-
1 czasem
adv( czasami) sometimes; (pot: może) by any chance* * *adv.1. (= niekiedy) sometimes, from time to time, occasionally.2. (w pytaniach = przypadkiem) by any chance; nie masz czasem trochę kawy? do you by any chance have some coffee?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czasem
-
2 czar|y-mar|y
Ⅰ plt (G czarów-marów) pot., iron. hocus-pocus U; mumbo-jumbo U pot.- nie wierzę w te czary-mary I don’t believe in all that mumbo-jumboⅡ inter. (formułka) abracadabra!, hey presto!- wydaje ci się, że powiesz: „czary-mary” i wszystko będzie dobrze you think you can just say ‘hey presto’, and everything will be all right- czas płynie time passes a. goes by- kawał czasu pot. a long time- proces rozłożony w czasie a process continuing over time- trwonić/marnować czas na coś to waste time on sth- spędzać czas na czymś to spend time on sth- czas mijał im na rozmowach o życiu they whiled away the time talking about life2. sgt (moment, pora) the time- czas odjazdu/przyjazdu arrival/departure time- spojrzał na słońce, żeby określić czas he looked at the sun to determine the time- określić przybliżony czas wybuchu to determine the approximate time of the explosion- od czasu skończenia studiów after graduating- rok minął od czasu ich ostatniego spotkania a year had/has passed since their last meeting- co jakiś czas once in a while- od czasu do czasu from time to time, every now and then, occasionally- od tego czasu since then a. that time- do tego czasu nie dowiedzieliśmy się…/nie dowiemy się…/nie wiedzieli we still don’t know even now a. still haven’t learnt…/we won’t know a. find out before then/up to that time they didn’t know3. sgt (odpowiedni moment) time- czas żniw/zbiorów harvest time- nadszedł czas, żeby stąd wyjechać the time has come to leave this place- o czasie on time a. schedule- koncert rozpoczął się o czasie the concert began a. started on time- przyszliśmy po czasie/przed czasem we arrived late/ahead of time- do czasu (ostrzeżenie) you’ll/they’ll find out a. see (one day)!- póki czas while there’s still time4. sgt (odcinek czasu) time, duration- po jakimś czasie after some time- w tym czasie at that time- od dłuższego czasu for a long time- przez cały czas all the time- w czasie during- w czasie wakacji/podróży during a holiday/trip a. journey- ona będzie pod ścisłą obserwacją na czas leczenia she will be under close observation for the duration of the treatment- na czas remontu możesz zamieszkać u mnie you can stay with me while the building work is being carried out5. sgt (ilość czasu) time- mieć czas na coś/dla kogoś to have time for sth/sb- nie mieć czasu na coś/dla kogoś to have no time for sth/sb- mieć mało czasu to be pressed for time- mieć dużo czasu to have lots of time a. time on one’s hands- dawać a. dać komuś trzy dni/dwie godziny czasu na coś to give sb three days/two hours to do sth- przygotowania zajęły mi mnóstwo czasu the preparations took up a lot of my time- zabrakło nam czasu we ran out of time- panie pośle, pański czas się skończył Sir, your time’s up6. Sport (wynik) time- uzyskał najlepszy czas he had the best time- jaki masz czas na 100 metrów? what’s your time for the 100 metres?7. Sport (przerwa w grze) timeout- trener poprosił o czas the coach asked for a timeout8. sgt Astrol., Geog. time- czas letni summer time GB, daylight-saving time US- czas zimowy standard time- czas miejscowy local time9. Jęz. tense- czas przeszły/przyszły/teraźniejszy/zaprzeszły past/future/present/pluperfect a. past perfect tenseⅡ praed. (pora) nie czas na żarty this is no time for joking around- czas spać it’s bedtime, it’s time to go to sleep- czas, żeby poważnie pomyśleć o przyszłości it’s time to do some serious thinking about the future- taksówka czeka, czas na dworzec the taxi’s waiting, it’s time to go to the station- czas na mnie/nas it’s time for me/us to go- najwyższy czas, żebyś się ożenił/żebyśmy poszli do domu it’s high a. about time you got married/we went homeⅢ czasy plt (okres) times, days- ciężkie czasy hard times- od niepamiętnych czasów since time immemorial a. time out of mind- to były czasy! those were the days- w czasach minionych in days gone by- w dzisiejszych czasach nowadays, in this day and age- w ostatnich czasach a. ostatnimi czasy lately- z czasów czegoś dating back to sth- dziennik/broń z czasów wojny a diary/weapons dating back to the war- za czyichś czasów in sb’s time a. day- za dawnych czasów in days of old- za wszystkie czasy as if there was no tomorrow- pamiętać lepsze czasy przen. to have seen better days- wyprzedzić swoje czasy to be ahead of one’s timeⅣ czasami adv. (nieraz, niekiedy) sometimes, on and off Ⅴ czasem adv. 1. (nieraz, niekiedy) sometimes, now and then 2. (przypadkiem) by any chance- czy nie masz czasem zapalniczki? do you have a lighter by any chance?, do you happen to have a lighter?- nie zgub czasem tych pieniędzy mind a. be careful you don’t lose that money- □ czas gwiazdowy Astron. sidereal time- czas ochronnyMyślis. closed season- czas strefowy Astron. zone time- czas uniwersalny Astron. universal time, Greenwich Mean Time, G.M.T.- średni czas słoneczny Astron. mean (solar) time- nie róbmy tego na czas, zróbmy to dobrze let’s not rush it, let’s just do it well- swego a. swojego czasu once, in one’s time a. day- swego czasu był to ruchliwy port in its time a. day it was a (very) busy port- w swoim czasie (niegdyś) once, in one’s time a. day; (w odpowiednim momencie) in due time a. course- w swoim czasie był przystojnym mężczyzną he was a handsome man in his day- dowiesz się wszystkiego w swoim czasie you’ll learn everything in due course a. when the time comes- onego czasu przest., książk. in the olden days książk.- wszech czasów all-time- aktor/serial wszech czasów an all-time favourite actor/series- gest był nie na czasie the gesture was ill-timed a. untimely- kapelusze są teraz na czasie hats are in right now pot.- narkomania to temat na czasie drug addiction is a very topical issue- wyścig z czasem a race against time a. against the clock- czas to pieniądz przysł. time is money- szkoda czasu i atłasu przysł. it’s a waste of time and money, it’s not worth the troubleThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czar|y-mar|y
-
3 przed
praep. 1. (w przestrzeni) (naprzeciw) in front of (czymś sth); (nie dochodząc) before (czymś sth)- siedzieć przed lustrem/telewizorem to sit in front of a mirror/the TV- usiądź przede mną sit in front of me- zatrzymać się przed domem to stop before a. in front of a house- uklęknąć przed kimś to kneel before a. in front of sb- skłonić się przed kimś to bow to sb- iść/patrzeć przed siebie to walk/look straight ahead- skręć w lewo przed rondem turn left before the roundabout- samochód podjechał przed kaplicę the car drove up to the chapel- wyszedł przed bramę he came out in front of the gate; (w tym samym kierunku) szła z rękami wyciągniętymi przed siebie she walked with her arms stretched out in front of her- pchała przed sobą wózek (spacerowy) she was pushing a pushchair (along)2. (w kolejności) before- na liście moje nazwisko jest przed twoim my name is before yours on the list- była przed nami w kolejce she was in front of us (in the queue)- nie wpychaj się przed nas don’t push in in front of us- sprawy publiczne stawiał przed innymi he put public affairs before everything else- Rosjanie wysunęli się przed Holendrów the Russians moved ahead of the Dutch3. (wcześniej niż) before- przed śniadaniem/świtem/wojną before breakfast/daybreak/the war- przed południem in the morning- V wiek przed naszą erą the fifth century before Christ a. BC- przyszła przed dwunastą she came before twelve- zdążył wrócić przed zamknięciem bramy he was back before the gate was closed- kilka osób mówiło na ten temat przede mną several people spoke about it before me- nie możesz podjąć tych pieniędzy przed upływem trzech miesięcy you can’t withdraw the money until a period of three months has elapsed- najgorsze jest jeszcze przed nami the worst is yet a. still to come a. still before us- przed czasem ahead of time a. schedule- samolot przyleciał przed czasem the plane arrived ahead of schedule4. (jakiś czas temu) before, earlier- przed godziną/miesiącem/dwoma laty an hour/a month/two years before a. earlier a. ago- przed laty years before a. earlier a. ago- przed chwilą widziałam to na stole I saw it on the table a moment ago5. (obrona) against, from- ochrona przed zimnem/słońcem protection against (the) cold/against sunlight- schronienie przed deszczem shelter from a. against the rain- strach przed kimś/czymś fear of sb/sth- schować się przed słońcem/deszczem to shelter from the sun/rain- ukryć coś przed kimś to hide sth from sb- opędzać się przed komarami to beat off mosquitoes6. (wobec) popisywać się przed gośćmi to show off in front of guests- wystąpić przed pełną salą to appear in front of a. before a full house- pochylić głowę przed kimś to bow to sb- wyżalać się przed kimś to pour out one’s troubles a. one’s heart to sb- niczego przede mną nie ukryjesz you can’t hide anything from me- został postawiony przed Trybunałem Stanu he was brought before the State Tribunal- przed sądem odbywa się sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity case is in progress in court* * *1. prep +instr1) ( miejsce) in front of2) ( czas) beforeprzed obiadem/wojną — before dinner/the war
3) ( w obronie przed)przed chorobą/zimnem — against disease/cold
uciekać/chronić się przed czymś — to flee/shelter from sth
4) ( wobec)2. prep +acc( kierunek)* * *prep.1. + Ins. ( miejsce) in front of, outside; przed kimś/czymś in front of sb/sth; spotkamy się przed bankiem I'll meet you outside the bank; stał przed domem he stood in front of the house; karetka jechała przed nami ambulance was going in front of us; ogródek przed domem front garden; prosto przed siebie straight ahead; stawić się przed (sądem, komisją itp.) appear before l. in front of.2. ( moment) before, ahead of; przed południem before midday, in the morning, a.m., ante meridiem; przed końcem miesiąca by the end of the month; przed zapadnięciem zmroku before (it gets) dark; przed świętami before holidays; przed chwilą a while l. moment ago; przed czasem ahead of time, in good time; ( o porodzie) preterm; samolot przyleciał przed czasem plane arrived ahead of schedule; krótko przed shortly before; przed czterdziestką ( o wieku) on the right side of forty l. the hill, approaching forty; przed oczyma duszy in one's mind's eye.3. ( okres) ago, before; przed trzema godzinami three hours ago; przed dwoma miesiącami two months ago; przed laty years ago; przed upływem tygodnia before the week is over; na długo przed czymś long before; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in sth; przed Chrystusem before Christ, B.C., before the Christian l. Common Era.4. ( obrona) against, from; uciekał przed policją he was fleeing from the police; bronił się przed ciosami napastnika he defended himself from his rival's blows; chronić kogoś przed czymś protect sb against sth, keep sb from sth; schronienie przed deszczem shelter from the rain; strach przed czymś fear of sth.5. ( ocena) to, before; popisywał się przed dziewczyną he showed off to impress the girl; wyżaliła się przed przyjaciółką she complained to her (girl)friend; nic przede mną nie ukrywasz? you're not hiding anything from me, are you?6. (= kolejność) before, above, previous to; przybiegł na metę przed faworytami he came to the finish line before the favorites, he finished before the favorites; dała jej pierwszeństwo przed innymi he gave her priority over the others; przede wszystkim first of all, first and foremost, above all; daleko przed kimś way ahead of sb; mam to jeszcze przed sobą ( w przyszłości) it's still ahead of me.7. (= szacunek) to, before; chylić głowę przed autorytetem bow one's head to l. before sb; chylić czoła przed kimś take one's hat off to sb; być odpowiedzialnym przed kimś be responsible to sb; przed Bogiem before God.8. + Acc. (= kierunek) before; wyjść przed dom go out; ciężarówka wysunęła się przede mnie truck passed me; patrzyć przed siebie look straight ahead; iść przed siebie walk straight on; roztoczył się przed nami piękny widok beautiful view opened before us; iść/jechać przed kimś go/drive before l. ahead of sb; być dopuszczonym przed czyjeś oblicze be admitted to sb's presence; przed obliczem in the presence; zanieść prośbę przed majestat króla present a request to the king.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przed
-
4 czas
dobre/złe/dawne czasy — good/bad/old times
w swoim czasie — in due time lub course
od czasu czas — +gen since (the time of)
w czasie czas — +gen during
od czasu do czasu — from time to time, (every) now and then
* * *miIns.pl. - ami; in idiomatic expressions -y1. (wymiar fizyczny, przemijanie) time; czas mija time passes l. goes by; czas płynie time flows; upływ czasu the flow of time; w czasie i przestrzeni in time and space; wehikuł l. maszyna czasu time machine; zegar pokazuje/odmierza czas a clock shows/measures time.2. (= odcinek czasu) period, time, hours; czas pracy working hours; czas wolny leisure time; przez cały czas all the time; przez ten czas during that time l. period; przez pewien czas for a time; po pewnym czasie after a time; ile mamy czasu? how much time do we have?3. przen. i w utartych zwrotach czas goi l. leczy rany time heals wounds; czas nas goni l. nagli we're pressed for time; czas pokaże only time will tell; czas pracuje dla mnie l. na moją korzyść I have time on my side; czas to pieniądz time is money; grać na czas play for time; ja mam czas I can wait; mamy dość czasu we have enough time (on our hands); nadrabiać stracony czas make up for lost time; nie ma czasu na... there's no time for...; nie tracić/nie marnować czasu lose/waste no time; spędzać czas spend one's time ( na czymś on sth) ( na robieniu czegoś doing sth); strata czasu waste of time; szkoda (czyjegoś) czasu it's a waste of (sb's) time; szmat czasu a long time; tracić l. marnotrawić czas waste one's time; wyścig z czasem race against time; wytrzymać próbę czasu stand the test of time; zabijać czas kill time; zyskać na czasie gain time.4. zw. pl. (= epoka, okres) times, period, days, years; czasy starożytne/prehistoryczne ancient/prehistoric times; ciężkie/trudne czasy hard/difficult times; dawnymi czasy lit. in olden days l. times; in days of yore; ostatnimi czasy lit. recently; po wszystkie czasy l. po wieczne czasy l. po wsze czasy forever (and a day); swego czasu once (upon a time); w czasach królowej Elżbiety in Queen Elizabeth's time; in Elizabethan times; w naszych l. obecnych czasach in our times, nowadays; w owym czasie at that time; za moich czasów in my time; bawić się za wszystkie czasy have the time of one's life; iść z duchem czasu move l. keep up with the times; jego czas się skończył his time is over.5. na czasie pot. fashionable, trendy, in.6. (= właściwa pora) (the right) time ( na coś for sth); jest czas na... there's time for...; nie czas na żarty it isn't the right time for joking; najwyższy czas high time; od czasu do czasu from time to time; do czasu only so long; uciekaj, póki czas run away while the going's good; zdążyć na czas be in time ( na coś for sth) ( żeby coś zrobić to do sth); przed czasem ahead of time; o czasie on time; po czasie behind time; w swoim czasie l. w stosownym czasie in due time; czas na mnie l. komu w drogę, temu czas I'd better go; time to go; it's (high) time I were on my way; nadszedł czas zapłaty the day of reckoning has come; rychło w czas iron. just in time.7. fiz., astron. (= system rachuby czasu) time; czas letni/zimowy summer/winter time; czas lokalny local time; czas słoneczny astron. solar time; czas strefowy zone time; czas Greenwich Greenwich mean time, GMT; czas uniwersalny universal time, UT; czas uniwersalny skoordynowany universal time coordinated, UTC; geologiczna skala czasu geol. geological time scale.8. gram. tense; czas teraźniejszy the present (tense); czas przeszły the past (tense), the preterite; czas przyszły the future (tense); czas zaprzeszły the past participle (tense).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czas
-
5 licz|yć
impf Ⅰ vt 1. (rachować) to count- liczyć na kalkulatorze to add up with a. on a calculator- liczyła przychody na kalkulatorze she added up the takings on a calculator- liczyć (coś) na palcach to count (sth) on one’s fingers- liczyć w pamięci to count in one’s head, to do mental arithmetic ⇒ policzyć2. (dodawać) to count [pieniądze, uczniów, kalorie]- liczyć obecnych to count the people a. those present, to do a headcount- liczyć głosy/wpływy to count (up) the votes/the takings ⇒ policzyć3. (mierzyć) to calculate, to work out [czas, odległość] (w czymś in sth)- zużycie benzyny liczone w milach z galona/litrach na 100 km petrol consumption computed in miles per gallon/litres per 100 kilometres- już liczę godziny do jego przyjścia I’m already counting the hours until he comes, I’m already counting the hours till his arrival- liczył czas, jaki pozostał do wyborów he was counting down to the elections ⇒ obliczyć4. (wliczać) to count- licząc od jutra counting from tomorrow- nie licząc not counting, not including- było nas dwadzieścia osób, nie licząc dzieci there were twenty of us, not counting the children5. Sport to count out [boksera] ⇒ wyliczyć Ⅱ vi 1. (wymieniać liczby w kolejności) to count- liczyć od tyłu to count backwards, to count down in reverse order- liczyć od 1 do 10 to count from 1 to 10- mój syn umie liczyć do stu my son can count (up) to a hundred- on nie umie jeszcze liczyć he can’t a. hasn’t learnt to count yet- liczyć na głos to count out loud ⇒ policzyć2. (składać się) to have- dom liczy sześć pięter the house has six storeys a. is six storeys high- miasto liczy sześć tysięcy mieszkańców the city has six thousand inhabitants- budynek liczy sobie ponad sto lat the building is over a hundred years old- grupa liczyła 20 osób there were twenty people in the group- akta sprawy liczyły 240 tomów the case documentation amounted to 240 volumes3. (żądać zapłaty) to charge- liczył 30 złotych za godzinę/za kilogram he charged 30 zlotys an hour/for a a. per kilogram- liczą sobie dużo za usługi they charge high prices a. a lot for their services ⇒ policzyć4. (spodziewać się) to count- liczyć na kogoś/na coś to count a. rely a. depend on sb/sth- liczyć na szczęście to count on one’s luck- liczył, że wkrótce wróci do zdrowia he was hoping to get well soon- liczę, że nie będzie padać I’m counting on it not raining- nie liczyłem, że przyjdzie I wasn’t counting on him coming, I didn’t reckon he would come- liczyć na czyjeś wsparcie to count on sb’s support- czy mogę liczyć na twoją pomoc/dyskrecję? can I count on your help/discretion?, can I count on you to help me/to be discreet?- możesz liczyć na serdeczne przyjęcie you can be sure of a warm welcome- możesz na mnie liczyć you can rely a. count on me- nie można na niego liczyć he can’t be relied on, you can’t count on him- nie liczyłbym na to I wouldn’t count a. bank on it- mogę liczyć tylko na siebie I can only rely on myselfⅢ liczyć się 1. (być liczonym) to count, to be counted- liczyć się podwójnie to count double- urlop liczy mi się od środy my leave runs from Wednesday- okres bez pracy nie liczy ci się do emerytury periods of unemployment won’t count towards your pension2. (mieć znaczenie) to matter- liczące się firmy major companies- nasza drużyna liczyła się na mistrzostwach świata our team was a force to be reckoned with in the world championships- ten błąd się nie liczy this mistake doesn’t count a. matter- liczy się jakość quality is what counts- liczy się każda minuta every minute counts- liczy się to, że pamiętałeś o moich urodzinach what matters a. counts is that you’ve remembered my birthday- liczą się czyny, nie słowa it’s not words but deeds that count3. (brać pod uwagę) to take into account- musisz liczyć się z tym, że będzie padać you have to take into account that it may rain- nie liczyć się z czyimś zdaniem to ignore sb’s opinion- nie liczyć się z innymi to show no consideration for others, to be inconsiderate towards others■ lekko licząc at a conservative estimate- z grubsza licząc at a rough estimate, roughly speaking- liczyć (się) na setki, miliony to run into hundreds, millions- ofiary można liczyć na tysiące the casualties run into thousands- liczba palących w tym kraju liczy się już na miliony the number of smokers in this country already runs into millions- liczyć się z (każdym) groszem a. z pieniędzmi to count a. watch every penny- nigdy nie liczył się z pieniędzmi he’s never been one to worry about money, he’s always been careless with money- liczyć się z czasem to make every second count- liczyć się ze słowami to keep a civil tongue- licz się ze słowami! watch your tongue!, mind what you’re saying!- liczyć sobie dziesięć lat to be ten years of age a. old- liczyła sobie nie więcej niż dwadzieścia lat she was no more than twenty (years old)- liczyć sobie pół metra (wysokości/wzrostu/długości) to be half a metre high/tall/long- ryba liczyła sobie ze 20 centymetrów the fish was about 20 cm long a. in length- liczyć sobie 10 kg to weigh 10 kilogramsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > licz|yć
-
6 bywa|ć
impf Ⅰ vi 1. (w jakimś miejscu) to be- bywać na koncertach/zebraniach to go to concerts/meetings- bywał w teatrze/kinie raz w miesiącu he was at the theatre/cinema once a month, he went to the theatre/cinema once a month- bywał na wykładach pięć razy w roku he attended lectures five times a year- niechętnie bywała w domu she didn’t like staying at home- często bywać w jakiejś restauracji/klubie to frequent a. patronize a. haunt a restaurant/club- puby, w których bywają żołnierze pubs frequented a. patronized by soldiers- on rzadko tu bywa he’s not here often, he doesn’t come here often2. (w jakimś stanie, położeniu) to be- bywać czasem w dobrym/złym humorze to be sometimes a. occasionally in a good/bad mood- rzadko bywali tego samego zdania they were rarely of the same view a. opinion3. (utrzymywać kontakty towarzyskie) to go out- bywać u kogoś to visit sb, to call on sb- ona często u nas bywa she often calls on us, she often comes to see us- ostatnio dużo bywaliśmy recently we’ve been going out quite often- bywać w świecie a. między ludźmi to lead an active social life4. (zdarzać się) to be- bywają i tacy jak on niezaradni there are other people as inept as he is- ranki bywają chłodne the mornings are sometimes cold- bywa, że… it sometimes happens that…- bywało, że całą noc nie spałem sometimes I didn’t a. there were times when I didn’t sleep the whole night- codziennie grali w pokera, bywało – do rana they played poker every night, sometimes until the morning- trudno, bywa i tak too bad, that’s the way it goes (sometimes)- „bardzo się wczoraj upiłem” – „bywa!” ‘I got really drunk yesterday’ – ‘it happens (to the best of us)!’- jak to czasem/zawsze bywa as sometimes/always happensⅡ v aux. to be- często bywać smutnym to be often sad- bywało gwarno/wesoło sometimes it used to be noisy/jolly- bywało czasem tak gorąco, że… sometimes it was a. it used to be so hot that…- bywało gorzej! we’ve seen worse- roślina ta używana bywała w medycynie ludowej this plant was once used in folk medicineⅢ bywaj!, bywajcie! inter. 1. (pożegnanie) goodbye!; farewell! książk.- bywaj zdrów!/bywajcie zdrowi! take care! look after yourself/yourselves!2. (powitanie) welcome!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bywa|ć
-
7 bez2
Ⅰ praep. 1. (wyrażające brak) without- bez kogoś/czegoś without sb/sth- beze mnie without me- poszedł bez niej he went without her- rozmowa odbyła się bez świadków the conversation took place without witnesses- koszula bez kieszeni a shirt without pockets- sukienka bez rękawów/pleców a sleeveless/backless dress- pantofle bez pięt slingback shoes- bez wysiłku without (any) effort, effortlessly- bez końca endlessly- bez przerwy non-stop- bez smaku tasteless- bez żadnej pomocy without any help, unaided- zupełnie bez pieniędzy without any money at all- mięso bez kości boned meat- piwo bez alkoholu alcohol-free beer, non-alcoholic beer- sok bez cukru sugar-free juice- pijesz kawę z cukrem czy bez? do you take your coffee with sugar or without?- niebo bez najmniejszej chmurki a completely cloudless sky- dzień bez papierosa a non-smoking day, a cigarette-free day- dzień bez samochodu a car-free day- panna bez posagu a girl without a dowry- wszystko odbyło się bez zakłóceń/opóźnień everything went without any mishaps/delays- włóczyli się bez celu they wandered around a. about aimlessly- pracowała bez wynagrodzenia she worked without pay- pozostali bez środków do życia they were left with no means of subsistence- i bez tego mam niewiele czasu I don’t have much time as it is- „co u ciebie?” – „bez zmian” ‘how are things with you?’ – ‘same as ever’- obchodzić a. obywać się bez kogoś/czegoś to (make) do a. manage without sb/sth- obejdę się bez twojej pomocy I’ll manage without your help- zabójstwo nie może ujść bez kary murder cannot go unpunished a. be left unpunished- bez atu Gry no trumps- dwa bez atu two no trumps2. (wyrażające zaniechanie) without- wejść bez pukania to enter without knocking- odejść bez pożegnania to leave without saying goodbye- wziąć coś bez pytania to take something without asking a. permission- zniosła rozstanie bez płaczu she bore the separation a. parting without tears3. (wyrażające pomniejszenie, pozbawienie) less, minus- trzy miesiące bez dwóch dni three months less two days- 300 bez 26 300 less a. minus 26- wrócił do domu bez dwóch zębów z przodu he came back home minus two front teeth pot.- (być) bez dwóch/trzech (w grze w brydża) (to be) two/three down4. (w wyrażeniach wykrzyknikowych) spokojnie, bez paniki! don’t panic!, keep calm!- tylko bez wygłupów! pot. no messing (around) though! pot.- bez dyskusji! no arguing!- bez obaw! definitely!; no problem a. sweat pot.- bez przesady! don’t exaggerate!Ⅱ nie bez not without- nie bez talentu/powodu not without talent/reason- nie bez strachu not without fear- on sam jest nie bez winy he’s not without blame himself- nie bez znaczenia jest fakt, że… it is not without significance that…- nie bez tego, żeby czasem czegoś nie spsocił it’s not that he never did any mischiefⅢ bez- w wyrazach złożonych bezbiałkowy protein-free- bezczasowy timelessThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bez2
-
8 st|ać1
impf (stoję, stoisz) vi 1. (być w pozycji pionowej) [osoba] to stand- stać na palcach to stand on tiptoe- stać na rękach to stand on one’s hands- stać na głowie to stand on one’s head- stać okrakiem nad czymś to straddle sth- stać na baczność to stand at attention- robić coś stojąc to do sth standing up- ledwie stał na nogach ze zmęczenia he was so tired that he could hardly stand- nie może stać o własnych siłach he’s too weak to stand up on his own2. (trwać bez ruchu) to stand- stać w miejscu [osoba] to stand still- stoimy w miejscu a. projekt stoi w miejscu we’re not making headway a. any progress- stój spokojnie! stand still!- nie stój tak, zrób coś don’t just stand there, do something!- stać w korku to be stuck in a traffic jam- pociąg stoi na stacji the train is standing at the station- winda stoi między piętrami the lift is stuck between floors- statek stoi na kotwicy the ship is lying at anchor- stój! a. stać! (komenda wojskowa) halt!; (do uciekającego przestępcy) freeze!- stójcie, nie tak szybko (idźcie wolniej) slow down!; (zastanówcie się jeszcze) hold on, not so fast!- powietrze stoi the air is still3. (być umiejscowionym, być obecnym) [osoba, przedmiot] to stand- stać w szeregu to stand in a row- przy oknie stał jakiś mężczyzna some man or other was standing at the window- nie stójcie na deszczu don’t stand in the rain- szafa stojąca w kącie pokoju a wardrobe standing in the corner of the room- na półce stały książki there were some books on the shelf- sok stoi w dzbanku the juice is in the jug- dom stoi na wzgórzu the house stands on a hill- stać na solidnych fundamentach [budynek, związek, firma] to have solid foundations- stojące rzędami samochody cars standing in rows- gdzie stoisz? (samochodem) where have you parked?- stać przed/za czymś [przymiotnik, przecinek] to precede/follow sth, to go before/go after sth- na ulicy stoi woda the streets are flooded with water- stać wysoko na niebie [księżyc, słońce] to be high in the sky- stać komuś w pamięci przen. to stand out in sb’s memory- w oczach stoi mi jej postać przen. I can see her in my mind’s eye4. (wykonywać czynność, pełnić funkcję) stać na warcie to be on guard- stać przy kuchni to stand over a stove- stać na czele partii to be the leader of a party- stać na bramce to be in goal- stać przy maszynie to operate a machine- stać za ladą to stand behind the counter- stać po mięso/chleb pot. to queue GB a. line up US for meat/bread5. (znajdować się w położeniu, być w stanie) stać na skraju przepaści przen. to be on the edge of disaster- stać u progu kariery to be on the threshold of a career- stać wysoko w hierarchii to be high up in the pecking order- stać wysoko w sondażach to be riding high in the polls- stać na równi z kimś to be on an equal footing with sb- stać wyżej od kogoś na szczeblach władzy to be above sb in the ranks of power- stać ponad prawem to be above the law- stać za czymś przen. (być sprawcą) to be behind sth- kto za tym wszystkim stoi? who’s behind all this?- stać przy kimś przen. (wspierać) to stand by sb- stać nad kimś przen. (pilnować) to stand over sb- stać nad kimś, jak kat nad dobrą duszą to stand over sb like a prison guard- stać po czyjejś stronie (popierać) to be on sb’s side- stać z boku to stand to one side- stać ponad podziałami to be above petty divisions- stać w ogniu [budynek, miasto] to be in flames- stać otworem [brama, drzwi] to stand open- dom stoi pusty the house stands empty- dobrze stać finansowo [osoba, przedsiębiorstwo] to be doing well- dobrze/kiepsko stoję z matematyki pot. my maths marks are good/poor- jak stoimy z czasem? pot. how are we (doing) for time?- stać na wysokim/niskim poziomie [mecz, zawody] to be of high quality- stać wysoko/nisko [kultura, przemysł] to be well/poorly developed- nasze akcje nisko/wysoko stoją our shares are doing well/badly- jak stoją dolary? pot. what’s the exchange rate for the dollar?- jak sprawy stoją? what’s the situation?- stać na stanowisku, że… to be of the opinion that…- stać przed problemem/wyzwaniem/dylematem to be faced with a problem/challenge/dilemma- stać wobec groźby czegoś to face the threat of sth- stać w obliczu konieczności zrobienia czegoś to be confronted with the necessity of doing sth- stać w sprzeczności z czymś to be at odds with sth- stać w sprzeczności ze zdrowym rozsądkiem to go against common sense- nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy… there’s no reason why we/you shouldn’t…- chcę wiedzieć, na czym stoję pot. I want to know where I stand6. (nie zmarnieć) [roślina] to last- róże mogą stać i miesiąc roses can last a month cut7. (być w pionie, sterczeć do góry) to stand- stojące uszy psa a dog’s pricked-up ears- stojąca lampa a standard lamp- wieszak stojący a coat stand8. (nie działać) [fabryka] (z powodu strajku) to be on strike; (wstrzymać produkcję) to not work- mój zegarek stoi my watch has stopped- produkcja stoi the production is on hold- cały kraj stoi the entire country is on strike9. pot. (być napisanym) to say- tam stoi napisane, że… it says there that…- w dokumencie stoi, że… it says in the document that…10. książk. (opierać się) stać na czymś to be based on sth- nasza gospodarka stoi na węglu our economy is based on coal mining- Polska rolnictwem stoi the Polish economy is based on agriculture11. przest. (dbać) stać o coś to be after sth- ja nie stoję o pieniądze I’m not after money12. przest. (mieszkać, stacjonować) stać gdzieś na kwaterze to be quartered somewhere- stać gdzieś obozem [armia, wódz] to encamp somewhere- we wsi stało wojsko soldiers were stationed in the village13. przest. (wystarczyć) nie stało mu sił he ran out of strength- nie stało mu talentu he didn’t have enough talent■ umowa stoi! it’s a deal- wybiegł, jak stał he stormed out without stopping to thinkThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > st|ać1
-
9 tyl|e
pron. 1. (taka wielkość) (z policzalnymi) this a. that many; (z niepoliczalnymi) this a. that much; (aż tak wiele) (z policzalnymi) so many; (z niepoliczalnymi) so much; (w zdaniach porównawczych) (z policzalnymi) as many; (z niepoliczalnymi) as much- tyle (ryżu) powinno wystarczyć that much (rice) should be enough- „daj mi dziesięć kopert” – „tylu nie mam” ‘give me ten envelopes’ – ‘I don’t have that many’- (ona) mieszka w Krakowie, tyle wiem she lives in Cracow, that’s all a. that much I know- wiem tylko tyle, że… I only know that…- zgłosiło się tylu ochotników, że… so many volunteers applied that…- tyle razy go prosiłam I’ve asked him so many times- tyle gadała, że ochrypła she talked so much she went hoarse- jest jeszcze tyle do zrobienia there’s so much (still) to do- nie miała tyle siły, żeby podnieść walizkę she didn’t have enough strength a. the strength to lift the case- przynieś tyle krzeseł, żeby wszyscy mogli usiąść bring enough chairs for everybody to be able to sit down- tyle lat się nie widzieliśmy we haven’t seen each other for so many years- tyle wysiłku na próżno all that effort for nothing- tyle na dziś that’s all for today- tyle o autorze, a teraz… so much for the author, and now…- tyle na razie ze studia that’s all for now from the studio- zaproś tylu kolegów, ilu chcesz invite as many friends as you wish- dałem jej tyle pieniędzy, ile miałem I gave her what money I had- dwa/pięć razy tyle (z policzalnymi) twice/five times as many; (z niepoliczalnymi) twice/five times as much- mam dwa razy tyle lat, co on I’m twice as old as he is- zatrudniamy tyle samo robotników, co rok temu we employ the same number of workers as a year ago- mają tyle samo lat they are the same age- na tyle ważny/dokładny important/precise enough- był na tyle sprytny, że nikomu o tym nie powiedział he was clever enough not to tell anyone about it- jest na tyle skrupulatny, że nikt nie musi po nim sprawdzać wyników he’s so accurate that no one has to check the results after him- potrzebna nam sala na tyle duża, żeby pomieścić 100 osób we need a room big enough to hold a hundred people- na tyle, na ile jest to możliwe in so far as (it is) possible- na tyle, na ile potrafię as much a. far as I can- o tyle in so far as, inasmuch as- był o tyle odpowiedzialny, że nie powstrzymał ich he was responsible to the extent that a. inasmuch as he didn’t stop them2. (stosunkowo mało) tyle zrozumiał z tej rozmowy, że kogoś szukają the only thing a. all he understood from the conversation was that they were looking for someone 3. (użycie spójnikowe) w potocznym rozumieniu to słowo znaczy tyle, co „oportunista” in colloquial terms the word means the same as ‘opportunist’- nie tyle…, ile a. co not so much… as…- tu chodzi nie tyle o ilość, ile o jakość it’s not so much a matter of quantity as of quality- był nie tyle śpiący, co znudzony he wasn’t so much sleepy as bored- tyle że a. tyle tylko, że… only, except that- to dobry film, tyle że bardzo długi it’s a good film, except that it’s very long- wyglądają identycznie, tyle tylko że jeden ma szramę na policzku they look exactly the same, except that one has a scar on his cheek■ tyle co nic next to nothing- zarobił tyle co nic he earned next to nothing- tyle mojego, co wyskoczę czasem do kina the only fun I have is going to the cinema now and then- i tyle and that’s that- musisz to zrobić i tyle you have to do it and that’s that- i tyle ich widziano and they were gone- o tyle o ile so-so- „znasz ją dobrze?” – „o tyle o ile” ‘do you know her well?’ – ‘not really’The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tyl|e
-
10 no
pot. Ⅰ inter. 1. (w odpowiedzi) (jako twierdzenie) yeah! pot., yep! pot., yup! US pot.; (jako pytanie) yeah? pot.- „spotkałem ją wczoraj” – „no i?” ‘I saw her yesterday’ – ‘and?’2. (ponaglenie) come on!- no, rusz się! come on, move! pot.3. (nawiązujące) well- no, muszę już iść well, I’ve got to go- no nie! (wyraz zaskoczenia) I don’t believe it!- to chyba najlepsze rozwiązanie, no nie? I guess that’s the best solution, isn’t it?- no wiecie państwo, tego się nie spodziewałem well, well, I didn’t expect that (I must say)- no, no (wyrażające ostrzeżenie) now, now; (wyrażające podziw, zdziwienie) well, well; (wyrażające uspokojenie) now, now; there now- no, no, tylko bez wygłupów now, now, I don’t want any nonsense- niezłe autko, no, no well, well, that’s some car- no, no, tylko mi nie płacz now, now a. there now, don’t cry a. stop crying4. (wyrażające wahanie) well- no, może to i prawda, ale… well, maybe that’s true, but…- było ich, no, może pięćdziesięciu there were, well, maybe fifty of themⅡ part. podejdź no tu! get over here! pot.- porozmawiał no byś z nią! why don’t you talk to her?- zgub no te pieniądze! just try losing this money, that’s all pot.- niech no się ojciec dowie! just wait till your father hears about it!- idziecie już? no to do widzenia are you going? so long a. bye, then pot.- no wreszcie! about time (too)! pot.- no co jest? what’s wrong a. the matter?- no to co? so what? pot., what of it? pot.- no a ty? what about you?- „wyrzucą cię z pracy” – „no to wyrzucą” ‘they’ll kick you out’ – ‘so they’ll kick me out’ pot.- muszę czasem odpocząć, no nie? I need a rest from time to time, don’t I?* * *partno, no! — ( zdziwienie) well, well!; ( uspokajająco) there, now!
* * *noparticle1. pot. ( w trybie rozkazującym) o.k., alright; no już! come on!; no dalej! go on!2. pot. (= tak) o.k., yeah, sure; Chcesz jeść? – No. Do you want something to eat? – Sure.3. pot. ( zastępuje pytanie) what; Wiesz co się stało? – No? You know what happened? – What?4. pot. ( wtrącenie wewnątrz wypowiedzi) well; no nie? right?, o.k.?, yeah?; no to co? so what?; no to do jutra o.k., see you tomorrow; no dobrze, pojedziemy o.k. l. alright, we'll go; no wiesz, jak mogłeś? jeez, how could you?int.1. ( wyraża pogróżkę) now; no, no, tylko nie tak ostro now, now, not so hard.2. (wyraża podziw, zdumienie) well; no, no, niezły z niego numer! well, well, isn't he something; no proszę! there you go!; no pewnie! you bet!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > no
-
11 ra|da
f 1. (porada) advice U- prosić kogoś o radę to ask sb’s advice- zasięgać rady u kogoś to seek a. get advice from sb- usłuchać czyjejś rady a. pójść za czyjąś radą to take a. follow sb’s advice- zrobić coś za czyjąś radą to do sth on sb’s advice- to była dobra/mądra rada it was good/sound advice- dam ci (jedną) radę… I’ll give you a piece of advice a. a word of advice…- posłuchaj mojej rady take a tip from me, take my tip2. (zgromadzenie) council- wybierać/rozwiązywać radę to elect/dissolve a council- wezwali nas wczoraj na radę we were summoned to a council meeting yesterday- □ Polska Rada Kościołów Polish Council of Churches- Rada Bezpieczeństwa ONZ UN Security Council- rada gminy district council- rada komisarzy ludowych Hist. Council of People’s Commissars- rada królewska Hist. royal council- rada miejska city a. town council- Rada Ministrów Council of Ministers- rada nadzorcza board of trustees- rada parafialna parish council- rada pedagogiczna Szkol. staff meeting- rada starszych Hist. council of elders- rada wojenna council of war, war council- Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej Hist. Council for Mutual Economic Assistance (Comecon)- rada zakładowa works committee- Światowa Rada Kościołów World Council of Churches■ dać radę (coś zrobić) to manage (to do sth), to cope (with sth)- mam tyle obowiązków, że czasem już nie daję rady I have so many responsibilities that sometimes I just can’t cope any more- w życiu każdy musi sobie dawać radę sam everyone must cope with life as best they can- nie daje sobie rady z nauką w szkole s/he’s not doing well at school- dać/dawać sobie radę to get by a. along, to cope, to manage- czy da sobie radę z trudnościami? will s/he manage?- nie dam rady, to za ciężkie I can’t (manage), it’s too heavy- jedyna rada, to… the only thing to do is to…- jedyna rada to czekać, co będzie dalej the only thing to do is to wait and see- nie martw się, i na to znajdzie się rada don’t worry, we’ll think of something- w tej sytuacji jest tylko jedna rada… there’s only one way to remedy the situation…- nie ma innej rady there’s no other way- rada w radę postanowili powiedzieć jej o wypadku after a. on careful consideration they decided to tell her about the accident- trudna rada a. nie ma rady there’s nothing to be done- nie ma rady, musimy się z tym pogodzić there’s nothing to be done, we have to live with it- na upór nie ma rady there’s none so deaf as those who won’t hearThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ra|da
-
12 że
z, ze Ⅰ praep. 1. (przed określeniami miejsca) from (czegoś sth); (o pomieszczeniu, pojemniku) from, out of (czegoś sth); (o powierzchni) off (czegoś sth)- z Polski/ze Szkocji from Poland/Scotland- pamiątka z Japonii a souvenir from Japan- św. Franciszek z Asyżu St Francis of Assisi- jechać z Berlina do Warszawy to go from Berlin to Warsaw- wyszedł z domu o trzeciej he left home at three- wyjął pieniądze z portfela he took some money out of his wallet- zjechał na sankach z górki he went down the hill on a sledge- gwóźdź wystający z deski a nail sticking out of a plank- zdjął obraz ze ściany he took the picture off the wall- sprzątnęła brudne naczynia ze stołu she cleared the dirty dishes off the table- podniósł coś z podłogi he picked something up off the floor- zsiadł z konia he got off the horse2. (określający kierunek, stronę) from (czegoś sth)- hałasy dochodzące z góry noises coming from upstairs- widok z wieży kościoła the view from the church tower- z każdej strony a. ze wszystkich stron from all sides, from every side- z lewej/prawej strony (znajdować się) on a. to the left/right; (zbliżać się) from the left/right- z mojej lewej/prawej strony (tuż obok) by my left/right side; (nieco dalej) to my left/right- z tamtej strony brzeg jest bagnisty on the other side the shore is marshy- z przodu/tyłu at the front/back3. (określający źródło, pochodzenie) from (czegoś sth)- informacje pochodzące z dziennika telewizyjnego information from the TV News- dane z rocznika statystycznego data from a statistical yearbook- wiadomość z pewnej gazety information from a certain newspaper- znał jej adres z książki telefonicznej he knew her address from the telephone directory- wiem o tym z doświadczenia I know it from experience- z badań rynkowych wynika, że… from market research it emerges that…- dyrektor z wyboru/nominacji an elected/a nominated director- towary z importu imported goods- odrzuty z eksportu export rejects- znalazł sobie pracę z ogłoszenia he found a job through an ad4. (z określeniami czasu) from, of (czegoś sth)- zamek z XV wieku a castle (dating) from the 15th century- fotografie z lat szkolnych photographs from one’s school days- jego list z 12 maja his letter of 12 May- to jest rachunek za telefon z ubiegłego miesiąca this is the phone bill for a. from last month- z rana in the morning- z samego rana first thing in the morning5. (wskazuje na podstawę, wzór) from (czegoś sth)- rysunek z natury a drawing from nature- odpis z oryginału a duplicate of the original- wyrecytować coś z pamięci to recite sth from memory- przepisał dane z tablicy he copied down the data from the board6. (wskazuje na surowiec) of, from (czegoś sth)- z drzewa/ze stali of a. from wood/steel- zasmażka z mąki i wywaru a roux of a. from flour and stock- z czego to jest zrobione? what is it made of a. from?- wiązanka z czerwonych róż a bunch of red roses- sok z wiśni/malin cherry/raspberry juice- sałatka z pomidorów/selera a tomato/celery salad- dom wybudowany z cegieł a brick-built house7. (wskazuje na zbiór) of (kogoś/czegoś sb/sth)- któryś z nich/nas one of them/us- jeden z uczniów one of the pupils- żaden z nauczycieli none of the teachers- najstarszy/najmłodszy z nich the oldest/youngest of them- czy któryś z was go zna? do any of you know him?- czy coś z tego rozumiesz? do you understand any of that?8. (wskazuje na przyczynę stanu) out of, from (czegoś sth)- z radości/ze strachu out of joy/fear- z konieczności (out) of necessity- zemdleć z wyczerpania to faint from exhaustion- umrzeć z głodu die of starvation- wyszła za mąż z miłości she married for love a. out of love- udusił się z braku powietrza he suffocated through lack of air9 (wskazuje na stan początkowy) from (kogoś/czegoś sb/sth)- z nasion/pąków from seeds/buds- wyrosła z niej śliczna dziewczyna she grew into a very pretty girl- z majora awansował na pułkownika he was promoted from major to colonel- inflacja spadła z 10 do 8 procent inflation went down from 10 to 8 per cent- z niewinnej sprzeczki zrobiła się wielka awantura an innocent tiff turned into a big row pot.10 (wskazuje na cechę) znany/słynny z czegoś well-known/famous for sth- miasto słynie z zabytkowych budowli the town is famous for its historic buildings- z oczu jest podobna do matki her eyes are like her mother’s- ze sposobu bycia przypominał ojca he resembled his father in manner11 (wskazuje na natężenie) z całego serca with all one’s heart- ze wszystkich sił with all one’s might- z całą dokładnością with the utmost accuracy- podkreślić z całą mocą to emphasize most strongly- z grubsza roughly- z lekka lightly- z rzadka rarely, seldom- z uwagą attentively- z wysiłkiem with (an) effort12 (wskazuje na element całości) with (kimś/czymś sb/sth)- kawa z mlekiem coffee with milk- dom z ogrodem a house with a garden- dziewczyna z niebieskimi oczami a girl with blue eyes- matka z dzieckiem na ręku a mother carrying a. with a baby in her arms- samolot ze stu osobami na pokładzie a plane with a hundred people on board- chleb z masłem bread and butter- mieszkanie z umeblowaniem a furnished flat- sklep z używaną odzieżą a second-hand clothes shop- deszcz ze śniegiem sleet- podróżowała z mężem i dwojgiem dzieci she travelled with her husband and two children- dyskutował z synem he was arguing with his son- rozstał się ze swą przyjaciółką he parted with his girlfriend- zaprzyjaźniła się z nim dwa lata temu she became friendly with him two years ago- pójdziesz z nami do kina? are you going to the cinema with us?- wyszedł na spacer z psem he took the dog for a walk- porozmawiam z nim o tym jutro I’ll talk to him about it tomorrow13 (wskazuje na sposób) with (czymś sth)- z niedowierzaniem/ze zdumieniem in a. with disbelief/astonishment- okno zamknęło się z trzaskiem the window closed with a bang- obudził się z bólem głowy he woke up with a headache- leżał na trawie z rękami pod głową he was lying on the grass with his hands behind his head- płynąć z wiatrem/prądem to sail with the wind/current14 (wskazuje na cel) pójść do kogoś z prośbą o radę to go to sb to request advice- pośpieszyć komuś z pomocą to go to sb’s aid- pojechał do Niemiec z wykładami he went to Germany on a lecture tour15 (wskazuje na współzależność) with (czymś sth)- z wiekiem with age- wraz ze wzrostem ciśnienia with the growth of a. in pressure- z czasem with a. in time- z upływem czasu with the passing of time- z każdym dniem/rokiem with each passing day/year16 (z określeniami pory) with (czymś sth)- z końcem/początkiem sierpnia at the end/beginning of August- z nadejściem lata with the approach of summer17 (eliptyczne) about (kimś/czymś sb/sth)- co z artykułem? what about the article?- co się z tobą działo? what have you been doing with yourself?- co zrobić z tymi szmatami? what shall I do with these rags?- z babcią jest źle, znowu miała atak Granny’s not well, she’s had another seizure18 (w przysłówkach) literatura zwana z angielska science fiction literature known by the English name of science fiction- ubrany z niemiecka dressed in German style- mówił trochę z cudzoziemska he spoke with a slight foreign accentⅡ part. around, about- zajęło mi to z godzinę it took me around an hour- miał ze czterdzieści lat he was around forty* * ** * *I.że1conj.1. ( wprowadza zdanie podrzędne rozwijające treść) that; ona mówi, że on nie przyjdzie she says (that) he won't come; wiem, że to niemożliwe I know (that) it's impossible.2. (wprowadza zdanie podrzędne wyrażające przyczynę, uzasadnienie) as, because, for; nie zrobię tego dlatego, że już ci nie wierzę I won't do it because I don't trust you anymore.3. ( wprowadza zdanie podrzędne wyrażające skutek) so... that; był tak zmęczony, że ledwie szedł he was so tired that he could hardly walk.4. ( w związkach wyrazowych) mimo że l. tyle że despite the fact that, in spite of the fact that; nadal był zdrów, tyle że się postarzał he was still in good health, except (for the fact) that he grew old.II.że2particle1. ( rozpoczyna zdanie) że też o tym nie wiedziałam! I wish I had known; że już nie wspomnę... let alone...; że tak powiem so to say, so to speak; że już nie wspomnę o X never mind X, not to mention X.2. ( w składzie wyrażeń o charakterze spójnikowym lub modalnym) although, nevertheless; mimo że był chory, poszedł do szkoły although he was sick he went to school, he was sick, nevertheless he went to school; omalże almost; tylko że only.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > że
-
13 kwesti|a
f (G D Gpl kwestii) 1. (zagadnienie) issue, question- postawić kwestię to bring up a. raise an issue- podjąć kwestię to take up a. address an issue- w kwestii zatrudnienia kobiet/cudzoziemców stwierdził... on the question of employing women/foreign nationals he stated...- w tej kwestii nie mam nic do powiedzenia I have nothing to say on the matter2. Teatr line- aktorzy czasem zapominają swoje kwestie actors sometimes forget their lines■ kwestia otwarta an open question- być kwestią czegoś to be a question a. matter of sth- wygrana w lotto to kwestia przypadku winning the lottery is a matter of chance- nie ulegać kwestii to be (proved) beyond doubt a. question- nie ulega kwestii, że Anna jest inteligentna Anna’s intelligence is beyond question- nie ulega kwestii, że pobito tych chłopców there is no doubt that these boys were beaten up- robić kwestię z czegoś to make an issue (out) of sth- nie robić z czegoś kwestii to not make an issue (out) of sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kwesti|a
-
14 przypad|ek
Ⅰ m 1. (G przypadku) (traf) coincidence, accident; (los) chance- czysty a. prosty a. ślepy przypadek pure a. sheer chance, pure a. sheer accident, pure a. sheer coincidence- to czysty przypadek, że się spotkaliśmy it was (by) pure chance that we met- to kwestia przypadku it’s pure chance- przez przypadek by chance, by accident, by coincidence- dzięki przypadkowi by a lucky chance a. coincidence- tylko przypadkowi zawdzięczam, że nie zginąłem w tej katastrofie I owe it only to my good luck that I was not killed in the accident- pozostawić wszystko przypadkowi a. zdać się na przypadek to leave everything to chance- niczego nie pozostawiać przypadkowi to leave nothing to chance- przypadek zrządził a. chciał, że… it happened that…, as chance would have it …- przypadek zrządził a. chciał inaczej chance decreed otherwise- nic nie jest dziełem przypadku nothing happens by accident- wszystko jest dziełem przypadku it’s all pure chance2. (zdarzenie, sytuacja) case, instance- w jego/jej przypadku in his/her case- w kilku przypadkach in several cases a. instances- w większości przypadków in most cases a. instances- w sześciu przypadkach na dziesięć in six cases a. instances out of ten- w tym przypadku in this case a. instance a. event- w przeciwnym przypadku otherwise- w żadnym przypadku in no case- w przypadku pożaru in case of fire, in the event of fire- znane są przypadki, kiedy pisarze niszczyli wczesne rękopisy cases are known of authors destroying their early manuscripts- niedawno podobny przypadek zdarzył się w Warszawie a similar case has been recently noted in Warsaw3. (osoba) case- ona jest ciężkim przypadkiem she’s a difficult case4. Med. case- ciężki przypadek anoreksji a serious case of anorexia- dziesięć przypadków ospy wietrznej ten cases of chickenpox- najwięcej przypadków raka piersi odnotowano wśród kobiet starszych most breast cancer cases were in older women5. Jęz. case- formy przypadków case forms- odmiana rzeczowników/przymiotników/zaimków przez przypadki declension of nouns/adjectives/pronounsⅡ przypadkiem adv. 1. (niespodziewanie) by chance, by accident a. accidentally- natknąć się na kogoś/coś przypadkiem to stumble upon a. across sb/sth- spotkać kogoś przypadkiem to chance to meet sb- znaleźć się gdzieś przypadkiem to happen to be somewhere2. pot. (może, czasem) by any chance- czy nie wiesz przypadkiem, gdzie jest moja książka? do you know by any chance where my book is?- czy przypadkiem nie zostawiłam tu torby? have I left my handbag here by any chance?, I haven’t left my handbag here by chance, have I?- □ przypadki zależne Jęz. oblique cases- przypadki konkretne Jęz. inherent cases■ przypadki chodzą po ludziach accidents happenThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przypad|ek
-
15 kto
pronkto tam? — who's there?, who is it?
kto mówi? — who's speaking?, ( w zdaniach podrzędnych) who
sprawdź, kto przyszedł — see who has arrived
ten, kto ją znajdzie — whoever finds her
kto chce, może iść — those who want to can go
obojętnie kto — ( nieważne kto) no matter who; ( ktokolwiek) anybody, anyone
mało kto — hardly anybody lub anyone
* * *pron.1. who; ( po przyimkach i czasem w przypadkach zależnych) whom; kto tam? who's there?; kto to powiedział? who said that?; jeśli nie ty, to kto? if not you, then who?; nie wiadomo kto l. bóg wie kto God knows who; stój, kto idzie? stop, who goes there?; kto wie... who knows...; kto by pomyślał who would have thought; do kogo piszesz? who are you writing (to)?; form. to whom are you writing?; kogo masz na myśli? who do you mean?; form. whom do you mean?; dla kogo to? who is it for?; z kim mam przyjemność? form. with whom do I have the pleasure?; kto jest kim? l. kto jest kto? who's who?; kto pierwszy, ten lepszy the winner takes all; komu w drogę, temu czas I must be on my way; kto śpi, nie grzeszy he who sleeps, sins not.2. (= ktoś, ktokolwiek) kto inny somebody else; kto jak kto, byle nie ty anyone but you; jest tam kto? is anybody there?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kto
-
16 znowu
Ⅰ adv. (jeszcze raz) again- schowaj pieniądze, bo znowu je zgubisz put your money away or you’ll lose it againⅡ part. 1. (przeciwstawne) then again- tu wyglądasz wesoło, na innych zdjęciach znowu bardzo poważnie here you look cheerful, while in other pictures you’re very serious- czasem płakała, to znowu się śmiała sometimes she cried, and then she’d be laughing again2. (przecież) after all- sto złotych to znowu nie tak dużo after all, a hundred zlotys isn’t that much3. (właściwie) co to znowu za hałas? what’s all the a. this noise (about)?- o co jej znowu chodzi? what does she want now?Ⅲ inter. skąd(że) znowu! (przeczenie) of course not!- co a. cóż znowu!? (zniecierpliwienie) what is it now?!* * *1. adv 2. part( właściwie) after all* * *adv.again, once again; znowu się spóźniłeś you are late again.particle(= właściwie) after all; nie taki znowu tani not that cheap; to nie jest znowu taki zły pomysł it's not such a bad idea after all; o co mu znowu chodzi? what is his problem now?; co znowu?! what is it now?!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > znowu
-
17 dyspon|ować
impf vt 1. książk. (rozporządzać) to possess, to have (at one’s disposal) (czymś sth)- dysponować pieniędzmi/kontem żony to have one’s wife’s money/account at one’s disposal, to have access to one’s wife’s money/account- rodzice często nie dysponują środkami na pokrycie kosztów studiów swoich dzieci parents often don’t have enough money to provide for their children’s higher education- szpital dysponuje 100 łóżkami/najnowszym sprzętem diagnostycznym the hospital has 100 beds/the latest diagnostic equipment- chwilowo nie dysponujemy zamówionymi przez Państwa towarami the items you ordered are temporarily out of stock- ośrodek wypoczynkowy dysponuje żaglówkami the recreation centre is equipped with sailing craft a. boats- nie dysponował wolnym czasem he didn’t have any free time- nie dysponuję żadną wiedzą na ten temat I have no knowledge of this subject2. (zarządzać) to order, to decree- „jedziemy do nas”, dysponuje ojciec ‘we’re going to our place,’ father decrees- dostał do ręki kartę i dysponował potrawy dla siebie i damy he was given a menu and ordered food for himself and his companion ⇒ zadysponowaćThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dyspon|ować
-
18 buj|nąć
pf — buj|ać1 impf (bujnęła, bujnęli — bujam) Ⅰ vt pot. 1. (w kołysce) to rock; (na huśtawce) to swing- wysokie fale bujały statkiem large waves were rocking the ship- nie bujaj nogami siedząc przy stole don’t swing your legs when you’re at the table2. (kłamać) to kid pot.- bujasz! you’re making it up a. kidding!- nie bujaj stop making it up- czasem lubi sobie bujać he likes kidding around a. pulling people’s legs sometimes pot.Ⅱ bujnąć się — bujać się (kołysać się) to rock- bujać się w fotelu na biegunach to rock in a rocking chair- bujać się na krześle to rock (back) in one’s chairThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > buj|nąć
-
19 ule|gnąć
ule|c, ule|gnąć pf — ule|gać impf (ulegnę, ulegniesz, uległa, uległ, ulegli — ulegam) vi 1. (poddać się) to surrender, to give in (komuś to sb); (w sporcie) to be defeated (komuś by sb)- ulegli bez oporu they surrendered without resistance- nasza drużyna uległa zespołowi Czech 0:2 our team lost to the Chech players 0-2- nasz zespół uległ zespołowi gospodarzy our team was defeated by the home team a. lost to the home team2. (podporządkować się) to yield, to give in (komuś/czemuś to sb/sth)- ulec czyjejś woli to yield to sb’s will- rząd musi ulec naciskom ze strony rolników the government has to give in to the pressure from the farmers3. (poddać się działaniu) to surrender (czemuś to sth) [uczuciom]; to succumb (czemuś to sth) [urokom, perswazji]; to be overcome (czemuś by sth) [silnym emocjom]- ulec pokusie to yield a. give in to temptation- ulegać wpływom kogoś/czegoś to be influenced by sb/sth- uległa złemu wpływowi nowych znajomych her new friends were a bad influence (on her)- łatwo ulegam wzruszeniu I’m easily moved- łatwo ulega nastrojom he’s/she’s quite moody4. (poddać się przemianie, procesowi) to undergo vt- ulec zagładzie to be destroyed a. annihilated, to come to grief- ulec wypadkowi to have a. meet with an accident- ulegać halucynacjom a. przywidzeniom to have hallucinations, to hallucinate- ulegam wrażeniu, że… I’m under the impression that…- nasze uczucia nie uległy zmianie our feelings haven’t changed- ceny/taryfy mogą ulec zmianie prices/rates are a. may be subject to change- jej nastroje ulegają gwałtownym zwrotom she has a. undergoes extreme mood swings- on ulega czasem napadom złości/stanom przygnębienia he sometimes has bouts of anger/depression, he is sometimes subject to bouts of anger/depression5. (oddać się) [kobieta] to go to bed (komuś with sb)■ nie ulega wątpliwości a. kwestii, że… there is no doubt that…, it is beyond a. without question that…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ule|gnąć
-
20 ule|c
ule|c, ule|gnąć pf — ule|gać impf (ulegnę, ulegniesz, uległa, uległ, ulegli — ulegam) vi 1. (poddać się) to surrender, to give in (komuś to sb); (w sporcie) to be defeated (komuś by sb)- ulegli bez oporu they surrendered without resistance- nasza drużyna uległa zespołowi Czech 0:2 our team lost to the Chech players 0-2- nasz zespół uległ zespołowi gospodarzy our team was defeated by the home team a. lost to the home team2. (podporządkować się) to yield, to give in (komuś/czemuś to sb/sth)- ulec czyjejś woli to yield to sb’s will- rząd musi ulec naciskom ze strony rolników the government has to give in to the pressure from the farmers3. (poddać się działaniu) to surrender (czemuś to sth) [uczuciom]; to succumb (czemuś to sth) [urokom, perswazji]; to be overcome (czemuś by sth) [silnym emocjom]- ulec pokusie to yield a. give in to temptation- ulegać wpływom kogoś/czegoś to be influenced by sb/sth- uległa złemu wpływowi nowych znajomych her new friends were a bad influence (on her)- łatwo ulegam wzruszeniu I’m easily moved- łatwo ulega nastrojom he’s/she’s quite moody4. (poddać się przemianie, procesowi) to undergo vt- ulec zagładzie to be destroyed a. annihilated, to come to grief- ulec wypadkowi to have a. meet with an accident- ulegać halucynacjom a. przywidzeniom to have hallucinations, to hallucinate- ulegam wrażeniu, że… I’m under the impression that…- nasze uczucia nie uległy zmianie our feelings haven’t changed- ceny/taryfy mogą ulec zmianie prices/rates are a. may be subject to change- jej nastroje ulegają gwałtownym zwrotom she has a. undergoes extreme mood swings- on ulega czasem napadom złości/stanom przygnębienia he sometimes has bouts of anger/depression, he is sometimes subject to bouts of anger/depression5. (oddać się) [kobieta] to go to bed (komuś with sb)■ nie ulega wątpliwości a. kwestii, że… there is no doubt that…, it is beyond a. without question that…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ule|c
- 1
- 2
См. также в других словарях:
czas — m IV, D. u, Ms. czassie; lm M. y 1. zwykle blm «nieprzerwany ciąg chwil, trwania; jedna z podstawowych (obok przestrzeni) form bytu materii» Drogocenny, wolny, zajęty, stracony czas. Czas mija, płynie, upływa, leci, pędzi, ucieka. Czas leczy,… … Słownik języka polskiego
liczyć się — 1. Liczyć się, przestarz. rachować się z (każdym) groszem, pieniędzmi «żyć oszczędnie, nie wydawać pieniędzy niepotrzebnie»: Z drugiej strony jednak pracodawcy, nawet państwowi, liczą się już z każdym groszem. Likwidują zakładowe służby bhp i… … Słownik frazeologiczny
liczyć — ndk VIb, liczyćczę, liczyćczysz, licz, liczyćczył, liczyćczony 1. «wykonywać działania arytmetyczne, rachować; wymieniać liczby w kolejności» Liczyć dobrze, szybko. Liczyć do dwudziestu. 2. «obliczać coś, dodając do siebie poszczególne jednostki; … Słownik języka polskiego
nawet — {{/stl 13}}{{stl 8}}mod. {{/stl 8}}{{stl 7}} tym słowem mówiący sygnalizuje, że można się było spodziewać, że coś się stanie, że ktoś, coś jest jakieś, a tymczasem to się nie stało, ktoś, coś nie jest takie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wyjechał i nawet… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
zegarek — 1. Coś idzie, chodzi itp. jak w zegarku «coś jest wykonywane regularnie, systematycznie, terminowo, coś jest dobrze zorganizowane»: Co by nie mówić, to był równy chłop i zawsze sprawiedliwy. Musztrował, dawał w kość jak nikt, ale wszystko… … Słownik frazeologiczny
pozaczasowy — «istniejący poza czasem, nie związany z żadnym określonym czasem; ponadczasowy» Moda pozaczasowa … Słownik języka polskiego
zajść — 1. Zachodzić w głowę «zastanawiać się nad czymś, próbować coś zrozumieć»: Co u licha – zachodził w głowę – czemu się na mnie uwzięli? Musi być jakaś przyczyna! I. Newerly, Pamiątka. 2. Zajść daleko, wysoko «zrobić karierę, zdobyć wysokie… … Słownik frazeologiczny
zachodzić — 1. Zachodzić w głowę «zastanawiać się nad czymś, próbować coś zrozumieć»: Co u licha – zachodził w głowę – czemu się na mnie uwzięli? Musi być jakaś przyczyna! I. Newerly, Pamiątka. 2. Zajść daleko, wysoko «zrobić karierę, zdobyć wysokie… … Słownik frazeologiczny
indywidualizm — m IV, D. u, Ms. indywidualizmzmie, blm 1. «poczucie niezależności i odrębności osobistej; postępowanie odbiegające od ogólnie przyjętych wzorów, rozpowszechnionych sądów, stosowanej praktyki (czasem nie liczące się z normami społecznymi)»… … Słownik języka polskiego
teatr — m IV, D. u, Ms. teatrtrze; lm M. y 1. blm «dziedzina sztuki polegająca na realizowaniu scenicznych utworów literackich, przeznaczonych na scenę przez autorów lub adaptowanych przez reżysera, obejmująca również operę, balet, pantomimę, rewię itp.» … Słownik języka polskiego
teoretyzować — ndk IV, teoretyzowaćzuję, teoretyzowaćzujesz, teoretyzowaćzuj, teoretyzowaćował, teoretyzowaćowany «formułować, wypowiadać tezy teoretyczne, rozważać sprawy od strony teorii (czasem nie licząc się z praktyką)» Teoretyzował na tematy polityczne.… … Słownik języka polskiego