Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

circus

  • 101 Curculio

    curcŭlĭo ( gurgŭlĭo, Plaut. Trin. 4, 3, 9 Ritschl, Fleck.; Pall. 1, 19, 2; id. Jun. 3; also in some MSS. of the authors cited infra), ōnis, m. [kindr. with circulus, circus], a corn-worm, weevil, Cato, R. R. 92; Varr. R. R. 1, 57, 63; Col. 1, 6, 15 sq.; Plin. 18, 11, 73, § 302; Serv. ad Verg. G. 1, 186. —
    B.
    Form gurgulio = membrum virile, Pers. 4, 38.—
    II.

    Lewis & Short latin dictionary > Curculio

  • 102 curculio

    curcŭlĭo ( gurgŭlĭo, Plaut. Trin. 4, 3, 9 Ritschl, Fleck.; Pall. 1, 19, 2; id. Jun. 3; also in some MSS. of the authors cited infra), ōnis, m. [kindr. with circulus, circus], a corn-worm, weevil, Cato, R. R. 92; Varr. R. R. 1, 57, 63; Col. 1, 6, 15 sq.; Plin. 18, 11, 73, § 302; Serv. ad Verg. G. 1, 186. —
    B.
    Form gurgulio = membrum virile, Pers. 4, 38.—
    II.

    Lewis & Short latin dictionary > curculio

  • 103 curulis

    cŭrūlis ( curr-), e, adj. [currus], of or pertaining to a chariot.
    I.
    In gen.:

    equi,

    the four horses provided at the public cost for the games of the circus, Liv. 24, 18, 10; cf. Paul. ex Fest. p. 49, 14 Müll.; Cod. Th. 15, 5, 3;

    15, 10, 1: ludi,

    Min. Fel. Oct. 37 fin.: triumphus, i. e. upon a chariot (in opp. to an ovatio, on horseback or on foot), Suet. Aug. 22: Juno curulis, in an ancient form of prayer in Serv. ad Verg. A. 1, 17.—
    II.
    Esp.: sella curulis, the curule chair, official chair, adopted from the Etruscans, and inlaid with ivory; used by the consuls, praetors, and curule ediles, who hence received their name (v. aedilis, and cf. Gell. 3, 18, 4; Isid. Orig. 20, 11, 11;

    Dict. of Antiq.),

    Cic. Verr. 2, 5, 14, § 36; Liv. 1, 8, 3; 9, 46, 9 al.; Quint. 6, 3, 25; Suet. Aug. 26; Ov. P. 4, 9, 27; Plin. 37, 6, 21, § 81; Flor. 1, 13, 10; Cat. 52, 2 et saep.:

    sedes,

    Tac. A. 2, 83; 15, 29 al.; and absol.: cŭrūlis, is, f., Tac. A. 1, 75; id. H. 2, 59; Plin. Pan. 59, 2; Suet. Ner. 13; Luc. 3, 107; Sil. 8, 488; Stat. S. 3, 3, 115; Mart. 11, 98, 18 al.— Poet.:

    major curulis,

    i. e. consulship, Stat. S. 1, 4, 82.—Hence,
    B.
    Meton., pertaining to the honor of a sella curulis, curule: aedilis, L. Pis. ap. Gell. 6, 9, 2; Liv. 7, 1, 6 and 8; Plin. 8, 36, 54, § 131 al.; cf.

    aedilitas,

    Cic. Har. Resp. 13, 27; Liv. 7, 1, 1; Plin. 8, 7, 7, § 19:

    ebur ( = sella curulis),

    consulship, Hor. Ep. 1, 6, 53; cf. magistratus, Gab. Bass. ap. Gell. 3, 18.— Subst.: cŭrūlis, is, m., = aedilis curulis, Plin. 18, 6, 8, § 42;

    and curules,

    the curule magistracies, Stat. S. 4, 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > curulis

  • 104 curvos

    curvus ( - vŏs), a, um, adj. [root kar-, whence korônê; cf.: circus, varus], crooked, curved, bent (opp. rectus; mostly poet.).
    I.
    Prop.:

    aratrum,

    Lucr. 5, 933; 6, 1253; Verg. G. 1, 170:

    rastri,

    Cat. 64, 39:

    culter,

    Sen. Hippol. 53:

    falces,

    Verg. G. 1, 508:

    calamus,

    Cat. 63, 22:

    arbor,

    Ov. M. 5, 536:

    arcus,

    id. ib. 9, 114:

    dens,

    id. Am. 3, 10, 14:

    ungues,

    Varr. R. R. 2, 9, 4; Hor. Epod. 5, 93:

    lyra,

    id. C. 1, 10, 6; 3, 28, 11:

    crinale,

    Ov. M. 5, 53:

    (equi) alvus,

    Verg. A. 2, 51:

    carinae,

    id. G. 1, 360:

    cavernae,

    id. A. 3, 674:

    rates,

    Prop. 3 (4), 7, 29:

    litora,

    Cat. 64, 74; Verg. A. 3, 223; Hor. C. 4, 5, 14; id. Epod. 10, 21; Ov. M. 11, 352; cf.

    spatium,

    Sall. H. 4, 20 Dietsch:

    flumen,

    winding, crooked, Verg. G. 2, 12; Ov. M. 3, 342:

    aquae,

    id. F. 3, 520:

    aequor,

    rising on high, boisterous, id. M. 11, 505 al. —Of persons:

    ita te adgerundā curvom aquā faciam, ut, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 36:

    arator,

    bent, stooping, Verg. E. 3, 42; and of one bent by age:

    anus,

    Prop. 2 (3), 18, 20:

    membra,

    Ov. M. 3, 276:

    senecta,

    id. A. A. 2, 670:

    caelator,

    Juv. 9, 145:

    vel gibberosi vel curvi,

    Dig. 21, 1, 3.—
    II.
    Trop., crooked, wrong, perverse:

    mores,

    Pers. 3, 52.— Subst.: curvum, i, n., that which is crooked or wrong (opp. rectum):

    scilicet ut possem curvo dignoscere rectum,

    Hor. Ep. 2, 2, 44:

    rectum discernis, ubi inter Curva subit,

    Pers. 4, 12:

    invenimus qui curva corrigeret,

    set every thing right, Plin. Ep. 5, 8 (21), 6:

    hic nobis curva corriget?

    Sen. Apoc. 8 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > curvos

  • 105 curvum

    curvus ( - vŏs), a, um, adj. [root kar-, whence korônê; cf.: circus, varus], crooked, curved, bent (opp. rectus; mostly poet.).
    I.
    Prop.:

    aratrum,

    Lucr. 5, 933; 6, 1253; Verg. G. 1, 170:

    rastri,

    Cat. 64, 39:

    culter,

    Sen. Hippol. 53:

    falces,

    Verg. G. 1, 508:

    calamus,

    Cat. 63, 22:

    arbor,

    Ov. M. 5, 536:

    arcus,

    id. ib. 9, 114:

    dens,

    id. Am. 3, 10, 14:

    ungues,

    Varr. R. R. 2, 9, 4; Hor. Epod. 5, 93:

    lyra,

    id. C. 1, 10, 6; 3, 28, 11:

    crinale,

    Ov. M. 5, 53:

    (equi) alvus,

    Verg. A. 2, 51:

    carinae,

    id. G. 1, 360:

    cavernae,

    id. A. 3, 674:

    rates,

    Prop. 3 (4), 7, 29:

    litora,

    Cat. 64, 74; Verg. A. 3, 223; Hor. C. 4, 5, 14; id. Epod. 10, 21; Ov. M. 11, 352; cf.

    spatium,

    Sall. H. 4, 20 Dietsch:

    flumen,

    winding, crooked, Verg. G. 2, 12; Ov. M. 3, 342:

    aquae,

    id. F. 3, 520:

    aequor,

    rising on high, boisterous, id. M. 11, 505 al. —Of persons:

    ita te adgerundā curvom aquā faciam, ut, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 36:

    arator,

    bent, stooping, Verg. E. 3, 42; and of one bent by age:

    anus,

    Prop. 2 (3), 18, 20:

    membra,

    Ov. M. 3, 276:

    senecta,

    id. A. A. 2, 670:

    caelator,

    Juv. 9, 145:

    vel gibberosi vel curvi,

    Dig. 21, 1, 3.—
    II.
    Trop., crooked, wrong, perverse:

    mores,

    Pers. 3, 52.— Subst.: curvum, i, n., that which is crooked or wrong (opp. rectum):

    scilicet ut possem curvo dignoscere rectum,

    Hor. Ep. 2, 2, 44:

    rectum discernis, ubi inter Curva subit,

    Pers. 4, 12:

    invenimus qui curva corrigeret,

    set every thing right, Plin. Ep. 5, 8 (21), 6:

    hic nobis curva corriget?

    Sen. Apoc. 8 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > curvum

  • 106 curvus

    curvus ( - vŏs), a, um, adj. [root kar-, whence korônê; cf.: circus, varus], crooked, curved, bent (opp. rectus; mostly poet.).
    I.
    Prop.:

    aratrum,

    Lucr. 5, 933; 6, 1253; Verg. G. 1, 170:

    rastri,

    Cat. 64, 39:

    culter,

    Sen. Hippol. 53:

    falces,

    Verg. G. 1, 508:

    calamus,

    Cat. 63, 22:

    arbor,

    Ov. M. 5, 536:

    arcus,

    id. ib. 9, 114:

    dens,

    id. Am. 3, 10, 14:

    ungues,

    Varr. R. R. 2, 9, 4; Hor. Epod. 5, 93:

    lyra,

    id. C. 1, 10, 6; 3, 28, 11:

    crinale,

    Ov. M. 5, 53:

    (equi) alvus,

    Verg. A. 2, 51:

    carinae,

    id. G. 1, 360:

    cavernae,

    id. A. 3, 674:

    rates,

    Prop. 3 (4), 7, 29:

    litora,

    Cat. 64, 74; Verg. A. 3, 223; Hor. C. 4, 5, 14; id. Epod. 10, 21; Ov. M. 11, 352; cf.

    spatium,

    Sall. H. 4, 20 Dietsch:

    flumen,

    winding, crooked, Verg. G. 2, 12; Ov. M. 3, 342:

    aquae,

    id. F. 3, 520:

    aequor,

    rising on high, boisterous, id. M. 11, 505 al. —Of persons:

    ita te adgerundā curvom aquā faciam, ut, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 36:

    arator,

    bent, stooping, Verg. E. 3, 42; and of one bent by age:

    anus,

    Prop. 2 (3), 18, 20:

    membra,

    Ov. M. 3, 276:

    senecta,

    id. A. A. 2, 670:

    caelator,

    Juv. 9, 145:

    vel gibberosi vel curvi,

    Dig. 21, 1, 3.—
    II.
    Trop., crooked, wrong, perverse:

    mores,

    Pers. 3, 52.— Subst.: curvum, i, n., that which is crooked or wrong (opp. rectum):

    scilicet ut possem curvo dignoscere rectum,

    Hor. Ep. 2, 2, 44:

    rectum discernis, ubi inter Curva subit,

    Pers. 4, 12:

    invenimus qui curva corrigeret,

    set every thing right, Plin. Ep. 5, 8 (21), 6:

    hic nobis curva corriget?

    Sen. Apoc. 8 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > curvus

  • 107 desultor

    dēsultor, ōris, m. [id.], a leaper, vaulter, the technical designation of a sort of riders, who, in the circus-games, leaped from one horse to another without stopping.
    I.
    Prop., Varr. R. R. 2, 7, 15; Liv. 23, 29; 44, 9; Manil. 5, 85.—
    II.
    Trop., a fickle, inconstant person:

    amoris,

    an inconstant lover, Ov. Am. 1, 3, 15; cf.

    bellorum,

    Sen. Suas. 1, § 8.

    Lewis & Short latin dictionary > desultor

  • 108 ecce

    ecce, adv. demonstr. [perh. from locat. form of pronom. stem i, with demonstr. ending -ce; hence, in comedy often scanned ĕce, Corss. Aussp. 2, 636, 1026 sq. —Ribbeck explains ecce as indef. form ec, as in ecquis, ecquando, etc., strengthened by demonstr. ce, Lat. Part. p. 42 sq.; and Curt. refers it to root oc- of oculus; cf. eccere, Gr. Etym. p. 457], points out an object with emphasis, lo! see! behold! (constr. class. with nom. or clause, and ante-class. also with acc.).
    I.
    In gen.:

    quem quaero, optime ecce obviam mihi est,

    behold! there comes he I was wishing for, Plaut. Bacch. 4, 4, 16:

    ecce autem video rure redeuntem senem,

    Ter. Eun. 5, 4, 45:

    ecce Dionaei processit Caesaris astrum,

    Verg. E. 9, 47:

    ecce trahebatur passis Priameïa virgo Crinibus,

    id. A. 2, 403; cf. id. ib. 6, 337; Ov. M. 2, 441 al.;

    sometimes in the middle of a clause: audiat haec tantum—vel qui venit ecce Palaemon,

    Verg. E. 3, 50; Ov. M. 2, 93:

    apparet adhuc vetus cicatrix,

    id. ib. 12, 444; Calp. Ec. 1, 4 al.—
    II.
    In partic.
    A.
    To denote that something is present (cf. Fr. voici), here (in this sense mostly ellipt.): circus noster ecce adest, Plaut Fragm. ap. Varr. L. L. 5, § 153 Müll.;

    so with adest,

    Ov. M. 2, 496; 3, 101:

    quid me quaeris?... ecce me,

    here I am, Plaut. Epid. 5, 2, 15; so,

    ecce me,

    id. Curc. 1, 3, 6; id. Mil. 3, 1, 69; Ter. Ad. 5, 9, 38:

    ecce nos,

    Plaut. Mil. 3, 1, 17:

    ecce odium meum,

    id. Poen. 1, 2, 139:

    ecce Gripi scelera,

    id. Rud. 4, 4, 134:

    ecce tuae litterae de Varrone,

    Cic. Att. 13, 16:

    ecce hominem te, Stasime, nihili,

    Plaut. Trin. 4, 3, 6;

    and simply ecce,

    here I am, id. As. 1, 1, 96.—
    B.
    In enumerations, or after other objects mentioned, to introduce a new one with emphasis (Ciceronian): consecuti sunt hos Critias, Theramenes, Lysias, etc.... ecce tibi exortus est Isocrates, Cic de Or. 2, 22 fin.; id. Or. 16 fin.; id. de Or. 3, 3, 31;

    so ellipt.,

    id. Div. 2, 70, 144; id. Ac. 2, 43, 134; id. Pis. 21.—
    C.
    To introduce something unexpected or strange; hence, sometimes connected with subito, repente, de improviso, etc.:

    ecce Apollo mihi ex oraculo imperat, Ut, etc.,

    Plaut. Men. 5, 2, 87; Cic. Sest. 41, 89; id. de Or. 2, 22, 94: et ecce de improviso ad nos accedit cana veritas, Varr. ap. Non. 243, 1; cf. Sall. J. 14, 11:

    discubitum noctu ut imus, ecce ad me advenit mulier,

    Plaut. Merc. 1, 1, 99; so with a preceding cum, Cic. Caecin. 7, 20; with dum:

    haec dum agit, ecce, etc.,

    Hor. S. 1, 9, 60; with ubi, Verg. A. 3, 219.—Ellipt.:

    ecce postridie Cassio litterae Capua a Lucretio,

    Cic. Att. 7, 24; id. Q. Fr. 1, 2, 2, § 6; id. Ac. 2, 38; with subito, id. Att. 8, 8; 10, 3; cf.:

    ecce autem repente,

    id. Verr. 2, 5, 34; and with a preceding cum, id. Att. 2, 8; Liv. 2, 36 fin. — For the expression ecce autem, v. autem. —
    D.
    In conversat. lang., combined with the pronouns is, ille, and iste, into one word standing for either the simple ecce, or the pronoun itself, but with demonstrative force, in the foll. forms: nom., ecca, Plaut. Men. 1, 2, 66; id. Rud. 4, 4, 130; Ter. Eun. 1, 1, 34:

    eccilla,

    Plaut. Stich. 4, 1, 30:

    eccillud,

    id. Rud. 2, 7, 18: acc. sing., eccum, Plaut. Am. prol. 120; 1, 2, 35; 3, 4, 22 et saep.; Ter. And. 3, 2, 52; 3, 3, 48 et saep.; Titin. ap. Charis. p. 177 P.:

    eccam,

    Plaut. Am. 2, 2, 146; id. As. 1, 2, 25; id. Cas. 2, 1, 15 et saep.; Ter. Eun. 4, 5, 12; id. Hec. 4, 1, 8:

    eccillum,

    Plaut. Merc. 2, 3, 98; id. Pers. 2, 2, 65; id. Trin. 3, 1, 21;

    and syncopated ellum,

    Ter. And. 5, 2, 14; id. Ad. 2, 3, 7; Plaut. Curc. 2, 2, 28:

    eccillam, and sync. ellam,

    Ter. Ad. 3, 3, 35; Plaut. Aul. 4, 10, 51; id. Mil. 3, 1, 194;

    eccistam,

    Plaut. Curc. 5, 2, 17: plur., eccos, id. Bacch. 3, 2, 19; id. Most. 1, 3, 154; id. Mil. 4, 7, 27; 5, 35; id. Rud. 2, 2, 4; Ter. Heaut. 2, 3, 15; Afran. ap. Charis. p. 95 P.:

    eccas,

    id. Rud. 3, 2, 49:

    ecca,

    Plaut. Rud. 4, 4, 110. [p. 624] —On the construction of eccum, etc., cf. Brix ad Plaut. Capt. 1002, p. 72; and on ecce see Hand, Turs. II. pp. 343-351.

    Lewis & Short latin dictionary > ecce

  • 109 essedarius

    essĕdārĭus, a, um, adj. [essedum], of or belonging to a war-chariot:

    mulier,

    Petr. 45, 7.—Hence, as subst.: essedari-us, i, m.
    I.
    A fighter in a (Gallic or British) war-chariot, Caes. B. G. 4, 24, 1; 5, 15, 1; 5, 19, 1; Cic. Fam. 7, 6 fin.
    II.
    In the Roman circus, a gladiator, Petr. 36, 6; Suet. Calig. 35; id. Claud. 21; Inscr. Orell. 2566; v. essedum.

    Lewis & Short latin dictionary > essedarius

  • 110 euripos

    eurīpus ( - os), i, m., = euripos, a narrow channel, strait.
    I.
    Prop.
    A.
    In gen., Cic. Mur. 17; Plin. 6, 23, 26, § 99; 2, 97, 100, § 219.—
    B.
    In partic.: Eurīpus, i, m., = Euripos, the channel between Boeotia and Euboea, now Egripo, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Cic. N. D. 3, 10, 24; Liv. 28, 6; 31, 24; Luc. 5, 235 al.—
    II.
    Transf., a canal, conduit, aqueduct.
    A.
    In gen.:

    ductus aquarum, quos isti nilos et euripos vocant,

    Cic. Leg. 2, 1, 2; Vitr. 7, 5; Front. Aquaed. 84; Sen. Ep. 83; Plin. 5, 10, 11, § 63; 36, 15, 24, § 123; Plin. Ep. 1, 3 al.—
    B.
    In partic., the trench that ran round the Roman circus, Suet. Caes. 39; Plin. 8, 7, 7, § 21; Lampr. Heliog. 23; cf. Smith's Antiq. p. 53 a.

    Lewis & Short latin dictionary > euripos

  • 111 Euripus

    eurīpus ( - os), i, m., = euripos, a narrow channel, strait.
    I.
    Prop.
    A.
    In gen., Cic. Mur. 17; Plin. 6, 23, 26, § 99; 2, 97, 100, § 219.—
    B.
    In partic.: Eurīpus, i, m., = Euripos, the channel between Boeotia and Euboea, now Egripo, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Cic. N. D. 3, 10, 24; Liv. 28, 6; 31, 24; Luc. 5, 235 al.—
    II.
    Transf., a canal, conduit, aqueduct.
    A.
    In gen.:

    ductus aquarum, quos isti nilos et euripos vocant,

    Cic. Leg. 2, 1, 2; Vitr. 7, 5; Front. Aquaed. 84; Sen. Ep. 83; Plin. 5, 10, 11, § 63; 36, 15, 24, § 123; Plin. Ep. 1, 3 al.—
    B.
    In partic., the trench that ran round the Roman circus, Suet. Caes. 39; Plin. 8, 7, 7, § 21; Lampr. Heliog. 23; cf. Smith's Antiq. p. 53 a.

    Lewis & Short latin dictionary > Euripus

  • 112 euripus

    eurīpus ( - os), i, m., = euripos, a narrow channel, strait.
    I.
    Prop.
    A.
    In gen., Cic. Mur. 17; Plin. 6, 23, 26, § 99; 2, 97, 100, § 219.—
    B.
    In partic.: Eurīpus, i, m., = Euripos, the channel between Boeotia and Euboea, now Egripo, Mel. 2, 7, 9; Plin. 4, 12, 21, § 63; Cic. N. D. 3, 10, 24; Liv. 28, 6; 31, 24; Luc. 5, 235 al.—
    II.
    Transf., a canal, conduit, aqueduct.
    A.
    In gen.:

    ductus aquarum, quos isti nilos et euripos vocant,

    Cic. Leg. 2, 1, 2; Vitr. 7, 5; Front. Aquaed. 84; Sen. Ep. 83; Plin. 5, 10, 11, § 63; 36, 15, 24, § 123; Plin. Ep. 1, 3 al.—
    B.
    In partic., the trench that ran round the Roman circus, Suet. Caes. 39; Plin. 8, 7, 7, § 21; Lampr. Heliog. 23; cf. Smith's Antiq. p. 53 a.

    Lewis & Short latin dictionary > euripus

  • 113 fala

    făla ( phal-), ae, f. [falae dictae ab altitudine, a falando, quod apud Etruscos significat caelum, Paul. ex Fest. p. 88, 12 Müll.], a scaffolding of boards or planks, a scaffold.
    I.
    A structure used in sieges, from which missiles were thrown into a city: malos diffindunt, fiunt tabulata falaeque, Enn. ap. Non. 114, 7 (Ann. v. 389 ed. Vahl.).—Prov.:

    subire sub falas,

    i. e. to run a great risk for a slight gain, Plaut. Most. 2, 1, 10.—
    II.
    One of the seven wooden pillars in the spina of the Circus, Juv. 6, 590; cf. Anthon's Dict. of Antiq. p. 254, a.

    Lewis & Short latin dictionary > fala

  • 114 Flaminia

    1.
    flāmĭnĭus, a, um, adj. [1. flamen], of or belonging to a flamen.
    I.
    Adj.: flaminia aedes domus flaminis Dialis, Paul. ex Fest. p. 89, 10 Müll.; so, ex domo flaminia, id. s. v. ignem, p. 106, 4 Müll.; cf. in the foll.: flaminius camillus puer dicebatur ingenuus patrimes et matrimes, qui flamini Diali ad sacrificia praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 2 sq. Müll.:

    flaminius lictor est, qui flamini Diali sacrorum causa praesto est,

    id. ib. —
    II.
    Subst.
    A.
    flāmĭnĭa, ae, f.
    1.
    the dwelling of the flamen Dialis:

    ignem e flaminia, id est flaminis Dialis domo, nisi sacrum efferri jus non est,

    Gell. 10, 15, 7.—
    2.
    A young priestess who attended on the wife of the flamen Dialis: flaminia dicebatur sacerdotula, quae flaminicae Diali praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 6 Müll. (but perh., from the preceding words of Festus, we are to supply the word camilla, and to read flaminia camilla, like flaminius camillus; cf. Müll. ad loc.).—
    B.
    flămĭnĭum, ii, n., the office or dignity of flamen, Cic. Phil. 13, 19, 41; Liv. 26, 23, 8; Tac. A. 4, 16; Massur. Sabin. ap. Gell. 10, 15, 22.
    2.
    Flāmĭnĭus, a, the name of a Roman gens. So C. Flaminius Nepos, who, when censor, A.U.C. 534, built a circus and constructed a road, and, when consul, was overcome and slain by Hannibal at the lake of Trasimenus, Liv. 22, 4 sq.; Cic. Inv. 2, 17, 52; id. Div. 1, 35, 77; id. N. D. 2, 3, 8; id. Brut. 14, 57; Nep. Hann. 4, 3.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Flāmĭnĭus, a, um, adj., of or belonging to a Flaminius, Flaminian:

    ea omnia in pratis Flaminiis acta, quem nunc Circum Flaminium appellant,

    Liv. 3, 54, 15; cf. id. 3, 63, 7; Cic. Att. 1, 14, 1; id. Sest. 14, 33 al.; Mart. 12, 74, 2; cf. Becker's Antiq. 1, p. 604; 608 and 667 sq.;

    2, 1, p. 361: via, leading from Rome to Ariminum,

    Cic. Phil. 12, 9, 22; id. Att. 1, 1, 2.—
    B.
    As subst.: Flāmĭnĭa, ae, sc. via, Mart. 8, 75, 2; along it stood many tombs;

    hence: quorum Flaminia tegitur cinis atque Latina,

    Juv. 1, 171.—
    C.
    Flāmĭnĭānus, a, um, adj., Flaminian:

    ostentu,

    Cic. Div. 2, 31, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > Flaminia

  • 115 flaminium

    1.
    flāmĭnĭus, a, um, adj. [1. flamen], of or belonging to a flamen.
    I.
    Adj.: flaminia aedes domus flaminis Dialis, Paul. ex Fest. p. 89, 10 Müll.; so, ex domo flaminia, id. s. v. ignem, p. 106, 4 Müll.; cf. in the foll.: flaminius camillus puer dicebatur ingenuus patrimes et matrimes, qui flamini Diali ad sacrificia praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 2 sq. Müll.:

    flaminius lictor est, qui flamini Diali sacrorum causa praesto est,

    id. ib. —
    II.
    Subst.
    A.
    flāmĭnĭa, ae, f.
    1.
    the dwelling of the flamen Dialis:

    ignem e flaminia, id est flaminis Dialis domo, nisi sacrum efferri jus non est,

    Gell. 10, 15, 7.—
    2.
    A young priestess who attended on the wife of the flamen Dialis: flaminia dicebatur sacerdotula, quae flaminicae Diali praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 6 Müll. (but perh., from the preceding words of Festus, we are to supply the word camilla, and to read flaminia camilla, like flaminius camillus; cf. Müll. ad loc.).—
    B.
    flămĭnĭum, ii, n., the office or dignity of flamen, Cic. Phil. 13, 19, 41; Liv. 26, 23, 8; Tac. A. 4, 16; Massur. Sabin. ap. Gell. 10, 15, 22.
    2.
    Flāmĭnĭus, a, the name of a Roman gens. So C. Flaminius Nepos, who, when censor, A.U.C. 534, built a circus and constructed a road, and, when consul, was overcome and slain by Hannibal at the lake of Trasimenus, Liv. 22, 4 sq.; Cic. Inv. 2, 17, 52; id. Div. 1, 35, 77; id. N. D. 2, 3, 8; id. Brut. 14, 57; Nep. Hann. 4, 3.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Flāmĭnĭus, a, um, adj., of or belonging to a Flaminius, Flaminian:

    ea omnia in pratis Flaminiis acta, quem nunc Circum Flaminium appellant,

    Liv. 3, 54, 15; cf. id. 3, 63, 7; Cic. Att. 1, 14, 1; id. Sest. 14, 33 al.; Mart. 12, 74, 2; cf. Becker's Antiq. 1, p. 604; 608 and 667 sq.;

    2, 1, p. 361: via, leading from Rome to Ariminum,

    Cic. Phil. 12, 9, 22; id. Att. 1, 1, 2.—
    B.
    As subst.: Flāmĭnĭa, ae, sc. via, Mart. 8, 75, 2; along it stood many tombs;

    hence: quorum Flaminia tegitur cinis atque Latina,

    Juv. 1, 171.—
    C.
    Flāmĭnĭānus, a, um, adj., Flaminian:

    ostentu,

    Cic. Div. 2, 31, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > flaminium

  • 116 Flaminius

    1.
    flāmĭnĭus, a, um, adj. [1. flamen], of or belonging to a flamen.
    I.
    Adj.: flaminia aedes domus flaminis Dialis, Paul. ex Fest. p. 89, 10 Müll.; so, ex domo flaminia, id. s. v. ignem, p. 106, 4 Müll.; cf. in the foll.: flaminius camillus puer dicebatur ingenuus patrimes et matrimes, qui flamini Diali ad sacrificia praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 2 sq. Müll.:

    flaminius lictor est, qui flamini Diali sacrorum causa praesto est,

    id. ib. —
    II.
    Subst.
    A.
    flāmĭnĭa, ae, f.
    1.
    the dwelling of the flamen Dialis:

    ignem e flaminia, id est flaminis Dialis domo, nisi sacrum efferri jus non est,

    Gell. 10, 15, 7.—
    2.
    A young priestess who attended on the wife of the flamen Dialis: flaminia dicebatur sacerdotula, quae flaminicae Diali praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 6 Müll. (but perh., from the preceding words of Festus, we are to supply the word camilla, and to read flaminia camilla, like flaminius camillus; cf. Müll. ad loc.).—
    B.
    flămĭnĭum, ii, n., the office or dignity of flamen, Cic. Phil. 13, 19, 41; Liv. 26, 23, 8; Tac. A. 4, 16; Massur. Sabin. ap. Gell. 10, 15, 22.
    2.
    Flāmĭnĭus, a, the name of a Roman gens. So C. Flaminius Nepos, who, when censor, A.U.C. 534, built a circus and constructed a road, and, when consul, was overcome and slain by Hannibal at the lake of Trasimenus, Liv. 22, 4 sq.; Cic. Inv. 2, 17, 52; id. Div. 1, 35, 77; id. N. D. 2, 3, 8; id. Brut. 14, 57; Nep. Hann. 4, 3.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Flāmĭnĭus, a, um, adj., of or belonging to a Flaminius, Flaminian:

    ea omnia in pratis Flaminiis acta, quem nunc Circum Flaminium appellant,

    Liv. 3, 54, 15; cf. id. 3, 63, 7; Cic. Att. 1, 14, 1; id. Sest. 14, 33 al.; Mart. 12, 74, 2; cf. Becker's Antiq. 1, p. 604; 608 and 667 sq.;

    2, 1, p. 361: via, leading from Rome to Ariminum,

    Cic. Phil. 12, 9, 22; id. Att. 1, 1, 2.—
    B.
    As subst.: Flāmĭnĭa, ae, sc. via, Mart. 8, 75, 2; along it stood many tombs;

    hence: quorum Flaminia tegitur cinis atque Latina,

    Juv. 1, 171.—
    C.
    Flāmĭnĭānus, a, um, adj., Flaminian:

    ostentu,

    Cic. Div. 2, 31, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > Flaminius

  • 117 flaminius

    1.
    flāmĭnĭus, a, um, adj. [1. flamen], of or belonging to a flamen.
    I.
    Adj.: flaminia aedes domus flaminis Dialis, Paul. ex Fest. p. 89, 10 Müll.; so, ex domo flaminia, id. s. v. ignem, p. 106, 4 Müll.; cf. in the foll.: flaminius camillus puer dicebatur ingenuus patrimes et matrimes, qui flamini Diali ad sacrificia praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 2 sq. Müll.:

    flaminius lictor est, qui flamini Diali sacrorum causa praesto est,

    id. ib. —
    II.
    Subst.
    A.
    flāmĭnĭa, ae, f.
    1.
    the dwelling of the flamen Dialis:

    ignem e flaminia, id est flaminis Dialis domo, nisi sacrum efferri jus non est,

    Gell. 10, 15, 7.—
    2.
    A young priestess who attended on the wife of the flamen Dialis: flaminia dicebatur sacerdotula, quae flaminicae Diali praeministrabat, Paul. ex Fest. p. 93, 6 Müll. (but perh., from the preceding words of Festus, we are to supply the word camilla, and to read flaminia camilla, like flaminius camillus; cf. Müll. ad loc.).—
    B.
    flămĭnĭum, ii, n., the office or dignity of flamen, Cic. Phil. 13, 19, 41; Liv. 26, 23, 8; Tac. A. 4, 16; Massur. Sabin. ap. Gell. 10, 15, 22.
    2.
    Flāmĭnĭus, a, the name of a Roman gens. So C. Flaminius Nepos, who, when censor, A.U.C. 534, built a circus and constructed a road, and, when consul, was overcome and slain by Hannibal at the lake of Trasimenus, Liv. 22, 4 sq.; Cic. Inv. 2, 17, 52; id. Div. 1, 35, 77; id. N. D. 2, 3, 8; id. Brut. 14, 57; Nep. Hann. 4, 3.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Flāmĭnĭus, a, um, adj., of or belonging to a Flaminius, Flaminian:

    ea omnia in pratis Flaminiis acta, quem nunc Circum Flaminium appellant,

    Liv. 3, 54, 15; cf. id. 3, 63, 7; Cic. Att. 1, 14, 1; id. Sest. 14, 33 al.; Mart. 12, 74, 2; cf. Becker's Antiq. 1, p. 604; 608 and 667 sq.;

    2, 1, p. 361: via, leading from Rome to Ariminum,

    Cic. Phil. 12, 9, 22; id. Att. 1, 1, 2.—
    B.
    As subst.: Flāmĭnĭa, ae, sc. via, Mart. 8, 75, 2; along it stood many tombs;

    hence: quorum Flaminia tegitur cinis atque Latina,

    Juv. 1, 171.—
    C.
    Flāmĭnĭānus, a, um, adj., Flaminian:

    ostentu,

    Cic. Div. 2, 31, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > flaminius

  • 118 flexus

    1.
    flexus, a, um, Part. and P. a., from flecto.
    2.
    flexus, ūs, m. [flecto], a bending, turning, winding (class.; in sing. and plur.).
    I.
    Lit.:

    aures duros et quasi corneolos habent introitus, multisque cum flexibus,

    Cic. N. D. 2, 57, 144; cf. Quint. 6, 13, 9:

    ut qui cursu parum valent, flexu eludunt,

    id. 9, 2, 78:

    cum venissem ad pontem, in quo flexus est ad iter Arpinas,

    Cic. Att. 16, 13, a, 1; cf.:

    in aliquo flexu viae,

    Liv. 22, 12, 7:

    implicatae flexibus vallium viae,

    id. 32, 4, 4:

    Rhenus modico flexu in occidentem versus,

    Tac. G. 1:

    flexu Armeniam petivit,

    id. A. 12, 12:

    alio flexu reduci ad viam,

    Quint. 2, 17, 29:

    (quo pacto sol) Brumales adeat flexus,

    Lucr. 5, 616:

    brumales,

    id. 5, 640:

    metae,

    the turn round the goal, Pers. 3, 63:

    labyrinthei,

    the mazes, Cat. 64, 114:

    capilli dociles et centum flexibus apti,

    Ov. Am. 1, 14, 13: in litore flexus Mecybernaeus, the bay or gulf, Mela, 2, 3 init.; cf. id. 3, 1.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a turning, transition into another state, political change:

    id enim est caput civilis prudentiae, videre itinera flexusque rerum publicarum,

    Cic. Rep. 2, 25, 46:

    in hoc flexu quasi aetatis fama adolescentis paululum haesit ad metas (the figure taken from the turning of the racers on reaching the goal),

    id. Cael. 31, 75; cf.:

    si infinitus forensium rerum labor decursu honorum et jam aetatis flexu constitisset, i. e. senectus,

    id. de Or. 1, 1, 1:

    flexu auctumni (= post medium tempus auctumni, trop. from turning the meta in the Circus),

    Tac. H. 5, 23; v. Orell. ad h. 1.—
    B.
    In partic. (post-Aug.).
    1.
    An artful turning, winding, shifting:

    inde recta fere est actio, hinc mille flexus et artes desiderantur,

    Quint. 5, 13, 2:

    qui haec recta tantum, et in nullos flexus recedentia tractaverit,

    id. 10, 5, 12. —
    2.
    Of the voice, inflection, modulation, variation:

    citharoedi simul et sono vocis et plurimis flexibus serviunt,

    Quint. 1, 12, 3:

    quid quoque flexu dicendum,

    id. 1, 8, 1:

    qui flexus deceat miserationem,

    id. 1, 11, 12; 1, 8, 3.—
    3.
    In gram., inflection, variation, derivation (in Varro flexura, v. h. v.): quid vero? quae tota positionis ejusdem in diversos flexus eunt? cum Alba faciat Albanos et Albenses;

    volo, volui et volavi,

    Quint. 1, 6, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > flexus

  • 119 Forocorneliensis

    fŏrum, i, (archaic form fŏrus, i, m., to accord with locus, Lucil. ap. Charis. p. 55 P., and ap. Non. 206, 15; Pompon. ib.), n. [etym. dub.; perh. root Sanscr. dhar-, support; dhar-as, mountain, etc.; Lat. forma, fortis, frenum, etc.; lit., a place or space with set bounds, Corss. Ausspr. 1, 149], what is out of doors, an outside space or place; in partic., as opp. the house, a public place, a market-place, market (cf.: macellum, emporium, velabrum): forum sex modis intelligitur. Primo, negotiationis locus, ut forum Flaminium, forum Julium, ab eorum nominibus, qui ea fora constituenda curarunt, quod etiam locis privatis et in viis et in agris fieri solet. Alio, in quo judicia fieri, cum populo agi, contiones haberi solent. Tertio, cum is, qui provinciae praeest, forum agere dicitur, cum civitates vocat et de controversiis eorum cognoscit. Quarto, cum id forum antiqui appellabant, quod nunc vestibulum sepulcri dicari solet. Quinto, locus in navi, sed tum masculini generis est et plurale (v. forus). Sexto, fori significant et Circensia spectacula, ex quibus etiam minores forulos dicimus. Inde et forare, foras dare, et fores, foras et foriculae, id est ostiola dicuntur, [p. 774] Paul. ex Fest. p. 84 Müll.
    I.
    In gen., an open space.
    A.
    The area before a tomb, fore-court:

    quod (lex XII. Tabularum de sepulcris) FORUM, id est, vestibulum sepulcri, BUSTUMVE USUCAPI vetat, tuetur jus sepulcrorum,

    Cic. Leg. 2, 24, 61.—
    B.
    The part of the wine-press in which the grapes were laid, Varr. R. R. 1, 54, 2; Col. 11, 2, 71; 12, 18, 3.—
    C.
    Plur.: fora = fori, the gangways of a ship, Gell. ap. Charis. 55 P.—
    II.
    In partic., a public place, market-place.
    A.
    A market, as a place for buying and selling:

    quae vendere vellent quo conferrent, forum appellarunt. Ubi quid generatim (i. e. secundum singula genera), additum ab eo cognomen, ut forum boarium, forum olitorium, cupedinis, etc.... Haec omnia posteaquam contracta in unum locum quae ad victum pertinebant et aedificatus locus: appellatum macellum, etc.,

    Varr. L. L. 5, § 145 sq. Müll.— Esp.
    (α).
    forum boarium, the cattlemarket, between the Circus Maximus and the Tiber, Varr. L. L. 5, § 146 Müll.; Paul. ex Fest. p. 30, 5; Liv. 21, 62, 2; Plin. 34, 2, 5, § 10; Tac. A. 12, 24; cf. Ov. F. 6, 477. A part of this was probably the forum suarium, Dig. 1, 12, 1, § 11.—
    (β).
    forum olitorium, the vegetable-market, south of the theatre of Marcellus, between the Tiber and the Capitoline hill;

    here stood the columna lactaria, at which infants were exposed,

    Varr. L. L. 5, § 146 Müll.; Liv. 21, 63, 3; Tac. A. 2, 49; Paul. ex Fest. p. 118, 6. Here was probably the forum coquinum also, in which professional cooks offered their services in preparing special entertainments, Plaut. Ps. 3, 2, 1.—
    (γ).
    forum piscarium (or piscatorium), the fish-market, between the basilica Porcia and the Temple of Vesta, Varr. L. L. 5, § 146 Müll.; Plaut. Curc. 4, 1, 13; Liv. 26, 27, 3; 40, 51, 5; Col. 8, 17, 15.—
    (δ).
    forum cuppedinis, the market for dainties, between the via sacra and the macellum, Varr. L. L. 5, § 186 Müll. Cf. the similar market in another town, App. M. 1, p. 113, 30 (dub. Hildebr. cupidinis).—Of places where markets were held, a market-town, market-place:

    L. Clodius, pharmacopola circumforaneus, qui properaret, cui fora multa restarent, simul atque introductus est, rem confecit,

    Cic. Clu. 14, 40:

    oppidum Numidarum, nomine Vaga, forum rerum venalium totius regni maxime celebratum,

    Sall. J. 47, 1.—Prov.: Scisti uti foro, you knew how to make your market, i. e. how to act for your advantage, Ter. Phorm. 1, 2, 29; v. Don. ad loc.—
    B.
    The market-place, forum, in each city, as the principal place of meeting, where public affairs were discussed, courts of justice held, money transactions carried on:

    statua ejus (Anicii) Praeneste in foro statuta,

    Liv. 23, 19, 18; hence also, transf., to denote affairs of state, administration of justice, or banking business. In Rome esp. the forum Romanum, Plin. 3, 5, 9, § 66; Tac. A. 12, 24; called also forum magnum, vetus, or, oftener, absol., forum, Liv. 1, 12, 8; 9, 40, 16; Cic. Att. 4, 16, 14 et saep.; a low, open artificial level, about six hundred and thirty Parisian feet long, and rather more than a hundred wide, between the Capitoline and Palatine hills, surrounded by porticos (basilicae) and the shops of money-changers (argentariae), in later times surrounded with fine buildings, and adorned with numberless statues (cf. on it Becker's Antiq. 1, p. 281 sq., and Dict. of Antiq. p. 451):

    in foro infumo boni homines atque dites ambulant,

    Plaut. Curc. 4, 1, 14:

    in foro turbaque,

    Cic. Rep. 1, 17:

    arripere verba de foro,

    to pick them up in the street, id. Fin. 3, 2, 4:

    in vulgus et in foro dicere,

    id. Rep. 3, 30 (Fragm. ap. Non. 262, 24):

    cum Decimus quidam Verginius virginem filiam in foro sua manu interemisset,

    id. Rep. 2, 37:

    in forum descendere,

    id. ib. 6, 2 (Fragm. ap. Non. 501, 28):

    foro nimium distare Carinas,

    Hor. Ep. 1, 7, 48:

    fallacem Circum vespertinumque pererro Saepe forum,

    id. S. 1, 6, 114:

    forumque litibus orbum,

    id. C. 4, 2, 44:

    Hostes in foro ac locis patentioribus cuneatim constiterunt,

    Caes. B. G. 7, 28, 1:

    gladiatores ad forum producti,

    id. B. C. 1, 14, 4:

    ut primum forum attigerim,

    i. e. engaged in public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:

    studia fori,

    Tac. Agr. 39: forum putealque Libonis Mandabo siccis, adimam cantare severis, i. e. the grave affairs of state, Hor. Ep. 1, 19, 8.—Of administering justice in the forum: NI PAGVNT, IN COMITIO AVT IN FORO ANTE MERIDIEM CAVSAM CONICITO, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20:

    ut pacem cum bello, leges cum vi, forum et juris dictionem cum ferro et armis conferatis,

    Cic. Verr. 2, 4, 54 fin.:

    quod (tempus) in judiciis ac foro datur,

    Quint. 10, 7, 20:

    nec ferrea jura Insanumque forum aut populi tabularia vidit,

    Verg. G. 2, 502:

    forum agere,

    to hold a court, hold an assize, Cic. Att. 5, 16, 4; cf. id. Fam. 3, 6, 4:

    lenta fori pugnamus harena,

    Juv. 16, 47; cf. vv. sqq.— Poet. transf.:

    indicitque forum et patribus dat jura vocatis,

    Verg. A. 5, 758:

    civitates, quae in id forum convenerant,

    to that court - district, Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

    extra suum forum vadimonium promittere,

    beyond his district, id. ib. 2, 3, 15, §

    38.—Prov.: egomet video rem vorti in meo foro,

    is pending in my own court, affects me nearly, Plaut. Most. 5, 1, 10:

    in alieno foro litigare,

    i. e. not to know what to do, which way to turn, Mart. 12 praef. —Of the transaction of business in the forum:

    haec fides atque haec ratio pecuniarum, quae Romae, quae in foro versatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 7, 19:

    quousque negotiabere? annos jam triginta in foro versaris,

    id. Fl. 29, 70:

    sublata erat de foro fides,

    id. Agr. 2, 3 fin.:

    nisi, etc.... nos hunc Postumum jam pridem in foro non haberemus,

    i. e. he would have been a bankrupt long ago, id. Rab. Post. 15, 41: cedere foro, to quit the market, i. e. to become bankrupt, Sen. Ben. 4, 39; Dig. 16, 3, 7, § 2; Juv. 11, 50; cf. Plaut. Ep. 1, 2, 16. Justice was administered in Rome not only in the forum Romanum, but also, in the times of the emperors, in the forum (Julii) Caesaris (erected by Julius Caesar, Suet. Caes. 26; Plin. 36, 15, 24, § 103; 16, 44, 86, § 236) and in the forum Augusti (erected by the Emperor Augustus, Suet. Aug. 29, and adorned with a fine ivory statue of Apollo, Plin. 7, 53, 54, § 183; Ov. F. 5, 552; id. Tr. 3, 1, 27);

    called simply forum,

    Juv. 1, 128 (where Apollo is called juris peritus, in allusion to the judicial proceedings held here); hence, circumscriptiones, furta, fraudes, quibus trina non sufficiunt fora, Sen. de Ira, 2, 9, 1; so,

    quae (verba) trino juvenis foro tonabas,

    Stat. S. 4, 9, 15; and:

    erit in triplici par mihi nemo foro,

    Mart. 3, 38, 4:

    vacuo clausoque sonant fora sola theatro,

    Juv. 6, 68.—
    C.
    Nom. propr. Fŏrum, a name of many market and assize towns, nine of which, in Etruria, are named, Plin. 3, 15, 20, § 116. The most celebrated are,
    1.
    Forum Ăliēni, a town in Gallia Transpadana, now Ferrara, Tac. H. 3, 6.—
    2.
    Forum Appii, a market-town in Latium, on the Via Appia, near Tres Tavernae, now Foro Appio, Cic. Att. 2, 10; Plin. 3, 5, 9, § 64; Hor. S. 1, 5, 3; Inscr. Orell. 780 al.—
    3.
    Forum Aurēlium, a small city near Rome, on the Via Aurelia, now Montalto, Cic. Cat. 1, 9, 24.—
    4.
    Forum Cornēlium, a town in Gallia Cispadana, now Imola, Cic. Fam. 12, 5, 2.—Hence, Forocorneliensis, e, adj.:

    ager,

    Plin. 3, 16, 20, § 120.—
    5.
    Forum Gallōrum, a town in Gallia Cispadana, between Mutina and Bononia, now Castel Franco, Cic. Fam. 10, 30, 2.—
    6.
    Forum Jūlii, a town in Gallia Narbonensis, a colony of the eighth legion, now Frejus, Mel. 2, 5, 3; Plin. 3, 4, 5, § 35; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15, 3; 10, 17, 1; Tac. H. 3, 43.—Deriv.: Forojuliensis, e, adj., of or belonging to Forum Julii, Forojulian:

    colonia,

    i. e. Forum Julii, Tac. H. 2, 14; 3, 43.—In plur.: Forojulienses, inhabitants of Forum Julii, Forojulians, Tac. Agr. 4.—
    7.
    Forum Vŏcōnii, 24 miles from Forum Julii, in the Pyrenees, now, acc. to some, Le Canet; acc. to others, Luc, Cic. Fam. 10, 17, 1; 10, 34, 1; Plin. 3, 4, 5, § 36.

    Lewis & Short latin dictionary > Forocorneliensis

  • 120 Forojulienses

    fŏrum, i, (archaic form fŏrus, i, m., to accord with locus, Lucil. ap. Charis. p. 55 P., and ap. Non. 206, 15; Pompon. ib.), n. [etym. dub.; perh. root Sanscr. dhar-, support; dhar-as, mountain, etc.; Lat. forma, fortis, frenum, etc.; lit., a place or space with set bounds, Corss. Ausspr. 1, 149], what is out of doors, an outside space or place; in partic., as opp. the house, a public place, a market-place, market (cf.: macellum, emporium, velabrum): forum sex modis intelligitur. Primo, negotiationis locus, ut forum Flaminium, forum Julium, ab eorum nominibus, qui ea fora constituenda curarunt, quod etiam locis privatis et in viis et in agris fieri solet. Alio, in quo judicia fieri, cum populo agi, contiones haberi solent. Tertio, cum is, qui provinciae praeest, forum agere dicitur, cum civitates vocat et de controversiis eorum cognoscit. Quarto, cum id forum antiqui appellabant, quod nunc vestibulum sepulcri dicari solet. Quinto, locus in navi, sed tum masculini generis est et plurale (v. forus). Sexto, fori significant et Circensia spectacula, ex quibus etiam minores forulos dicimus. Inde et forare, foras dare, et fores, foras et foriculae, id est ostiola dicuntur, [p. 774] Paul. ex Fest. p. 84 Müll.
    I.
    In gen., an open space.
    A.
    The area before a tomb, fore-court:

    quod (lex XII. Tabularum de sepulcris) FORUM, id est, vestibulum sepulcri, BUSTUMVE USUCAPI vetat, tuetur jus sepulcrorum,

    Cic. Leg. 2, 24, 61.—
    B.
    The part of the wine-press in which the grapes were laid, Varr. R. R. 1, 54, 2; Col. 11, 2, 71; 12, 18, 3.—
    C.
    Plur.: fora = fori, the gangways of a ship, Gell. ap. Charis. 55 P.—
    II.
    In partic., a public place, market-place.
    A.
    A market, as a place for buying and selling:

    quae vendere vellent quo conferrent, forum appellarunt. Ubi quid generatim (i. e. secundum singula genera), additum ab eo cognomen, ut forum boarium, forum olitorium, cupedinis, etc.... Haec omnia posteaquam contracta in unum locum quae ad victum pertinebant et aedificatus locus: appellatum macellum, etc.,

    Varr. L. L. 5, § 145 sq. Müll.— Esp.
    (α).
    forum boarium, the cattlemarket, between the Circus Maximus and the Tiber, Varr. L. L. 5, § 146 Müll.; Paul. ex Fest. p. 30, 5; Liv. 21, 62, 2; Plin. 34, 2, 5, § 10; Tac. A. 12, 24; cf. Ov. F. 6, 477. A part of this was probably the forum suarium, Dig. 1, 12, 1, § 11.—
    (β).
    forum olitorium, the vegetable-market, south of the theatre of Marcellus, between the Tiber and the Capitoline hill;

    here stood the columna lactaria, at which infants were exposed,

    Varr. L. L. 5, § 146 Müll.; Liv. 21, 63, 3; Tac. A. 2, 49; Paul. ex Fest. p. 118, 6. Here was probably the forum coquinum also, in which professional cooks offered their services in preparing special entertainments, Plaut. Ps. 3, 2, 1.—
    (γ).
    forum piscarium (or piscatorium), the fish-market, between the basilica Porcia and the Temple of Vesta, Varr. L. L. 5, § 146 Müll.; Plaut. Curc. 4, 1, 13; Liv. 26, 27, 3; 40, 51, 5; Col. 8, 17, 15.—
    (δ).
    forum cuppedinis, the market for dainties, between the via sacra and the macellum, Varr. L. L. 5, § 186 Müll. Cf. the similar market in another town, App. M. 1, p. 113, 30 (dub. Hildebr. cupidinis).—Of places where markets were held, a market-town, market-place:

    L. Clodius, pharmacopola circumforaneus, qui properaret, cui fora multa restarent, simul atque introductus est, rem confecit,

    Cic. Clu. 14, 40:

    oppidum Numidarum, nomine Vaga, forum rerum venalium totius regni maxime celebratum,

    Sall. J. 47, 1.—Prov.: Scisti uti foro, you knew how to make your market, i. e. how to act for your advantage, Ter. Phorm. 1, 2, 29; v. Don. ad loc.—
    B.
    The market-place, forum, in each city, as the principal place of meeting, where public affairs were discussed, courts of justice held, money transactions carried on:

    statua ejus (Anicii) Praeneste in foro statuta,

    Liv. 23, 19, 18; hence also, transf., to denote affairs of state, administration of justice, or banking business. In Rome esp. the forum Romanum, Plin. 3, 5, 9, § 66; Tac. A. 12, 24; called also forum magnum, vetus, or, oftener, absol., forum, Liv. 1, 12, 8; 9, 40, 16; Cic. Att. 4, 16, 14 et saep.; a low, open artificial level, about six hundred and thirty Parisian feet long, and rather more than a hundred wide, between the Capitoline and Palatine hills, surrounded by porticos (basilicae) and the shops of money-changers (argentariae), in later times surrounded with fine buildings, and adorned with numberless statues (cf. on it Becker's Antiq. 1, p. 281 sq., and Dict. of Antiq. p. 451):

    in foro infumo boni homines atque dites ambulant,

    Plaut. Curc. 4, 1, 14:

    in foro turbaque,

    Cic. Rep. 1, 17:

    arripere verba de foro,

    to pick them up in the street, id. Fin. 3, 2, 4:

    in vulgus et in foro dicere,

    id. Rep. 3, 30 (Fragm. ap. Non. 262, 24):

    cum Decimus quidam Verginius virginem filiam in foro sua manu interemisset,

    id. Rep. 2, 37:

    in forum descendere,

    id. ib. 6, 2 (Fragm. ap. Non. 501, 28):

    foro nimium distare Carinas,

    Hor. Ep. 1, 7, 48:

    fallacem Circum vespertinumque pererro Saepe forum,

    id. S. 1, 6, 114:

    forumque litibus orbum,

    id. C. 4, 2, 44:

    Hostes in foro ac locis patentioribus cuneatim constiterunt,

    Caes. B. G. 7, 28, 1:

    gladiatores ad forum producti,

    id. B. C. 1, 14, 4:

    ut primum forum attigerim,

    i. e. engaged in public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:

    studia fori,

    Tac. Agr. 39: forum putealque Libonis Mandabo siccis, adimam cantare severis, i. e. the grave affairs of state, Hor. Ep. 1, 19, 8.—Of administering justice in the forum: NI PAGVNT, IN COMITIO AVT IN FORO ANTE MERIDIEM CAVSAM CONICITO, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20:

    ut pacem cum bello, leges cum vi, forum et juris dictionem cum ferro et armis conferatis,

    Cic. Verr. 2, 4, 54 fin.:

    quod (tempus) in judiciis ac foro datur,

    Quint. 10, 7, 20:

    nec ferrea jura Insanumque forum aut populi tabularia vidit,

    Verg. G. 2, 502:

    forum agere,

    to hold a court, hold an assize, Cic. Att. 5, 16, 4; cf. id. Fam. 3, 6, 4:

    lenta fori pugnamus harena,

    Juv. 16, 47; cf. vv. sqq.— Poet. transf.:

    indicitque forum et patribus dat jura vocatis,

    Verg. A. 5, 758:

    civitates, quae in id forum convenerant,

    to that court - district, Cic. Verr. 2, 2, 15, § 38:

    extra suum forum vadimonium promittere,

    beyond his district, id. ib. 2, 3, 15, §

    38.—Prov.: egomet video rem vorti in meo foro,

    is pending in my own court, affects me nearly, Plaut. Most. 5, 1, 10:

    in alieno foro litigare,

    i. e. not to know what to do, which way to turn, Mart. 12 praef. —Of the transaction of business in the forum:

    haec fides atque haec ratio pecuniarum, quae Romae, quae in foro versatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 7, 19:

    quousque negotiabere? annos jam triginta in foro versaris,

    id. Fl. 29, 70:

    sublata erat de foro fides,

    id. Agr. 2, 3 fin.:

    nisi, etc.... nos hunc Postumum jam pridem in foro non haberemus,

    i. e. he would have been a bankrupt long ago, id. Rab. Post. 15, 41: cedere foro, to quit the market, i. e. to become bankrupt, Sen. Ben. 4, 39; Dig. 16, 3, 7, § 2; Juv. 11, 50; cf. Plaut. Ep. 1, 2, 16. Justice was administered in Rome not only in the forum Romanum, but also, in the times of the emperors, in the forum (Julii) Caesaris (erected by Julius Caesar, Suet. Caes. 26; Plin. 36, 15, 24, § 103; 16, 44, 86, § 236) and in the forum Augusti (erected by the Emperor Augustus, Suet. Aug. 29, and adorned with a fine ivory statue of Apollo, Plin. 7, 53, 54, § 183; Ov. F. 5, 552; id. Tr. 3, 1, 27);

    called simply forum,

    Juv. 1, 128 (where Apollo is called juris peritus, in allusion to the judicial proceedings held here); hence, circumscriptiones, furta, fraudes, quibus trina non sufficiunt fora, Sen. de Ira, 2, 9, 1; so,

    quae (verba) trino juvenis foro tonabas,

    Stat. S. 4, 9, 15; and:

    erit in triplici par mihi nemo foro,

    Mart. 3, 38, 4:

    vacuo clausoque sonant fora sola theatro,

    Juv. 6, 68.—
    C.
    Nom. propr. Fŏrum, a name of many market and assize towns, nine of which, in Etruria, are named, Plin. 3, 15, 20, § 116. The most celebrated are,
    1.
    Forum Ăliēni, a town in Gallia Transpadana, now Ferrara, Tac. H. 3, 6.—
    2.
    Forum Appii, a market-town in Latium, on the Via Appia, near Tres Tavernae, now Foro Appio, Cic. Att. 2, 10; Plin. 3, 5, 9, § 64; Hor. S. 1, 5, 3; Inscr. Orell. 780 al.—
    3.
    Forum Aurēlium, a small city near Rome, on the Via Aurelia, now Montalto, Cic. Cat. 1, 9, 24.—
    4.
    Forum Cornēlium, a town in Gallia Cispadana, now Imola, Cic. Fam. 12, 5, 2.—Hence, Forocorneliensis, e, adj.:

    ager,

    Plin. 3, 16, 20, § 120.—
    5.
    Forum Gallōrum, a town in Gallia Cispadana, between Mutina and Bononia, now Castel Franco, Cic. Fam. 10, 30, 2.—
    6.
    Forum Jūlii, a town in Gallia Narbonensis, a colony of the eighth legion, now Frejus, Mel. 2, 5, 3; Plin. 3, 4, 5, § 35; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15, 3; 10, 17, 1; Tac. H. 3, 43.—Deriv.: Forojuliensis, e, adj., of or belonging to Forum Julii, Forojulian:

    colonia,

    i. e. Forum Julii, Tac. H. 2, 14; 3, 43.—In plur.: Forojulienses, inhabitants of Forum Julii, Forojulians, Tac. Agr. 4.—
    7.
    Forum Vŏcōnii, 24 miles from Forum Julii, in the Pyrenees, now, acc. to some, Le Canet; acc. to others, Luc, Cic. Fam. 10, 17, 1; 10, 34, 1; Plin. 3, 4, 5, § 36.

    Lewis & Short latin dictionary > Forojulienses

См. также в других словарях:

  • Circus Oz — was founded in December 1977, with its first performance season in March 1978. Circus Oz was the amalgamation of two already well known groups Soapbox Circus, a roadshow set up by the Australian Performing Group in 1976, and the New Ensemble… …   Wikipedia

  • Circus — bezeichnet: eine Arena bzw. Rennbahn in der Antike, siehe Circus (Antike) eine klassizistische Platzanlage in Putbus auf der Insel Rügen, siehe Putbus#Circus ein Unterhaltungsunternehmen oder eine Gruppe von Artisten, siehe Zirkus den… …   Deutsch Wikipedia

  • Circus — ist die römische bauliche Anlage, die für Wettrennen zu Wagen und zu Pferd diente. Sie bestand aus dem Rennplatz (Arena) und dem Zuschauerraum; ersterer war ungemein lang und schmal, letzterer erhob sich amphitheatralisch in mehreren Stockwerken… …   Lexikon der gesamten Technik

  • Circus — Cir cus, n.; pl. {Circuses}. [L. circus circle, ring, circus (in sense 1). See {Circle}, and cf. {Cirque}.] [1913 Webster] 1. (Roman Antiq.) A level oblong space surrounded on three sides by seats of wood, earth, or stone, rising in tiers one… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Circus Oz — ist ein zeitgenössisches Zirkusunternehmen aus Melbourne in Australien. Es entstand 1978 durch den Zusammenschluss der Gruppen Soapbox Circus und New Circus. Das Konzept der ist vergleichbar mit dem später gegründeten Cirque du Soleil: Es wird… …   Deutsch Wikipedia

  • CiRcuS — (Clockwise from top) Ely Buendia, Marcus Adoro, Buddy Zabala and Raimund Marasigan Studio album by The Eraserheads …   Wikipedia

  • Circus [2] — Circus (lat., Zirkus), Kampfspielplatz der alten Römer, ursprünglich für Roß und Wagenrennen, später für andre Arten von Spielen (s. Circensische Spiele). Angeblich soll schon in der Königszeit ein C. eingerichtet sein, der später so benannte C.… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Circus — (Рига,Латвия) Категория отеля: Адрес: Merķeļa iela 8, Рига, LV 1001, Латвия …   Каталог отелей

  • Circus [1] — Circus (lat.), 1) in Rom der zu gymnastischen Spielen bestimmte, dachlose, geräumige Platz; er bildete ein rechtwinkeliges Oblongum, nur daß er sich an dem einen Ende nach einem Halbzirkel, an dem anderen nach einem flachen Cirkelstück schloß.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Circus — Circus, das öffentliche, gewöhnlich ungeheuer große Gebäude ohne Dach, in welchem die circensischen Spiele (s. d.) gehalten wurden. Der große Circus in Rom hatte beinahe 10,000 Fuß Länge, 2200 Fuß Breite, und war aus drei geraden Mauern und einer …   Damen Conversations Lexikon

  • circus — (n.) late 14c., in reference to ancient Rome, from L. circus ring, applied by Romans to circular arenas for performances and contests and oval courses for racing (especially the Circus Maximus), from or akin to Gk. kirkos a circle, from PIE *kirk …   Etymology dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»