:

cum his mihi nec locus nec sermo convenit,

Plaut. Ps. 4, 7, 10:

haec fratri mecum non conveniunt neque placent,

Ter. Ad. 1, 1, 34:

de dote mecum conveniri nil potest,

Plaut. Trin. 2, 4, 168:

hoc mihi cum tuo fratre convenit,

Cic. Fin. 5, 29, 87; Liv. 2, 39, 8; Quint. 3, 6, 91:

pax, quae cum T. Quinctio convenisset,

Liv. 34, 43, 2; cf.:

pax convenit,

Sall. J. 38 fin.; Liv. 1, 3, 5; 30, 43, 8:

in eas condiciones cum pax conveniret,

id. 29, 12, 14 al.; and:

cum imperatoribus Romanis pacem conventam fuisse,

Sall. J. 112, 2:

ratio accepti atque expensi inter nos,

Plaut. Most. 1, 3, 146:

eo signo quod convenerat revocantur,

Caes. B. C. 1, 28:

quod tempus inter eos committendi proelii convenerat,

id. B. G. 2, 19:

neminem voluerunt majores nostri esse judicem, nisi qui inter adversarios convenisset,

Cic. Clu. 43, 120; so,

judex inter eos,

Val. Max. 2, 8, 2:

posse rem convenire... si posset inter eos aliquid convenire,

Cic. Leg. 1, 20, 53:

dum rem conventuram putamus,

id. Att. 9, 6, 2:

si in eo manerent, quod convenisset,

Caes. B. G. 1, 36: [p. 463] in colloquium convenit;

condiciones non convenerunt,

Nep. Hann. 6, 2; cf. Liv. 30, 40, 14; 38, 11, 1 al.:

postquam ardentia vidit castra magister equitum (id convenerat signum),

id. 9, 23, 15:

signum,

Suet. Oth. 6:

omnia conventura,

Sall. J. 83, 2.— Pass.:

pacem conventam frustra fuisse,

Sall. J. 112, 2:

quibus conventis,

Liv. 30, 43, 7.—

Convenit, constr. alicui cum aliquo, inter aliquos, with ut, the acc. and inf., with de and abl., or absol.:

mihi cum Deiotaro convenit, ut, etc.,

Cic. Att. 6, 1, 14:

idne agebas, ut tibi cum sceleratis, an ut cum bonis civibus conveniret?

id. Lig. 6, 18:

quicum optime convenisset,

id. Verr. 2, 4, 66, § 147:

nunc ita convenit inter me atque hunc, ut, etc.,

Plaut. Capt. 2. 3, 19:

non modo inter Patres, sed ne inter consules quidem ipsos satis conveniebat,

Liv. 2, 23, 14:

conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc.,

Cic. Rosc. Am. 29, 79; Sen. Ben. 7, 4, 5; id. Brev. Vit. 7, 3:

inter omnis vero convenit, Sibyllam ad Tarquinium Superbum tris libros attulisse,

Plin. 13, 13, 27, § 88; cf. Suet. Vesp. 25: convenit, jam inde per consules reliqua belli perfecta, it is generally asserted, homologeitai, Liv. 9, 16, 1; cf. Suet. Claud. 44 et saep.:

cum de facto convenit, et quaeritur, etc.,

Cic. Inv. 1, 8, 11; id. Fin. 4, 26, 72:

de duobus minus convenit,

Liv. 2, 33, 2; Quint. 1, 4, 17; Col. 2, 9 init.; Sen. Clem. 2, 7, 4; Gell. 2, 22, 2:

quamquam de hoc parum convenit,

Quint. 5, 10, 2:

quaedam sunt, de quibus inter omnes convenit,

id. 2, 12, 2; 4, 5, 28; Cic. N. D. 2, 4, 9; Liv. 42, 25, 11; Sen. Q. N. 2, 12, 2; Plin. Pan. 29, 5:

ubi de pace non convenit, signa cecinere,

Flor. 2, 6, 59 al.:

convenit, victi utri sint eo proelio, Urbem, agrum, etc.... seque uti dederent,

Plaut. Am. 1, 1, 70:

convenerat, ne interloquereris,

Sen. Clem. 1, 9, 9; cf.:

quibus consulibus interierit non convenit,

Nep. Hann. 13, 1:

pacto convenit, etc.,

Liv. 24, 6, 7; Plaut. Aul. 2, 2, 80:

omnis exercitus, uti convenerat. Numidiā deductus, etc.,

Sall. J. 39, 4:

Patres igitur jurati (ita enim convenerat),

Liv. 30, 40, 12:

pro argento si aurum dare mallent, darent convenit,

id. 38, 11, 8.—

To fit with, in, or to something, to suit, be adapted to.

Lit. (rare):

quae (cupa) inter orbes conveniat... quae (fistula) in columellam conveniat,

Cato, R. R. 21, 1:

conveniebatne in vaginam tuam machaera militis?

Plaut. Ps. 4, 7, 85:

si cothurni laus illa esset, ad pedem apte convenire,

Cic. Fin. 3, 14, 46.—More freq.,

Transf.: res convenit, or impers. convenit, the thing (or it) is fit, becoming, seemly, suitable, appropriate, proper, serviceable for something, it becomes, = consentit, congruit.

Res convenit, constr. with in or ad aliquid, cum aliquā re, the dat., acc., acc. and inf., or absol.

In or ad aliquid:

ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,

Cato, R. R. 6 fin.; cf. Varr. R. R. 1, 19, 1:

quid minus in hunc ordinem convenit? etc.,

Cic. Phil. 9, 4, 8:

convenire quae vitia in quemvis videntur potius, etc.,

id. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 23, 65:

hoc in te unum,

id. N. D. 2, 29, 74 Orell. N. cr. nullam contumeliam jacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret, id. Sull. 7, 23.—

Cum aliquā re:

haec tua deliberatio non mihi convenire visa est cum oratione Largi,

Cic. Fam. 6, 8, 2; so id. Fin. 3, 22, 73 al.—

With dat.:

num videntur convenire haec nuptiis?

Ter. And. 2, 2, 29; so Cic. Prov. Cons. 17, 41; id. Fin. 3, 22, 74; Sall. J. 85, 40; Quint. 6, 3, 25; Suet. Galb. 14 et saep.—

With acc.:

itidem ut tempus anni, aetatem aliam aliud factum convenit,

Plaut. Merc. 5, 4, 24 dub. (Lachm. ap. Lucr. p. 64, conj. condecet).—

With acc. and inf.:

hoc non convenit, me... agrum habere,

Plaut. Trin. 3, 2, 55; so Prop. 2, 1, 41.—

With in and abl.:

nihil autem minus in perfecto duce quam festinationem... convenire arbitrabatur,

Suet. Aug. 25.—

Absol.: hanc mi expetivi, contigit;

conveniunt mores, etc.,

Ter. And. 4, 2, 13:

nomen non convenit,

id. ib. 5, 4, 39; id. Phorm. 1, 2, 3 (cf. impers.: rationes conferatis; adsidunt;

subducunt: ad nummum convenit,

Cic. Att. 5, 21, 12):

non bene conveniunt, nec in unā sede morantur Majestas et amor,

Ov. M. 2, 846:

medius ille orationis modus maxime convenit,

Quint. 6, 2, 19 et saep.—

Convenit, impers., constr. with a clause as subject (so esp. freq. in Lucr. and the elder Pliny).

Haud convenit, unā ire cum amicā imperatorem in viā, Ter. Eun. 3, 2, 41:

convenit illud in his rebus obsignatum habere, Lucr 2, 582: per se sibi vivere,

id. 3, 685:

dicere causas leti,

id. 6, 708 et saep.:

quo maxime contendi conveniat,

Caes. B. G. 7, 85, 2:

convenit Evandri victos discedere ad urbem,

Verg. A. 12, 184; so Hor. A. P. 226; Vell. 1, 3, 2; Quint. 7, 3, 9; Plin. 18, 13, 33, § 126; cf. id. 33, 1, 5, § 15 Sillig.—

With ut:

quī enim convenit, ut? etc.,

Cic. Phil. 7, 2, 4 (al. evenit):

si tibi curae Quantae conveniat Munatius,

Hor. Ep. 1, 3, 31; cf. Quint. 8, 6, 63. —To express assent:

convenit,

well, it is agreed, Plaut. Cas. 2, 3, 54.—Hence,

convĕnĭens, entis, P. a.

(Acc. to II. A. 2.) Agreeing, consistent, accordant, harmonious (syn.:

consentiens, concors, congruens): bene convenientes propinqui,

Cic. Off. 1, 17, 58; cf.:

convenientes optime propinqui cognatique,

id. Rosc. Am. 34, 96; Suet. Tib. 7:

recta et convenientia et constantia natura desiderat,

Cic. Off. 3, 8, 35:

conveniens et conjuncta constantia inter augures,

id. Div. 2, 39, 82:

motus,

Lucr. 1, 1029; cf.:

inter se motus,

id. 2, 941.—More frequently,

(Acc. to II. B. 2.) Fitting to something, appropriate to, meet, fit, suitable, = congruens; constr. with cum, the dat., ad aliquid, inter se, in and acc. or abl., or absol.

With cum (rare): motus oris conveniens cum ipsius verbi demonstratione, Nigid. ap. Gell. 10, 4, 4:

dies conveniens cum populi vultu,

Ov. P. 2, 1, 28.—

With dat. (very freq.):

nihil in hac praeclarā epistulā scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis ejus reperietis,

Cic. Fin. 2, 31, 99; Quint. 3, 11, 20; 6, 3, 102 al.; Suet. Tib. 50; Hor. A. P. 316; Ov. P. 3, 9, 36 et saep.:

aut sibi convenientia finge,

Hor. A. P. 119; cf. Quint. 11, 1, 11:

bono civi convenientissimum credidi amplecti, etc.,

Plin. Ep. 3, 18, 1:

disciplina convenientissima,

Vell. 1, 6, 3.—

Ad aliquid (rare):

nihil est tam conveniens ad res vel secundas vel adversas,

Cic. Lael. 5, 17:

sonus ad formam tauri,

Ov. Ib. 436.—

In aliquid (very rare):

forma in illam conveniens amplitudinem,

Vell. 2, 29, 2.—

In aliquā re:

gratulatio conveniens in eā victoriā,

Liv. 45, 19, 3.—

Inter se (rare):

in vitā omnia sint apta inter se et convenientia,

Cic. Off. 1, 40, 144:

inter se motus,

Lucr. 2, 941.—

Absol. (rare):

quod sit aptum atque conveniens,

Quint. 5, 10, 123:

toga,

fitting, fitting close, Ov. A. A. 1, 514:

nihil convenientius ducens, quam, etc.,

Suet. Aug. 10.—

Conveniens est = convenit, consentaneum est, it is fit, proper, becoming, suitable (post-Aug. and rare; cf.

congruens): convenientius est dici,

Plin. 34, 7, 16, § 35.— Sup., Plin. Pan. 87, 1; id. Ep. 10, 3 (20), 2.— Adv.: convĕnĭen-ter, fitly, suitably, conformably, consistently (syn.. congruenter, constanter; class.;

most freq. in Cic.): convenienter cum naturā vivere (with congruere),

Cic. Tusc. 5, 28, 82:

convenienter naturae vivere (with congruenter),

id. Fin. 3, 7, 26; cf. id. Off. 3, 3, 13 al.; Hor. Ep. 1, 10, 12:

convenienter sibi dicere (with constanter),

Cic. Tusc. 5, 9, 26; Ov. A. A. 3, 546:

convenienter ad praesentem fortunae statum loqui,

Liv. 23, 5, 4.— Sup., Aug. Civ. Dei, 18, 44.—

con-ventum, i, n. (acc. to II. A. 2.), an agreement, compact, covenant, convention, accord (in good prose):

facere promissa, stare conventis, reddere deposita,

Cic. Off. 3, 25, 95; 1, 10, 32; id. Part. Or. 37, 130; Liv. 29, 24, 3; Sil. 1, 10 al.—As a jurid. expression, very freq. in the connection pactum conventum (for which the MSS. sometimes, perh. through interpolation, give pactum et conventum), Cic. Part. Or. 37, 130; id. de Or. 2, 24, 100; id. Caecin. 18, 51; id. Att. 6, 3, 1; Juv. 6, 25; v. pactum.

inter, adv., and prep. with acc. [kindred to in, intra; Sanscr. antar; Goth. undar; Germ. unter; Engl. under].

Adv., in the midst, in between ( poet. and rare):

dumque pii petit ora patris stetit arduus inter pontus,

Val. Fl. 5, 337:

tot montibus inter diviso,

id. 6, 220; 8, 382. —

Prep., with acc., between, belwixt, among, amid, surrounded by.

Lit., in space.

Of position only.

Referring to two places or objects, between:

qui (mons Jura) est inter Sequanos et Helvetios,

Caes. B. G. 1, 2:

cum inter me et Brundisium Caesar esset,

Cic. Att. 9, 2:

inter Padum atque Alpes,

Liv. 5, 35:

ager Tarquiniorum, qui inter urbem ac Tiberim fuit,

id. 2, 5:

locus inter duos lucos,

id. 1, 8, 5:

apud Artemisium inter Euboeam continentemque terram,

id. 2, 5, 2; so,

inter haec maria Asia,

Curt. 3, 1, 13.—

Referring to more than two places or objects, among, in the midst of:

inter hostium tela versari,

Cic. de Or. 1, 46:

inter multos saucios spe incertae vitae relictus,

Liv. 2, 17, 4:

rex inter primos constiterat,

Curt. 5, 3, 9:

inter multitudinem,

Liv. 22, 13, 2:

inter lignarios,

id. 35, 41, 10:

repertae inter spolia catenae,

Tac. A. 2, 18:

vicos aut inter vias manere,

Suet. Caes. 39:

inter ingentes solitudines,

Sall. J 89, 4:

inter deserta ferarum Lustra domosque,

Verg. A. 3, 646.— So, even with a noun in the sing., in the midst of, surrounded by:

erat inter ceteram planitiem mons,

Sall. J. 92, 5:

tibicines inter exercitum positi,

Gell. 1, 11, 3:

inter caedem aquila,

Tac. A. 1, 60; cf.:

inter ceteram praedam,

Liv. 22, 16, 7; 8, 10, 10:

inter purpuram atque aurum,

id. 9, 17, 16. —

With verbs of motion.

Between, through, among:

inter medias stationes hostium erupere,

Liv. 35, 11:

acies inter bina castra procedunt,

id. 4, 18, 3; Tac. A. 14, 33:

inter oppositas classes transmisit,

Suet. Caes. 58:

spatiabatur in nemore Parmenion medius inter duces,

Curt. 7, 2, 23:

medios inter hostes Londinium perrexit,

Tac. A. 14, 33.—

Pregn., including motion to and position between or among things mentioned, among, into the midst of:

inter densas, umbrosa cacumina, fagos Adsidue veniebat,

Verg. E. 2, 3:

te mea dextera magna inter praemia ducet,

id. A. 12, 437:

dico te priore nocte venisse inter falcarios in Laecae domum,

among the scythe-makers, into the street of the scythe-makers, Cic. Cat. 1, 4, 8.—

Transf., of relations conceived as local.

In discrimination (doubt, choice, etc.), between two or more objects:

judicium inter deas tres,

Cic. Div. 1, 50, 114; cf.:

inter Marcellos et Claudios patricios judicare,

id. de Or. 1, 39, 176:

inter has sententias dijudicare,

id. Tusc. 1, 11, 23:

inter diversas opiniones electio, Quint. prooem. 2: discrimen inter gratiosos cives atque fortes,

id. Balb. 21, 49:

inter optime valere et gravissime aegrotare nihil prorsus interesse,

id. Fin. 2, 13, 43:

qui bellum et pacem inter dubitabant,

Tac. A. 12, 32:

trepidare inter scelus metumque,

id. H. 3, 39:

inter pugnae fugaeque consilium,

Liv. 1, 27.—So, with inter repeated:

ut nihil inter te atque inter quadrupedem aliquam putes interesse,

Cic. Par. 1; id. Fin. 1, 9, 30:

quid intersit inter popularem civem et inter constantem, severum et gravem,

id. Lael. 25, 95.—

In expressing any relation which connects two or more persons, conceived as between or among them (strife, rivalry, friendship, intercourse, etc.).

In gen.:

quos inter magna fuit contentio,

Nep. Mil. 4, 4:

Nestor componere lites Inter Peliden festinat et inter Atriden,

Hor. Ep. 1, 2, 12:

certamen inter primores civitates,

Liv. 10, 6.—Esp., with pronouns, to express all reciprocal relations, among, with, or between one another; mutually, together:

quasi nunc non norimus nos inter nos,

Ter. Ad. 2, 4, 7; Cic. Div. 1, 28, 58; id. Att. 10, 4, 10; id. N. D. 1, 26, 51:

quod colloquimur inter nos,

with one another, id. de Or. 1, 8, 32; cf.:

inter nos naturā ad civilem communitatem conjuncti sumus,

id. Fin. 3, 20, 66:

vobis inter vos voluntatem fuisse conjunctam,

id. Div. in Caecil. 11, 34: Ciceronis pueri amant inter se, love one another (like the Fr. s ' entr ' aimer), id. Att. 6, 1, 12:

inter se consultare,

id. de Or. 2, 3, 13:

inter se amare,

id. Q. Fr. 3, 3, 1:

neque solum se colent inter se ac diligent,

id. Lael. 22, 82:

Di inter se diligunt,

id. N. D. 1, 44, 122:

furtim inter se aspiciebant,

id. Cat. 3, 5, 13:

complecti inter se lacrimantes milites coepisse,

Liv. 7, 42:

haec inter se cum repugnent, plerique non vident,

Cic. Tusc. 3, 29, 72:

inter se nondum satis noti,

Liv. 21, 39:

ratio et oratio conciliat homines inter se,

Cic. Off. 1, 16, 50:

ne nostra nobiscum aut inter nos cessatio vituperetur,

id. Fam. 9, 3, 4:

quae res eos in magno diuturnoque bello inter se habuit,

Sall. J. 79, 3.—Sometimes pleon., the reciprocal relation being sufficiently expressed by the context:

manus conserentis inter se Romanos exercitus,

Sall. H. 1, 41, 19 Dietsch:

Ulixes cum Ajace summa vi contendere inter se,

Dict. Cret. 5, 14:

conferti inter se,

id. 2, 46.—

So of things:

ita effici complexiones atomorum inter se,

mutual, reciprocal, Cic. Fin. 1, 6, 19:

colles duos inter se propinquos occupat,

near one another, Sall. J. 98, 3:

haud procul inter se erant,

id. ib. 41, 2:

multum inter se distant istae facultates,

Cic. de Or. 1, 49, 215:

res inter se similes,

Quint. 9, 2, 51:

inter se dissimilis,

id. 9, 4, 17.—

Of a common privacy, secrecy, etc.: inter nos, between or among ourselves, confidentially, like the Fr. entre nous:

nec consulto dicis occulte, sed quod inter nos liceat, ne tu quidem intellegis,

Cic. N. D. 1, 26, 74:

quod inter nos liceat dicere,

id. Att. 2, 4:

quod inter nos sit,

but let that be between ourselves, Sen. Ep. 12, 2. —

With nouns denoting a multitude of persons, like apud (not ante-Aug.):

haudquaquam inter id genus contemptor habebatur,

Liv. 6, 34, 5:

inter hostes variae fuere sententiae,

id. 4, 18, 1:

credula fama inter gaudentes,

Tac. H. 1, 34:

more inter veteres recepto,

id. ib. 2, 85.—

Of a class of persons or things to which the subject is referred.

In gen., among:

homines inter suos nobiles,

Cic. Fl. 22, 52:

inter suos et honestus et nobilis,

id. Clu. 5, 11:

in oratoribus vero admirabile est, quantum inter omnes unus excellat,

id. Or. 2, 6:

inter philosophos (Xenophon) reddendus est,

Quint. 10, 1, 37:

ille Croesus, inter reges opulentissimus,

Sen. Contr. 2, 9:

Borysthenes inter Scythiae amnes amoenissimus,

Mel. 2, 1, 6.— So freq. with sup., inter and acc. take the place of a gen.:

honestissimus inter suos numerabatur,

Cic. Rosc. Am. 6, 16:

plurimum inter eos valere,

Caes. B. G. 2, 4, 4:

maximum imperium inter finitimos,

Liv. 5, 3, 10:

inter Atheniensīs longe clarissimi,

Curt. 4, 13, 15; Plin. 34, 8, 21, § 81; Petr. 78; Sen. Suas. 2, 7; 2, 12; Just. 12, 7, 2; 36, 2, 6.

Esp.: inter paucos, etc., [p. 977] among few, i. e. among the few select ones, eminently, especially:

pingunt et vestes in Aegypto inter pauca mirabili genere,

Plin. 35, 11, 42, § 150; cf.:

sternutamento utilis inter pauca,

id. 24, 11, 58, § 97:

pugna inter paucas memorata populi Romani clades,

Liv. 22, 7; cf.:

inter paucos disertus,

Quint. 10, 3, 13:

inter paucos familiarium Neroni assumptus est,

Tac. A. 16, 18:

claritudine paucos inter senum regum,

id. ib. 11, 10; so, inter alios: judicatur inter alios omnes beatus, qui in proelio profuderit animam, among all others to be noticed, i. e. especially, in the highest degree, Amm. 2, 3, 6; so,

inter cuncta,

Hor. Ep. 1, 18, 96:

inter omnia,

Curt. 3, 3, 18:

inter cetera,

Liv. 37, 12.—

In judic. lang., t. t.: inter sicarios, on the charge of assassination:

cum praetor quaestionem inter sicarios exercuisset,

Cic. Fin. 2, 16, 54; id. Clu. 53, 147; cf.:

in recuperatorio judicio ejus maleficii, de quo inter sicarios quaeritur,

id. Inv. 2, 20, 60:

longo intervallo judicium inter sicarios hoc primum committitur,

id. Rosc. Am. 5, 11:

sexcenti sunt, qui inter sicarios et de veneficiis accusabant,

id. ib. 32, 90:

si ostenderis, quomodo sis eos inter sicarios defensurus,

id. Phil. 2, 4, 8.—

In some idiomatic phrases.

Inter manus, within reach, i. e. close at hand:

ante oculos interque manus sunt omnia vestras,

Verg. A. 11, 311; also, upon or in the hands:

inter manus domum ablatus,

Liv. 3, 13:

inter quas (manus) collapsus extinguitur,

Curt. 8, 2, 39:

inter manus auferri,

Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28:

inter manus meas crevit,

under my hands, Sen. Ep. 12:

manus inter maestorumque ora parentum,

before their faces and within their reach, Verg. A. 2, 681.—

Inter viam, vias, on the way:

dum rus eo, coepi egomet mecum inter vias,

Ter. Eun. 4, 2, 1; Plaut. Poen. 5, 3, 43:

si se inter viam obtulerit,

Cic. Att. 4, 3, 5. —

Of time.

Between two dates or periods specified:

dies XLV. inter binos ludos,

Cic. Verr. 2, 2, 52 fin.; Liv. 1, 3.—

During, in the course of, within; for which, in English, we sometimes use by or at:

quot prandia inter continuum perdidi triennium,

Plaut. Stich. 1, 3, 61:

omnia agentur, quae inter decem annos nefarie flagitioseque facta sunt,

Cic. Verr. 1, 13; cf.:

qui inter annos tot unus inventus sit, quem, etc.,

id. de Imp. Pomp. 23, 68:

inter ipsum pugnae tempus,

Liv. 36, 20:

inter noctem lux orta,

id. 32, 29:

qui plus cernant oculis per noctem quam inter diem,

Gell. 9, 4.—

Freq., with substt., to denote an act performed at a certain time, in the course of, while:

haec inter cenam Tironi dictavi,

at table, Cic. Quint. Fragm. 3, 1, 6; cf.:

illuseras heri inter scyphos,

id. Fam. 7, 22:

inter fulmina et tonitrua,

id. Phil. 5, 6, 15:

promptior inter tenebras affirmatio,

Tac. A. 2, 82:

inter initia,

at the beginning, Cels. 3, 25.—

During, and hence under the circumstances described, i. e. in spite of, notwithstanding:

nobis inter has turbas senatus tamen frequens flagitavit triumphum,

amid, in spite of these commotions, Cic. Fam. 16, 11:

utrumque consilium aspernatus, quod inter ancipitia deterrimum est, dum media sequitur,

Tac. H. 3, 40:

senum coloniae inter male parentes et injuste imperantes aegra municipia et discordantia,

id. Agr. 32; cf.:

ita neutris cura posteritatis inter infensos vel obnoxios,

id. H. 1, 1.—

Inter haec, inter quae, meanwhile, during this time:

= interea, inter haec major alius terror,

in the mean time, Liv. 2, 24; cf.:

inter haec jam praemissi Albam erant equites,

id. 1, 29; 3, 57, 7; 44, 10, 5; Curt. 3, 1, 1; Suet. Tib. 8; 63:

inter quae tribuni plebei petivere, etc.,

Tac. A. 1, 15; 2, 34; 58; 3, 33; id. H. 1, 78; Curt. 4, 2, 10:

inter quae unctione uti licet,

Cels. 4, 2, 3.—

So with gerunds and gerundives: inter agendum,

at, while, Verg. E. 9, 24; Quint. 12, 3, 10:

inter disceptandum,

id. 12, 7, 6:

inter res agendas,

Suet. Caes. 45.—

In composition its final r is assimilated in intellego and its derivatives.

Between; as, intercedere, interponere. —

At intervals, from time to time; as, interaestuare, intermittere, intervisere.—

Under, down, to the bottom; as, interire, interficere.

rătĭo, onis (abl. rationi, Lucr. 6, 66), f. [reor, ratus], a reckoning, account, calculation, computation.

Lit.

Sing.: Les. Nequaquam argenti ratio conparet tamen. Sta. Ratio quidem hercle adparet: argentum oichetai, Plaut. Trin. 2, 4, 15 sq.:

rationem putare... bene ratio accepti atque expensi inter nos convenit,

id. Most. 1, 3, 141; 146; cf.: ad calculos vocare amicitiam, ut par sit ratio acceptorum et datorum, Cic. Lael. 16, 58:

itur, putatur ratio cum argentario... Ubi disputata est ratio cum argentario,

Plaut. Aul. 3, 5, 53 sq.:

dextera digitis rationem computat,

id. Mil. 2, 2, 49:

magna ratio C. Verruci,

Cic. Verr. 2, 2, 77, § 188:

direptio ejus pecuniae, cujus ratio in aede Opis confecta est,

id. Phil. 5, 6, 16; cf.:

quibus in tabulis nominatim, ratio confecta erat, qui numerus domo exisset, etc.,... Quarum omnium rerum summa erat, etc.,

Caes. B. G. 1, 29: auri ratio constat: aurum in aerario est, the account agrees, i. e. is correct, Cic. Fl. 28, 69 (v. consto):

decumo post mense, ut rationem te dictare intellego,

to make the reckoning, Plaut. Am. 2, 2, 38 (al. ductare):

rationem ducere,

to make a computation, to compute, calculate, reckon, Cic. Verr. 2, 2, 52, § 129; so, rationem habere, to take an account, make a computation:

omnium proeliorum,

Caes. B. C. 3, 53; cf.:

hujus omnis pecuniae conjunctim ratio habetur,

id. B. G. 6, 19; and:

piratarum,

Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

rationem inire,

to cast up, reckon, calculate, Caes. B. G. 7, 71, 4:

quattuor minae periere, ut ratio redditur,

Plaut. Men. 1, 3, 23; cf.:

tibi ego rationem reddam?

id. Aul. 1, 1, 6; id. Trin. 2, 4, 114:

rationem referre,

Cic. Verr. 2, 1, 39, § 98:

rationem repetere de pecuniis repetundis,

id. Clu. 37, 104: Py. Quanta istaec hominum summa est? Ar. Septem millia. Py. Tantum esse oportet:

recte rationem tenes,

Plaut. Mil. 1, 1, 47 et saep.:

drachumae, quas de ratione debuisti,

according to the account, id. Trin. 2, 4, 24:

grandem (pecuniam) quemadmodum in rationem inducerent, non videbant,

how they should bring it into their accounts, Cic. Verr. 2, 1, 41, § 106.—

Plur.: rationes putare argentariam, frumentariam, pabuli causa quae parata sunt;

rationem vinariam, oleariam, quid venierit, etc.,

Cato, R. R. 2, 5:

rationes ad aerarium continuo detuli... quas rationes si cognoris, intelleges, etc.,

Cic. Pis. 25, 61:

ut rationes cum publicanis putarent,

id. Att. 4, 11, 1:

rationes a colono accepit,

id. Caecin. 32, 94:

quid opus est? inquam. Rationes conferatis. Assidunt, subducunt, ad nummum convenit,

id. Att. 5, 21, 12:

rationes referre... rationes deferre,

id. Fam. 5, 20, 2:

Romani pueri longis rationibus assem Discunt in partes centum diducere,

Hor. A. P. 325 et saep.:

A RATIONIBVS,

an accountant, Inscr. Orell. 1494; 2973; 2986; 4173 et saep. (cf. ab).—

Transf.

A list, roll, register (rare):

cedo rationem carceris, quae diligentissime conficitur, quo quisque die datus in custodiam, quo mortuus, quo necatus sit,

Cic. Verr. 2, 5, 57, § 147:

rationes imperii, ab Augusto proponi solitas, sed a Tiberio intermissas, publicavit (sc. Caligula),

Suet. Calig. 16 ( = breviarium) totius imperii, id. Aug. 101 fin.:

rationarium imperii,

id. ib. 28.—

A sum, number (rare), Plaut. Trin. 2, 4, 11:

nunc lenonum et scortorum plus est fere Quam olim muscarum est. Ea nimia est ratio,

id. Truc. 1, 1, 49:

pro ratione pecuniae liberalius est Brutus tractatus quam Pompeius,

Cic. Att. 6, 3, 5; cf. II. B. 1. c. infra.—

A business matter, transaction, business; also, a matter, affair, in gen. (a favorite word of Cicero):

res rationesque eri Ballionis curo,

Plaut. Ps. 2, 2, 31:

res rationesque vestrorum omnium,

id. Am. prol. 4:

re ac ratione cum aliquo conjunctus,

Cic. Verr. 2, 2, 70, § 172:

de tota illa ratione atque re Gallicana inter se multa communicare,

id. Quint. 4, 15:

cum (Druides) in reliquis fere rebus, publicis privatisque rationibus, Graecis utantur litteris,

Caes. B. G. 6, 14 (metaphrast. pragmasi):

ratio nummaria,

Cic. Att. 10, 11, 2:

aeraria ratio,

id. Quint. 4, 15:

ratio domestica... bellica,

id. Off. 1, 22, 76:

quod ad popularem rationem attinet,

id. Fam. 1, 2, 4:

rationes familiares componere,

Tac. A. 6, 16 fin.:

fori judiciique rationem Messala suscepit,

Cic. Rosc. Am. 51, 149; cf.:

in explicandis rationibus rerum civilium,

id. Rep. 1, 8, 13:

rationes civitatis,

id. ib. 1, 6, 11:

quantos aestus habet ratio comitiorum... nihil fallacius ratione tota comitiorum,

id. Mur. 17, 35:

propter rationem Gallici belli,

id. Prov. Cons. 8, 19; so id. ib. 8, 14, 35:

ad omnem rationem humanitatis,

id. Mur. 31, 66: in hac ratione quid res, quid causa, quid tempus ferat, tu facillime perspicies, id. Fam. 1, 7, 6 fin.:

ad eam rationem existimabam satis aptam naturam meam,

id. Att. 9, 11, A, 1.—

Pregn.: meae (tuae, etc.) rationes, my ( thy, etc.) interest, my ( thy, etc.) advantage (cf. in Engl. to find one's account in any thing):

me ad ejus rationes adjungo, quem tu in meis rationibus tibi esse adjungendum putasti,

Cic. Fam. 1, 8, 2; cf.:

exemplum meis alienissimum rationibus,

id. Corn. Fragm. 1, 7 B. and K.:

consideres, quid tuae rationes postulent,

Sall. C. 44, 5: servitia repudiabat... alienum suis rationibus existimans videri causam civium cum servis fugitivis communicasse, inconsistent with his policy or interests, id. ib. 56, 5:

si meas rationes unquam vestrae saluti anteposuissem,

Cic. Red. ad Quir. 1, 1.

Trop., a reckoning, account, computation:

postquam hanc rationem cordi ventrique edidi,

presented this reckoning, Plaut. Aul. 2, 7, 12:

itidem hic ut Acheronti ratio accepti scribitur,

i.e. things are taken only, nothing is given back, id. Truc. 4, 2, 36:

nomen (comoediae) jam habetis, nunc rationes ceteras Accipite,

an account of the rest, id. Poen. prol. 55; cf.:

census quom sum, juratori recte rationem dedi,

id. Trin. 4, 2, 30; so,

rationem dare, for the more usual rationem reddere,

Varr. L. L. 6, § 86 Mull.; Cic. Verr. 2, 1, 36, § 92 Zumpt:

(argentarii) ratione utuntur,

make a reckoning, settle up, Plaut. Cas. prol. 27:

cum eam mecum rationem puto,

go into that calculation, think over the matter, id. ib. 3, 2, 25; cf.:

frustra egomet mecum has rationes puto,

Ter. Ad. 2, 1, 54:

(Medea et Atreus) inita subductaque ratione nefaria scelera meditantes,

Cic. N. D. 3, 29, 71:

quod posteaquam iste cognovit hanc rationem habere coepit,

to make the following calculation, reflection, id. Verr. 2, 5, 39, § 101; cf.: totius rei consilium his rationibus explicavit, ut si, etc.,... si, etc.,... sin, etc., drew the plan of the whole undertaking according to the following calculation, that if, etc., Caes. B. C. 3, 78;

and herewith cf.: rationem consilii mei accipite,

id. ib. 3, 86:

ut habere rationem possis, quo loco me convenias, etc.,

that you may calculate, Cic. Fam. 3, 6, 6:

semper ita vivamus, ut rationem reddendam nobis arbitremur,

id. Verr. 2, 2, 11, § 28; cf.:

nihil est, quod minus ferendum sit, quam rationem ab altero vitae reposcere eum, qui non possit suae reddere,

id. Div. in Caecil. 9, 28;

and with this cf.: si gravius quid acciderit, abs te rationem reposcent,

will call you to account, Caes. B. G. 5, 30: clarorum virorum atque magnorum non minus otii, quam negotii rationem exstare oportere, an account must be capable of being given, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66:

tam otii quam negotii rationem reddere majores censuisse,

Col. 11 fin.: eam condicionem esse imperandi, ut non aliter ratio constet, quam si uni reddatur, that the account is not correct unless, etc., Tac. A. 1, 6 fin.:

mirum est quam singulis diebus in urbe ratio aut constet aut constare videatur,

Plin. Ep. 1, 9, 1; 1, 5, 16 et saep.; cf. Just. praef. 5.—

Transf.

Relation, reference, respect to a thing:

(agricolae) habent rationem cum terra, quae nunquam recusat imperium,

have an account, have to do, have dealings with the earth, Cic. Sen. 15, 51; cf.:

ubi ratio cum Orco habetur,

Varr. R. R. 1, 4, 3;

for which: ubi sit cum Orco ratio ponenda,

Col. 1, 3, 2:

cum omnibus Musis rationem habere cogito,

Cic. Att. 2, 5, 2:

cum hac (muliere) aliquid adulescentem hominem habuisse rationis,

id. Cael. 20, 50; cf. id. Verr. 2, 2, 77, § 190. omnes, quibuscum ratio huic aut est aut fuit, assunt, defendunt, id. Quint. 23, 75; cf.

. quae ratio tibi cum eo intercesserat?

id. Rosc. Com. 14, 41:

pacis vero quae potest esse cum eo ratio, in quo est incredibilis crudelitas, fides nulla?

id. Phil. 4, 6, 14:

quod si habenda cum M. Antonii latrocinio pacis ratio fuit, etc.,

id. ib. 12, 7, 17:

fontes ad nostrorum annalium rationem veteres, ad ipsorum sane recentes,

in respect to our annals, id. Brut. 13, 49.—

Pregn., a respect, regard, concern, consideration, care for a thing (usu. in the connection habere and ducere alicujus rei rationem): ad hanc rationem quoniam maximam vim natura habet, fortuna proximam: utriusque omnino habenda ratio est in deligendo genere vitae, Cic. Off. 1, 33, 120:

quorum (civium Romanorum) nobis pro vestra sapientia, Quirites, habenda est ratio diligenter,

id. Imp. Pomp. 7, 17:

(deos) piorum et impiorum habere rationem,

id. Leg. 2, 7, 15:

cujus absentis rationem haberi proximis comitiis populus jussisset,

Caes. B. C. 1, 9; so,

absentis,

id. ib. 1, 32; 3, 82 fin.:

sauciorum et aegrorum habita ratione,

id. ib. 3, 75:

moneret, frumenti rationem esse habendam,

Hirt. B. G. 8, 34;

so (al. frumentandi), rationem habere,

Caes. B. G. 7, 75 Oud.; cf. id. ib. 7, 71:

alicujus vel dignitatis vel commodi rationem non habere,

Cic. de Or. 2, 4, 17: ut summae rei publicae rationem habeamus, Pompeius ap. Cic. Att. 8, 12, c, 3:

alicujus salutis rationem habere,

i. e. to regard, care for, be concerned about, Caes. B. G. 7, 71; so id. B. C. 1, 20:

turpissimae fugae rationem habere,

id. ib. 2, 31:

ut in ceteris habenda ratio non sui solum sed etiam aliorum, sic, etc.,

Cic. Off. 1, 39, 139:

proinde habeat rationem posteritatis et periculi sui,

Caes. B. C. 1, 13:

habere nunc se rationem officii pro beneficiis Caesaris,

id. B. G. 5, 27:

non ullius rationem sui commodi ducit,

Cic. Rosc. Am. 44, 128:

cum hujusce periculi tum ceterorum quoque officiorum et amicitiarum ratio,

id. Clu. 42, 117:

omnis hac in re habenda ratio et diligentia est, ut, etc.,

id. Lael. 24, 89; cf.:

didici ex tuis litteris, te omnibus in rebus habuisse rationem, ut mihi consuleres,

id. Fam. 3, 5, 1:

habeo rationem, quid a populo Romano acceperim,

bring into consideration, consider, id. Verr. 2, 5, 14, § 36:

ut habere rationem possis, quo loco me salva lege Cornelia convenias, ego veni, etc.,

id. Fam. 3, 6, 6:

neque illud rationis habuisti, eam provinciam ad summam stultitiam nequitiamque venisse,

id. Verr. 2, 5, 15, § 38; cf.:

hoc rationis habebant, facere eos nullo modo posse, ut, etc.,

id. ib. 2, 2, 29, e70.—

Relation to a thing, i. e.

Subject., course, conduct, procedure, mode, manner, method, fashion, plan, etc. (cf. consilium):

nunc sic rationem incipissam, hanc instituam astutiam, ut, etc.,

Plaut. Mil. 2, 2, 82; cf. id. ib. 3, 1, 175 sqq.:

ubi cenas hodic, si hanc rationem instituis?

Plaut. Stich. 3, 1, 26; id. Truc. 1, 1, 3:

tua ratio est, ut secundum binos ludos mihi respondere incipias: mea, ut ante primos ludos comperendinem. Ita fiet, ut tua ista ratio existimetur astuta, meum hoc consilium necessarium,

Cic. Verr. 1, 11, 34; cf.:

ratio viaque defensionis,

id. Verr. 2, 5, 1, § 4:

itaque in praesentia Pompeii insequendi rationem omittit,

Caes. B. C. 1, 30:

mea autem ratio in dicendo haec esse solet, ut, etc.,

Cic. de Or. 2, 72, 292:

haec in philosophia ratio contra omnia disserendi,

id. N. D. 1, 5, 11:

dicendi,

id. Or. 32, 114; id. de Or. 3, 15, 56; cf.:

aliquot ante annis inita ratio est, ut, etc.,

id. Rep. 2, 36, 61:

ut, quo primum occurreretur, vix ratio iniri possit,

Caes. B. G. 7, 24:

quia reponendarum (tegularum) nemo artifex inire rationem potuerit,

Liv. 42, 3 fin. —In plur.:

hoc aditu laudis non mea me voluntas sed meae vitae rationes ab ineunte aetate susceptae prohibuerunt,

plan of life, Cic. Imp. Pomp. 1, 1:

de rationibus rerum publicarum aut constituendarum aut tuendarum,

id. Rep. 1, 6, 11.—

Object., relation, condition, nature, kind, sort, fashion, way, etc. (cf. modus):

sed ratio ordoque agminis aliter se habebat ac Belgae ad Nervios detulerant,

Caes. B. G. 2, 19; cf.:

ut rei militaris ratio atque ordo postulabat,

id. ib. 2, 22; so,

rei militaris,

id. ib. 4, 23:

ratio atque usus belli,

the art and practice of war, id. ib. 4, 1; id. B. C. 1, 76 fin.; 2, 18; 3, 17 et saep. al.; cf.:

novae rationes bellandi,

id. ib. 3, 50:

ratio equestris proelii,

id. B. G. 5, 16:

quorum operum haec erat ratio, etc.,

id. B. C. 1, 25; cf.: rationem pontis hanc instituit;

tigna bina, etc.,

id. B. G. 4, 17:

serpit per omnium vitas amicitia, nec ullam aetatis degendae rationem patitur esse expertem sui,

Cic. Lael. 23, 87; cf.:

ita ratio comparata est vitae naturaeque nostrae, ut, etc.,

id. ib. 27, 101; id. Ac. 2, 43, 132:

civitas (Platonis) non quae possit esse, sed in qua ratio rerum civilium perspici posset,

id. Rep. 2, 30, 52 init.; cf.:

reliqui disseruerunt de generibus et de rationibus civitatum,

id. ib. 2, 11, 22;

1, 8, 13: quam creberrimis litteris faciam ut tibi nota sit omnis ratio dierum atque itinerum meorum,

id. Fam. 3, 5, 4: quoniam eadem est ratio juris in utroque, id. Rep. 3, 12, 21; cf.:

haec eadem ratio est in summa totius Galliae,

Caes. B. G. 6, 11 fin.:

ab nostris eadem ratione, qua pridie, resistitur,

id. ib. 5, 40; id. B. C. 3, 100; cf. id. ib. 3, 101:

docet, longe alia ratione esse bellum gerendum atque antea sit gestum,

id. B. G. 7, 14:

hoc si Romae fieri posset, certe aliqua ratione expugnasset iste,

Cic. Verr. 2, 2, 52, ee130:

quid refert, qua me ratione cogatis?

id. Lael. 8, 26:

quod fuit illis conandum atque omni ratione efficiendum,

Caes. B. C. 1, 65 fin.; 1, 67 fin.:

simili ratione Pompeius in suis castris consedit,

id. ib. 3, 76:

auxilium ferri nulla ratione poterat,

id. ib. 1, 70:

nec quibus rationibus superare possent, sed quem ad modum uti victoria deberent, cogitabant,

id. ib. 3, 83 fin.; 3, 58; 3, 18 fin. et saep.—

With gen. of a subst. in circumlocution for the subst. itself (v. Zumpt, Gram. §

678): vereor ne oratio mea aliena ab judiciorum ratione esse videatur,

Cic. Verr. 2, 4, 49, ee109:

multa autem propter rationem brevitatis praetermittenda,

id. ib. 2, 1, 40, ee

103: quantas perturbationes et quantos aestus habet ratio comitiorum?

id. Mur. 17, 35:

nihil fallacius ratione tota comitiorum,

id. ib. 17, 36:

praedicere tempestatum rationem et praedonum,

id. ib. 2, 4:

tota ratio talium largitionum genere vitiosa est,

id. Off. 2, 17, 60.—

Pregn., that faculty of the mind which forms the basis of computation and calculation, and hence of mental action in general, i. e. judgment, understanding, reason: duplex est vis animorum atque natura: una pars in appetitu posita est, quae est hormê Graece, quae hominem huc et illuc rapit;

altera in ratione, quae docet et explanat, quid faciendum, quid fugiendum sit. Ita fit, ut ratio praesit, appetitus obtemperet,

Cic. Off. 1, 28, 101:

homo, quod rationis est particeps, per quam consequentia cernit, causas rerum videt earumque progressus et quasi antecessiones non ignorat, similitudines comparat rebusque praesentibus adjungit atque annectit futuras, facile totius vitae cursum videt ad eamque degendam praeparat res necessarias. Eademque natura vi rationis hominem concilia homini et ad orationis et ad vitae societatem, etc.,

id. ib. 1, 4, 11 sq.:

haud scio, an melius fuerit, humano generi motum istum celerem cogitationis, acumen, sollertiam, quam rationem vocamus, non dari omnino quam tam munifice et tam large dari, etc.,

id. N. D. 2, 27, 69:

lex est ratio summa, insita in natura, quae jubet ea, quae facienda sunt, prohibetque contraria. Eadem ratio, cum est in hominis mente confirmata et confecta, lex est,

id. Leg. 1, 6, 18:

ut, quos ratio non posset, eos ad officium religio duceret,

id. N. D. 1, 42, 118:

mens et ratio et consilium in senibus est,

id. Sen. 19, 67; cf. Liv. 28, 28:

si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit, si ratio, consilium, prudentia, Pompeius antistat,

Cic. Rep. 3, 18, 28; cf. id. Quint. 16, 53; and:

si ratio et prudentia curas aufert,

Hor. Ep. 1, 11, 25:

quibus in rebus temeritas et casus, non ratio nec consilium valet,

Cic. Div. 2, 41, 85; cf.:

illa de urbis situ revoces ad rationem quae a Romulo casu aut necessitate facta sunt,

id. Rep. 2, 11, 22; and:

moneo ut agentem te ratio ducat, non fortuna,

Liv. 22, 39 fin.: mulier abundat audacia;

consilio et ratione deficitur,

Cic. Clu. 65, 184:

Ariovistum magis ratione et consilio quam virtute vicisse. Cui rationi contra homines barbaros locus fuisset, etc.,

Caes. B. G. 1, 40: arma amens capio;

nec sat rationis in armis,

Verg. A. 2, 314:

rationis egens,

id. ib. 8, 299 et saep.:

iracundia dissidens a ratione,

Cic. Rep. 1, 38, 60:

majora quam hominum ratio consequi possit,

id. ib. 1, 10, 15:

quantum ratione provideri poterat,

Caes. B. G. 7, 16 fin.:

quantumque in ratione esset, exploratum habuit,

Hirt. B. G. 8, 6 init.:

nec majore ratione bellum administrari posse,

Caes. B. C. 7, 21:

minari divisoribus ratio non erat,

it was not reasonable, was contrary to reason, Cic. Verr. 1, 9, 24; so, nulla ratio est, with an objectclause, id. Caecin. 5, 15; so,

too, minime rationis est,

Col. 3, 5, 3; cf. with dat.:

Vitellianus exercitus, cui acquiescere Cremonae ratio fuit,

which, as reason dictated, ought to have rested at Cremona, Tac. H. 3, 22:

quod domi te inclusisti, ratione fecisti,

reasonably, sensibly, judiciously, Cic. Att. 12, [p. 1527] 14, 3.—

The reasonable cause of a thing, a ground, motive, reason:

ratio est causa, quae demonstrat, verum esse id, quod intendimus, brevi subjectione. Rationis confirmatio est ea, quae pluribus argumentis corroborat breviter expositam rationem,

Auct. Her. 2, 18, 28:

quid tandem habuit argumenti aut rationis res, quamobrem, etc.,

Cic. Verr. 2, 2, 47, § 115; cf.:

nostra confirmare argumentis ac rationibus: deinde contraria refutare,

id. de Or. 2, 19, 80:

noverit orator argumentorum et rationum locos,

id. Or. 14, 44 (v. also argumentum):

si mei consilii causam rationemque cognoverit,

id. Div. in Caecil. 1, 1; cf.:

ad eam sententiam cum reliquis causis haec quoque ratio eos deduxit, quod, etc.,

Caes. B. G. 2, 10 fin.:

quam habet rationem, non quaero aequitatis, sed ipsius improbitatis atque impudentiae?... facti, si non bonam, at aliquam rationem afferre,

Cic. Verr. 2, 3, 85, e196; cf.:

deinde nihil rationis affert, quamobrem, etc.,

id. Caecin. 33, 96:

non deest hoc loco copia rationum, quibus docere velitis, humanas esse formas deorum: primum quod, etc.... deinde quod, etc.... tertiam rationem affertis, quod, etc.,

id. N. D. 1, 27, 76:

et quidem, cur sic opinetur, rationem subicit,

id. Div. 2, 50, 104:

idcirco minus existimo te nihil nisi summa ratione fecisse,

id. Att. 8, 11, D, §

5: nunc non modo agendi rationem nullam habeo, sed ne cogitandi quidem,

id. Fam. 4, 13, 3:

rationes in ea disputatione a te collectae vetabant me rei publicae penitus diffidere,

id. Fam. 5, 13, 3; cf. id. Ac. 2, 36, 116:

rationibus conquisitis de voluptate et dolore disputandum putant,

id. Fin. 1, 9, 31; cf.:

quod cum disputando rationibusque docuisset,

id. Rep. 1, 16, 25:

his rationibus tam certis tamque illustribus opponuntur ab his, qui contra disputant primum labores, etc.,

id. ib. 1, 3, 4 et saep.:

num parva causa aut prava ratio est?

reason, excuse, Ter. Eun. 3, 5, 27.—

In rhet., a showing cause, argument, reasoning in support of a proposition:

ratio est, quae continet causam, quae si sublata sit, nihil in causa controversiae relinquatur, hoc modo: Orestes si accusetur matricidii, nisi hoc dicat, Jure feci, illa enim patrem meum occiderat, non habet defensionem,

Cic. Inv. 1, 13, 18:

ad propositum subjecta ratio, et item in distributis supposita ratio,

id. de Or. 3, 54, 207; cf. Quint. 3, 11, 4; 5, 14, 1; 16; 7, 8, 3.—

Reasonableness, reason, propriety, law, rule, order, conformity, etc.:

in omnibus, quae ratione docentur et via, primum constituendum est, quid quidque sit, etc.,

in a reasonable, regular manner, Cic. Or. 33, 116; cf.:

ut ratione et via procedat oratio,

id. Fin. 1, 9, 29:

modo et ratione aliquid facere (along with recte atque ordine facere),

id. Quint. 7, 28; cf.:

quae res Nec modum habet neque consilium, ratione modoque Tractari non vult,

Hor. S. 2, 3, 266:

nihil est, quod ratione et numero moveri possit sine consilio,

Cic. N. D. 2, 16, 43:

intervallis imparibus, sed tamen pro rata parte ratione distinctis,

divided proportionally by rule, id. Rep. 6, 18, 18; cf.:

ex summis et infimis et mediis interjectis ordinibus ut sonis moderata ratione civitas concinit,

in symmetrical proportion, id. ib. 2, 42, 69:

in quo defuit fortasse ratio, sed tamen vincit ipsa rerum publicarum natura saepe rationem,

order, system, id. ib. 2, 33, 57;

5, 5, 7: declinatio si cum ratione fiet,

reasonably, id. Tusc. 4, 6, 13:

ratio et distributio,

a reasonable division, Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1.—

A theory, doctrine, or system based upon reason; science, and (less freq.), subject., knowledge:

erat enim tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere,

Cic. Rep. 1, 16, 25; cf.:

nova et a nobis inventa ratio,

id. ib. 1, 8, 13;

2, 39, 66: si animum contulisti in istam rationem et quasi artem,

id. ib. 1, 23, 37; cf.:

omnes tacito quodam sensu sine ulla arte aut ratione, quae sint in artibus ac rationibus recta ac prava dijudicant,

id. de Or. 3, 50, 195; id. Brut. 74, 258:

continet enim totam hanc quaestionem ea ratio, quae est de natura deorum,

id. Div. 1, 51, 117:

Epicuri ratio, quae plerisque notissima est,

doctrine, system, philosophy, id. Fin. 1, 5, 13; cf.:

Stoicorum ratio disciplinaque,

id. Off. 3, 4, 20:

Cynicorum ratio,

id. ib. 1, 41, 148; so id. Fin. 3, 20, 68: ratio vivendi... ratio civilis et disciplina populorum, the art of living... statesmanship, id. Rep. 3, 3, 4; cf.:

etiamsi cui videbitur illa in optimis studiis et artibus quieta vitae ratio beatior, haec civilis laudabilior est certe et illustrior,

id. ib. 3, 3, 4:

improba navigii ratio tum caeca jacebat,

Lucr. 5, 1004: saltationis ac musicae rationis studiosi, Col. prooem. e3 al.—Subject., knowledge:

si qua (est in me) exercitatio dicendi aut si hujus rei ratio aliqua, ab optimarum artium studiis ac disciplina profecta,

Cic. Arch. 1, 1.—

A view or opinion resting upon reasonable grounds:

mea sic est ratio,

Ter. Ad. 1, 1, 43; cf.:

inventus est nemo, cujus non haec et sententia esset et oratio, non esse metuendum, etc.... Haec cum omnes sentirent et cum in eam rationem pro suo quisque sensu ac dolore loqueretur,

Cic. Verr. 2, 1, 27, § 68 sq.; and with this cf. id. Att. 1, 11, 1:

cujus ratio etsi non valuit,

Nep. Milt. 3, 6 (just before: hujus cum sententiam plurimi essent secuti).—

In philos. lang., a production of proof, argumentation, reasoning: (Epicurus) tollit definitiones; nihil de dividendo ac partiendo docet;

non, quo modo efficiatur concludaturque ratio, tradit,

Cic. Fin. 1, 7, 22; cf. id. Div. 2, 10, 25; id. de Or. 2, 38, 158:

ratio ipsa coget, et ex aeternitate quaedam esse vera et ea non esse nexa causis aeternis, etc.,

id. Fat. 16, 38; cf.:

ergo, ubi tyrannus est, ibi non vitiosam ut heri dicebam, sed, ut nunc ratio cogit, dicendum est, plane nullam esse rem publicam,

id. Rep. 3, 31, 43.

rĕ-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a.

To call back, recall (class. and freq., esp. in the trop. sense).

Lit.

In gen.:

quotiens foras ire volo, me retines, revocas,

Plaut. Men. 1, 2, 5; cf. Suet. Claud. 15 fin.:

de meo cursu rei publicae sum voce revocatus,

Cic. Fam. 10, 1, 1:

aliquem ex itinere,

id. Div. 2, 8, 20; Suet. Aug. 98; id. Tib. 21:

revocatus de exsilio Camillus,

Liv. 5, 46:

revocatum ex provinciā,

Suet. Claud. 1:

Caesar in Italiam revocabatur,

Caes. B. C. 2, 18 fin.:

spes Campanae defectionis Samnites rursus ad Caudium revocavit,

Liv. 9, 27:

quid me intro revocas?

Plaut. Rud. 5, 2, 12.— Absol.:

heus abiit: quin revocas?

Plaut. Ps. 1, 3, 12; id. Ep. 2, 2, 17; id. Truc. 1, 2, 19: exclusit; revocat;

redeam?

Ter. Eun. 1, 1, 4; Hor. S. 2, 3, 264; Ter. Ad. 3, 2, 22; Liv. 30, 20: abeo;

et revocas nono post mense,

Hor. S. 1, 6, 61; Ov. M. 1, 503.—

Transf., of things, to draw or fetch back, to withdraw, turn back, etc.:

lumina revocata,

Ov. M. 7, 789:

oculos meos,

id. H. 16, 232:

cupidas manus,

id. A. A. 1, 452:

pedem ab alto,

Verg. A. 9, 125; cf.

gradum,

id. ib. 6, 128:

deficientem capillum a vertice,

to stroke back, Suet. Caes. 45:

habenas,

Sil. 16, 344:

manus post terga,

to bind, Sen. Thyest. 685:

proscissam terram in liram,

to bring back, restore, Col. 2, 10, 5; cf.:

in vitibus revocantur ea, quae, etc.,

are pruned, Cic. de Or. 2, 21, 88; v. infra, B. 1. — Poet.:

gelidos artus in vivum calorem,

Ov. M. 4, 248.—

In partic.

Milit. t. t.

To call back, recall; to call off, withdraw soldiers from a march or from any enterprise:

his rebus cognitis Caesar legiones equitatumque revocari atque itinere desistere jubet,

Caes. B. G. 5, 11:

insequentes nostros, ne longius prosequerentur, Sulla revocavit,

id. B. C. 3, 51; Liv. 25, 14:

quae receptui canunt, ut eos etiam revocent,

Cic. Rep. 1, 2, 3:

tardius revocati proelio excesserant,

Sall. C. 9, 4; cf. Verg. A. 5, 167:

equites,

Caes. B. C. 1, 80:

reliquas copias,

id. B. G. 7, 35:

naves omnes,

id. B. C. 3, 14:

hos certo signo,

id. ib. 1, 27 fin.;

1, 28: milites ab opere,

id. B. G. 2, 20:

legiones ab opere,

id. B. C. 1, 82:

aestus crescens revocaverat fatigatos,

Amm. 24, 4, 17.—

To recall to duty soldiers from a furlough:

milites,

Cic. Verr. 2, 5, 31, § 89:

veteranos,

Tac. H. 2, 82:

inter ceteros conveteranos suos revocatus,

Inscr. Orell. 3580.—

In gen., to call back, recall:

(Neptunus Tritona) jubet fluctus et flumina signo Jam revocare dato,

Ov. M. 1, 335.—

A theatrical t. t., to call for the repetition of a speech, a vocal performance, etc., to call back a player; to encore:

Livius (Andronicus), cum saepius revocatus vocem obtudisset, etc.,

Liv. 7, 2:

Diphilus tragoedus revocatus aliquoties a populo,

Val. Max. 6, 2, 9:

quoties ego hunc (sc. Archiam) vidi magnum numerum versuum dicere ex tempore! quoties revocatum eandem rem dicere commutatis verbis atque sententiis,

Cic. Arch. 8, 18:

revocatus praeco, iterum pronunciavit eadem,

Liv. 33, 32.—Also with an inanim. object:

cum Orestem fabulam doceret Euripides, primos tres versus revocasse dicitur Socrates,

to have encored, Cic. Tusc. 4, 29, 63. — Absol.:

revocasse et repeti coëgisse,

Plin. Ep. 3, 5, 12.— Impers. pass.:

nominatim sum appellatus in Bruto Tullius qui libertatem civibus stabiliverat. Milies revocatum est,

Cic. Sest. 58, 123.—

To recall from death, bring back to life:

quā servetis revocatum a morte Dareta,

Verg. A. 5, 476; cf.:

Paeoniis revocatum herbis et amore Dianae,

id. ib. 7, 769:

dysentericos a morte revocari,

Plin. 23, 6, 60, § 113.—

Trop.

In gen., to call back, recall, resume; to withdraw, retire; to regain, recover; to draw back, draw off or away; to withhold, restrain, etc.:

facilius sicut in vitibus revocantur ea, quae sese nimium profuderunt,

are checked, pruned, Cic. de Or. 2, 21, 88: et vires et corpus amisi: sed si morbum depulero, facile illa revocabo, will regain, recover, id. Fam. 7, 26, 2:

quae (studia) remissa temporibus, longo intervallo intermissa revocavi,

id. Tusc. 1, 1, 1; cf.:

quod, utcunque praetermissum, revocari non posset,

Liv. 44, 40:

praetermissa,

Plin. 18, 6, 8, § 44:

quae (philosophia) nunc prope dimissa revocatur,

Cic. Ac. 2, 4, 11:

veteres artes,

Hor. C. 4, 15, 12:

priscos mores,

Liv. 39, 41:

antiquam duramque militiam,

Tac. A. 1, 20 fin.:

quaedam exoleta,

Suet. Claud. 22:

omissa,

id. Vesp. 16; id. Dom. 4 et saep.:

nonnumquam animum incitatum revoco ipse et reflecto,

Cic. Sull. 16, 46; cf. id. Att. 13, 1:

vinolenti dubitant, haesitant, revocant se interdum,

recover themselves, bethink themselves, id. Ac. 2, 17, 52:

ut quaedam contra naturam depravata restituerentur et corrigerentur ab naturā, cum se ipsa revocasset aut arte atque medicinā,

had recovered herself, id. Div. 2, 46, 96:

revocare se non poterat familiaritate implicatus,

could not withdraw, id. Pis. 29, 70:

primae revocabo exordia pugnae,

Verg. A. 7, 40; cf. Sen. Ben. 7, 25, 2 al.:

revocari in memoriam somnii,

Just. 1, 5, 3; 7, 1, 8.— Poet., with inf.: nec tamen illa suae revocatur parcere famae, nor can she be induced, persuaded, etc., Prop. 1, 16, 11:

memoriam ad referendam gratiam admonitione revocare,

to bring, induce, Sen. Ben. 5, 25, 6: scalam nobis in memoriam revocare, Aug. Civ. Dei, 16, 38, 2; id. Serm. 280, 1:

in memoriam rursus revocatus,

Petr. 10:

revocat tua forma parentem (with recordor),

Sil. 16, 193:

magni est ingenii revocare mentem a sensibus,

Cic. Tusc. 1, 16, 38; cf.:

eos ab illā consuetudine,

id. Rep. 2, 13, 25:

quos (homines) spes praedandi studiumque bellandi ab agriculturā et cottidiano labore revocabat,

Caes. B. G. 3, 17:

aliquam a cupiditate,

Cic. Clu. 5, 12:

aliquem a turpissimo consilio,

id. Att. 3, 15, 4:

aliquem a tanto scelere,

id. Cat. 3, 5, 10; cf. id. ib. 1, 9, 22:

animum ab irā,

Ov. Tr. 2, 557:

jam lapsos ab errore,

Quint. 2, 6, 2:

perterritos animos a metu,

id. 2, 16, 8 et saep.:

ab errore ad rectiorem viam,

Lact. 1, 1, 21: cum ex saevis et perditis rebus ad meliorem statum fortuna revocatur, Cic. ap. Amm. 15, 5, 23:

disceptationem ab rege ad Romanos revocabant,

Liv. 41, 20:

rebus institutis ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

Cic. Rep. 2, 14, 27:

ad quam eos quasi formulam dicendi revocent,

id. Opt. Gen. 5, 15:

ad quae me exempla revocas,

id. Verr. 2, 3, 90, § 210; Quint. 10, 7, 32:

rem paene ad manus,

Cic. Clu. 49, 136:

me ad pristina studia revocavi,

id. Brut. 3, 11:

me ad meum munus pensumque revocabo,

id. de Or. 3, 30, 119:

se ad industriam,

id. Brut. 94, 323:

se rursus ad moestitiam,

id. Tusc. 3, 27, 64:

se ad se,

id. Ac. 2, 16, 51:

vilicum ad rationem,

compel to an account, Cato, R. R. 2, 2:

libertinos ingratos revocavit in servitutem,

Suet. Claud. 25:

fortunae possessionesque omnium in dubium incertumque revocabuntur,

Cic. Caecin. 27, 76:

ad spem consulatūs in partem revocandam aspirare non auderet,

to bring over to his side, Liv. 4, 35:

quod temporis hortorum aut villarum curae seponitur, in animum revocabo,

will transfer to my mind, Tac. A. 14, 54:

abi, Quo blandae juvenum te revocant preces (= a me ad se vocant, Orell.),

Hor. C. 4, 1, 7.—

In partic.

Pregn.: ad aliquid, to apply, reduce, refer a thing to something as a standard (syn. referre) (Ciceron.):

impuri cujusdam et ambitiosi et omnia ad suam potentiam revocantis esse sententiam,

Cic. Lael. 16, 59:

misericordiā movetur, si is, qui audit, adduci potest, ut illa, quae de altero deplorentur, ad suas res revocet,

id. de Or. 2, 52, 211:

omnia ad artem et ad praecepta,

id. ib. 2, 11, 44:

omnia ad scientiam,

id. Fin. 2, 13, 43:

illa de urbis situ ad rationem,

id. Rep. 2, 11, 22:

rationem ad veritatem,

id. Off. 3, 21, 84:

rem ad illam rationem conjecturamque,

id. Dom. 6, 15.—

To recall, revoke, retract, cancel (not so till after the Aug. per.): si facta mihi revocare liceret. Ov. M. 9, 617:

promissum suum,

Sen. Ben. 4, 39, 2:

sententiam suam,

Dig. 48, 18, 1 fin.:

libertatem (shortly after: in servitutem retrahi),

Tac. A. 13, 26:

litteras,

Suet. Vesp. 8:

legatum ad quingenta,

id. Galb. 5.—

As law t. t.: domum, domum suam revocare, to appeal to a judge of one ' s own country or city: (legatis) revocandi domum suam jus datur, Dig. 5, 1, 2, §§ 3, 4, and 5.—

To ask back again, to invite in return: mutuo vocare, Non. (rare): domum suam istum non fere quisquam vocabat. Nec mirum;

qui neque in urbe viveret neque revocaturus esset,

Cic. Rosc. Am. 18, 52; Varr. ap. Non. 167, 14:

cum vulpem revocasset,

Phaedr. 1, 25, 7; Lact. 6, 12, 3.—Hence, transf.:

tribuni plebis quoniam adhuc praesens certamen contentionemque fugerunt: nunc in meam contionem prodeant, et, quo provocati ad me venire noluerunt, revocati saltem revertantur,

i. e. now that they are invited to come back, Cic. Agr. 3, 1, 1.—

To call again, summon anew (rare):

itaque hominem populus revocat, et retrahatur necesse est,

i. e. to answer a renewed accusation, Cic. Q. Fr. 2, 4 (6), 6:

tribuni de integro agere coeperunt revocaturosque se easdem tribus renuntiarunt,

Liv. 45, 36 fin.; cf. id. 40, 46:

refectum est convivium et rursus Quartilla ad bibendum revocavit,

challenged us again, Petr. 23:

convivam in diem posterum,

Suet. Claud. 32.

sĕd or sĕt, conj. [cf. Freund, Cic. Mil. p. 8 sq.; old and orig. form sedum, acc. to Charis. p. 87 P., and Mar. Vict. p. 2458 P.; but more prob. an ablative from root of the reflexive pron. so- for suo-, and orig. the same with the insep. prep. 2. sēd; prop., by itself, apart; hence, but, only, etc.; cf. Corss. Ausspr. 1, p. 200 sq.], a particle of limitation, exception, or correction (cf. at and autem init.).

In gen., but, yet:

ipsum regale genus civitatis reliquis simplicibus longe anteponendum: sed ita, quoad statum suum retinet, etc.,

Cic. Rep. 2, 23, 43:

Neoptolemus apud Ennium Philosophari sibi ait necesse esse, sed paucis: nam omnino haud placere,

id. Tusc. 2, 1, 1; cf. id. Rep. 1, 18, 33:

C. Memmius perfectus litteris, sed Graecis,

id. Brut. 70, 247:

nactus es (me otiosum), sed mehercule otiosiorem operā quam animo,

id. Rep. 1, 9, 14:

quae observanda essent, multa constituit (Numa), sed ea sine impensa,

id. ib. 2, 14, 27; cf. id. ib. 1, 31, 47:

miser homo est, qui, etc....sed ille miserior qui, etc.,

Plaut. Capt. 3, 1, 2:

vera dico, sed nequicquam, quoniam non vis credere,

id. Am. 2, 2, 205:

video te testimoniis satis instructum: sed apud me argumenta plus quam testes valent,

Cic. Rep. 1, 38, 59:

(Platonis civitatem) praeclaram illam quidem fortasse, sed a vitā hominum abhorrentem et moribus,

id. ib. 2, 11, 21; cf. id. ib. 1, 40, 63:

sed id ubi jam penes sese habent, ex bonis pessumi sunt,

Plaut. Capt. 2, 1, 37:

nostri casus plus honoris habuerunt quam laboris, etc....Sed si aliter ut dixi accidisset: qui possem queri? etc.,

Cic. Rep. 1, 4, 7:

istos captivos sinito ambulare, si foris, si intus volent. Sed uti asserventur magnā diligentiā,

Plaut. Capt. 1, 2, 6:

non possum dicere...sed neque his contentus sum,

Cic. Rep. 1, 22, 36: nec sum in ullā re molestus civitatibus;

sed fortasse tibi, qui haec praedicem de me,

id. Att. 5, 21, 7:

non sum tantopere admiratus, sed posteaquam coepit rationem exponere,

id. Rep. 1, 14, 22:

non perfectum illud quidem, sed tolerabile est,

id. ib. 1, 26, 42:

sane bonum rei publicae genus, sed tamen inclinatum et quasi pronum ad perniciosissimum statum,

id. ib. 2, 26, 48:

scio tibi ita placere: sed tamen velim scire, etc.,

id. ib. 1, 30, 46; cf. Plaut. As. 2, 2, 72:

difficile factu est, sed conabor tamen,

Cic. Rep. 1, 43, 66:

in quo defuit fortasse ratio, sed tamen vincit ipsa natura saepe rationem,

id. ib. 2, 33, 57: illa quidem tristis, nec adhuc interrita vultu: Sed regina tamen, sed opaci maxima mundi;

Sed tamen inferni pollens matrona tyranni,

Ov. M. 5, 507 sq.; cf. id. ib. 7, 718:

plerique patriae, sed omnes famā atque fortunis expertes,

Sall. C. 33, 1:

ipsum quidem regem assecutus non est, sed magnam partem agminis oppresserunt,

Liv. 36, 19:

plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi. Sed hoc me beat saltem, quod perduelles vicit,

Plaut. Am. 2, 2, 15:

apponam urnam jam ego hanc in mediā viā. Sed autem, quid si hanc hinc abstulerit quispiam?

but then, id. Rud. 2, 5, 15 (cf. in the foll. II. A. 2.):

statim Luculli... eum domum suam receperunt. Sed enim hoc non solum ingenii ac litterarum, verum etiam naturae, etc.,

but indeed, Cic. Arch. 3, 5:

progeniem sed enim Trojano a sanguine duci Audierat,

Verg. A. 1, 19; 2, 164; 5, 395;

6, 28 et saep. (cf. also infra, II. A. 2.): sed enimvero, cum detestabilis altera res sit, quid ad deliberationem dubii superesse?

Liv. 45, 19, 14.—Very rarely with non (for nec tamen), introducing a qualification of a previous word:

Academici veteres beatum quidem esse etiam inter hos cruciatus fatentur, sed non ad perfectum,

Sen. Ep. 71, 18.

In partic.

Interrupting the discourse by transition to another subject or by ending the speech.

In a transition to another subject:

tristis sit (servus), si eri sint tristes: hilarus sit, si gaudeant. Set age, responde: jam vos redistis in gratiam?

Plaut. Am. 3, 3, 7; cf. id. ib. 5, 1, 20;

5, 1, 26: non impedio, praesertim quoniam feriati sumus. Sed possumus audire aliquid, an serius venimus?

Cic. Rep. 1, 13, 20:

nunc reliquorum oratorum aetates et gradus persequamur. Curio fuit igitur ejusdem aetatis fere, etc.... Scripsit etiam alia nonnulla, etc.... Sed ecce in manibus vir praestantissimo ingenio... C. Gracchus,

id. Brut. 33, 125; cf.:

sed eccum Amphitruonem, etc.,

Plaut. Am. 3, 4, 22; id. Aul. 2, 1, 55; 3, 5, 62; id. Capt. 5, 3, 20; 5, 4, 8 al.:

sed quid ego cesso?

id. As. 1, 1, 112: sed ista mox;

nunc audiamus Philum, quem, etc.,

Cic. Rep. 1, 13, 20 fin. et saep.—In recurring to a previous subject:

sed ad instituta redeamus,

Cic. Brut. 61, 220:

sed redeamus rursus ad Hortensium,

id. ib. 84, 291:

sed jam ad id, unde degressi sumus, revertamur,

id. ib. 88, 300:

sed perge de Caesare et redde quae restant,

id. ib. 74, 258 et saep.—Hence, after parenthetic clauses, but, now, I say, etc.:

equidem cum audio socrum meam Laeliam (facilius enim mulieres incorruptam antiquitatem conservant, quod multorum sermonis expertes ea tenent semper quae prima didicerunt) sed eam sic audio, ut Plautum mihi aut Naevium videar audire,

Cic. de Or. 3, 12, 45:

qui (Pompeius) ut peroravit (nam in eo sane fortis fuit: non est deterritus: dixit omnia, atque interdum etiam silentio, cum auctoritate semper), sed ut peroravit, surrexit Clodius,

id. Q. Fr. 2, 3, 2.—

In breaking off, discontinuing speech:

sed satis verborum est: cura quae jussi atque abi,

Plaut. Capt. 1, 2, 16:

sed, si placet, in hunc diem hactenus,

Cic. Rep. 2, 44, 71:

sed haec hactenus,

id. Off. 1, 39, 140 al.: sed quid ego haec memoro? Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 318 Vahl.):

nec requievit enim, donec Calchante ministro—Sed quid ego haec autem nequicquam ingrata revolvo? Quidve moror?

Verg. A. 2, 101: sed enim, oikonomia (epistulae) si perturbatior est, tibi assignato: te enim sequor, schediazonta, but indeed, Cic. Att. 6, 1, 11; so,

sed enim,

Verg. A. 1, 19.—

After negative clauses, to limit the negative statement, i. e. to indicate either that the assertion does not hold good at all, but something else does instead; or else that it is not exclusively true, but something else holds good in addition, but, on the contrary; and in an ascending signif., but also, but even, but in fact, etc.

In a simple opposition: non cauponantes bellum, sed belligerantes, Ferro, non auro, vitam cernamus utrique, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 201 Vahl.); cf.: haud doctis dictis certantes, sed maledictis...Non ex jure manu consertum sed magi' ferro Rem repetunt, id. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 274 sq. Vahl.):

non ego erus tibi, sed servus sum,

Plaut. Capt. 2, 1, 44:

quae (hominum vestigia) ille (Aristippus) non ex agri consiturā, sed ex doctrinae indiciis interpretabatur,

Cic. Rep. 1, 17, 29:

nec leges imponit populo, quibus ipse non pareat, sed suam vitam, ut legem, praefert suis civibus,

id. ib. 1, 34, 52;

1, 13, 19: neque hac nos patria lege genuit, ut...sed ut, etc.,

id. ib. 1, 4, 8:

non quod...sed quod, etc.,

id. ib. 1, 18, 30.—With contra:

non liberis servitutem, sed contra servientibus libertatem afferre,

Liv. 4, 18 init. —

Several times repeated: non sibi se soli natum, sed patriae, sed suis,

Cic. Fin. 2, 14, 45 Madv. ad loc.:

quod non naturā exoriatur, sed judicio, sed opinione,

id. Tusc. 3, 34, 82:

sed publicam, sed ob frumentum decretam, sed a publicanis faenore acceptam,

id. Verr. 2, 3, 72, § 169; id. Planc. 10, 24:

non eros nec dominos appellat eos...sed patriae custodes, sed patres et deos,

id. Rep. 1, 41, 64; Tib. 1, 7, 44 sq.: quam tibi non Perseus, verum si quaeris, ademit;

Sed grave Nereïdum numen, sed corniger Hammon, Sed quae visceribus veniebat belua ponti Exsaturanda meis,

Ov. M. 5, 17 sq.:

sed Pompeium, sed Lepidum,

Tac. A. 1, 10; Sen. Const. 13, 4; id. Ben. 1, 1, 6; 1, 7, 3:

non praefectum ab iis, sed Germanicum ducem, sed Tiberium imperatorem violari,

Tac. A. 1, 38 et saep.—

In a climax. [p. 1658]

Non modo (solum, tantum, etc.)...sed or sed etiam (et, quoque), not only, not merely...but, but also, but even, but indeed (sed, standing alone, isolates the ascending idea, while an appended etiam, et, or quoque places it in closer connection with the first statement, and thus permits them to be viewed together):

non modo falsum illud esse, sed hoc verissimum,

Cic. Rep. 2, 44, 71:

quod non modo singulis hominibus, sed potentissimis populis saepe contingit,

id. ib. 5, 8, 11;

3, 10, 17: id ei perpetuā oratione contigit, non modo ut acclamatione, sed ut convitio et maledictis impediretur,

id. Q. Fr. 2, 3, 2:

unius viri consilio non solum ortum novum populum, sed adultum jam et paene puberem,

id. Rep. 2, 11, 21; cf.:

nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

id. Sen. 11, 36:

volo ut in scaenā, sic in foro non eos modo laudari, qui celeri motu utantur, sed eos etiam, quos statarios appellant,

id. Brut. 30, 116; id. Rep. 1, 8, 13:

omnia ejus non facta solum, sed etiam dicta meminisset,

id. ib. 6, 10, 10:

neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. ib. 2, 15, 28; 1, 3, 4;

1, 34, 51: neque vero se populo solum, sed etiam senatui commisit, neque senatui modo, sed etiam publicis praesidiis et armis, neque his tantum, verum ejus potestati, cui, etc.,

id. Mil. 23, 61:

haec non delata solum, sed paene credita,

id. ib. 24, 64:

nec mihi soli versatur ante oculos, sed etiam posteris erit clara et insignis,

id. Lael. 27, 102:

illum non modo favisse sed et tantam illi pecuniam dedisse honoris mei causā,

id. Att. 11, 9, 2:

omnes civiles dissensiones, neque solum eas, quas audistis, sed et has, quas vosmet ipsi meministis et vidistis,

id. Cat. 3, 10, 24:

multiplicatusque terror non infimis solum, sed primoribus patrum,

Liv. 3, 36, 5:

non responsum solum benigne legatis est, sed Philippi quoque filius Demetrius ad patrem reducendus legatis datus est,

id. 36, 35 fin.:

conciti per haec non modo Cherusci, sed conterminae gentes,

Tac. A. 1, 60; 3, 44:

via non angusta modo, sed plerumque praerupta,

Curt. 3, 4, 12; 5, 1, 20 Mützell ad loc.—

Esp., in passing from the part to the whole, from the particular to the universal (usually followed by omnino, or by omnis, cunctus, totus, universus, etc.):

timebat non ea solum quae timenda erant, sed omnia,

Cic. Mil. 24, 66:

neglegere, quid de se quisque sentiat, non solum arrogantis est, sed etiam omnino dissoluti,

id. Off. 1, 28, 99:

nec sibi tantum, sed universis singulisque consulere,

Sen. Ben. 2, 5, 4:

non consuli modo, sed omnibus civibus enitendum,

Plin. Pan. 2, 1:

non initio tantum, sed continuo totius temporis successu,

Just. 1, 8, 14:

non modo Italiā, sed toto orbe terrarum,

Flor. 1, 16, 3.—Etiam is rarely added:

quotiens non modo ductores nostri, sed universi etiam exercitus ad mortem concurrerunt,

Cic. Tusc. 1, 37, 89; Curt. 5, 1, 24.—

Non modo (solum) non...sed, sed etiam; sed ne... quidem, not only not...but, but even, but indeed, but not even, etc.:

ut non modo a mente non deserar, sed id ipsum doleam, me, etc.,

Cic. Att. 3, 15, 2; id. Rep. 2, 23, 43:

judicetur non verbo, sed re non modo non consul, sed etiam hostis Antonius,

id. Phil. 3, 6, 14:

hoc non modo non laudari, sed ne concedi quidem potest,

id. Mur. 3, 8:

iis non modo non laudi, verum etiam vitio dandum puto,

id. Off. 1, 21, 71:

non modo non oppugnator, sed etiam defensor,

id. Planc. 31, 76:

ego contra ostendo, non modo nihil eorum fecisse Sex. Roscium, sed ne potuisse quidem facere,

id. Rosc. Am. 29, 79.—Also, without the second non in the first clause, and with ne quidem, doubly negative (only when both clauses have the same verb;

v. Zumpt, Gram. § 724 b): quod mihi non modo irasci, sed ne dolere quidem impune licet,

Cic. Att. 11, 24, 1:

ea est ratio instructarum navium, ut non modo plures, sed ne singuli quidem possint accedere,

id. Verr. 2, 5, 51, § 133:

non modo aeternam, sed ne diuturnam quidem gloriam assequi possumus,

id. Rep. 6, 21, 23:

ea sunt demum non ferenda in mendacio, quae non solum facta esse, sed ne fieri quidem potuisse cernimus,

id. ib. 2, 15, 28:

quae non modo amico, sed ne libero quidem digna est,

id. Lael. 24, 89: non modo facere, sed ne cogitare quidem quicquam audebit, id. Off. 2, 19, 77; cf. with vix:

verum haec genera virtutum non solum in moribus nostris, sed vix jam in libris reperiuntur,

id. Cael. 17, 40:

non modo ad expeditiones, sed vix ad quietas stationes viribus sufficiebant,

Liv. 3, 6.—After quisquam with ellipsis of non:

ut non modo praedandi causā quisquam ex agro Romano exiret, sed ultro Fidenates descenderent, etc.,

Liv. 4, 21, 6 (where Weissenb. supplies non in brackets before exiret); cf.:

antiqui non solum erant urbes contenti cingere muris, verum etiam loca aspera et confragosa saxis eligebant,

Hyg. Grom. Limit. p. 197.—

As sed, after non modo, acquires an idea of ascent or climax, from the fact that non modo represents a thing as existing (only not existing alone), and thus includes an affirmation, so, too, after purely affirmative clauses, sed sometimes serves as an ascending adjunct, but, but in fact, but also:

ego te hodie reddam madidum, sed vino, probe,

Plaut. Aul. 3, 6, 37:

odore canibus anum, sed multo, replent,

Phaedr. 4, 17, 19: Dae. Curriculo affer Duas clavas. La. Clavas? Dae. Sed probas:

propera cito,

Plaut. Rud. 3, 5, 19.—In good prose usually joined with etiam (or et):

hic mihi primum meum consilium defuit, sed etiam obfuit,

Cic. Att. 3, 15, 5; cf. id. ib. 4, 16, c, 10;

10, 16, 6: Q. Volusium, certum hominem, sed mirifice etiam abstinentem, misi in Cyprum,

id. ib. 5, 21, 6:

hoc in genere si eum adjuveris, apud ipsum praeclarissime posueris, sed mihi etiam gratissimum feceris,

id. Fam. 13, 64, 2:

ex testamento Tiberii, sed et Liviae Augustae,

Suet. Calig. 16; 20.

sēd = sine, v. sine init. and 2. se.

sēd = se; cf. the letter D.

sustĭnĕo, tĭnŭi, tentum, 2, v. a. [subs for sub, and teneo], to hold up, hold upright, uphold, to bear up, keep up, support, sustain (syn. fulcio).

Lit.

In gen.:

onus alicui,

Plaut. As. 3, 3, 68:

quantum hominum terra sustinet,

id. Poen. prol. 90; id. Men. 1, 1, 13:

cum Milo umeris sustineret bovem vivum,

Cic. Sen. 10, 33:

arma membraque,

Liv. 23, 45, 3; Curt. 6, 1, 11; 7, 5, 8:

infirmos baculo artus,

to support, Ov. M. 6, 27:

furcis spectacula,

Liv. 1, 35, 9:

ingenuā speculum manu,

Ov. A. A. 2, 216:

fornice exstructo, quo pons sustinebatur, Auct. B. Alex. 19, 4: manibus clipeos et hastam Et galeam,

Ov. H. 3, 119:

vix populum tellus sustinet illa suum,

id. ib. 15 (16), 182:

lapis albus Pocula cum cyatho duo sustinet,

Hor. S. 1, 6, 117:

vas ad sustinenda opsonia,

Plin. 33, 11, 49, § 140:

aër volatus alitum sustinet,

Cic. N. D. 2, 39, 101: lacus omnia illata pondera sustinens, bearing on its surface, Plin. 6, 27, 31, § 127:

ecce populus Romanus universus veluti duobus navigiis inpositus binis cardinibus sustinetur,

id. 36, 15, 24, § 119:

domum pluribus adminiculis fulcit ac sustinet,

Plin. Ep. 4, 21, 3: se, to support one ' s self, hold one ' s self up, stand, etc., Caes. B. G. 2, 25; so,

se a lapsu,

Liv. 21, 35:

se alis,

Ov. M. 4, 411. —

In partic., to hold or keep back, to keep in, stay, check, restrain, control, etc. (syn.: refreno, supprimo, moror): currum equosque, Lucil. ap. Cic. Att. 13, 21, 3:

currum,

id. Lael. 17, 63 (v. infra, II. B. 3.):

equos,

Caes. B. G. 4, 33:

remos,

Cic. Att. 13, 21, 3:

manum,

Ov. F. 5, 302:

sustinet a jugulo dextram,

Verg. A. 11, 750:

a jugulo nitentem sustinet hastam,

Stat. Th. 2, 648:

flumina Threiciā lyrā,

Prop. 3, 2, 2 (4, 1, 42):

nunc agendo, nunc sustinendo agmen,

Liv. 25, 36, 1:

aliud simile miraculum eos sustinuit,

id. 5, 39, 2:

signa,

id. 31, 24, 8:

gradum,

Ov. F. 6, 398:

perterritum exercitum,

Caes. B. C. 1, 71:

se,

Cic. Tusc. 4, 18, 41; Val. Fl. 3, 100:

se ab omni assensu,

i. e. to refrain, Cic. Ac. 2, 15, 48:

se a respondendo,

id. ib. 2, 32, 104. — Poet.:

celeres vias,

i. e. to halt, Sen. Hippol. 794.—

Trop.

In gen., to uphold, sustain, maintain, preserve:

dignitatem et decus civitatis,

Cic. Off. 1, 34, 124:

causam rei publicae,

id. Fam. 9, 8, 2; cf.:

causam publicam,

id. Div. in Caecil. 8, 27:

exspectationem,

id. Off. 3, 2, 6:

tris personas unus sustineo,

characters, id. de Or. 2, 24, 102:

personam magistri,

to personate, Suet. Gram. 24:

quid muneris in rem publicam fungi ac sustinere velitis,

Cic. Verr. 2, 3, 86, § 199:

historiam veterem atque antiquam haec mea senectus sustinet,

Plaut. Trin. 2, 2, 100: vitam, Maecen. ap. Sen. Ep. 101, 11.— Poet.:

(arbor) ingentem sustinet umbram,

Verg. G. 2, 297.—

In partic.

To sustain, support, maintain, by food, money, or other means:

hac (sc. re frumentariā) alimur et sustinemur,

Cic. Verr. 2, 3, 5, § 11:

veterem amicum suum labentem excepit, fulsit et sustinuit re, fortunā, fide,

id. Rab. Post. 16, 43:

qui ager non amplius hominum quinque milia potest sustinere,

id. Att. 2, 16, 1:

alicujus munificentiā sustineri,

Liv. 39, 9, 6:

hinc patriam parvosque nepotes Sustinet,

Verg. G. 2, 515:

necessitates aliorum,

Liv. 6, 15, 9:

plebem,

id. 3, 65, 6:

penuriam temporum,

Col. 9, 14, 17.—

To bear, undergo, endure; to hold out against, withstand (so most freq.;

syn.: fero, tolero, patior): mala ferre sustinereque,

Cic. Tusc. 5, 6, 16:

non tu scis, quantum malarum rerum sustineam,

Plaut. Merc. 2, 4, 8:

innocens suspitionem hanc sustinet causā meā,

id. Bacch. 3, 3, 32:

labores,

Cic. Rep. 1, 3:

aestatem,

Hirt. B. G. 8, 39, 3:

dolorem pedum,

Plin. Ep. 1, 12, 5:

dolores,

id. ib. 1, 12, 8:

certamen,

Liv. 33, 36, 12:

vim hostium,

Nep. Hann. 11, 4:

periculum,

Dig. 18, 6, 1:

o dii, quis hujus potentiam poterit sustinere?

Cic. Phil. 7, 6, 17:

alicujus imperia,

Caes. B. G. 1, 31:

vulnera,

id. ib. 1, 45:

Philo ea sustinere vix poterat, quae contra Academicorum pertinaciam dicebantur,

Cic. Ac. 2, 6, 18; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:

Peloponnesum,

Cic. Att. 10, 12, 7: eos (rogantes), Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 3; Liv. 31, 13:

senatus querentes eos non sustinuit,

id. 31, 13, 4:

justa petentem deam,

Ov. M. 14, 788:

ferrum ignemque Jovemque,

id. ib. 13, 385 et saep.— Absol.: expectes et sustineas necesse est, Mart. 9, 3, 13:

neque jam sustineri poterat,

Caes. B. G. 2, 6; cf. Cic. Fam. 12, 6, 4; Liv. 29, 6, 17.—

With obj.-clause (mostly with a negative: non sustinet, he cannot bear, cannot endure; he does not take upon himself, does not venture):

non sustineo esse conscius mihi dissimulati judicii mei,

Quint. 3, 6, 64:

non impositos supremis ignibus artus Sustinuit spectare parens,

Ov. M. 13, 584;

so negatively,

id. ib. 1, 530; 6, 367; 6, 606; 9, 439; 10, 47; id. F. 4, 850; Vell. 2, 86, 2. —

In a negative interrog.: sustinebant tales viri, se tot senatoribus, etc.... non credidisse? tantae populi Romani voluntati restitisse? Sustineant. Reperiemus, etc.,

Cic. Verr. 2, 1, 4, § 10:

hoc quidem quis hominum sustineat petulans esse ad alterius arbitrium?

Quint. 12, 9, 10; 3, 6, 64:

deserere officii sui partes,

Plin. Ep. 9, 13, 16; 9, 13, 6:

Parmenionem rursus castigare non sustinebat,

Curt. 4, 13, 8; 6, 1, 15:

nec solus bibere sustineo,

id. 7, 5, 12; 7, 6, 15; 8, 5, 7; Vell. 2, 86, 2; Suet. Caes. 75.—Affirmatively:

quem in vinculis habituri erant, sustinuere venerari,

Curt. 5, 10, 13:

colloqui cum eo, quem damnaverat, sustinuit,

id. 6, 8, 16; 7, 5, 38; 10, 5, 25:

quae se praeferre Dianae Sustinuit,

took upon herself, presumed, Ov. M. 11, 322; so,

sustinet ire illuc,

id. ib. 4, 447; 6, 563; id. H. 5, 32; Phaedr. 4, 16, 8: aliquem videre, Auct. Cons. Liv. 135:

si quis aquam... haurire sustineat,

Plin. 30, 7, 20, § 64:

mentiri,

Petr. 116.—

(Acc. to I. B.) To hold in, stop, stay, check, restrain; to keep back, put off, defer, delay:

est igitur prudentis sustinere ut currum sic impetum benevolentiae,

Cic. Lael. 17, 63; so,

impetum hostis,

Caes. B. G. 1, 24; 1, 26; 2, 11;

3, 2 et saep.: subitas hostium incursiones,

Hirt. B. G. 8, 11; cf.:

Curio praemittit equites, qui primum impetum sustineant ac morentur,

Caes. B. C. 2, 26:

bellum consilio,

Liv. 3, 60, 1:

assensus lubricos,

Cic. Ac. 2, 34, 108:

sustinenda solutio est nominis Caerelliani,

id. Att. 12, 51, 3:

oppugnationem ad noctem,

Caes. B. G. 5, 37, 6:

rem in noctem,

Liv. 5, 35, 7:

iram,

id. 2, 19, 4.

1) входить, въезжать, вступать, следовать, двигаться (между), вклиниваться

2) находиться между, простираться посредине (silvae, quae intercedunt inter eos Cs)

3) протекать, проходить (тем временем)

4)

а) случаться, приключаться, возникать, происходить (в промежутке или между кем-л.) (parvis momentis magni casūs intercedunt Cs; ira inter eos intercessit Ter)

б) состояться (senatūs consultum intercessit C)

5) противиться, возражать ( alicui и alicui rei C); протестовать ( tribunus intercessit L)

6) выступать посредником, посредничать (i. ad invidiam leniendam Su)

7) вступаться, выступать поручителем, ручаться (magnam pecuniam pro aliquo i. C)

8) присоединяться (si tertius intercedit Pl)