Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

favīlla

  • 61 fax

    fax, făcis (also in the nom. sing. ‡ faces, acc. to Paul. ex Fest. p. 87, 9 Müll.; gen. plur.: facum, acc. to Charis. p. 113 P., but without example), f. [root bhā, to shine; cf. favilla], a torch, firebrand, flambeau, link, orig. of pine or other resinous wood.
    I.
    Lit. (syn.: taeda, funale, cerĕus, candela, lucerna, laterna): alii faces atque aridam materiem de muro in aggerem eminus jaciebant, * Caes. B. G. 7, 24, 4; Liv. 22, 16, 7:

    ambulare cum facibus,

    Hor. S. 1, 4, 52:

    malleolos et faces ad inflammandam urbem comparare,

    Cic. Cat. 1, 13, 32; cf.:

    ego faces jam accensas ad hujus urbis incendium exstinxi,

    id. Pis. 2, 5:

    servi in tecta nostra cum facibus immissi,

    id. Att. 14, 10, 1; cf.:

    faces incendere,

    id. Phil. 2, 36, 91:

    si te in Capitolium faces ferre vellet,

    id. Lael. 11, 37:

    ardentem facem praeferre,

    id. Verr. 2, 4, 34, § 74:

    castris inicere,

    Tac. H. 4, 60;

    subdere urbi,

    Curt. 5, 7, 4:

    faces ferro inspicare,

    Verg. G. 1, 292; cf.:

    facis incidere,

    Plin. 18, 26, 63, § 233:

    dilapsam in cineres facem,

    Hor. C. 4, 13, 28.—At weddings, the torch carried before the bride on the way to her home, usually made of white-thorn (Spina alba) or pine, the nuptial torch: spina, nuptiarum facibus auspicatissima, Masur. ap. Plin. 16, 18, 30, § 75; Fest. s. v. patrimi, p. 245; s. v. rapi, p. 289 Müll.; Varr. ap. Non. 112, 27; id. ap. Serv. Verg. E. 8, 29; Plaut. Cas. 1, 30; Cat. 61, 98 sq.; Verg. E. 8, 29; Ov. M. 10, 6; Stat. Th. 2, 259 al.;

    hence, nuptiales,

    Cic. Clu. 6, 15; Liv. 30, 13, 12:

    maritae,

    Ov. H. 11, 101:

    legitimae,

    Luc. 2, 356.—Cf. Anthon's Dict. of Antiq. p. 434, and v. infra. Torches were also carried in funeral processions, Verg. A. 11, 142; Prop. 3, 13 (4, 12), 17; Ov. F. 2, 561; id. H. 21, 172; Sen. Tranq. 11; id. Vit. Beat. fin.; id. Ep. 222;

    and in the Eleusinian mysteries,

    Juv. 15, 140.—An attribute of Cupid, Tib. 2, 1, 82; Prop. 3, 16 (4, 15), 16; Ov. M. 1, 461; 10, 312 al.;

    of the Furies,

    Verg. A. 7, 337; Ov. M. 4, 482; 508; 6, 430; Quint. 9, 3, 47 al.—
    B.
    Transf.
    1.
    On account of the use of torches at weddings ( poet.), a wedding, marriage:

    face nuptiali digna,

    Hor. C. 3, 11, 33; cf.:

    te face sollemni junget sibi,

    Ov. M. 7, 49.—And referring at the same time to the funeral torch:

    viximus insignes inter utramque facem,

    i. e. between marriage and death, Prop. 4 (5), 11, 46.—
    2.
    The light of the heavenly bodies ( poet.):

    dum roseā face sol inferret lumina caelo,

    Lucr. 5, 976; cf.:

    Phoebi fax, Cic. poët. Div. 1, 11, 18: canentes Rite crescentem face Noctilucam,

    Hor. C. 4, 6, 38:

    aeterna fax,

    i. e. the sun, Sen. Thyest. 835.—
    3.
    A fiery meteor, fire-ball, shooting-star, comet:

    noctivagaeque faces caeli flammaeque volantes,

    Lucr. 5, 1191; cf.:

    nocturnasque faces caeli, sublime volantes,

    id. 2, 206:

    emicant et faces non nisi cum decidunt visae, etc.,

    Plin. 2, 26, 25, § 96:

    tum facibus visis caelestibus, tum stellis iis, quas Graeci cometas, nostri cincinnatas vocant,

    Cic. N. D. 2, 5, 14; id. Cat. 3, 8, 18; Liv. 41, 21, 13; 29, 14, 3; Verg. A. 2, 694; Ov. M. 15, 787; Luc. 1, 528; Petr. 122; Sen. Oet. 232.—
    b.
    Of lightning:

    facem flammantem dirigere,

    Val. Fl. 1, 569; id. 4, 671. —
    4.
    Of the eyes:

    oculi, geminae, sidera nostra, faces,

    Prop. 2, 3, 14:

    has ego credo faces, haec virginis ora Dianae,

    Val. Fl. 5, 380; cf.:

    tranquillaeque faces oculis et plurima vultu materinest,

    Stat. Ach. 1, 164.—
    5.
    Prima fax (noctis), early torchlight, immediately after dark (post-class.); cf.:

    luminibus accensis, Auct. B. Afr. 89: tempus diei occiduum, mox suprema tempestas, hoc est diei novissimum tempus: deinde vespera: ab hoc tempore prima fax dicitur, deinde concubia, etc.,

    Macr. S, 1, 3 fin.; Gell. 3, 2, 11; 18, 1 fin.; App. M. 2, p. 119, 20.
    II.
    Trop.
    A.
    That which illuminates, makes conspicuous ( poet.):

    incipit parentum nobilitas facem praeferre pudendis,

    Juv. 8, 139; cf. Sall. J. 80.—
    B.
    That which inflames or incites, incitement, stimulus, cause of ruin, destruction (freq. and class.):

    cum corporis facibus inflammari soleamus ad omnes fere cupiditates eoque magis incendi, quod, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 19, 44:

    me torret face mutua Calais,

    flame of love, Hor. C. 3, 9, 13; cf.:

    iraï fax,

    Lucr. 3, 303:

    dicendi faces,

    flames, fires of eloquence, Cic. de Or. 2, 51, 205; cf.:

    alicui quasi quasdam verborum faces admovere,

    id. ib. 3, 1, 4:

    alicui acriores ad studia dicendi faces subdere,

    Quint. 1, 2, 25 Spald.:

    hortator studii causaque faxque mei,

    guide, leader, Ov. Pont. 1, 7, 28; and: incitator et fax omnium, Prud. steph. 10, 67:

    subicere faces invidiae alicujus,

    Cic. Mil. 35, 98; cf.:

    flagrantibus jam militum animis velut faces addere,

    Tac. H. 1, 24:

    acerrimam bello facem praetulit,

    id. ib. 2, 86:

    (rogationes promulgavit) duas faces novantibus res ad plebem in optimates accendendam,

    Liv. 32, 38, 9:

    inde faces ardent, a dote,

    Juv. 6, 139: adolescentulo ad libidinem facem praeferre, i. e. to be a leader or guide, Cic. Cat. 1, 6, 13:

    Antonius omnium Clodi incendiorum fax,

    instigator, id. Phil. 2, 19, 48; cf.:

    fax accusationis et origo,

    Plin. Ep. 4, 9, 3:

    fax hujus belli (Hannibal),

    Liv. 21, 10, 11; Vell. 2, 25, 3:

    dolorum cum admoventur faces,

    Cic. Off. 2, 10, 37; cf. id. Tusc. 2, 25, 61:

    (dolor) ardentes faces intentat,

    id. ib. 5, 27, 76:

    quae (Agrippinae) Gaium et Domitium Neronem principes genuere totidem facis generis humani,

    destroyers, Plin. 7, 8, 6, § 45.— Absol.:

    cum his furiis et facibus, cum his exitiosis prodigiis (i e. Gabinio et Pisone),

    Cic. Har. Resp. 2, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > fax

  • 62 for

    for, fātus, 1, v. defect. (the forms in use are fatur, fantur, fabor, fabitur; part. perf. fatus; perf. fatus sum or eram; imper. fare, poet.; inf. fari; and parag. farier, Verg. A. 11, 242; gerund. fandi, fando; sup. fatu; part. praes. fans, fantis, fantem; for praes. faris, v. Diom. p. 375;

    fantur,

    Varr. L. L. 6, 7, § 52; Paul. Diac. p. 88, 11; imperf. subj. farer, August. Conf. 1, 8), n. and a. [Sanscr. bhā-mi, appear; bhās, shine; bhāsh, speak; Gr. pha-, phainô, and phêmi; Lat. fama, fas, fax, facies, favilla, etc.; cf.: facetus, focus, v. Curt. Gr. Etym. p. 297 sq.; Corss. Ausspr. 1, 420 sqq.], to speak, say (mostly poet.; cf.:

    quaedam vetera etiam necessario interim sumuntur, ut fari,

    Quint. 8, 3, 27; syn.: loquor, dico, perhibeo; inquam. aio).
    I.
    In gen.
    A.
    Neutr.: fatur is, qui primum homo significabilem ore mittit vocem. Ab eo ante quam id faciant, pueri dicuntur infantes;

    cum id faciant, jam fari,

    Varr. L. L. 6, § 52 Müll.; cf.:

    filius Croesi, cum jam per aetatem fari posset, infans erat,

    Gell. 5, 9, 1:

    non enim eram infans, qui non farer,

    Aug. Conf. 1, 8:

    nescios fari pueros,

    Hor. C. 4, 6, 18:

    cum primum fari coepisset,

    Suet. Aug. 94:

    tum ad eos is deus, qui omnia genuit, fatur: haec vos, etc.,

    Cic. Univ. 11; Val. Fl. 3, 616:

    Venulus dicto parens ita farier infit,

    Verg. A. 11, 242:

    praetor qui tum fatus est, si, etc.,

    Varr. L. L. 6, § 30 Müll.:

    sic fatus validis ingentem viribus hastam contorsit,

    Verg. A. 2, 50:

    meum ingenium fans atque infans tu nondum edidicisti,

    Plaut. Pers. 2, 1, 7:

    coram data copia fandi,

    Verg. A. 1, 520: fandi doctissima Cymodocea, id. ib. 10, 225:

    quae mollissima fandi Tempora,

    id. ib. 4, 293:

    quid fando tua tela manusque Demoror?

    Stat. Th. 1, 655:

    his fando si nuntius exstitit oris,

    Val. Fl. 4, 170.—Fando, for famā, rumore, report, hearsay:

    neque fando umquam accepit quisquam, etc.,

    by report, by hearsay, Plaut. Am. 2, 1, 41; cf.:

    ne fando quidem auditum est, crocodilum aut ibim violatum ab Aegyptio,

    Cic. N. D. 1, 29, 82; Verg. A. 2, 81; Ov. M. 15, 497, Sil. 10, 484:

    haud mollia fatu,

    Verg. A. 12, 25:

    lapis fatu dignissimus,

    Sol. 3: famino, dicito, Paul. ex Fest. p. 87, 10 (cf. praefor and fruor init.).—
    B.
    Act.
    (α).
    With acc.:

    (animus) dementit deliraque fatur,

    Lucr. 3, 464:

    qui sapere et fari possit, quae sentiat,

    Hor. Ep. 1, 4, 9: fabitur hoc aliquis, Cic. Poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

    vix ea fatus eram,

    Verg. A. 2, 323:

    dehinc talia fatur,

    id. ib. 1, 256:

    cui talia fanti,

    id. ib. 6, 46; cf.:

    haec fantem,

    Prop. 3, 7 (4, 6), 65:

    quis talia fando temperet a lacrimis?

    Verg. A. 2, 6.—
    (β).
    With interrog. clauses:

    fare age, quid venias,

    Verg. A. 6, 389; cf.:

    sed te qui vivum casus, age fare vicissim Attulerint,

    id. ib. 6, 531:

    fare, an patriam spes ulla videndi,

    Val. Fl. 5, 552.—
    II.
    In partic.
    A.
    To utter in prophecy, to foretell, predict: Venus quem fata docet fari, divinum pectus habere, Enn. ap. Prob. Verg. E. 6, 31 (Ann. v. 19 ed. Vahl.); cf.: fatis fandis, id. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 ib.):

    fabor enim, quando haec te cura remordet, Longius et volvens fatorum arcana movebo,

    Verg. A. 1, 261. Cf. also in the foll.—
    B.
    To sing in verse, to celebrate:

    Tarpeium nemus et Tarpeiae turpe sepulcrum Fabor,

    Prop. 4 (5), 4, 2.
    In pass.
    signif.: Fasti dies sunt, in quibus jus fatur, Suet. ap. Prisc. p. 793 P.— Hence, fandus, a, um, P. a., that may be spoken or uttered, right (opp. to nefandus, wrong):

    omnia fanda, nefanda malo permixta furore,

    Cat. 64, 406:

    respersae fando nefandoque sanguine arae, i. e. with blood both of sacrifice and of murder,

    Liv. 10, 41, 3; cf.:

    at sperate deos memores fandi atque nefandi,

    Verg. A. 1, 543:

    non fanda timemus,

    Luc. 1, 634:

    inexpleto non fanda piacula busto,

    id. 2, 176.

    Lewis & Short latin dictionary > for

  • 63 foveo

    fŏvĕo, fōvi, fōtum, 2, v. a. [Corss. assumes a root bhag-, to be hot; Gr. phôgein, to roast; O. H. Germ. bachan; Germ. backen; Engl. bake; hence, fovere for fog-vēre; favilla for fag-villa; and to this refers: favere, faustus, etc., Ausspr. 1, 142; 2, 1004; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 188, and v. faveo], to warm, keep warm (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.; syn.: calefacio: faveo, studeo, adjuvo, etc.).
    I.
    Lit.:

    nisi sol sua pro parte fovet tribuitque calorem,

    Lucr. 1, 807; cf. id. 1, 1033:

    ut et pennis (pullos) foveant, ne frigore laedantur,

    Cic. N. D. 2, 52, 129; cf.:

    pulli a matribus exclusi fotique,

    id. ib. 2, 48, 124:

    fetus rigentes apprimendo pectori,

    Plin. 8, 36, 54, § 127:

    laridum atque epulas foveri foculis ferventibus,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    quos sancta fovet ille manu, bene vivitis ignes,

    i. e. keeps up, Ov. F. 3, 427;

    for which, in a different construction: fovet ignibus aras,

    id. M. 7, 427:

    nomen in marmore lectum Perfudit lacrimis et aperto pectore fovit,

    warmed the name with her naked breast, id. ib. 2, 339.—
    II.
    Transf., to cherish, foster any thing.
    A.
    Physically. So of diseased parts of the body, to foment (whether with warm or cold remedies):

    dumque manet corpus, corpus refoventque foventque,

    Ov. M. 8, 536:

    nares exulceratas fovere oportet vapore aquae calidae,

    Cels. 6, 8:

    multa aqua prius calida, post egelida fovendum os caputque,

    id. 4, 2, 4:

    genua calido aceto,

    Col. 6, 12, 4:

    nervos cortice et foliis in vino decoctis,

    Plin. 24, 9, 37, § 58; 32, 9, 34, § 106:

    cutem lacte asinino,

    id. 28, 12, 50, § 183:

    os quoque multa frigida aqua fovendum est,

    Cels. 1, 5; 1, 3 init.:

    cutem frigida et ante et postea,

    Plin. 28, 12, 50, § 184:

    vulnus lymphă,

    Verg. A. 12, 420.— Poet., in gen. (a favorite word with Vergil): interdum gremio fovet inscia Dido (puerum), cherishes, holds in her lap, Verg. A. 1, 718:

    germanam sinu,

    id. ib. 4, 686:

    cunctantem lacertis amplexu molli,

    i. e. to embrace, enfold, id. ib. 8, 388:

    animas et olentia Medi ora fovent,

    id. G. 2, 135:

    ipse aeger, anhelans Colla fovet,

    i. e. leans against the tree, id. A. 10, 838: castra fovere, to remain in the camp (the figure being that of a bird brooding over its nest), id. ib. 9, 57:

    (coluber) fovit humum,

    id. G. 3, 420;

    and transf. to a period of time: nunc hiemem inter se luxu, quam longa, fovere, Regnorum immemores,

    sit the winter through, pass the winter, id. A. 4, 193.—
    B.
    Mentally, to cherish, caress, love, favor, support, assist, encourage:

    scribis de Caesaris summo in nos amore. Hunc et tu fovebis et nos quibuscumque poterimus rebus augebimus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    inimicum meum sic fovebant, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 10:

    Vettienum, ut scribis, et Faberium foveo,

    id. Att. 15, 13, 3:

    et eo puto per Pomponium fovendum tibi esse Hortensium,

    id. Q. Fr. 1, 3, 8; cf. also Quint. 1, 2, 16:

    (duo duces) pugnantes hortabantur et prope certa fovebant spe,

    encouraged, animated, Liv. 38, 6, 5:

    tribuni plebis in cooptandis collegis patrum voluntatem foverunt,

    id. 3, 65, 1; cf.:

    res alicujus,

    id. 24, 36, 9; 26, 36, 6:

    spem potentioris,

    id. 40, 5, 5:

    rex statuerat utram foveret partem,

    id. 42, 29, 11; cf. id. 5, 3, 9:

    consilia alicujus,

    Tac. H. 1, 46:

    spectator populus hos, rursus illos clamore et plausu fovebat,

    id. ib. 3, 83:

    tu mihi gubernacula rei publicae petas fovendis hominum sensibus et deleniendis animis et adhibendis voluptatibus?

    by pampering, Cic. Mur. 35, 74:

    partes alicujus,

    Tac. H. 1, 8; 1, 14:

    adolescentiam alicujus exhortationibus,

    Plin. Ep. 1, 14, 1; cf.:

    ut propria naturae bona doctrina foverent,

    Quint. 2, 8, 3:

    ingenia et artes,

    Suet. Vesp. 18:

    quam magis in pectore meo foveo, quas meus filius turbas turbet,

    i. e. dwell upon, think over, Plaut. Bacch. 4, 10, 1:

    vota animo,

    Ov. M. 7, 633:

    spem,

    Mart. 9, 49, 4:

    nequiquam eos perditam spem fovere,

    Liv. 22, 53, 4; cf. Tac. H. 1, 62; Val. Max. 6 praef. § 9; cf. conversely: ut spes vos foveat, may sustain you, Just. Inst. prooem. 7:

    hoc regnum dea gentibus esse, jam tum tenditque fovetque,

    cherishes, Verg. A. 1, 18: dum illud tractabam, de quo antea scripsi ad te, quasi fovebam dolores meos (the fig. being taken from the fomenting of diseased parts of the body;

    v. above, II. A.),

    Cic. Att. 12, 18, 1:

    pantomimos fovebat effusius,

    Plin. Ep. 7, 27, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > foveo

  • 64 glomero

    glŏmĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [glomus], to wind or form into a ball, gather into a round heap, to conglobate, glomerate ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    lanam in orbes,

    Ov. M. 6, 19:

    sic terram deus, ne non aequalis ab omni Parte foret, magni speciem glomeravit in orbis,

    id. ib. 1, 35;

    9, 222: Eae (offae) maxime glomerantur ex ficis et farre mixto,

    Varr. R. R. 3, 5, 4:

    ubi venae inter se implicatae glomerantur,

    Cels. 7, 22; so,

    glomerata viscera,

    Ov. M. 8, 401:

    atra favilla volat glomerataque corpus in unum Densatur,

    id. ib. 13, 604:

    frusta mero glomerata vomentem,

    id. ib. 14, 212; cf. Verg. A. 3, 577:

    cum grandinem venti glomeratam in terras agunt,

    Liv. 1, 31, 2:

    glomeratae turbine nives,

    Sil. 3, 523:

    glomeratus pulvis,

    Luc. 6, 296: (Lapithae) equitem docuere sub armis Insultare solo et gressus glomerare superbos, i. e. to make a horse bring his feet together, make him prance ( trot or amble), Verg. G. 3, 117; cf. Macr. S. 6, 9, 8 sqq., and v. glomeratio.—
    B.
    Transf., to gather into a round heap or knot, to collect, press, crowd, assemble together:

    agmina cervi Pulverulenta fuga glomerant,

    Verg. A. 4, 155:

    glomerare manum bello,

    id. ib. 2, 315:

    dum se glomerant retroque residunt,

    id. ib. 9, 539:

    legiones in testudinem glomerabantur,

    Tac. H. 3, 31:

    collecti Troes glomerantur eodem,

    Verg. A. 9, 689; cf. id. ib. 440:

    apes mixtae glomerantur in orbem,

    id. G. 4, 79; Plin. 11, 18, 20, § 64:

    ad terram gurgite ab alto Quam multae glomerantur aves,

    Verg. A. 6, 311; cf. Plin. 9, 22, 38, § 75:

    foedam tempestatem,

    Verg. G. 1, 323; cf.:

    fumiferam noctem,

    id. A. 8, 254:

    semina vocis glomerata,

    Lucr. 3, 497; cf. ib. 541.—
    II.
    Trop.: omnia fixa tuus glomerans determinat annus, qs. revolving, Cic. poët. Div. 1, 12, 19: haec vetusta, saeclis glomerata horridis, Luctifica clades nostro infixa est corpori, accumulated, id. poët. Tusc. 2, 10, 25:

    glomerare simul fas et nefas,

    Prud. Cath. 3, 134.— Hence, * adv.: glŏmĕrāte:

    quis oratorum densata glomeratius aut dixit aut cogitavit?

    more succinctly, Aus. Grat. Act. 29.

    Lewis & Short latin dictionary > glomero

  • 65 Phaethentis

    Phăĕthon (dissyl.: fulmine Phaethon, Varr. ap. Quint. 1, 5, 18), ontis, m., = Phaethôn (the shining one).
    I.
    Son of Helios and Clymene, who, having obtained from his father permission to drive the sun's chariot for a day, lost control of the steeds, and was struck down by a thunderbolt of Jupiter, to prevent his setting the earth on fire, Cic. Off. 3, 25, 94; id. N. D. 3, 31, 76; cf.:

    Phaëthontem orbi terrarum educare,

    Suet. Calig. 11; Ov. M. 2, 47 sq.; Verg. A. 10, 189.—
    B.
    An epithet of the sun ( poet.), Verg. A. 5, 105; Sil. 6, 3.—Hence,
    A.
    Phăĕ-thontēus, a, um, adj., = Phaethonteios, of or belonging to Phaëthon, Phaëthontean ( poet.):

    ignes,

    Ov. M. 4, 246:

    Padus (because Phaëthon is said to have fallen into the Padus),

    Mart. 10, 12, 2:

    favilla, i. e. fulmen,

    Stat. Th. 1, 221: umbra, i. e. of the poplar (because the sisters of Phaëthon were changed into poplars), Mart. 6, 15, 1.—
    B.
    Phăĕthontĭas, ădis, f., = Phaethontias, a Phaëthontiad, i. e. a sister of Phaëthon. They wept for their brother, and were changed into poplars (acc. to others, into alders), while their tears were converted into amber:

    Phaëthontiadum silva sororum,

    Sen. Herc. Oet. 185; Verg. E. 6, 62; cf. Ov. M. 2, 340 sqq.—
    C.
    Phăĕthentis, ĭdis, f., = Phaethontis, subst., i. q. Phaëthontias, a Phaëthontiad, a sister of Phaëthon ( poet.), Avien. Arat. 792.—As adj., of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian: gutta, amber (into which the tears of Phaëthon's sisters were said to be converted), Mart. 4, 32, 1.—
    D.
    Phăĕthontĭus, a, um, adj., = Phaethontios.
    1.
    Of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian:

    fabula,

    Stat. S. 2, 4, 9:

    amnis, i.e. Padus (v. Phaëthonteus),

    Sil. 7, 149. —
    2.
    Of or belonging to the sun:

    ora,

    the sun's disk, Sil. 10, 110.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaethentis

  • 66 Phaethon

    Phăĕthon (dissyl.: fulmine Phaethon, Varr. ap. Quint. 1, 5, 18), ontis, m., = Phaethôn (the shining one).
    I.
    Son of Helios and Clymene, who, having obtained from his father permission to drive the sun's chariot for a day, lost control of the steeds, and was struck down by a thunderbolt of Jupiter, to prevent his setting the earth on fire, Cic. Off. 3, 25, 94; id. N. D. 3, 31, 76; cf.:

    Phaëthontem orbi terrarum educare,

    Suet. Calig. 11; Ov. M. 2, 47 sq.; Verg. A. 10, 189.—
    B.
    An epithet of the sun ( poet.), Verg. A. 5, 105; Sil. 6, 3.—Hence,
    A.
    Phăĕ-thontēus, a, um, adj., = Phaethonteios, of or belonging to Phaëthon, Phaëthontean ( poet.):

    ignes,

    Ov. M. 4, 246:

    Padus (because Phaëthon is said to have fallen into the Padus),

    Mart. 10, 12, 2:

    favilla, i. e. fulmen,

    Stat. Th. 1, 221: umbra, i. e. of the poplar (because the sisters of Phaëthon were changed into poplars), Mart. 6, 15, 1.—
    B.
    Phăĕthontĭas, ădis, f., = Phaethontias, a Phaëthontiad, i. e. a sister of Phaëthon. They wept for their brother, and were changed into poplars (acc. to others, into alders), while their tears were converted into amber:

    Phaëthontiadum silva sororum,

    Sen. Herc. Oet. 185; Verg. E. 6, 62; cf. Ov. M. 2, 340 sqq.—
    C.
    Phăĕthentis, ĭdis, f., = Phaethontis, subst., i. q. Phaëthontias, a Phaëthontiad, a sister of Phaëthon ( poet.), Avien. Arat. 792.—As adj., of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian: gutta, amber (into which the tears of Phaëthon's sisters were said to be converted), Mart. 4, 32, 1.—
    D.
    Phăĕthontĭus, a, um, adj., = Phaethontios.
    1.
    Of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian:

    fabula,

    Stat. S. 2, 4, 9:

    amnis, i.e. Padus (v. Phaëthonteus),

    Sil. 7, 149. —
    2.
    Of or belonging to the sun:

    ora,

    the sun's disk, Sil. 10, 110.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaethon

  • 67 Phaethonteus

    Phăĕthon (dissyl.: fulmine Phaethon, Varr. ap. Quint. 1, 5, 18), ontis, m., = Phaethôn (the shining one).
    I.
    Son of Helios and Clymene, who, having obtained from his father permission to drive the sun's chariot for a day, lost control of the steeds, and was struck down by a thunderbolt of Jupiter, to prevent his setting the earth on fire, Cic. Off. 3, 25, 94; id. N. D. 3, 31, 76; cf.:

    Phaëthontem orbi terrarum educare,

    Suet. Calig. 11; Ov. M. 2, 47 sq.; Verg. A. 10, 189.—
    B.
    An epithet of the sun ( poet.), Verg. A. 5, 105; Sil. 6, 3.—Hence,
    A.
    Phăĕ-thontēus, a, um, adj., = Phaethonteios, of or belonging to Phaëthon, Phaëthontean ( poet.):

    ignes,

    Ov. M. 4, 246:

    Padus (because Phaëthon is said to have fallen into the Padus),

    Mart. 10, 12, 2:

    favilla, i. e. fulmen,

    Stat. Th. 1, 221: umbra, i. e. of the poplar (because the sisters of Phaëthon were changed into poplars), Mart. 6, 15, 1.—
    B.
    Phăĕthontĭas, ădis, f., = Phaethontias, a Phaëthontiad, i. e. a sister of Phaëthon. They wept for their brother, and were changed into poplars (acc. to others, into alders), while their tears were converted into amber:

    Phaëthontiadum silva sororum,

    Sen. Herc. Oet. 185; Verg. E. 6, 62; cf. Ov. M. 2, 340 sqq.—
    C.
    Phăĕthentis, ĭdis, f., = Phaethontis, subst., i. q. Phaëthontias, a Phaëthontiad, a sister of Phaëthon ( poet.), Avien. Arat. 792.—As adj., of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian: gutta, amber (into which the tears of Phaëthon's sisters were said to be converted), Mart. 4, 32, 1.—
    D.
    Phăĕthontĭus, a, um, adj., = Phaethontios.
    1.
    Of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian:

    fabula,

    Stat. S. 2, 4, 9:

    amnis, i.e. Padus (v. Phaëthonteus),

    Sil. 7, 149. —
    2.
    Of or belonging to the sun:

    ora,

    the sun's disk, Sil. 10, 110.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaethonteus

  • 68 Phaethontias

    Phăĕthon (dissyl.: fulmine Phaethon, Varr. ap. Quint. 1, 5, 18), ontis, m., = Phaethôn (the shining one).
    I.
    Son of Helios and Clymene, who, having obtained from his father permission to drive the sun's chariot for a day, lost control of the steeds, and was struck down by a thunderbolt of Jupiter, to prevent his setting the earth on fire, Cic. Off. 3, 25, 94; id. N. D. 3, 31, 76; cf.:

    Phaëthontem orbi terrarum educare,

    Suet. Calig. 11; Ov. M. 2, 47 sq.; Verg. A. 10, 189.—
    B.
    An epithet of the sun ( poet.), Verg. A. 5, 105; Sil. 6, 3.—Hence,
    A.
    Phăĕ-thontēus, a, um, adj., = Phaethonteios, of or belonging to Phaëthon, Phaëthontean ( poet.):

    ignes,

    Ov. M. 4, 246:

    Padus (because Phaëthon is said to have fallen into the Padus),

    Mart. 10, 12, 2:

    favilla, i. e. fulmen,

    Stat. Th. 1, 221: umbra, i. e. of the poplar (because the sisters of Phaëthon were changed into poplars), Mart. 6, 15, 1.—
    B.
    Phăĕthontĭas, ădis, f., = Phaethontias, a Phaëthontiad, i. e. a sister of Phaëthon. They wept for their brother, and were changed into poplars (acc. to others, into alders), while their tears were converted into amber:

    Phaëthontiadum silva sororum,

    Sen. Herc. Oet. 185; Verg. E. 6, 62; cf. Ov. M. 2, 340 sqq.—
    C.
    Phăĕthentis, ĭdis, f., = Phaethontis, subst., i. q. Phaëthontias, a Phaëthontiad, a sister of Phaëthon ( poet.), Avien. Arat. 792.—As adj., of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian: gutta, amber (into which the tears of Phaëthon's sisters were said to be converted), Mart. 4, 32, 1.—
    D.
    Phăĕthontĭus, a, um, adj., = Phaethontios.
    1.
    Of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian:

    fabula,

    Stat. S. 2, 4, 9:

    amnis, i.e. Padus (v. Phaëthonteus),

    Sil. 7, 149. —
    2.
    Of or belonging to the sun:

    ora,

    the sun's disk, Sil. 10, 110.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaethontias

  • 69 Phaethontius

    Phăĕthon (dissyl.: fulmine Phaethon, Varr. ap. Quint. 1, 5, 18), ontis, m., = Phaethôn (the shining one).
    I.
    Son of Helios and Clymene, who, having obtained from his father permission to drive the sun's chariot for a day, lost control of the steeds, and was struck down by a thunderbolt of Jupiter, to prevent his setting the earth on fire, Cic. Off. 3, 25, 94; id. N. D. 3, 31, 76; cf.:

    Phaëthontem orbi terrarum educare,

    Suet. Calig. 11; Ov. M. 2, 47 sq.; Verg. A. 10, 189.—
    B.
    An epithet of the sun ( poet.), Verg. A. 5, 105; Sil. 6, 3.—Hence,
    A.
    Phăĕ-thontēus, a, um, adj., = Phaethonteios, of or belonging to Phaëthon, Phaëthontean ( poet.):

    ignes,

    Ov. M. 4, 246:

    Padus (because Phaëthon is said to have fallen into the Padus),

    Mart. 10, 12, 2:

    favilla, i. e. fulmen,

    Stat. Th. 1, 221: umbra, i. e. of the poplar (because the sisters of Phaëthon were changed into poplars), Mart. 6, 15, 1.—
    B.
    Phăĕthontĭas, ădis, f., = Phaethontias, a Phaëthontiad, i. e. a sister of Phaëthon. They wept for their brother, and were changed into poplars (acc. to others, into alders), while their tears were converted into amber:

    Phaëthontiadum silva sororum,

    Sen. Herc. Oet. 185; Verg. E. 6, 62; cf. Ov. M. 2, 340 sqq.—
    C.
    Phăĕthentis, ĭdis, f., = Phaethontis, subst., i. q. Phaëthontias, a Phaëthontiad, a sister of Phaëthon ( poet.), Avien. Arat. 792.—As adj., of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian: gutta, amber (into which the tears of Phaëthon's sisters were said to be converted), Mart. 4, 32, 1.—
    D.
    Phăĕthontĭus, a, um, adj., = Phaethontios.
    1.
    Of or belonging to Phaëthon, Phaëthontian:

    fabula,

    Stat. S. 2, 4, 9:

    amnis, i.e. Padus (v. Phaëthonteus),

    Sil. 7, 149. —
    2.
    Of or belonging to the sun:

    ora,

    the sun's disk, Sil. 10, 110.

    Lewis & Short latin dictionary > Phaethontius

  • 70 reluceo

    rĕ-lūcĕo, xi, 2, v. n., to shine back, shine out; to blaze, shine, glow, give light (mostly poet. and in post-Aug. prose): stella relucet, * Cic. Arat. Fragm. N. D. 2, 42, 107:

    flamma reluxit,

    Verg. G. 4, 385; cf.:

    relucens flamma,

    Liv. 22, 17; 30, 6:

    olli ingens barba reluxit,

    Verg. A. 12, 300; cf.:

    vestis fulgore reluxit Sacra domus,

    Ov. M. 11, 617:

    Sigea igni freta lata relucent,

    Verg. A. 2, 312:

    piscis lucerna tranquillis noctibus relucet,

    Plin. 9, 27, 43, § 82:

    focus reluxit vivo torre,

    Val. Fl. 3, 115:

    e Vesuvio flammae relucebant,

    Plin. Ep. 6, 16, 13; 8, 8, 2:

    pro favillā relucenti,

    Gell. 17, 10, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > reluceo

  • 71 supertego

    sŭper-tĕgo, xi, ctum, 3, v. a., to cover above, cover over:

    candidaque ossa super nigra favilla tegit (per tmesin),

    Tib. 3, 2, 10:

    vasa congestu culmorum et frondium,

    Col. 9, 14, 14:

    aliquid testa,

    Pall. Mart. 9, 3:

    me tunicā,

    App. M. 11, p. 263, 34:

    plures frondibus,

    Just. 43, 4, 6; Veg. Mil. 2, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > supertego

  • 72 verso

    verso ( vorso), āvi, ātum, 1 ( inf. vorsarier, Plaut. Poen. 1, 2, 53), v. freq. a. [verto], to turn, wind, twist, or whirl about often or violently (freq. and class.; syn.: verto, contorqueo).
    I.
    Lit.: qui caelum versat stellis fulgentibus aptum, Enn. ap. Macr. 6, 1 (Ann. v. 30 Vahl.): Sisyphus versat Saxum, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    turbinem puer,

    Tib. 1, 5, 4:

    turdos in igni,

    Hor. S. 1, 5, 72:

    ova non acri favillā,

    Ov. M. 8, 667:

    cum versati appositi essent pisces,

    Quint. 6, 3, 90:

    vinclorum inmensa volumina,

    Verg. A. 5, 408:

    manum,

    Ov. M. 12, 493:

    lumina,

    id. ib. 5, 134; 6, 247;

    7, 579: cardinem,

    id. ib. 4, 93:

    fusum,

    id. ib. 4, 221;

    6, 22: corpus,

    id. Am. 1, 2, 4:

    sortem urnā,

    to shake, Hor. C. 2, 3, 26:

    ligonibus glaebas,

    to turn up, hoe, id. ib. 3, 6, 39; so,

    rura (juvenci),

    Prop. 4 (5), 1, 129:

    terram,

    Ov. R. Am. 173:

    desectum gramen,

    hay, id. M. 14, 646:

    currum in gramine,

    i. e. to wheel about, Verg. A. 12, 664:

    oves,

    to drive about, pasture, id. E. 10, 68:

    pulsat versatque Dareta,

    id. A. 5, 460:

    me versant in litore venti,

    id. ib. 6, 362: vos exemplaria Graeca Nocturnā versate manu, versate diurnā, turn them over, i. e. read, study them, Hor. A. P. 269:

    et nummulario non ex fide versanti pecunias manus amputavit,

    handling, accounting for, Suet. Galb. 9.—With se, or mid., to turn one's self often, to turn, revolve, etc.: versabat se in utramque partem, non solum mente, verum etiam corpore, Cic. Verr. 2, 2, 30, § 74.—Prov.:

    satis diu jam hoc saxum vorso,

    I have wasted time enough with this man, Ter. Eun. 5, 8, 55.—Mid.:

    mundum versari circum axem caeli,

    Cic. N. D. 1, 20, 52:

    qui (orbes) versantur retro,

    id. Rep. 6, 17, 17:

    pars superior mundi non versatur in turbinem,

    Sen. Ira, 3, 6, 1:

    suāpte naturā et cylindrum volvi et versari turbinem putat,

    Cic. Fat. 18, 42:

    ne versari aves possent,

    Col. 8, 7, 1.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to turn, twist, bend:

    versare suam naturam et regere ad tempus atque huc et illuc torquere et flectere,

    Cic. Cael. 6, 13:

    ad omnem malitiam et fraudem versare mentem suam coepit,

    id. Clu. 26, 70:

    eadem multis modis,

    id. Or. 40, 137:

    causas,

    i. e. to treat, manage, id. ib. 9, 31; Quint. 10, 5, 9; cf. absol.:

    non mille figuris variet ac verset (orator)?

    id. 5, 14, 32:

    verba,

    to pervert, alter, Cic. Fin. 4, 20, 56:

    fors omnia versat,

    turns, changes, Verg. E. 9, 5;

    so mid.: versatur celeri Fors levis orbe rotae,

    Tib. 1, 5, 70:

    huc et illuc, Torquate, vos versetis licet, etc.,

    Cic. Fin. 2, 31, 99:

    in quo, utrum respondebo, verses te huc atque illuc necesse est,

    id. ib. 5, 28, 86:

    versabat se ad omnis cogitationes,

    Curt. 6, 6, 27.—
    2.
    In partic. (rare in Cic.).
    a.
    Qs. to turn upside down, i. e. to discompose, disturb, vex, agitate:

    versabo ego illum hodie, si vivo, probe,

    Plaut. Bacch. 4, 5, 6; id. Pers. 5, 2, 17:

    haerere homo, versari, rubere,

    to be disturbed, Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187: si quid te adjuero curamve levasso Quae nunc te coquit et versat in pectore fixa, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 340 Vahl.):

    miserum toto cubili,

    Prop. 1, 14, 21:

    illum toto versant suspiria lecto,

    id. 2, 22, 47 (3, 16, 5):

    odiis domos,

    to overthrow, ruin, subvert, Verg. A. 7, 336:

    ille placet, versatque domum, neque verbera sentit,

    i. e. disturbs without being punished, Ov. Am. 2, 2, 29:

    sic fortuna in contentione et certamine utrumque versavit, ut alter alteri inimicus auxilio salutique esset,

    alternated with, treated each in turn, Caes. B. G. 5, 44 fin.:

    pectora,

    id. ib. 2, 45:

    muliebrem animum in omnes partes,

    Liv. 1, 58, 3:

    patrum animos,

    id. 1, 17, 1:

    pectora (nunc indignatio nunc pudor),

    id. 2, 45, 5; cf.:

    spesque timorque animum versat utroque modo,

    Prop. 3, 17 (4, 16), 12.—
    b.
    To turn over a thing in the mind, to think over, meditate, or reflect upon, revolve, consider; to transact, carry on (cf.:

    volvo, agito): multas res simitu in meo corde vorso,

    Plaut. Trin. 2, 1, 1:

    versarent in animis secum unamquamque rem,

    Liv. 3, 34, 4:

    illa dolos dirumque nefas in pectere versat, Certa mori,

    Verg. A. 4, 563; so,

    dolos,

    id. ib. 2, 62:

    versate diu, quid ferre recusent, Quid valeant umeri,

    Hor. A. P. 39:

    ubi maxima rerum momenta versantur,

    Quint. 8, 3, 13:

    versenturque omni modo numeri,

    examined, considered, id. 10, 3, 5; 10, 5, 9:

    somnia decies,

    to interpret, Prop. 2, 4, 16:

    multum igitur domi ante versandi sunt (testes), variis percontationibus, etc.,

    examined, practised, Quint. 5, 7, 11.—
    II.
    Transf., in the mid. form, versor ( vor-sor), ātus, 1, prop. to move about in a place, i. e. to dwell, live, remain, stay, abide, be in a place or among certain persons; constr. most freq. with in aliquā re; also with inter, intra, apud, and cum.
    A.
    Lit.:

    vorsari crebro hic cum viderent me domi,

    Plaut. Am. prol. 128:

    in medio pariete,

    id. Cas. 1, 52:

    non ad solarium, non in campo, non in conviviis versatus est,

    Cic. Quint. 18, 59:

    in fundo,

    id. Mil. 20, 53:

    in castris,

    Caes. B. G. 2, 24:

    inter aciem,

    id. ib. 1, 52; cf.:

    nec versari inter eos sine dedecore potero,

    Cic. Att. 10, 8, 3:

    intra vallum,

    Caes. B. C. 3, 96:

    alicui inter femina,

    Suet. Tib. 44:

    nobiscum versari jam diutius non potes,

    Cic. Cat. 1, 5, 10;

    apud praefectos regis,

    Nep. Con. 2, 4.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to be; to be circumstanced or situated:

    nescis, quantis in malis vorser miser,

    Ter. And. 4, 1, 25:

    certe ego te in medio versantem turbine leti Eripui,

    Cat. 64, 149:

    ergo illi nunc in pace versantur,

    Cic. Phil. 8, 2, 6:

    in clarissimā luce,

    id. Off. 2, 13, 44:

    Minturnenses aeternā in laude versantur,

    id. Planc. 10, 26:

    in simili culpā,

    Caes. B. C. 3, 110:

    mihi ante oculos dies noctesque versaris,

    Cic. Fam. 14, 2, 3:

    nec versantur omnino scripta eorum inter manus hominum,

    i. e. are read, Dig. 1, 2, 2.—Of abstract subjects: numquam tibi populi Romani dignitas, numquam species ipsa hujusmodi multitudinis in oculis animoque versata est? Cic. Verr. 2, 5, 55, § 144:

    mors, exsilium mihi ob oculos versabantur,

    id. Sest. 21, 47:

    haec omnia in eodem errore versantur,

    id. N. D. 3, 10, 25; id. Tusc. 1, 44, 107:

    aliquid in dubitatione versatur,

    id. Rep. 2, 15, 29:

    Mithridaticum bellum, in multā varietate versatum,

    waged with many vicissitudes, id. Arch. 9, 21.—
    2.
    In partic., to occupy or busy one's self with any action, to be engaged in any thing.
    a.
    Of persons.
    (α).
    With in and abl. (class.):

    opifices omnes in sordidā arte versantur,

    Cic. Off. 1, 42, 150:

    in omnibus ingenuis artibus,

    id. Fam. 4, 3, 4:

    versabor in re difficili,

    id. Leg. 3, 15, 33:

    in re publicā atque in his vitae periculis laboribusque,

    id. Arch. 12, 30;

    ullā in cogitatione acrius ac diligentius versari,

    id. Rep. 1, 22, 35:

    si diutius in hoc genere verser,

    id. ib. 1, 46, 70:

    multum in imperiis,

    Nep. Milt. 8, 2.—
    (β).
    With circa and acc. (post-Aug.):

    circa mensuras ac numeros non versabitur (orator)?

    Quint. 2, 21, 19.—
    (γ).
    With inter:

    inter arma ac studia versatus,

    Vell. 1, 13, 3.—
    b.
    Of abstract subjects.
    (α).
    With in and abl. (class.):

    haec omnia in eodem quo illa Zenonis errore versantur,

    depend on, Cic. N. D. 3, 10, 25:

    dicendi omnis ratio in hominum more et sermone versatur,

    is occupied with, concerns, Cic. de Or. 1, 3, 12:

    ejus omnis oratio versata est in eo, ut, etc.,

    id. ib. 1, 57, 244; cf.:

    imitatio est posita fere in eludendo, sed versatur etiam in factis,

    Quint. 9, 2, 58: ipsae res in perfacili cognitione versantur Cic. Or. 35, 122;

    quae omnes artes in veri investigatione versantur,

    id. Off. 1, 6, 19:

    omnia quae in causā versarentur,

    Quint. 7, 1, 4:

    epilogi omnes in eādem fere materiā versari solent,

    id. 7, 4, 19; 2, 4, 1:

    praejudiciorum vis omnis tribus in generibus versatur,

    id. 5, 2, 1.—
    (β).
    With circa and acc. (post-Aug.):

    haec pars (tragoedia) circa iram, odium, metum, miserationem fere tota versatur,

    Quint. 6, 2, 20:

    circa quae versari videatur omnis quaestio,

    id. 3, 6, 23:

    quidam circa res omnes, quidam circa civiles modo versari rhetoricen putaverunt,

    id. 2, 15, 15.—
    (γ).
    With abl.:

    itaque (finitio) pluribus legibus isdem quibus conjectura versatur,

    Quint. 7, 3, 1 (dub.; Halm, ex conj. in isdem).—
    c.
    Part. perf.:

    homo in aliis causis exercitatus et in hac multum et saepe versatus,

    Cic. Quint. 1, 3:

    viri in rerum publicarum varietate versati,

    id. Rep. 3, 3, 4:

    semper inter arma ac studia versatus,

    Vell. 1, 13, 3.— Absol.:

    is missum ad dilectus agendos Agricolam integreque ac strenue versatum praeposuit, etc.,

    Tac. Agr. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > verso

  • 73 virgineus

    virgĭnĕus, a, um, adj. [virgo], of or belonging to a maiden or virgin, maidenly, virgin ( poet. for virginalis):

    figura,

    Tib. 3, 4, 89:

    forma,

    Ov. M. 3, 607:

    vultus,

    id. ib. 5, 563;

    10, 631: facies,

    id. ib. 8, 323:

    comptus,

    Lucr. 1, 87:

    pudor,

    Tib. 1, 4, 14:

    rubor,

    Verg. G. 1, 430:

    decor,

    Sen. Med. 75:

    sacra,

    offered by a maiden, Petr. 134:

    favilla,

    i. e. a virgin's funeral pile, Ov. M. 13, 697:

    gymnasium,

    of the Spartan virgins, Prop. 3, 14 (4, 13), 2:

    focus,

    i. e. of Vesta, id. 4 (5), 4, 44; so,

    too, ara,

    Ov. F. 4, 731; cf.

    domus,

    of the Vestals, Mart. 1, 71, 4:

    virginea domitus sagittā,

    i. e. of Diana, Hor. C. 3, 4, 72:

    umbrae,

    of the Danaides, Prop. 2, 1, 67:

    bellum,

    of the Amazons, Val. Fl. 5, 134:

    Helicon, as the seat of the Muses,

    Ov. M. 2, 219:

    aurum,

    the golden crown received by the victor at the festival of Minerva, Mart. 9, 23, 1:

    volucres,

    i. e. the Harpies, Ov. M. 7, 4; cf.

    vultus,

    Verg. A. 3, 216: aqua, the aqueduct called Aqua Virgo (v. virgo, D.), Ov. F. 1, 464;

    called also virgineus liquor,

    id. P. 1, 8, 38.

    Lewis & Short latin dictionary > virgineus

  • 74 volito

    vŏlĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. n. [2. volo], to fly to and fro, to fly or flit about, to flutter (class.).
    I.
    Lit.:

    aves volitare,

    Cic. de Or. 2, 6, 23:

    (volucris) propter humum volitat,

    Ov. M. 8, 258:

    volitant alii (scarabaei) magno cum murmure,

    Plin. 11, 28, 34, § 98. —
    B.
    Transf., to fly, hasten, or hover about; to flutter, float about:

    volitans totā acie,

    Liv. 4, 19, 2:

    mediis in millibus ductores,

    Verg. A. 12, 126:

    volitabit et vagabitur in foro,

    Auct. Her. 4, 39, 51; cf.:

    totā Asiā vagatur, volitat ut rex,

    Cic. Phil. 11, 2, 6:

    volitare in foro,

    id. de Or. 1, 38, 173:

    volitat ante oculos istorum Jubae regis filius,

    id. Agr. 2, 22, 59:

    pacatum volitant per mare navitae,

    Hor. C. 4, 5, 19:

    tribuni praefectique cum terrore et armatorum catervis volitabant,

    Tac. H. 2, 88 fin.; cf. Cic. Sest. 1, 1. —Of things concr. and abstr.:

    quae (rerum simulacra) quasi membranae summo de corpore rerum Dereptae volitant ultro citroque per auras,

    Lucr. 4, 32; cf. id. 4, 62:

    solidissima materiaï Corpora perpetuo volitare,

    hover, float about, id. 1, 952;

    so of atoms,

    id. 2, 380; 3, 33; Cic. N. D. 1, 20, 54:

    stellae,

    id. Arat. 180:

    atra favilla in nimbo,

    Verg. A. 5, 666:

    umbrae inter vivos,

    Lucr. 4, 38:

    circum litora,

    Verg. A. 6, 329:

    et tenues animae volitare silentum,

    Ov. M. 14, 411:

    voces per auras,

    Lucr. 4, 221.—
    II.
    Trop., to fly, fly or flutter about, fly to and fro, etc.: nemo me lacrimis decoret nec funera fletu Faxit. Cur? Volito vivu' per ora virūm, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 15, 34; cf. id. Sen. 20, 73 (Epigr. v. 4, p. 162 Vahl.):

    speremus nostrum nomen volitare et vagari latissime,

    Cic. Rep. 1, 17, 26:

    si nostri animi... gestiant ac volitare cupiant vacui curā ac labore,

    to wander about, id. de Or. 2, 6, 23:

    valebis apud hominem volitantem gloriae cupiditate, vir moderatus et constans,

    soaring, aspiring, id. Pis. 25, 59; cf.:

    cupis volitare per auras,

    Mart. 1, 4, 11: nec volitabo in hoc insolentius, fly into a passion, Cic. Fl. 16, 38:

    (Clodius) volitat, furit,

    id. Att. 2, 22, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > volito

  • 75 vorsor

    verso ( vorso), āvi, ātum, 1 ( inf. vorsarier, Plaut. Poen. 1, 2, 53), v. freq. a. [verto], to turn, wind, twist, or whirl about often or violently (freq. and class.; syn.: verto, contorqueo).
    I.
    Lit.: qui caelum versat stellis fulgentibus aptum, Enn. ap. Macr. 6, 1 (Ann. v. 30 Vahl.): Sisyphus versat Saxum, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:

    turbinem puer,

    Tib. 1, 5, 4:

    turdos in igni,

    Hor. S. 1, 5, 72:

    ova non acri favillā,

    Ov. M. 8, 667:

    cum versati appositi essent pisces,

    Quint. 6, 3, 90:

    vinclorum inmensa volumina,

    Verg. A. 5, 408:

    manum,

    Ov. M. 12, 493:

    lumina,

    id. ib. 5, 134; 6, 247;

    7, 579: cardinem,

    id. ib. 4, 93:

    fusum,

    id. ib. 4, 221;

    6, 22: corpus,

    id. Am. 1, 2, 4:

    sortem urnā,

    to shake, Hor. C. 2, 3, 26:

    ligonibus glaebas,

    to turn up, hoe, id. ib. 3, 6, 39; so,

    rura (juvenci),

    Prop. 4 (5), 1, 129:

    terram,

    Ov. R. Am. 173:

    desectum gramen,

    hay, id. M. 14, 646:

    currum in gramine,

    i. e. to wheel about, Verg. A. 12, 664:

    oves,

    to drive about, pasture, id. E. 10, 68:

    pulsat versatque Dareta,

    id. A. 5, 460:

    me versant in litore venti,

    id. ib. 6, 362: vos exemplaria Graeca Nocturnā versate manu, versate diurnā, turn them over, i. e. read, study them, Hor. A. P. 269:

    et nummulario non ex fide versanti pecunias manus amputavit,

    handling, accounting for, Suet. Galb. 9.—With se, or mid., to turn one's self often, to turn, revolve, etc.: versabat se in utramque partem, non solum mente, verum etiam corpore, Cic. Verr. 2, 2, 30, § 74.—Prov.:

    satis diu jam hoc saxum vorso,

    I have wasted time enough with this man, Ter. Eun. 5, 8, 55.—Mid.:

    mundum versari circum axem caeli,

    Cic. N. D. 1, 20, 52:

    qui (orbes) versantur retro,

    id. Rep. 6, 17, 17:

    pars superior mundi non versatur in turbinem,

    Sen. Ira, 3, 6, 1:

    suāpte naturā et cylindrum volvi et versari turbinem putat,

    Cic. Fat. 18, 42:

    ne versari aves possent,

    Col. 8, 7, 1.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to turn, twist, bend:

    versare suam naturam et regere ad tempus atque huc et illuc torquere et flectere,

    Cic. Cael. 6, 13:

    ad omnem malitiam et fraudem versare mentem suam coepit,

    id. Clu. 26, 70:

    eadem multis modis,

    id. Or. 40, 137:

    causas,

    i. e. to treat, manage, id. ib. 9, 31; Quint. 10, 5, 9; cf. absol.:

    non mille figuris variet ac verset (orator)?

    id. 5, 14, 32:

    verba,

    to pervert, alter, Cic. Fin. 4, 20, 56:

    fors omnia versat,

    turns, changes, Verg. E. 9, 5;

    so mid.: versatur celeri Fors levis orbe rotae,

    Tib. 1, 5, 70:

    huc et illuc, Torquate, vos versetis licet, etc.,

    Cic. Fin. 2, 31, 99:

    in quo, utrum respondebo, verses te huc atque illuc necesse est,

    id. ib. 5, 28, 86:

    versabat se ad omnis cogitationes,

    Curt. 6, 6, 27.—
    2.
    In partic. (rare in Cic.).
    a.
    Qs. to turn upside down, i. e. to discompose, disturb, vex, agitate:

    versabo ego illum hodie, si vivo, probe,

    Plaut. Bacch. 4, 5, 6; id. Pers. 5, 2, 17:

    haerere homo, versari, rubere,

    to be disturbed, Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187: si quid te adjuero curamve levasso Quae nunc te coquit et versat in pectore fixa, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 340 Vahl.):

    miserum toto cubili,

    Prop. 1, 14, 21:

    illum toto versant suspiria lecto,

    id. 2, 22, 47 (3, 16, 5):

    odiis domos,

    to overthrow, ruin, subvert, Verg. A. 7, 336:

    ille placet, versatque domum, neque verbera sentit,

    i. e. disturbs without being punished, Ov. Am. 2, 2, 29:

    sic fortuna in contentione et certamine utrumque versavit, ut alter alteri inimicus auxilio salutique esset,

    alternated with, treated each in turn, Caes. B. G. 5, 44 fin.:

    pectora,

    id. ib. 2, 45:

    muliebrem animum in omnes partes,

    Liv. 1, 58, 3:

    patrum animos,

    id. 1, 17, 1:

    pectora (nunc indignatio nunc pudor),

    id. 2, 45, 5; cf.:

    spesque timorque animum versat utroque modo,

    Prop. 3, 17 (4, 16), 12.—
    b.
    To turn over a thing in the mind, to think over, meditate, or reflect upon, revolve, consider; to transact, carry on (cf.:

    volvo, agito): multas res simitu in meo corde vorso,

    Plaut. Trin. 2, 1, 1:

    versarent in animis secum unamquamque rem,

    Liv. 3, 34, 4:

    illa dolos dirumque nefas in pectere versat, Certa mori,

    Verg. A. 4, 563; so,

    dolos,

    id. ib. 2, 62:

    versate diu, quid ferre recusent, Quid valeant umeri,

    Hor. A. P. 39:

    ubi maxima rerum momenta versantur,

    Quint. 8, 3, 13:

    versenturque omni modo numeri,

    examined, considered, id. 10, 3, 5; 10, 5, 9:

    somnia decies,

    to interpret, Prop. 2, 4, 16:

    multum igitur domi ante versandi sunt (testes), variis percontationibus, etc.,

    examined, practised, Quint. 5, 7, 11.—
    II.
    Transf., in the mid. form, versor ( vor-sor), ātus, 1, prop. to move about in a place, i. e. to dwell, live, remain, stay, abide, be in a place or among certain persons; constr. most freq. with in aliquā re; also with inter, intra, apud, and cum.
    A.
    Lit.:

    vorsari crebro hic cum viderent me domi,

    Plaut. Am. prol. 128:

    in medio pariete,

    id. Cas. 1, 52:

    non ad solarium, non in campo, non in conviviis versatus est,

    Cic. Quint. 18, 59:

    in fundo,

    id. Mil. 20, 53:

    in castris,

    Caes. B. G. 2, 24:

    inter aciem,

    id. ib. 1, 52; cf.:

    nec versari inter eos sine dedecore potero,

    Cic. Att. 10, 8, 3:

    intra vallum,

    Caes. B. C. 3, 96:

    alicui inter femina,

    Suet. Tib. 44:

    nobiscum versari jam diutius non potes,

    Cic. Cat. 1, 5, 10;

    apud praefectos regis,

    Nep. Con. 2, 4.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to be; to be circumstanced or situated:

    nescis, quantis in malis vorser miser,

    Ter. And. 4, 1, 25:

    certe ego te in medio versantem turbine leti Eripui,

    Cat. 64, 149:

    ergo illi nunc in pace versantur,

    Cic. Phil. 8, 2, 6:

    in clarissimā luce,

    id. Off. 2, 13, 44:

    Minturnenses aeternā in laude versantur,

    id. Planc. 10, 26:

    in simili culpā,

    Caes. B. C. 3, 110:

    mihi ante oculos dies noctesque versaris,

    Cic. Fam. 14, 2, 3:

    nec versantur omnino scripta eorum inter manus hominum,

    i. e. are read, Dig. 1, 2, 2.—Of abstract subjects: numquam tibi populi Romani dignitas, numquam species ipsa hujusmodi multitudinis in oculis animoque versata est? Cic. Verr. 2, 5, 55, § 144:

    mors, exsilium mihi ob oculos versabantur,

    id. Sest. 21, 47:

    haec omnia in eodem errore versantur,

    id. N. D. 3, 10, 25; id. Tusc. 1, 44, 107:

    aliquid in dubitatione versatur,

    id. Rep. 2, 15, 29:

    Mithridaticum bellum, in multā varietate versatum,

    waged with many vicissitudes, id. Arch. 9, 21.—
    2.
    In partic., to occupy or busy one's self with any action, to be engaged in any thing.
    a.
    Of persons.
    (α).
    With in and abl. (class.):

    opifices omnes in sordidā arte versantur,

    Cic. Off. 1, 42, 150:

    in omnibus ingenuis artibus,

    id. Fam. 4, 3, 4:

    versabor in re difficili,

    id. Leg. 3, 15, 33:

    in re publicā atque in his vitae periculis laboribusque,

    id. Arch. 12, 30;

    ullā in cogitatione acrius ac diligentius versari,

    id. Rep. 1, 22, 35:

    si diutius in hoc genere verser,

    id. ib. 1, 46, 70:

    multum in imperiis,

    Nep. Milt. 8, 2.—
    (β).
    With circa and acc. (post-Aug.):

    circa mensuras ac numeros non versabitur (orator)?

    Quint. 2, 21, 19.—
    (γ).
    With inter:

    inter arma ac studia versatus,

    Vell. 1, 13, 3.—
    b.
    Of abstract subjects.
    (α).
    With in and abl. (class.):

    haec omnia in eodem quo illa Zenonis errore versantur,

    depend on, Cic. N. D. 3, 10, 25:

    dicendi omnis ratio in hominum more et sermone versatur,

    is occupied with, concerns, Cic. de Or. 1, 3, 12:

    ejus omnis oratio versata est in eo, ut, etc.,

    id. ib. 1, 57, 244; cf.:

    imitatio est posita fere in eludendo, sed versatur etiam in factis,

    Quint. 9, 2, 58: ipsae res in perfacili cognitione versantur Cic. Or. 35, 122;

    quae omnes artes in veri investigatione versantur,

    id. Off. 1, 6, 19:

    omnia quae in causā versarentur,

    Quint. 7, 1, 4:

    epilogi omnes in eādem fere materiā versari solent,

    id. 7, 4, 19; 2, 4, 1:

    praejudiciorum vis omnis tribus in generibus versatur,

    id. 5, 2, 1.—
    (β).
    With circa and acc. (post-Aug.):

    haec pars (tragoedia) circa iram, odium, metum, miserationem fere tota versatur,

    Quint. 6, 2, 20:

    circa quae versari videatur omnis quaestio,

    id. 3, 6, 23:

    quidam circa res omnes, quidam circa civiles modo versari rhetoricen putaverunt,

    id. 2, 15, 15.—
    (γ).
    With abl.:

    itaque (finitio) pluribus legibus isdem quibus conjectura versatur,

    Quint. 7, 3, 1 (dub.; Halm, ex conj. in isdem).—
    c.
    Part. perf.:

    homo in aliis causis exercitatus et in hac multum et saepe versatus,

    Cic. Quint. 1, 3:

    viri in rerum publicarum varietate versati,

    id. Rep. 3, 3, 4:

    semper inter arma ac studia versatus,

    Vell. 1, 13, 3.— Absol.:

    is missum ad dilectus agendos Agricolam integreque ac strenue versatum praeposuit, etc.,

    Tac. Agr. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > vorsor

См. также в других словарях:

  • FAVILLA — quasi fovilla, quod ignem tectum foveat, hinc vivens dicta Stat. l. 2. Sylv. 1. Initio. Quod tibi praerepti, Melior, solamen alumni, Improbus ante rogos, et abhuc vivente favilla. Ordiar? Ubide Glaucia defuncto, eiusque cadavere in pyra cremato.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • favilla — s.f. [lat. favilla ]. 1. [frammento minutissimo di materia incandescente: le f. di un tizzone ] ▶◀ (region.) luglia, (region.) monachetto, (region.) monachina, scintilla, (region.) spluia, (region.) spluvia. ● Espressioni: fig., fare faville… …   Enciclopedia Italiana

  • favilla — fa·vìl·la s.f. CO 1. minuto frammento di materia incandescente, scintilla: le faville del carbone ardente | fig., luccichio, bagliore dello sguardo che esprime una intensa passione, un forte sentimento: mandare, sprizzare faville dagli occhi per… …   Dizionario italiano

  • favilla — {{hw}}{{favilla}}{{/hw}}s. f. 1 Parte minutissima di materia incandescente | Far faville, di chi riesce bene in qlco. o ha successo per certe qualità personali. 2 (fig.) Principio di sentimento, passione, avvenimento: la favilla dell amore, della …   Enciclopedia di italiano

  • favilla — pl.f. faville …   Dizionario dei sinonimi e contrari

  • favilla — s. f. 1. scintilla, monachina 2. (fig., di sentimento, di avvenimento) principio, cagione, causa, incentivo, motivo, movente, occasione CONTR. effetto, conseguenza …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • favilla — fa·vil·la …   English syllables

  • favilla — …   Useful english dictionary

  • Casa Favilla — (Аполло Бей,Австралия) Категория отеля: 4,5 звезд Адрес: 18 Great Ocean Road, 3233 Апол …   Каталог отелей

  • Apartment La Favilla Rignano Sull Arno — (Риньяно суль Арно,Италия) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес …   Каталог отелей

  • Poca favilla gran fiamma seconda. — См. Мала искра велики вещи сожигает …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»