Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

cut

  • 41 disseco

    dis-sĕco ( dissĭc-), ŭi, ctum, 1, v. a., to cut asunder, cut in pieces, cut up, dissect (post-Aug.;

    esp. freq. in Pliny the elder— cf.: seco, meto, findo, scindo): unionem,

    Plin. 9, 35, 58, § 121:

    pectus,

    id. 11, 37, 70, § 185:

    caput viperae,

    id. 29, 4, 21, § 69:

    mures,

    id. 30, 9, 23, § 76:

    ranas,

    id. 32, 9, 36, § 111:

    multos medios serra,

    Suet. Calig. 27; App. M. 8, p. 214.—
    II.
    Trop.:

    dissecari cordibus suis,

    to be cut to the heart, Vulg. Act. 7, 54 al.

    Lewis & Short latin dictionary > disseco

  • 42 dissico

    dis-sĕco ( dissĭc-), ŭi, ctum, 1, v. a., to cut asunder, cut in pieces, cut up, dissect (post-Aug.;

    esp. freq. in Pliny the elder— cf.: seco, meto, findo, scindo): unionem,

    Plin. 9, 35, 58, § 121:

    pectus,

    id. 11, 37, 70, § 185:

    caput viperae,

    id. 29, 4, 21, § 69:

    mures,

    id. 30, 9, 23, § 76:

    ranas,

    id. 32, 9, 36, § 111:

    multos medios serra,

    Suet. Calig. 27; App. M. 8, p. 214.—
    II.
    Trop.:

    dissecari cordibus suis,

    to be cut to the heart, Vulg. Act. 7, 54 al.

    Lewis & Short latin dictionary > dissico

  • 43 excido

    1.
    ex-cĭdo, cĭdi, 3, v. n. [cado], to fall out or down, to fall from (class.; esp. freq. in the trop. sense).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: quod (animal) cum ex utero elapsum excidit, Cic. N. D. 2, 51, 128:

    sol excidisse mihi e mundo videtur,

    id. Att. 9, 10, 3:

    gladii de manibus exciderunt,

    id. Pis. 9 fin.; cf. id. Phil. 12, 3, 8; id. Cat. 1, 6 fin.;

    for which also: inter manus (urna),

    Prop. 4 (5), 4, 22; and:

    a digitis (ansa),

    Ov. H. 16, 252:

    Palinurus exciderat puppi,

    Verg. A. 6, 339; cf.

    arce,

    Ov. F. 5, 34:

    equis,

    Sen. Herc. Oet. 1164:

    num qui nummi exciderunt, here, tibi, quod sic terram Obtuere?

    Plaut. Bacch. 4, 4, 17; cf. id. Cist. 4, 2, 8; id. Merc. 3, 1, 44; id. Poen. 1, 2, 48:

    volvae excidunt,

    Plin. 36, 21, 39, § 151.— Poet.:

    ita vinclis Excidet aut in aquas tenues dilapsus abibit,

    will slip out of the fetters, Verg. G. 4, 410:

    in flumen (elephanti, sc. e rate),

    Liv. 21, 28 fin.:

    cum Herculis pertractanti arma sagitta excidisset in pedem,

    Plin. 25, 6, 30, § 66:

    ante pedes (lingua resecta),

    Ov. Ib. 536.—
    B.
    In partic., of a lot, to fall of come out (very rare):

    ut cujusque sors exciderat,

    Liv. 21, 42, 3;

    and hence, transf.: nominibus in urnam conjectis, citari quod primum sorte nomen excidit,

    id. 23, 3, 7.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fall out involuntarily, fall from, slip out, escape:

    verbum ex ore alicujus,

    Cic. Sull. 26; cf.:

    vox excidit ore: Venisti tandem, etc.,

    Verg. A. 6, 686:

    tantumque nefas patrio excidit ore?

    id. ib. 2, 658; cf.:

    scelus ore tuo,

    Ov. M. 7, 172:

    quod verbum tibi non excidit, ut saepe fit, fortuito,

    Cic. Phil. 10, 2 fin.; cf. Quint. 6, 3, 23; 7, 2, 52; 9, 4, 41 al.:

    libellus me imprudente et invito excidit,

    escaped me without my knowledge or desire, Cic. de Or. 1, 21; cf. id. ib. 1, 2, 5:

    vox horrenda per auras excidit,

    Verg. A. 9, 113:

    et pariter vultusque deo plectrumque colorque Excidit,

    Ov. M. 2, 602; cf. id. ib. 4, 176:

    ut quodammodo victoria e manibus excideret,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 10, 2:

    (versus) qui in breves excidunt,

    i. e. which close, terminate, Quint. 9, 4, 106.— Poet.: in vitium libertas excidit, qs. falls away, sinks, = delabitur, Hor. A. P. 282.—
    B.
    In partic.
    * 1.
    To dissent, differ from any one's opinion: ego ab Archilocho excido, Lucil. ap. Non. 301, 18.—
    2.
    To pass away, be lost, perish, disappear:

    neque enim verendum est, ne quid excidat aut ne quid in terram defluat,

    Cic. Lael. 16, 58:

    primo miser excidit aevo,

    Prop. 3, 7, 7 (4, 6, 7 M.):

    nec vera virtus, cum semel excidit, etc.,

    Hor. C. 3, 5, 30:

    at non ingenio quaesitum nomen ab aevo Excidet,

    Prop. 3, 2, 24 (4, 1, 64 M.):

    excidit omnis luctus,

    Ov. M. 8, 448:

    ne Tarentinae quidem arcis excidit memoria,

    Liv. 27, 3 fin.; cf. the foll.—Esp.
    b.
    To fail, faint, swoon, lose one's self:

    excidit illa metu, rupitque novissima verba,

    Ov. A. A. 1, 5, 39; cf.: ut scias quemadmodum nunquam excidam mihi, lose control of myself (through drink), Sen. de Ira, 3, 14, 1:

    quis me dolori reddit? quam bene excideram mihi!

    Sen. Hippol. 589 sq. —
    c.
    To slip out, escape from the memory:

    excidere de memoria,

    Liv. 29, 19 fin.:

    exciderat pacis mentio ex omnium animis,

    id. 34, 37; cf.

    animo,

    Verg. A. 1, 26; Ov. H. 20, 188;

    and pectore,

    id. Pont. 2, 4, 24:

    o miram memoriam, Pomponi, tuam! at mihi ista exciderant,

    Cic. Leg. 2, 18, 46; so with dat.:

    quae cogitatio, cum mihi non omnino excidisset, etc.,

    id. Fam. 5, 13, 2; id. Att. 6, 1, 7; Quint. 4, 5, 4; 10, 1, 75; Prop. 3 (4), 24, 20; 4 (5), 7, 15 et saep.; cf. with a subjectclause:

    non excidit mihi, scripsisse me, etc.,

    Quint. 2, 3, 10.— Absol.:

    quid? non haec varietas mira est, excidere proxima, vetera inhaerere? hesternorum immemores acta pueritiae recordari,

    id. 11, 2, 6; 1, 12, 6; 4, 2, 91; 4, 5, 2; cf. with inf. clause:

    si calore dicendi vitare id excidisset,

    id. 11, 3, 130; and with ut:

    excidit, ut peterem, etc.,

    i. e. I forgot to beg, Ov. M. 14, 139.—Rarely transf. to the person:

    excidens,

    who forgets, forgetful, Quint. 11, 2, 19:

    palam moneri excidentis est,

    id. 11, 3, 132.—
    3.
    (Ex) aliquā re, of persons, to be deprived of, to lose, miss, forfeit (esp. freq. since the Aug. per.;

    in Cic. not at all): ex familia,

    Plaut. Men. 4, 2, 104:

    uxore,

    to be disappointed of, Ter. And. 2, 5, 12:

    regno,

    Curt. 10, 5:

    quem si non tenuit, magnis tamen excidit ausis,

    failed in a great attempt, Ov. M. 2, 328; cf.:

    fine medicinae,

    Quint. 2, 17, 25:

    genere,

    id. 1, 5, 16: qui apud privatos judices plus petendo formula excidissent, i. e. who lost their suits (for the usual cadere formulā or [p. 677] causā;

    v. cado, II.),

    Suet. Claud. 14; Sen. Clem. 2, 3.
    2.
    ex-cīdo, īdi, īsum, 3, v. a. [caedo], to cut out or off, to hew out, to cut or hew down (class.).
    I.
    Lit.:

    lapides e terra,

    Cic. Off. 2, 3 fin.:

    omnes arbores longe lateque,

    Caes. B. C. 2, 15, 1; cf.:

    excisa enim est arbor, non evulsa,

    Cic. Att. 15, 4, 2: exciditur ilex (with percellunt magnas quercus), Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. 194 ed. Vahl.):

    arborem e stirpe,

    Dig. 43, 27, 1:

    ericium,

    Caes. B. C. 3, 67 fin.:

    radicem,

    Plin. 17, 11, 16, § 82:

    columnas rupibus,

    Verg. A. 1, 428; cf.:

    rubos arvis,

    Quint. 9, 4, 5: linguam alicui, Crassus ap. Cic. de Or. 3, 1 fin.:

    partum mulieri,

    Dig. 11, 8, 2:

    os,

    Cels. 8, 3:

    virilitatem,

    i. e. to castrate, geld, Quint. 5, 12, 17;

    for which also, se,

    Ov. F. 4, 361; cf. Dig. 48, 8, 4 fin.:

    vias per montes,

    Plin. 36, 15, 24, § 125:

    latus rupis in antrum,

    Verg. A. 6, 42; cf.:

    vasa anaglypta in asperitatem,

    i. e. wrought with raised figures, Plin. 33, 11, 49, § 139: exciderat eum (sc. obeliscum) rex, majusque opus in devehendo statuendove multo quam in excidendo, i. e. cut out in the quarry, Plin. 36, 8, 14, § 67; absol., id. ib. § 65.—
    B.
    Transf., in gen., to raze, demolish, lay waste, destroy:

    qui domos inimicorum suorum oppugnavit, excidit, incendit,

    Cic. Sest. 44:

    Numantiam,

    id. Off. 1. 22, 76; cf.

    Trojam,

    Verg. A. 2, 637:

    urbem,

    id. ib. 12, 762:

    oppida,

    Lact. 1, 18, 8:

    Germaniam,

    Vell. 2, 123 fin.:

    agrum,

    id. 2, 115:

    exercitum,

    i. e. to cut to pieces, annihilate, id. 2, 120, 3.—
    II.
    Trop., to extirpate, remove, banish:

    aliquid ex animo,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43; cf.:

    iram animis, Sen. de Ira, 3, 1: aliquem numero civium,

    Plin. Ep. 8, 18, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > excido

  • 44 obcido

    1.
    occīdo ( obc-), cīdi, cīsum, 3 (occisit for occiderit, Lex Num. Pompil. ap. Paul. ex Fest. s. v. occisum. pp. 178 and 179; also Lex XII. Tab. ap. Macr. S. 1, 4), v. a. [ob-caedo], to strike down, strike to the ground; to beat, smash, crush.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (very rare):

    aliquem pugnis,

    Ter. Ad. 4, 2, 20:

    occare id est comminuere, ne sit glaeba: quod ita occidunt, occare dictum,

    to crush, Varr. R. R. 1, 31, 1:

    occisum ad mortem,

    wounded to death, Vulg. Apoc. 13, 3.—
    B.
    In partic., to strike or cut down; to cut off, kill, slay (class. and very freq.; syn.: interficio, trucido, obtrunco): summus ibi capitur meddix: occiditur alter, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 123 Müll. (Ann. v. 296 Vahl.):

    L. Virginius filiam suā manu occidit,

    Cic. Fin. 2, 20, 66:

    ejus copias,

    id. Phil. 14, 14, 36:

    ipse pro castris fortissime pugnans occiditur,

    Caes. B. G. 5, 36: occidione occidere, to completely cut off, destroy; v. occidio:

    ad unum omnes,

    to cut off all to the last man, Liv. 3, 23:

    aliquem veneno,

    to destroy with poison, Suet. Claud. 44; Just. 3, 2, 1:

    occisus videtur non tantum qui per vim aut per caedem interfectus est, velut jugulatus... sed et is qui veneno Necatus dicitur,

    Paul. Sent. 3, 5, 2 sqq.; cf.:

    et occidet eum lingua viperae,

    Vulg. Job, 20, 16:

    occisa sunt in terrae motu,

    id. Apoc. 11, 13:

    dedistine ei gladium qui se occideret?

    Plaut. Trin. 1, 2, 92: cum ipse se conaretur occidere, Cic. ap. Quint. 5, 10, 69; so,

    se occidere,

    Curt. 6, 10, 18; Quint. 7, 3, 7; Suet. Vit. 10; Eutr. 1, 8; 6, 24; Lact. 3, 18, 8; cf.:

    occidit, adversariumne? immo vero aiunt se et eum, quem defendit,

    Cic. de Or. 2, 74, 302.—
    II.
    Transf.
    A.
    To plague to death; to torture, torment, pester (cf. exanimo, II. B.; very rare;

    not in Cic. or Cæs.): occidis me, cum istuc rogitas,

    Plaut. Ps. 4, 1, 21:

    aliā occidis fabulā,

    id. Men. 5, 5, 23:

    occidis saepe rogando,

    Hor. Epod. 14, 5:

    legendo,

    id. A. P. 475.—
    B.
    To ruin, undo:

    occidisti me tuis fallaciis,

    Ter. Phorm. 4, 3, 67.—Hence, oc-cīsus, a, um, P. a., ruined, lost, unfortunate, undone (Plautin.):

    occisa est haec res, nisi, etc.,

    Plaut. Capt. 3, 4, 7.— Sup.:

    occisissimus sum omnium, qui vivunt,

    I am the most unfortunate, Plaut. Cas. 3, 5, 53.
    2.
    occĭdo, cĭdi, cāsum, 3, v. n. [obcado], to fall down, fall.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (rare):

    et alia Signa de caelo ad terram occidunt,

    Plaut. Rud. prol. 8: ut alii [p. 1251] super alios occiderent, Liv. 21, 35:

    arbores ita inciderant, ut momento levi impulsae occiderent,

    id. 23, 24.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of the heavenly bodies, to go down, set (class.): prope jam occidente sole, Pac. ap. Cic. Div. 1, 14, 24:

    soles occidere, et redire possunt: Nobis, cum semel occidit brevis lux, Nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 4:

    Capra, Aquila, Canicula,

    Col. 11, 2, 94:

    occasura pars caeli,

    i. e. western, Plin. 2, 25, 23, § 92: SOL OCCASVS SVPREMA TEMPESTAS ESTO, i. e. sundown, sunset, Lex XII. Tab.; cf. Gell. 17, 2, 10 (Varr. L. L. 6, § 5 Müll., gives, instead of it, OCCASVS SOLIS; v. 2. occasus); so,

    ante solem obcasum,

    before sunset, Plaut. Ep. 1, 2, 41:

    donec lux occidat,

    Juv. 13, 158.—Fig.:

    non occidet ultra sol tuus,

    Vulg. Isa. 60, 20.—
    2.
    Pregn., to fall, perish, die (class.;

    syn.: obeo, pereo, intereo): exstincto calore, occidimus ipsi et extinguimur,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    in bello,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    Eudemus proelians ad Syracusas occidit,

    id. Div. 1, 25, 53:

    sperans hostium saevitiā facile eum occasurum,

    Sall. J. 7, 2:

    occiderit ferro Priamus?

    Verg. A. 2, 581: dextrā suā, to die by one's own hand (by suicide), id. ib. 12, 659:

    minimo vulnere,

    Ov. M. 6, 265.—
    II.
    Transf., to perish, be ruined, lost, etc.
    A.
    Of persons:

    sin plane occidimus,

    Cic. Q. Fr. 1, 4, 4.—So, esp., occidi, an exclamation of despair, I am lost, undone, Plaut. Stich. 2, 3, 75; Ter. And. 3, 4, 26:

    nulla sum, nulla sum: tota tota occidi,

    Plaut. Cas. 3, 5, 1:

    occidimus funditus,

    Verg. A. 11, 413.—
    B.
    Of things:

    non hercle occiderunt mihi etiam fundique atque aedes,

    I have not yet lost, Plaut. Truc. 1, 2, 72:

    occidit spes nostra,

    is gone, id. Most. 2, 1, 2:

    lumen (oculorum),

    Lucr. 3, 414:

    dolus,

    Plaut. Truc. 2, 5, 6:

    causa,

    Lucr. 2, 790:

    rem publicam occidere,

    Cic. Dom. 30, 96:

    vita,

    id. Tusc. 1, 45, 109:

    occidit ornatus (mundi),

    perishes, id. Ac. 2, 38, 119:

    vestra beneficia occasura esse,

    id. Mil. 36, 100.—Hence, occĭdens, entis, P. a.; as subst., m., the quarter of the setting sun, the west, the occident (class.):

    ab oriente ad occidentem,

    Cic. N. D. 2, 66, 164:

    vel occidentis usque ad ultimum sinum,

    Hor. Epod. 1, 13:

    cui se oriens occidensque submiserat,

    Plin. 7, 30, 31, § 112:

    validissima in se civium arma viribus occidentis coepta,

    Tac. H. 2, 6: partes mundi, Paul. ex Fest. p. 339 Müll.
    3.
    occīdo, for occedo, q. v.

    Lewis & Short latin dictionary > obcido

  • 45 occido

    1.
    occīdo ( obc-), cīdi, cīsum, 3 (occisit for occiderit, Lex Num. Pompil. ap. Paul. ex Fest. s. v. occisum. pp. 178 and 179; also Lex XII. Tab. ap. Macr. S. 1, 4), v. a. [ob-caedo], to strike down, strike to the ground; to beat, smash, crush.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (very rare):

    aliquem pugnis,

    Ter. Ad. 4, 2, 20:

    occare id est comminuere, ne sit glaeba: quod ita occidunt, occare dictum,

    to crush, Varr. R. R. 1, 31, 1:

    occisum ad mortem,

    wounded to death, Vulg. Apoc. 13, 3.—
    B.
    In partic., to strike or cut down; to cut off, kill, slay (class. and very freq.; syn.: interficio, trucido, obtrunco): summus ibi capitur meddix: occiditur alter, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 123 Müll. (Ann. v. 296 Vahl.):

    L. Virginius filiam suā manu occidit,

    Cic. Fin. 2, 20, 66:

    ejus copias,

    id. Phil. 14, 14, 36:

    ipse pro castris fortissime pugnans occiditur,

    Caes. B. G. 5, 36: occidione occidere, to completely cut off, destroy; v. occidio:

    ad unum omnes,

    to cut off all to the last man, Liv. 3, 23:

    aliquem veneno,

    to destroy with poison, Suet. Claud. 44; Just. 3, 2, 1:

    occisus videtur non tantum qui per vim aut per caedem interfectus est, velut jugulatus... sed et is qui veneno Necatus dicitur,

    Paul. Sent. 3, 5, 2 sqq.; cf.:

    et occidet eum lingua viperae,

    Vulg. Job, 20, 16:

    occisa sunt in terrae motu,

    id. Apoc. 11, 13:

    dedistine ei gladium qui se occideret?

    Plaut. Trin. 1, 2, 92: cum ipse se conaretur occidere, Cic. ap. Quint. 5, 10, 69; so,

    se occidere,

    Curt. 6, 10, 18; Quint. 7, 3, 7; Suet. Vit. 10; Eutr. 1, 8; 6, 24; Lact. 3, 18, 8; cf.:

    occidit, adversariumne? immo vero aiunt se et eum, quem defendit,

    Cic. de Or. 2, 74, 302.—
    II.
    Transf.
    A.
    To plague to death; to torture, torment, pester (cf. exanimo, II. B.; very rare;

    not in Cic. or Cæs.): occidis me, cum istuc rogitas,

    Plaut. Ps. 4, 1, 21:

    aliā occidis fabulā,

    id. Men. 5, 5, 23:

    occidis saepe rogando,

    Hor. Epod. 14, 5:

    legendo,

    id. A. P. 475.—
    B.
    To ruin, undo:

    occidisti me tuis fallaciis,

    Ter. Phorm. 4, 3, 67.—Hence, oc-cīsus, a, um, P. a., ruined, lost, unfortunate, undone (Plautin.):

    occisa est haec res, nisi, etc.,

    Plaut. Capt. 3, 4, 7.— Sup.:

    occisissimus sum omnium, qui vivunt,

    I am the most unfortunate, Plaut. Cas. 3, 5, 53.
    2.
    occĭdo, cĭdi, cāsum, 3, v. n. [obcado], to fall down, fall.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (rare):

    et alia Signa de caelo ad terram occidunt,

    Plaut. Rud. prol. 8: ut alii [p. 1251] super alios occiderent, Liv. 21, 35:

    arbores ita inciderant, ut momento levi impulsae occiderent,

    id. 23, 24.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of the heavenly bodies, to go down, set (class.): prope jam occidente sole, Pac. ap. Cic. Div. 1, 14, 24:

    soles occidere, et redire possunt: Nobis, cum semel occidit brevis lux, Nox est perpetua una dormienda,

    Cat. 5, 4:

    Capra, Aquila, Canicula,

    Col. 11, 2, 94:

    occasura pars caeli,

    i. e. western, Plin. 2, 25, 23, § 92: SOL OCCASVS SVPREMA TEMPESTAS ESTO, i. e. sundown, sunset, Lex XII. Tab.; cf. Gell. 17, 2, 10 (Varr. L. L. 6, § 5 Müll., gives, instead of it, OCCASVS SOLIS; v. 2. occasus); so,

    ante solem obcasum,

    before sunset, Plaut. Ep. 1, 2, 41:

    donec lux occidat,

    Juv. 13, 158.—Fig.:

    non occidet ultra sol tuus,

    Vulg. Isa. 60, 20.—
    2.
    Pregn., to fall, perish, die (class.;

    syn.: obeo, pereo, intereo): exstincto calore, occidimus ipsi et extinguimur,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    in bello,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    Eudemus proelians ad Syracusas occidit,

    id. Div. 1, 25, 53:

    sperans hostium saevitiā facile eum occasurum,

    Sall. J. 7, 2:

    occiderit ferro Priamus?

    Verg. A. 2, 581: dextrā suā, to die by one's own hand (by suicide), id. ib. 12, 659:

    minimo vulnere,

    Ov. M. 6, 265.—
    II.
    Transf., to perish, be ruined, lost, etc.
    A.
    Of persons:

    sin plane occidimus,

    Cic. Q. Fr. 1, 4, 4.—So, esp., occidi, an exclamation of despair, I am lost, undone, Plaut. Stich. 2, 3, 75; Ter. And. 3, 4, 26:

    nulla sum, nulla sum: tota tota occidi,

    Plaut. Cas. 3, 5, 1:

    occidimus funditus,

    Verg. A. 11, 413.—
    B.
    Of things:

    non hercle occiderunt mihi etiam fundique atque aedes,

    I have not yet lost, Plaut. Truc. 1, 2, 72:

    occidit spes nostra,

    is gone, id. Most. 2, 1, 2:

    lumen (oculorum),

    Lucr. 3, 414:

    dolus,

    Plaut. Truc. 2, 5, 6:

    causa,

    Lucr. 2, 790:

    rem publicam occidere,

    Cic. Dom. 30, 96:

    vita,

    id. Tusc. 1, 45, 109:

    occidit ornatus (mundi),

    perishes, id. Ac. 2, 38, 119:

    vestra beneficia occasura esse,

    id. Mil. 36, 100.—Hence, occĭdens, entis, P. a.; as subst., m., the quarter of the setting sun, the west, the occident (class.):

    ab oriente ad occidentem,

    Cic. N. D. 2, 66, 164:

    vel occidentis usque ad ultimum sinum,

    Hor. Epod. 1, 13:

    cui se oriens occidensque submiserat,

    Plin. 7, 30, 31, § 112:

    validissima in se civium arma viribus occidentis coepta,

    Tac. H. 2, 6: partes mundi, Paul. ex Fest. p. 339 Müll.
    3.
    occīdo, for occedo, q. v.

    Lewis & Short latin dictionary > occido

  • 46 proscindo

    prō-scindo, scĭdi, scissum, 3, v. a., to tear open in front, to rend, split, cleave, cut up, cut in pieces ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    ferro proscindere quercum,

    Luc. 3, 434:

    piscem,

    App. Mag. p. 300, 18 and 20:

    spumanti Rhodanus proscindens gurgite campos,

    Sil. 3, 449:

    vulnere pectus,

    Stat. Th. 10, 439:

    fulgure terram,

    Just. 44, 3, 6.—
    B.
    In partic., in agriculture, of the first ploughing, to break up the land: rursum terram cum primum arant, proscindere appellant; cum iterum, offringere dicunt, quod primā aratione glebae grandes solent excitari. Varr. R. R. 1, 29, 2; 1, 27, 2:

    terram transversis adversisque sulcis,

    Col. 3, 13, 4: priusquam ares, proscindito, Cato ap. Plin. 18, 19, 49, § 176: bubulcum autem per proscissum ingredi oportet, the trench, furrow, Col. 2, 2, 25; 3, 13, 4; 11, 2, 32.— Poet., in gen., for arare, to plough: rorulentas terras, Att. ap. Non. p. 395, 22 (Trag. Rel. v. 496 Rib.):

    validis terram proscinde juvencis,

    Verg. G. 2, 237:

    terram pressis aratris,

    Lucr. 5, 209:

    ferro campum,

    Ov. M. 7, 119.—
    2.
    Transf., to cut through, to cleave, furrow ( poet.): rostro ventosum aequor. Cat. 64, 12:

    remo stagna,

    Sil. 8, 603.—
    II.
    Trop., to cut up with words, to censure, satirize, revile, defame:

    aliquem,

    Ov. P. 4, 16, 47:

    equestrem ordinem,

    Suet. Calig. 30:

    aliquem foedissimo convicio,

    id. Aug. 13:

    carminibus proscissus,

    Plin. 36, 6, 7, § 48: aliquem famoso carmine, Suet. Vit. Luc.; Val. Max. 5, 3, 3; 8, 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > proscindo

  • 47 reseco

    rĕ-sĕco, cŭi, ctum (resecavi, Symm. Ep. 10, 73:

    resecata,

    Eum. Grat. Act. ad Const. 11 fin.), 1, v. a., to cut loose, cut off (class.; esp. in the trop. signif.; cf. praecido).
    I.
    Lit.:

    ut linguae scalpello resectae liberarentur,

    Cic. Div. 2, 46, 96:

    os,

    id. Leg. 2, 22, 55:

    palpebras,

    id. Pis. 19, 43:

    enodes truncos,

    Verg. G. 2, 78:

    radices,

    Ov. M. 7, 264:

    longos ferro capillos,

    id. ib. 11, 182:

    de tergore partem Exiguam,

    id. ib. 8, 650:

    barba resecta,

    id. Tr. 4, 10, 58:

    alas,

    id. R. Am. 701:

    extremam partem ipsius unguis ad vivum,

    to the quick, Col. 6, 12, 3; 5, 9, 15:

    ungues,

    Val. Max. 3, 2, 15.—
    II.
    Trop., to cut off, curtail; to check, stop, restrain:

    quod aiunt, nimia resecari oportere, naturalia relinqui (shortly after, circumcidere and amputare),

    Cic. Tusc. 4, 26, 57; cf. id. ib. 4, 20, 46:

    quae resecanda erunt, non patiar ad perniciem civitatis manere,

    id. Cat. 2, 5, 11:

    libidinem,

    id. Att. 1, 18, 2:

    audacias et libidines,

    id. Verr. 2, 3, 89, § 208:

    crimina quaedam cum primā barbā,

    Juv. 8, 166:

    spatio brevi Spem longam reseces,

    Hor. C. 1, 11, 7; cf.:

    haec (dicta),

    Plin. Ep. 2, 5, 4; Juv. 8, 166:

    neque id ad vivum reseco, ut illi qui haec subtilius disserunt,

    i. e. nor do I take this in too strict a sense, Cic. Lael. 5, 18 (v. supra, I.):

    de vivo aliquid erat resecandum,

    was to be cut from the quick, id. Verr. 2, 3, 50, § 118.

    Lewis & Short latin dictionary > reseco

  • 48 sectilis

    sectĭlĭs, e, adj. [seco].
    I.
    Cut, cleft, divided, etc. (not ante-Aug.):

    ebur,

    Ov. Med. Fac. 10:

    lamnae,

    Plin. 16, 43, 83, § 226:

    pavimenta,

    made of small cut stones, mosaic, Vitr. 7, 1; Suet. Caes. 46 fin.
    II.
    That may be cut:

    porrum,

    cut-leek, chives, Juv. 3, 293; Mart. 10, 48, 9; Pall. Febr. 24, 11 (cf. sectivus):

    lapides,

    Plin. 36, 22, 44, § 159:

    medulla,

    id. 16, 39, 76, § 195:

    tuber,

    id. 16, 43, 84, § 231.

    Lewis & Short latin dictionary > sectilis

  • 49 accidō

        accidō cidī, —, ere    [ad + cado], to fall upon, fall to, reach by falling: ut tela missa a Gallis gravius acciderent, Cs.: tela ab omni parte accidebant, L.—Of persons, to arrive, come: de inproviso, had come unexpectedly, S.: alqd simulare, quo inprovisus gravior accideret, that his attack might be a surprise, and more formidable, S. — Esp., to fall before, fall at the feet: ad genua accidit Lacrumans, T.: ad pedes omnium.—Of the senses, to strike, reach, come: nihil quod ad oculos animumque acciderit: ad aurīs tuas: unde nec ad nos nomen famaque eius accidere posset, reach, L.: auribus, L.: animo, T.— Absol, to come to the ears, come, be heard, be raised: clamor deinde accidit novus, L.: concitatior accidens clamor ab increscente certamine, L.: ut vox etiam ad hostes accideret (with acc. and inf.), L.—To befit, become, suit (poet.): istuc verbum vere in te accidit, was true of you, T.—Fig., to come to pass, happen, occur, fall out, take place, befall: res eo gravius ferre, quo minus merito accidissent, Cs.: si quid mali accidisset, S.: cum tantum periculi accidisset, Cs.: quae victis acciderent enumeravere, the fate of the conquered, S.: si gravius quid acciderit, if any calamity occur, Cs.: casu accidit ut: sic accidit, uti, etc., thus it happened, that, Cs. — Pleonast. in narrations: accidit ut esset luna plena, Cs.: neque saepe accidit, ut, etc., Cs.—Of what is fortunate or welcome: quid optatius populo R. accidere potuit, quam, etc.? interea aliquid acciderit boni, T.— Esp., si quid cui accidat, or si quid humanitus accidat, if anything should happen to one (euphemist. for die): si quid mihi humanitus accidisset: si quid ei gravius a Caesare accidisset, i. e. if Cœsar should put him to death, Cs.: si quid accidat Romanis, if the Romans are destroyed, Cs.—To end, result, turn out: contra opinionem, disappoint us, Cs.: peius victoribus quam victis accidisse, Cs.
    * * *
    I
    accidere, accidi, - V
    fall upon/down/to/at or near, descend, alight; happen, occur; happen to (DAT)
    II
    accidere, accidi, accisus V TRANS
    cut, cut into/down/up, hack, hew, fell; overthrow, destroy; cut short; weaken

    Latin-English dictionary > accidō

  • 50 circumcīsus

        circumcīsus adj.    [P. of circumcido], cut around, cut off, steep, precipitous, inaccessible: saxum: Henna ab omni aditu: collis ex omni parte, Cs.
    * * *
    circumcisa, circumcisum ADJ
    sheer on all sides, cut off; limited; short, brief, pruned of excess, abridged

    Latin-English dictionary > circumcīsus

  • 51 exicō

        exicō    see exseco.
    * * *
    exicare, exicui, exictus V TRANS
    cut out/off; remove/make (hole) by cutting; cut, make cut in; castrate

    Latin-English dictionary > exicō

  • 52 ex-secō or execō

        ex-secō or execō cuī, ctus, āre,    to cut out, cut away, remove: vitiosas partīs: linguam: cornu exsecto frons, H.: nervis urbis exsectis: Lichan iam matre peremptā, V.—To cut, castrate: alqm. —To deduct, take out, extort: quinas hic capiti mercedes, H.

    Latin-English dictionary > ex-secō or execō

  • 53 intercipiō

        intercipiō cēpī, ceptus, ere    [inter+capio], to seize in passing, intercept: quod nos capere oportet, T.: pila intercepta remittere, Cs.: venenum, take the poison intended for another: numerum iumentorum, Cs.: ab suis interceptus, cut off, L.: Terga caput tangunt, colla intercepta videntur, to be wanting, O.: Quam (hastam) Rhoeteus intercipit, V.—To interrupt, hinder, cut off, preoccupy, preclude: itinere intercepto, L.: opportuna loca, L.: spem anni, O.—To take away, snatch, rob: eum a populo R., L.: Myrrha Intercepta neci est, O.: interceptus veneno, carried off, Ta.
    * * *
    intercipere, intercepi, interceptus V
    cut off; intercept, interrupt; steal

    Latin-English dictionary > intercipiō

  • 54 occīdō

        occīdō cīdī, cīsus, ere    [ob+caedo], to strike down, knock down: me pugnis, T.—To cut down, cut off, kill, slay: si aliam (noxiam) admisero, occidito, T.: fortissime pugnans occiditur, Cs.: exercitūs occidione occisi, annihilated, L.: ad unum omnes, to the last man, L.: hominem, murder: modus hominis occidendi, form of murder: homines impune occidebantur, murders were committed: se occidere, commit suicide, Cu.—Fig., to plague to death, torture, torment, pester: occidis saepe rogando, H.: legendo, H.—To ruin, undo: me tuis fallaciis, T.
    * * *
    I
    occidere, occidi, occasus V
    fall, fall down; perish, die, be slain; be ruined/done for, decline, end
    II
    occidere, occidi, occisus V
    kill, murder, slaughter, slay; cut/knock down; weary, be the death/ruin of

    Latin-English dictionary > occīdō

  • 55 per-secō

        per-secō cuī, ctus, āre,    to cut up, extirpate, cut out: id (vitium), L.: rerum naturas, lay bare: perseca et confice, cut away (obstacles).

    Latin-English dictionary > per-secō

  • 56 rumpō

        rumpō rūpī, ruptus, ere    [RVP-], to break, burst, tear, rend, rive, rupture, break asunder, burst in pieces, force open: vincula: obstantia claustra, H.: pontem, break down, L.: montem aceto, Iu.: arcum, Ph.: plumbum, H.: vestīs, O.: praecordia ferro, pierce, O.: guttura ferro, cut, O.: ruptus turbo, bursting forth, V.: inmensae ruperunt horrea messes, crammed to bursting, V.—Of the body, to break, split, burst, break open, rend, tear: ut me ambulando rumperet, i. e. kill with errands, T.: si quis rumpet occidetve, wounds, L. (old form.): ilia, V.: Rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, Dum, etc., i. e. the effort to shout as loud as, etc., H.: si te ruperis, H.: cantando rumpitur anguis, bursts, V.: quā (licentiā audacium) ante rumpebar, could have burst.—To burst through, break through: media agmina, V.: ruptā mersum caput obruit undā, O.: ordines, L.— To break open, cause to break forth: fontem, O.: ubi inter nubila sese Diversi rumpent radii, burst forth, V.: dum amnes ulli rumpuntur fontibus, V.—Of a way or passage, to force, make by force: ferro rumpenda per hostīs Est via, must be forced, V.: eo cuneo viam, L.—Fig., to break, violate, destroy, annul, make void, interrupt: feodera: imperium, Cu.: sacramenti religionem, L.: ius gentium, L.: edicta, H.: decreta, O.: testamentum ruptum, annulled: nuptias, H.: fata aspera, V.: fati necessitatem humanis consiliis, L.— To break in upon, interrupt, cut short, end: somnum, V.: novissima verba, O.: segnīs Rumpe moras, end delay, V.: tibi reditum, cut off, H.— To break out in, give utterance to: rumpit has imo pectore voces, V.: questūs, V.
    * * *
    rumpere, rupi, ruptus V
    break; destroy

    Latin-English dictionary > rumpō

  • 57 sectilis

        sectilis e, adj.    [2 SAC-], cut, cleft, divided: ebur, O.: porrum, cut leeks, Iu.
    * * *
    sectilis, sectile ADJ

    Latin-English dictionary > sectilis

  • 58 coinquio

    coinquire, -, - V TRANS
    cut back, prune; cut off, cut down (L+S)

    Latin-English dictionary > coinquio

  • 59 coinquo

    coinquere, -, - V TRANS
    cut back, prune; cut off, cut down (L+S)

    Latin-English dictionary > coinquo

  • 60 coninquo

    coninquere, -, - V TRANS
    cut back, prune; cut off, cut down (L+S)

    Latin-English dictionary > coninquo

См. также в других словарях:

  • Cut — (k[u^]t), v. t. [imp. & p. p. {Cut}; p. pr. & vb. n. {Cutting}.] [OE. cutten, kitten, ketten; prob. of Celtic origin; cf. W. cwtau to shorten, curtail, dock, cwta bobtailed, cwt tail, skirt, Gael. cutaich to shorten, curtail, dock, cutach short,… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Cut — (k[u^]t), v. t. [imp. & p. p. {Cut}; p. pr. & vb. n. {Cutting}.] [OE. cutten, kitten, ketten; prob. of Celtic origin; cf. W. cwtau to shorten, curtail, dock, cwta bobtailed, cwt tail, skirt, Gael. cutaich to shorten, curtail, dock, cutach short,… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • cut — ► VERB (cutting; past and past part. cut) 1) make an opening, incision, or wound in (something) with a sharp implement. 2) shorten or divide into pieces with a sharp implement. 3) make, form, or remove with a sharp implement. 4) make or design (a …   English terms dictionary

  • cut — adjective make or design (a garment) in a particular way: → cut cut verb (cutting; past and past participle cut) 1》 make an opening, incision, or wound in (something) with a sharp tool or object. 2》 remove (something) from something larger by… …   English new terms dictionary

  • cut — or short cut [kut] vt. cut, cutting [ME cutten, kytten < Late OE * cyttan < Scand base seen in Swed dial., Ice kuta, to cut with a knife: the word replaced OE ceorfan (see CARVE), snithan, scieran (see SHEAR) as used in its basic senses] I… …   English World dictionary

  • Cut — may refer to: The act of cutting, the separation of an object into two through acutely directed force Contents 1 Mathematics 2 Computing 3 …   Wikipedia

  • cut — cut·cher·ry; cut·ie; cut·lash; cut·lass; cut·ler; cut·le·ria; cut·le·ri·a·ce·ae; cut·le·ri·a·les; cut·ler·ite; cut·lery; cut·let; cut·ling; cut·lings; cut·ta·ble; cut·tage; cut·ta·nee; cut·teau; cut·ted; cut·ter·man; cut·ter; cut·ting·ly;… …   English syllables

  • Cut-up — (oder: Schnittechnik) nennt man eine Methode, den Zufall und die moderne Montage in die Literatur einzubeziehen. Sie wurde von Brion Gysin zufällig 1959 entdeckt [1]. Ähnliche Ansätze waren von Max Frisch und James Joyce bereits entwickelt worden …   Deutsch Wikipedia

  • Cut — Cut, n. 1. An opening made with an edged instrument; a cleft; a gash; a slash; a wound made by cutting; as, a sword cut. [1913 Webster] 2. A stroke or blow or cutting motion with an edged instrument; a stroke or blow with a whip. [1913 Webster] 3 …   The Collaborative International Dictionary of English

  • CUT — (engl. „schneiden“, „Schnitt“) steht für: Cut (Film), ein australischen Film von Kimble Rendall Cut (Musik), eine DJ Technik zur Erzeugung eines Übergangs zwischen zwei Musikstücken Cut (Zeitschrift), eine deutsche Fachzeitschrift für… …   Deutsch Wikipedia

  • Cut — (engl. „schneiden“, „Schnitt“) steht für: Cut (Film), einen australischen Film von Kimble Rendall Cut (Musik), eine DJ Technik zur Erzeugung eines Übergangs zwischen zwei Musikstücken Cut (Zeitschrift), eine deutsche Fachzeitschrift für… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»