-
1 superbia
1) высокомерие, чванство, надменность ( insolens C)2) гордость, чувство собственного достоинства3) высокое качество ( in piris PM) -
2 Dünkel
Dünkel, fastus (verächtlicher Blick, mit dem man auf andere herabsieht). – superba insolentia od. insolens superbia (das ungebührliche Benehmen des Hochmütigen). – stulta arrogantia (dummstolze Anmaßung). – inanis arrogantia (nichtige Anmaßung). – inanis superbia (nichtiger Hochmut). – der D. der Patrizier, spiritus patricii: voll D., s. dünkelhaft: einen D. haben, D. besitzen, s. dünkelhaft (sein): es verrät D., zu etc., arrogans od. arrogantis est mit folg. Infin.
-
3 Чванство
- superbia (insolens); -
4 übermütig
übermütig, insolens. insolentiā elatus (sich überhebend) – intemperans (schonungslos). – superbus. superbiā sese efferens (hochmütig); verb. insolens et superbus. – üb. Benehmen, Wesen, s. Übermut. – üb. sein, superbire: insolenter od. insolentius od. superbiā se efferre: üb. werden, insolescere (z.B. von animus humanus); superbire coepisse; insolentius se efferre coepisse: sich üb. betragen, superbum se praebere (z.B. in fortuna).
-
5 Надменный
- arrogans (homo); superbus (insolens et s.; superba fastidia pati); superbia elatus; celsus (c. et ferox); fastidiosus (in pares); tumidus (successu; homo); sublatus; magnificus; inflatus; ferox; insolens;• становиться надменным - alte tumescere;
• быть надменным - tumere (sapientis animus nunquam tumet);
• он делает это только по причине своей надменности - superbia inflatus / incitatus / abreptus hoc facit;
• он слишком надменен - effert se insolentius;
-
6 fastidium
fastīdĭum, ĭi, n. [cf. 2. fastus], a loathing, aversion for any thing, esp. for any sort of enjoyment (very freq. and class.; cf. taedium, nausea, etc.).I.Lit., nausea, squeamishness, loathing, distaste for food:2.cibi satietas et fastidium,
Cic. Inv. 1, 17, 25:mel fastidium creat,
Plin. 22, 24, 50, § 109:fastidium abigere,
id. 23, 9, 81, § 161:auferre,
id. 19, 8, 38, § 127:discutere,
id. 23, 1, 27, § 54:detrahere,
id. 22, 25, 74, § 155.—In plur.:magna movet stomacho fastidia, etc.,
Hor. S. 2, 4, 78; 2, 2, 14; 2, 6, 86; Juv. 14, 184; Plin. 26, 7, 25, § 41 al.—Esp. of a spoiled, pampered taste, niceness, daintiness, delicacy, Varr. R. R. 3, 9, 18: tantum in illis esse fastidium;B.ut nollent attingere nisi eodem die captum piscem,
Sen. Q. N. 3, 18; cf. Vulg. Ezech. 16, 31.—Transf. to sight:II. A.oculorum in hominum insolentium indignitate fastidium,
Cic. Fam. 2, 16, 2.—In gen.:B.ab aliqua re celerrime fastidio quodam et satietate abalienari,
Cic. de Or. 3, 25, 98; cf.: si (eloquentia) et ex copia satietatem et ex amplitudine fastidium tulerit, Quint. 5, 14, 30:nescis quantum interdum afferat hominibus fastidii, quantum satietatis,
Cic. Mur. 9, 21:satiari fastidio similitudinis,
id. de Or. 3, 50, 193:nulla voluptas est, quae non assiduitate fastidium pariat,
Plin. 12, 17, 40, § 81:vitato assiduitatis fastidio,
Suet. Tib. 10:rudem esse omnino in nostris poëtis, aut inertissimae segnitiae est, aut fastidii delicatissimi,
Cic. Fin. 1, 2, 5:quae habent ad res certas vitiosam offensionem atque fastidium,
id. Tusc. 4, 10, 23:audiendi,
id. Opt. Gen. 4, 12:insolens domesticarum rerum,
id. Fin. 1, 3, 10:omnis stultitia laborat fastidio sui,
Sen. Ep. 9 fin.:nec id fit fastidio meo,
Cic. Phil. 12, 8, 20:ne sit fastidio Graecos sequi,
Plin. 7, 1, 1, § 8:ipsum lignum in fastidio est,
is despised, id. 12, 19, 42, § 91; cf.:aliquid fastidio damnare,
id. 11, 2, 1, § 4: non omnia (i. e. arbores) in omnibus locis nasci docuimus, nec translata vivere: hoc alias fastidio evenit, fastidious or delicate nature, id. 16, 32, 58, § 134.—In plur.:non tam ea, quae recta essent, probari, quam quae prava sunt, fastidiis adhaerescere,
Cic. de Or. 1, 61, 258; cf.:spectatoris fastidia ferre superbi,
Hor. Ep. 2, 1, 215:opem ferre poëtis antiquis contra fastidia nostra,
id. S. 1, 10, 7:matri longa decem tulerunt fastidia menses,
Verg. E. 4, 61.—In partic. (with the notion of fastus predominating), scornful contempt, haughtiness, pride (syn.:elatio, vanitas, arrogantia, superbia, fastus): ex eorum (divitiorum) fastidio et superbia (regna) nata esse commemorant,
Cic. Rep. 1, 32 Mos. N. cr.; cf.:superbiam magno opere, fastidium arrogantiamque fugiamus,
id. Off. 1, 26, 90; id. Agr. 1, 7, 20; cf.:superbia et fastidio amplissimos honores repudiare,
Plin. Pan. 55, 4:si essent arrogantes, non possem ferre fastidium,
id. Phil. 10, 9, 18:efferri fastidio et contumaciā,
Cic. Lael. 15, 54.—In plur.:superba pati fastidia?
Verg. E. 2, 15:oderunt fastidia divi,
Tib. 1, 8, 69:qui tulerit Meroes fastidia longa superbae,
Calp. E. 11, 50:veteris fastidia quercus,
Juv. 14, 184. -
7 Superbus
sŭperbus, a, um, adj. [super; cf. Gr. huperbios].I.In a bad sense, that thinks himself above others, haughty, proud, arrogant, insolent, discourteous, uncivil, rude, supercilious, domineering (cf.: arrogans, insolens, fastidiosus, vanus, elatus): reges odisse superbos, Poët. ap. Cic. Att. 6, 3, 7:b.reges,
Lucr. 5, 1222:domini,
id. 2, 1091; Verg. A. 12, 236:juvenis,
id. ib. 3, 326; 10, [p. 1805] 514:victor,
id. G. 3, 226:non decet superbum esse hominem servom,
Plaut. As. 2, 4, 64:freti virtute et viribus superbi,
id. Am. 1, 1, 58:superbum se praebuit in fortunā,
Cic. Att. 8, 4, 1:vide ne superbi (animi) sit aspernari ejusdem liberalitatem,
id. Fam. 4, 9, 4:atque meo nunc Superbus incedis malo,
Hor. Epod. 15, 18:licet superbus ambules pecuniā,
id. ib. 4, 5:opibus superbi,
Verg. A. 5, 268:utrum superbiorem te pecunia facit, an quod te imperator consulit,
Cic. Fam. 7, 13, 1:laudato pavone superbior,
Ov. M. 13, 802:homines superbissimi,
Sall. J. 31, 12;Auct. B. Afr. 57, 6: eum, qui de suā unius sententiā omnia gerat, superbum judico magis quam sapientem,
Liv. 44, 22, 11:non respondere vereor, ne superbum sit,
id. 42, 40, 2.—In a pun on the literal meaning of super: Merc. Faciam ego te superbum, nisi hinc abis. So. Quonam modo? Merc. Auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero, I will make you, i. e. one who rides or is carried, rather than walks, Plaut. Am. 1, 1, 201.—Transf., of things concr. or abstr.:B.aures,
Liv. 34, 5, 13:oculi,
Ov. M. 6, 169:arces,
Hor. Epod. 7, 5:postisque superbos Unguit amaracino,
Lucr. 4, 1179:sceptra,
id. 5, 1137:voces,
id. 5, 1173:dens,
delicate, fastidious, squeamish, Hor. S. 2, 6, 87:corpus,
id. ib. 2, 2, 109:inguen,
id. Epod. 8, 19:manus,
Sen. Med. 205:vultus,
id. Herc. Fur. 721:non est inhumana virtus neque immanis neque superba,
Cic. Lael. 14, 50:victoria, quae naturā insolens et superba est,
id. Marcell. 3, 9:pax,
Liv. 9, 12, 1:jura,
id. 31, 29, 9; cf.:superbissima lex,
id. 4, 4, 10:mutatio vestis,
id. 9, 18, 4:vita,
Prop. 3, 11 (4, 10), 48:aures quarum est judicium superbissimum,
i. e. very severe, utterly impartial, Cic. Or. 44, 150:scilicet aspera mea natura, difficilis aditus, superba responsa,
uncivil, arrogant, id. Vatin. 3, 8:cujus tu superbissima decreta et preces repudiasti,
id. Pis. 27, 64:ipsum dicendi genus nihil superbum, nihil elatum saltem ac sublime desideret,
Quint. 6, 2, 19; cf. id. 11, 1, 37.—With foll. inf., Sil. 3, 374; 12, 433; 14, 646.— Neutr. absol.:reliqua multo major multitudo neque excluderetur suffragiis, ne superbum esset, nec valeret nimis, ne esset periculosum,
Cic. Rep. 2, 22, 39:superba loqui,
Prop. 1, 10, 22.—Superbum est, with a subject-clause, Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45; Ov. M. 13, 17.—Sŭperbus, i, m., surname of the younger Tarquin, the last king of Rome, Cic. Rep. 2, 15, 28; id. Tusc. 1, 16, 38; Liv. 1, 49, 1; Ov. F. 2, 718 al.; cf. Cic. Rep. 1, 37, 58.—II.In a good sense, proud, superior, excellent, distinguished; splendid, magnificent, superb ( poet. and in post-Aug. prose):B.quae (virtus) inter hanc fortunam et illam superba incedit cum magno utriusque contemptu,
Sen. Ep. 76, 21:populum late regem belloque superbum,
Verg. A. 1, 21:animae virtute et factis,
Sil. 10, 573:triumphus,
Hor. C. 1, 35, 3; 1, 37, 31:merum,
id. ib. 2, 14, 27; cf.:limina civium potentiorum,
id. Epod. 2, 7:postes,
id. C. 4, 15, 7:Tibur,
Verg. A. 7, 630:Phoebe superbe lyrā,
Tib. 4, 2, 22:sedes Dolopum,
Verg. A. 2, 785; Cat. 64, 85:domus,
Sen. Herc. Oet. 509:dapes,
Mart. 3, 45, 3.—In partic.1.Superba pira, an excellent kind of pear, perh. the muscatel, Col. 5, 10, 18; Plin. 15, 15, 16, § 54; cf. superbia, II. B.—2.Olivae, of a very large and plump kind, Plin. 15, 3, 4, § 17.—3. (α).Form sŭ-perbē, Plaut. Merc. 5, 4, 38; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 22; Lucr. 5, 1224:(β).imperare,
Caes. B. G. 1, 31 (with crudeliter); Liv. 2, 45, 6 (with insolenter); 37, 10, 2 (with contemptim); 24, 25, 8 (opp. humiliter); 9, 14;10, 10: Rhodii, superbe commemoratis meritis suis, etc.,
id. 44, 14, 8.—Form sŭperbĭter (anteclass.), Naev. and Afran. ap. Non. 515, 10 sq.; 516, 1; Enn. ap. Prisc. p. 1010 P. (Enn. p. 180, 40 Vahl.).—b.Comp.:c.superbius,
Cic. Imp. Pomp. 5, 11:preces alicujus superbius accipere,
Tac. A. 2, 37.—Sup.:superbissime,
Cic. Pis. 27, 64. -
8 superbus
sŭperbus, a, um, adj. [super; cf. Gr. huperbios].I.In a bad sense, that thinks himself above others, haughty, proud, arrogant, insolent, discourteous, uncivil, rude, supercilious, domineering (cf.: arrogans, insolens, fastidiosus, vanus, elatus): reges odisse superbos, Poët. ap. Cic. Att. 6, 3, 7:b.reges,
Lucr. 5, 1222:domini,
id. 2, 1091; Verg. A. 12, 236:juvenis,
id. ib. 3, 326; 10, [p. 1805] 514:victor,
id. G. 3, 226:non decet superbum esse hominem servom,
Plaut. As. 2, 4, 64:freti virtute et viribus superbi,
id. Am. 1, 1, 58:superbum se praebuit in fortunā,
Cic. Att. 8, 4, 1:vide ne superbi (animi) sit aspernari ejusdem liberalitatem,
id. Fam. 4, 9, 4:atque meo nunc Superbus incedis malo,
Hor. Epod. 15, 18:licet superbus ambules pecuniā,
id. ib. 4, 5:opibus superbi,
Verg. A. 5, 268:utrum superbiorem te pecunia facit, an quod te imperator consulit,
Cic. Fam. 7, 13, 1:laudato pavone superbior,
Ov. M. 13, 802:homines superbissimi,
Sall. J. 31, 12;Auct. B. Afr. 57, 6: eum, qui de suā unius sententiā omnia gerat, superbum judico magis quam sapientem,
Liv. 44, 22, 11:non respondere vereor, ne superbum sit,
id. 42, 40, 2.—In a pun on the literal meaning of super: Merc. Faciam ego te superbum, nisi hinc abis. So. Quonam modo? Merc. Auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero, I will make you, i. e. one who rides or is carried, rather than walks, Plaut. Am. 1, 1, 201.—Transf., of things concr. or abstr.:B.aures,
Liv. 34, 5, 13:oculi,
Ov. M. 6, 169:arces,
Hor. Epod. 7, 5:postisque superbos Unguit amaracino,
Lucr. 4, 1179:sceptra,
id. 5, 1137:voces,
id. 5, 1173:dens,
delicate, fastidious, squeamish, Hor. S. 2, 6, 87:corpus,
id. ib. 2, 2, 109:inguen,
id. Epod. 8, 19:manus,
Sen. Med. 205:vultus,
id. Herc. Fur. 721:non est inhumana virtus neque immanis neque superba,
Cic. Lael. 14, 50:victoria, quae naturā insolens et superba est,
id. Marcell. 3, 9:pax,
Liv. 9, 12, 1:jura,
id. 31, 29, 9; cf.:superbissima lex,
id. 4, 4, 10:mutatio vestis,
id. 9, 18, 4:vita,
Prop. 3, 11 (4, 10), 48:aures quarum est judicium superbissimum,
i. e. very severe, utterly impartial, Cic. Or. 44, 150:scilicet aspera mea natura, difficilis aditus, superba responsa,
uncivil, arrogant, id. Vatin. 3, 8:cujus tu superbissima decreta et preces repudiasti,
id. Pis. 27, 64:ipsum dicendi genus nihil superbum, nihil elatum saltem ac sublime desideret,
Quint. 6, 2, 19; cf. id. 11, 1, 37.—With foll. inf., Sil. 3, 374; 12, 433; 14, 646.— Neutr. absol.:reliqua multo major multitudo neque excluderetur suffragiis, ne superbum esset, nec valeret nimis, ne esset periculosum,
Cic. Rep. 2, 22, 39:superba loqui,
Prop. 1, 10, 22.—Superbum est, with a subject-clause, Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45; Ov. M. 13, 17.—Sŭperbus, i, m., surname of the younger Tarquin, the last king of Rome, Cic. Rep. 2, 15, 28; id. Tusc. 1, 16, 38; Liv. 1, 49, 1; Ov. F. 2, 718 al.; cf. Cic. Rep. 1, 37, 58.—II.In a good sense, proud, superior, excellent, distinguished; splendid, magnificent, superb ( poet. and in post-Aug. prose):B.quae (virtus) inter hanc fortunam et illam superba incedit cum magno utriusque contemptu,
Sen. Ep. 76, 21:populum late regem belloque superbum,
Verg. A. 1, 21:animae virtute et factis,
Sil. 10, 573:triumphus,
Hor. C. 1, 35, 3; 1, 37, 31:merum,
id. ib. 2, 14, 27; cf.:limina civium potentiorum,
id. Epod. 2, 7:postes,
id. C. 4, 15, 7:Tibur,
Verg. A. 7, 630:Phoebe superbe lyrā,
Tib. 4, 2, 22:sedes Dolopum,
Verg. A. 2, 785; Cat. 64, 85:domus,
Sen. Herc. Oet. 509:dapes,
Mart. 3, 45, 3.—In partic.1.Superba pira, an excellent kind of pear, perh. the muscatel, Col. 5, 10, 18; Plin. 15, 15, 16, § 54; cf. superbia, II. B.—2.Olivae, of a very large and plump kind, Plin. 15, 3, 4, § 17.—3. (α).Form sŭ-perbē, Plaut. Merc. 5, 4, 38; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 22; Lucr. 5, 1224:(β).imperare,
Caes. B. G. 1, 31 (with crudeliter); Liv. 2, 45, 6 (with insolenter); 37, 10, 2 (with contemptim); 24, 25, 8 (opp. humiliter); 9, 14;10, 10: Rhodii, superbe commemoratis meritis suis, etc.,
id. 44, 14, 8.—Form sŭperbĭter (anteclass.), Naev. and Afran. ap. Non. 515, 10 sq.; 516, 1; Enn. ap. Prisc. p. 1010 P. (Enn. p. 180, 40 Vahl.).—b.Comp.:c.superbius,
Cic. Imp. Pomp. 5, 11:preces alicujus superbius accipere,
Tac. A. 2, 37.—Sup.:superbissime,
Cic. Pis. 27, 64. -
9 stolz
stolz, superbus (hochmütig). – insolens (übermütig). – arrogans (anmaßend). – fastidiosus (mit Geringschätzung auf andere blickend). – magnificus. splendidus (prächtig, v. Dingen, s. »herrlich« den Untersch.). – stolz auf etwas, elatus, sublatus alqā re. – ein st. Benehmen, Wesen, s. Stolz. – st. sein, magnos gerere spiritus; inani superbiā tumere: st. sein auf etwas, superbire alqā re (sich mit etwas brüsten); alqā re inflatum esse. alqā re tumere (durch od. über etwas aufgeblasen sein); alqāve elatum esse (durch etw. hochmütig geworden sein, z.B. opibus): alqā re gloriari (mit etwas prahlen, z.B. vitiis). – st. werden, superbum esse coepisse; magnos spiritus od. magnam arrogantiam sibi sumere: unerträglich st. werden, haud tolerandam sibi sumere arrogantiam: so st. werden, daß etc., eo insolentiae procedere, ut etc. – jmd. st. machen, alqm superbum facere. alci spiritus afferre (beide v. Dingen): jmd. unerträglich st. machen, inflare alcis animum ad intolerabilem superbiam (z.B. v. Glück). – Adv.superbe; insolenter; arroganter. – sich st. betragen, benehmen (ein st. Betragen annehmen), elatius se gerere; insolentius se efferre; magnifice se iactare (sich stolz brüsten): sich im Glücke st. betragen, praebere se superbum in fortuna: st. tun, superbire; fastidire.
-
10 Высокомерие
- arrogantia; superbia (insolens); ferocia (ferociae flatus); tumor (vanum tumorem habere); spiritus (spiritus patricii); supercilium; fastidium;• удовлетворить высокомерие - animos capere;
-
11 Надменность
- arrogantia; superbia (insolens); contumacia; tumor (animi); magnificentia; fastus; insolentia;• надменность сначала родилась от чрезмерного богатства и изобилия - ex copia atque rerum affluentia primo arrogantia nata est;
• предосудительно о самом себе говорить с надменностию - deforme est de se ipso praedicare, falsa praesertim, et cum irrisione audientium imitare militem gloriosum;
-
12 effero
1.ef-fĕro or ecfĕro (cf. Neue, Formenl. 2, 766), extŭli, ēlatum, efferre or ecferre, v. a., to bring or carry out, to bring forth (very freq. and class.).I.Lit.A.In gen.:B.ex navi,
Plaut. Am. 2, 1, 82; cf.tela, etc., ex aedibus Cethegi,
Cic. Cat. 3, 3 fin.:argentum jubeo jam intus efferri foras,
Plaut. Bacch. 1, 1, 62; cf. id. ib. 4, 9, 127; id. Most. 2, 1, 58; id. Mil. 4, 8, 4:argentum ad aliquem,
id. Epid. 5, 1, 27; id. Truc. 3, 1, 16:machaeram huc,
id. Mil. 2, 5, 53; cf. id. Stich. 2, 2, 28:puerum extra aedes usquam,
Ter. Hec. 4, 1, 48:cistellam domo,
id. Eun. 4, 6, 15; cf.:cibaria sibi quemque domo,
Caes. B. G. 1, 5, 3:frumentum ab Ilerda,
id. B. C. 1, 78, 1:piscem de custodia,
Col. 8, 17 fin.:litteras,
Caes. B. G. 5, 45, 4:mucronem,
Cic. Cat. 2, 1, 2; cf.:vexilla, signa, arma (e castris, extra fines, etc.),
Liv. 10, 19; 27, 2; 29, 21; Tac. H. 3, 31 al.:ferrum a latere deripuit, elatumque deferebat in pectus,
id. A. 1, 35 fin.: Colchis pedem, Enn. ap. Non. 297, 20; so,pedem,
Verg. A. 2, 657; cf.pedem aedibus,
Plaut. Bacch. 3, 3, 19:pedem portā,
Cic. Att. 6, 8, 5; 7, 2, 6; Suet. Tib. 38:pedem quoquam,
Plaut. Capt. 2, 3, 97:se hinc (ignis),
Lucr. 6, 89 and 385:se vallo (equus),
Tac. A. 15, 7:Furium longius extulit cursus,
Liv. 3, 5; cf.:Messium impetus per hostes extulit,
id. 4, 29.—In partic.1.Like the Gr. ekpherô, to carry out (of the house) for burial, to bear to the grave, to bury (cf.: cremo, humo, sepelio, prosequor): optumum'st Loces illum efferendum;b.nam jam credo mortuus est,
Plaut. Aul. 3, 6, 32; id. Most. 4, 3, 8 sqq.; Ter. And. 1, 1, 90 Don. and Ruhnk.; 1, 1, 101; Cic. N. D. 3, 32, 80; Nep. Att. 17; Liv. 2, 33; 3, 18 fin.; Quint. 8, 5, 21; Suet. Aug. 99; Hor. S. 2, 5, 85; Vulg. Luc. 7, 12.—Transf.: meo unius funere elata populi Romani esset res publica, carried to burial, i. e. overthrown, destroyed, Liv. 28, 28; 24, 22; 31, 29.—2.Of a fruit-bearing soil, to bring forth, bear, produce:b.id, quod agri efferant,
Cic. Rep. 2, 4 fin.; id. Brut. 4, 16; cf. also id. Verr. 2, 3, 47 fin.; 86 al.—Transf.:3.ea, quae efferant aliquid ex sese, perfectiores habere naturas quam, etc.,
Cic. N. D. 2, 33 fin.; cf. Quint. 10, 1, 109; poet.:(Italia) genus acre virum,
Verg. G. 2, 169.—Of motion in an upward direction (cf.: erigo and educo, II. B. 1.), to lift up, elevate, raise, exalt, Lucil. ap. Non. 297, 25:II.aliquem in murum,
Caes. B. G. 7, 47 fin.:pars operis in altitudinem turris elata,
id. B. C. 2, 8 fin.; cf. Quint. 11, 3, 103; and Suet. Calig. 32:corvus e conspectu elatus,
Liv. 7, 26:pulvis elatus,
id. 4, 33:elata super capita scuta,
Tac. H. 3, 27: jubar (luna), Petron. Poët. 89, 2, 54; poet.:caput Auctumnus agris extulit,
Hor. Epod. 2, 18.Trop.A.To set forth, spread abroad, utter, publish, proclaim:2.clamorem,
to raise, Plaut. Am. 1, 1, 73:quod neque in vulgum disciplinam efferri velint, neque, etc.,
Caes. B. G. 6, 14, 4; cf. Plin. 2, 12, 9:vocem ejus in vulgus,
Tac. A. 12, 21:tuum peccatum foras,
Ter. Phorm. 5, 7, 65 Ruhnk.:hoc foras,
Cic. Phil. 10, 3; so,clandestina consilia,
Caes. B. G. 7, 1, 6:rem,
id. ib. 7, 2, 2:has meas ineptias,
Cic. de Or. 1, 24, 111:divinitus dicta,
id. ib. 3, 1 fin. et saep.—With a rel. clause:posteaquam in volgus militum elatum est, qua arrogantia in colloquio Ariovistus usus, etc.,
Caes. B. G. 1, 46, 4.—In partic., of speech, to utter, pronounce, express, declare:B.verbum de verbo expressum extulit,
Ter. Ad. prol. 11:ut verba inter se ra tione conjuncta sententiam efferant,
Varr. L. L. 8, § 1 Müll.:si graves sententiae inconditis verbis efferuntur,
Cic. Or. 44, 150; cf. Quint. 9, 4, 13:quae incisim aut membratim efferuntur, ea, etc.,
Cic. Or. 67; cf. Quint. 9, 4, 33; 8, 3, 40; 10, 2, 17: pleraque utroque modo efferuntur, luxuriatur, luxuriat, etc., id. 9, 3, 7; cf. id. 1, 5, 16; 64; 2, 14, 2.—In the pass., qs. to be carried out of one's self by passions, feelings, etc.; to be carried away, transported, hurried away: usque adeo studio atque odio illius efferor ira, Lucil. ap. Cic. Tusc. 4, 21 fin.; so,C.studio,
Cic. de Sen. 23, 83; id. Att. 1, 8, 2; id. N. D. 1, 20 fin.; Caes. B. C. 1, 45, 2; cf.cupiditate,
Cic. Div. 1, 24, 49:vi naturae atque ingenii,
id. Mur. 31, 65:laetitia,
id. Deiot. 9, 26 (cf. act.:comitia ista praeclara, quae me laetitia extulerunt,
id. Fam. 2, 10):incredibili gaudio,
id. Fam. 10, 12, 2; cf. id. Rep. 3, 30; Suet. Caes. 22:voluptate canendi ac saltandi,
id. Calig. 54:popularitate,
id. Ner. 53.—(Acc. to I. B. 3.) To raise, elevate, exalt:2.pretia alicujus rei,
Varr. R. R. 3, 6 fin.:quorum animi altius se extulerunt,
Cic. Rep. 3, 3:aliquem ad summum imperium per omnes honorum gradus,
id. Cat. 1, 11, 28; cf.:aliquem supra leges,
Tac. A. 2, 34; and:aliquem geminatis consulatibus,
id. ib. 1, 3; cf. also id. ib. 4, 40:aliquem pecunia aut honore,
Sall. J. 49, 4:patriam demersam extuli,
Cic. Sull. 31, 87; cf. Nep. Dion. 6; Cic. Prov. Cons. 14, 34:aliquem maximis laudibus,
id. Off. 2, 10, 36; cf. Caes. B. C. 3, 87:aliquem summis laudibus ad caelum,
Cic. Fam. 9, 14; cf. Nep. Dion. 7 fin.:aliquid maximis laudibus,
Cic. Lael. 7, 24:aliquem laudibus,
Tac. A. 3, 72:aliquem verbis,
Cic. de Or. 3, 14, 52:aliquid versibus,
id. Rep. 1, 14;and simply aliquid,
id. Verr. 2, 4, 56; Tac. A. 2, 63:aliquem in summum odium,
id. H. 4, 42; cf.:rem in summam invidiam,
Quint. 8, 4, 19.—In partic., with se, to raise, elevate one's self; to rise, advance (cf.:b.appareo, eluceo, exsisto): cum (virtus) se extulit et ostendit suum lumen,
Cic. Lael. 27; cf.so with a figure borrowed from the heavenly bodies: qua in urbe (Athenis) primum se orator extulit,
id. Brut. 7, 26:volo se efferat in adolescente fecunditas,
id. de Or. 2, 21.—In a bad sense, with se, or in the [p. 629] pass., to lift up one's self, to carry one's self high; to be puffed up, haughty, proud on account of any thing (the figure being borrowed from a prancing horse; cf. Liv. 30, 20; and Quint. 10, 3, 10):D.nec cohibendo efferentem se fortunam, quanto altius elatus erat, eo foedius corruit (Atilius),
Liv. 30, 30:quod aut cupias ardenter aut adeptus ecferas te insolenter,
Cic. Tusc. 4, 17, 39:qui enim victoria se ecferunt, quasi victos nos intuentur,
id. Fam. 9, 2, 2; cf.:se altius et incivilius,
Flor. 1, 26, 8:sese audacia, scelere atque superbia,
Sall. J. 14, 11:hic me magnifice effero,
Ter. Heaut. 4, 3, 31:(fortunati) efferuntur fere fastidio et contumacia,
Cic. Lael. 15, 54:se efferre in potestate,
to be insolent in office, id. de Or. 2, 84, 342.—Esp. freq. in the part. perf.:stulta ac barbara arrogantia elati,
Caes. B. C. 3, 59, 3:recenti victoria,
id. B. G. 5, 47, 4:spe celeris victoriae,
id. ib. 7, 47, 3:gloria,
id. B. C. 3, 79, 6:elatus et inflatus his rebus,
Cic. Agr. 2, 35, 97:secunda fortuna magnisque opibus,
Nep. Alcib. 7, 3; id. Milt. 7, 2:elatus ad vanam fiduciam,
Curt. 3, 19, 10;but also: ad justam fiduciam,
Liv. 27, 8, 7 et saep.—In the act. (rare, and with a fig. perh. borrowed from the wind): is demum vir erit, cujus animum nec prospera (fortuna) flatu suo efferet ( elates, inflates), nec adversa infringet, Liv. 45, 8 fin. —Ante-class. and very rare, to carry out to the end, to support, endure: laborem, Att. ap. Cic. Sest. 48; cf.: malum patiendo, to get rid of, do away with, Cic. Poët. Tusc. 4, 29, 63 (but not in Lucr. 1, 141, where the better reading is sufferre).—Hence, ēlā-tus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 3. and II. C. 2.), exalted, lofty, high (rare; cf.: superbus, insolens, arrogans, etc.).A.Lit.:B.modo in elatiora modo in depressiora clivi,
Col. 2, 4, 10:elatissimae lucernae,
Tert. Apol. 53.—Trop.:2.animus magnus elatusque,
Cic. Off. 1, 18, 61; id. Tusc. 1, 40, 96:verba,
high-sounding, id. Or. 36, 124;hoc casu elatior Julianus,
Amm. 21, 4, 7; Vulg. Rom. 1, 30:insula opibus,
Nep. Milt. 7, 2. — Adv.: ēlāte, loftily, proudly:elate et ample loqui, opp. humiliter demisseque sentire,
Cic. Tusc. 5, 9:dicere (opp. summisse),
id. Opt. Gen. 4, 10.— Comp.:se gerere,
Nep. Paus. 2, 3:elatius et arrogantius praefatur,
Gell. 9, 15, 4.ef-fĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [ex-ferus], to make wild, savage, fierce (class.; most freq. since the Aug. per.).I.Physically:II.terram immanitate beluarum efferari,
Cic. N. D. 2, 39, 99:speciem oris,
Liv. 2, 23; cf.vultum,
Suet. Calig. 50:efferantia sese ulcera,
becoming aggravated, malignant, Plin. 26, 14, 87, § 146.— Poet.:Mars efferat aurum,
i. e. works up into weapons, Stat. Achill. 1, 425; cf.:homo qui magnae artis subtilitate tantum efferavit argentum,
i. e. wrought into the figures of beasts, App. M. 5, p. 159, 14.—Mentally:gentes sic immanitate efferatae,
Cic. N. D. 1, 23; cf. id. Tusc. 4, 14, 32:militem dux ipse efferavit,
Liv. 23, 5; cf. id. 2, 29:animos,
id. 1, 19; 25, 26:ingenia,
Curt. 8, 2; 9, 19:efferavit ea caedes Thebanos omnes ad exsecrabile odium Romanorum,
exasperated, Liv. 33, 29; cf. Vulg. Dan. 8, 7.—Hence, effĕrātus, a, um, P. a., wild, savage, fierce:sunt enim multa ecferata et immania, quaedam autem humanitatis quoque habent primam speciem,
Cic. Tusc. 4, 14, 32:vultus,
Petr. 82, 1:animi,
Vulg. 2 Macc. 5, 11.— Comp.:mores ritusque,
Liv. 34, 24.— Sup.:effectus,
Sen. Ep. 121, 4:canes in homines,
Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 3, 18.— Adv.: effĕrāte, fiercely:saevire,
Lact. 5, 20, 10. -
13 insolentia
in-sŏlentĭa, ae, f. [insolens].I. A.In gen.:B.fori, judiciorumque,
Cic. Rosc. Am. 31, 88:itineris,
Sall. J. 94, 2:loci,
Cic. Deiot. 2, 5:voluptatum,
id. Cael. 31, 75:disputationis,
id. de Or. 1, 22.—Rhet., unusualness, novelty, strangeness, affectedness in the choice of words:II.orationis,
Cic. Brut. 82, 284:verborum,
id. de Or. 3, 13:peregrina,
id. ib. 12.—In plur.:insolentias verborum a veteribus dictorum respuere,
Gell. 13, 21, 22.—Want of moderation, pride, haughtiness, arrogance, insolence:illa tua singularis insolentia, superbia, contumacia,
id. Verr. 2, 4, 41, § 89; id. ib. 2, 3, 44, § 106; lavish indulgence; opp. continentiam, id. Phil. 9, 6, 13; id. Fam. 9, 20, 1:hominis,
id. de Or. 2, 52, 209:modeste insolentiam suam continere,
id. Agr. 1, 6, 18:ex secundis rebus,
Sall. J. 40, 5:insolentiam alicui obicere,
Nep. Epam. 5:gloriae,
id. Ag. 5. — Plur.:spiritus a noxiorum insolentiis premitur,
Phaedr. 3, epil. 31.
См. также в других словарях:
Sieg — 1. Aller Sieg von Gott. – Simrock, 9527; Venedey, 148. Wahlspruch des Franz von Sickingen. 2. Besser den Sieg verlieren als das Leben. It.: È meglio perder la vittoria che la vita. (Pazzaglia, 412, 2.) 3. Da ist der Sieg nicht schwer, wo der… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon