Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

insolens+superbia

  • 1 superbia

    ae f. [ superbus ]
    1) высокомерие, чванство, надменность ( insolens C)
    2) гордость, чувство собственного достоинства

    Латинско-русский словарь > superbia

  • 2 Dünkel

    Dünkel, fastus (verächtlicher Blick, mit dem man auf andere herabsieht). – superba insolentia od. insolens superbia (das ungebührliche Benehmen des Hochmütigen). – stulta arrogantia (dummstolze Anmaßung). – inanis arrogantia (nichtige Anmaßung). – inanis superbia (nichtiger Hochmut). – der D. der Patrizier, spiritus patricii: voll D., s. dünkelhaft: einen D. haben, D. besitzen, s. dünkelhaft (sein): es verrät D., zu etc., arrogans od. arrogantis est mit folg. Infin.

    deutsch-lateinisches > Dünkel

  • 3 Чванство

    - superbia (insolens);

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Чванство

  • 4 übermütig

    übermütig, insolens. insolentiā elatus (sich überhebend) – intemperans (schonungslos). – superbus. superbiā sese efferens (hochmütig); verb. insolens et superbus. – üb. Benehmen, Wesen, s. Übermut. – üb. sein, superbire: insolenter od. insolentius od. superbiā se efferre: üb. werden, insolescere (z.B. von animus humanus); superbire coepisse; insolentius se efferre coepisse: sich üb. betragen, superbum se praebere (z.B. in fortuna).

    deutsch-lateinisches > übermütig

  • 5 Надменный

    - arrogans (homo); superbus (insolens et s.; superba fastidia pati); superbia elatus; celsus (c. et ferox); fastidiosus (in pares); tumidus (successu; homo); sublatus; magnificus; inflatus; ferox; insolens;

    • становиться надменным - alte tumescere;

    • быть надменным - tumere (sapientis animus nunquam tumet);

    • он делает это только по причине своей надменности - superbia inflatus / incitatus / abreptus hoc facit;

    • он слишком надменен - effert se insolentius;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Надменный

  • 6 fastidium

    fastīdĭum, ĭi, n. [cf. 2. fastus], a loathing, aversion for any thing, esp. for any sort of enjoyment (very freq. and class.; cf. taedium, nausea, etc.).
    I.
    Lit., nausea, squeamishness, loathing, distaste for food:

    cibi satietas et fastidium,

    Cic. Inv. 1, 17, 25:

    mel fastidium creat,

    Plin. 22, 24, 50, § 109:

    fastidium abigere,

    id. 23, 9, 81, § 161:

    auferre,

    id. 19, 8, 38, § 127:

    discutere,

    id. 23, 1, 27, § 54:

    detrahere,

    id. 22, 25, 74, § 155.—In plur.:

    magna movet stomacho fastidia, etc.,

    Hor. S. 2, 4, 78; 2, 2, 14; 2, 6, 86; Juv. 14, 184; Plin. 26, 7, 25, § 41 al.—
    2.
    Esp. of a spoiled, pampered taste, niceness, daintiness, delicacy, Varr. R. R. 3, 9, 18: tantum in illis esse fastidium;

    ut nollent attingere nisi eodem die captum piscem,

    Sen. Q. N. 3, 18; cf. Vulg. Ezech. 16, 31.—
    B.
    Transf. to sight:

    oculorum in hominum insolentium indignitate fastidium,

    Cic. Fam. 2, 16, 2.—
    II.
    Trop., dislike, aversion, disgust, fastidiousness.
    A.
    In gen.:

    ab aliqua re celerrime fastidio quodam et satietate abalienari,

    Cic. de Or. 3, 25, 98; cf.: si (eloquentia) et ex copia satietatem et ex amplitudine fastidium tulerit, Quint. 5, 14, 30:

    nescis quantum interdum afferat hominibus fastidii, quantum satietatis,

    Cic. Mur. 9, 21:

    satiari fastidio similitudinis,

    id. de Or. 3, 50, 193:

    nulla voluptas est, quae non assiduitate fastidium pariat,

    Plin. 12, 17, 40, § 81:

    vitato assiduitatis fastidio,

    Suet. Tib. 10:

    rudem esse omnino in nostris poëtis, aut inertissimae segnitiae est, aut fastidii delicatissimi,

    Cic. Fin. 1, 2, 5:

    quae habent ad res certas vitiosam offensionem atque fastidium,

    id. Tusc. 4, 10, 23:

    audiendi,

    id. Opt. Gen. 4, 12:

    insolens domesticarum rerum,

    id. Fin. 1, 3, 10:

    omnis stultitia laborat fastidio sui,

    Sen. Ep. 9 fin.:

    nec id fit fastidio meo,

    Cic. Phil. 12, 8, 20:

    ne sit fastidio Graecos sequi,

    Plin. 7, 1, 1, § 8:

    ipsum lignum in fastidio est,

    is despised, id. 12, 19, 42, § 91; cf.:

    aliquid fastidio damnare,

    id. 11, 2, 1, § 4: non omnia (i. e. arbores) in omnibus locis nasci docuimus, nec translata vivere: hoc alias fastidio evenit, fastidious or delicate nature, id. 16, 32, 58, § 134.—In plur.:

    non tam ea, quae recta essent, probari, quam quae prava sunt, fastidiis adhaerescere,

    Cic. de Or. 1, 61, 258; cf.:

    spectatoris fastidia ferre superbi,

    Hor. Ep. 2, 1, 215:

    opem ferre poëtis antiquis contra fastidia nostra,

    id. S. 1, 10, 7:

    matri longa decem tulerunt fastidia menses,

    Verg. E. 4, 61.—
    B.
    In partic. (with the notion of fastus predominating), scornful contempt, haughtiness, pride (syn.:

    elatio, vanitas, arrogantia, superbia, fastus): ex eorum (divitiorum) fastidio et superbia (regna) nata esse commemorant,

    Cic. Rep. 1, 32 Mos. N. cr.; cf.:

    superbiam magno opere, fastidium arrogantiamque fugiamus,

    id. Off. 1, 26, 90; id. Agr. 1, 7, 20; cf.:

    superbia et fastidio amplissimos honores repudiare,

    Plin. Pan. 55, 4:

    si essent arrogantes, non possem ferre fastidium,

    id. Phil. 10, 9, 18:

    efferri fastidio et contumaciā,

    Cic. Lael. 15, 54.—In plur.:

    superba pati fastidia?

    Verg. E. 2, 15:

    oderunt fastidia divi,

    Tib. 1, 8, 69:

    qui tulerit Meroes fastidia longa superbae,

    Calp. E. 11, 50:

    veteris fastidia quercus,

    Juv. 14, 184.

    Lewis & Short latin dictionary > fastidium

  • 7 Superbus

    sŭperbus, a, um, adj. [super; cf. Gr. huperbios].
    I.
    In a bad sense, that thinks himself above others, haughty, proud, arrogant, insolent, discourteous, uncivil, rude, supercilious, domineering (cf.: arrogans, insolens, fastidiosus, vanus, elatus): reges odisse superbos, Poët. ap. Cic. Att. 6, 3, 7:

    reges,

    Lucr. 5, 1222:

    domini,

    id. 2, 1091; Verg. A. 12, 236:

    juvenis,

    id. ib. 3, 326; 10, [p. 1805] 514:

    victor,

    id. G. 3, 226:

    non decet superbum esse hominem servom,

    Plaut. As. 2, 4, 64:

    freti virtute et viribus superbi,

    id. Am. 1, 1, 58:

    superbum se praebuit in fortunā,

    Cic. Att. 8, 4, 1:

    vide ne superbi (animi) sit aspernari ejusdem liberalitatem,

    id. Fam. 4, 9, 4:

    atque meo nunc Superbus incedis malo,

    Hor. Epod. 15, 18:

    licet superbus ambules pecuniā,

    id. ib. 4, 5:

    opibus superbi,

    Verg. A. 5, 268:

    utrum superbiorem te pecunia facit, an quod te imperator consulit,

    Cic. Fam. 7, 13, 1:

    laudato pavone superbior,

    Ov. M. 13, 802:

    homines superbissimi,

    Sall. J. 31, 12;

    Auct. B. Afr. 57, 6: eum, qui de suā unius sententiā omnia gerat, superbum judico magis quam sapientem,

    Liv. 44, 22, 11:

    non respondere vereor, ne superbum sit,

    id. 42, 40, 2.—In a pun on the literal meaning of super: Merc. Faciam ego te superbum, nisi hinc abis. So. Quonam modo? Merc. Auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero, I will make you, i. e. one who rides or is carried, rather than walks, Plaut. Am. 1, 1, 201.—
    b.
    Transf., of things concr. or abstr.:

    aures,

    Liv. 34, 5, 13:

    oculi,

    Ov. M. 6, 169:

    arces,

    Hor. Epod. 7, 5:

    postisque superbos Unguit amaracino,

    Lucr. 4, 1179:

    sceptra,

    id. 5, 1137:

    voces,

    id. 5, 1173:

    dens,

    delicate, fastidious, squeamish, Hor. S. 2, 6, 87:

    corpus,

    id. ib. 2, 2, 109:

    inguen,

    id. Epod. 8, 19:

    manus,

    Sen. Med. 205:

    vultus,

    id. Herc. Fur. 721:

    non est inhumana virtus neque immanis neque superba,

    Cic. Lael. 14, 50:

    victoria, quae naturā insolens et superba est,

    id. Marcell. 3, 9:

    pax,

    Liv. 9, 12, 1:

    jura,

    id. 31, 29, 9; cf.:

    superbissima lex,

    id. 4, 4, 10:

    mutatio vestis,

    id. 9, 18, 4:

    vita,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 48:

    aures quarum est judicium superbissimum,

    i. e. very severe, utterly impartial, Cic. Or. 44, 150:

    scilicet aspera mea natura, difficilis aditus, superba responsa,

    uncivil, arrogant, id. Vatin. 3, 8:

    cujus tu superbissima decreta et preces repudiasti,

    id. Pis. 27, 64:

    ipsum dicendi genus nihil superbum, nihil elatum saltem ac sublime desideret,

    Quint. 6, 2, 19; cf. id. 11, 1, 37.—With foll. inf., Sil. 3, 374; 12, 433; 14, 646.— Neutr. absol.:

    reliqua multo major multitudo neque excluderetur suffragiis, ne superbum esset, nec valeret nimis, ne esset periculosum,

    Cic. Rep. 2, 22, 39:

    superba loqui,

    Prop. 1, 10, 22.—Superbum est, with a subject-clause, Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45; Ov. M. 13, 17.—
    B.
    Sŭperbus, i, m., surname of the younger Tarquin, the last king of Rome, Cic. Rep. 2, 15, 28; id. Tusc. 1, 16, 38; Liv. 1, 49, 1; Ov. F. 2, 718 al.; cf. Cic. Rep. 1, 37, 58.—
    II.
    In a good sense, proud, superior, excellent, distinguished; splendid, magnificent, superb ( poet. and in post-Aug. prose):

    quae (virtus) inter hanc fortunam et illam superba incedit cum magno utriusque contemptu,

    Sen. Ep. 76, 21:

    populum late regem belloque superbum,

    Verg. A. 1, 21:

    animae virtute et factis,

    Sil. 10, 573:

    triumphus,

    Hor. C. 1, 35, 3; 1, 37, 31:

    merum,

    id. ib. 2, 14, 27; cf.:

    limina civium potentiorum,

    id. Epod. 2, 7:

    postes,

    id. C. 4, 15, 7:

    Tibur,

    Verg. A. 7, 630:

    Phoebe superbe lyrā,

    Tib. 4, 2, 22:

    sedes Dolopum,

    Verg. A. 2, 785; Cat. 64, 85:

    domus,

    Sen. Herc. Oet. 509:

    dapes,

    Mart. 3, 45, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    Superba pira, an excellent kind of pear, perh. the muscatel, Col. 5, 10, 18; Plin. 15, 15, 16, § 54; cf. superbia, II. B.—
    2.
    Olivae, of a very large and plump kind, Plin. 15, 3, 4, § 17.—
    3.
    Herba = chamaemeli, App. Herb. 23.—Hence, adv. (acc. to I.), haughtily, proudly, superciliously.
    (α).
    Form sŭ-perbē, Plaut. Merc. 5, 4, 38; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 22; Lucr. 5, 1224:

    imperare,

    Caes. B. G. 1, 31 (with crudeliter); Liv. 2, 45, 6 (with insolenter); 37, 10, 2 (with contemptim); 24, 25, 8 (opp. humiliter); 9, 14;

    10, 10: Rhodii, superbe commemoratis meritis suis, etc.,

    id. 44, 14, 8.—
    (β).
    Form sŭperbĭter (anteclass.), Naev. and Afran. ap. Non. 515, 10 sq.; 516, 1; Enn. ap. Prisc. p. 1010 P. (Enn. p. 180, 40 Vahl.).—
    b.
    Comp.:

    superbius,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 11:

    preces alicujus superbius accipere,

    Tac. A. 2, 37.—
    c.
    Sup.:

    superbissime,

    Cic. Pis. 27, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > Superbus

  • 8 superbus

    sŭperbus, a, um, adj. [super; cf. Gr. huperbios].
    I.
    In a bad sense, that thinks himself above others, haughty, proud, arrogant, insolent, discourteous, uncivil, rude, supercilious, domineering (cf.: arrogans, insolens, fastidiosus, vanus, elatus): reges odisse superbos, Poët. ap. Cic. Att. 6, 3, 7:

    reges,

    Lucr. 5, 1222:

    domini,

    id. 2, 1091; Verg. A. 12, 236:

    juvenis,

    id. ib. 3, 326; 10, [p. 1805] 514:

    victor,

    id. G. 3, 226:

    non decet superbum esse hominem servom,

    Plaut. As. 2, 4, 64:

    freti virtute et viribus superbi,

    id. Am. 1, 1, 58:

    superbum se praebuit in fortunā,

    Cic. Att. 8, 4, 1:

    vide ne superbi (animi) sit aspernari ejusdem liberalitatem,

    id. Fam. 4, 9, 4:

    atque meo nunc Superbus incedis malo,

    Hor. Epod. 15, 18:

    licet superbus ambules pecuniā,

    id. ib. 4, 5:

    opibus superbi,

    Verg. A. 5, 268:

    utrum superbiorem te pecunia facit, an quod te imperator consulit,

    Cic. Fam. 7, 13, 1:

    laudato pavone superbior,

    Ov. M. 13, 802:

    homines superbissimi,

    Sall. J. 31, 12;

    Auct. B. Afr. 57, 6: eum, qui de suā unius sententiā omnia gerat, superbum judico magis quam sapientem,

    Liv. 44, 22, 11:

    non respondere vereor, ne superbum sit,

    id. 42, 40, 2.—In a pun on the literal meaning of super: Merc. Faciam ego te superbum, nisi hinc abis. So. Quonam modo? Merc. Auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero, I will make you, i. e. one who rides or is carried, rather than walks, Plaut. Am. 1, 1, 201.—
    b.
    Transf., of things concr. or abstr.:

    aures,

    Liv. 34, 5, 13:

    oculi,

    Ov. M. 6, 169:

    arces,

    Hor. Epod. 7, 5:

    postisque superbos Unguit amaracino,

    Lucr. 4, 1179:

    sceptra,

    id. 5, 1137:

    voces,

    id. 5, 1173:

    dens,

    delicate, fastidious, squeamish, Hor. S. 2, 6, 87:

    corpus,

    id. ib. 2, 2, 109:

    inguen,

    id. Epod. 8, 19:

    manus,

    Sen. Med. 205:

    vultus,

    id. Herc. Fur. 721:

    non est inhumana virtus neque immanis neque superba,

    Cic. Lael. 14, 50:

    victoria, quae naturā insolens et superba est,

    id. Marcell. 3, 9:

    pax,

    Liv. 9, 12, 1:

    jura,

    id. 31, 29, 9; cf.:

    superbissima lex,

    id. 4, 4, 10:

    mutatio vestis,

    id. 9, 18, 4:

    vita,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 48:

    aures quarum est judicium superbissimum,

    i. e. very severe, utterly impartial, Cic. Or. 44, 150:

    scilicet aspera mea natura, difficilis aditus, superba responsa,

    uncivil, arrogant, id. Vatin. 3, 8:

    cujus tu superbissima decreta et preces repudiasti,

    id. Pis. 27, 64:

    ipsum dicendi genus nihil superbum, nihil elatum saltem ac sublime desideret,

    Quint. 6, 2, 19; cf. id. 11, 1, 37.—With foll. inf., Sil. 3, 374; 12, 433; 14, 646.— Neutr. absol.:

    reliqua multo major multitudo neque excluderetur suffragiis, ne superbum esset, nec valeret nimis, ne esset periculosum,

    Cic. Rep. 2, 22, 39:

    superba loqui,

    Prop. 1, 10, 22.—Superbum est, with a subject-clause, Cic. Verr. 2, 4, 20, § 45; Ov. M. 13, 17.—
    B.
    Sŭperbus, i, m., surname of the younger Tarquin, the last king of Rome, Cic. Rep. 2, 15, 28; id. Tusc. 1, 16, 38; Liv. 1, 49, 1; Ov. F. 2, 718 al.; cf. Cic. Rep. 1, 37, 58.—
    II.
    In a good sense, proud, superior, excellent, distinguished; splendid, magnificent, superb ( poet. and in post-Aug. prose):

    quae (virtus) inter hanc fortunam et illam superba incedit cum magno utriusque contemptu,

    Sen. Ep. 76, 21:

    populum late regem belloque superbum,

    Verg. A. 1, 21:

    animae virtute et factis,

    Sil. 10, 573:

    triumphus,

    Hor. C. 1, 35, 3; 1, 37, 31:

    merum,

    id. ib. 2, 14, 27; cf.:

    limina civium potentiorum,

    id. Epod. 2, 7:

    postes,

    id. C. 4, 15, 7:

    Tibur,

    Verg. A. 7, 630:

    Phoebe superbe lyrā,

    Tib. 4, 2, 22:

    sedes Dolopum,

    Verg. A. 2, 785; Cat. 64, 85:

    domus,

    Sen. Herc. Oet. 509:

    dapes,

    Mart. 3, 45, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    Superba pira, an excellent kind of pear, perh. the muscatel, Col. 5, 10, 18; Plin. 15, 15, 16, § 54; cf. superbia, II. B.—
    2.
    Olivae, of a very large and plump kind, Plin. 15, 3, 4, § 17.—
    3.
    Herba = chamaemeli, App. Herb. 23.—Hence, adv. (acc. to I.), haughtily, proudly, superciliously.
    (α).
    Form sŭ-perbē, Plaut. Merc. 5, 4, 38; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 22; Lucr. 5, 1224:

    imperare,

    Caes. B. G. 1, 31 (with crudeliter); Liv. 2, 45, 6 (with insolenter); 37, 10, 2 (with contemptim); 24, 25, 8 (opp. humiliter); 9, 14;

    10, 10: Rhodii, superbe commemoratis meritis suis, etc.,

    id. 44, 14, 8.—
    (β).
    Form sŭperbĭter (anteclass.), Naev. and Afran. ap. Non. 515, 10 sq.; 516, 1; Enn. ap. Prisc. p. 1010 P. (Enn. p. 180, 40 Vahl.).—
    b.
    Comp.:

    superbius,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 11:

    preces alicujus superbius accipere,

    Tac. A. 2, 37.—
    c.
    Sup.:

    superbissime,

    Cic. Pis. 27, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > superbus

  • 9 stolz

    stolz, superbus (hochmütig). – insolens (übermütig). – arrogans (anmaßend). – fastidiosus (mit Geringschätzung auf andere blickend). – magnificus. splendidus (prächtig, v. Dingen, s. »herrlich« den Untersch.). – stolz auf etwas, elatus, sublatus alqā re. – ein st. Benehmen, Wesen, s. Stolz. – st. sein, magnos gerere spiritus; inani superbiā tumere: st. sein auf etwas, superbire alqā re (sich mit etwas brüsten); alqā re inflatum esse. alqā re tumere (durch od. über etwas aufgeblasen sein); alqāve elatum esse (durch etw. hochmütig geworden sein, z.B. opibus): alqā re gloriari (mit etwas prahlen, z.B. vitiis). – st. werden, superbum esse coepisse; magnos spiritus od. magnam arrogantiam sibi sumere: unerträglich st. werden, haud tolerandam sibi sumere arrogantiam: so st. werden, daß etc., eo insolentiae procedere, ut etc. – jmd. st. machen, alqm superbum facere. alci spiritus afferre (beide v. Dingen): jmd. unerträglich st. machen, inflare alcis animum ad intolerabilem superbiam (z.B. v. Glück). – Adv.superbe; insolenter; arroganter. – sich st. betragen, benehmen (ein st. Betragen annehmen), elatius se gerere; insolentius se efferre; magnifice se iactare (sich stolz brüsten): sich im Glücke st. betragen, praebere se superbum in fortuna: st. tun, superbire; fastidire.

    deutsch-lateinisches > stolz

  • 10 Высокомерие

    - arrogantia; superbia (insolens); ferocia (ferociae flatus); tumor (vanum tumorem habere); spiritus (spiritus patricii); supercilium; fastidium;

    • удовлетворить высокомерие - animos capere;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Высокомерие

  • 11 Надменность

    - arrogantia; superbia (insolens); contumacia; tumor (animi); magnificentia; fastus; insolentia;

    • надменность сначала родилась от чрезмерного богатства и изобилия - ex copia atque rerum affluentia primo arrogantia nata est;

    • предосудительно о самом себе говорить с надменностию - deforme est de se ipso praedicare, falsa praesertim, et cum irrisione audientium imitare militem gloriosum;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Надменность

  • 12 effero

    1.
    ef-fĕro or ecfĕro (cf. Neue, Formenl. 2, 766), extŭli, ēlatum, efferre or ecferre, v. a., to bring or carry out, to bring forth (very freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    ex navi,

    Plaut. Am. 2, 1, 82; cf.

    tela, etc., ex aedibus Cethegi,

    Cic. Cat. 3, 3 fin.:

    argentum jubeo jam intus efferri foras,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 62; cf. id. ib. 4, 9, 127; id. Most. 2, 1, 58; id. Mil. 4, 8, 4:

    argentum ad aliquem,

    id. Epid. 5, 1, 27; id. Truc. 3, 1, 16:

    machaeram huc,

    id. Mil. 2, 5, 53; cf. id. Stich. 2, 2, 28:

    puerum extra aedes usquam,

    Ter. Hec. 4, 1, 48:

    cistellam domo,

    id. Eun. 4, 6, 15; cf.:

    cibaria sibi quemque domo,

    Caes. B. G. 1, 5, 3:

    frumentum ab Ilerda,

    id. B. C. 1, 78, 1:

    piscem de custodia,

    Col. 8, 17 fin.:

    litteras,

    Caes. B. G. 5, 45, 4:

    mucronem,

    Cic. Cat. 2, 1, 2; cf.:

    vexilla, signa, arma (e castris, extra fines, etc.),

    Liv. 10, 19; 27, 2; 29, 21; Tac. H. 3, 31 al.:

    ferrum a latere deripuit, elatumque deferebat in pectus,

    id. A. 1, 35 fin.: Colchis pedem, Enn. ap. Non. 297, 20; so,

    pedem,

    Verg. A. 2, 657; cf.

    pedem aedibus,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 19:

    pedem portā,

    Cic. Att. 6, 8, 5; 7, 2, 6; Suet. Tib. 38:

    pedem quoquam,

    Plaut. Capt. 2, 3, 97:

    se hinc (ignis),

    Lucr. 6, 89 and 385:

    se vallo (equus),

    Tac. A. 15, 7:

    Furium longius extulit cursus,

    Liv. 3, 5; cf.:

    Messium impetus per hostes extulit,

    id. 4, 29.—
    B.
    In partic.
    1.
    Like the Gr. ekpherô, to carry out (of the house) for burial, to bear to the grave, to bury (cf.: cremo, humo, sepelio, prosequor): optumum'st Loces illum efferendum;

    nam jam credo mortuus est,

    Plaut. Aul. 3, 6, 32; id. Most. 4, 3, 8 sqq.; Ter. And. 1, 1, 90 Don. and Ruhnk.; 1, 1, 101; Cic. N. D. 3, 32, 80; Nep. Att. 17; Liv. 2, 33; 3, 18 fin.; Quint. 8, 5, 21; Suet. Aug. 99; Hor. S. 2, 5, 85; Vulg. Luc. 7, 12.—
    b.
    Transf.: meo unius funere elata populi Romani esset res publica, carried to burial, i. e. overthrown, destroyed, Liv. 28, 28; 24, 22; 31, 29.—
    2.
    Of a fruit-bearing soil, to bring forth, bear, produce:

    id, quod agri efferant,

    Cic. Rep. 2, 4 fin.; id. Brut. 4, 16; cf. also id. Verr. 2, 3, 47 fin.; 86 al.—
    b.
    Transf.:

    ea, quae efferant aliquid ex sese, perfectiores habere naturas quam, etc.,

    Cic. N. D. 2, 33 fin.; cf. Quint. 10, 1, 109; poet.:

    (Italia) genus acre virum,

    Verg. G. 2, 169.—
    3.
    Of motion in an upward direction (cf.: erigo and educo, II. B. 1.), to lift up, elevate, raise, exalt, Lucil. ap. Non. 297, 25:

    aliquem in murum,

    Caes. B. G. 7, 47 fin.:

    pars operis in altitudinem turris elata,

    id. B. C. 2, 8 fin.; cf. Quint. 11, 3, 103; and Suet. Calig. 32:

    corvus e conspectu elatus,

    Liv. 7, 26:

    pulvis elatus,

    id. 4, 33:

    elata super capita scuta,

    Tac. H. 3, 27: jubar (luna), Petron. Poët. 89, 2, 54; poet.:

    caput Auctumnus agris extulit,

    Hor. Epod. 2, 18.
    II.
    Trop.
    A.
    To set forth, spread abroad, utter, publish, proclaim:

    clamorem,

    to raise, Plaut. Am. 1, 1, 73:

    quod neque in vulgum disciplinam efferri velint, neque, etc.,

    Caes. B. G. 6, 14, 4; cf. Plin. 2, 12, 9:

    vocem ejus in vulgus,

    Tac. A. 12, 21:

    tuum peccatum foras,

    Ter. Phorm. 5, 7, 65 Ruhnk.:

    hoc foras,

    Cic. Phil. 10, 3; so,

    clandestina consilia,

    Caes. B. G. 7, 1, 6:

    rem,

    id. ib. 7, 2, 2:

    has meas ineptias,

    Cic. de Or. 1, 24, 111:

    divinitus dicta,

    id. ib. 3, 1 fin. et saep.—With a rel. clause:

    posteaquam in volgus militum elatum est, qua arrogantia in colloquio Ariovistus usus, etc.,

    Caes. B. G. 1, 46, 4.—
    2.
    In partic., of speech, to utter, pronounce, express, declare:

    verbum de verbo expressum extulit,

    Ter. Ad. prol. 11:

    ut verba inter se ra tione conjuncta sententiam efferant,

    Varr. L. L. 8, § 1 Müll.:

    si graves sententiae inconditis verbis efferuntur,

    Cic. Or. 44, 150; cf. Quint. 9, 4, 13:

    quae incisim aut membratim efferuntur, ea, etc.,

    Cic. Or. 67; cf. Quint. 9, 4, 33; 8, 3, 40; 10, 2, 17: pleraque utroque modo efferuntur, luxuriatur, luxuriat, etc., id. 9, 3, 7; cf. id. 1, 5, 16; 64; 2, 14, 2.—
    B.
    In the pass., qs. to be carried out of one's self by passions, feelings, etc.; to be carried away, transported, hurried away: usque adeo studio atque odio illius efferor ira, Lucil. ap. Cic. Tusc. 4, 21 fin.; so,

    studio,

    Cic. de Sen. 23, 83; id. Att. 1, 8, 2; id. N. D. 1, 20 fin.; Caes. B. C. 1, 45, 2; cf.

    cupiditate,

    Cic. Div. 1, 24, 49:

    vi naturae atque ingenii,

    id. Mur. 31, 65:

    laetitia,

    id. Deiot. 9, 26 (cf. act.:

    comitia ista praeclara, quae me laetitia extulerunt,

    id. Fam. 2, 10):

    incredibili gaudio,

    id. Fam. 10, 12, 2; cf. id. Rep. 3, 30; Suet. Caes. 22:

    voluptate canendi ac saltandi,

    id. Calig. 54:

    popularitate,

    id. Ner. 53.—
    C.
    (Acc. to I. B. 3.) To raise, elevate, exalt:

    pretia alicujus rei,

    Varr. R. R. 3, 6 fin.:

    quorum animi altius se extulerunt,

    Cic. Rep. 3, 3:

    aliquem ad summum imperium per omnes honorum gradus,

    id. Cat. 1, 11, 28; cf.:

    aliquem supra leges,

    Tac. A. 2, 34; and:

    aliquem geminatis consulatibus,

    id. ib. 1, 3; cf. also id. ib. 4, 40:

    aliquem pecunia aut honore,

    Sall. J. 49, 4:

    patriam demersam extuli,

    Cic. Sull. 31, 87; cf. Nep. Dion. 6; Cic. Prov. Cons. 14, 34:

    aliquem maximis laudibus,

    id. Off. 2, 10, 36; cf. Caes. B. C. 3, 87:

    aliquem summis laudibus ad caelum,

    Cic. Fam. 9, 14; cf. Nep. Dion. 7 fin.:

    aliquid maximis laudibus,

    Cic. Lael. 7, 24:

    aliquem laudibus,

    Tac. A. 3, 72:

    aliquem verbis,

    Cic. de Or. 3, 14, 52:

    aliquid versibus,

    id. Rep. 1, 14;

    and simply aliquid,

    id. Verr. 2, 4, 56; Tac. A. 2, 63:

    aliquem in summum odium,

    id. H. 4, 42; cf.:

    rem in summam invidiam,

    Quint. 8, 4, 19.—
    2.
    In partic., with se, to raise, elevate one's self; to rise, advance (cf.:

    appareo, eluceo, exsisto): cum (virtus) se extulit et ostendit suum lumen,

    Cic. Lael. 27; cf.

    so with a figure borrowed from the heavenly bodies: qua in urbe (Athenis) primum se orator extulit,

    id. Brut. 7, 26:

    volo se efferat in adolescente fecunditas,

    id. de Or. 2, 21.—
    b.
    In a bad sense, with se, or in the [p. 629] pass., to lift up one's self, to carry one's self high; to be puffed up, haughty, proud on account of any thing (the figure being borrowed from a prancing horse; cf. Liv. 30, 20; and Quint. 10, 3, 10):

    nec cohibendo efferentem se fortunam, quanto altius elatus erat, eo foedius corruit (Atilius),

    Liv. 30, 30:

    quod aut cupias ardenter aut adeptus ecferas te insolenter,

    Cic. Tusc. 4, 17, 39:

    qui enim victoria se ecferunt, quasi victos nos intuentur,

    id. Fam. 9, 2, 2; cf.:

    se altius et incivilius,

    Flor. 1, 26, 8:

    sese audacia, scelere atque superbia,

    Sall. J. 14, 11:

    hic me magnifice effero,

    Ter. Heaut. 4, 3, 31:

    (fortunati) efferuntur fere fastidio et contumacia,

    Cic. Lael. 15, 54:

    se efferre in potestate,

    to be insolent in office, id. de Or. 2, 84, 342.—Esp. freq. in the part. perf.:

    stulta ac barbara arrogantia elati,

    Caes. B. C. 3, 59, 3:

    recenti victoria,

    id. B. G. 5, 47, 4:

    spe celeris victoriae,

    id. ib. 7, 47, 3:

    gloria,

    id. B. C. 3, 79, 6:

    elatus et inflatus his rebus,

    Cic. Agr. 2, 35, 97:

    secunda fortuna magnisque opibus,

    Nep. Alcib. 7, 3; id. Milt. 7, 2:

    elatus ad vanam fiduciam,

    Curt. 3, 19, 10;

    but also: ad justam fiduciam,

    Liv. 27, 8, 7 et saep.—In the act. (rare, and with a fig. perh. borrowed from the wind): is demum vir erit, cujus animum nec prospera (fortuna) flatu suo efferet ( elates, inflates), nec adversa infringet, Liv. 45, 8 fin.
    D.
    Ante-class. and very rare, to carry out to the end, to support, endure: laborem, Att. ap. Cic. Sest. 48; cf.: malum patiendo, to get rid of, do away with, Cic. Poët. Tusc. 4, 29, 63 (but not in Lucr. 1, 141, where the better reading is sufferre).—Hence, ēlā-tus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 3. and II. C. 2.), exalted, lofty, high (rare; cf.: superbus, insolens, arrogans, etc.).
    A.
    Lit.:

    modo in elatiora modo in depressiora clivi,

    Col. 2, 4, 10:

    elatissimae lucernae,

    Tert. Apol. 53.—
    B.
    Trop.:

    animus magnus elatusque,

    Cic. Off. 1, 18, 61; id. Tusc. 1, 40, 96:

    verba,

    high-sounding, id. Or. 36, 124;

    hoc casu elatior Julianus,

    Amm. 21, 4, 7; Vulg. Rom. 1, 30:

    insula opibus,

    Nep. Milt. 7, 2. — Adv.: ēlāte, loftily, proudly:

    elate et ample loqui, opp. humiliter demisseque sentire,

    Cic. Tusc. 5, 9:

    dicere (opp. summisse),

    id. Opt. Gen. 4, 10.— Comp.:

    se gerere,

    Nep. Paus. 2, 3:

    elatius et arrogantius praefatur,

    Gell. 9, 15, 4.
    2.
    ef-fĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [ex-ferus], to make wild, savage, fierce (class.; most freq. since the Aug. per.).
    I.
    Physically:

    terram immanitate beluarum efferari,

    Cic. N. D. 2, 39, 99:

    speciem oris,

    Liv. 2, 23; cf.

    vultum,

    Suet. Calig. 50:

    efferantia sese ulcera,

    becoming aggravated, malignant, Plin. 26, 14, 87, § 146.— Poet.:

    Mars efferat aurum,

    i. e. works up into weapons, Stat. Achill. 1, 425; cf.:

    homo qui magnae artis subtilitate tantum efferavit argentum,

    i. e. wrought into the figures of beasts, App. M. 5, p. 159, 14.—
    II.
    Mentally:

    gentes sic immanitate efferatae,

    Cic. N. D. 1, 23; cf. id. Tusc. 4, 14, 32:

    militem dux ipse efferavit,

    Liv. 23, 5; cf. id. 2, 29:

    animos,

    id. 1, 19; 25, 26:

    ingenia,

    Curt. 8, 2; 9, 19:

    efferavit ea caedes Thebanos omnes ad exsecrabile odium Romanorum,

    exasperated, Liv. 33, 29; cf. Vulg. Dan. 8, 7.—Hence, effĕrātus, a, um, P. a., wild, savage, fierce:

    sunt enim multa ecferata et immania, quaedam autem humanitatis quoque habent primam speciem,

    Cic. Tusc. 4, 14, 32:

    vultus,

    Petr. 82, 1:

    animi,

    Vulg. 2 Macc. 5, 11.— Comp.:

    mores ritusque,

    Liv. 34, 24.— Sup.:

    effectus,

    Sen. Ep. 121, 4:

    canes in homines,

    Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 3, 18.— Adv.: effĕrāte, fiercely:

    saevire,

    Lact. 5, 20, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > effero

  • 13 insolentia

    in-sŏlentĭa, ae, f. [insolens].
    I.
    A being unaccustomed to a thing, unusualness, novelty; with gen. (class.).
    A.
    In gen.:

    fori, judiciorumque,

    Cic. Rosc. Am. 31, 88:

    itineris,

    Sall. J. 94, 2:

    loci,

    Cic. Deiot. 2, 5:

    voluptatum,

    id. Cael. 31, 75:

    disputationis,

    id. de Or. 1, 22.—
    B.
    Rhet., unusualness, novelty, strangeness, affectedness in the choice of words:

    orationis,

    Cic. Brut. 82, 284:

    verborum,

    id. de Or. 3, 13:

    peregrina,

    id. ib. 12.—In plur.:

    insolentias verborum a veteribus dictorum respuere,

    Gell. 13, 21, 22.—
    II.
    Want of moderation, pride, haughtiness, arrogance, insolence:

    illa tua singularis insolentia, superbia, contumacia,

    id. Verr. 2, 4, 41, § 89; id. ib. 2, 3, 44, § 106; lavish indulgence; opp. continentiam, id. Phil. 9, 6, 13; id. Fam. 9, 20, 1:

    hominis,

    id. de Or. 2, 52, 209:

    modeste insolentiam suam continere,

    id. Agr. 1, 6, 18:

    ex secundis rebus,

    Sall. J. 40, 5:

    insolentiam alicui obicere,

    Nep. Epam. 5:

    gloriae,

    id. Ag. 5. — Plur.:

    spiritus a noxiorum insolentiis premitur,

    Phaedr. 3, epil. 31.

    Lewis & Short latin dictionary > insolentia

См. также в других словарях:

  • Sieg — 1. Aller Sieg von Gott. – Simrock, 9527; Venedey, 148. Wahlspruch des Franz von Sickingen. 2. Besser den Sieg verlieren als das Leben. It.: È meglio perder la vittoria che la vita. (Pazzaglia, 412, 2.) 3. Da ist der Sieg nicht schwer, wo der… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»