-
1 dla
praep. 1. (przeznaczony) for- dla kogoś for sb- pokój dla dzieci a room for children, a children’s room- krem do twarzy dla kobiet po czterdziestce a face cream for women over forty- książki dla dzieci books for children, children’s books- film dla dorosłych a film for adults, an adult film- zasiłki dla bezrobotnych unemployment benefits- zasiłki dla samotnych matek benefits for single mothers- pomoc dla powodzian aid for flood victims- kurs dla początkujących/zaawansowanych a beginners’/an advanced course- przedział dla palących/niepalących a smoking/non-smoking compartment- „dla panów/pań” (napis na drzwiach toalety) ‘ladies/gentlemen’- lekarstwo dla mojego ojca some medicine for my father- dla kogo są te kwiaty? who are these flowers for?- kupiła prezenty dla całej rodziny she bought presents for the whole family- przesyłam ukłony dla małżonki książk. please give my regards to your wife2. (w celu zapewnienia) for- dla czegoś for sth- dla pozoru for the sake of appearance- dla własnego dobra for one’s own good- zrobić coś dla efektu/wygody/zysku to do sth for effect/for the sake of convenience/for profit- grać na skrzypcach dla przyjemności to play the violin for (one’s own) pleasure- wyjść za mąż/ożenić się dla pieniędzy to marry for money- tupać nogami dla rozgrzewki to stamp one’s feet to get warm- wypić coś dla ochłody to drink sth to cool off- wystawa została zorganizowana dla uczczenia stulecia uczelni the exhibition was mounted for the university’s centenary celebrations- nosić broń dla własnego bezpieczeństwa to carry arms for one’s own safety- zażywać witamin dla wzmocnienia organizmu to take vitamins to strengthen one’s body3. (wobec, względem) for- podziw/szacunek dla kogoś admiration/respect for sb- sympatia/miłość dla kogoś liking/love for sb- poparcie dla partii/wniosku support a. backing for a party/motion- nie ma usprawiedliwienia dla takiego zachowania there’s no excuse for such behaviour- miły/uprzejmy dla kogoś nice/kind to sb- przyjemny dla oka/ucha pleasing to the eye/ear- przyjazny dla środowiska environment-friendly- szkodliwy dla środowiska/zdrowia harmful a. damaging to the environment/to health4. (jeśli chodzi o) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- podjazd dogodny dla inwalidów/wózków a ramp (convenient) for the handicapped/for prams- sytuacja korzystna/niekorzystna dla przedsiębiorstwa a favourable/an unfavourable situation for the company- tragiczna dla obrońców klęska a tragic defeat for the defenders- charakterystyczny dla kogoś/czegoś characteristic of sb/sth- to dla niego typowe it’s typical of him- z typowym a. charakterystycznym dla siebie optymizmem with (his/her) typical a. characteristic optimism- nie dla kogoś not for sb- nie dla mnie takie życie that’s no life for me- gotowanie – to nie dla mnie cooking is not for me a. not my kind of thing- to nie jest facet dla ciebie this is not the (right) guy for you- to nie jest praca dla ciebie this is not the/a job for you- obszar niedostępny dla turystów an area out of bounds GB a. off limits US to tourists- dźwięki niesłyszalne dla ludzkiego ucha sounds inaudible to the human ear- myśliwce niewykrywalne dla radaru fighters undetectable by radar5. (w opinii) for, to- dla kogoś for a. to sb- to był dla niej wielki szok it was a great shock to a. for her- dla mnie nie ma nic piękniejszego od tych wierszy to a. for me there’s nothing more beautiful than those poems- dla nich liczą się tylko pieniądze for a. with them, money is the only thing that counts- będzie to dla nich dowód, że mam rację this will show them a. prove to them that I’m right- (jak) dla mnie ten film był zbyt długi as far as I’m concerned a. for me, the film was too long6. (z powodu, dla dobra) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- porzuciła go dla jakiegoś cudzoziemca she dropped him for some foreigner- poświecić wszystko dla rodziny to sacrifice everything for (the sake of) one’s family- oddać życie dla ojczyzny to sacrifice one’s life for one’s country- stracić głowę dla kogoś to lose one’s head over sb7. [pracować] for (kogoś/czegoś sb/sth)- (ona) kręci filmy dla telewizji she makes films for television- (on) tłumaczy dla firmy prawniczej he does translations for a law firm8. książk. (przyczyna) for, because of- dla czegoś for a. because of sth- ryby hodowane dla smacznego mięsa fish bred for their tasty flesh- rośliny uprawiane dla jadalnych owoców plants grown for their edible fruit- na dziki polowano dla mięsa wild boar were hunted for their meat- dla ważnych powodów odłożył spotkanie important considerations caused him to postpone the meeting* * *prep(+gen) ( dla oznaczenia przeznaczenia) for; ( wobec) to, towards* * *prep.+ Gen.1. for; dla mnie/ciebie/ich for me/you/them; dla niej czas się nie liczy for her, time doesn't count; dla frajdy/przyjemności/zysku for fun l. kicks/pleasure/gain; dla twojego l. twego dobra for your own good; dla wspólnego dobra for the common good; dla zasady on principle; kupić/zrobić coś dla kogoś buy/do sth for sb; mieć coś wyłącznie dla siebie keep sth to o.s.; ważny dla sprawy important for the cause.2. ( tłumaczone przez użycie rzeczownika jako przydawki) domek dla lalek doll house; karma dla psów dog food.3. ( tłumaczone przez złożenie) klatka dla ptaków birdcage; kładka dla pieszych footbridge; przejście dla pieszych crosswalk; Br. pedestrian crossing.4. to; być grzecznym l. miłym dla kogoś be nice to sb; grzeczny/życzliwy dla (osób) starszych polite/kind to the elderly; szkodliwy dla zdrowia harmful to your health.5. (z rzeczownikiem odczasownikowym: tłumaczone bezokolicznikiem z „to”) dla zachowania pozorów to keep up the pretense, Br. to keep up the pretence; dla zatarcia śladów to cover one's tracks.7. ( w utartych zwrotach) dla chcącego nic trudnego where there's a will there's a way; dla każdego coś miłego (there's) something for everyone; nie dla psa kiełbasa! pog. it's too good for the likes of you!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dla
-
2 d|obro
(G pl dóbr) Ⅰ n 1. sgt (wartość) good- walka dobra ze złem the struggle between good and evil2. sgt (cecha) goodness, kindness; (dobre czyny) good deeds, kind acts- czynić dobro to do good- wyświadczyć komuś wiele dobra to show sb a lot of kindness3. sgt (pomyślność) good, interest- robić coś dla czyjegoś dobra to do sth for sb’s (own) good a. for sb’s sake- przedkładać własne dobro nad interes innych ludzi to put one’s own interests first- kierować się dobrem dzieci to always think of one’s children first- dla dobra sprawy for the sake a. good of the cause, in the interests of the cause- dla dobra śledztwa policja nie ujawnia żadnych szczegółów the police won’t disclose any details so as not to jeopardize the investigation- leży mu na sercu dobro kultury he’s deeply concerned about the best interests of culture4. zw. pl (rzecz potrzebna do życia) dobra konsumpcyjne consumer goods- dobra doczesne worldly goods a. things- dobra kulturalne cultural achievements- dom stanowił wspólne dobro całej rodziny the house was the joint property of the whole familyⅡ dobra plt książk. (majątek ziemski) estate- dobra królewskie the Crown lands, the royal demesnesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > d|obro
-
3 spraw|a
f 1. (fakt, wydarzenie) matter- sprawy handlowe/finansowe business/money matters- chodzić koło swoich spraw to mind one’s own business- wtrącać się do spraw małżeńskich to interfere between husband and wife- wywlekać jakieś sprawy to drag things up- mieć ważne sprawy do omówienia to have important matters to discuss- posunąć sprawę naprzód to make progress with things- zapomnieć o sprawie to let the matter drop- ruszyć sprawę z miejsca to get things going- zgłoś tę sprawę na policję pot. report the matter to the police- sprawą zajmuje się policja the police are dealing with the matter- sprawa ucichła nothing more was heard about the matter- sprawa przybrała inny obrót the tide turned- to zupełnie inna sprawa it’s a different kettle of fish- to beznadziejna sprawa it’s a losing battle- sprawa się komplikuje the plot thickens- Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Wewnętrznych the Ministry of Foreign/Internal Affairs2. (rzecz do załatwienia) errand, business- sprawa służbowa a business matter- sprawa niecierpiąca zwłoki a matter of great urgency- mieć kilka spraw do załatwienia to have some errands to do a. to run- wyjechał w ważnych sprawach he’s away on important business- zająć się swoimi sprawami to go about one’s business- uporządkować swoje sprawy to put one’s affairs in order3. książk. (wzniosły cel) cause- w słusznej sprawie for a. in a good cause- dla dobra sprawy all in good cause- przyłączyć się do kogoś dla wspólnej sprawy to make common cause with sb- poświęcić życie dla sprawy to sacrifice one’s life for the cause4. Prawo case, cause- głośna sprawa a cause célèbre- sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity suit- sprawa cywilna/kryminalna/rozwodowa a civil/criminal/divorce case- sprawa o morderstwo a murder case- sprawa Kowalskiego the Kowalski case- wygrać sprawę to win one’s case- przegrać sprawę to lose a case- czy sprawa zakończyła się w sądzie? did the case come to court?- sprawa jest zamknięta the case is closed- jego sprawa jutro wchodzi na wokandę his case comes up tomorrow- □ sprawa honorowa matter a. affair of honour■ godny lepszej sprawy worthy of a better cause- sprawa otwarta open question- sprawa sumienia matter of conscience- sprawa życia i śmierci matter of life or a. and death- sprawy sercowe affairs of the heart- gorsza sprawa, że… what makes the matter worse…- i sprawa skończona a. załatwiona and that’s that- inna sprawa, że… on the other hand, …- zobaczmy, jak sprawa stoi let’s see where we stand, let’s see where matters stand- na dobrą sprawę to all intents and purposes- pokpić sprawę to botch the job, to make a hash of it- poruszyć a. podnieść jakąś sprawę to raise a matter- przesądzać sprawę to put a lid on it, to sort it out- przybić a. ubić sprawę to settle the matter once and for all- śliska sprawa hot potato- śmierdząca sprawa can of worms- to sprawa dwóch, trzech dni/kilku tygodni it’s a matter of two, three days/of a few weeks- to moja/twoja sprawa it’s my/your business- trudna a. niełatwa z nim/nią sprawa he/she is a difficult person- wziąć sprawę w swoje (własne) ręce to take the matter into one’s own hands- zdawać sobie sprawę, że… to realize that…- zdawał sobie sprawę z ryzyka, jakie podjął he realized how risky his decision wasThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spraw|a
-
4 sprawa
( wydarzenie) matter, affair; ( interes) business; PRAWO case, ( wzniosły cel) causeMinisterstwo Spraw Wewnętrznych — Ministry of the Interior, ≈Home Office (BRIT)
Ministerstwo Spraw Zagranicznych — Ministry of Foreign Affairs, ≈Foreign Office (BRIT), ≈Department of State (US)
zdawać (zdać perf) sobie sprawę z czegoś — to be (become) aware of sth
brać (wziąć perf) sprawę w swoje ręce — to take the matter into one's hands
sprawa cywilna/karna/sądowa — civil/criminal/court case
wnosić (wnieść perf) sprawę do sądu — to bring lub file a suit
* * *f.1. ( fakt) affair, matter; sprawy rodzinne family matters; sprawy zawodowe business; sprawy codzienne everyday concerns; sprawy państwowe public affairs; nie wtrącaj się do cudzych spraw mind your own business; jak się mają sprawy? where l. how do things stand?; ruszyć sprawę z miejsca get things going; gorsza sprawa, że... what's worse...; niepokojąca sprawa matter of concern; delikatna sprawa touch-and-go; niezałatwiona sprawa loose end; pilna sprawa urgent matter; przegrana sprawa lost cause; nieczysta sprawa shady business; omawiana sprawa issue l. matter under discussion; inna sprawa, że... not to mention that...; to załatwia sprawę that settles it; sprawa jest oczywista no doubt about it, it's (pretty) straightforward; sprawa honoru matter of honor; sprawa wagi państwowej matter of the state, pressing issue; sprawa urzędowa official business; sprawa otwarta open question; sprawy sercowe affairs of the heart; na dobrą sprawę as a matter of fact, strictly speaking, to tell the truth; zdać sprawę z czegoś render an account of sth, report on sth; zdać sobie jasno sprawę z... take sth in, be well aware of sth, awake to sth; zdałem sobie sprawę, że... I realized that..., it occurred to me that...; władze zdały sobie w końcu sprawę z rozmiaru problemu authorities finally awoke to the extent of the problem; nie zdawać sobie sprawy z czegoś be unaware l. unconscious l. ignorant of sth; pokpić sprawę blow it; przeczekać sprawę let things lie, lie low; zakończyć sprawę call it quits; zaciemniać sprawę fog l. cloud l. confuse the issue; zajmować stanowisko w sprawie take a stand on an issue; to jego sprawa it's his problem l. business; to nie twoja sprawa (it's) none of your business, mind your own business; to nie moja sprawa it's not my business l. concern; to sprawa kilku dni it's a matter l. question of a few days; to poważna sprawa this is no laughing matter; to sprawa przesądzona there's nothing I(you etc.) can do about it; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; to całkiem inna sprawa that's a different kettle of fish, it's an altogether different matter; zająć się sprawą... address the issue of...; komplikować sprawę make things difficult; pogarszać sprawę make things l. matters worse, rub salt into the wound; to przesądza sprawę that settles it; załagodzić sprawę pour oil on the waters l. on troubled waters; stawiać jasno sprawę be clear about sth; nie dostrzegać istoty sprawy miss the point; zostawić sprawę w spokoju drop the matter, let the matter rest; porządkować swoje sprawy set l. put one's own house in order, order l. settle one's affair przejść do sedna sprawy get down to the point; sedno sprawy the heart l. crux of the matter; sprawy nie układają się najlepiej things are not going right.2. ( interes) business; mam do pana sprawę I have a favor to ask of you; nie mam do niego żadnej sprawy I have no business with him; zwracać się do kogoś w jakiejś sprawie approach l. turn to sb about sth; sprawa niecierpiąca zwłoki urgent matter; zrób coś w tej sprawie do sth about it; kilka spraw do załatwienia a few things to attend to; wziąć sprawę w swoje ręce take matters into one's hands; mieć mnóstwo spraw na głowie have a lot on one's mind, have many things to take care of; przedyskutować wiele spraw cover a lot of ground, discuss many issues; doprowadzić sprawę do końca tie up the loose ends, bring the matter to an issue; mam jeszcze kilka spraw do załatwienia I still have a few errands to do l. run; mieć inne/ważniejsze sprawy na głowie have other/bigger fish to fry; nie ma sprawy pot. no problem, (it's) no big deal, forget it, it's no trouble at all; Ministerstwo Spraw Zagranicznych the Ministry of Foreign Affairs; US the Department of State; Br. the Foreign Office; Ministerstwo Spraw Wewnętrznych the Ministry of Internal Affairs; US the Department of Homeland Security; Br. the Home Office; sprawy wewnętrzne/zagraniczne home/foreign affairs.3. lit. (= wzniosły cel) cause; sprawa wielkiej wagi matter of great importance; poświęcić się dla sprawy sacrifice o.s. for the cause; walczyć o wspólną sprawę fight for the common cause; słuszna sprawa fair cause; bronić słusznej sprawy defend a good cause; zrobić coś dla dobra sprawy do sth towards promoting the cause.4. prawn. case; sprawa cywilna civil case; sprawa karna criminal case; sprawa rozwodowa divorce case; prowadzić sprawę ( o inspektorze policji) be on the case; wygrać/przegrać sprawę win/lose a case; umorzyć sprawę discontinue proceedings; załatwić sprawę polubownie settle a case out of court; oddać sprawę do sądu go to court; wytoczyć komuś sprawę take legal action against sb, bring an action against sb.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sprawa
-
5 poświę|cić
pf — poświę|cać impf Ⅰ vt 1. Relig. (dokonać obrzędu święcenia) to consecrate [kaplicę, cmentarz]; to bless [medalik, obrączki, autostradę, fabrykę, szpital, mieszkanie]- być pochowanym w poświęconej a. poświęcanej ziemi to be buried in consecrated ground2. (złożyć w ofierze) to sacrifice [życie, karierę]- poświęcił własne szczęście dla dobra ojczyzny he sacrificed his happiness for (the good of) his homeland3. (zająć się) [osoba] to devote, to dedicate [czas, uwagę]- wolny czas poświęcał uprawianiu ogródka/pisaniu wspomnień he devoted his free time to gardening/writing his memoirs- poświęcał wiele czasu/uwagi dzieciom he dedicated a. devoted a lot of time/attention to his children- konferencja poświęcona łamaniu praw człowieka a conference dedicated to human rights abuses- monografia poświęcona kubizmowi a monograph on cubism- poświęciła swój artykuł nieznanemu epizodowi z życia pisarki she devoted her article to an unknown episode in the life of the writerⅡ poświęcić się — poświęcać się 1. (ponieść ofiarę) to sacrifice oneself- poświęcić się dla dobra sprawy/idei to sacrifice oneself for the cause/idea2. (obrać cel życia) to devote oneself- poświęciła się wychowywaniu dzieci/karierze naukowej she devoted herself to bringing up her children/an academic careerThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > poświę|cić
-
6 służba
service; (obowiązki, dyżur) duty; ( służący) servants (pl)służba zdrowia/wojskowa — health/military service
być na służbie/po służbie — to be on/off duty
* * *f.1. (= praca dla dobra publicznego) service; ( religijna) ministry, ministration; służba czynna wojsk., policja active service l. duty; służba drogowa public roads maintenance service; służba dyplomatyczna the Diplomatic Service; służba meteorologiczna weather service; służba patrolowa patrol duty; służba ruchu kol. rail traffic control; policja traffic police; służba wojskowa military service; zasadnicza służba wojskowa compulsory l. obligatory military service; odbywać służbę wojskową do one's military service; niezdolny do służby wojskowej unfit for military service, noneffective; służba wywiadowcza intelligence service; (państwowa) służba zdrowia (national) health service; publiczna służba zdrowia public health service; państwowa służba cywilna the Civil Service; tajna służba secret service; mieć za sobą 25 lat służby be a veteran of 25 years' service; pot. (w wojsku, policji itp.) have clocked 25 years in the force; zaciągnąć się na służbę enter service; w służbie narodu in the line of duty.2. ( dyżur) duty; na/po służbie on/off duty; iść na służbę go into service; meldować się na służbę report for duty.3. (= poświęcenie się jakiejś sprawie) service ( dla idei to a cause).4. (= służący) servants.5. (= praca służącego) service; być u kogoś na służbie be in the service of sb, be in sb's employ; wstąpić do kogoś na służbę take service with sb; wypowiedzieć komuś służbę quit sb's employ.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > służba
-
7 ciągn|ąć
impf Ⅰ vt 1. (przesuwać, wlec) to drag, to pull [osobę, zwierzę]; to draw, to pull [wóz, wagon]; to tow [przyczepę]- ciągnąć kogoś za rękę to drag sb (along) by the hand- ciągnąć kogoś za nogi to drag sb by the legs- ciągnąć kogoś za płaszcz to pull sb by the coat- ciągnąć coś po ziemi to drag sth along the ground- ciągnąć zabawkę na sznurku to pull a toy along on a string- ciągnąć palcem po czymś to draw one’s finger along sth- sanie ciągnięte przez dwa konie a sleigh drawn by two horses ⇒ pociągnąć12. (zabierać kogoś ze sobą) to drag [sb] along- ciągnąć kogoś do kina to drag sb along to the cinema- ciągnął rodzinę ze sobą he dragged his family along with him- ciągnąć kogoś na wódkę to drag sb off for a drink3. (prowadzić, wieść) to carry out [pracę]; to carry on [naukę]; to run, to carry on [gospodarstwo]- on ledwo ciągniepot. he just gets by- ciągnęła życie samotnie she led a solitary life4. (wydobywać, wybierać) to draw- ciągnąć wodę ze studni to draw water from a well- ciągnąć sieci z jeziora to draw in (fishing) nets from a lake5. (wchłaniać) to drink, to sip [napój, herbatę]; to consume [elektryczność]- ciągnąć lemoniadę przez słomkę to drink a. suck lemonade through a straw- rośliny ciągną pożywienie z ziemi plants draw sustenance from the earth- ciągnąć dym z fajki/papierosa to draw on a pipe/cigarette6. (przyciągać) to draw- magnes ciągnie metale a magnet attracts metals- ciężki plecak ciągnął ją do tyłu her heavy rucksack pulled her backwards- wir rzeki ciągnął go na dno the river eddy was sucking him under7. (pociągać, wabić) [lektura, sport] to draw- ciągnie ją scena/estrada/cyrk she’s drawn to the theatre/stage/circus- ciągnęło go do alkoholu he was drawn to alcohol- papierosy nigdy mnie nie ciągnęły I was never interested in a. drawn to smoking- ciągnie go złe towarzystwo he’s drawn to bad company- nie ciągnnie mnie tam I’ve no desire to go there8. (szarpać, targać) to pull, to tug [osobę]- ciągnąć kogoś za rękaw/włosy to pull sb’s sleeve/hair- ciągnąć psa za ogon to pull a dog’s tail- ciągnąć gwóźdź obcęgami to pull at a nail with pliers9. (rozciągać) to draw out, to stretch (out) [sznur, gumę] 10. (przedłużać) to carry on, to continue [przedstawienie, roboty, poszukiwanie]- ciągnąć dalej opowiadanie to carry on with a story- nie chciałem ciągnąć rozmowy I didn’t want to prolong the conversation- nie ma sensu ciągnąć tego tematu there’s no point in drawing a. dragging the issue out ⇒ pociągnąć111. (uzyskiwać) to derive [zyski, korzyści, dochody] (z czegoś from sth) ⇒ wyciągnąć 12. (zakładać) to run, to lay [kabel, linię kolejową]; (budować) to run (up), to build [mur, ścianę, komin] 13. Techn. to draw [drut] 14. Górn. to haul [materiały, urobek] Ⅱ vi 1. (wiać, dmuchać) z ogrodu ciągnęła woń róż the scent of roses wafted in from the garden- chłód ciągnie od morza there’s a cool breeze in off the sea- od rzeki ciągnęło chłodem there was a cool breeze off the river- piec dobrze/źle ciągnie the chimney draws well/doesn’t draw well- ależ tu ciągnie it’s so draughty in here2. (przemieszczać się) to head- wojska ciągnęły na północ the troops have headed a. pushed north- szosami ciągnęły tłumy uchodźców crowds of refugees were moving along the roads- ranny łoś ciągnął w las the wounded elk headed off a. made off into the forest3. (nadchodzić) [burza, chmury] to draw near, to near 4. (być amatorem) ciągnąć do czegoś to be drawn to [sportu, lekkiego życia] 5. (mówić dalej) to continue, to go on- czy mogę ciągnąć dalej? may I continue?6. pot. (jechać) [samochód] to do pot.- ciągnąć setką to be doing a hundredⅢ ciągnąć się 1. (zajmować obszar) [las, pustynia, droga] to stretch (out)- ciągnąć się kilometrami to stretch for miles- ciągnąć się w nieskończoność to stretch into infinity- kolejka ciągnie się do końca budynku the queue goes right to the end of the building- korek ciągnie się do skrzyżowania the traffic jam goes up to the roundabout- droga ciągnie się aż do jeziora the road goes all the way to the lake2. (wlec się) to trail- ciągnąć się z tyłu to trail behind- pociąg z sapaniem ciągnął się pod górę the train chugged its way uphill3. (szarpać jeden drugiego) to pull one another- ciągnąć się za włosy to pull each other’s hair4. (trwać długo) [spotkanie, film] to drag on; [dzień, wieczór] to wear on- ciągnąć się bez końca to go on forever- dyskusja ciągnęła się w nieskończoność the discussion dragged on and on- obiad ciągnął się w milczeniu dinner dragged on in silence- proces ciągnął się przez kilka lat the trial dragged on for several years5. (unosić się) [chmura, dym, kurz] to drift; [zapach] to waft- ta sprawa będzie się jeszcze długo za nim ciągnęła the affair will hang over him for a long time to come6. (być wleczonym) to trail- ciągnąć się za kimś to trail behind sb- pasek od płaszcza ciągnął się za nim po ziemi his coat belt was trailing on the ground behind him7. (być ciągliwym) [substancja] to be stringy; [cukierek] to be chewy- ciągnący się klej thick glue■ ciągnąć losy a. węzełki to draw lots- ciągnąć ton a. nutę to hold a note- ciągnąć weksel Handl. to draw a bill- ciągnąć w swoją stronę to look after one’s own interests- nie dojdą do porozumienia, bo każdy ciągnie w swoją stronę they won’t reach an agreement because they’re pulling in different directions- mówią, że działają dla dobra ogółu, ale wiadomo, że każdy ciągnie w swoją stronę they say they’re acting for the good of society, but everyone knows they’re all just looking after number one- ciągnąć kogoś za język to draw sb (out)- ciągnąć kogoś za uszy to pull sb through- ciągnąć za sobą nogi to shamble (along)The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ciągn|ąć
-
8 fikcj|a
f 1. (G pl fikcji) (nierzeczywistość) fiction C/U; (złudzenie, mrzonka) delusion C/U, illusion C/U- granica pomiędzy rzeczywistością a fikcją the boundary a. borderline between fact and fiction- żyć fikcją to delude oneself, to be deluded- nie ulegał żadnym fikcjom he had no delusions a. illusions- fikcja literacka fiction- bezpłatne studia to fikcja free education is a myth a. pure fiction- te dotacje to fikcja you’re deluded if you think those subsidies will materialize2. sgt (pozór) pretence C/U GB, pretense C/U US, illusion C/U- cała ta reforma to czysta fikcja the whole reform is only (a) pretence a. window-dressing- rząd stwarzał fikcję pomyślnego rozwoju gospodarczego the government created the illusion of a prospering economy- podtrzymywać fikcję, że… to keep up a. maintain the pretence that…- dla dobra dzieci podtrzymywali fikcję małżeństwa they kept up the pretence of being married for the sake of the childrenThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > fikcj|a
-
9 ludzkoś|ć
f sgt 1. (ogół ludzi) (hu)mankind- dzieje ludzkości the history of (hu)mankind- pracować/poświęcić się dla dobra ludzkości to work/for devote oneself to the good of (hu)mankind2. przest. (pozytywne cechy) humanityThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ludzkoś|ć
-
10 nau|ka
f 1. sgt (wiedza) learning; (ścisła) science; (badania) research- nauka polska/światowa Polish/international academic research- człowiek nauki a scholar- gałąź/dziedzina nauki a branch/field of learning a. knowledge- świat nauki the world of science- gatunek nieznany nauce a species unknown a. new to science- poświęcić się nauce to devote oneself to research a. to scholarly pursuits- zajmować się nauką to be engaged in research a. academic work- zrobić coś dla dobra nauki to do sth in the interests of science- zwiększyć nakłady na naukę to increase spending on research2. (dziedzina) science- rozwój nauk ekonomicznych development of economics- nauki medyczne medical sciences- nauka o języku linguistics3. (teoria) theory, doctrine- nauka Freuda Freud’s theories a. theory- wiedza o wszechświecie oparta na nauce Ptolemeusza knowledge of the cosmos based on Ptolemy’s teachings4. Szkol. (edukacja) study, learning; (w szkole) schooling- nauka czytania i pisania learning to read and write- nauka gry na fortepianie learning to play the piano- nauka zawodu apprenticeship- oddać kogoś na naukę do krawca to apprentice sb to a tailor- nauka przychodziła jej łatwo/z trudem she was a quick a. fast/slow learner- łożyć na czyjąś naukę to pay for sb’s schooling- mieć trudności w nauce to have learning difficulties- oderwać się od nauki to tear oneself away from one’s studies- odnosić sukcesy w nauce to do well in one’s studies- przykładać się do nauki to apply oneself to study, to study diligently- robić postępy w nauce to make good progress with one’s studies- zaniedbywać się w nauce to neglect one’s studies- dzień wolny od nauki a day off school- jutro nie ma nauki (w szkole) there are no classes a. lessons tomorrow5. (morał) lesson- wyciągnąć naukę z przeszłości to draw a lesson from the past- nauka płynąca z bajki the moral of a fable- jaka z tego płynie nauka? what lesson can be drawn from that?6. Relig. sermon- wierni wysłuchali nauki biskupa the congregation listened to the bishop’s sermon- □ nauka Kościoła Relig. the Church’s teachings- nauka religii Relig. religious instruction a. education- nauki humanistyczne humanities, arts- nauki idiograficzne Filoz. idiographic sciences- nauki normatywne Filoz. normative sciences- nauki polityczne Polit. political science- nauki przyrodnicze natural sciences- nauki społeczne Socjol. social science(s)- nauki ścisłe exact sciences- nauki wyzwolone Hist. liberal arts■ nauka nie poszła w las przysł. the lesson has been learned a. hasn’t been forgotten a. hasn’t been wastedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nau|ka
-
11 dobry
Ⅰ adj. grad. 1. (spełniający oczekiwania) [odpowiedź, pomysł, wzrok, słuch] good- radio nie działało, chociaż baterie były dobre the radio wasn’t working even though the batteries were still good- mieć dobre zdrowie a. cieszyć się dobrym zdrowiem to be healthy a. in good health- to dobry środek na przeziębienie it’s a good remedy for colds- pochodzić z dobrej rodziny a. z dobrego domu to come from a good family- dobre dziecko a good a. well-behaved child- dobre maniery a. obyczaje good manners- liczą się dobre maniery good manners count- ze względu na dobre obyczaje sprawie nie nadano rozgłosu to spare (any) embarrassment the case was hushed up- w dobrym stylu in good style- przynoszenie gospodyni kwiatów wciąż jest w dobrym stylu a. tonie it’s still good form to give the hostess flowers- dobry gust a. smak good taste- w dobrym guście [ubiór, makijaż, wnętrze] in good taste- zmierzać ku dobremu to be going a. heading in the right direction- wszystkiego dobrego all the best- wszystkiego najlepszego best wishes- wszystkiego najlepszego z okazji a. w dniu urodzin Happy Birthday!- wszystkiego dobrego/najlepszego z okazji świąt (Bożego Narodzenia) Merry a. Happy Christmas!- wszystkiego dobrego/najlepszego z okazji Nowego Roku Happy New Year!2. (korzystny) good- surowe warzywa i owoce są dobre dla zdrowia raw fruit and vegetables are good for your health- zrobić coś dobrego dla kogoś to do sb a good turn- zmiana na lepsze a change for the better- zmienić się na lepsze to change for the better- nie martw się, teraz wszystko zmieni się na lepsze don’t worry, everything will get better a. improve from now on- wyjść komuś/czemuś na dobre to do sb/sth good- nie okazywał strachu, co zwykle wychodziło mu na dobre he never showed any fear, which usually paid off- zmiana pracy nie wyszła mu na dobre changing jobs didn’t do him any good- nic dobrego z tego nie wyjdzie a. nie będzie no good will come (out) of it- nie wróżyć nic dobrego to not augur well- mina ojca nie wróżyła nic dobrego the expression on father’s face didn’t augur well- nie wróżył sobie nic dobrego po tej rozmowie he didn’t expect anything good to come out of the talk- w najlepszym razie a. wypadku at best3. (wysokiej jakości) [książka, uczelnia, samochód] good;- wełna/drewno w dobrym/najlepszym gatunku the good/best quality wool/timber- dobry gatunek wina good wine4. (odpowiedni) good, suitable- to nie jest dobry/najlepszy moment it’s not a good time/the most suitable moment- jest teraz dobry czas na żniwa this is a good time for the harvest- każdy pretekst jest dobry any excuse will do- może to będzie dobre zamiast młotka? maybe this will do instead of a hammer?5. (optymistyczny) [wiadomość, nastrój, humor] good- gorączka spadła, to dobry znak his/her temperature’s gone down, that’s a good sign6. (życzliwy) [osoba, uczynki] good, kind- dobre chęci a. zamiary good intentions- mimo najlepszych chęci, nie udało mi się tego zrobić try as I might, I couldn’t do it- mieć dobre serce to be kind-hearted- był dobry dla zwierząt he was good to animals- bądź tak dobry i podaj mi książkę would you (be so kind as to) pass me that book?- zasługiwać na lepsze traktowanie to deserve better (treatment)- dobrym traktowaniem zdobędziesz ich zaufanie you’ll gain their confidence by treating them well- radzę ci po dobremu – oddaj pieniądze I’m telling you for your own good – give back the money7. (intratny) [zawód, interes] good- poszukać sobie lepszego fachu to look for a better trade a. profession8. (kompetentny) good- dobry lekarz/nauczyciel a good doctor/teacher- być dobrym z francuskiego to be good at French- być lepszym z matematyki niż z historii to be better at maths than history- być dobrym w tenisie/siatkówce to be good at tennis/volleyball- być dobrym w swoim fachu to be good at one’s job a. trade9. (bliski) [przyjaciel, kolega] good, old 10. (pozytywny) [opinia, wrażenie] good- dobre oceny good marks- cieszyć się dobrą sławą to have a good reputation- przedstawić a. ukazać kogoś/coś w dobrym/w najlepszym świetle to show a. present sb/sth in the best light- znać swoje dobre strony to know one’s strengths- dać się poznać od dobrej/najlepszej strony to reveal a. show one’s good side/one’s finest qualities- ta tenisistka ma dobre notowania this tennis player has a high rating11. (smaczny) good, tasty- mam ochotę na coś dobrego I feel like something (really) tasty12. Szkol. good mark GB, good grade US- ocena dobra/bardzo dobra B/A- dyplom z oceną bardzo dobrą a first class degreeⅡ adj. pot. (znaczny) good- czekał na nią dobrą godzinę he waited for her for a good hour- schudł dobre pięć kilo he’s lost a good five kilos- świat nie dzieli się na dobrych i złych the world isn’t just made up of the good and the bad- tłumaczyć komuś coś jak komu dobremu pot. to explain sth to sb very patiently- tłumaczyłam jak komu dobremu, a on swoje I explained to him as best (as) I could, but it was no use a. it didn’t make any differenceⅣ m inanim. Szkol., Uniw. grade B- bardzo dobry Szkol. grade AⅤ lepszy adj. comp. pot. 1. iron. szlachetnymi trunkami częstował tylko lepszych gości he only served selected guests the choice wines- obraca się teraz w lepszym towarzystwie he keeps better company nowadays2. pejor. (niezły) quite- lepszy z niego cwaniak he’s a real sly one a. real crafty bugger pot.Ⅵ na dobre adv. [osiąść, wyprowadzić się] for good- zakochał się w niej na dobre he really fell for her- zachmurzyło się a. niebo zachmurzyło się na dobre it’s really clouded over- rozpadało się na dobre it’s really coming downⅦ w najlepsze adv. oblivious to everything- zacząć się bawić w najlepsze to get into the swing of things- kłamać w najlepsze to lie through one’s teethⅧ dobra inter. pot. dobra, dobra okay, okay- dobra, dobra, nie wciskaj kitu yeah, yeah, tell it to the marines pot.- dobra nasza a. dobra jest good for us■ na dobre i na złe Relig. for better and for worse- być z kimś na dobre i na złe to stick with sb through thick and thin- dobre a. dobry sobie! iron. that’s a good one, I like that!- dość tego dobrego! pot. that’s enough (of that)- nic dobrego good-for-nothing- iść a. walczyć z kimś o lepsze to compete a. vie with sb- być w najlepszych rękach to be well looked after- dobremu wszędzie dobrze przysł. a good man is always a happy man- wszystko dobre, co się dobrze kończy przysł. all’s well that ends well przysł.* * *1. comp; lepszy; adjgood; ( uprzejmy) good, kindprzedstawić ( perf) kogoś/coś w dobrym świetle — to show sb/sth in a favourable (BRIT) lub favorable (US) light
2. mdobra! — pot O.K.!
( ocena) ≈B* * *a.1. (= wysokiej jakości, prawidłowy, pozytywny, sprawny, smaczny, skuteczny, korzystny) good; (= uprzejmy) good, kind ( dla kogoś to sb).2. dobra godzina a good hour, the better part of an hour, at least an hour; nie było go dobrą godzinę he was out for at least an hour.3. ( w zwrotach grzecznościowych) bądź tak dobry i... be so good l. kind and..., be a dear and...; dzień dobry! good morning!; dobry wieczór! good evening!; (życzę ci) wszystkiego dobrego l. najlepszego (I wish you) all the best.4. ( w innych zwrotach) brać l. przyjmować coś za dobrą monetę take sth at face value; być dobrej myśli hope for the best; (być) na dobrej drodze (do czegoś) (be) on the royal road (to sth); być pod dobrą opieką be in good hands, be well taken care of; być z kimś w dobrej komitywie be well in with sb; (być) w dobrych rękach (be) in safe hands; dać komuś dobrą nauczkę teach sb a lesson; dobra opinia good opinion, reputability; dobra partia ( do małżeństwa) good catch; dobra robota fine job; dobra strona good point, strength, advantage ( czegoś of sth); dobra wola goodwill; dobra wróżba good l. happy omen, good sign; dobra wróżka fairy godmother; dobre imię good name, reputability, respectability; dobre maniery l. obyczaje good l. proper manners, social graces; dobry humor l. nastrój good humor, good l. high spirits; dobry interes good deal; dobry obyczaj good custom; dobry omen good l. happy omen; dobry znak good sign; Dobry Pasterz rel. the Good Shepherd; dobrymi chęciami piekło wybrukowane the road to hell is paved with good intentions; dostać dobrą nauczkę learn a lesson; dostać się w dobre ręce end up in good hands; gest dobrej woli goodwill gesture; mieć dobrą prasę have a good press; mieć/utrzymywać dobrą kondycję be/keep l. stay fit, be/keep l. stay in good shape; mieć dobre oko (do czegoś) have a good eye (for sth); mieć dobre oczy have good l. strong eyes; mieć dobrego nosa (do czegoś) have a good nose (for sth); na dobrą sprawę come to think of it, in fact; na dobre for good; na dobre i na złe for better or (for) worse; na frasunek dobry trunek przest. today's wine I drink today, tomorrow's sorrow I bear tomorrow; he that loves wine wants no woes; nic dobrego (z tego nie wyjdzie l. będzie) nothing good (will come out of this); przedstawiać kogoś/coś w dobrym świetle show sb/sth in a good l. favorable light; stare dobre czasy good old days; urodzić się pod dobrą gwiazdą be born under a lucky star; w dobrej wierze in good faith; wykazać się dobrą wolą show goodwill; zrobić dobre wrażenie make a good impression.miThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dobry
-
12 dobro
dla czyjegoś dobra — for sb's (own) good, for sb's sake lub the sake of sb
* * *n.Loc. -u l. - rze1. (= pożytek, szczęście) good, welfare, well-being; dobro i zło good and evil l. bad; dla czyjegoś (własnego) dobra for sb's own good; dla wspólnego dobra for the common good; mieć na uwadze czyjeś dobro have sb's wellfare l. well-being at heart, have sb's (best) interests at heart; dobro dziecka child welfare; dobro społeczne l. publiczne public welfare.2. fil., psych. right; odróżniać dobro od zła know right from wrong.3. (= dobroć) goodness.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dobro
-
13 nauczani|e
Ⅰ sv nauczyć Ⅱ n sgt teaching, instruction- nauczanie przedmiotu teaching of a. instruction in a subject- nauczanie języków obcych foreign language teaching- metody/wyniki nauczania teaching methods/results- wysoki poziom nauczania a high standard a. level of teaching- nauczanie kompleksowe Szkol. inter-disciplinary a. project-based teaching- nauczanie programowane Szkol. programmed instruction- nauczanie zaoczne Szkol. extramural education- dogmatyczne nauczanie Hist. dogmatic instruction- tajne nauczanie Hist. clandestine teaching- dostać a. otrzymać (dobrą) nauczkę to learn one’s lesson- dostała srogą nauczkę she learnt her lesson the hard way- dostał nauczkę na całe życie that taught him a lesson he’ll never forget- dostał nauczkę, żeby nie rozmawiać z nieznajomymi it taught him not to talk to strangers- dać komuś nauczkę to teach sb a lesson- trzeba dać im nauczkę they need to be taught a lesson- no i masz nauczkę, żeby nie mieszać alkoholi that’ll teach you not to mix (your) drinks- niech to będzie dla ciebie nauczką! that’ll teach you!, let that be a lesson to you!- to dobra nauczka na przyszłość it’s a good lesson for the future- to była dla niego dobra nauczka it was one in the eye for him pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nauczani|e
-
14 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
15 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
16 nowin|a
f news U- mam dla ciebie złe nowiny I have bad news for you- a to nowina! that’s news to me!- wrócił z dobrą nowiną, że się udało he got back with the good news that everything had gone well- dla mnie to nie nowina it’s no news to me- □ Dobra Nowina Bibl. the Gospel■ co godzina, to nowina pot. there’s always something new- na złą nowinę nigdy za późno pot. bad news travels fastThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nowin|a
-
17 parti|a
f ( GDGpl partii) 1. Polit. party- partia polityczna a political party- partia prawicowa/lewicowa/centrowa a right-wing/left-wing/centrist party- być członkiem partii to be a party member- założyć partię to form a party- wstąpić do/wystąpić z partii to join/leave a party2. Hist. (w krajach komunistycznych) the Party 3. (część) (książki, gór) part (czegoś of sth); (towarów, produktów) batch (czegoś of sth); (ludzi) group- dostarczyć towar partiami a. w partiach to deliver goods in batches- wychodzić małymi partiami to leave in small groups4. (w grze) game, round- partia szachów/brydża a game of chess/bridge- wygrać/przegrać trzy partie to win/lose three games a. rounds- zrobić partię (w brydżu) to win a game- rozegrali bardzo interesującą partię they played a very interesting game5. Muz., Teatr part- partia solowa a solo part- śpiewać partie tenorowe to sing tenor parts6. przest., książk. (kandydat do małżeństwa) match- być dobrą partią a. stanowić dobrą partię dla kogoś to be a good match for sb7. przest., książk. (małżeństwo) match- zrobić dobrą partię to make a good matchThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > parti|a
-
18 zły
Ⅰ adj. grad. 1. [zamiar, charakter, siła, postępowanie] (nieetyczny) evil; (wrogi) malicious, malevolent; [wpływ, oddziaływanie, skutek, konsekwencje] (szkodliwy) malign- źli ludzie evil a. bad people- złe czyny misdeeds, misdoings- złe traktowanie ill-treatment- w złych zamiarach with evil intent- złe towarzystwo bad company- zła wola ill will, malice- zły duch evil spirit- mieć a. poczytywać coś komuś za złe to bear sb a grudge for sth- nie życzę nikomu/jej (nic) złego I wish nobody any ill/I wish her no ill- nie miałem nic złego na myśli I meant no harm- nie widzę w tym nic złego I can’t see any harm in it- nic złego się nie stało! no harm done!- być na złej drodze przen. (w rozumowaniu, wnioskowaniu) to be on the wrong track; to be (way) off beam pot.2. (niesumienny, nieudolny) [uczeń, pracownik, gospodarz] bad; [kucharz, kierowca, ogrodnik] poor- jest bardzo złym dyrektorem he’s a really bad director3. (negatywny) [wrażenie, opinia, ocena] bad- cieszyć się złą sławą to be infamous- ten hotel ma raczej złą markę the hotel is a rather disreputable place; the hotel has a bad rap US pot.- w szkole miał same złe stopnie he got nothing but bad marks at school4. (niepomyślny, niekorzystny) [znak, wróżba, nowina, początek] bad; [wiadomość, skutek, doświadczenie, sytuacja, nastawienie] negative; (nieszczęśliwy) [okres, rok, moment] bad, black- zła passa a run of bad luck- złe przeczucie (a sense of) foreboding- najgorszy dzień w moim życiu the blackest a. worst day in my life- przyszły na nas/nich złe czasy we/they have hit upon hard times- trapił ich zły los they were dogged by misfortune5. (niskiej jakości) [praca, towar, gleba, wzrok] bad, poor; (nieprzyjemny) [pogoda] nasty, bad- złe odżywianie a poor a. bad diet, malnutrition- złe warunki mieszkaniowe poor housing- złe warunki pogodowe poor weather conditions- zły stan zdrowia ill health- zły przewodnik ciepła/elektryczności a poor conductor of heat/electricity- zła nawierzchnia a poor surface6. (niewłaściwy) [akcent, kierunek, wybór] wrong- miała złą wymowę her pronunciation was bad- to była zła decyzja it was a bad decisionⅡ adj. 1. (rozgniewany) [osoba, tłum, myśli] angry; [nastrój, usposobienie] bad- jej zły humor her bad temper- być złym na kogoś za a. o coś to be angry with sb about a. over sth- jesteś na mnie o coś zły? are you angry at me for some reason?- jest w złym humorze a. nastroju he is in a bad mood- jestem zły jak diabli pot. I’m angry as hell- potrafił być nieznośny, ale nigdy nie usłyszał od mamy złego słowa sometimes he was unbearable, but he never heard a cross word from his mum- spojrzał na nią złym wzrokiem he looked at her disapprovingly2. (niestosowny) [maniery, obyczaje, smak, zachowanie] bad- w złym guście in bad taste- palenie tytoniu jest w złym tonie it isn’t considered good form to smokeⅢ m 1. (osoba) bad person, devil; (w książce, filmie) baddy pot. 2. dial. (szatan) the devil; Old Nick pot. Ⅳ złe n sgt 1. (zaprzeczenie dobra) evil- namówić a. przywieść kogoś do złego to lead sb astray2. (niedobry stan, szkoda) ill, harm- wyrządzić dużo złego to do much harm3. dial. (zły duch) demon; (diabeł) the devil- złe go opętało he is possessed by a demon a. the Devil■ co gorsza what is worse- na domiar złego to top it all, on top of all that- siła złego na jednego the odds are against one;- z dwojga złego the lesser evil, the lesser of two evils- zła strona czegoś the disadvantage of sth- mieć swoje dobre i złe strony to cut both ways, to have its advantages and disadvantages- zła wiara Prawo mala fides, bad faith- w złej wierze Prawo mala fide- działać w złej wierze to act mala fide a. in bad faith- nadużycie władzy w złej wierze a mala fide abuse of authority- zły sen a nightmare- zły wzrok a. złe spojrzenie the evil eye, a leering eye- spojrzeć na kogoś złym okiem a. rzucić komuś złe spojrzenie to give sb the evil eye- być w złej formie pot. (fizycznie) to be out of shape, to be unfit; (psychicznie) to be in low spirits- sprowadzić kogoś na złą drogę to deprave sb, to lead sb astray- zejść na złą drogę to become immoral- urodzić się pod złą gwiazdą to be star-crossed książk.- wymyślać (komuś) od najgorszych to call sb names- zrobić sobie coś złego to attempt suicide- nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło przysł. every cloud has a silver lining przysł.- uwaga! zły pies! beware of the dog!* * *adj(niedobry, negatywny, niepomyślny) bad; ( gniewny) angry; ( niemoralny) evil, wicked; ( niewłaściwy) wrong; (kiepski, nieudolny, słaby) poor"uwaga, zły pies" — "beware of the dog"
sprowadzić ( perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *a.1. (= nieetyczny) evil, wicked; bad; ill; zły duch the evil one, devil, Satan; evil spirit; złe towarzystwo bad l. fast company; zła wola ill will; zła wiara prawn. bad faith, mala fides; działać w złej wierze zwł. prawn. act in bad faith; zły to ptak, co własne gniazdo kala it is a foolish bird that defiles l. soils its own nest, it is an ill bird that fouls its own nest.2. (= rozgniewany) angry, cross; jestem zły na ciebie I am angry l. cross with you; uwaga! zły pies beware of the dog!; zły humor bad mood; patrzeć na kogoś l. coś złym okiem disapprove of sb l. sth.3. (= niesumienny) poor; bad; zły ojciec bad father; zły robotnik poor worker; obym był złym prorokiem may I be wrong, I hope I am wrong; złej tanecznicy przeszkadza rąbek u spódnicy a bad workman (always) blames his tools, a bad writer blames his pen.4. (= niekorzystny) unfavorable, bad; przedstawiać coś w złym świetle put l. present sth in an unfavorable light.5. (= niepomyślny) bad, inauspicious; mam zły dzień I am having a bad day; mam dla ciebie złe wiadomości I have bad news for you; robić dobrą minę do złej gry put on a brave face; wymówić coś w złą godzinę jinx sth; urodzić się pod złą gwiazdą be born under a bad sign; tylko nie zrób sobie czegoś złego don't hurt yourself; mieć zły sen have a bad dream.6. (= niewłaściwy) wrong, improper; bad; poor; mieć zły wzrok have poor eyesight; zły przewodnik fiz. bad conductor; zła pogoda bad weather; być w złej formie be in bad shape; znam cię jak zły szeląg l. grosz I know you very well; dobre wino nie jest złe żart. drinking good wine won't do you any harm; w złym guście in bad taste; złe traktowanie ill-treatment.7. (= niezgodny z intencjami) wrong; idziesz w złym kierunku you're heading in a wrong direction; sprowadzić kogoś na złą drogę lead sb astray.mp1. (= zły człowiek) bad person; złego diabli nie porwą the devil protects l. looks after his own, the devil's children have the devil's luck, naught is never in danger.2. (= diabeł) the evil one, devil, Satan.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zły
-
19 g|ra
f 1. (rozrywka) game- gra hazardowa a gambling game- gra losowa a game of chance- gry komputerowe/planszowe computer/board games- gra w karty a card game- gra dla dwóch osób a game for two players- zasady gry w koszykówkę/tenisa basketball/tennis rules2. (przybory) game- gra składa się z planszy i pionków the game includes a board and a set of counters3. sgt (granie) play- zabijać czas grą w karty to while away the time playing cards- poprawić swoją grę to improve one’s game- dobra gra w obronie good defensive play- dobra gra w ataku good attacking- gra na czas time-wasting- gra do jednej bramki przen. a one-sided game- wykluczyć kogoś z gry to send sb off- przerwać grę to stop the game- gra była wyrównana the players were evenly matched- gra toczyła się głównie na naszej połowie most of the play took place in our half4. (partia) game- ostatni punkt w drugiej grze the final point of the second game5. sgt (na instrumencie) playing- wspaniała gra na gitarze excellent guitar playing- uczyć się gry na fortepianie to learn to play the piano- słuchaliśmy jego gry we listened to him play6. sgt (aktorska) acting- gra aktorów była kiepska the acting was poor- podoba mi się jej gra I like her acting7. (rozgrywka) game- gra polityczna/parlamentarna the political/parliamentary game- gra giełdowa playing the stock market- gra miłosna the courting game- gra na czyichś uczuciach playing on people’s feelings- prowadzić uczciwą grę to play fair- prowadzić podwójną grę to play a double game- w tej grze chodzi o wysoką stawkę the stakes are high in this game- gra idzie o nasze zdrowie i bezpieczeństwo our health and safety are at stake- nie dam się wciągnąć do waszej gry I won’t be dragged into your game- on już wypadł z gry he’s out of the game- gra skończona! the game is up!8. (udawanie) jego zdumienie było tylko grą he feigned surprise 9. (zmienność) play- gra świateł/cieni the play of light/shadows- swobodna gra wyobraźni the free play of the imagination10. Myślis. mating call- gra głuszca the mating call of a capercaillie- □ gra mieszana Sport mixed doubles- gra podwójna Sport doubles- gra pojedyncza Sport singles- gra słów play on words, pun- gra wstępna foreplay■ prowadzić grę w otwarte karty to play an open hand- to gra niewarta świeczki the game’s not worth the candle- to gra warta świeczki it’s worth taking the risk- to nie wchodzi w grę that’s out of the question- to wchodzi w grę it’s possible- w grę wchodzą trzej kandydaci there are three candidates worth consideringThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > g|ra
-
20 koniunktu|ra
f sgt 1. Ekon. (overall) economic situation- zła koniunktura a slump in the economy- dobra koniunktura a boom in the economy, a prosperous economy- spadek/poprawa koniunktury a downturn/an upturn in the economy- wahania koniunktury economic a. trade fluctuations- załamanie koniunktury an economic depression- gospodarka przeżywa okres koniunktury the economy is booming a. doing well- przy obecnej koniunkturze in the present a. current economic climate2. (warunki) situation, circumstances- niekorzystna koniunktura polityczna/dziejowa unfavourable political/historical circumstances- koniunktura na węgiel polski the demand for Polish coal- teraz jest dobra koniunktura dla nauk ekonomicznych there is now a good climate for economic sciencesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > koniunktu|ra
- 1
- 2
См. также в других словарях:
dla — «przyimek łączący się z dopełniaczem» 1. «tworzy wyrażenia oznaczające cel, skutek osiągalny» Poświęcić się dla dobra ludzi, dla ojczyzny. Robić coś dla przyjemności. Zatrzymać się dla nabrania tchu. 2. «tworzy wyrażenia oznaczające, że ktoś… … Słownik języka polskiego
dla — {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z dopełniaczem {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na istotę żywą, korzystającą z czegoś, otrzymującą coś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Prezent dla matki. Nagroda dla zwycięzcy … Langenscheidt Polski wyjaśnień
dobra partia — {{/stl 13}}{{stl 7}} o dobrym, zwykle ze względu na wysoki stan majątkowy lub pochodzenie, kandydacie (kandydatce) na męża (żonę) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Bogactwo ojca czyni z niej dobrą partię. On nie jest dla niej dobrą partią. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
mieć dobrą [złą] wagę — {{/stl 13}}{{stl 7}} mieć właściwy (lub niewłaściwy) ciężar ciała w stosunku do ciężaru optymalnego dla swojego wzrostu i wieku : {{/stl 7}}{{stl 10}}W stosunku do swojego wzrostu mam dobrą wagę. Mam złą wagę, muszę zacząć odchudzanie. {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
społeczny — społecznyni 1. «odnoszący się do społeczeństwa; powstający, tworzący się w społeczeństwie; realizowany w społeczeństwie, przez społeczeństwo, związany ze społeczeństwem» Ustrój społeczny. Rozwój, ruch, przewrót społeczny. Grupa, klasa społeczna.… … Słownik języka polskiego
dobro — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n I, Mc. dobrobrze, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wartości odbierane jako zgodne z kodeksem moralnym człowieka, a także uczynki dające dowód uznawania tych wartości : {{/stl 7}}{{stl … Langenscheidt Polski wyjaśnień
poświęcić — dk VIa, poświęcićcę, poświęcićcisz, poświęcićświęć, poświęcićcił, poświęcićcony poświęcać ndk I, poświęcićam, poświęcićasz, poświęcićają, poświęcićaj, poświęcićał, poświęcićany 1. «oddać, złożyć coś w ofierze; wyrzec się czegoś dla kogoś lub dla… … Słownik języka polskiego
imię — Czynić, robić coś w imię kogoś, w imię czegoś «czynić, robić coś ze względu na kogoś, na coś, dla czyjegoś dobra, dla dobra czegoś»: Polska potępia terroryzm w każdej postaci, nawet w imię najszczytniejszych celów (...). GW 08/02/2000. Nazwać… … Słownik frazeologiczny
imię — n V, D. imienia; lm M. imiona, D. imion 1. «osobiste, nierodowe miano człowieka; używane obok nazwiska (w stosunkach nieurzędowych: bez nazwiska)» Imię chrzestne, zdrobniałe. Dwa, trzy, cztery imiona (przestarz. dwoje, troje, czworo imion). Dać,… … Słownik języka polskiego
pracować — ndk IV, pracowaćcuję, pracowaćcujesz, pracowaćcuj, pracowaćował 1. «wykonywać jakąś pracę, spełniać jakieś czynności; zajmować się czymś, robić coś» Pracować fizycznie, umysłowo, naukowo. Pracować zawodowo, zarobkowo, społecznie. Pracować… … Słownik języka polskiego
pomoc — ż VI, DCMs. y 1. blm «praca, wysiłek, działanie (fizyczne lub moralne) podjęte dla dobra innej osoby w celu ulżenia w jej działaniu lub ratowania w niebezpieczeństwie; wspieranie kogoś, pomaganie komuś» Bratnia, sąsiedzka, wzajemna pomoc.… … Słownik języka polskiego