-
1 dextra
I (и dextera), ae f. [ dexter ]1) (sc. manus) правая рука, десницаdextram dare alicui V — протянуть кому-л. правую руку ( в знак дружбы)dextras jungere V — подать друг другу руки (т. е. установить дружеские отношения между собой)dextras mittere Nep, T (ferre Just) — дать друг другу словоdata d. V — данная рука, т. е. клятва, честное словоd. fidesque V — добросовестность, верность клятвеdextram alicui tendere (porrigere) C — протянуть кому-л. руку помощи2) (sc. pars) сторонаdextra Danuvio (dat.) Eutr — правее Дуная3) pl. бойцы, боевые отряды ( pugnae avĭdae dextrae Sil)4) борьбаcivilis d. Lcn — гражданская войнаII dextra, ōrum n. v. l. = dextera II III dextrā adv.справа, направо L, Su etc. -
2 dextra
правая рука, imbecillitate dextrae validius sinistra uti (1. 12 § 3 D. 21, 1);dextra et sinistra - adire (1. 11 § 1 D. 8, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dextra
-
3 dextra
adv.справа -
4 dextera
(dextra), ae (ae) fправая рука, десница -
5 dextera
I ae f. v. l. = dextra I II dextera (dextra), ōrum n.находящееся направо, правое ( transmutare dextera laevis Lcr) -
6 acies
aciēs, ēī (арх. иногда ī и ē) f. [ acer II ]1) остриё ( falcis V); кончик ( linguae Amm); лезвие ( securis C)2) проницательность, острота ( oculorum Cs); зрение, зоркость ( incolumis H)a. animi (mentis) C — проницательность ума3) взгляд, взор ( aciem in omnes partes dimittere O)4) зрачок, глаз5) блеск, свет ( stellarum V)6) внимание, мысль ( aciem intendere C)7) боевой порядок, строй (aciem instruere, constituere C, Cs)a. prima Cs — авангардa. dextra L — правый флангa. triplex Cs — трёхколонный строй8) ряд (dentium Amm; columnarum CTh)9) войско, армияnulla a. tantum vicit Man — ни одно войско не одержало столько побед10) сражение ( Cannensis L)in acie L и per aciem cecidisse T — пасть в сражении11) поле сражения ( ex acie abducere C)12) словесное состязание, диспут ( stare in acie et summis de rebus decernere Q) -
7 ala
āla, ae f.1)а) крылоalas explicare M (expandere PM) — раскрыть крыльяб) перен. край паруса ( velorum pandere alas V)2) плечо, у животных передняя лопатка PM etc.; бот. влагалище, пазуха ( alae foliorum PM)3) подмышки ( sub alā portare H)4) пазуха5) боковая пристройка или колоннада Vtr6) крыло, фланг (dextra, sinistra L); фланговое прикрытие легиона ( вначале — отряд римск. конницы в 300 чел., впоследствии — отряд внеиталийских союзников в 500—1000 чел. — a. Numidarum L)7) конный отряд V, Sil -
8 baculum
ī n. и baculus, ī m.1) палка, посохpastor baculo innixus O — пастух, опёршийся на посох2) трость или жезл ( augur dextra manu baculum tenens L) -
9 constans
I 1. cōnstāns, antispart. praes. к consto2. adj.1) вязкий, плотный, малоподвижный ( mellis natura Lcr)2) постоянный, неизменный, равномерный (constantissimus motus lunae C; cursūs certi et constantes C)3) незыблемый, нерушимый, прочный ( pax L)4) одинаковый, согласный ( rumores C)5) единогласный ( fama C)memoria hujus anni parum c. est L — данные об этом годе довольно разноречивы6) стойкий, устойчивый, решительный, твёрдый, непоколебимый ( fides H); неподвижный, невозмутимый ( constanti vultu potionem veneni accipere VM); верный ( amicus C)inimicus c. Nep — упорный враг7) последовательный ( oratio C)aetas c. C, Su — зрелый (уравновешенный) возрастII Cōnstāns, antis m.Констант, младший сын императора Константина, в 337 г. н. э. получил в удел Иллирик, Италию и Африку, а после смерти его брата Константина (340 г. н. э.) завладел всем Западом; убит в 350 г. н. э. Amm, Eutr -
10 dextella
ae f. [demin. к dextra ]как бы правая рука, нечто вроде правой руки (Quintus filius est Antonii d. C) -
11 dexter
tra, trum (или tera, terum) [compar. dexterior, ius, superl. dextimus]1) правый (oculus Nep; cornu Cs; ripa PM)equus dexterior Su — подручная («заводная») лошадь2) ловкий, умелый, искусный (d. in omne genus O); удобныйrebus d. modus V — целесообразный образ действий3)а) спасительный, благотворный, милостивый (Apollo O; numen Q)dexter adi! (обращение к Геркулесу) V — прийди благосклонно на помощь!б) благоприятный, счастливый (sidera V; omen VF). — см. тж. dextera и dextra -
12 dextralis
dextrālis, is f. [ dextra I \]топорик Is -
13 expedio
ex-pedio, īvī (iī),ītum, īre [ pes ]1)а) распутывать ( nodum C); высвобождать ( gressum Ap)e. se — выпутаться (ex laqueis C; turbā, v. l. ex turbā Ter)e. se crimine Ter — оправдаться в обвиненииб) развязывать (restim Ap; aliquem illigatum H)2)а) освобождать, избавлять (aliquem ex servitute Pl; aliquem aliquā re или ab, de и ex aliquā re C etc.); помогать, вызволятьe. errantem nemori O — вывести заблудившегося из чащиб) поставить на ноги, вылечить ( aegrōtum CC); благополучно провести ( aliquem per acuta belli H)3) налаживать, обеспечивать ( rem frumentariam Cs); достигать, одерживать ( victoriam Cs)4) вынимать, доставать (Cerĕrem— sc. panem — canistris V); приготовлять (virgas C; arma Cs, V, T; pecunias Su)5) снаряжать, оснащать (naves Cs, T; classem bAl); приводить в боевой порядок ( legiones Cs); подготовлять ( agrum sationibus faciendis Col)6) приводить в порядок, улаживать ( negotia C)e. sarcinulam Pt — уложить свои вещиe. nomina sua C — оплатить свои долгиe. salutem C — обеспечить безопасность, спасти жизньse e. — приготовиться ( ad pugnam L)7) бросать, метать (discum, jaculum H)9) приводить в исполнение, осуществлять ( consilia sua T)10) ликвидировать, сбывать, продавать (musti annonam Col; scruta Pt)11) (тж. verbo e. Ter) излагать, сообщать, рассказывать (aliquid и de aliquā re Pl, Ter, V etc.; originem alicujus rei T; alicujus rei causam V, T)12) содействовать, благоприятствовать13) impers. expĕdit полезно, выгодно ( si ita expedit C) -
14 fatifer
fātifer, fera, ferum [ fatum + fero ]смертоносный, смертельный, губительный (ensis V, O; ferrum O; dextra Sil) -
15 frons
I frōns, frondis f. часто в pl.листва, листья, зелень (nudi, sine fronde, campi O)II frōns, frontis f. (у Pl тж. m.)1) лоб, челоcontrahere C (adducere, astringere Sen) frontem — морщить лоб, хмуритьсяremittere PJ (exporgĕre Ter, explicare H) frontem — развеселитьсяf. occipitio prior est погов. C — лоб впереди затылка, т. е. работа должна совершаться на глазах у хозяина, а не за глазаf. proterva H, тж. f. libertasque J — развязность или наглость, дерзостьsalvā fronte J — бесстыдно, без зазрения совести2) выражение лица, лицо (fronte occultare sententiam C; f. laeta V, sollicĭta H, serēna C, tristis Tib)verissimā fronte aliquid dicere C — высказать что-л. с полной откровенностью3) передняя, лицевая сторона, фронт, фасад (f. aedium VP; castrorum Cs)4) внешняя сторона, край (f. anuli Lcr, tabernae Ctl, voluminis Sen)5) ширина6) внешность, наружность, видin frontem T etc. — по виду, до-видимому(ex) primā fronte Q — с виду, на первый взглядferre aliquid fronte et vultu bellissime C — с невозмутимым видом переносить что-л. -
16 fulmineus
a, um [ fulmen ]1) производимый молнией, грозовой (ignis Lcr, O)ictus f. H — удар молнии2) поражающий как молния, молниеносный, всеистребляющий, губительный, убийственный (ensis V; dextra VF)3) сверкающий как молния, ослепительный, яркий ( jubar Pt) -
17 gero
gessī, gestum, ere1)а) нести, таскать (onus Vr; saxa in muros L); носить (arma V; vestem Lcr; clavam dextrā manu Nep; barbam, crines V, O)partum (utĕrum) g. PM — быть беременнойб) перен. иметь (cornua fronte O; animum muliebrem Enn; similitudĭnem alicujus C)2) носить в себе, питать, чувствовать (inimicitias C; odium in aliquem L)aliter atque animo gerebat Sl — не так, как чувствовал, т. е. скрывая свои подлинные чувства3) представлять, изображать, играть роль (g. persōnam alicujus C)prae se g. — выказывать, обнаруживать ( quandam utilitatem C)4) приносить, производить на свет, порождать (terra gerit fructūs Vr; insula — sc. Sicilia — gessit Empedoclem Lcr)se g. — вести (держать) себя, поступать (honeste, moderate C etc.)se medium g. L — соблюдать нейтралитетse g. pro aliquo C, Dig и g. aliquem Just, PJ, Cld, SenT, Ap — разыгрывать из себя (выдавать себя за) кого-то, играть чью-то роль6) совершать ( res magnas Nep)res gestae (или gesta, ōrum n.) C, L, Nep etc. — (бранные) подвиги, боевые действия, военные делаres pace belloque gestae L — дела как мирные, так и военные7) командовать, начальствовать ( eo cornu Nep); сражатьсяgladio commĭnus rem g. Cs — сражаться на мечах в рукопашном бою8) выполнять, ведать, занимать пост (g. munus, consulātum, magistratum, praetūram C, L etc.); управлять, руководить (g. rem publicam C; comitia C)male re gestā Cs — вследствие дурного руководства или неудачиquadragesĭmum sextum aetatis annum g. Su — иметь 46-й год от родуmorem g. alicui C — быть уступчивым в отношении кого-л. (действовать в угоду кому-л.) -
18 Haemonius
a, um [ Haemonia ] поэт.1) фессалийскийH. juvĕnis O — IasonH. puer и heros O — AchillesH. arcus O — Sagittarius ( созвездие)2) ахиллесов (equi O; dextra St)3) волшебный, чудодейственный ( artes O)4) фракийский ( Boreas Sil) -
19 increpito
āvī, ātum, āre [intens. к increpo ]1) взывать, кричать, ободрять криком (i. alicui V)2) бранить (alicui ob aliquid Prp или aliquem V etc.); попрекать, упрекать ( alicui ignaviam VM); обвинять ( aliquem alicujus rei Sil)3) ударять ( aliquid dextrā St) -
20 indefessus
in-dēfessus, a, umне знающий усталости, неутомимый (dextra V; i. agendo O; remigia Ap)
См. также в других словарях:
DEXTRA — fidei symbolum: Certe in toto pene orbe ἐθος ἐπὶ πίςτει καὶ ςυνθήκαις βεβαίαις τὰς δεξιὰς διδόναι ἀλλήλοις, Schol. in Aristoph. Nub. Inprimus apud Persas, quibus omni iuramento fides dextrâ data fuit Sanctior. Diod. l. 16. Quos imitatus Alexander … Hofmann J. Lexicon universale
dextră — déxtră adj. f., pl. déxtre Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic DÉXTRĂ I. adj. (despre o cochilie univalvă) răsucit de la stânga spre dreapta. II. s. f. (herald.) partea dreaptă a unui blazon, a unui scut. (< fr. dextre … Dicționar Român
dextra — see COLICA DEXTRA … Medical dictionary
dextra — DÉXTRA s.f. (Herald.) Partea dreaptă a unui blazon, a unui scut. [< fr. dextre, cf. lat. dextra – dreaptă]. Trimis de LauraGellner, 04.07.2008. Sursa: DN … Dicționar Român
dextra — |eis| s. f. Mão direita. = DESTRA ≠ CANHOTA, SESTRA, SINISTRA ‣ Etimologia: latim dextra, ae, mãe direita … Dicionário da Língua Portuguesa
Dextra — (lat.), die Rechte (Hand); daher Dextral, zur Rechten, rechts; Dextration, das Umdrehen von der Rechten zur Linken … Pierer's Universal-Lexikon
dextra — dešinioji statusas T sritis embriologija atitikmenys: lot. dextra ryšiai: platesnis terminas – poraktinė arterija … Medicininės histologijos ir embriologijos vardynas
dextra — dešinysis statusas T sritis embriologija atitikmenys: lot. dextra ryšiai: platesnis terminas – spiralinis … Medicininės histologijos ir embriologijos vardynas
Dextra Quotskuyva — (born September 7, 1928) is a Native American potter and artist. She is the great granddaughter of the Tewa potter Nampeyo (1860–1942) of Hano who revived Sikyátki style pottery on Hopi First Mesa. She was born to Rachel and Emerson Namingha in… … Wikipedia
Dextra Bank & Trust Company Limited v Bank of Jamaica — [2002] UKPC 50 is a recent and important case in unjust enrichment in the Privy Council. Facts Dextra drew a cheque for $2,999,000 from its bankers to lend to the Bank of Jamaica. Its agents told Dextra the money was for a loan. The Bank of… … Wikipedia
Dextra Manufacturing — Type Société anonyme Industry Manufacturing and distribution of construction products Headquarters Bangkok, Thailand Key people Jean Marie Pithon (CEO), Hervé Lemoine (Managing Director) … Wikipedia