-
61 caecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
62 cecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
63 Cluilius
Clŭĭlĭus, ii, m., = Kloilios, a king of Alba, Liv. 1, 23, 4 and 7;after whom the Cluiliae fossae were named,
id. 1, 23, 3; 2, 39, 5 (in Plut. Coriol. p. 227 Kloileiai taphroi). -
64 coecus
1.caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.I. A.Lit.:2.Appius, qui caecus annos multos fuit,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:traditum est enim Homerum caecum fuisse,
id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,
Cic. Fin. 4, 23, 64:si facie miserabili senis, caeci, infantis,
Quint. 4, 1, 42:caecum corpus,
the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:perdices caecae impetu,
Plin. 10, 33, 51, § 102:gigni,
Vell. 1, 5, 2.—Prov.:B.ut si Caecus iter monstrare velit,
Hor. Ep. 1, 17, 4:apparet id quidem etiam caeco,
even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,
Quint. 12, 7, 9.—Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):2.o pectora caeca!
Lucr. 2, 14:non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,
Cic. Lael. 15, 54; cf.casus,
id. Div. 2, 6, 15:caecus atque amens tribunus,
id. Sest. 7, 17:caecum me et praecipitem ferri,
id. Planc. 3, 6:mater caeca crudelitate et scelere,
id. Clu. 70, 199:cupidine,
Sall. J. 25, 7:amentiā,
Cic. Har. Resp. 23, 48:quem mala stultitia Caecum agit,
Hor. S. 2, 3, 44:amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,
id. ib. 1, 3, 39:mens,
Tac. Agr. 43.—With ad:caecus ad has belli artes,
Liv. 21, 54, 3.—With gen.:caecus animi,
Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:fati futuri,
ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —Meton. of the passions themselves:3.caeca honorum cupido,
Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:ac temeraria dominatrix animi cupiditas,
Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:exspectatio,
id. Agr. 2, 25, 66:amor,
Ov. F. 2, 762:amor sui,
Hor. C. 1, 18, 14:festinatio,
Liv. 22, 39, 22:furor,
Hor. Epod. 7, 13:caeca et sopita socordia,
Quint. 1, 2, 5:ambitio,
Sen. Ben. 7, 26, 4.—Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:C.in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,
Cic. Fam. 6, 7, 4:caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,
id. Lig. 1, 3:caecique in nubibus ignes Terrificant animos,
Verg. A. 4, 209:caeca regens filo vestigia,
id. ib. 6, 30:ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,
Liv. 40, 10, 1:et caeco flentque paventque metu,
Ov. F. 2, 822:lymphatis caeco pavore animis,
Tac. H. 1, 82:cervus... Caeco timore proximam villam petit,
Phaedr. 2, 8, 3:timor,
Ov. Am. 1, 4, 42.—Transf.1. 2.Of the large intestine:II.intestinum,
the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.A.Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;B.2, 713: vallum caecum,
Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,fossae,
covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:in vada caeca ferre,
Verg. A. 1, 536:fores,
private, id. ib. 2, 453:spiramenta,
id. G. 1, 89:colubri,
Col. 10, 231:ignis,
Lucr. 4, 929:venenum,
id. 6, 822:tabes,
Ov. M. 9, 174:viae,
blind ways, Tib. 2, 1, 78:insidiae armaque,
Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:saxa,
Verg. A. 3, 706; 5, 164:vulnus,
a secret wound, Lucr. 4, 1116;but also,
a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.in the same sense, ictus,
Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):caeca manus, i.e. abscondita,
Ov. M. 12, 492:caecum domūs scelus,
Verg. A. 1, 356.—Trop.:2.caecas exponere causas,
Lucr. 3, 317:improba navigii ratio, tum caeca jacebat,
lay still concealed, id. 5, 1004; so,venti potestas,
id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:caeca et clandestina natura,
Lucr. 1, 779:res caecae et ab aspectūs judicio remotae,
Cic. de Or. 2, 87, 357:obscurum atque caecum,
id. Agr. 2, 14, 36:fata,
Hor. C. 2, 13, 16:sors,
id. S. 2, 3, 269:tumultus,
secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:amor,
id. ib. 3, 210; cf.:stimulos in pectore caecos Condidit,
Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—By poet. license, transf. to the hearing:III. A.murmur,
Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,clamor,
Val. Fl. 2, 461:mugitusterrae,
Sen. Troad. 171.—Lit.:B.nox,
Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:caligo,
Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:tenebrae,
Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;3, 87: silentia, i.e. nox,
Sil. 7, 350:latebrae,
Lucr. 1, 409:iter,
Ov. M. 10, 456:loca,
Prop. 1, 19, 8:cavernae,
Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:latus,
Verg. A. 2, 19:cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,
Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,domus,
without windows, Cic. Or. 67, 224:parietes,
Verg. A. 5, 589:pulvis,
id. ib. 12, 444:carcer,
id. ib. 6, 734:sardonyches,
not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:smaragdi,
id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:quod temere fit caeco casu,
id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:eventus,
Verg. A. 6, 157:caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,
Col. 1, 5, 6; so,dolores,
Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:crimen,
that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):verum in caeco esse,
Manil. 4, 304.—* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.2. -
65 disto
di-sto, āre ( perf. distiti, only Boëth. in Porphyr. 4, p. 89), v. n., to stand apart, to be separate, distant (freq. and class.).I.Lit. (cf. absum), absol.:B.quantum summa labra (fossae) distabant,
Caes. B. G. 7, 72, 1; cf. id. ib. 4, 17, 6; Cic. Phil. 2, 27, 67; Liv. 33, 1; Ov. M. 2, 241 et saep.—With inter se:turres pedes LXXX. inter se distant,
Caes. B. G. 7, 72 fin.:trabes inter se binos pedes,
id. ib. 7, 23, 1; cf. id. B. C. 2, 10, 2:inter se modicum spatium,
Liv. 8, 8, 5:multum sidera inter se,
Cic. Tusc. 5, 24, 69:hastati inter se modicum spatium,
Liv. 8, 8 et saep.—With a or ab:(imago) distare a speculo,
Lucr. 4, 289; so,castra ab castris,
Caes. B. C. 1, 82, 3:terra ab hujus terrae continuatione,
Cic. N. D. 2, 66 al. —With simple abl.:cum tanto Phrygiā Gallica distet humus,
Ov. F. 4, 362; cf. id. M. 3, 145;also: foro nimium distare Carinas,
Hor. Ep. 1, 7, 48:spatium,
Ov. M. 11, 715. —Transf., of remoteness in time:II.non multum aetate distantes,
Quint. 12, 10, 4:non multum inter se distantes tempore, ib. § 11: quantum distet ab Inacho Codrus,
Hor. C. 3, 19, 1:haud multum distanti tempore,
Tac. A. 3, 24.Trop., of quality, to differ, be different =differre, discrepare (freq.):ut distare aliquid aut ex aliqua parte differre videatur,
Cic. Caecin. 14; cf.:quia res differebant, nomina rerum distare voluerunt,
id. Top. 8, 34:moribus et legibus distant (civitates),
Quint. 5, 10, 40; cf. id. 6, 4, 21:in totum metaphora brevior est similitudo, eoque distat, quod, etc.,
id. 8, 6, 8:multum inter se distant istae facultates longeque sunt diversae atque sejunctae,
Cic. de Or. 1, 49, 215:multum inter se genera dicendi,
id. Or. 16, 52; Quint. 7, 2, 3:hominum vita tantum distat a victu et cultu bestiarum,
Cic. Off. 2, 4, 15; so with ab, id. ib. 3, 17, 71; id. Rosc. Am. 15, 44; id. de Or. 2, 65, 263; Quint. 5, 10, 114; Hor. S. 2, 2, 53; Ov. Tr. 1, 2, 11 al.; cf.:quid enim tam distans quam a severitate comitas?
Cic. Or. 10, 34. —With dat.:infido scurrae distabit amicus,
Hor. Ep. 1, 18, 4; so,paulum sepultae inertiae celata virtus,
id. C. 4, 9, 29:quid aera lupinis,
id. Ep. 1, 7, 23:pulchra et exactis minimum distantia,
id. ib. 2, 1, 72:enthymema syllogismo,
Quint. 5, 10, 7 al. — Impers.: distat, there is a difference:distat, sumasne pudenter An rapias,
Hor. Ep. 1, 17, 44; 2, 2, 195; id. S. 2, 3, 210; Quint. 5, 10, 26. -
66 Drusianus
Drūsus, i, m., a well-known Roman surname in the Livian family, first assumed by the Livius who slew the Gallic general Drausus, Suet. Tib. 3.—Esp.1. 2.Claudius Drusus Nero, son of Tib. Claudius Nero and Livia Drusilla, father of Germanicus, the theme of Hor. C. 4, 4; Suet. Claud. 1; Tac. A. 1, 33.— Hence, Drūsĭānus, a, um, adj.:1.fossa,
Tac. A. 2, 8, or Drūsīnus, a, um, adj.:fossae,
a canal on the Lower Rhine, constructed by Drusus, the son of Livia, Suet. Claud. 1.— Drūsilla, ae, f., the name of [p. 613] several females of the Livian family. — Esp.Livia Drusilla, the second wife of Augustus, v. Livius.—2.Drusilla, daughter of Drusus Germanicus, Tac. A. 6, 15; Suet. Calig. 7; 24 al. -
67 Drusilla
Drūsus, i, m., a well-known Roman surname in the Livian family, first assumed by the Livius who slew the Gallic general Drausus, Suet. Tib. 3.—Esp.1. 2.Claudius Drusus Nero, son of Tib. Claudius Nero and Livia Drusilla, father of Germanicus, the theme of Hor. C. 4, 4; Suet. Claud. 1; Tac. A. 1, 33.— Hence, Drūsĭānus, a, um, adj.:1.fossa,
Tac. A. 2, 8, or Drūsīnus, a, um, adj.:fossae,
a canal on the Lower Rhine, constructed by Drusus, the son of Livia, Suet. Claud. 1.— Drūsilla, ae, f., the name of [p. 613] several females of the Livian family. — Esp.Livia Drusilla, the second wife of Augustus, v. Livius.—2.Drusilla, daughter of Drusus Germanicus, Tac. A. 6, 15; Suet. Calig. 7; 24 al. -
68 Drusinus
Drūsus, i, m., a well-known Roman surname in the Livian family, first assumed by the Livius who slew the Gallic general Drausus, Suet. Tib. 3.—Esp.1. 2.Claudius Drusus Nero, son of Tib. Claudius Nero and Livia Drusilla, father of Germanicus, the theme of Hor. C. 4, 4; Suet. Claud. 1; Tac. A. 1, 33.— Hence, Drūsĭānus, a, um, adj.:1.fossa,
Tac. A. 2, 8, or Drūsīnus, a, um, adj.:fossae,
a canal on the Lower Rhine, constructed by Drusus, the son of Livia, Suet. Claud. 1.— Drūsilla, ae, f., the name of [p. 613] several females of the Livian family. — Esp.Livia Drusilla, the second wife of Augustus, v. Livius.—2.Drusilla, daughter of Drusus Germanicus, Tac. A. 6, 15; Suet. Calig. 7; 24 al. -
69 Drusus
Drūsus, i, m., a well-known Roman surname in the Livian family, first assumed by the Livius who slew the Gallic general Drausus, Suet. Tib. 3.—Esp.1. 2.Claudius Drusus Nero, son of Tib. Claudius Nero and Livia Drusilla, father of Germanicus, the theme of Hor. C. 4, 4; Suet. Claud. 1; Tac. A. 1, 33.— Hence, Drūsĭānus, a, um, adj.:1.fossa,
Tac. A. 2, 8, or Drūsīnus, a, um, adj.:fossae,
a canal on the Lower Rhine, constructed by Drusus, the son of Livia, Suet. Claud. 1.— Drūsilla, ae, f., the name of [p. 613] several females of the Livian family. — Esp.Livia Drusilla, the second wife of Augustus, v. Livius.—2.Drusilla, daughter of Drusus Germanicus, Tac. A. 6, 15; Suet. Calig. 7; 24 al. -
70 fossa
I.Lit.A.In gen.:B.salso suffudit gurgite fossas,
Lucr. 5, 482:fodere fossam,
Liv. 3, 26, 9:ut unus aditus maximo aggere objecto fossa cingeretur vastissima,
Cic. Rep. 2, 6:(oppidum) vallo et fossa circumdedi,
id. Fam. 15, 4, 10:pomarium circummunire fossă praecipiti,
Col. 5, 10, 1:circumdare moenia vallo atque fossā,
Sall. J. 23, 1;and, in a different construction: circumdare fossam latam cubiculari lecto,
Cic. Tusc. 5, 20, 59:vallo fossaque munire,
Caes. B. G. 2, 5 fin.; cf.:Rheni fossam immanissimis gentibus objicere et opponere,
Cic. Pis. 33, 81:fossa et vallo aliquem septum tenere,
id. Att. 9, 12, 3:fossam pedum XX. directis lateribus duxit,
Caes. B. G. 7, 72, 1; so,fossam ducere,
id. ib. 7, 73, 2:transversam fossam obducere,
id. ib. 2, 8, 3:praeducere,
id. B. C. 1, 27, 3:institutae fossae,
id. ib. 3, 46, 5:ut flumen nullam in partem depressis fossis derivari posset,
sunk deeper, Hirt. B. G. 8, 40, 3:deprimere fossam,
id. ib. 8, 9, 3; cf. Tac. A. 15, 42; 1, 65; Ov. F. 4, 821:cruor in fossam confusus,
Hor. S. 1, 8, 28.—In partic.1. 2.A furrow drawn to mark foundations, etc.:3.ipse humili designat moenia fossa,
Verg. A. 7, 157; Ov. F. 4, 839; cf. Varr. L. L. 5, 32, § 143.—A grave (late Lat.):4.FILETIVS VSQVE AT FOTSA (ad fossam),
Inscr. Orell. 4794, v. fossor.—In mal. part.:5.pudenda muliebria,
Auct. Priap. 84; cf.:inter Socraticos notissima fossa cinaedos,
Juv. 2, 10.—Fos-sa Drūsiāna, v. Drusus.—* II.Trop., a boundary:alicui fossam determinare,
Tert. adv. Haer. 10. -
71 Fossa Drusiana
I.Lit.A.In gen.:B.salso suffudit gurgite fossas,
Lucr. 5, 482:fodere fossam,
Liv. 3, 26, 9:ut unus aditus maximo aggere objecto fossa cingeretur vastissima,
Cic. Rep. 2, 6:(oppidum) vallo et fossa circumdedi,
id. Fam. 15, 4, 10:pomarium circummunire fossă praecipiti,
Col. 5, 10, 1:circumdare moenia vallo atque fossā,
Sall. J. 23, 1;and, in a different construction: circumdare fossam latam cubiculari lecto,
Cic. Tusc. 5, 20, 59:vallo fossaque munire,
Caes. B. G. 2, 5 fin.; cf.:Rheni fossam immanissimis gentibus objicere et opponere,
Cic. Pis. 33, 81:fossa et vallo aliquem septum tenere,
id. Att. 9, 12, 3:fossam pedum XX. directis lateribus duxit,
Caes. B. G. 7, 72, 1; so,fossam ducere,
id. ib. 7, 73, 2:transversam fossam obducere,
id. ib. 2, 8, 3:praeducere,
id. B. C. 1, 27, 3:institutae fossae,
id. ib. 3, 46, 5:ut flumen nullam in partem depressis fossis derivari posset,
sunk deeper, Hirt. B. G. 8, 40, 3:deprimere fossam,
id. ib. 8, 9, 3; cf. Tac. A. 15, 42; 1, 65; Ov. F. 4, 821:cruor in fossam confusus,
Hor. S. 1, 8, 28.—In partic.1. 2.A furrow drawn to mark foundations, etc.:3.ipse humili designat moenia fossa,
Verg. A. 7, 157; Ov. F. 4, 839; cf. Varr. L. L. 5, 32, § 143.—A grave (late Lat.):4.FILETIVS VSQVE AT FOTSA (ad fossam),
Inscr. Orell. 4794, v. fossor.—In mal. part.:5.pudenda muliebria,
Auct. Priap. 84; cf.:inter Socraticos notissima fossa cinaedos,
Juv. 2, 10.—Fos-sa Drūsiāna, v. Drusus.—* II.Trop., a boundary:alicui fossam determinare,
Tert. adv. Haer. 10. -
72 incile
incīlis, e, adj. [contr. from incīdilis, from incido], cut in: fossae, i. e. ditches, trenches for carrying off water, Cato, R. R. 155, 1.— Far more freq.,II.Substt.A.incīle, is, n., a ditch, trench:B.incilia aperire,
Cato, R. R. 155, 1:ducere incile,
Dig. 43, 13, 1; App. M. 9, p. 221: in incili omnia adhaeserunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3.—incīlis, is, m., transl.: inciles diôruges (i. e. diôruches), Gloss. Philox. -
73 incilis
incīlis, e, adj. [contr. from incīdilis, from incido], cut in: fossae, i. e. ditches, trenches for carrying off water, Cato, R. R. 155, 1.— Far more freq.,II.Substt.A.incīle, is, n., a ditch, trench:B.incilia aperire,
Cato, R. R. 155, 1:ducere incile,
Dig. 43, 13, 1; App. M. 9, p. 221: in incili omnia adhaeserunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3.—incīlis, is, m., transl.: inciles diôruges (i. e. diôruches), Gloss. Philox. -
74 inundo
ĭn-undo, āvi, ātum, 1, v. a. and n.I. 1.Lit.:2.terram inundet aqua,
Cic. N. D. 1, 37, 103:imbres campis inundantes,
Liv. 8, 24:Tiberis agros inundavit,
id. 24, 9; 28, 28; 24, 38:Ciliciam cruore Persarum,
Curt. 9, 2, 23:cruore campos,
Lact. 1, 18, 10.—Transf., to spread over, run over, flood:B.inundant Troes,
Verg. A. 12, 280:Cimbros inundasse Italiam,
Just. 38, 4, 15:multitudo inundaverat campos,
Curt. 4, 12, 20:Europam,
id. 5, 7, 8:totam urbem civilis sanguinis fluminibus,
Val. Max. 9, 2, 1:armis campos,
Sil. 15, 551.—Trop.:II.lacrimae pectus,
Petr. 113:meus ingenti flumine litterarum inundata,
overflowing, id. 118; 101.—Neutr.A.To overflow, to be inundated or deluged; of a river:B.Arnus inundaverat,
Liv. 22, 2, 2:Tiberis,
Aur. Vict. Caes. 32, 3:aquae super terram,
Vulg. Gen. 7, 6; Val. Max. 1, 7, 5.— -
75 latitudo
lātĭtūdo, ĭnis, f. [1. latus], breadth, width of any thing (class.).I.Lit.:B.in hac immensitate latitudinum, longitudinum, altitudinum,
Cic. N. D. 1, 20, 54:fossae,
Caes. B. G. 2, 12:castra amplius milibus passuum VIII. in latitudinem patebant,
id. ib. 2, 7 fin.:patere in latitudinem,
id. ib. 2, 8; Plin. 3 prooem. § 3; cf. Quint. 1, 10, 42; 11, 3, 141:vires umerorum et latitudines ad aratra extrahenda,
Cic. N. D. 2, 63, 159. —Transf., in gen., extent, size, compass:II.possessionum,
Cic. Agr. 2, 26, 67.—Trop. (very rare):verborum,
a broad pronunciation, Cic. de Or. 2, 22, 91: Platonica, richness or copiousness of expression, Plin. Ep. 1, 10, 5 (for the Gr. platutês tês hermê neias, called amplitudo Platonis, Cic. Or. 1, 5). -
76 latus
1.lātus, a, um, adj. [old Lat. stlātus, Paul. ex Fest. p. 313; Sanscr. root star-, strnāmi = sterno; Gr. stor- in stornumi, stratos; Lat. sterno, stratus, torus; cf. strāges, struo; not connected with platus, nor with 3. lātus = tlêtos], broad, wide.I.Lit.:B.fossa,
Cic. Tusc. 5, 20, 59:mare,
id. Verr. 2, 4, 46, § 103:via,
id. ib. 2, 4, 53, §119: agri,
id. Rep. 5, 2, 3:clavus,
Quint. 11, 3, 138 (v. clavus):umeri,
Verg. A. 9, 725; cf.:artus barbarorum,
Tac. A. 2, 21:lati et lacertosi viri,
broad-shouldered, Col. 1, 9, 4; Cic. Rep. 6, 20, 21:rana bove latior,
Phaedr. 1, 24, 5:palus non latior pedibus quinquaginta,
Caes. B. G. 7, 19:latissimum flumen,
id. ib. 2, 27:latissimae solitudines,
id. ib. 6, 22:comesse panem tris pedes latum,
Plaut. Bacch. 4, 1, 8:fossae quindecim pedes latae,
Caes. B. G. 7, 72:areas latas pedum denum facito,
Col. 2, 10, 26:populi,
Verg. A. 1, 225:moenia lata videt,
id. ib. 6, 549:latis otia fundis,
id. G. 2, 468: ne latos fines parare studeant. Caes. B. G. 6, 21:ager,
Liv. 23, 46:orbis,
Hor. C. 1, 12, 57:terrae,
Ov. M. 2, 307:lata Polyphemi acies,
wide eye, Juv. 9, 64.— Neutr. absol.:crescere in latum,
to increase in width, widen, Ov. M. 1, 336.— Absol.:per latum,
Vulg. Ezech. 46, 22:in lato pedum centum,
Lampr. Alex. Sev. 26, 7.—Transf., poet., for proud, swelling (cf. Eng. vulg. spreading):II.latus ut in circo spatiere,
that you may stalk along largely, proudly, Hor. S. 2, 3, 183:lati incesserunt et cothurnati (histriones),
Sen. Ep. 76, 31. —Trop.A.In gen., broad, wide, wide-spread, extended (mostly post-Aug.):B.vox,
Quint. 11, 3, 82; cf.:verba,
pronounced broadly, Cic. de Or. 3, 12, 46:gloria,
widespread, Plin. Ep. 4, 12, 7:lato Murrus caligat in hoste,
Sil. 1, 499:interpretatio,
broad, not strict, lenient, Dig. 22, 1, 1:culpa,
great, ib. 50, 16, 213; 11, 6, 1 fin.:fuga,
a kind of banishment, whereby all places are forbidden to the exile but one, ib. 48, 22, 5.—In partic., of style, diffuse, detailed, copious, prolix:1.oratio Academicorum liberior et latior (opp. Stoicorum oratio astrictior et contractior),
Cic. Brut. 31, 120:latum atque fusum,
Quint. 11, 3, 50:latiore varioque tractatu,
id. 7, 3, 16:latiore quadam comprehensione,
id. 2, 5, 14:genus orandi latum et sonans,
Tac. H. 1, 90:Aeschines his latior et audentior,
Quint. 12, 10, 23.— Hence, adv.: lātē, broadly, widely, extensively; with longe, on all sides, far and wide, everywhere.Lit.:2.late longeque diffusus,
Cic. Leg. 1, 12, 34:omnibus longe lateque aedificiis incensis,
Caes. B. G. 4, 35:minus late vagari,
id. ib. 1, 2:regnare,
Just. 13, 7:populus late rex,
Verg. A. 1, 21; cf.:diu Lateque victrix,
Hor. C. 4, 4, 23:cladem inferre,
Tac. H. 3, 23.— Comp.:latius demum operaest pretium ivisse,
Plaut. Most. 3, 2, 156:itaque latius quam caedebatur ruebat (murus),
Liv. 21, 11:possidere (agros),
Ov. M. 5, 131:metui,
Tac. A. 12, 43. — Sup.:ager latissime continuatus,
Cic. Agr. 2, 26, 70:quam latissime possint, ignes faciant,
Nep. Eum. 9, 3.—Trop.: ars late patet, widely. Cic. de Or. 1, 55, 235:2.Phrygiae late refer primordia gentis,
Ov. H. 17, 57.— Comp.:latius loquuntur rhetores, dialectici compressius,
Cic. Fin. 2, 6, 17: quod [p. 1042] pateat latius, of rather extensive application, Cic. Off. 3, 4, 19:latius perscribere,
Caes. B. C. 2, 17:uti opibus,
more lavishly, Hor. S. 2, 2, 113.— Sup.:fidei bonae nomen latissime manat,
Cic. Off. 3, 17, 70:latissime patere,
id. ib. 3, 17, 69.lătus, ĕris, n. [cf. Gr. platus; Lat. lăter, Latium, plautus or plotus], the side, flank of men or animals.I.Lit.:2.ego vostra faciam latera lorea,
Plaut. Mil. 2, 1, 2: quid conminatu's mihi? Con. Istud male factum arbitror, quia non latus fodi, id. Aul. 3, 2, 4:occidisse ex equo dicitur, et latus offendisse vehementer,
Cic. Clu. 62, 175:cujus latus ille mucro petebat,
id. Lig. 3, 9:laterique accommodat ensem,
Verg. A. 2, 393; Quint. 2, 13, 12; 11, 3, 69; 118:laterum inclinatione forti ac virili,
id. 1, 11, 18: vellere latus digitis, to twitch one by the side (in order to attract attention), Ov. A. A. 1, 606; cf.:si tetigit latus acrior,
Juv. 7, 109:tum latus ei dicenti condoluisse... dieque septimo est lateris dolore consumptus,
pleurisy, Cic. de Or. 3, 2, 6; so,lateris dolor,
Cato, R. R. 125; Cels. 2, 7; 8; Plin. 21, 21, 89, § 155:lateris vigili cum febre dolor,
Juv. 13, 229; cf.:laterum dolor aut tussis,
Hor. S. 1, 9, 32: artifices lateris, i. e. those who make skilful side movements or evolutions, ballet-dancers, Ov. A. A. 3, 351:latus tegere alicui,
to walk by the side of one, Hor. S. 2, 5, 18:claudere alicui,
Juv. 3, 131; and:mares inter se uxoresque contendunt, uter det latus illis (sc. pantomimis),
Sen. Q. N. 7, 32, 3.—Of animals:equorum,
Lucr. 5, 1324:cujus (equi aënei) in lateribus fores essent,
Cic. Off. 3, 9, 38.—Of orators, the lungs:3.lateribus aut clamore contendere,
Cic. de Or. 1, 60, 255:quae vox, quae latera, quae vires, etc.,
id. Verr. 2, 4, 30, § 67:ut lateris conatus sit ille, non capitis,
Quint. 1, 11, 8; cf.:lateris pectorisve firmitas an capitis etiam plus adjuvet,
id. 11, 3, 16; so id. 11, 3, 40:dum vox ac latus praeparetur,
id. 10, 7, 2; 11, 3, 13:voce, latere, firmitate (constat orator),
id. 12, 11, 2:neque enim ex te umquam es nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis,
Cic. de Sen. 9, 27:cum legem Voconiam voce magna et bonis lateribus suasissem,
id. ib. 5, 14:illa adhuc audaciora et majorum, ut Cicero existimat, laterum,
Quint. 9, 1, 29.—Poet., in mal. part., Lucil. ap. Non. 260, 30; Ov. H. 2, 58; 19, 138; Prop. 2, 2, 12:B.lateri parcere,
Juv. 6, 37.—Transf., in gen.1.The side, flank, lateral surface of a thing (opp. frons and tergum;b.v. h. vv.): collis ex utraque parte lateris dejectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planiciem redibat,
on each side, Caes. B. G. 2, 8; cf. Plin. 17, 23, 35, § 202:terra angusta verticibus, lateribus latior,
Cic. Rep. 6, 20, 21:latus unum castrorum,
Caes. B. G. 2, 5:insula, cujus unum latus est contra Galliam,
id. ib. 5, 13:et (Fibrenus) divisus aequaliter in duas partis latera haec (insulae) adluit,
Cic. Leg. 2, 3, 6.—Of a maritime country, the coast, seaboard:Illyricum,
Juv. 8, 117:castelli,
Sall. J. 93:tum prora avertit et undis Dat latus,
the ship's side, Verg. A. 1, 105:ubi pulsarunt acres latera ardua fluctus,
Ov. M. 11, 529:nudum remigio,
Hor. C. 1, 14, 4; id. Epod. 10, 3:dextrum (domus),
id. Ep. 1, 16, 6:mundi,
id. C. 1, 22, 19:crystallus sexangulis nascitur lateribus,
surfaces, Plin. 37, 2, 9, § 26.—Of an army, the flank, Tac. Agr. 35:reliquos equites ad latera disponit,
Caes. B. G. 6, 7:ex itinere nostros latere aperto aggressi,
id. ib. 1, 25; cf. id. ib. 2, 23 fin.:ad latus apertum hostium constitui,
id. ib. 4, 25:ne simul in frontem, simul in latera, pugnaretur,
Tac. Agr. 35.—So in fighting: latus dare, to expose one's side or flank to the adversary, Val. Fl. 4, 304 (v. II. A. infra).—Esp. freq.: a (ab) latere, on or at the side or flank; a or ab lateribus, on or at the sides or flanks (opp. a fronte, in front, before, and a tergo, at the back, behind):c.a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,
Cic. Phil. 3, 13, 32:a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,
Caes. B. C. 1, 25 fin.; id. B. G. 2, 25:ab omni latere securus,
Amm. 16, 9, 3:ab latere aggredi,
Liv. 27, 48:disjectos ab tergo aut lateribus circumveniebant,
Sall. J. 50 fin.:ne quis inermibus militibus ab latere impetus fieri posset,
Caes. B. G. 3, 29:Sulla profligatis iis, quos advorsum ierat, rediens ab latere Mauris incurrit,
Sall. J. 101, 8: si ex hac causa unda prorumperet, a lateribus undae circumfunderentur, Sen. Q. N. 6, 6, 4:a lateribus, a fronte, quasi tria maria prospectat,
Plin. Ep. 2, 17, 5.—Less freq. with ex:d.latere ex utroque,
Lucr. 2, 1049:ex lateribus aggredi aliquem,
Sall. C. 60:tribus ex lateribus (locus) tegebatur,
Hirt. B. Alex. 28, 4:ex alio latere cubiculum est politissimum,
Plin. Ep. 2, 17, 10:omni ex latere armorum molibus urgeri,
Amm. 19, 7, 7.—With de:2.de latere ire,
Lucr. 6, 117.—Without prep.:alio latere,
Tac. A. 3, 74.—Poet. (pars pro toto), the body:II.penna latus vestit, tenet,
Ov. M. 2, 376:nunc latus in fulvis niveum deponit harenis,
id. ib. 2, 865; cf. id. ib. 3, 23;14, 710: forte,
Hor. Ep. 1, 7, 26:fessum longā militiā,
id. C. 2, 7, 18:credidit tauro latus,
id. ib. 3, 27, 26:liminis aut aquae Caelestis patiens latus,
id. ib. 3, 10, 20.—Trop.A.In gen.: in latera atque in terga incurrere, to attack the sides, i. e. the unguarded points, Quint. 9, 1, 20:B.aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,
encompass on every side, Hor. S. 2, 6, 34:ut a sems latere numquam discederem,
never left his side, Cic. Lael. 1, 1; cf.: aliquem lateri alicujus adjungere, to attach to his side, i. e. to give him for a companion, Quint. 1, 2, 5; so,alicui latus dare, of a client,
Sen. Q. N. 7, 32, 3 (cf. B. 1. infra):lateri adhaerere gravem dominum,
hung about them, threatened them, Liv. 39, 25:Illyriorum rex, lateri ejus haerens, assiduis precibus promissa exigebat,
Just. 29, 4, 8; cf.:Agathocles regis lateri junctus, civitatem regebat,
id. 30, 2, 5:circumfusa turba lateri meo,
Liv. 6, 15.—Esp.:sacpe dabis nudum latus,
expose, Tib. 1, 4, 52:la. tus imperii nudum,
Flor. 3, 5, 4:nec adulatoribus latus praebeas,
expose yourself, lay yourself open to, Sen. Q. N. 4 praef.: latere tecto abscedere, i. e safe, unharmed, Ter. Heaut. 4, 2, 5:hic fugit omnes Insidias nullique malo latus obdit apertum,
Hor. S. 1, 3, 59:ex uno latere constat contractus,
on one side, Dig. 19, 1, 13 fin.; so ib. 3, 5, 5:nulla ex utroque latere nascitur actio,
ib. 3, 5, 6, § 4.—In partic.1.To express intimacy, attachment:2.latus alicui cingere,
to cling to, Liv. 32, 39, 8; esp. in the phrase: ab latere, at the side of, i. e. in intimate association with (rare, and perh. not ante-Aug.):ab latere tyranni: addit eos ab latere tyranni,
Liv. 24, 5, 13; Curt. 3, 5, 15; cf.:ille tuum, Castrice, dulce latus,
your constant associate, Mart. 6, 68, 4.—Relationship, kindred, esp. collateral relationship (post-Aug.):3.quibus (liberis) videor a meo tuoque latere pronum ad honores iter relicturus,
Plin. Ep. 8, 10, 3:sunt et ex lateribus cognati ut fratres sororesque,
Dig. 38, 10, 10, § 8:ex latere uxorem ducere,
ib. 23, 2, 68:latus omne divinae domus,
Stat. S. 5 praef.: omnes personae cognatorum aut supra numerantur, aut infra, aut ex transverso, sive a latere... a latere, fratres et sorores, liberique eorum; item parentium fratres et sorores liberique eorum, (Ulp.) de Grad. Cogn. 2 ap. Huschke, Jurisp. Antejust. p. 530.lātus, a, um, Part., v. fero. -
77 madidus
mădĭdus, a, um, adj. [madeo], moist, wet, soaked, drenched (rare until after the Aug. per.).I.Lit.A.In gen.: fasciculus epistolarum aquā madidus, * Cic. Q. Fr. 2, 12, 4:* (β).spiritus,
Plin. 31, 7, 39, § 79:madidi myrrhā capilli,
Ov. M. 5, 53:madidis Notus evolat alis,
id. ib. 1, 264; cf. Luc. 1, 219 Cort.:genae,
i. e. bedewed with tears, Ov. A. A. 1, 660:comae,
moistened with unguents, id. H. 14, 30:fossae,
wet, abounding in water, id. Tr. 5, 6, 37:palus,
id. A. A. 1, 554:lacus,
Mart. 4, 44, 2:Juppiter,
i. e. Pluvius, id. 7, 36, 1:ver,
rainy, Juv. 9, 51. —With gen.:B.rosas madidas divini roris et nectaris video,
App. M. 4, p. 143.—In partic.1.Dyed:2.vestis cocco madida, vel murice tincta,
Mart. 5, 23, 5. —Drunk, intoxicated:C.madidus vino,
Plaut. Aul. 3, 6, 36:faciam ut sit madidus sobrius,
id. Am. 3, 4, 18:cum peteret matellam madidus,
Mart. 6, 89, 2; 9, 23, 11:illum madidum, nihili incontinentem, etc.,
a drunkard, sot, Plaut. As. 5, 2, 9:molli luxu madefacta meroque,
Sil. 12, 18:dies,
i. e. spent in drinking, Mart. 14, 1, 9:Tarentum,
full of drunkenness, Juv. 6, 297. —Transf., soft, boiled soft, sodden, soaked:II.madidiora lenticula,
Plin. 27, 5, 21, § 38:madida quae mihi apposita in mensam,
Plaut. Men. 1, 3, 29; id. Pers. 1, 3, 14:cicer,
Mart. 1, 42, 6; 10, 48, 12:siliginis offas accipere et madidae,
Juv. 6, 473:tabe jecur madidum,
putrid, corrupt, Luc. 1, 621.—Trop.* A.Soft, weak: madida memoria, Caecil. ap. Prisc. p. 699 P. (Com. Rel. v. 31 Rib.).—B. -
78 oblimo
I.Lit. (rare but class.): Aegyptum Nilus irrigat, mollitosque et oblimatos ad serendum agros relinquit, * Cic. N. D. 2, 52, 130:* B.fossae oblimatae,
Suet. Aug. 18:sulcos (i. e. partes genitales),
Verg. G. 3, 136.—Transf., qs. to scatter one's fortune as if it were slime, to lavish, squander, dissipate:II.rem patris oblimare,
Hor. S. 1, 2, 62 Heind.—Trop., to darken, obscure, confuse ( poet. and in post-class. prose):humanas oblimat copia mentes,
Claud. Rapt. Pros. 3, 29:universa,
Sol. 11. -
79 praeceps
praeceps, cĭpĭtis (old form praecĭ-pes, cĭpis, Plaut. Rud. 3, 3, 8; id. et Enn. ap. Prisc. p. 725 P. (Ann. v. 391 Vahl.; abl. praecipiti), adj. [prae-caput].I.Lit., headforemost, headlong (class.):B.praecipitem trahi,
Plaut. Ps. 1, 5, 79:aliquem praecipitem deicere,
Cic. Verr. 2, 4, 40, § 86:praeceps ad terram datus,
dashed to the ground, Liv. 31, 37:praeceps curru ab alto Desilit,
Ov. M. 12, 128:hic se praecipitem tecto dedit,
threw himself headlong from the roof, Hor. S. 1, 2, 41:aliquem in praeceps jacere,
headlong, Tac. A. 4, 22; so,jacto in praeceps corpore,
id. ib. 6, 49; cf.:in praeceps deferri,
Liv. 5, 47.—For in praeceps, in late Lat., per praeceps occurs:abiit grex per praeceps in mare,
Vulg. Matt. 8, 32; id. Judic. 5, 22.—Hence, of one going rapidly, headforemost, headlong:de ponte Ire praecipitem in lutum per caputque pedesque,
Cat. 17, 9:se jacere praecipitem e vertice,
id. 63, 244; Verg. A. 5, 860:ab equo praeceps decidit,
Ov. Ib. 259:(apes) praecipites Cadunt,
Verg. G. 4, 80:aliquem praecipitem agere,
to drive headlong, Cic. Caecin. 21, 60; Verg. A. 5, 456:praecipites se fugae mandabant,
Caes. B. G. 2, 24:Monoeten In mare praecipitem deturbat,
Verg. A. 5, 175; cf.:praeceps amensque cucurri,
Ov. M. 7, 844:praeceps Fertur,
is borne headlong, rushes, Hor. S. 1, 4, 30:nuntii,
Tac. H. 2, 6.—Transf., of inanim. things.1.Of localities, qs. that descend suddenly in front, i. e. downhill, steep, precipitous:b.in declivi ac praecipiti loco,
Caes. B. G. 4, 33:via (opp. plana),
Cic. Fl. 42, 105:saxa,
Liv. 38, 23:fossae,
Ov. M. 1, 97; Verg. A. 11, 888:iter,
Ov. Tr. 4, 3, 74; cf.trop.: iter ad malum praeceps ac lubricum,
Cic. Rep. 1, 28, 44:loci,
Col. 1, 2:mons,
Plin. Pan. 16.—Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n., a steep place, a precipice:2.turrim in praecipiti stantem,
Verg. A. 2, 460:specus vasto in praeceps hiatu,
Plin. 2, 45, 44, § 115:in praeceps pervenitur,
Vell. 2, 3, 4:immane,
Juv. 10, 107:altissimum,
App. M. 4, p. 144 med. —In plur.:in praecipitia cursus iste deducit,
Sen. Ep. 8, 4.—Sinking, declining:3.(in vitibus) praecipites palmites dicuntur, qui de hornotinis virgis enati in duro alligantur,
Col. 5, 6, 33:sol Praecipitem lavit aequore currum,
Verg. G. 3, 359:jam praeceps in occasum sol erat,
Liv. 10, 42:dies,
id. 4, 9; cf.:senectus,
Curt. 6, 5, 3. —In gen., swift, rapid, rushing, violent ( poet.;II. A.syn.: celer, velox): praeceps Anio,
Hor. C. 1, 7, 13:Boreas,
Ov. M. 2, 185:nox,
fleeting, transient, id. ib. 9, 485:procella,
Stat. Th. 5, 419:oceani fragor,
Val. Fl. 3, 404:letum,
Sen. Hippol. 262:remedium,
Curt. 3, 6, 2.—In gen. (class.):B.noster erus, qui scelestus sacerdotem anum praecipes Reppulit,
Plaut. Rud. 3, 3, 10:sol jam praecipitans me quoque haec praecipitem paene evolvere coëgit,
almost headlong, precipitately, Cic. de Or. 3, 55, 209:agunt eum praecipitem poenae civium Romanorum,
chase, pursue, id. Verr. 2, 1, 3, § 7:praecipitem amicum ferri sinere,
to rush into the abyss, id. Lael. 24, 89:quoniam ab inimicis praeceps agor,
am pursued, Sall. C. 31, 9:praeceps celeritas dicendi,
Cic. Fl. 20, 48: profectio, Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6: occumbunt multi letum... praecipe cursu, in rapid destruction, Enn. l. l.—With gen.:SI NON FATORVM PRAECEPS HIC MORTIS OBISSET,
sudden as regards fate, Inscr. Grut. 695, 9, emended by Minervini in Bullet. Arch. Napol. III. 1845, p. 41 (but Minervini's assumption of a new adj., praeceps, from praecipio, anticipating fale, is unnecessary).—In partic.1.Rash, hasty, inconsiderate:2.homo in omnibus consiliis praeceps,
Cic. Phil. 5, 13, 37: praeceps et effrenata mens, id. Cael. 15, 35:praeceps consilium et immaturum,
Suet. Aug. 8:cogitatio,
id. Calig. 48:audacia,
Val. Max. 1, 6, 7.—Inclined to any thing:3. b.praeceps in avaritiam et crudelitatem animus,
Liv. 26, 38:praeceps ingenio in iram,
id. 23, 7:animus ad flagitia praeceps,
Tac. A. 16, 21.—Subst.: praeceps, cĭpĭtis, n.(α).Great danger, extremity, extreme danger, critical circumstances:(β).se et prope rem publicam in praeceps dederat,
brought into extreme danger, Liv. 27, 27:levare Aegrum ex praecipiti,
Hor. S. 2, 3, 292:aeger est in praecipiti,
Cels. 2, 6.—The highest part, summit, sublimity (postAug.):1.omne in praecipiti vitium stetit,
at its point of culmination, Juv. 1, 149:debet orator erigi, attolli, efferri, ac saepe accedere ad praeceps,
to verge on the sublime, Plin. Ep. 9, 26, 2.—Hence, adv.: prae-ceps, headlong.Lit.:2.aliquem praeceps trahere,
Tac. A. 4, 62:ex his fulgoribus quaedam praeceps eunt, similia prosilientibus stellis,
Sen. Q. N. 1, 15, 2:moles convulsa dum ruit intus immensam vim mortalium praeceps trahit atque operit,
Tac. A. 4, 62:toto praeceps se corpore ad undas Misit,
Verg. A. 4, 253.—Trop.:eversio rei familiaris dignitatem ac famam praeceps dabat,
brought into danger, Tac. A. 6, 17:praeceps in exsilium acti,
suddenly, hastily, Amm. 29, 1, 21. -
80 praerumpo
prae-rumpo, rūpi, ruptum, 3, v. a., to break or tear off before or in front (class.):II.retinacula classis,
Ov. M. 14, 547:funes praerumpebantur,
were broken off, Caes. B. G. 3, 14:uncus praerumpitur,
Col. 3, 18, 2. —Trop., to wrench, tear to pieces (late Lat.):A.purgativa medicamina praerumpunt corpora,
Cael. Aur. Acut. 2, 21, 128.—Hence, prae-ruptus, a, um, P. a., broken or torn off; hence, of places, steep, abrupt, rugged (syn.: abscisus, abruptus).Lit.:B. 1.saxa,
Cic. Verr. 2, 5, 56, § 145:loca,
Caes. B. G. 7, 86:praeruptum atque asperum jugum,
id. B. C. 2, 24:praeruptum undique oppidum,
Hirt. B. G. 8, 40:praeruptus et difficilis descensus,
id. ib.:nemus,
Hor. S. 2, 6, 91:mons,
Verg. A. 1, 105:rupes,
Suet. Tib. 40:fossae,
Tac. H. 2, 41.— Absol.: praerupta, ōrum, n., steep or rugged places:praerupta collium,
Just. 41, 1, 11:petere,
Plin. 8, 42, 64, § 156.—In sing.:ad praeruptum petrae,
Vulg. 2 Par. 25, 12.— Comp.:praeruptior collis,
Col. 3, 13.— Sup.:omnes oppidi partes praeruptissimis saxis munitae,
Hirt. B. G. 8, 33.—Of persons:2.juvenis animo praeruptus,
Tac. A. 16, 7.—Of things:praerupta audacia, tanta temeritas ut non procul abhorreat ab insaniā,
Cic. Rosc. Am. 24, 68:dominatio,
hard, stern, Tac. A. 5, 3:praeruptum atque anceps periculum,
critical, extreme, Vell. 2, 2, 3:seditio,
dangerous, Dig. 28, 3, 6.—Hence, praerūpium, ii, n. [prae - rupes], the rocky wall, line, or wall of rocks (late Lat.):fluminis,
App. Mag. 8, p. 278 med. (dub.; al. praeripia, q. v.); Serv. Verg. A. 6, 704; sing., Tert. adv. Marc. 4, 38.
См. также в других словарях:
Fossae — (a. Geogr.), zwei kleine Eilande an Sardinias Küste; jetzt Isola Caprera u. Sta. Madalena: F. Cluilia, s.u. Cluilia fossa; F. Corbulōnis, s.u. Corbulo; F. Drasiānae, s.u. Drusiana fossa F. Marianae, von Marius während des Cimbrischen Kriegs… … Pierer's Universal-Lexikon
FOSSAE — locus Galliae, in Gallia Narbonensi olim, hodie in Provincia, vulgo Fos, a Fossis Marianis proximis nomen accepisse videtur. Certe Gesta Dagoberti circa A. C. 950. composita in capitulo 18. quum Massliliam, Fossas, Valentiam Lugdunumque innctim… … Hofmann J. Lexicon universale
FOSSAE Papyrianae — Tuscorum civitas. Ptol. Fosdinovo nunc, sub proprio March. 3. mill. a Macra fluv. 4. a Sarzana in Caec. inter Apuam, et Massam … Hofmann J. Lexicon universale
FOSSAE Philistinae — unum ex Padi ostiis, Fossone. Tacit. Hist. l. 3. c. 9. Tartarus fluv. nunc etiam interius Tartaro, qui una cum Athesi exit in mare … Hofmann J. Lexicon universale
Fossae glandulares infundibuli — piltuvėlio liaukų duobelės statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Fossae glandulares infundibuli ryšiai: platesnis terminas – piltuvėlio vamzdis … Paukščių anatomijos terminai
Fossae renales — inkstų duobės statusas T sritis kaulai atitikmenys: lot. Fossae renales ryšiai: platesnis terminas – sudėtinis kryžmuo … Paukščių anatomijos terminai
Fossae ethmoidales — akytosios duobės statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Fossae ethmoidales ryšiai: platesnis terminas – priekinė kaukolės duobė … Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai
Fossae synoviales — tepalinės duobės statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Fossae synoviales ryšiai: platesnis terminas – sinoviniai sąnariai … Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai
FossAE — Fossa Fos sa, n.; pl. {Foss[AE]}. [L., a ditch. See {Fosse}.] (Anat.) A pit, groove, cavity, or depression, of greater or less depth; as, the temporal fossa on the side of the skull; the nasal foss[ae] containing the nostrils in most birds. [1913 … The Collaborative International Dictionary of English
fossae — plural of fossa … Dictionary of ichthyology
fossae — fos·sae (fosґe) [L.] genitive and plural of fossa … Medical dictionary