Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ferō

  • 101 dapifer

    dăpĭfer, ĕri, m. [daps-fero], a servant who waited at table, Inscr. Murat. 915, 3: cf. dapifer, sitophoros, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > dapifer

  • 102 defero

    dē-fĕro, tŭli, lātum, ferre, v. a., to bear or bring away a thing from a place; to bear, carry, bring down.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Without stating the terminus (not very freq.):

    roseam Auroram per oras Aetheris,

    Lucr. 5, 656; 5, 273; 6, 639:

    Rhodanus amnis segnem deferens Ararim,

    Plin. 3, 4, 5, § 33; 6, 27, 31, § 136; Ov. M. 9, 117;

    ex Helicone coronam,

    Lucr. 1, 119:

    ramalia arida tecto,

    Ov. M. 8, 646. — Absol.:

    flumina liquida ac deferentia,

    Plin. Pan. 82 med. —Far more freq.,
    2.
    Indicating the terminus (by ad, in, an adv. of place, the dat., etc.):

    literas ad Caesarem,

    Caes. B. G. 5, 45, 3:

    epistolam ad Ciceronem,

    id. ib. 5, 48, 3 and 8; cf.:

    mandata ad aliquem,

    id. B. C. 1, 9; 3, 22:

    aurum ad gnatum suum,

    Plaut. Trin. 4, 2, 115; cf. id. Truc. 2, 5, 64; Ter. Heaut. 4, 6, 18;

    natos ad flumina,

    Verg. A. 9, 604:

    Germani ad castra Romanorum delati,

    Caes. B. G. 6, 42 fin. et saep.:

    semen quod ex arbore per surculos defertur in terram,

    Varr. R. R. 1, 40, 4:

    aurum et omnia ornamenta sua in aerarium,

    Liv. 5, 25:

    aedes in planum et colli subicere,

    id. 2, 7: cf. Cic. Rep. 2, 31:

    ferrum in pectus,

    Tac. A. 1, 35:

    castra in viam,

    Liv. 22, 15:

    aciem in campos,

    id. 9, 37:

    in praeceps deferri,

    id. 5, 47; cf. id. 44, 5; Quint. 1, 12, 10:

    praeceps in undas deferar,

    Verg. E. 8, 60; Ov. F. 6, 228:

    in vicum,

    Hor. Ep. 2, 1, 269 et saep.:

    hunc sub aequora,

    i. e. submerge, Ov. M. 14, 601:

    quasdam (virgines) ex plebe homines domos deferebant,

    Liv. 1, 9:

    si forte eo (sc. Demetriadem) deferret fuga regem,

    id. 36, 20:

    quo pennis delata sit ales,

    Lucr. 6, 822:

    cum pallam mihi Detulisti,

    Plaut. Men. 2, 3, 42; so,

    epistolas alicui,

    id. Trin. 4, 2, 109 et saep.
    B.
    In partic.
    1.
    Naut. t. t., to drive away, drive down, drive a ship, or those on board a ship, to any place:

    onerariae duae paullo infra delatae sunt,

    Caes. B. G. 4, 36 fin.; id. B. C. 3, 30:

    una (navis) delata Oricum,

    id. ib. 3, 14, 2:

    (Labienus) longius delatus aestu, etc.,

    id. B. G. 5, 8, 2:

    quem cum ex alto ignotas ad terras tempestas et in desertum litus detulisset,

    Cic. Rep. 1, 17 fin.; cf. id. Ac. 2, 3, 8.—
    b.
    Rarely in gen., to bring, convey to any place (as a ship, its passengers):

    e portu navis huc nos dormientes detulit,

    Plaut. Am. 2, 2, 69.—
    2.
    Mercant. t. t., to bring to market, to sell (post-Aug.):

    nexos maniplos,

    Col. 10, 315: pallium. Petr. 12, 2:

    videamus hoc, quod concupiscimus, quanti deferatur,

    Sen. Ep. 42.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to bring:

    redde harmoniaī Nomen, ab organicis alto delatum Heliconi,

    brought, Lucr. 3, 133; 5, 65:

    (Alexander) eadem fortunae pignora in discrimen detulisset,

    Liv. 9, 18 fin.; cf.:

    fabulas in certamen,

    Quint. 10, 1, 66: hac re ad consilium delata, having been taken into consideration, Caes. B. G. 3, 23 fin.; so,

    rem ad consilium,

    id. ib. 5, 28, 2:

    qui ad agendum nihil cogitati detulerit,

    Quint. 4, 5, 2:

    (poëta) si foret hoc nostrum delatus in aevum, Detereret sibi multa,

    Hor. S. 1, 10, 68. —
    B.
    With particular accessory notions.
    1.
    To bring, give to one, grant, confer upon, allot, to offer to any one, transfer, deliver (for syn. v. do—very freq.).
    (α).
    Aliquid ad aliquem:

    ad hunc totius belli summam omnium voluntate deferri,

    Caes. B. G. 2, 4, 7:

    imperium ad aliquem,

    id. ib. 6, 2; 7, 4, 6; Cic. Leg. 3, 2; id. Lig. 1, 3:

    omnem rem ad Pompeium,

    id. Fam. 1, 1; cf.:

    omnia ad unum,

    id. de Imp. Pomp. 23, 67:

    causam ad Galbam,

    id. Brut. 22, 86:

    primas ad aliquem,

    id. N. D. 1, 6, 15 et saep.—
    (β).
    Aliquid alicui:

    sibi a Caesare regnum civitatis deferri,

    Caes. B. G. 5, 6, 2; Fasti ap. Cic. Phil. 2, 34, 87; cf.:

    regnum et diadema uni,

    Hor. Od. 2, 2, 22:

    fasces indigno,

    id. Ep. 1, 16, 34:

    praemium dignitatis alicui (opp. denegare),

    Cic. Fl. 1:

    ultro ei legationem (opp. denegare),

    id. Fam. 13, 55; cf. id. ib. 4, 13:

    palmam alicujus rei Crasso,

    id. de Or. 2, 56; cf. Liv. 7, 13; Quint. 10, 1, 53:

    omnem ei auctoritatem,

    Cic. Fl. 6, 14:

    pacem hostibus,

    Liv. 23, 13:

    Octaviam neptem condicionem,

    Suet. Caes. 27 et saep. —
    (γ).
    With acc. alone, or absol.:

    jusjurandum,

    to tender an oath, Quint. 5, 6, 6; cf. ib. § 3 and § 4;

    si quid petet, ultro defer,

    Hor. Ep. 1, 12, 23 et saep.—
    2.
    To bring or give an account of, to report, announce, signify, state (for syn. v. declaro init.

    very freq.): qui nostra consilia ad adversarios deferat,

    Cic. Clu. 52; so,

    aliquid ad aliquem,

    id. Mil. 9 fin.; id. Cat. 3, 3, 7; Caes. B. G. 2, 17, 4; 5, 25, 4 et saep.:

    ut (haec) per eos ad Caesarem deferrentur,

    id. ib. 7, 17 fin.; so with per, id. B. C. 3, 30, 6; 3, 63, 5 al.:

    qui ad Caesarem detulerint delaturive sint, me poenitere consilii mei,

    Cic. Att. 11, 7, 5; so with acc. and inf., id. Verr. 2, 5, 62; Verg. A. 4, 299 al.—
    b.
    Legal t. t.: nomen, and post-Aug., aliquem, to indict, impeach, accuse before the pretor, as plaintiff or informer (for syn. cf.:

    denuntio, indico): nomen alicujus de parricidio,

    Cic. Rosc. Am. 10, 28:

    nomen amici mei de ambitu,

    id. Cael. 31, 76; id. Rosc. Am. 23; nomen suo familiari (dat.) eadem de re, id. ib. 23:

    nomen tibi,

    id. Pis. 33, 82; cf.:

    illi nonnihil tamen in deferendo nomine secuti,

    id. Rosc. Am. 3, 8:

    ad deferendos reos praemio duci,

    Quint. 12, 7, 3:

    reos ad praetorem,

    Tac. A. 14, 41:

    reos ejusdem criminis detulerunt,

    Quint. 11, 1, 79; cf.:

    defertur majestatis,

    Tac. A. 14, 48 (v. Draeger ad loc.):

    adulterii,

    id. ib. 4, 42:

    impietatis in principem,

    id. ib. 6, 47:

    Drusus defertur moliri res novas,

    id. ib. 2, 27; cf.:

    defertur simulavisse partum,

    ib. 3, 22:

    ad deferenda de Perseo crimina,

    Liv. 42, 11; cf. Quint. 4, 2, 98; cf.

    also: et cum occiderentur, detuli sententiam,

    voted to condemn, Vulg. Act. 26, 10. — Absol.:

    et minari et deferre etiam non orator potest,

    Quint. 4, 1, 22.—Of denouncing:

    quae apud vos de me deferunt,

    Cic. Agr. 3, 1.—
    c.
    Pub. law t. t.
    (α).
    Aliquid ad aerarium, and more freq. simply aliquid, to give in at the Aerarium:

    horum nomina ad aerarium detulisset,

    Cic. Phil. 5, 5 fin.:

    quamquam rationes deferre properarim (for which referre is repeatedly used just before),

    Cic. Fam. 5, 20, 3.—Hence of persons, to recommend them for future consideration and reward, for their services to the state:

    in beneficiis ad aerarium delatus est,

    Cic. Arch. 5 fin.; id. Fam. 5, 20, 7; id. Balb. 28; id. Att. 5, 7:

    senatus consultum factum ad aerarium deferre,

    the public archives, Liv. 39, 4, 8; Tac. A. 3, 51; 13, 28; Suet. Aug. 94, 3.—
    (β).
    Deferre in censum, to report any thing for assessment, to return one's property to the censors:

    mille quingentum aeris in censum,

    Gell. 16, 10, 10;

    for which, deferre censum,

    Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 6, 41.— Pass. in mid. force:

    deferri in censum,

    to report one's self for assessment, Eutr. 1, 7.—
    3.
    To ascribe, Amm. 14, 6, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > defero

  • 103 deinde

    dĕindĕ, and abbrev. dein (cf. Prisc. p. 1008 P., and exin, proin —in both forms ei is monosyl. in the class. poets;

    as dissyl.,

    Prud. Cath. 10, 100; id. Ditt. 1, 1), adv. [de-inde], thereafter, thereupon (for syn. cf.: dein, exinde, inde, deinceps, post, postea, porro).—
    I.
    In place (rare), from there, from that place:

    via interest perangusta, deinde paulo latior patescit campus,

    Liv. 22, 4.—
    B.
    Transf. in (local) succession, thereafter, next (cf. dehinc, no. I. B.):

    auxiliares Galli Germanique in fronte, post quos pedites sagittarii, dein quatuor legiones, exin totidem aliae legiones, etc.,

    next, Tac. A. 2, 16:

    juxta Hermanduros Narisci, ac deinde Marcomanni,

    id. G. 42:

    haec quidem duo binis pedibus incisim: dein membratim, etc.,

    Cic. Or. 63, 213; cf. id. N. D. 2, 42 fin.:

    Baliares locat ante signa... dein graviorem armis peditem,

    Liv. 21, 55, 2.—
    II.
    In time.
    A.
    Thereafter, afterwards, then (common in all periods and styles):

    hostes contra legiones suas instruunt. Deinde utrique imperatores in medium exeunt,

    Plaut. Am. 1, 1, 68:

    accepit conditionem, dein quaestum occipit,

    Ter. Andr. 1, 1, 52:

    complures ex iis occiderunt: deinde se in castra receperunt,

    Caes. B. G. 4, 35 fin.:

    dein Tubero, Nescio (inquit) Africane,

    Cic. Rep. 1, 10: incipe, Damoeta;

    tu deinde sequēre, Menalca. Alternis dicetis,

    Verg. E. 3, 58;

    unguibus et pugnis, dein fustibus, atque ita porro Pugnabant armis,

    Hor. S. 1, 3, 101:

    in Aequis nihil deinde memorabile actum,

    Liv. 3, 3.—
    b.
    Freq. after primum, principio, prius, inde, postea, postremo, etc.:

    Caesar primum suo, deinde omnium ex conspectu remotis equis, etc.,

    Caes. B. G. 1, 25; cf. id. ib. 3, 20 fin.; id. B. C. 1, 74; 3, 108 et saep.:

    principio duplicavit illum pristinum patrum numerum, deinde, etc.,

    Cic. Rep. 2, 20:

    plebs montem sacrum prius, deinde Aventinum occupavit,

    id. ib. 2, 33; cf. ib. 2, 37:

    hunc secutus est Cursor. deinde L. Maso aedilicius: inde multi Masones...: deinde Carbones et Turdi insequuntur,

    id. Fam. 9, 21 med.:

    jubent venire agros Attalensium...: deinde agros in Macedonia regios...: deinde agrum optimum et fructuosissimum Corinthium...: post autem agros in Hispania... tum vero ipsam veterem Carthaginem vendunt,

    id. Agr. 1, 2, 5:

    quippe oppidana lascivia invicem incessente probra, deinde saxa, postremo ferrum sumpsere,

    Tac. A. 14, 17 et saep.; so,

    corresp. with in praesentia,

    Plin. Ep. 3, 9, 26.—
    c.
    Connected with tum, tunc, postea, porro, postremo, etc.:

    primum ea quae sumus acturi cogitare debemus, deinde tum dicere ac facere,

    Varr. L. L. 6, § 42 Müll.; so,

    deinde tum,

    Quint. 4, 2, 27:

    deinde tunc,

    Sen. Ep. 74, 23:

    tum deinde,

    Liv. 2, 8:

    tunc deinde,

    Val. Fl. 8, 109: servos Milonis sibi confessos esse de interficiendo Cn. Pompeio conjurasse;

    deinde postea se gladio percussum esse, etc.,

    Cic. Mil. 24, 65; so,

    deinde postea,

    id. Inv. 1, 28, 43: id. Tusc. 4, 1, 2: Liv. 41, 24; Cels. 3, 4; 5, 28 al.:

    postea deinde,

    id. 7, 8; Val. Max. 9, 1 ext. 5; cf.

    also deinde eam postea supprimat,

    Cic. Clu. 26, 71:

    post deinde,

    Ter. Andr. 3, 2, 3; Cic. Att. 2, 23:

    deinde post,

    Nep. Eum, 5, 5; Vell. 2, 23, 3:

    deinde porro,

    Plaut. Trin. 4, 2, 103; id. Epid. 5, 2, 61:

    mox deinde,

    Tib. 1, 5, 73:

    deinde postremo,

    Cic. Inv. 1, 28, 43; cf.:

    deinde ad extremum,

    id. Verr. 2, 1, 10, § 28; id. Pis. 31 fin.:

    deinde deinceps,

    id. Div. 1, 30, 64 (dub.); id, Leg. 3, 2, 4; Liv. 2, 47.—
    d.
    Strengthened by cum, postquam, posteaquam, ubi, etc.:

    dein (deinde) cum,

    Cic. Rep. 1, 12, 18:

    deinde cum,

    as soon as, Liv. 3, 47; cf.:

    dein cum,

    Plin. 19, 8, 51, § 166:

    deinde (dein) postquam,

    Liv. 3, 66; 6, 13; 7, 37 et saep.:

    deinde posteaquam,

    Cels. 7 praef.:

    deinde (dein) ubi,

    Sall. J. 68, 69; id. C. 45 fin.; Liv. 7, 14. —
    B.
    Of future time, hereafter, from this time forward (rare):

    tu velim cures ut sciam, quibus nos dare oporteat eas, quas ad te deinde litteras mittemus,

    Cic. ad Q. Frat. 3, 8, 2; cf. id. de Or. 2, 280;

    experiamini quidquid deinde fors tulerit,

    Curt. 5, 25, 17. —
    III.
    In an enumeration or succession of facts or arguments, afterwards, next in order, then:

    ut a prima congressione maris et feminae, deinde a progenie et cognatione ordiar, etc.,

    Cic. Rep. 1, 24, 48:

    te ad coenas itare desisse moleste fero... Deinde etiam vereor... ne, etc.,

    id. Fam. 9, 24, 2; id. de Or. 2, 11, 45 sq. et saep.—
    B.
    Esp. freq. following primum (primus), followed by postremo al.:

    quod in homine multo est evidentius, primum ex ea caritate, quae, etc., deinde, etc.,

    Cic. Lael. 8, 27; 18, 65; 20, 73; id. Rep. 1, 13; 1, 17 et passim; cf.

    deinde, several times repeated,

    Cic. Rosc. Am. 45; id. Inv. 1, 28, 43; id. Or. 54, 108 al.:

    primum with deinde eight times, and finally postremo,

    id. Inv. 2, 49, 145:

    deinde... tum... post, etc.,

    Cels. 2, 18; 3, 7 et saep.:

    deinde... deinde... postremo...,

    Cic. Ac. 2, 16, 49: excellente tum Crasso et Antonio, deinde ( next in the order of excellence, not of time) Philippo, post Julio, id. Brut. 88, 301:

    deinde... tum... postremo,

    Quint. 3, 9, 6 sq.:

    prima nobilitas Cilicio... dein Lyciae Olympo, mox Centuripino, etc.,

    Plin. 21, 6, 17, § 31;

    so after optimus,

    Plin. 25, 11, 87, § 136; 37, 9, 38, § 119;

    after laudatissimus,

    id. 21, 18, 69, § 115; cf. id. 21, 21, 92, § 160:

    femur promovetur saepissime in interiorem: deinde in exteriorem: raro admodum in priorem aut posteriorem,

    Cels. 8, 20.—
    C.
    So, in a climax, emphasizing the last of a series:

    suis artibus, fraude, deinde insidiis est prope circumventus,

    at length, in fine, Liv. 21, 34; id. 21, 41; cf. Hand, Turs. II. p. 238 -249.

    Lewis & Short latin dictionary > deinde

  • 104 differo

    dif-fĕro, distŭli, dīlātum, differre ( inf. differrier, Lucr. 1, 1088. In tmesi:

    disque tulissent,

    Plaut. Trin. 4, 1, 14), v. a. and n.
    I.
    Act., to carry different ways; to spread abroad, scatter, disperse, separate (cf.: reicere, proferre, procrastinare, producere, ampliare, prorogare—class.).
    A.
    Lit.:

    scintillas agere ac late differre favillam,

    Lucr. 2, 675; cf.:

    favillam longe (ventus),

    id. 6, 692:

    nubila (vis venti),

    id. 1, 273; Verg. G. 3, 197:

    ignem (ventus),

    Caes. B. C. 2, 14, 2:

    casae venti magnitudine ignem distulerunt,

    id. B. G. 5, 43, 2:

    majorem partem classis (vis Africi),

    Vell. 2, 79, 2:

    rudentes fractosque remos (Eurus),

    Hor. Epod. 10, 6 et saep.; cf. Plaut. Trin. 4, 1, 14:

    nos cum scapha tempestas dextrovorsum Differt ab illis,

    id. Rud. 2, 3, 39; cf. Lucr. 1, 1088: cytisum, to plant apart, in separate rows = disserere, digerere, Varr. R. R. 1, 43; Col. 11, 3, 30 sq.; 38; 42 al.; cf.:

    ulmos in versum,

    Verg. G. 4, 144:

    ut formicae frustillatim (te) differant,

    Plaut. Curc. 4, 4, 20; cf.:

    insepulta membra (lupi),

    Hor. Epod. 5, 99; and:

    Mettum in diversa (quadrigae),

    Verg. A. 8, 643. —
    B.
    Trop.
    1.
    To distract, disquiet, disturb a person (only ante-class.): vorsor in amoris rota miser, Exanimor, feror, differor, distrahor, diripior, Plaut. Cist. 2, 1, 5:

    differor clamore,

    id. Ep. 1, 2, 15:

    cupidine ejus,

    id. Poen. 1, 1, 28; cf.:

    amore istius,

    id. Mil. 4, 4, 27:

    laetitia,

    id. Truc. 4, 1, 3:

    doloribus,

    Ter. Ad. 3, 4, 40.—Less freq. act.:

    aliquem dictis,

    to confound, Plaut. Ps. 1, 3, 125; cf. Ter. And. 2, 4, 5 Ruhnk.—
    2.
    To spread abroad, publish, divulge; with a personal object, to cry down, to defame (mostly anteclass. and post-Aug.; not in Cic., Caes., or Sall.).
    (α).
    With acc. rei: cum de me ista foris sermonibus differs, Lucil. ap. Non. 284, 16; cf.:

    rumores famam differant licebit nosque carpant,

    Varr. ib. 18:

    commissam libertatem populo Rom. sermonibus,

    Liv. 34, 49:

    promissum jus anulorum fama distulit,

    Suet. Caes. 33.—With acc. and inf.:

    ne mi hanc famam differant, Me dedidisse, etc.,

    Plaut. Trin. 3, 2, 63; Ter. Heaut. prol. 16; Nep. Dion. 10; Val. Fl. 1, 753.—With quasi and dependent clause:

    rumore ab obtrectatoribus dilato, quasi eundem mox et discruciatum necasset,

    Suet. Aug. 14 et saep.— Pass. impers.:

    quo pertinuit differri etiam per externos, tamquam veneno interceptus esset,

    Tac. A. 3, 12; cf. id. ib. 4, 25.—
    (β).
    With acc. pers.:

    aliquem pipulo,

    Plaut. Aul. 3, 2, 32 (cf. Varr. L. L. 7, § 103 Müll., and see pipulum): aliquem maledicendo sermonibus, Lucil. ap. Non. 284, 24:

    dominos variis rumoribus,

    Tac. A. 1, 4:

    te circum omnes alias puellas,

    to bring into disrepute with them, Prop. 1, 4, 22.—In the pass.: differor sermone miser, Caecil. ap. Gell. 2, 93, 10:

    alterna differor invidia,

    Prop. 1, 16, 48.—
    3.
    With reference to time, to defer, put off, protract, delay any thing; with a personal object also to put off, amuse with promises, get rid of (class. and very freq.).
    (α).
    With acc. rei:

    cetera praesenti sermoni reserventur: hoc tamen non queo differre, etc.,

    Cic. Q. Fr. 2, 8:

    differre quotidie ac procrastinare rem,

    id. Rosc. Am. 9 fin.:

    saepe vadimonia,

    id. Quint. 5 fin.:

    iter in praesentia,

    Caes. B. C. 3, 85, 4:

    pleraque (with omittere in praesens tempus),

    Hor. A. P. 44:

    distulit ira sitim,

    Ov. M. 6, 366 et saep.:

    differri jam hora non potest,

    Cic. Phil. 6, 7, 19:

    tempus,

    id. ib. 8, 8; id. Prov. Cons. 11 fin.; Liv. 3, 46; Ov. M. 1, 724 al.:

    diem de die,

    Liv. 25, 25 et saep.—With inf.:

    quaerere distuli,

    Hor. Od. 4, 4, 21; so Liv. 42, 2 (but not Suet. Caes. 81, where agere belongs to proposuerat, cf. id. Aug. 72; id. Calig. 49).—With quin:

    nihil dilaturi, quin periculum summae rerum facerent,

    Liv. 6, 22 fin.; so Suet. Caes. 4; with in and acc.:

    reliqua in crastinum,

    Cic. Rep. 2, 44 fin.:

    in posterum diem,

    id. Deiot. 7, 21; cf. Caes. B. C. 1, 65 fin.:

    in posterum,

    Cic. Verr. 2, 1, 32; Caes. B. G. 7, 11, 5:

    in aliud tempus,

    Cic. Brut. 87; Caes. B. C. 1, 86, 2:

    in adventum tuum,

    Cic. Fam. 2, 3 fin.:

    diem edicti in a. d. IV. Kal. Dec.,

    id. Phil. 3, 8, 20:

    curandi tempus in annum,

    Hor. Ep. 1, 2, 39 et saep. — Poet.:

    tropaea in pueros suos,

    to reserve for, Prop. 4, 6, 82.—Rarely with ad:

    aliquid ad crudelitatis tempus,

    Cic. Vat. 11 fin.; cf. the foll.—
    (β).
    With acc. pers.:

    sin autem differs me in tempus aliud,

    Cic. Fam. 5, 12, 10; Liv. 26, 51; 41, 8:

    differri non posse adeo concitatos animos,

    id. 7, 14:

    dilatus per frustrationem,

    id. 25, 25; cf.:

    aliquem variis frustrationibus,

    Just. 9, 6 fin.:

    Campanos,

    Liv. 26, 33:

    aliquem petentem,

    Suet. Vesp. 23 Ern.:

    caros amicos (opp. properare),

    Mart. 13, 55 et saep.— Poet.: vivacem anum, to preserve alive, i. e. to postpone her death, Ov. M. 13, 519; cf.:

    decimum dilatus in annum (belli) Hector erat,

    id. ib. 12, 76:

    aliquem in spem impetrandi tandem honoris,

    Liv. 39, 32:

    aliquem in septimum diem,

    Suet. Tib. 32; id. Caes. 82 Oud.; id. Aug. 44 fin. et saep.— Rarely with ad:

    legati ad novos magistratus dilati,

    Liv. 41, 8:

    aliquem ad finem muneris,

    Suet. Vit. 12:

    quas (legationes) par tim dato responso ex itinere dimisit, partim distulit Tarraconem,

    Liv. 26, 51.—Once with post:

    aliquid post bellum differre,

    Liv. 4, 6, 4.—
    (γ).
    Absol. Prov.: differ;

    habent parvae commoda magna morae,

    Ov. F. 3, 394.
    II.
    Neut., to differ, be different (esp. freq. since the Ciceron. period—cf.:

    discrepare, distare, interesse): qui re consentientes vocabulis differebant,

    Cic. Fin. 4, 2 fin.; cf.:

    naturis differunt, voluntate autem similes sunt,

    id. de Or. 2, 23: verbo [p. 575] differre, re esse unum, id. Caecin. 21, 59:

    distare aliquid aut ex aliqua parte differre,

    id. ib. 14:

    nihil aut non fere multum differre,

    id. Brut. 40 fin.:

    paulum differre,

    id. Agr. 2, 31, 85 et saep.:

    nec quicquam differre, utrumne... an, etc.,

    Hor. S. 2, 3, 251; cf.:

    quid enim differt, barathrone Dones quicquid habes, an? etc.,

    id. ib. 166.—
    (β).
    With ab:

    ita ut pauxillum differat a cavillulis,

    Plaut. Truc. 3, 2, 18:

    quidnam esset illud, quo ipsi (poëtae) differrent ab oratoribus,

    Cic. Or. 19, 66; id. Off. 1, 27 fin.:

    quid hoc ab illo differt?

    id. Caecin. 14:

    non multum ab hostili expugnatione,

    id. de Imp. Pomp. 5 fin.:

    multum a Gallica consuetudine,

    Caes. B. G. 5, 14; cf. ib. 6, 21; 6, 28, 5:

    hoc fere ab reliquis differunt, quod, etc.,

    id. ib. 6, 18, 3 et saep.—
    (γ).
    With inter (esp. impers.):

    si nihil inter deum et deum differt,

    Cic. N. D. 1, 29, 80; id. Off. 1, 28, 99; id. Fin. 4, 25, 70:

    nequid inter privatum et magistratum differat,

    id. Rep. 1, 43:

    ut non multum differat inter summos et mediocres viros,

    id. Off. 2, 8, 30: multa sunt alia, quae inter locum et locum plurimum differunt (for which, shortly before, inter locorum naturas quantum intersit), id. Fat. 4:

    haec cogitatione inter se differunt, re quidem copulata sunt,

    id. Tusc. 4, 11: inter se aliqua re, id. Opt. gen. 2, 6; id. N. D. 1, 7, 16; Caes. B. G. 1, 1, 2; 6, 11, 1; Quint. 12, 10, 22; 34; 67 et saep.:

    quae quidem inter se plurimum differunt,

    id. 5, 14, 27.—
    (δ).
    Rarely with cum:

    occasio cum tempore hoc differt,

    Cic. Inv. 1, 27:

    hoc genus causae cum superiore hoc differt, quod, etc.,

    id. ib. 2, 30, 92 Orell. N. cr.
    (ε).
    Likewise rarely, differre in aliqua re, Lucr. 3, 314; Nep. Ages. 7 fin.
    (ζ).
    Rarely, and only poet. or in post-Aug. prose, with dat.:

    quod pede certo Differt sermoni sermo merus,

    Hor. S. 1, 4, 48:

    tragico differre colori,

    id. A. P. 236; Quint. 2, 21, 10; Plin. 9, 35, 54, § 107; cf. id. 9, 8, 7, § 23.—Hence, diffĕ-rens, entis, P. a., different, superior:

    differentius nomen,

    a more excellent name, Vulg. Heb. 1, 4; in Quintilian subst. n. (opp. proprium), a difference, Quint. 5, 10, 55; 58; 6, 3, 66; 7, 3, 3; 25 sq.—
    * Adv.: diffĕren-ter, differently, Sol. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > differo

  • 105 dulcifer

    dulcĭfer, ĕra, ērum, adj. [dulcis-fero], containing sweetness, sweet (very rare): ficus, Enn. ap. Charis. p. 103 P. (v. 71 Vahl.): cantharus, * Plaut. Ps. 5, 1, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > dulcifer

  • 106 ensifer

    ensĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [ensis-fero], sword-bearing: Orion (like the Gr. xiphêrês), Luc. 1, 665:

    Celeneus,

    Val. Fl. 3, 406:

    catervae,

    Stat. Th. 4, 321.

    Lewis & Short latin dictionary > ensifer

  • 107 escifer

    escĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [esca-fero], food-bringing:

    volucres,

    Paul. Nol. Carm. 19, 223.

    Lewis & Short latin dictionary > escifer

  • 108 exaequatio

    exaequātĭo, ōnis, f. [exaequo], an equalling. *
    I.
    Lit., a levelling:

    agrorum,

    Serv. Verg. G. 1, 95;

    concr.,

    a level, a plane, Vitr. 5, 12, 4.—
    II.
    Trop., a levelling, an equality:

    hanc ipsam exaequationem non fero (cf., shortly before: aequato omnium cultu),

    Liv. 34, 4, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > exaequatio

  • 109 exerceo

    ex-ercĕo, ŭi, itum, 2, v. a. [arceo], to drive on, keep busy, keep at work; to oversee, superintend; with an inanimate object, to work, work at, employ one's self about a thing.
    I.
    Lit. (mostly poet. and in postAug. prose):

    quod in opere faciundo operae consumis tuae, Si sumas in illis (servis) exercendis, plus agas,

    Ter. Heaut. 1, 1, 22; cf.:

    homines qui agrum colunt, et qui eos exercent praepositive sunt his, quorum in numero sunt vilici et monitores,

    who oversee them, Dig. 33, 7, 8:

    exercete, viri, tauros,

    Verg. G. 1, 210:

    i sane, ego te exercebo hodie, ut dignus es,

    keep agoing, exercise, Ter. Ad. 4, 2, 48:

    corpora assiduo varioque exercita motu, etc.,

    driven, impelled, Lucr. 2, 97; cf. id. 4, 862; 2, 120; and:

    exercita cursu Flumina (with fontes liquidi),

    Verg. G. 3, 529 Wagn.:

    (Maeandros) Incertas exercet aquas,

    Ov. M. 8, 165:

    exercere feras,

    to drive, hunt, Dig. 7, 1, 62: Mi. Gestiunt pugni mihi. So. Si in me exercituru's, quaeso in parietem ut primum domes, to let loose, set them at me, Plaut. Am. 1, 1, 168:

    litus arant Rutulosque exercent vomere colles,

    work, till, Verg. A. 7, 798:

    solum presso sub vomere,

    id. G. 2, 356:

    rura bubus,

    Hor. Epod. 2, 3:

    humum in messem,

    Verg. G. 1, 219:

    vineas, arbusta, campos (with curare),

    Plin. Ep. 1, 20, 16:

    agrum multis arationibus,

    Pall. Jan. 13, 2:

    pinguia culta,

    Verg. A. 10, 142:

    ferrum vasto in antro (Cyclopes),

    id. ib. 8, 424:

    telas (aranea),

    Ov. M. 6, 145 al.; cf.: neque arva nobis aut metalla aut portus sunt, quibus exercendis reservemur, Tac. Agr. 31.— Poet.:

    ut possint (aratores), sole reducto, Exercere diem,

    i. e. employ the day in labor, perform their day's work, Verg. A. 10, 808.
    II.
    Trop. (freq. and class.).
    A.
    To engage busily, to occupy, employ, exercise a person or thing in some action.
    (α).
    Aliquem or aliquid ( in aliqua re, ad aliquid, aliqua re, etc.):

    me adolescentem multos annos in studio ejusdem laudis (Hortensius) exercuit,

    Cic. Brut. 64, 230:

    quod genus belli esse potest, in quo illum non exercuerit fortuna rei publicae,

    id. de Imp. Pomp. 10, 28:

    a Diodoto studiosissime in dialectica exercebar,

    id. Brut. 90, 309; cf. id. de Or. 1, 57, 244:

    hanc (animi vim) tu exerce in optimis rebus,

    id. Rep. 6, 26:

    haec aetas (juvenum) exercenda in labore patientiaque et animi et corporis,

    id. Off. 1, 34, 122:

    animos in armis,

    Ov. Am. 1, 8, 41:

    in gramineis exercent membra palaestris,

    Verg. A. 6, 642:

    vocem et vires in hoc,

    Cic. de Or. 1, 33, 149 et saep.:

    Aristoteles adolescentes... ad copiam rhetorum in utramque partem exercuit,

    id. Or. 14, 46:

    ad hanc te amentiam natura peperit, voluntas exercuit,

    id. Cat. 1, 10, 25:

    facultatem dicendi his exercuerunt,

    Quint. 2, 4, 41:

    ingenium multiplici variaque materia,

    id. 2, 4, 20:

    linguas litibus,

    Ov. M. 6, 375 et saep.—With simple acc.:

    quid te exercuit Pammenes?

    Cic. Brut. 97, 332:

    Induciomarus copias cogere, exercere coepit,

    to exercise, drill, Caes. B. G. 5, 55, 3:

    juventutis exercendae causa,

    id. ib. 6, 23, 6:

    ingenium nostrum,

    Auct. Her. 3, 21, 34:

    corpus,

    Cic. de Off. 1, 23, 79:

    exercendae memoriae gratia,

    id. de Sen. 11, 38:

    exercendi stili,

    Quint. 10, 5, 15:

    exercendus est spiritus,

    id. 11, 3, 54 et saep.—
    (β).
    With se, or pass. in mid. force; and in part. praes. and gerund., to exercise or train one's self, to practise:

    si ad hoc unum est natus aut in hoc solo se exercuit, etc.,

    Cic. Or. 28, 99:

    se vehementissime in his subitis dictionibus,

    id. de Or. 1, 33, 152:

    se in consultationibus,

    id. Att. 9, 4, 3:

    sese ad cursuram,

    Plaut. Most. 4, 1, 5:

    se ad velitationem,

    id. Rud. 2, 6, 41:

    sese quotidianis commentationibus,

    Cic. Brut. 71, 249:

    se genere pugnae,

    Caes. B. G. 1, 48, 4:

    se genere venationis,

    id. ib. 6, 28, 3:

    se saliendo,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 25:

    cur non in utrumque protinus locum se exerceant?

    Quint. 4, 2, 29 Zumpt N. cr.:

    Jovem Olympium, eum ipsum, cui se exercebit, implorabit,

    Cic. Tusc. 2, 17, 40:

    cum athletas se exercentes in curriculo videret,

    id. de Sen. 9, 27; so,

    ad virtutem,

    Vulg. 1 Tim. 4, 7.—

    Mid.: ut exerceamur in venando,

    Cic. N. D. 2, 64, 161:

    ut in utrumque locum simul exerceamur,

    Quint. 5, 13, 50:

    faciunt idem, cum exercentur, athletae,

    Cic. Tusc. 2, 23, 56:

    Ciceronis pueri amant inter se, discunt, exercentur,

    id. Att. 6, 1, 12:

    ne aliter exerceri velint,

    Quint. 3, 8, 70:

    in mandatis tuis exercebor,

    Vulg. Psa. 118, 15.— Act. part. in mid. force:

    cum, ceteris in campo exercentibus, in herba ipse recubuisset,

    Cic. de Or. 2, 71, 287; so,

    ipsique dictata exercentibus darent,

    Suet. Caes. 26:

    spectavit assidue et exercentes ephebos,

    id. Aug. 98; cf.:

    si ludicra exercendi aut venandi consuetudine adamare solemus,

    of exercising ourselves, Cic. Fin. 1, 20, 69, v. Madv. ad h. l.—
    B.
    To practise, follow, exercise any employment; to employ one's self about, to make use of any thing:

    medicinae exercendae causa,

    Cic. Clu. 63, 178:

    hoc civile quod vocant eatenus exercuerunt, quoad populum praestare voluerunt,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    rhetoricen,

    Quint. 2, 1, 3; 2, 15, 27:

    eloquentiam,

    id. 1, 4, 6:

    artem,

    id. 3, 6, 18; cf. Hor. Ep. 1, 14, 44:

    exercere atque exigere vectigalia,

    Cic. de Imp. Pomp. 6, 16:

    cauponam vel stabulum,

    Dig. 4, 9, 1, § 5:

    navem,

    ib. 14, 1, 1:

    auri, argenti, sulphuris, etc.... fodinas,

    ib. 7, 1, 13, § 5:

    negotiationem per libertos,

    ib. 26, 7, 58:

    commercium turis,

    Plin. 12, 14, 30, § 54:

    arma,

    Verg. A. 4, 87:

    arma contra patriam,

    Tac. A. 11, 16:

    gymnasia et otia et turpes amores,

    id. ib. 6, 1:

    acies pueriles,

    batiles in sport, Juv. 15, 60:

    pharetram et arcum,

    Val. Fl. 3, 161:

    vocem (with clamare),

    Plaut. Poen. prol. 13.—
    2.
    To follow up, follow out, prosecute, carry into effect, practise, administer:

    judicium,

    Cic. Arch. 12, 32:

    latam legem,

    Liv. 4, 51, 4:

    Tiberius exercendas leges esse respondit,

    Tac. A. 1, 72: [p. 684] legem praecipue sumptuariam, Suet. Caes. 43; id. Tib. 58:

    quaestionem inter sicarios,

    Cic. Fin. 2, 16, 54:

    regnum,

    Plin. 10, 21, 24, § 47; cf.

    imperia,

    Verg. G. 2, 370:

    crudelitatem non solum in vivo sed etiam in mortuo,

    Cic. Phil. 11, 3, 8:

    inimicitias,

    id. Div. in Caecil. 4, 13; cf.:

    graves inimicitias cum aliquo,

    Sall. C. 49, 2:

    gratiam aut inimicitias in tanta re,

    id. ib. 51, 16:

    jurgia, discordia, simultates cum hostibus,

    id. ib. 9, 2:

    cui exercita cum Pisone amicitia,

    Tac. A. 1, 14:

    licentiam,

    id. ib. 13, 47:

    amicitiam,

    id. ib. 15, 60:

    odium,

    id. ib. 13, 37:

    odium in aliquo,

    Ov. M. 9, 275 et saep.:

    facilitatem et lenitudinem animi,

    Cic. Off. 1, 25, 88:

    juris aequabilitatem,

    id. ib.; cf.

    justitiam,

    Plin. Ep. 1, 10, 10:

    scelus, libidinem, avaritiam in socios,

    Liv. 29, 17, 13; cf.:

    avaritiam (juvenes) exercere jubentur,

    Juv. 14, 108:

    foede victoriam in captis,

    Liv. 6, 22, 4:

    acerrume victoriam nobilitatis in plebem,

    Sall. J. 16, 2:

    foede et crudeliter victoriam,

    id. C. 38:

    amores ad aliquem,

    Cat. 68, 69:

    pacem et hymenaeos,

    to celebrate, solemnize, Verg. A. 4, 99:

    nomen patris,

    to bear his name, Plin. Pan. 21, 4 et saep.—
    C.
    Pregn., to disturb, disquiet, vex, plague (the figure being taken from the baiting of wild beasts):

    meos casus, in quibus me fortuna vehementer exercuit,

    Cic. Tusc. 5, 1, 3:

    nunc me reliquiae vestrae exercent,

    id. Fam. 12, 4, 1:

    non te nullius exercent numinis irae,

    Verg. G. 4, 453:

    aliquem odiis,

    id. A. 4, 622 et saep.:

    te de praedio Oviae exerceri, moleste fero,

    Cic. Att. 13, 22, 4:

    ergo exercentur poenis,

    Verg. A, 6, 739:

    hominum vitam curis,

    Lucr. 5, 1424:

    ambitio animos hominum exercet,

    Sall. C. 11, 1:

    simultates nimio plures et exercuerunt eum et ipse exercuit eas,

    Liv. 39, 40, 9.—In the part. perf.:

    nate, Iliacis exercite fatis,

    Verg. A. 3, 182:

    Venus exercita curis,

    id. ib. 5, 779; cf.:

    curis exercita corpora,

    Ov. M. 7, 634:

    adversis probitas exercita rebus,

    id. Tr. 5, 5, 49: habere aliquem exercitum, Plaut. Fragm. ap. Non. 6, 4.—Hence, exercĭ-tus, a, um, P. a. (acc. to II. C.).
    A.
    Vexed, harassed:

    scito nihil tam exercitum esse nunc Romae quam candidatos omnibus iniquitatibus,

    Cic. Att. 1, 11, 2:

    Tiberius tantis rebus,

    Tac. A. 4, 11.— Hence,
    B.
    Vexatious, severe:

    quid magis sollicitum, magis exercitum dici potest?

    Cic. Mil. 2, 5:

    finem tam exercitae militiae orabant,

    Tac. A. 1, 35:

    dura hiems, exercita aestas,

    id. ib. 1, 17:

    aestas (with inquieta),

    Plin. Ep. 7, 2, 2:

    infantiam pueritiamque habuit laboriosam et exercitam,

    Suet. Tib. 6 init.
    C.
    Disciplined:

    (miles) exercitatus et vetus ob eam rem fortior (opp. rudis et inexercitatus),

    Cic. Tusc. 2, 16, 38:

    mirum in modum juventus,

    Flor. 1, 3, 2:

    proprio in metu, qui exercitam quoque eloquentiam debilitat,

    Tac. A. 3, 67:

    militia,

    id. ib. 3, 20:

    ad omne flagitium,

    id. ib. 14, 2:

    ingenium adulatione,

    id. H. 4, 4:

    Graeca doctrina ore tenus,

    id. A. 15, 45.— Comp. and sup.: exercitiorem, exercitissimum (dicebant antiqui), Paul. ex Fest. p. 81, 8 Müll. — Adv.: exercĭtē, in a practised manner; in comp.:

    cogitare,

    App. M. 11, p. 272, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > exerceo

  • 110 exoro

    ex-ōro, āvi, ātum, 1 (archaic inf. praes. pass. exorarier, Plaut. Poen. 1, 2, 167), v. a., to move, prevail upon, persuade by entreaty; to gain or obtain by entreaty (class.): quem ego, ut mentiatur, inducere possum;

    ut pejeret, exorare facile potero,

    Cic. Rosc. Com. 16, 46; cf.:

    nunc te exoremus necesse est, ut, etc.,

    id. de Or. 1, 29, 132: Brutus et Cassius utinam... per te exorentur, ne, etc., Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    ego patrem exoravi... tibi ne noceat,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 39:

    restat Chremes, qui mihi exorandus est,

    Ter. And. 1, 1, 140: Ba. Sine te exorem. Ni. Exores tu me? So. Ego quidem ab hoc certe exorabo, Plaut. Bacch. 5, 2, 57; Ter. Heaut. 5, 5, 6; cf.:

    sine te exorarier,

    Plaut. Poen. 1, 2, 167:

    exorant magnos carmina saepe deos,

    i. e. soften, appease, Ov. Tr. 2, 22:

    divos (tura),

    id. ib. 3, 13, 23:

    Lares farre,

    Juv. 9, 138:

    populum toties,

    Hor. Ep. 1, 1, 6; cf.:

    filiae patrem frequentibus litteris,

    to reconcile the father to the daughter, Suet. Tib. 11:

    aliquem a filii caede precibus,

    to dissuade, Just. 9, 7, 4:

    gnatam ut det, oro, vixque id exoro,

    I obtain it, prevail, Ter. And. 3, 4, 13; cf.:

    res quaedam'st, quam volo Ego me abs te exorare,

    Plaut. Trin. 2, 2, 44:

    quae vicinos concidere loris exorata solet,

    i. e. although implored, in spite of entreaties, Juv. 6, 415:

    pacem divum,

    Verg. A. 3, 370:

    amorem,

    Ov. Am. 3, 11, 43:

    exoratae arae,

    id. M. 7, 591.—With quin:

    numquam edepol quisquam me exorabit, quin eloquar, etc.,

    Plaut. Men. 3, 2, 51.—With double acc.:

    hanc veniam illis sine te exorem,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 82; cf.:

    unum exorare vos sinite nos,

    id. Capt. 2, 1, 17:

    unum diem deos,

    Stat. S. 2, 5, 122; cf. in the pass.:

    opem exorata fero,

    Ov. M. 9, 700.— Absol.:

    exorando, haud advorsando sumendam operam censeo,

    Plaut. Stich. 1, 2, 22; Tac. H. 1, 66.

    Lewis & Short latin dictionary > exoro

  • 111 falcifer

    falcĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [falx + fero], sickle-bearing, holding a scythe or sickle.
    I.
    In gen.:

    covinus,

    Sil. 17, 418:

    manus,

    Ov. M. 13, 930.—
    II.
    In partic., an epithet of Saturn:

    senex,

    Ov. Ib. 218:

    Tonans,

    Mart. 5, 16, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > falcifer

  • 112 fateor

    fătĕor, fassus, 2 (archaic inf. praes. faterier, Hor. Ep. 2, 2, 148), v. dep. a. [from the root PHA, phaô, fari], to confess, own, grant, acknowledge.
    I.
    Prop. (freq. and class.; syn.: confiteor, profiteor); construed for the most part with acc. and inf. as object; rarely with the acc., de, or absol.
    (α).
    With acc.:

    si verum mihi eritis fassae, vinclis exsolvemini,

    Plaut. Truc. 4, 3, 10: so,

    verum fateri,

    Plin. 27, 1, 1, § 2; Curt. 6, 3:

    ut verius fatear,

    Eum. Grat. Act. 1:

    quid fatebor?

    Plaut. Capt. 3, 4, 3; 2, 2, 67:

    multi in tormentis mori maluerunt falsum fatendo quam infitiando dolere,

    Cic. Part. 14, 50:

    peccatum, culpam,

    Ov. Tr. 1, 315; Hor. S. 2, 4, 4:

    delicta,

    Ov. M. 4, 685:

    mores suos,

    Quint. 10, 1, 100:

    sensus suos,

    Ov. H. 21, 204:

    paupertatem,

    id. M. 8, 634 et saep.—Prov.:

    fatetur facinus, si quis judicium fugit,

    Pub. Syr. 174 Rib.—
    (β).
    With acc. and inf. as object:

    fateor atque etiam profiteor et prae me fero, te, etc.,

    Cic. Rab. Perd. 5, 17:

    me despexe ad te per impluvium tuum, Fateor,

    Plaut. Mil. 2, 6, 73:

    fateor eam esse importunam,

    id. As. 1, 1, 47:

    si quis contra rem publicam se amici causa fecisse fateatur,

    Cic. Lael. 12, 40: qui se debere fateantur, *Caes. B. C. 3, 20, 3:

    cum se Cicero ab illis plurimum fateatur adjutum,

    Quint. 10, 1, 40:

    fateor me duci ventre,

    Hor. S. 2, 7, 37:

    jura inventa metu injusti fateare necesse est,

    id. ib. 1, 3, 111; id. Ep. 2, 1, 85:

    hominum igitur causa eas rerum copias comparatas fatendum est,

    Cic. N. D. 2, 63, 158.—With ellips. of acc.:

    fateor peccavisse,

    Plaut. Most. 5, 2, 18:

    non didici sane nescire fateri,

    Hor. A. P. 418.—With two acc.:

    cum se servum fateatur tuum,

    Ter. Eun. 5, 2, 24:

    eum (i. e. Jovem) ipsi lapides hominem fatebuntur,

    Lact. 1, 11, 28:

    fassus hujus se spectaculi debitorem,

    Sen. Contr. 1, 1, 11.—
    (γ).
    With de:

    cum de facto turpi aliquo aut inutili aut utroque fateatur,

    Cic. Inv. 2, 26, 77.—
    (δ).
    Absol.:

    ita libenter confitetur, ut non solum fateri, sed etiam profiteri videatur,

    Cic. Caecin. 9, 24: Me. Est tibi nomen Menaechmo? M. Fateor, Plaut. Men. 5, 9, 48:

    leno sum, fateor,

    Ter. Ad. 2, 1, 34:

    non potest sine malo fateri,

    id. Eun. 4, 4, 47:

    qui a Naevio vel sumpsisti multa, si fateris, vel, si negas, surripuisti,

    Cic. Brut. 19, 76; cf. Quint. 5, 12, 13:

    nulline faterier audes?

    Hor. Ep. 2, 2, 148:

    in fatendo lenis et summissa (vox),

    Quint. 11, 3, 63:

    ad fatendum impulsus,

    id. 5, 13, 46:

    da veniam fasso,

    Ov. P. 4, 2, 23; parenthetically: [p. 729] fateor, Plaut. Aul. 4. 4, 16:

    fatebor enim,

    Verg. E. 1, 31; id. A. 4, 20; Ov. M. 9, 362 al.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., to discover, show, indicate, manifest (rare; not in Cic.): Laterensis nostri et fidem et animum singularem in rem publicam semper fatebor, bear witness to, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 4; Quint. 1, 6, 23:

    innocentem fuisse patrem fatetur,

    id. 7, 1, 56; 1, 10, 37:

    utque sedet vultu fassus Telamonius iram,

    Ov. Tr. 2, 525:

    patinarum calore pisces vitalem motum fateri,

    Plin. 9, 57, 83, § 177:

    mors sola fatetur, Quantula sint hominum corpuscula,

    Juv. 10, 172; 15, 132:

    properabo fateri, quae, etc.,

    id. 3, 59:

    Belus amnis non nisi refuso mari harenas fatetur,

    Plin. 36, 26, 65, § 190.—
    B.
    In gram. lang.:

    fatendi modus,

    the indicative, Quint. 1, 6, 7; Varr. L. L. 8, 5, 8.
    1.
    In pass. signif.:

    hunc (agrum) excipere nominatim, qui publicus esse fateatur,

    Cic. Agr. 2, 21, 57 (dub.).—
    2.
    Impers.:

    vulgo fatebatur, utique minorem eum legasse,

    Dig. 30, 1, 39, § 6.

    Lewis & Short latin dictionary > fateor

  • 113 fatifer

    fātĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [fatum-fero], that brings death, death-dealing, deadly, destructive ( poet.):

    sonat unā fatifer arcus,

    Verg. A. 9, 631:

    ensis,

    id. ib. 8, 621; Ov. M. 12, 492:

    ferrum,

    id. ib. 6, 251:

    Mavors,

    id. Am. 3, 3, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > fatifer

  • 114 Feralia

    fērālis, e, adj. [fero, from the carrying of the dead in funeral procession; cf. ferculum; cf. also Fest., Varr., Ov. ll. c. infra and v. Corss. Ausspr. 1, 467], of or belonging to the dead or to corpses, funereal (as an adj. only poet. and in post-Aug. prose):

    tu tamen exstincto feralia munera ferto,

    offerings to the dead, Ov. Tr. 3, 3, 81:

    sacra,

    Luc. 1, 616:

    cupressus,

    Verg. A. 6, 216; Ov. Tr. 3, 13, 21; cf.:

    ferale decus,

    i. e. the cypress, Sil. 10, 535:

    vittae,

    Ov. Ib. 103:

    reliquiae,

    i. e. the ashes of the dead, Tac. A. 2, 75:

    ferali carmine bubo Visa queri,

    Verg. A. 4, 462:

    Enyo,

    Petr. 120.—
    B.
    In partic., of or belonging to the festival of the dead (celebrated annually in the month of February):

    tunc, cum ferales praeteriere dies,

    the days of the festival of the dead, Ov. F. 2, 34:

    tempus,

    id. ib. 5, 486: mensis, i. e. February, Col. poet. 10, 191. —
    2.
    Subst.: Fĕrālĭa, ĭum, n., the general festival of the dead kept on the 17 th or 21 st of February, the feast of All Souls (cf.:

    inferiae, justa, pompa, exsequiae, funus): hanc, quia justa ferunt, dixere Fĕralia lucem: Ultima placandis Manibus illa dies,

    Ov. F. 2, 569:

    feralia ab inferis et ferendo, quod ferunt tum epulas ad sepulcrum, quibus jus ibi parentare,

    Varr. L. L. 6, § 13 Müll.; cf.:

    feralium diem ait Varro a ferendis in sepulcra epulis dici,

    Macr. S. 1, 4: feralia diis Manibus sacrata festa, a ferendis epulis, vel a feriendis pecudibus appellata, Paul. ex Fest. p. 85 Müll.:

    eodem die video Caesarem a Corfinio profectum esse, id est, Feralibus,

    Cic. Att. 8, 14, 1:

    diem finiri placuit Feralia, quae proxime fuissent,

    Liv. 35, 7, 3 Drak. N. cr.
    II.
    Transf., in gen., deadly, fatal, dangerous = funestus:

    tune, Licha, dixit, feralia dona tulisti?

    Ov. M. 9, 214:

    arma,

    Luc. 2, 260; 374:

    bellum,

    Tac. H. 5, 25:

    papilio,

    Ov. M. 15, 374; cf.:

    papilio pestifer,

    Plin. 11, 19, 21, § 65:

    Idus Mart. ferales Caesari,

    Plin. 18, 26, 65, § 237:

    annus,

    Tac. A. 4, 64:

    tenebrae,

    id. ib. 2,31:

    aula, a term applied to the abode of the great African serpent,

    Sil. 6, 216.— Comp.:

    feralior,

    Pacat. Pan. Theod. 46, 4.— Sup.: nefas feralissimum, Salv. Gub. Dei, 1, p. 23.—In neutr. adv.:

    ferale gemiscere,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 130.— Hence, adv.: fērālĭter, fatally (late Lat.):

    ut leo feraliter invadit,

    Fulg. Myth. 3, 1 med.

    Lewis & Short latin dictionary > Feralia

  • 115 feralis

    fērālis, e, adj. [fero, from the carrying of the dead in funeral procession; cf. ferculum; cf. also Fest., Varr., Ov. ll. c. infra and v. Corss. Ausspr. 1, 467], of or belonging to the dead or to corpses, funereal (as an adj. only poet. and in post-Aug. prose):

    tu tamen exstincto feralia munera ferto,

    offerings to the dead, Ov. Tr. 3, 3, 81:

    sacra,

    Luc. 1, 616:

    cupressus,

    Verg. A. 6, 216; Ov. Tr. 3, 13, 21; cf.:

    ferale decus,

    i. e. the cypress, Sil. 10, 535:

    vittae,

    Ov. Ib. 103:

    reliquiae,

    i. e. the ashes of the dead, Tac. A. 2, 75:

    ferali carmine bubo Visa queri,

    Verg. A. 4, 462:

    Enyo,

    Petr. 120.—
    B.
    In partic., of or belonging to the festival of the dead (celebrated annually in the month of February):

    tunc, cum ferales praeteriere dies,

    the days of the festival of the dead, Ov. F. 2, 34:

    tempus,

    id. ib. 5, 486: mensis, i. e. February, Col. poet. 10, 191. —
    2.
    Subst.: Fĕrālĭa, ĭum, n., the general festival of the dead kept on the 17 th or 21 st of February, the feast of All Souls (cf.:

    inferiae, justa, pompa, exsequiae, funus): hanc, quia justa ferunt, dixere Fĕralia lucem: Ultima placandis Manibus illa dies,

    Ov. F. 2, 569:

    feralia ab inferis et ferendo, quod ferunt tum epulas ad sepulcrum, quibus jus ibi parentare,

    Varr. L. L. 6, § 13 Müll.; cf.:

    feralium diem ait Varro a ferendis in sepulcra epulis dici,

    Macr. S. 1, 4: feralia diis Manibus sacrata festa, a ferendis epulis, vel a feriendis pecudibus appellata, Paul. ex Fest. p. 85 Müll.:

    eodem die video Caesarem a Corfinio profectum esse, id est, Feralibus,

    Cic. Att. 8, 14, 1:

    diem finiri placuit Feralia, quae proxime fuissent,

    Liv. 35, 7, 3 Drak. N. cr.
    II.
    Transf., in gen., deadly, fatal, dangerous = funestus:

    tune, Licha, dixit, feralia dona tulisti?

    Ov. M. 9, 214:

    arma,

    Luc. 2, 260; 374:

    bellum,

    Tac. H. 5, 25:

    papilio,

    Ov. M. 15, 374; cf.:

    papilio pestifer,

    Plin. 11, 19, 21, § 65:

    Idus Mart. ferales Caesari,

    Plin. 18, 26, 65, § 237:

    annus,

    Tac. A. 4, 64:

    tenebrae,

    id. ib. 2,31:

    aula, a term applied to the abode of the great African serpent,

    Sil. 6, 216.— Comp.:

    feralior,

    Pacat. Pan. Theod. 46, 4.— Sup.: nefas feralissimum, Salv. Gub. Dei, 1, p. 23.—In neutr. adv.:

    ferale gemiscere,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 130.— Hence, adv.: fērālĭter, fatally (late Lat.):

    ut leo feraliter invadit,

    Fulg. Myth. 3, 1 med.

    Lewis & Short latin dictionary > feralis

  • 116 feraliter

    fērālis, e, adj. [fero, from the carrying of the dead in funeral procession; cf. ferculum; cf. also Fest., Varr., Ov. ll. c. infra and v. Corss. Ausspr. 1, 467], of or belonging to the dead or to corpses, funereal (as an adj. only poet. and in post-Aug. prose):

    tu tamen exstincto feralia munera ferto,

    offerings to the dead, Ov. Tr. 3, 3, 81:

    sacra,

    Luc. 1, 616:

    cupressus,

    Verg. A. 6, 216; Ov. Tr. 3, 13, 21; cf.:

    ferale decus,

    i. e. the cypress, Sil. 10, 535:

    vittae,

    Ov. Ib. 103:

    reliquiae,

    i. e. the ashes of the dead, Tac. A. 2, 75:

    ferali carmine bubo Visa queri,

    Verg. A. 4, 462:

    Enyo,

    Petr. 120.—
    B.
    In partic., of or belonging to the festival of the dead (celebrated annually in the month of February):

    tunc, cum ferales praeteriere dies,

    the days of the festival of the dead, Ov. F. 2, 34:

    tempus,

    id. ib. 5, 486: mensis, i. e. February, Col. poet. 10, 191. —
    2.
    Subst.: Fĕrālĭa, ĭum, n., the general festival of the dead kept on the 17 th or 21 st of February, the feast of All Souls (cf.:

    inferiae, justa, pompa, exsequiae, funus): hanc, quia justa ferunt, dixere Fĕralia lucem: Ultima placandis Manibus illa dies,

    Ov. F. 2, 569:

    feralia ab inferis et ferendo, quod ferunt tum epulas ad sepulcrum, quibus jus ibi parentare,

    Varr. L. L. 6, § 13 Müll.; cf.:

    feralium diem ait Varro a ferendis in sepulcra epulis dici,

    Macr. S. 1, 4: feralia diis Manibus sacrata festa, a ferendis epulis, vel a feriendis pecudibus appellata, Paul. ex Fest. p. 85 Müll.:

    eodem die video Caesarem a Corfinio profectum esse, id est, Feralibus,

    Cic. Att. 8, 14, 1:

    diem finiri placuit Feralia, quae proxime fuissent,

    Liv. 35, 7, 3 Drak. N. cr.
    II.
    Transf., in gen., deadly, fatal, dangerous = funestus:

    tune, Licha, dixit, feralia dona tulisti?

    Ov. M. 9, 214:

    arma,

    Luc. 2, 260; 374:

    bellum,

    Tac. H. 5, 25:

    papilio,

    Ov. M. 15, 374; cf.:

    papilio pestifer,

    Plin. 11, 19, 21, § 65:

    Idus Mart. ferales Caesari,

    Plin. 18, 26, 65, § 237:

    annus,

    Tac. A. 4, 64:

    tenebrae,

    id. ib. 2,31:

    aula, a term applied to the abode of the great African serpent,

    Sil. 6, 216.— Comp.:

    feralior,

    Pacat. Pan. Theod. 46, 4.— Sup.: nefas feralissimum, Salv. Gub. Dei, 1, p. 23.—In neutr. adv.:

    ferale gemiscere,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 130.— Hence, adv.: fērālĭter, fatally (late Lat.):

    ut leo feraliter invadit,

    Fulg. Myth. 3, 1 med.

    Lewis & Short latin dictionary > feraliter

  • 117 ferax

    fĕrax, ācis, adj. [fero], fruit-bearing, fruitful, fertile (rare but class.).
    I.
    Lit. — Absol.: terrae, * Lucr. 2, 1098:

    agri,

    Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104; cf.: feracissimosque agros possidere, * Caes. B. G. 2, 4, 6: Sardinia, Hor. C. 1, 31, 4:

    Algidus,

    id. ib. 4, 4, 58:

    Aegyptus,

    Suet. Aug. 18:

    plantae,

    Verg. G. 2, 79.—
    (β).
    With gen., abounding in, productive of ( poet. and in post-Aug. prose):

    Iberia, venenorum ferax,

    Hor. Epod. 5, 22:

    Peparethos nitidae olivae,

    Ov. M. 7, 470:

    terra Cereris,

    id. Am. 2, 16, 7:

    terra arborum,

    Plin. Ep. 2, 17, 15:

    acini musti,

    Plin. 15, 24, 29, § 100.—
    (γ).
    With dat.:

    terra ferax Cereris multoque feracior uvis,

    Ov. Am. 2, 16, 7:

    illa (terra) ferax oleo est,

    Verg. G. 2, 222.—
    B.
    Act., making fruitful:

    venti,

    Pall. Nov. 5.—
    II.
    Trop., rich, fertile, fruitful:

    nullus feracior in philosophia locus est, nec uberior, quam de officiis,

    Cic. Off. 3, 2, 5:

    nihil est feracius ingeniis,

    id. Or. 15, 48:

    prolisque novae feraci Lege marita,

    Hor. Carm. Sec. 19:

    ferax saeculum bonis artibus,

    Plin. Ep. 4, 15, 8:

    sitne feracius et uberius non ad laudem modo, sed ad pecuniam principi, si, etc.,

    id. Pan. 43, 3.—Hence, * adv.: fĕrācĭter, fruitfully:

    velut ab stirpibus laetius feraciusque renata urbs,

    Liv. 6, 1, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ferax

  • 118 ferculum

    fercŭlum (or uncontr. fĕrĭcŭlum, Sen. Ep. 90, 15; 122, 3 al.), i, n. [fero], that on which any thing is carried or borne.
    I.
    A frame, a barrow, litter, bier for carrying the spoils, the images of the gods, etc., in public processions:

    spolia ducis hostium caesi suspensa fabricato ad id apte ferculo gerens in Capitolium ascendit,

    Liv. 1, 10, 5; Suet. Caes. 37; id. Calig. 15:

    (Caesar) tensam et ferculum Circensi pompa, etc. (recepit),

    id. Caes. 76: ut pomparum ferculis similes esse videamur, * Cic. Off. 1, 36, 131.—
    II.
    A dish on which food is served; and hence a dish or mess of food, a course (perh. not anteAug.; cf.: epulum, daps, commissatio;

    merenda, prandium, etc.): ubi multa de magna superessent fercula cena,

    Hor. S. 2, 6, 104:

    cenae fercula nostrae Malim convivis quam placuisse cocis,

    Mart. 9, 82; so Petr. 35; 36; Suet. Aug. 74; Plin. 33, 10, 47, § 136; Juv. 1, 94; 7, 184; 11, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > ferculum

  • 119 Feretrius

    Fĕrētrĭus, ii, m. [ferio; cf.

    in the foll.,

    Prop. 4 (5), 10, 45; acc. to Liv. 1, 10, 6, from fero], a surname of Jupiter, the subduer of enemies, and to whom the spolia opima were consequently offered.
    I.
    Prop.:

    nunc spolia in templo tria condita causa Feretri, Omine quod certo dux ferit ense ducem,

    Prop. 4 (5), 10, 45; cf. id. ib. 1 sq.; Liv. 1, 10, 6; 1, 33 fin.; 4, 20 sq.; Nep. Att. 20, 3; Flor. 1, 1, 11; Paul. ex Fest. p. 92, 1 Müll. al.—
    * II.
    Transf., of Amor: opima apposui senex Amori arma Feretrio, Poët. ap. Ter. Maur. p. 2442 P.

    Lewis & Short latin dictionary > Feretrius

  • 120 fericulum

    fercŭlum (or uncontr. fĕrĭcŭlum, Sen. Ep. 90, 15; 122, 3 al.), i, n. [fero], that on which any thing is carried or borne.
    I.
    A frame, a barrow, litter, bier for carrying the spoils, the images of the gods, etc., in public processions:

    spolia ducis hostium caesi suspensa fabricato ad id apte ferculo gerens in Capitolium ascendit,

    Liv. 1, 10, 5; Suet. Caes. 37; id. Calig. 15:

    (Caesar) tensam et ferculum Circensi pompa, etc. (recepit),

    id. Caes. 76: ut pomparum ferculis similes esse videamur, * Cic. Off. 1, 36, 131.—
    II.
    A dish on which food is served; and hence a dish or mess of food, a course (perh. not anteAug.; cf.: epulum, daps, commissatio;

    merenda, prandium, etc.): ubi multa de magna superessent fercula cena,

    Hor. S. 2, 6, 104:

    cenae fercula nostrae Malim convivis quam placuisse cocis,

    Mart. 9, 82; so Petr. 35; 36; Suet. Aug. 74; Plin. 33, 10, 47, § 136; Juv. 1, 94; 7, 184; 11, 64.

    Lewis & Short latin dictionary > fericulum

См. также в других словарях:

  • fero — Element prim de compunere savantă cu semnificaţia (care conţine) fier , de fier , feros . [var. feri . / < fr. ferro , cf. lat. ferrum]. Trimis de LauraGellner, 23.03.2005. Sursa: DN  FERO elem. fier (bivalent) , feros . (< fr. ferro , cf …   Dicționar Român

  • -fero — elem. de comp. Exprime a noção de transporte, produção ou conteúdo (ex.: cuprífero, urinífero).   ‣ Etimologia: latim fero, ferre, levar, trazer …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • Fero — Fero, Vorgebirg an der Westküste von Sicilien …   Pierer's Universal-Lexikon

  • -fero — es un sufijo de origen latino ( fer, ĕri, de la raíz de ferre, llevar), que significa que lleva o conduce. Forma entre otras palabras: mamífero (que lleva mamas), lucífero (que lleva luz), fructífero (que lleva frutos o los produce), etc. Es… …   Wikipedia Español

  • ‒fero — ‒fero, ra. (Del lat. fer, ĕri, de la raíz de ferre, llevar). elem. compos. Significa que lleva, contiene o produce . Mamífero, sanguífero …   Enciclopedia Universal

  • -fero — {{hw}}{{ fero}}{{/hw}} secondo elemento: in parole composte significa ‘che porta’, ‘che produce’: calorifero, frigorifero, fruttifero …   Enciclopedia di italiano

  • -fero — [dal lat. fer, elemento compositivo tratto dal tema di ferre portare ]. Secondo elemento (atono) di composti dotti, nei quali significa che porta , che produce …   Enciclopedia Italiana

  • fero — v. fiero …   Enciclopedia Italiana

  • fero — |é| adj. 1. Feroz. 2. Selvagem, bravio. 3. Inculto. 4. Indômito. 5. Violento. 6. Áspero. 7. Forte, vigoroso, são. • feros s. m. pl. 8. Bravatas, fanfarronadas …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • fero- — (feri ) DEFINICIJA kao prvi dio riječi znači 1. željezo u kemijskom spoju [feromangan] 2. koji sadrži željezo [ferotip] ETIMOLOGIJA lat. ferro ; ferrum: željezo …   Hrvatski jezični portal

  • ferō — *ferō germ., stark. Femininum (ō): nhd. Seite; ne. side; Rekontruktionsbasis: got., ahd.; Etymologie: ohne sichere Etymologie, Feist s. u. fera; Weiterleben: got. fēr a* 4 …   Germanisches Wörterbuch

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»