-
1 expono
expōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - - parf. arch. exposivit, Plaut. Cas. 853; part. sync. expostus, Cato. Agr. 151, 2 ; Virg. En. 10, 694. [st1]1 [-] mettre hors, mettre en vue, étaler, exposer, présenter, proposer. - argentum exponere, Cic. Verr. 4, 62: exposer de l'argenterie. - cf. Verr. 4, 35 ; Mur. 75. - exponere herbam in sole, Col. 12, 28, 1: étaler de l'herbe au soleil. - factum expositum ad imitandum, Cic. Phil. 2, 114: acte proposé à l'imitation. - expositā ad exemplum nostrā re publicā, Cic.Rep. 1, 46: en offrant notre pays pour modèle. - exponere alicujus vitam in oculis conspectuque omnium, Cic. Caecil. 27: exposer la vie de qqn aux yeux, aux regards de tous. - puerum exponere, Liv. 1, 4, 5: exposer un enfant. - ad Tiberim exponi, Cic. Rep. 2, 4: être exposé sur les bords du Tibre. [st1]2 [-] déposer (sur le rivage), débarquer. - exercitum exponere, Caes. BG. 5, 9, 1: débarquer une armée. - ex navibus (navibus) milites exponere, Caes. BG. 4, 37, 1; 5, 23, 4; BC. 3, 111.: débarquer des soldats. - exponere milites in terram, Caes. BC. 3, 23, 2: débarquer des soldats sur le rivage. - in litore expositus, Suet. Caes. 4: débarqué sur le rivage. - cf. Liv. 26, 17, 2 ; 28, 44, 10; Nep. Them. 8, 7 (avec ad Caes. BC. 3, 6, 3 ; avec abl. seul Caes. BC. 3, 29, 3). - quartā vix demum exponimur horā, Hor. S. 1, 5, 23: nous ne débarquons qu'à la quatrième heure à peine. [st1]3 [-] étendre à terre, jeter par terre. - paene exposivit cubito, Plaut. Cas. 853: elle a failli me mettre par terre d'un coup de coude. - si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit, Dig. 39, 4, 16, § 8: si, contraint par une malencontreuse tempête, on a jeté la cargaison par-dessus bord... [st1]4 [-] tenir une somme à la disposition de qqn. - exponere alicui de DCCC, Cic. Att. 5, 4, 3: être à la disposition de qqn (se découvrir pour qqn) pour huit cent mille sesterces. [st1]5 [-] exposer à, livrer à la merci de. - ad ictus expositus, Liv. 9, 35, 6: exposé aux coups. - ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac. H. 3. 5: pour ne pas laisser les provinces exposées sans défense à la merci des barbares. - exponere nomen Dei, Lact. 1, 7: déshonorer le nom de Dieu. - exponere exercitum hosti, Flor. 3, 11: livrer l'armée à l'ennemi. - piscibus beluisque,” Petr. 115:. [st1]6 [-] exposer par écrit, par la parole, expliquer. - exponere rem breviter, Cic. Cat. 3, 3: exposer un fait brièvement. - exponere res quemadmodum gesta sit, Cic. Amer. 14: exposer comment une affaire a été menée. - exposuit quid iniquitas loci posset, Caes. BG. 7: il leur expliqua de quelle importance était le désavantage de la position. - vobis exponam, quid de quaque re sentiam, Cic. de Or. 1, 227: je vais vous dire ce que je pense sur chaque question. - absol. exponere de aliqua re, Cic. Rep. 1, 41 ; de Or. 1, 102: faire un exposé sur une chose, traiter une question. - exponere + prop. inf.: exposer que. - cf. Cic. Div. 199; Tusc. 1, 26. [st1]7 [-] reproduire, rapporter (un discours, une conversation, etc.) - in illo sermone qui est expositus in Bruto, Cic. Or. 23: dans cet entretien qui est rapporté dans le Brutus. - capita exposita nec explicata, Cic. Br. 164: chapitres reproduits sans développement.* * *expōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - - parf. arch. exposivit, Plaut. Cas. 853; part. sync. expostus, Cato. Agr. 151, 2 ; Virg. En. 10, 694. [st1]1 [-] mettre hors, mettre en vue, étaler, exposer, présenter, proposer. - argentum exponere, Cic. Verr. 4, 62: exposer de l'argenterie. - cf. Verr. 4, 35 ; Mur. 75. - exponere herbam in sole, Col. 12, 28, 1: étaler de l'herbe au soleil. - factum expositum ad imitandum, Cic. Phil. 2, 114: acte proposé à l'imitation. - expositā ad exemplum nostrā re publicā, Cic.Rep. 1, 46: en offrant notre pays pour modèle. - exponere alicujus vitam in oculis conspectuque omnium, Cic. Caecil. 27: exposer la vie de qqn aux yeux, aux regards de tous. - puerum exponere, Liv. 1, 4, 5: exposer un enfant. - ad Tiberim exponi, Cic. Rep. 2, 4: être exposé sur les bords du Tibre. [st1]2 [-] déposer (sur le rivage), débarquer. - exercitum exponere, Caes. BG. 5, 9, 1: débarquer une armée. - ex navibus (navibus) milites exponere, Caes. BG. 4, 37, 1; 5, 23, 4; BC. 3, 111.: débarquer des soldats. - exponere milites in terram, Caes. BC. 3, 23, 2: débarquer des soldats sur le rivage. - in litore expositus, Suet. Caes. 4: débarqué sur le rivage. - cf. Liv. 26, 17, 2 ; 28, 44, 10; Nep. Them. 8, 7 (avec ad Caes. BC. 3, 6, 3 ; avec abl. seul Caes. BC. 3, 29, 3). - quartā vix demum exponimur horā, Hor. S. 1, 5, 23: nous ne débarquons qu'à la quatrième heure à peine. [st1]3 [-] étendre à terre, jeter par terre. - paene exposivit cubito, Plaut. Cas. 853: elle a failli me mettre par terre d'un coup de coude. - si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit, Dig. 39, 4, 16, § 8: si, contraint par une malencontreuse tempête, on a jeté la cargaison par-dessus bord... [st1]4 [-] tenir une somme à la disposition de qqn. - exponere alicui de DCCC, Cic. Att. 5, 4, 3: être à la disposition de qqn (se découvrir pour qqn) pour huit cent mille sesterces. [st1]5 [-] exposer à, livrer à la merci de. - ad ictus expositus, Liv. 9, 35, 6: exposé aux coups. - ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac. H. 3. 5: pour ne pas laisser les provinces exposées sans défense à la merci des barbares. - exponere nomen Dei, Lact. 1, 7: déshonorer le nom de Dieu. - exponere exercitum hosti, Flor. 3, 11: livrer l'armée à l'ennemi. - piscibus beluisque,” Petr. 115:. [st1]6 [-] exposer par écrit, par la parole, expliquer. - exponere rem breviter, Cic. Cat. 3, 3: exposer un fait brièvement. - exponere res quemadmodum gesta sit, Cic. Amer. 14: exposer comment une affaire a été menée. - exposuit quid iniquitas loci posset, Caes. BG. 7: il leur expliqua de quelle importance était le désavantage de la position. - vobis exponam, quid de quaque re sentiam, Cic. de Or. 1, 227: je vais vous dire ce que je pense sur chaque question. - absol. exponere de aliqua re, Cic. Rep. 1, 41 ; de Or. 1, 102: faire un exposé sur une chose, traiter une question. - exponere + prop. inf.: exposer que. - cf. Cic. Div. 199; Tusc. 1, 26. [st1]7 [-] reproduire, rapporter (un discours, une conversation, etc.) - in illo sermone qui est expositus in Bruto, Cic. Or. 23: dans cet entretien qui est rapporté dans le Brutus. - capita exposita nec explicata, Cic. Br. 164: chapitres reproduits sans développement.* * *Expono, exponis, penul. prod. exposui, expositum, penul. corr. exponere. Plaut. Mettre hors.\Exponere in terram copias. Liu. Mettre à terre.\Exponere exercitum in Africam. Liu. Mettre hors des navires en la terre d'Afrique.\Exponere in sole foenum vt siccescat. Columel. Mettre au soleil et estendre.\Aduehere frumentum et exponere. Cicero. Mettre en vente, Exposer en vente.\Exponere vasa. Cic. Desployer un buffet.\Expositum factum ad imitandum. Cicero. Proposé et baillé pour exemple.\Exponere. Terent. Mettre à l'adventure.\Exposita prouincia ad praedandam. Cicero. Abandonnee en proye.\Expositum me dentis arbitrio animal. Colum. Abandonné.\Exposita mors victo. Cic. Apprestee, Presentee.\Exponere. Cicero. Exposer, Declarer, Dire clerement, Donner à congnoistre et à entendre.\Exponam vobis breuiter quid hominis sit. Cic. Je vous declareray en peu de parolles quel homme c'est.\Ex memoria aliquid exponere. Cic. Exposer par coeur.\Crimina alterius exponere. Cic. Narrer, Reciter. -
2 expono
expono expono, posui, positum, ere выкладывать, выставлять -
3 expono
ex-pōno, posuī (арх. posīvī), positum, ere1) выставлять (напоказ), раскладывать (vasa C; apparatum in porticibus Su); расставлять ( copias in collibus Cs)2) подкидывать ( puerum L)3) сажать, высаживать (herbam in sole Col; planta exponitur mense Februario Pall)4)а) выкладывать, выгружать (merces Dig; frumentum C); высаживать (milites ex navibus и navibus Cs; aliquem in terram Cs и in terrā VP; in litore Su и in litus L)e. aliquem ictu Pl — выбросить (выкинуть) вон кого-лб) сбивать с ног (cubito, sc. aliquem Pl)6) оставлять незащищённым, подвергать (locus expositus ad pericula L; exercitus hosti exponitur Fl; provincias barbaris nationibus e. T); подставлять ( aliquid ad omnes ictus QC)ager expositus ventis PM — поле, открытое ветрам7) представлять, показывать, предлагать (praemia C; vitam alicujus ad imitandum juventuti C)8) опубликовывать, обнародовать ( orationem C)9) излагать, объяснять, описывать (vitam alicujus C; de vitā imperatorum Nep; aliquid multitudini Cs; rem pluribus verbis C)11) отбрасывать прочь ( curas Eccl); совлекать с себя ( vetĕrem hominem Tert)12) выбрасывать за борт (onus propter necessitatem adversae tempestatis Dig) -
4 expono
ex-pōno, posuī, positum, ere, heraus-, offen hinsetzen, aufstellen, I) eig.: A) im allg.: scalas, hinsetzen, anlegen, Verg. Aen. 10, 654: fenum Graecum in sole aut in furno, ut siccescat, Col. 12, 28, 1: eam (partem foliorum inferiorem) supra fieri et exponi ad oculos et ad solem, Gell. 9, 7, 1: im Bilde, vitam in oculis atque in conspectu omnium, Cic. div. in Caec. 27: totam causam explicemus atque ante oculos expositam consideremus, Cic. Rosc. Am. 34. – dah. expositus, v. Örtl., frei daliegend, hinliegend, sich erstreckend, expositae prope in ipsis litoribus urbes, Liv.: Numidia ad ripas exposita fluminis Ampsaci, Mela: rupes exposta (= exposita) ponto, Verg. – B) insbes.: 1) an das Land setzen, a) an das Land werfen, -spülen, os (Orphei) peregrinis arenis, Ov. met. 11, 56: contortas fundo rates Tauromenitanis litoribus (v. der Charybdis), Pacat. pan. 26, 4. – b) als naut. t. t., α) an das Land setzen, landen, ausladen, ausschiffen, lebl. Ggstde., advexi, exposui, Cic.: exp. frnmentum, Cic.: merces suas, ICt.: tegulas de navibus, Liv. – Pers. (bes. Truppen), copias, milites, exercitum, Caes.: ibi Themistoclem, Nep.: milites (ex) navibus, Caes.: filium in terram, Caes.: milites od. exercitum in terram, Caes. u. Liv.: legiones in terram, Vell.: alqm in litus, Liv., in litore, Suet.: alqm in portu Tarentino, Iustin.: exercitum in Africa, Liv.: milites ad eum locum, qui appellabatur Palaeste, Caes. – dah. scherzh., ego istos amasios hoc ictu exponam (an die Luft setzen) atque omnes eiciam foras, Plaut. truc. 658: paene exposivit cubito, hat mich fast auf den Sand gesetzt, Plaut. Cas. 853. – β) über Bord werfen, onus, Marcian. dig. 39, 4, 16. § 8. – 2) öffentlich aufstellen, alqd venditioni, Tac.: bes. zur Schau, vasa Samia, Cic.: u. magnum argenti pondus (eine Masse von Silbergeschirr), Caes.: alqm populo videndum, Ov.: copias in omnibus collibus, gleichs. ausstellen, offen aufstellen, Caes. – 3) ein Kind an einem Orte aussetzen, puellam, Komik.: puerum, Iustin.: pueros, Lact.: filios, Tert.: puellam ad necem, Plaut.: in proxima alluvie pueros, Liv.: infantem ad ianuam matris, Suet.: ingenuus in Gallia natus, sed expositus, Suet.: subst., expositum agnoscere, recipere, Quint.: lex de expositis, Quint. – 4) eine Pflanze usw. ins Land setzen, mense Februario seu planta seu semen exponitur, Pallad. 3, 25, 31. – II) übtr.: 1) aufstellen, vor Augen legen, a) im allg.: praemia alci, Cic.: vitam suam ad imitandum, Cic.: factum (zur Nachahmung), Cic. – b) aussetzen = zur Verfügung stellen, alci DCCC, Cic.: per urbes benigne commeatus, Liv.: colores alci ad variandum, Cic. – c) als jurist. t. t., schriftl. ausstellen, epistulam (einen Schein) in eos exposuit, ICt.: exp. cautionem in alqm, ICt. – 2) mündlich od. schriftlich darlegen, a) aus einandersetzen, darstellen, zeigen, schildern, beschreiben, abhandeln, vitam alcis totam, Cic.: mores Graiorum, Nep.: alqm versibus, Nep.: breviter consulatum alcis, Cic.: Africae situm paucis, Sall.: mandata in senatu, Cic.: plura de alqo, Nep.: bl. de vita imperatorum, Nep.: m. folg. indir. Fragesatz (m. qui, quid, quemadmodum u. dgl.), Lucr., Cic. u.a.: m. folg. Acc. u. Infin. (= zeigen, dartun), Lucr. 1, 121. Cic. Tusc. 1, 26. – b) den Inhalt von etwas in Worte kleiden, aufsetzen, aufstellen, condiciones pacis, Iustin.: orationem obliquam, Iustin. – 3) aussetzen = preisgeben, bloßstellen, gew. exponi od. expositum esse u. Partiz. expositus, a) der Lage, Stellung nach, ager expositus ventis, Plin.: locus expositus solibus, Plin.: mare procellis undique expositum, Mela: mare in omnes tempestates expositum, Sen.: mare nimiā propinquitate ad pericula classium externarum expositum, Liv.: expositi adversus Italiam, Liv.: ut (exercitus) undique hosti exponeretur, Flor.: expositus ad ictus, Liv. u. Curt.: ad omnes ictus, Curt.: contra magnas copias se expositum videre, Auct. b. Afr. – b) den Verhältnissen nach, ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac.: expositum ad invidiam Marcelli nomen, Tac.: ut minus ad iniurias fortunae simus expositi, Sen.: libertas exposita ad iniurias Masinissae, Liv.: ira magis exposita contemptui est, Sen. – absol. (iracundi) simplices videntur, quia expositi sunt, weil sie (der Tücke) preisgegeben sind, Sen. de ira 2, 16, 3: u. so bei Spät. oft = dem Hohne preisgeben, nomen dei, Lact.: vitia patriarcharum, Ambros.; vgl. Bünem. Lact. 1, 7. § 7. – 4) ablegen (s. Bünem. Lact. 3, 26, 13 u. 7, 5, 22. Rönsch Itala p. 364), nomen virginitatis, Arnob.: infantiam, Lact.: veterem hominem, Tert.: curas, Arnob. – / Archaist. Perf. exposivit, Plaut. Cas. 853. – Synkop. Partiz. Perf. expostus, Cato r. r. 151, 2. Verg. Aen. 10, 694. Stat. Theb. 5, 551 u. 7, 197.
-
5 expono
ex-pōno, posuī, positum, ere, heraus-, offen hinsetzen, aufstellen, I) eig.: A) im allg.: scalas, hinsetzen, anlegen, Verg. Aen. 10, 654: fenum Graecum in sole aut in furno, ut siccescat, Col. 12, 28, 1: eam (partem foliorum inferiorem) supra fieri et exponi ad oculos et ad solem, Gell. 9, 7, 1: im Bilde, vitam in oculis atque in conspectu omnium, Cic. div. in Caec. 27: totam causam explicemus atque ante oculos expositam consideremus, Cic. Rosc. Am. 34. – dah. expositus, v. Örtl., frei daliegend, hinliegend, sich erstreckend, expositae prope in ipsis litoribus urbes, Liv.: Numidia ad ripas exposita fluminis Ampsaci, Mela: rupes exposta (= exposita) ponto, Verg. – B) insbes.: 1) an das Land setzen, a) an das Land werfen, - spülen, os (Orphei) peregrinis arenis, Ov. met. 11, 56: contortas fundo rates Tauromenitanis litoribus (v. der Charybdis), Pacat. pan. 26, 4. – b) als naut. t. t., α) an das Land setzen, landen, ausladen, ausschiffen, lebl. Ggstde., advexi, exposui, Cic.: exp. frnmentum, Cic.: merces suas, ICt.: tegulas de navibus, Liv. – Pers. (bes. Truppen), copias, milites, exercitum, Caes.: ibi Themistoclem, Nep.: milites (ex) navibus, Caes.: filium in terram, Caes.: milites od. exercitum in terram, Caes. u. Liv.: legiones in terram, Vell.: alqm in litus, Liv., in litore, Suet.: alqm in portu Tarentino, Iustin.: exercitum in Africa, Liv.: mi-————lites ad eum locum, qui appellabatur Palaeste, Caes. – dah. scherzh., ego istos amasios hoc ictu exponam (an die Luft setzen) atque omnes eiciam foras, Plaut. truc. 658: paene exposivit cubito, hat mich fast auf den Sand gesetzt, Plaut. Cas. 853. – β) über Bord werfen, onus, Marcian. dig. 39, 4, 16. § 8. – 2) öffentlich aufstellen, alqd venditioni, Tac.: bes. zur Schau, vasa Samia, Cic.: u. magnum argenti pondus (eine Masse von Silbergeschirr), Caes.: alqm populo videndum, Ov.: copias in omnibus collibus, gleichs. ausstellen, offen aufstellen, Caes. – 3) ein Kind an einem Orte aussetzen, puellam, Komik.: puerum, Iustin.: pueros, Lact.: filios, Tert.: puellam ad necem, Plaut.: in proxima alluvie pueros, Liv.: infantem ad ianuam matris, Suet.: ingenuus in Gallia natus, sed expositus, Suet.: subst., expositum agnoscere, recipere, Quint.: lex de expositis, Quint. – 4) eine Pflanze usw. ins Land setzen, mense Februario seu planta seu semen exponitur, Pallad. 3, 25, 31. – II) übtr.: 1) aufstellen, vor Augen legen, a) im allg.: praemia alci, Cic.: vitam suam ad imitandum, Cic.: factum (zur Nachahmung), Cic. – b) aussetzen = zur Verfügung stellen, alci DCCC, Cic.: per urbes benigne commeatus, Liv.: colores alci ad variandum, Cic. – c) als jurist. t. t., schriftl. ausstellen, epistulam (einen Schein) in eos exposuit, ICt.: exp. cautionem in alqm, ICt. – 2) mündlich od. schriftlich darlegen, a) aus-————einandersetzen, darstellen, zeigen, schildern, beschreiben, abhandeln, vitam alcis totam, Cic.: mores Graiorum, Nep.: alqm versibus, Nep.: breviter consulatum alcis, Cic.: Africae situm paucis, Sall.: mandata in senatu, Cic.: plura de alqo, Nep.: bl. de vita imperatorum, Nep.: m. folg. indir. Fragesatz (m. qui, quid, quemadmodum u. dgl.), Lucr., Cic. u.a.: m. folg. Acc. u. Infin. (= zeigen, dartun), Lucr. 1, 121. Cic. Tusc. 1, 26. – b) den Inhalt von etwas in Worte kleiden, aufsetzen, aufstellen, condiciones pacis, Iustin.: orationem obliquam, Iustin. – 3) aussetzen = preisgeben, bloßstellen, gew. exponi od. expositum esse u. Partiz. expositus, a) der Lage, Stellung nach, ager expositus ventis, Plin.: locus expositus solibus, Plin.: mare procellis undique expositum, Mela: mare in omnes tempestates expositum, Sen.: mare nimiā propinquitate ad pericula classium externarum expositum, Liv.: expositi adversus Italiam, Liv.: ut (exercitus) undique hosti exponeretur, Flor.: expositus ad ictus, Liv. u. Curt.: ad omnes ictus, Curt.: contra magnas copias se expositum videre, Auct. b. Afr. – b) den Verhältnissen nach, ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac.: expositum ad invidiam Marcelli nomen, Tac.: ut minus ad iniurias fortunae simus expositi, Sen.: libertas exposita ad iniurias Masinissae, Liv.: ira magis exposita contemptui est, Sen. – absol. (iracundi) simplices videntur,————quia expositi sunt, weil sie (der Tücke) preisgegeben sind, Sen. de ira 2, 16, 3: u. so bei Spät. oft = dem Hohne preisgeben, nomen dei, Lact.: vitia patriarcharum, Ambros.; vgl. Bünem. Lact. 1, 7. § 7. – 4) ablegen (s. Bünem. Lact. 3, 26, 13 u. 7, 5, 22. Rönsch Itala p. 364), nomen virginitatis, Arnob.: infantiam, Lact.: veterem hominem, Tert.: curas, Arnob. – ⇒ Archaist. Perf. exposivit, Plaut. Cas. 853. – Synkop. Partiz. Perf. expostus, Cato r. r. 151, 2. Verg. Aen. 10, 694. Stat. Theb. 5, 551 u. 7, 197. -
6 expono
exponere, exposui, expositus Vset/put forth/out; abandon, expose; publish; explain, relate; disembark -
7 expono
, exposui, expositumto set forth, explain, expose. -
8 expono
ex-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 (ante-class. perf. exposivit, Plaut. Cas. 4, 4, 27;I.sync. expostus,
Verg. A. 10, 694; Stat. Th. 7, 197), v. a., to put or set out, to set forth, expose (class.; most freq. in the trop. signif.; cf.: expedio, explano, explico).Lit.A.In gen.:B.stravit pelliculis haedinis lectulos et exposuit vasa Samia,
set out, Cic. Mur. 36, 75:vasa,
id. Verr. 2, 4, 16, § 35:apparatum in porticibus,
Suet. Caes. 10; cf.:aliquid in publico,
Plin. 35, 7, 33, § 52; cf. id. 15, 5, 6, § 21:herbam in sole,
Col. 12, 28, 1:aliquem ictu,
to put out, turn out, Plaut. Truc. 3, 1, 14:cubito,
id. Cas. 4, 4, 27.—In partic.1.Of children, to expose:2.puellam ad necem,
Plaut. Cist. 1, 3, 18; id. Cas. prol. 41; Ter. Heaut. 4, 1, 37; Cic. Rep. 2, 2; Liv. 1, 4, 5; cf. id. 1, 6, 3:ad januam matris,
Suet. Claud. 27 al. —Naut. t. t.a.To set on shore, to land, disembark:b. c.milites ex navibus,
Caes. B. G. 4, 37, 1;for which: socios de puppibus,
Verg. A. 10, 288:milites in terram,
Caes. B. C. 3, 23, 2:expositis omnibus copiis,
id. ib. 3, 29, 2; 1, 31 fin.; Liv. 24, 40, 9:ibi in terram,
id. 34, 8, 7; Front. Strat. 2, 5, 44; cf.:in litora,
Liv. 37, 28, 8:aegra mancipia in insulam,
Suet. Claud. 25; but also with abl.:in Africa,
Liv. 28, 44, 10 Drak. N. cr.:in terra,
Vell. 2, 79, 4:in litore,
Suet. Caes. 4; Just. 22, 5; Liv. 2, 22, 3; 26, 17, 2; Sen. Ep. 53, 2:in portu,
Just. 18, 1, 3:ibi Themistoclem,
Nep. Them. 8, 7:ad eum locum milites,
Caes. B. C. 3, 6, 3:quibus regionibus exercitum exposuisset,
id. ib. 3, 29 fin.:expositum peregrinis arenis os,
Ov. M. 11, 56:quartā vix demum exponimur horā,
Hor. S. 1, 5, 23: advexi frumentum;exposui, vendo meum, etc.,
have unloaded, unpacked, opened, Cic. Off. 3, 12, 51:merces,
Dig. 14, 2, 10.—To throw overboard:3.si propter necessitatem adversae tempestatis expositum onus fuerit,
Dig. 39, 4, 16, § 8.—Mercant. t. t.: pecuniam, to offer a sum to one, place at one's disposal, to be ready to pay:4.de Oppio bene curasti, quod ei DCCC. exposuisti,
Cic. Att. 5, 4, 3 (for which, aperuisti, id. ib. 5, 1, 2).—Pregn., to leave exposed or unprotected, to expose, lay open (not ante-Aug.):II.ad ictus,
Liv. 9, 35, 6; Curt. 8, 14, 31:ille ad omnes ictus expositus,
id. 9, 5, 9:ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur,
Tac. H. 3, 5:exercitum hosti,
Flor. 3, 11; Plin. 11, 19, 21, § 67:ceteris animalibus imbecillitatem hominum,
Lact. 3, 23, 10; id. Epit. 9, 1; Val. Max. 7, 1, ext. 2:piscibus beluisque,
Petr. 115:exposito solibus loco,
Plin. 15, 5, 6, § 21.— Pass. absol.: (iracundi) simplices videntur, quia expositi sunt, Sen. de Ira, 2, 16, 3.Trop.A.In gen.:B.totam causam, judices, explicemus atque ante oculos expositam consideremus,
Cic. Rosc. Am. 12, 34; cf.:vitam alterius in oculis conspectuque omnium exponere,
id. Div. in Caecil. 8, 27:disciplina puerilis publice exposita,
id. Rep. 4, 3:orationem,
to publish, id. de Or. 1, 53, 227; cf.:capita exposita nec explicata,
id. Brut. 44, 164:erant huic studio maxima exposita praemia,
id. de Or. 1, 4, 15:praemium,
to set forth, propose, id. Quint. 23, 74: vitam suam exponere ad imitandum juventuti, id. Fragm. ap. Non. 104, 3:factum expositum ad imitandum,
id. Phil. 2, 44, 114:exposita ad exemplum nostra re publica,
id. Rep. 1, 46:opprobrio ad omnium convicia exposito,
Suet. Caes. 49:expositum ad invidiam nomen,
Tac. H. 2, 53:nomen Dei,
to prostitute, dishonor, Lact. 1, 7.—In partic., of speech, to set forth, exhibit, relate, explain, expound; constr. with acc. and inf., or a rel. clause as object, or with de:A.coepit rationem hujus operis scientissime Gallus exponere,
Cic. Rep. 1, 14:talis coetus, qualem exposui,
id. ib. 1, 26:quae adhuc exposui,
id. ib. 2, 23:obscura dilucide,
id. Fin. 4, 1, 1:rem pluribus verbis,
id. ib. 3, 4, 15:rem breviter,
id. Cat. 3, 1, 3:mandata in senatu,
id. de Or. 2, 12, 49:narrationem,
id. Or. 62, 210:sententias ejus disputationis hoc libro,
id. Lael. 1, 3:artes rhetoricas,
id. de Or. 3, 20, 75:disputationem alicui,
id. Rep. 1, 8:sermonem de amicitia alicui,
id. Lael. 1, 3:eadem multitudini,
Caes. B. G. 7, 38, 4:expone igitur primum animos remanere post mortem, tum docebis, etc.,
explain, Cic. Tusc. 1, 12, 26:apud eosdem (censores), qui magistratu abierint, edant et exponant, quid in magistratu gesserint,
id. Leg. 3, 20, 47:ex memoria alicui quid senatus censuerit,
id. Cat. 3, 6, 13:ab initio, res quemadmodum gesta sit,
id. Rosc. Am. 5, 14; id. Rep. 1, 26; cf.:hoc de quo modo exposuit Antonius,
id. de Or. 1, 22, 102; id. Fam. 1, 9, 10:expone nunc de reprehendendo,
id. Part. Or. 12, 44.—In abl. neutr. absol.:Caesar contione advocata... exposito, quid iniquitas loci posset, etc.,
Caes. B. G. 7, 52, 2 Oud.; so,exposito quod nuntiatum erat,
Curt. 4, 13:quasi gesta bello expositurus,
Tac. A. 15, 72: summum bonum exposuit vacuitatem doloris, i. q. definivit, be defined, Cic. Fin. 5, 5, 14 Madv.; cf. ib. 5, 8, 22; and, expositio, ib. § 21.—Hence, expŏsĭtus, a, um, P. a., qs. publicly set out; hence, open, free, accessible.Lit.:B.limen,
Stat. S. 1, 2, 24:census,
open to all, id. ib. 2, 2, 152:numen (with nulli negatum),
Luc. 5, 103; cf.:(homo) obvius et expositus,
Plin. Ep. 1, 10, 2.—As subst.: ex-pŏsĭta, ōrum, n., the open parts, those exposed to view:frontem ejus tantum novi et exposita, quae ostendit etiam transeuntibus,
Sen. Ep. 55, 6.—Trop.1. 2.Of authors, intelligible, lucid:3.optimos quidem, sed tamen eorum candidissimum quemque et maxime expositum velim,
Quint. 2, 5, 19.— -
9 expono
, exposui, expositim, exponere 3выкладывать, выставлять; выбрасывать -
10 expositio
expŏsĭtĭo, ōnis, f. [expono] [st2]1 [-] Just. exposition (d'un enfant), abandon. [st2]2 [-] exposé du sujet, exposition, narration. [st2]3 [-] majeure (du syllogisme). [st2]4 [-] explication, éclaircissement. [st2]5 [-] Th.-Prisc. évacuation (du ventre).* * *expŏsĭtĭo, ōnis, f. [expono] [st2]1 [-] Just. exposition (d'un enfant), abandon. [st2]2 [-] exposé du sujet, exposition, narration. [st2]3 [-] majeure (du syllogisme). [st2]4 [-] explication, éclaircissement. [st2]5 [-] Th.-Prisc. évacuation (du ventre).* * *Expositio, Verbale. Cic. Declaration, Exposition.\Expositio. Plin. Un recit. -
11 expositus
expŏsĭtus, a, um part.-adj. de expono. [st2]1 [-] exposé (en parl. d'un enfant), abandonné. [st2]2 [-] mis devant les yeux, exposé, étalé, déployé, proposé. [st2]3 [-] débarqué. [st2]4 [-] étendu (en parl. d'un pays). [st2]5 [-] ouvert. [st2]6 [-] en butte à, exposé à, sujet à. [st2]7 [-] abordable, affable, d'un abord facile. [st2]8 [-] exposé, raconté. [st2]9 [-] commun, trivial, banal, vulgaire. [st2]10 [-] bien exposé, clair, intelligible. - est obvius et expositus, plenusque humanitate quam praecipit, Plin. Ep. 1, 10: il est d'un abord facile, accueillant et plein de la bienveillance qu'il enseigne. - expositum limen, Stat.: porte ouverte à tous. - nihil expositum, Juv.: rien de banal.* * *expŏsĭtus, a, um part.-adj. de expono. [st2]1 [-] exposé (en parl. d'un enfant), abandonné. [st2]2 [-] mis devant les yeux, exposé, étalé, déployé, proposé. [st2]3 [-] débarqué. [st2]4 [-] étendu (en parl. d'un pays). [st2]5 [-] ouvert. [st2]6 [-] en butte à, exposé à, sujet à. [st2]7 [-] abordable, affable, d'un abord facile. [st2]8 [-] exposé, raconté. [st2]9 [-] commun, trivial, banal, vulgaire. [st2]10 [-] bien exposé, clair, intelligible. - est obvius et expositus, plenusque humanitate quam praecipit, Plin. Ep. 1, 10: il est d'un abord facile, accueillant et plein de la bienveillance qu'il enseigne. - expositum limen, Stat.: porte ouverte à tous. - nihil expositum, Juv.: rien de banal.* * *Expositus, pen. corr. Participium, siue Nomen ex participio. Expositus solibus locus. Plinius. Un lieu tourné et exposé au soleil.\Dicta et exposita et demonstrata omnia. Cicero. Declarez et exposez.\Mores expositi. Stat. Faciles, Qui s'accommodent et s'offrent à chascun, Prests de faire plaisir à touts. -
12 expositicius
expositīcius, a, um [ expono ] -
13 expositio
ōnis f. [ expono ]1) подкидывание ( infantis Just)2) изложение, описание (brevis Q; e. rerum gestarum rhH.) -
14 expositor
ōris m. [ expono ](ис)толкователь, комментатор (interpres aut e. Aug) -
15 expositus
1. a, umpart. pf. к expono2. adj.2) общительный ( homo PJ); ласковый, дружелюбный ( mores St)3) понятный, ясный (candidissimus et maxime e., sc. scriptor Q)4) обыденный, пошлый J— см. тж. exposita -
16 exposivi
exposīvī арх. Pl pf. к expono -
17 exposui
exposuī pf. к expono -
18 expositicius
expositīcius, a, um (expono), ausgesetzt, puella, Plaut. Cas. prol. 79.
-
19 expositio
expositio, ōnis, f. (expono), I) eig.: 1) die Ausleerung, ventris, Th. Prisc. 2, 9. – 2) die Aussetzung, infantis, Iustin. 1, 4, 9 u. 1, 5, 4. – II) übtr., a) die Darlegung, Entwicklung, Schilderung, Anführung, Angabe, exp. simplex et dilucida, Cornif. rhet.: brevis, circumcisa, Quint.: exp. sententiae suae, Cic.: rerum gestarum, argumentorum, Cornif. rhet.: exemplorum, Quint.: Plur., expositiones rerum, Cic.: iunctae et duplices expositiones summi boni, Cic. – b) die Auslegung, Erklärung, exp. prava, Vulg. sap. 11, 15: expositiones psalmorum, Cassiod. exp. in psalt. 11 in.
-
20 expositor
- 1
- 2
См. также в других словарях:
экспонометр — а; м. [от лат. exponere выставлять, показывать и греч. metron мера] Прибор для определения требуемого по условиям съёмки сочетания выдержка диафрагма при фото и киносъёмке. * * * экспонометр (от лат. expono выставляю, показываю и ...метр)… … Энциклопедический словарь
ԱՌԱԿԵՄ — (եցի.) NBH 1 0284 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 12c ն. παραβάλλω, ὐπαινίσσομαι parabolis expono, etc. Առակս ʼի մէջ առնուլ. առակաւորել. առակախօսիլ. առակաւ նշանակել. նմանութեամբ յայտնել. նմանեցուցանել. յարմարել. այլաբանել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅԱՐԱԳԵՄ — (եցի.) NBH 2 0340 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c ն. ἑξηλιάζω, αἱθριάζω soli expono, ad solem exsicco, sub dio expono. Առաջի արեգի դնել. պարզել յարեւու. տարածել կախմամբ յանդիման արեգական, եւ ʼի բացօթեայ վայրի.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ФОТОЭЛЕКТРИЧЕСКИЙ ЭКСПОНОМЕТР — (от латинского expono показываю и ...метр), прибор для измерения яркости или освещенности объектов съемки с целью определения экспозиционных параметров выдержки и диафрагменного числа при данной светочувствительности фото или кинопленки … Современная энциклопедия
ЭКСПОНОМЕТР — (от лат. expono выставляю показываю и ...метр) (экспозиметр), устройство для определения экспозиции при фото и киносъемках или фотокопировании. Наиболее распространены фотоэлектрические экспонометры, действие которых основано на измерениях… … Большой Энциклопедический словарь
экспонирование крови — (лат. expono выкладывать) поступление крови из депо в общий объем циркулирующей крови … Большой медицинский словарь
Экспозе — (франц. expose, от лат. expono излагаю) 1) краткое изложение какого либо документа, произведения и т. п. или выдержки из него. 2) В парламентах краткое сообщение премьер министра или министра по вопросам текущей политики … Большая советская энциклопедия
Экспонометр — (от лат. expono выставляю, показываю и ...метр экспозиметр, прибор, приспособление или таблица для определения значений экспозиционных параметров (выдержки и диафрагмы, см. Экспозиция) при фото и киносъёмке, репродукционной съёмке,… … Большая советская энциклопедия
Экспони́рование кро́ви — (лат. expono выкладывать) поступление крови из депо в общий объем циркулирующей крови … Медицинская энциклопедия
ЭКСПОНИРОВАТЬ — ЭКСПОНИРОВАТЬ, экспонирую, экспонируешь, совер. и несовер. (лат. expono выставляю). 1. кого что. Выставить (выставлять) напоказ, для обозрения, показать (показывать) на выставке (спец.). Экспонировать картину. 2. перен., кого что. Выставить… … Толковый словарь Ушакова
ЭКСПОНОМЕТР — (от лат. expono выставляю, показываю), устройство для определения экспозиции при фото и киносъемках или фотокопировании. Наиболее распространены фотоэлектрические экспонометры, действие которых основано на измерениях яркости или освещенности… … Энциклопедия кино