Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

disturbance

  • 61 perturbidus

    per-turbĭdus, a, um, adj., very unquiet, full of disturbance:

    civitas,

    Vop. Saturn. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > perturbidus

  • 62 quassatio

    quassātĭo, ōnis, f. [id.], a shaking:

    capitum,

    Liv. 22, 17, 3:

    cymbalorum,

    a striking together, beating, Arn. 7, 237:

    quassationes,

    shakings of the body, Macr. S. 7, 15, 9. —
    II.
    A disturbance, affliction:

    cessavit quassatio,

    Vulg. Psa. 105, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > quassatio

  • 63 reddo

    red-do, dĭdi, dĭtum, 3 (old fut. reddibo = reddam, Plaut. Cas. 1, 41; id. Men. 5, 7, 49, acc. to Non. 476, 27; id. Fragm. ap. Non. 508, 9; pass. reddibitur, id. Ep. 1, 1, 22), v. a.
    I.
    Lit., to give back, return, restore (freq. and class.;

    syn. restituo): reddere est quod debeas ei cujus est volenti dare,

    Sen. Ben. 7, 19, 2:

    ut mihi pallam reddat, quam dudum dedi,

    Plaut. Men. 4, 2, 109; 4, 3, 5; cf.:

    potes nunc mutuam drachmam dare mihi unam, quam cras reddam tibi?

    id. Ps. 1, 1, 84;

    so corresp. to dare,

    id. ib. 1, 1, 89; id. Stich. 4, 1, 42:

    quid si reddatur illi, unde empta est,

    id. Merc. 2, 3, 83; id. Men. 3, 3, 21 sq.; Ter. Ad. 5, 9, 24 sq. et saep.; cf.

    the foll.: ea, quae utenda acceperis, majore mensurā, si modo possis, jubet reddere Hesiodus,

    Cic. Off. 1, 15, 48;

    so corresp. to accipere,

    id. Lael. 8, 26; 16, 58; id. Rep. 2, 5, 10; Sen. Ben. 1, 1, 13:

    accipe quod nunquam reddas mihi,

    Hor. S. 2, 3, 66; Verg. G. 4, 172; id. A. 8, 450 et saep.:

    si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto,

    I give it back and renounce it, Cic. Sull. 30, 84: Th. Redde argentum aut virginem. Ph. Quod argentum, quam tu virginem, me reposcis? Plaut. Curc. 5, 2, 14:

    ut (virginem) suis Restituam ac reddam,

    Ter. Eun. 1, 2, 67;

    so with restituere,

    Liv. 3, 68 al.; cf.:

    reddere alias tegulas, i. e. restituere,

    Plaut. Most. 1, 2, 29: obsides, Naev. ap. Non. 474, 19; so Caes. B. G. 1, 35; 1, 36; 6, 12:

    captivos,

    id. ib. 7, 90; Liv. 26, 50:

    ho mines,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 7 al.:

    corpora (mor tuorum),

    Verg. A. 11, 103; cf. id. ib. 2, 543:

    equos,

    Cic. Rep. 4, 2, 2; Suet. Aug. 38:

    suum cuique,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    hereditatem mulieri,

    id. Fin. 2, 18, 58:

    sive paribus paria redduntur,

    i. e. are set against, opposed to, id. Or. 49, 164:

    nosmet ipsos nobis reddidistis,

    id. Red. in Sen. 1, 1:

    redditus Cyri solio Phraates,

    Hor. C. 2, 2, 17:

    reddas incolumem, precor,

    id. ib. 1, 3, 7:

    ut te reddat natis carisque,

    id. S. 1, 1, 83:

    redditus terris Daedalus,

    Verg. A. 6, 18; cf.:

    patriis aris,

    id. ib. 11, 269:

    oculis nostris,

    id. ib. 2, 740:

    tenebris,

    id. ib. 6, 545:

    sed jam urbi votisque publicis redditus,

    Plin. Pan. 60, 1:

    ex magnā desperatione saluti redditus,

    Just. 12, 10, 1:

    quin tu primum salutem reddis, quam dedi,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 11:

    operam da, opera reddibitur tibi,

    id. Ep. 1, 1, 22; so id. Men. 4, 2, 101: cum duo genera liberalitatis sint, unum dandi beneficii, alterum reddendi, demus nec ne, in nostrā potestate est;

    non reddere viro bono non licet,

    Cic. Off. 1, 15, 48; so Sen. Ben. 1, 1 sq.; and cf. Plaut. Pers. 5, 1, 10:

    redde his libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 17; so,

    Lyciis libertatem ademit, Rhodiis reddidit,

    Suet. Claud. 25:

    patriam,

    Liv. 5, 51 fin.:

    sibi ereptum honorem,

    Verg. A. 5, 342:

    conspectum,

    id. ib. 9, 262 al.:

    se ipse convivio reddidit,

    betook himself again to the banquet, returned, Liv. 23, 9 fin.:

    quae belua reddit se catenis,

    Hor. S. 2, 7, 71:

    se reddidit astris,

    Sil. 4, 119; so,

    lux terris,

    Verg. A. 8, 170:

    se iterum in arma,

    id. ib. 10, 684.—
    (β).
    Poet., with inf.:

    sua monstra profundo Reddidit habere Jovi,

    Stat. Th. 1, 616.—
    (γ).
    Absol. (rare and poet.), of a river:

    sic modo conbibitur, modo Redditur ingens Erasinus,

    is swallowed up... reappears, Ov. M. 15, 275. —
    II.
    Transf.
    1.
    To give up, hand over, deliver, impart, assign; to yield, render, give, grant, bestow, pay, surrender, relinquish, resign (syn.:

    trado, refero): Cincius eam mihi abs te epistulam reddidit, quam tu dederas,

    Cic. Att. 1, 20, 1; so,

    litteras (alicui),

    id. ib. 2, 1, 1; id. Fam. 2, 17, 1:

    litteras a te mihi reddidit stator tuus,

    id. ib. 2, 1, 1; Caes. B. C. 1, 1; 2, 20; 3, 33; Sall. C. 34, 3; cf.

    mandata,

    Suet. Tib. 16:

    pretium alicui pro benefactis ejus,

    Plaut. Capt. 5, 1, 20:

    hoccine pretii,

    id. As. 1, 2, 2; cf.:

    praemia debita (along with persolvere grates),

    Verg. A. 2, 537:

    cetera praemia (with dare),

    id. ib. 9, 254:

    primos honores,

    id. ib. 5, 347:

    gratiam alicui (for the usual referre gratiam),

    Sall. J. 110, 4:

    reddunt ova columbae,

    Juv. 3, 202:

    obligatam Jovi dapem,

    Hor. C. 2, 7, 17:

    o fortunata mors, quae naturae debita, pro patriā est potissimum reddita,

    Cic. Phil. 14, 12, 31; cf.:

    vitam naturae reddendam,

    id. Rep. 1, 3, 5; so, vitam. Lucr. 6, 1198:

    debitum naturae morbo,

    i. e. to die by disease, Nep. Reg. 1 fin.:

    lucem,

    Ov. Tr. 3, 3, 35:

    ultimum spiritum,

    Vell. 2, 14, 2; cf. id. 2, 22, 2; 2, 35 fin.;

    2, 87, 2: animam caelo,

    id. ib. 123 fin.; cf.

    animas (with moriuntur),

    Verg. G. 3, 495:

    hanc animam, vacuas in auras,

    Ov. P. 2, 11, 7:

    caute vota reddunto,

    to pay, offer, render, Cic. Leg. 2, 9, 22; so,

    vota,

    Verg. E. 5, 75; Just. 11, 10, 10:

    tura Lari,

    Tib. 1, 3, 34:

    liba deae,

    Ov. F. 6, 476:

    fumantia exta,

    Verg. G. 2, 194; Tac. H. 4, 53; cf.:

    graves poenas,

    i. e. to suffer, Sall. J. 14, 21:

    promissa viro,

    Verg. A. 5, 386 al.:

    tibi ego rationem reddam?

    will render an account, Plaut. Aul. 1, 1, 6; so,

    rationem,

    id. Trin. 2, 4, 114; Cic. Tusc. 1, 17, 38;

    v. ratio: animam a pulmonibus respirare et reddere,

    to give off, exhale, id. N. D. 2, 54, 136; cf.:

    ut tibiae sonum reddunt,

    give forth, Quint. 11, 3, 20; so,

    sonum,

    id. 9, 4, 40; 66; Sen. Ep. 108; Hor. A. P. 348:

    vocem,

    Verg. A. 3, 40; 7, 95; 8, 217 (with mugiit); Hor. A. P. 158:

    stridorem,

    Ov. M. 11, 608:

    murmura,

    id. ib. 10, 702:

    flammam,

    Plin. 37, 2, 11, § 36 et saep.; so,

    alvum,

    Cels. 2, 12, 2:

    bilem,

    id. 7, 23:

    sanguinem,

    to vomit, Plin. Ep. 5, 19, 6 (just before:

    sanguinem rejecit): urinam,

    Plin. 8, 42, 66, § 165:

    calculum,

    id. 28, 15, 61, § 217:

    catulum partu,

    Ov. M. 15, 379; cf.

    so of parturition,

    id. ib. 10, 513; id. H. 16, 46:

    fructum, quem reddunt praedia,

    yield, produce, Ter. Phorm. 4, 3, 75; Ov. P. 1, 5, 26; Col. 2, 16, 2; Pall. Febr. 9, 4; Plin. 18, 9, 20, § 87; cf. Tib. 2, 6, 22; Quint. 12, 10, 25:

    generi nostro haec reddita est benignitas,

    is imparted to, Plaut. Stich. 1, 3, 27; cf.: nulla quies est [p. 1539] Reddita corporibus primis, Lucr. 2, 96. — Hence, poet., redditum esse, in gen., = factum esse, esse:

    una superstitio, superis quae reddita divis,

    which is given, belongs to the gods, Verg. A. 12, 817:

    quibus et color et sapor una reddita sunt cum odore,

    Lucr. 2, 681; cf. id. 2, 228 Munro ad loc.; Juv. 1, 93; Orell. ad Hor. Ep. 2, 1, 216:

    neque iis petentibus jus redditur,

    is dispensed, granted, Caes. B. G. 6, 13:

    alicui jus,

    Quint. 11, 2, 50; cf.:

    alicui testimonium reddere industriae,

    id. 11, 1, 88:

    quod reliquum vitae virium, id ferro potissimum reddere volebant,

    to yield, sacrifice, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:

    quibus ille pro meritis... jura legesque reddiderat,

    had conferred upon it the power of self-jurisdiction, Caes. B. G. 7, 76; cf Liv. 9, 43, 23 Drak.:

    Lanuvinis sacra sua reddita,

    id. 8, 14:

    conubia,

    to bestow, grant, id. 4, 5:

    peccatis veniam,

    Hor. S. 1, 3, 75:

    nomina facto vera,

    to call by the right name, Ov. Tr. 3, 6, 36.— Hence,
    b.
    Jurid. t. t.:

    judicium,

    to appoint, grant, fix the time for a trial, Ter. Phorm. 2, 3, 57; Caes. B. C. 2, 18; Quint. 7, 4, 43; Tac. A. 1, 72:

    jus,

    to administer justice, pronounce sentence, id. ib. 6, 11; 13, 51; id. H. 3, 68; id. G. 12; Suet. Vit. 9 et saep.—
    2.
    To give up, yield, abandon to one that which has not been taken away, but only threatened or in danger:

    Thermitanis urbem, agros legesque suas reddere,

    Cic. Verr. 2, 2, 37, § 90 ( = relinquere, id. ib. 2, 2, 36, §

    88): Orestis leges suae redditae,

    left undisturbed, Liv. 33, 34, 6; 9, 43, 23 (cf. restituere); 29, 21, 7.—
    3.
    To give back, pay back; hence, to take revenge for, punish, inflict vengeance for:

    per eum stare quominus accepta ad Cannas redderetur hosti clades,

    Liv. 24, 17, 7:

    reddidit hosti cladem,

    id. 24, 20, 2:

    redditaque aequa Cannensi clades,

    id. 27, 49, 5.—
    4.
    To give back in speech or writing, i. e.
    a.
    To translate, render (syn.:

    converto, transfero): cum ea, quae legeram Graece, Latine redderem,

    Cic. de Or. 1, 34, 155:

    verbum pro verbo,

    id. Opt. Gen. 5:

    verbo verbum,

    Hor. A. P. 133; cf. Ov. Tr. 5, 7, 54.—
    b.
    To repeat, declare, report, narrate, recite, rehearse (freq. in Quint.):

    ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto verbis iisdem redderet, quibus cogitasset,

    Cic. Brut. 88, 301; cf. Quint. 10, 6, 3:

    sive paria (verba) paribus redduntur, sive opponuntur contraria,

    Cic. Or. 49, 164:

    reddere quae restant,

    id. Brut. 74, 258:

    tertium actum de pastionibus,

    Varr. R. R. 3, 17, 1:

    nomina per ordinem audita,

    Quint. 11, 2, 23:

    causas corruptae eloquentiae,

    id. 8, 6, 76:

    quid cuique vendidissent,

    id. 11, 2, 24:

    dictata,

    to repeat, rehearse, Hor. Ep. 1, 18, 14; id. S. 2, 8, 80:

    carmen,

    to recite, deliver, id. C. 4, 6, 43:

    cum talia reddidit hospes,

    Ov. M. 6, 330; Lucr. 2, 179:

    causam,

    id. F. 1, 278:

    insigne exemplum suo loco,

    Tac. H. 4, 67.—
    c.
    To answer, reply ( poet.):

    veras audire et reddere voces,

    Verg. A. 1, 409; 6, 689:

    Aeneas contra cui talia reddit,

    id. ib. 10, 530;

    2, 323: auditis ille haec placido sic reddidit ore,

    id. ib. 11, 251 et saep.; cf.

    responsa,

    id. G. 3, 491:

    responsum,

    Liv. 38, 9; 3, 60; Verg. A. 6, 672.—
    5.
    To give back or render a thing according to its nature or qualities; to represent, imitate, express, resemble ( poet. and in post - Aug. prose):

    quas hominum reddunt facies,

    Lucr. 6, 812:

    faciem locorum,

    Ov. M. 6, 122; 7, 752:

    lux aemula vultum Reddidit,

    gave back, reflected, Stat. Achill. 2, 191:

    formam alicujus,

    Sil. 3, 634:

    et qui te nomine reddet Silvius Aeneas,

    Verg. A. 6, 768; cf.:

    jam Phoebe toto fratrem cum redderet orbe,

    Luc. 1, 538:

    paternam elegantiam in loquendo,

    Quint. 1, 1, 6; 6, 3, 107; cf.:

    odorem croci saporemque,

    i. e. to smell and taste like saffron, Plin. 36, 23, 55, § 177:

    imaginem quandam uvae,

    id. 34, 12, 32, § 123:

    flammam excellentis purpurae et odorem maris,

    id. 35, 6, 27, § 46:

    Apelleā redditus arte Mentor,

    Mart. 11, 10, 2.—
    6.
    To give back, return a thing changed in some respect:

    senem illum Tibi dedo ulteriorem lepide ut lenitum reddas,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 31; cf.:

    quas tu sapienter mihi reddidisti opiparas opera tua,

    id. Poen. 1, 1, 4.— Hence, in gen.,
    7.
    To make or cause a thing to be or appear something or somehow; to render (very freq. and class.; cf.:

    facio, redigo): reddam ego te ex ferā fame mansuetem,

    Plaut. As. 1, 2, 19; id. Capt. 4, 2, 42:

    eam (servitutem) lenem reddere,

    id. ib. 2, 5, 1: tutiorem et opulentiorem vitam reddere, Cic. Rep. 1, 2, 3:

    haec itinera infesta reddiderat,

    Caes. B. C. 3, 79:

    aliquem insignem,

    Verg. A. 5, 705:

    obscuraque moto Reddita forma lacu est,

    dimmed by the disturbance of the water, Ov. M. 3, 476:

    homines ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    Cic. Inv. 1, 2, 2: omnes Catilinas Acidinos postea reddidit, has made all the Catilines seem to be Acidini, i. e. patriots, in comparison with himself, id. Att. 4, 3, 3:

    aliquid perfectum,

    Plaut. As. 1, 1, 109:

    aliquid effectum,

    to accomplish, id. Ps. 1, 3, 152; 1, 5, 116; 5, 2, 14:

    omne transactum,

    id. Capt. 2, 2, 95:

    actum,

    id. Trin. 3, 3, 90:

    dictum ac factum,

    Ter. Heaut. 4, 5, 12.— With ut and subj.:

    hic reddes omnia Quae sunt certa ei consilia incerta ut sient,

    Ter. And. 2, 3, 15.— Pass. = fieri scripsit fasciculum illum epistularum totum sibi aquā madidum redditum esse, Cic. Q. Fr. 2, 12, 4; Just. 16, 4, 6; 22, 7, 2:

    per sudorem corpus tantum imbecillius redditur,

    Cels. 3, 3, 19; cf. Just. 29, 4, 3; 42, 5, 4; 44, 1, 10; Flor. 3, 5, 17; Val. Max. 4, 3 prooem.; Lact. 4, 26, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > reddo

  • 64 silentium

    sĭlentĭum, ii, n. [sileo].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., a being still or silent, noiselessness, stillness, silence (freq. and class.; cf.

    taciturnitas): otium et silentium est, Ter. Hec. prol. alt. 35: et ipse conticuit et ceteris silentium fuit,

    Cic. de Or. 3, 35, 143; cf. id. ib. 1, 35, 160; id. Rep. 2, 38, 64:

    auditus est magno silentio,

    id. Q. Fr. 2, 1, 1:

    silentio auditus,

    Caes. B. C. 3, 19, 3:

    huic facietis Fabulae silentium,

    Plaut. Am. prol. 15:

    fac silentium,

    id. Pers. 4, 3, 50; cf. Cic. Div. 1, 28, 59:

    nec longa silentia feci,

    kept silence, Ov. F. 1, 183: silentio facto, silence being obtained, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 10; Liv. 24, 7 fin.; Petr. 14 fin.; Quint. 2, 5, 6 al.; also with the signif. to make or procure silence:

    Fabius cum silentium classico fecisset,

    Liv. 2, 45; Tac. H. 3, 20; Curt. 10, 6, 3; Phaedr. 5, 5, 15:

    facere silentia majestate manūs,

    Pers. 4, 7:

    tribuni plebis, cum inviti silentium tenuissent,

    Liv. 5, 9, 4; so,

    tenere silentium,

    id. 1, 16, 2; 1, 28, 8; 9, 38, 14:

    silentium obtinere,

    id. 1, 16, 2; cf.:

    obstinatum silentium obtinuit,

    id. 9, 38, 14:

    tenuere silentia cuncti,

    Ov. M. 1, 206:

    se silentium fieri jussisse,

    Cic. Div. 1, 28, 59; Luc. 1, 298:

    silentium imperare,

    Sen. Vit. Beat. 26, 7; Tac. G. 11:

    silentium significare,

    to give a signal for silence, Cic. Brut. 84, 290:

    cum silentio animadvertite,

    Ter. Eun. prol. 44:

    Athenienses cum silentio auditi sunt,

    Liv. 38, 10, 4:

    cum silentio ad aliquem convenire,

    id. 7, 35, 1; so,

    cum silentio,

    id. 25, 9, 15:

    agere per silentium,

    Ter. Heaut. prol. 36; cf. id. Hec. prol. alt. 21; id. Phorm. prol. 30:

    per silentium noctis,

    Liv. 3, 42, 3; Tac. A. 4, 53; id. Agr. 3:

    ego illas omnes res egi silentio,

    Cic. Prov. Cons. 12, 29; cf.:

    ut nulla fere pars orationis silentio praeteriretur,

    in silence, without applause, id. Brut. 22, 88;

    more freq.: praeterire silentio,

    to pass over in silence, to say nothing about, id. Sull. 21, 62; id. Part. Or. 23, 82; id. Phil. 13, 6 Orell. N. cr.; Plin. Ep. 5, 20, 6;

    for which: silentio transire,

    Cic. Att. 2, 19, 3; Quint. 2, 3, 1; 5, 12, 23:

    periculosissimum locum silentio sum praetervectus,

    Cic. Phil. 7, 3, 8:

    transmittere aliquem,

    Tac. A. 1, 13 fin. al.; cf.:

    cum M. Tullius de omnibus (oratoribus) aetatis suae silentium egerit,

    keeps silence, is silent, Quint. 10, 1, 38:

    tenere se intra silentium,

    Plin. Ep. 4, 17, 8; 7, 6, 6:

    de Partho silentium est,

    nothing is said, Cic. Att. 5, 16, 4:

    ut laudem eorum a silentio vindicarem,

    i. e. obscurity, id. de Or. 2, 2, 7; Sen. Ep. 21, 5; Plin. Ep. 9, 14, 1:

    gravissimas plagas ferre silentio,

    Cic. Tusc. 2, 20, 46:

    quam maximum silentium haberi jubet,

    Sall. J. 99, 1:

    lacrimae omnibus obortae, et diu maestum silentium tenuit,

    prevailed, Liv. 40, 8, 20.— Poet.: fer opem furtoque silentia deme, remove silence from, i. e. tell of, disclose, Ov. M. 2, 700.—Of the stillness, silence, dead of night:

    silentio noctis Caesar ex castris egressus,

    Caes. B. G. 7, 36:

    in silentio noctis,

    id. ib. 7, 26; cf.:

    se vocem noctis silentio audisse clariorem humanā,

    Liv. 5, 32:

    paulo ante mediam noctem silentio ex oppido egressi,

    Caes. B. G. 7, 11; cf. id. ib. 7, 18; 7, 60; Liv. 8, 23, 9, 38.— Poet., in plur.:

    silentia noctis,

    Lucr. 4, 461; Stat. Th. 1, 441:

    quid me alta silentia cogis Rumpere,

    Verg. A. 10, 63; Ov. M. 7, 184:

    taciturna silentia,

    Lucr. 4, 585:

    torquent illum furibunda silentia,

    Stat. Th. 10, 890.— The stillness, quietness of the fields:

    nactus silentia ruris,

    Ov. M. 1, 232; cf.:

    vidit desolatas agere alta silentia terras,

    id. ib. 1, 349.—Of wood that makes no noise, does not snap, Plin. 16, 16, 28, § 70.—
    B.
    In partic., in augural lang., freedom from disturbance; hence, faultlessness, perfectness in the taking of auspices:

    id silentium dicimus in auspiciis, quod omni vitio caret, etc.,

    Cic. Div. 2, 34, 71; cf. Fest. p. 348 Müll.; s. v. sinistrum, p. 351 ib.; and v. Becker, Antiq. vol. 2, pars 3, p. 76 sq.—
    II.
    Transf., a standstill (opp. to motion or activity); cessation, repose, inaction, tranquillity, etc. (rare but class.): mundus caeli vastus constitit silentio, Enn. ap. Macr. 6, 2 med.:

    silentium perpetuum judiciorum ac fori,

    Cic. Pis. 14, 32; cf. Tac. Agr. 39:

    vitam silentio transire,

    Sall. C. 1, 1:

    silentium otiumque inter armatos,

    Liv. 2, 45: biduum deinde silentium [p. 1699] fuit neutris transgredientibus amnem, id. 37, 38:

    idem praeturae tenor et silentium,

    Tac. Agr. 6:

    quantum distant a morte silentia vitae?

    Sil. 3, 145.

    Lewis & Short latin dictionary > silentium

  • 65 tempestas

    tempestas, ātis (collat. form tempe-stūs, ūtis; v. in the foll.; gen. plur. tempestatium, Vitr. 9, 6, 3), f. [tempus].
    I.
    A [p. 1850] portion, point, or space of time, a time, season, period, hôra (so mostly ante-class. and poet.; syn. tempus): SOL OCCASVS SVPREMA TEMPESTAS ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 17, 2, 10; cf.:

    in duodecim tabulis: SOLIS OCCASV DIEI SVPREMA TEMPESTAS ESTO: libri augurum pro tempestate tempestutem dicunt, supremum augurii tempus,

    Varr. L. L. 7, § 51 Müll. N. cr.: jam quā tempestate vivo certe sine ad me recipio, Lucil. ap. Non. 407, 31:

    eā tempestate flos poëtarum fuit,

    Plaut. Cas. prol. 18:

    verum tempestas quondam cum vixi fuit, Quom, etc.,

    id. Truc. 2, 4, 29:

    eādemque tempestate multis signis Lacedaemoniis calamitas denuntiabatur,

    Cic. Div. 1, 34, 75:

    quā tempestate juvencos egerat a stabulis,

    Prop. 4, 9, 1:

    non ego pro mundi regno magis anxius illā Tempestate fui, qua, etc.,

    Ov. M. 1, 183: tertia te Phthiae tempestas laeta locabit, the third day (a translation of the Homeric êmati ken tritatôi, Il. 9, 363), Cic. poët. Div. 1, 25, 52:

    quā tempestate Poenus in Italiam venit,

    Cic. de Or. 3, 38, 153; cf. id. Or. 49, 164:

    fuere item eā tempestate, qui crederent, etc.,

    Sall. C. 17, 7; Curt. 4, 2, 11; 6, 2, 15:

    illā tempestate,

    Liv. 27, 37, 13; Curt. 3, 1, 2:

    hac tempestate,

    Sall. J. 3, 1; 13, 7; Vell. 2, 78; Just. 19, 2, 3; 25, 2, 8: sic omnia nimia, cum vel in tempestate vel in agris vel in corporibus laetiora fuerunt, in contraria fere convertuntur (a transl. of the Platonic en hôrais te kai en phutois kai en sômasi), Cic. Rep. 1, 44, 68.— In plur.: quam te post multis tueor tempestatibus, Pac. ap. Non. 407, 33:

    cis paucas tempestates, augebis, etc.,

    Plaut. Most. 1, 1, 18:

    multis tempestatibus haud sane quisquam Romae virtute magnus fuit,

    Sall. C. 53, 5:

    Sulla sollertissimus omnium in paucis tempestatibus factus est,

    id. J. 96, 1:

    Evander, qui multis ante tempestatibus ea tenuerat loca,

    Liv. 1, 5, 2.—
    II.
    Time, with respect to its physical qualities, weather (the predom. and class. signif. of the word).
    A.
    Lit., of good as well as of bad weather: tum tonuit laevum bene tempestate serenā, Enn. ap. Cic. Div. 2, 39, 82 (Ann. v. 517 Vahl.; cf. infra, in plur.); Varr. ap. Non. 408, 5:

    liquida,

    Plaut. Most. 3, 2, 64; cf.:

    liquidissima caeli,

    Lucr. 4, 169:

    nactus idoneam ad navigandum tempestatem,

    Caes. B. G. 4, 23; cf. Cic. Q. Fr. 2, 2, 4:

    secunda,

    Tac. Agr. 38:

    fuit pridie Quinquatrus egregia tempestas,

    Cic. Att. 9, 13, 2:

    tempestatem praetermittere,

    id. Fam. 14, 4, 5:

    cum tempestas arridet,

    Lucr. 2, 32; cf. id. 5, 1395:

    unde haec tam clara repente Tempestas?

    Verg. A. 9, 20.—In plur.: tempestates serenae riserunt risu Jovis, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 1, 254 (Ann. v. 445 Vahl.):

    dum tempestates assunt,

    Lucr. 1, 178:

    et comites et tempestates et navem idoneam ut habeas, diligenter videbis,

    Cic. Fam. 16, 1, 2; Cels. 2, 1.—
    2.
    Esp., of bad or stormy weather, a storm, tempest (cf.:

    procella, hiemps): turbida tempestas heri fuit,

    Plaut. Rud. 4, 3, 3; so,

    turbida,

    Lucr. 6, 376; Caes. B. C. 2, 22:

    saeva,

    Plaut. Rud. 4, 2, 12; Lucr. 6, 458:

    perfrigida,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 86:

    turbulenta,

    id. ib. 2, 5, 10, §

    26: foeda,

    Liv. 2, 62; Verg. G. 1, 323:

    horrida,

    Hor. Epod. 13, 1:

    demissa ab Euro,

    id. C. 3, 17, 11:

    tempestas venit, Confringit tegulas imbricesque,

    Plaut. Most. 1, 2, 27:

    tanta tempestas cooritur, ut, etc.,

    Caes. B. C. 1, 48:

    tempestas naves adflixit,

    id. ib. 3, 27:

    vis tempestatis,

    Cic. Rep. 4, 8, 8:

    maximo imbri, tempestate, ventis, procellis, etc.,

    id. Phil. 5, 6, 15:

    nautae cum adversā tempestate in alto jactarentur,

    id. Inv. 2, 31, 95:

    si segetibus tempestas nocuerit,

    id. N. D. 2, 66, 167:

    si tempestas a vertice silvis Incubuit,

    Verg. G. 2, 310:

    tempestas sine more furit,

    id. A. 5, 694.—In plur.:

    duo genera esse caelestis injuriae meminisse debemus: unum quod tempestates vocamus, in quibus grandines, procellae, ceteraque similia intelleguntur, etc.,

    Plin. 18, 28, 69, § 278:

    magnis commotis tempestatibus, fluvius ita magnus factus est, ut, etc.,

    Cic. Inv. 2, 31, 96; Plaut. Merc. 1, 2, 86:

    etiam summi gubernatores in magnis tempestatibus a vectoribus admoneri solent,

    Cic. Phil. 7, 9, 27:

    ut tempestates saepe certo aliquo caeli signo commoventur,

    id. Mur. 17, 36:

    procellae, tempestates,

    id. Off. 2, 6, 19; Varr. R. R. 3, 10, 3:

    autumni,

    Verg. G. 1, 311; Caes. B. G. 4, 34. —
    3.
    Personified: Tempestātes, the weather-goddesses, the weather: (Lucius Scipio) CEPIT. CORSICA. ALERIAQVE. VRBE. DEDET TEMPESTATIBVS AIDE MERITO, Inscrr. Scip. in Inscr. Orell. 552; Cic. N. D. 3, 20, 51; Hor. Epod. 10, 24; cf. in sing. Tempestas, Ov. F 6, 193. —
    B.
    Trop. (like our storm, tempest, =), commotion, disturbance; calamity, misfortune:

    qui in hac tempestate populi jactemur et fluctibus,

    Cic. Planc. 4, 11:

    comitiorum,

    id. Mur. 17, 36:

    video quanta tempestas invidiae nobis impendeat,

    id. Cat. 1, 9, 22:

    periculi tempestas,

    id. Sest. 47, 101:

    tempestas horribilis Gallici adventus,

    id. Rep. 2, 6, 11:

    quanta per Idaeos tempestas ierit campos,

    Verg. A. 7, 223:

    eā ipsā tempestate eversam esse rem publicam,

    Cic. Att. 10, 4, 5:

    tempestas popularis,

    id. Sest. 67, 140:

    vis illa fuit et ruina quaedam atque tempestas et quidvis potius quam judicium,

    id. Clu. 35, 96:

    communis Siculorum tempestas (i. e. Verres),

    id. Verr. 2, 2, 37, § 91:

    haud ignari quanta invidiae immineret tempestas,

    Liv. 3, 38, 6:

    (scurra) Pernicies et tempestates barathrumque macelli,

    Hor. Ep. 1, 15, 31:

    belli,

    Stat. Th. 3, 229; Sen. Agam. 63.—In plur.:

    in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari quam, etc.,

    Cic. Rep. 1, 1, 1:

    immoderatae tempestates,

    id. N. D. 1, 2, 4:

    navis rei publicae fluitans in alto tempestatibus,

    id. Sest. 20, 46; id. de Or. 1, 1, 2; id. Fam. 9, 6, 4; Hor. Ep. 2, 2, 85 al.—
    2.
    A storm, shower, i. e. a throng, multitude, etc.:

    querelarum,

    Cic. Pis. 36, 89:

    turbida telorum,

    Verg. A. 12, 284; Claud. in Ruf. 1, 102.

    Lewis & Short latin dictionary > tempestas

  • 66 Tempestates

    tempestas, ātis (collat. form tempe-stūs, ūtis; v. in the foll.; gen. plur. tempestatium, Vitr. 9, 6, 3), f. [tempus].
    I.
    A [p. 1850] portion, point, or space of time, a time, season, period, hôra (so mostly ante-class. and poet.; syn. tempus): SOL OCCASVS SVPREMA TEMPESTAS ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 17, 2, 10; cf.:

    in duodecim tabulis: SOLIS OCCASV DIEI SVPREMA TEMPESTAS ESTO: libri augurum pro tempestate tempestutem dicunt, supremum augurii tempus,

    Varr. L. L. 7, § 51 Müll. N. cr.: jam quā tempestate vivo certe sine ad me recipio, Lucil. ap. Non. 407, 31:

    eā tempestate flos poëtarum fuit,

    Plaut. Cas. prol. 18:

    verum tempestas quondam cum vixi fuit, Quom, etc.,

    id. Truc. 2, 4, 29:

    eādemque tempestate multis signis Lacedaemoniis calamitas denuntiabatur,

    Cic. Div. 1, 34, 75:

    quā tempestate juvencos egerat a stabulis,

    Prop. 4, 9, 1:

    non ego pro mundi regno magis anxius illā Tempestate fui, qua, etc.,

    Ov. M. 1, 183: tertia te Phthiae tempestas laeta locabit, the third day (a translation of the Homeric êmati ken tritatôi, Il. 9, 363), Cic. poët. Div. 1, 25, 52:

    quā tempestate Poenus in Italiam venit,

    Cic. de Or. 3, 38, 153; cf. id. Or. 49, 164:

    fuere item eā tempestate, qui crederent, etc.,

    Sall. C. 17, 7; Curt. 4, 2, 11; 6, 2, 15:

    illā tempestate,

    Liv. 27, 37, 13; Curt. 3, 1, 2:

    hac tempestate,

    Sall. J. 3, 1; 13, 7; Vell. 2, 78; Just. 19, 2, 3; 25, 2, 8: sic omnia nimia, cum vel in tempestate vel in agris vel in corporibus laetiora fuerunt, in contraria fere convertuntur (a transl. of the Platonic en hôrais te kai en phutois kai en sômasi), Cic. Rep. 1, 44, 68.— In plur.: quam te post multis tueor tempestatibus, Pac. ap. Non. 407, 33:

    cis paucas tempestates, augebis, etc.,

    Plaut. Most. 1, 1, 18:

    multis tempestatibus haud sane quisquam Romae virtute magnus fuit,

    Sall. C. 53, 5:

    Sulla sollertissimus omnium in paucis tempestatibus factus est,

    id. J. 96, 1:

    Evander, qui multis ante tempestatibus ea tenuerat loca,

    Liv. 1, 5, 2.—
    II.
    Time, with respect to its physical qualities, weather (the predom. and class. signif. of the word).
    A.
    Lit., of good as well as of bad weather: tum tonuit laevum bene tempestate serenā, Enn. ap. Cic. Div. 2, 39, 82 (Ann. v. 517 Vahl.; cf. infra, in plur.); Varr. ap. Non. 408, 5:

    liquida,

    Plaut. Most. 3, 2, 64; cf.:

    liquidissima caeli,

    Lucr. 4, 169:

    nactus idoneam ad navigandum tempestatem,

    Caes. B. G. 4, 23; cf. Cic. Q. Fr. 2, 2, 4:

    secunda,

    Tac. Agr. 38:

    fuit pridie Quinquatrus egregia tempestas,

    Cic. Att. 9, 13, 2:

    tempestatem praetermittere,

    id. Fam. 14, 4, 5:

    cum tempestas arridet,

    Lucr. 2, 32; cf. id. 5, 1395:

    unde haec tam clara repente Tempestas?

    Verg. A. 9, 20.—In plur.: tempestates serenae riserunt risu Jovis, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 1, 254 (Ann. v. 445 Vahl.):

    dum tempestates assunt,

    Lucr. 1, 178:

    et comites et tempestates et navem idoneam ut habeas, diligenter videbis,

    Cic. Fam. 16, 1, 2; Cels. 2, 1.—
    2.
    Esp., of bad or stormy weather, a storm, tempest (cf.:

    procella, hiemps): turbida tempestas heri fuit,

    Plaut. Rud. 4, 3, 3; so,

    turbida,

    Lucr. 6, 376; Caes. B. C. 2, 22:

    saeva,

    Plaut. Rud. 4, 2, 12; Lucr. 6, 458:

    perfrigida,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 86:

    turbulenta,

    id. ib. 2, 5, 10, §

    26: foeda,

    Liv. 2, 62; Verg. G. 1, 323:

    horrida,

    Hor. Epod. 13, 1:

    demissa ab Euro,

    id. C. 3, 17, 11:

    tempestas venit, Confringit tegulas imbricesque,

    Plaut. Most. 1, 2, 27:

    tanta tempestas cooritur, ut, etc.,

    Caes. B. C. 1, 48:

    tempestas naves adflixit,

    id. ib. 3, 27:

    vis tempestatis,

    Cic. Rep. 4, 8, 8:

    maximo imbri, tempestate, ventis, procellis, etc.,

    id. Phil. 5, 6, 15:

    nautae cum adversā tempestate in alto jactarentur,

    id. Inv. 2, 31, 95:

    si segetibus tempestas nocuerit,

    id. N. D. 2, 66, 167:

    si tempestas a vertice silvis Incubuit,

    Verg. G. 2, 310:

    tempestas sine more furit,

    id. A. 5, 694.—In plur.:

    duo genera esse caelestis injuriae meminisse debemus: unum quod tempestates vocamus, in quibus grandines, procellae, ceteraque similia intelleguntur, etc.,

    Plin. 18, 28, 69, § 278:

    magnis commotis tempestatibus, fluvius ita magnus factus est, ut, etc.,

    Cic. Inv. 2, 31, 96; Plaut. Merc. 1, 2, 86:

    etiam summi gubernatores in magnis tempestatibus a vectoribus admoneri solent,

    Cic. Phil. 7, 9, 27:

    ut tempestates saepe certo aliquo caeli signo commoventur,

    id. Mur. 17, 36:

    procellae, tempestates,

    id. Off. 2, 6, 19; Varr. R. R. 3, 10, 3:

    autumni,

    Verg. G. 1, 311; Caes. B. G. 4, 34. —
    3.
    Personified: Tempestātes, the weather-goddesses, the weather: (Lucius Scipio) CEPIT. CORSICA. ALERIAQVE. VRBE. DEDET TEMPESTATIBVS AIDE MERITO, Inscrr. Scip. in Inscr. Orell. 552; Cic. N. D. 3, 20, 51; Hor. Epod. 10, 24; cf. in sing. Tempestas, Ov. F 6, 193. —
    B.
    Trop. (like our storm, tempest, =), commotion, disturbance; calamity, misfortune:

    qui in hac tempestate populi jactemur et fluctibus,

    Cic. Planc. 4, 11:

    comitiorum,

    id. Mur. 17, 36:

    video quanta tempestas invidiae nobis impendeat,

    id. Cat. 1, 9, 22:

    periculi tempestas,

    id. Sest. 47, 101:

    tempestas horribilis Gallici adventus,

    id. Rep. 2, 6, 11:

    quanta per Idaeos tempestas ierit campos,

    Verg. A. 7, 223:

    eā ipsā tempestate eversam esse rem publicam,

    Cic. Att. 10, 4, 5:

    tempestas popularis,

    id. Sest. 67, 140:

    vis illa fuit et ruina quaedam atque tempestas et quidvis potius quam judicium,

    id. Clu. 35, 96:

    communis Siculorum tempestas (i. e. Verres),

    id. Verr. 2, 2, 37, § 91:

    haud ignari quanta invidiae immineret tempestas,

    Liv. 3, 38, 6:

    (scurra) Pernicies et tempestates barathrumque macelli,

    Hor. Ep. 1, 15, 31:

    belli,

    Stat. Th. 3, 229; Sen. Agam. 63.—In plur.:

    in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari quam, etc.,

    Cic. Rep. 1, 1, 1:

    immoderatae tempestates,

    id. N. D. 1, 2, 4:

    navis rei publicae fluitans in alto tempestatibus,

    id. Sest. 20, 46; id. de Or. 1, 1, 2; id. Fam. 9, 6, 4; Hor. Ep. 2, 2, 85 al.—
    2.
    A storm, shower, i. e. a throng, multitude, etc.:

    querelarum,

    Cic. Pis. 36, 89:

    turbida telorum,

    Verg. A. 12, 284; Claud. in Ruf. 1, 102.

    Lewis & Short latin dictionary > Tempestates

  • 67 tragoedia

    trăgoedĭa, ae, f., = tragôidia, a tragedy.
    I.
    Lit., Plaut. Am. prol. 54; 93; id. Curc. 5, 1, 1; Cic. Sen. 7, 22; id. Phil. 11, 6, 13; Quint. 1, 5, 52; 1, 8, 6.—
    II.
    Transf.
    A.
    Tragedy, the art of tragedy:

    paulum Musa Tragoediae Desit theatris,

    Hor. C. 2, 1, 9; Ov. Tr. 2, 381.—Personified:

    ingenti Tragoedia passu,

    Ov. Am. 3, 1, 11.—
    B.
    A lofty or elevated style:

    neque istis tragoediis tuis... perturbor,

    Cic. de Or. 1, 51, 219; so id. ib. 2, 55, 225.—
    C.
    A great commotion or disturbance; a spectacle:

    ejus Appiae nomen quantas tragoedias excitat!

    Cic. Mil. 7, 18:

    si tragoedias agamus in nugis,

    id. de Or. 2, 51, 205:

    in parvis litibus tragoedias movere,

    Quint. 6, 1, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > tragoedia

  • 68 tranquillum

    tranquillus, a. um. adj., quiet, calm, still, tranquil, opp. to motion or excitement (syn. serenus).
    I.
    Lit., chiefly of calmness of weather:

    ut mare, quod suā naturā tranquillum sit, ventorum vi agitari atque turbari,

    Cic. Clu. 49, 138:

    tranquillo mari gubernare,

    Liv. 24, 8, 12; 38, 10, 5; 28, 17. 12:

    leni ac tranquillo mari,

    Curt. 4, 2, 8:

    aequora,

    Val. Fl. 2, 609:

    aquae,

    Ov. P. 2, 7, 8:

    caelum,

    calm, tranquil, Plin. 2, 79, 81, § 192; cf.

    dies,

    id. 2, 45, 44, § 114:

    serenitas,

    Liv. 2, 62, 2:

    sic tranquillum mare dicitur, cum leviter movetur neque in unam partem inclinatur... scito illud non stare, sed succuti leviter et dici tranquillum, quia neque huc neque illo impetum faciat,

    Sen. Q. N. 5, 1, 1.—
    b.
    Subst.: tranquillum, i, n., a calm; a quiet sea:

    tranquillum est, Alcedonia sunt circum forum,

    Plaut. Cas. prol. 26; cf.:

    qui te ad scopulum e tranquillo auferat,

    Ter. Phorm. 4, 4, 8:

    in tranquillo tempestatem adversam optare dementis est,

    Cic. Off. 1, 24, 83:

    ita aut tranquillum aut procellae in vobis sunt,

    Liv. 28, 27, 11:

    tranquillo pervectus Chalcidem,

    on the calm, tranquil sea, Liv. 31, 23, 4:

    classicique milites tranquillo in altum evecti,

    id. 26, 51, 6:

    non tranquillo navigamus,

    id. 24, 8, 13 Weissenb. ad loc.; cf.:

    tranquillo, ut aiunt, quilibet gubernator est,

    Sen. Ep. 85, 30:

    alia tranquillo velut oscitatio,

    Plin. 9, 7, 6, § 18.— Plur.:

    testudines eminente dorso per tranquilla fluitantes,

    Plin. 9, 10, 12, § 35:

    immoti jacent tranquilla pelagi,

    Sen. Troad. 200.—
    B.
    Transf.:

    tranquilla et serena frons,

    calm, not disturbed, Cic. Tusc. 3, 15, 31:

    tranquillo serenoque vultu,

    Suet. Aug. 79. —
    II.
    Trop., calm, quiet, peaceful, placid, composed, untroubled, undisturbed, serene, tranquil (cf. quietus):

    efficiendum est, ut appetitus sint tranquilli atque omni perturbatione animi careant,

    Cic. Off. 1, 29, 102:

    tranquillum facere ex irato,

    Plaut. Cist. 3, 21; so (opp. irata) id. Poen. 1, 2, 145:

    locus,

    id. Ep. 3, 4, 8:

    ut liqueant omnia et tranquilla sint,

    id. Most. 2, 1, 70:

    tranquillam concinna viam,

    id. Stich. 2, 1, 13:

    placata, tranquilla, quieta, beata vita,

    Cic. Fin. 1, 21, 71; cf.:

    pacatae tranquillaeque civitates,

    id. de Or. 1, 8, 30:

    nihil quieti videre, nihil tranquilli,

    id. Fin. 1, 18, 38:

    tutae tranquillaeque res omnes,

    Sall. C. 16, 5; so,

    res,

    Liv. 38, 28, 1:

    tranquillo animo esse potest nemo,

    Cic. Sen. 20, 74; cf.:

    tranquillo pectore vultuque sereno,

    Lucr. 3, 294:

    senectus,

    Hor. S. 2, 1, 57:

    otia sine armis,

    Luc. 2, 266:

    pax,

    id. 1, 171.— Comp.:

    ita hanc canem faciam tibi oleo tranquilliorem,

    Plaut. Poen. 5, 4, 66:

    tranquilliorem plebem fecerunt,

    Liv. 2, 63, 3:

    esse tranquillior animo,

    Cic. Fam. 4, 5, 6.—Of an orator:

    in transferendis faciendisque verbis tranquillior (Isocrates),

    Cic. Or. 52, 176.— Sup.:

    illud meum turbulentissimum tempus profectionis tuo tranquillissimo praestat,

    Cic. Pis. 15, 33:

    cetera videntur esse tranquilla: tranquillissimus autem animus meus,

    id. Att. 7, 7, 4:

    tranquillissima res,

    Ter. And. 3, 5, 14:

    otium,

    Plin. Ep. 7, 25, 2.—
    b.
    Subst.: tranquillum, i, n., calmness, quiet, tranquillity, etc.:

    vitam... in tam tranquillo... locare,

    Lucr. 5, 12; cf.:

    esse in tranquillo,

    Ter. Eun. 5 (8), 9, 8:

    in urbe ex tranquillo nec opinata moles discordiarum... exorta est,

    Liv. 4, 43, 3:

    seditionem in tranquillum conferre,

    Plaut. Am. 1, 2, 16:

    republicā in tranquillum redactā,

    Liv. 3, 40, 11.— Plur.:

    tranquilla tuens nec fronte timendus,

    Val. Fl. 1, 38.—Hence, adv., in two forms.
    1.
    tranquillē, calmly, quietly, tranquilly:

    inclamare,

    Plaut. Cist. 1, 1, 112:

    tranquille placideque,

    Cic. Tusc. 3, 11, 25:

    dicere, with leniter, definite, etc.,

    id. Or. 28, 99.— Comp.:

    tranquillius manere,

    Sen. Ep. 71, 15.— Sup.:

    tranquillissime senuit,

    Suet. Aug. 2 med.
    2.
    tranquillō, quietly, without disturbance (very rare):

    nec cetera modo tribuni tranquillo peregere,

    Liv. 3, 14, 6; cf. supra, I. b.—
    B.
    Transf., tranquillizing, bringing peaceful news:

    tranquillae tuae quidem litterae,

    Cic. Att. 14, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > tranquillum

  • 69 tranquillus

    tranquillus, a. um. adj., quiet, calm, still, tranquil, opp. to motion or excitement (syn. serenus).
    I.
    Lit., chiefly of calmness of weather:

    ut mare, quod suā naturā tranquillum sit, ventorum vi agitari atque turbari,

    Cic. Clu. 49, 138:

    tranquillo mari gubernare,

    Liv. 24, 8, 12; 38, 10, 5; 28, 17. 12:

    leni ac tranquillo mari,

    Curt. 4, 2, 8:

    aequora,

    Val. Fl. 2, 609:

    aquae,

    Ov. P. 2, 7, 8:

    caelum,

    calm, tranquil, Plin. 2, 79, 81, § 192; cf.

    dies,

    id. 2, 45, 44, § 114:

    serenitas,

    Liv. 2, 62, 2:

    sic tranquillum mare dicitur, cum leviter movetur neque in unam partem inclinatur... scito illud non stare, sed succuti leviter et dici tranquillum, quia neque huc neque illo impetum faciat,

    Sen. Q. N. 5, 1, 1.—
    b.
    Subst.: tranquillum, i, n., a calm; a quiet sea:

    tranquillum est, Alcedonia sunt circum forum,

    Plaut. Cas. prol. 26; cf.:

    qui te ad scopulum e tranquillo auferat,

    Ter. Phorm. 4, 4, 8:

    in tranquillo tempestatem adversam optare dementis est,

    Cic. Off. 1, 24, 83:

    ita aut tranquillum aut procellae in vobis sunt,

    Liv. 28, 27, 11:

    tranquillo pervectus Chalcidem,

    on the calm, tranquil sea, Liv. 31, 23, 4:

    classicique milites tranquillo in altum evecti,

    id. 26, 51, 6:

    non tranquillo navigamus,

    id. 24, 8, 13 Weissenb. ad loc.; cf.:

    tranquillo, ut aiunt, quilibet gubernator est,

    Sen. Ep. 85, 30:

    alia tranquillo velut oscitatio,

    Plin. 9, 7, 6, § 18.— Plur.:

    testudines eminente dorso per tranquilla fluitantes,

    Plin. 9, 10, 12, § 35:

    immoti jacent tranquilla pelagi,

    Sen. Troad. 200.—
    B.
    Transf.:

    tranquilla et serena frons,

    calm, not disturbed, Cic. Tusc. 3, 15, 31:

    tranquillo serenoque vultu,

    Suet. Aug. 79. —
    II.
    Trop., calm, quiet, peaceful, placid, composed, untroubled, undisturbed, serene, tranquil (cf. quietus):

    efficiendum est, ut appetitus sint tranquilli atque omni perturbatione animi careant,

    Cic. Off. 1, 29, 102:

    tranquillum facere ex irato,

    Plaut. Cist. 3, 21; so (opp. irata) id. Poen. 1, 2, 145:

    locus,

    id. Ep. 3, 4, 8:

    ut liqueant omnia et tranquilla sint,

    id. Most. 2, 1, 70:

    tranquillam concinna viam,

    id. Stich. 2, 1, 13:

    placata, tranquilla, quieta, beata vita,

    Cic. Fin. 1, 21, 71; cf.:

    pacatae tranquillaeque civitates,

    id. de Or. 1, 8, 30:

    nihil quieti videre, nihil tranquilli,

    id. Fin. 1, 18, 38:

    tutae tranquillaeque res omnes,

    Sall. C. 16, 5; so,

    res,

    Liv. 38, 28, 1:

    tranquillo animo esse potest nemo,

    Cic. Sen. 20, 74; cf.:

    tranquillo pectore vultuque sereno,

    Lucr. 3, 294:

    senectus,

    Hor. S. 2, 1, 57:

    otia sine armis,

    Luc. 2, 266:

    pax,

    id. 1, 171.— Comp.:

    ita hanc canem faciam tibi oleo tranquilliorem,

    Plaut. Poen. 5, 4, 66:

    tranquilliorem plebem fecerunt,

    Liv. 2, 63, 3:

    esse tranquillior animo,

    Cic. Fam. 4, 5, 6.—Of an orator:

    in transferendis faciendisque verbis tranquillior (Isocrates),

    Cic. Or. 52, 176.— Sup.:

    illud meum turbulentissimum tempus profectionis tuo tranquillissimo praestat,

    Cic. Pis. 15, 33:

    cetera videntur esse tranquilla: tranquillissimus autem animus meus,

    id. Att. 7, 7, 4:

    tranquillissima res,

    Ter. And. 3, 5, 14:

    otium,

    Plin. Ep. 7, 25, 2.—
    b.
    Subst.: tranquillum, i, n., calmness, quiet, tranquillity, etc.:

    vitam... in tam tranquillo... locare,

    Lucr. 5, 12; cf.:

    esse in tranquillo,

    Ter. Eun. 5 (8), 9, 8:

    in urbe ex tranquillo nec opinata moles discordiarum... exorta est,

    Liv. 4, 43, 3:

    seditionem in tranquillum conferre,

    Plaut. Am. 1, 2, 16:

    republicā in tranquillum redactā,

    Liv. 3, 40, 11.— Plur.:

    tranquilla tuens nec fronte timendus,

    Val. Fl. 1, 38.—Hence, adv., in two forms.
    1.
    tranquillē, calmly, quietly, tranquilly:

    inclamare,

    Plaut. Cist. 1, 1, 112:

    tranquille placideque,

    Cic. Tusc. 3, 11, 25:

    dicere, with leniter, definite, etc.,

    id. Or. 28, 99.— Comp.:

    tranquillius manere,

    Sen. Ep. 71, 15.— Sup.:

    tranquillissime senuit,

    Suet. Aug. 2 med.
    2.
    tranquillō, quietly, without disturbance (very rare):

    nec cetera modo tribuni tranquillo peregere,

    Liv. 3, 14, 6; cf. supra, I. b.—
    B.
    Transf., tranquillizing, bringing peaceful news:

    tranquillae tuae quidem litterae,

    Cic. Att. 14, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > tranquillus

  • 70 turbamentum

    turbāmentum, i, n. [turbo], a means of disturbance (very rare):

    turbamenta reipublicae,

    Sall. Or. Lepid. 11:

    turbamenta vulgi,

    Tac. H. 1, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > turbamentum

  • 71 turbatio

    turbātĭo, ōnis, f. [1. turbo], confusion, disorder, disturbance (perh. not ante-Aug.; cf.:

    conturbatio, perturbatio): turbam multitudinis hominum esse turbationem et coetum, rixam etiam duorum,

    Dig. 48, 8, 4 (v. turba init.):

    rerum,

    Liv. 24, 28, 1:

    reipublicae,

    Flor. 4, 6, 2:

    coloris et vultūs,

    Gell. 19, 1, 6:

    non sine magnā turbatione,

    App. M. 11, p. 271, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > turbatio

  • 72 turbor

    turbor, ōris, m. [1. turbo], restlessness, unquietness, disturbance, tumult (late Lat.), Cael. Aur. Acut. 1, 15, n. 149; 2, 1 med.

    Lewis & Short latin dictionary > turbor

См. также в других словарях:

  • Disturbance — may refer to: Disturbance (album), a 2001 album by Concord Dawn Disturbance (ecology), a temporary change in average environmental conditions that causes a pronounced change in an ecosystem Disturbance (film), a 2011 upcoming British horror film… …   Wikipedia

  • disturbance — dis·tur·bance n: an interruption of peace or order; specif: an interruption of the quiet enjoyment of one s property Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996. disturbance …   Law dictionary

  • Disturbance — Dis*turb ance, n. [OF. destorbance.] 1. An interruption of a state of peace or quiet; derangement of the regular course of things; disquiet; disorder; as, a disturbance of religious exercises; a disturbance of the galvanic current. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • disturbance — late 13c., mental distress, from O.Fr. destorbance (12c., O.N.Fr. distorbance), from destourber, from L. disturbare (see DISTURB (Cf. disturb)). Meaning public disturbance is c.1300; that of destruction of peace or unity is late 14c …   Etymology dictionary

  • disturbance — [n] commotion; upset agitation, annoyance, big scene*, big stink*, bother, brawl, brouhaha, clamor, confusion, convulsion, derangement, disarrangement, disorder, disruption, distraction, eruption, explosion, ferment, fisticuffs, flap, fracas,… …   New thesaurus

  • disturbance — ► NOUN 1) the action of disturbing or the process of being disturbed. 2) a breakdown of peaceful behaviour; a riot …   English terms dictionary

  • disturbance — [di stʉr′bəns] n. [ME < OFr distourbance] 1. a) a disturbing or being disturbed b) any departure from normal 2. anything that disturbs 3. the state of being worried, troubled, or anxious 4. commotion; disorder …   English World dictionary

  • disturbance — noun 1 actions that upset the normal state of sb/sth ADJECTIVE ▪ great, major, serious ▪ minimal, minimum, minor, slight ▪ environmental …   Collocations dictionary

  • disturbance — [[t]dɪstɜ͟ː(r)bəns[/t]] disturbances 1) N COUNT A disturbance is an incident in which people behave violently in public. During the disturbance which followed, three Englishmen were hurt. ...the worst of last September s disturbances. 2) N… …   English dictionary

  • disturbance — dis|turb|ance [dıˈstə:bəns US ə:r ] n 1.) [U and C] formal a situation in which people behave violently in public ▪ There were disturbances in the crowd as fans left the stadium. create/cause a disturbance ▪ army training on controlling civil… …   Dictionary of contemporary English

  • disturbance */*/ — UK [dɪˈstɜː(r)bəns] / US [dɪˈstɜrbəns] noun Word forms disturbance : singular disturbance plural disturbances 1) [countable] an occasion on which people behave in a noisy or violent way in a public place There were serious disturbances in the… …   English dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»