Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

censura

  • 41 praefectura

    praefectūra, ae, f. (praefectus), das Vorsteher-, Aufseheramt, I) im Privatleben, v. Aufs. über die Villa (des Villikus), Plaut. Cas. 99: v. Aufs. über eine Sklavenfamilie, Varro r. r. 1, 17, 6. – II) im Staatsleben, ein Titel besonderer Zivil- u. Militärämter: A) im allg.: morum, Sittenrichteramt, Aufsicht über die Sitten (in Rom zur Zeit der Republik ein Hauptteil des Zensoramtes, später von der censura getrennt, s. Schwarz Plin. pan. 45, 4), Suet.: annonae, Tac.: praetorii, Tac., u. praetorio, Aur. Vict.: pr. vigilum, Tac.: urbis, Plin. u.a.: praefecturam urbi tum agens, Eutr. 8, 16. – B) insbes.: 1) die Befehlshaberstelle, das Kommando über die Truppen der Bundesgenossen, bes. ihrer Reiterei, equitum Gallorum, Hirt. b. G.: alarum, Suet. – 2) eine Befehlshaberstelle, höhere Offizierstelle beim Heere in den Provinzen (vom jedesmaligen Statthalter, Prokonsul, Proprätor vergeben), praefecturam petere, Cic.: praefecturam sumere, Cic.: multorum consulum praetorumque praefecturas delatas sic accepit, ut etc., Nep. – u. 3) die Provinzialverwaltung, Präfektur, a) eig.: Aegypti, Suet. Aug. 66, 1 u. Ner. 47, 2. – b) meton.: α) der Verwaltungsbezirk, der Kreis, die Statthalterschaft, proximas sibi praefecturas petere, Tac.: Aegyptus dividitur in praefecturas (νομούς, nomos, Länderei- od. Gebietsabteilungen, die meist durch Kanäle umgrenzt
    ————
    waren, s. Wesseling zu Herodot. 2, 166), Plin. – β) eine durch eine röm. Behörde (praefectus) u. nach deren Erlassen verwaltete italische Stadt,die Präfektur, die Kreisstadt, Cic. Sest. 32; Pis. 51; Phil. 2, 58. Vell. 2, 44, 4: scherzh., nunc ibo, ut pro re agam praefecturam et ius dicam larido, Plaut. capt. 907 Sch. – γ) das einer Kolonie vom Gebiete einer fremden Stadt durch Kauf od. Beschlagnahme zugeteilte Gebiet, die Präfektur, Gromat. vet. 16, 11; 21, 21 u.a. Vgl. Rudorff 2, 402. – Archaist. Abl. Plur. praefectureis, Corp. inscr. Lat. 1, 206. lin. 83. 143. 157.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praefectura

  • 42 quinquennalis

    quīnquennālis, e (quinquennis), I) alle fünf Jahre geschehend, fünfjährig, celebritas ludorum, Cic.: certamen, Suet., od. agon, Plin. ep. – subst., quīnquennālia, ium, n., Spiele, die alle fünf Jahre gefeiert zu werden pflegen, qu. Neronis, Corp. inscr. Lat. 6, 1872b C: qu. beatissimorum Caesarum, Nazar. pan. 2, 3: Genet. quinquennaliorum, Corp. inscr. Lat. 3, 6159; vgl. Prob. app. 196, 10 K. – II) fünf Jahre dauernd, auf fünf Jahre sich erstreckend, fünfjährig, A) adi.: tempus, Varro LL.: censura, Liv.: magistratus, das Amt der Quinquennalen (s. im folg. no. B), Apul.: vota, Liv. – B) subst., quīnquennālis, is, m., u. Plur. quīnquennālēs, ium, m., a) eine auf fünf Jahre eingesetzte, aus zwei oder vier Personen bestehende Verwaltungsbehörde in den Munizipien, den röm. Zensoren entsprechend, die Quinquennalen, gew. im Sing. abgekürzt QUINQ., IIVIR u. IIIIVIR QVINQ., Spart. Hadr. 19, 1. Corp. inscr. Lat. 10, 378. – b) ein auf fünf Jahre eingesetzter Vorstand eines Priesterkollegiums, einer Innung, abgek. QUINQ. od. QQ., Corp. inscr. Lat. 14, 250 u. 297: so decurionum quinquennales, Apul. met. 11, 30.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > quinquennalis

  • 43 semestris

    1. sēmēstris (in sehr guten Hdschr. u. Gloss. semēnstris), e (v. sex u. mensis) = εξαμηνιαιος (Gloss. II, 181, 49), sechsmonatlich, halbjährig, a) = sechs Monate alt, infans, Liv.: Croesi filius, Plin. – b) = sich auf sechs Monate erstreckend, auf sechs Monate beschränkt, regnum, Cic.: annua ac semestris censura, Liv.: vita, Plin.: aves, die ein halbes Jahr bei uns bleiben, Plin.: dies aut nox, gegen Norden, wo man ein halbes Jahr Tag hat usw., Varro: consulatus, Suet.: tribunatus (militum), auf ein halbes Jahr (wie es zur Kaiserzeit Sitte war) verliehen, Plin. ep.; dah. semestri vatum digitos circumligat auro, verleiht den Dichtern die Ringe der halbjährigen Tribunen, macht sie zu halbjährigen Tribunen, Iuven. 7, 89. – subst., sēmēstria, ium, n., die Sammlung der in einem halben Jahre ergangenen kaiserlichen Verordnungen, ICt.
    ————————
    2. sēmēstris (sēmēnstris), e (v. semi u. mensis), halbmonatlich, luna, Vollmond, Apul. met. 11, 4: so auch species (lunae), Amm. 20, 3, 1. Vgl. Gloss. II, 181, 49 ›semenstris, ἡμιμηνιαιος‹; u. Gloss. II, 181, 48 ›semenstre, ἡμιμήνιον‹.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > semestris

  • 44 transcendo

    trānscendo (trānsscendo), scendī, scēnsum, ere (trans u. scando), I) intr. hinübersteigen, -schreiten, 1) eig.: ab asinis ad boves, Plaut.: in Italiam, Liv.: in hostium naves, Caes. – 2) übtr., übergehen, a) übh.: ex minore aetate in maiorem, Hyg. bei Gell. 16, 6, 15: iam haec censura ex foro in castra transcendit, Val. Max. 2, 9, 8. – b) in der Rede, ad maiora, Vell.: ad leviora, Quint.: ad ea, Tac.: ad testimonium illud Crassi a suspicionibus Aemiliani, Apul. – II) tr. etwas übersteigen, überschreiten, 1) eig.: maceriam, Caes.: ruinas, Liv.: saepem, Liv.: per semirutos partim scalis integros muros, Liv.: valles, Caes.: Caucasum, Cic.: Alpes, Ruf. Fest.: Rhenum, Liv. epit. u. Tac.: fluvium, Apul.: flumen Albim exercitu, Tac.: Ilissi amnis modicum fluentum, Apul. – 2) übtr.: a) überschreiten, übertreten, fines iuris, Lucr.: ordinem aetatis, Liv.: prohibita impune, Tac.: transcendendo media summa imis continuare, Liv.: nec declinari transcendique (umgangen werden) posse agmina fati et volumina, Gell. – b) übertreffen, facta, Sil.: annos factis, Sil.: florentes annos viribus, Sil.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transcendo

  • 45 censores

    1) сановники республиканского периода, которым предоставлены были оценки состояния, имущества (census) римского гражданина, всеобщий надзор за публичною нравственностью (censura morum), наблюдение над составом сената (lectio senatus), всаднического сословия (recognitio equitum) (1. 2 § 17 D. 1, 2), заведывание общественными постройками, зданиями и государственною собственностью, распределение подати. Кроме того, цензоры отдавали на откуп государственные доходы; отсюда lex censoria обозначает договор отдачи на откуп пристанной пошлины (1. 203 D. 50, 16). 2) = censitores (и. 8 C. Th. 13, 10).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > censores

  • 46 conlēga or collēga

        conlēga or collēga ae, m    [com- + 3 LEG-], a partner in office, colleague, associate, assessor: in censurā: imperii, Ta.: conlegam habere: post me sedet, H.: dux delectus est, duo collegae dati, N. —An associate, companion, fellow: Epicuri sapientiae; a fellow-member (of a club), C.; a fellowactor, Iu.

    Latin-English dictionary > conlēga or collēga

  • 47 dominor

        dominor ātus, ārī, dep.    [dominus], to be lord, be in power, have dominion, bear rule, domineer: Alexandriae: lubido dominandi, S.: iudicum ordo dominabatur, L.: Urbs multos dominata per annos, V.: femina dominatur, Ta.: in fortunis hominum: in exercitu, L.: in adversarios, L.: inter quos, etc., Cs.: summā dominarier arce, V.— To rule, be supreme, prevail, extend: Pestis in moenibus urbis, O.: inter nitentia culta avenae, V.: nusquam latius mare, Ta. — Fig., to rule, be supreme, reign, govern: longinquitate potestas (sc. censura) dominans, L.: senectus si dominatur in suos.
    * * *
    dominari, dominatus sum V DEP
    be master/despot/in control, rule over, exercise sovereignity; rule/dominate

    Latin-English dictionary > dominor

  • 48 quīnquennālis

        quīnquennālis e, adj.    [quinquennis], occurring every fifth year, quinquennial: celebritas ludorum.— Continuing five years, quinquennial: censura, L.: vota, binding for five years, L.
    * * *
    quinquennalis, quinquennale ADJ
    occuring every five years; lasting for five years; (officials/offices)

    Latin-English dictionary > quīnquennālis

  • 49 sēmēnstris or sēmēstris

        sēmēnstris or sēmēstris e, adj.    [sex+mensis], half-yearly, semi-annual, lasting six months: regnum: imperium, Cs.: censura, L.: dux, L.: infans, six months old, L.: Semenstri vatum digitos circumligat auro, i. e. the ring of a military tribune, with a six months' commission, Iu.

    Latin-English dictionary > sēmēnstris or sēmēstris

  • 50 collega

    col-lēga ( conl-), ae, m. [1. lego].
    I.
    Lit., one who is chosen at the same time with another:

    collegae, qui una lecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—Hence,
    B.
    Esp., a partner in office, a colleague (freq. and class.):

    bis una consules, collegae in censurā,

    Cic. Lael. 11, 39:

    Pericles cum haberet collegam in praeturā Sophoclem,

    id. Off. 1, 40, 144:

    in consulatu,

    Plin. 19, 8, 45, § 156:

    consulatūs,

    Vell. 2, 56, 4:

    habere,

    Cic. Phil. 2, 34, 85: ibi M. Marcellum, conlegam nostrum, conveni, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 1 sq.; Hor. S. 1, 6, 40:

    dare alicui,

    Nep. Alcib. 3, 1; 7, 1:

    esse alicui,

    Tac. H. 3, 66:

    se consulatui ejus destinavit,

    id. A. 2, 42.—
    II.
    Transf., of an associate in other than official position, a colleague, associate, companion, fellow:

    Metrodorus, Epicuri collega sapientiae,

    Cic. N. D. 1, 40, 114; a fellow-member of a club or sodalitia, Cic. Sull. 2, 7; a joint-guardian, Dig. 26, 7, 13 and 45; fellow-slaves, Plaut. As. 3, 2, 10 and 30; a fellow-actor, Juv. 8, 197; joint-heirs, Dig. 27, 1, 41; 42 and 46 al.

    Lewis & Short latin dictionary > collega

  • 51 concors

    con-cors (ante-class. concordis, e, Caecil. Stat. ap. Prisc. p. 726 P.; cf. Prisc. p. 764 ib.), cordis (abl. usu. concordi, Cic. Univ. 5 med.; Prop. 4 (5), 5, 6; Ov. M. 1, 25; 5, 664; Sil. 16, 381; Suet. Caes. 19; Sen. Agam. 781 al.: concorde, acc. to Prisc. p. 764 P.— Plur. neutr.:

    concordia,

    Verg. A. 3, 542; Sil. 13, 650; Pers. 5, 49), adj. [cor: aliis cor ipsum animus videtur: ex quo excordes, vecordes concordesque dicuntur, Cic. Tusc. 1, 9, 18], of the same mind, united, agreeing, concordant, harmonious (class. in prose and poetry).
    I.
    Of persons:

    novem Jovis concordes filiae sorores,

    Naev. Bell. Punic. 1, 3; cf.

    , as an epithet of the Parcae,

    Verg. E. 4, 47: bene convenientes concordesque cum viris, Afran. ap. Non. p. 394, 2 (Com. Rel. v. 53 Rib.); cf.:

    ne secum quidem ipse concors,

    Liv. 4, 2, 6:

    tum concordibus juncti animis,

    id. 6, 6, 18; Tac. A. 11, 37:

    credo eā gratiā concordes magis fore,

    Ter. Hec. 4, 3, 11:

    ut multo fiat civitas concordior,

    Plaut. Aul. 3, 5, 7:

    cum concordissimis fratribus,

    Cic. Lig. 2, 5.—With dat. (post-Aug.):

    multum ante repetito concordem sibi conjugem,

    Tac. A. 3, 33 init.
    II.
    Of things:

    aquis rursus concordibus se totum junxit (Nilus),

    Plin. 5, 9, 10, § 53:

    frena,

    Verg. A. 3, 542:

    torus,

    Prop. 4 (5), 5, 6:

    sonus,

    Ov. M. 5, 664:

    anni,

    id. ib. 8, 708:

    fata,

    Pers. 5, 49:

    regnum,

    Liv. 1, 13, 8:

    amicitia et caritas,

    Cic. Univ. 5 med.; cf.

    pax,

    Ov. M. 1, 25:

    moderatus et concors civitatis status,

    Cic. Leg. 3, 12, 28:

    censura,

    Liv. 42, 10, 4:

    discordia,

    Manil. 1, 141:

    insania,

    equal, Sil. 4, 100.— concordĭter, adv., harmoniously, amicably: alternum seritote diem concorditer ambo, Enn. ap. Charis. p. 177 P. (Ann. v. 110 Vahl.):

    inter se congruunt,

    Plaut. Curc. 2, 2, 14:

    concorditer et amore vixit cum Juliā,

    Suet. Tib. 7:

    dulces exigit annos,

    Ov. M. 7, 752.— Comp.:

    concordius bellum gerere,

    Liv. 4, 45, 8.— Sup.:

    quīcum concordissime vixerat,

    Cic. Rab. Perd. 5, 14; Inscr. Grut. 1260, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > concors

  • 52 conlega

    col-lēga ( conl-), ae, m. [1. lego].
    I.
    Lit., one who is chosen at the same time with another:

    collegae, qui una lecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—Hence,
    B.
    Esp., a partner in office, a colleague (freq. and class.):

    bis una consules, collegae in censurā,

    Cic. Lael. 11, 39:

    Pericles cum haberet collegam in praeturā Sophoclem,

    id. Off. 1, 40, 144:

    in consulatu,

    Plin. 19, 8, 45, § 156:

    consulatūs,

    Vell. 2, 56, 4:

    habere,

    Cic. Phil. 2, 34, 85: ibi M. Marcellum, conlegam nostrum, conveni, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 1 sq.; Hor. S. 1, 6, 40:

    dare alicui,

    Nep. Alcib. 3, 1; 7, 1:

    esse alicui,

    Tac. H. 3, 66:

    se consulatui ejus destinavit,

    id. A. 2, 42.—
    II.
    Transf., of an associate in other than official position, a colleague, associate, companion, fellow:

    Metrodorus, Epicuri collega sapientiae,

    Cic. N. D. 1, 40, 114; a fellow-member of a club or sodalitia, Cic. Sull. 2, 7; a joint-guardian, Dig. 26, 7, 13 and 45; fellow-slaves, Plaut. As. 3, 2, 10 and 30; a fellow-actor, Juv. 8, 197; joint-heirs, Dig. 27, 1, 41; 42 and 46 al.

    Lewis & Short latin dictionary > conlega

  • 53 distringo

    di-stringo, nxi, ctum, 3, v. a.
    I.
    To draw asunder, to stretch out (very rarely): radiis rotarum districti pendent, * Verg. A. 6, 616.— Poet.:

    (canum) rabies districta,

    i. e. showing the teeth, Lucr. 5, 1064; cf.:

    acies dentium,

    Amm. 14, 7, 13.—Far more freq., esp. since the Aug. per. (not in Caesar, and in Cicero only as P. a.),
    II.
    (Like distineo, II.) To detain a person anywhere, to hinder, to occupy, engage:

    Romanum a tergo,

    Flor. 2, 13, 1:

    urbem (i. e. Romanos) incendiis,

    id. 4, 1, 2:

    distringit quem multarum rerum varietas,

    Phaedr. 4, 26, 3; cf. Plin. 18, 26, 65, § 239:

    distringor officio,

    id. Ep. 1, 10, 9; cf. id. ib. 7, 15, 1; Quint. 12, 1, 5:

    (Jovem) votis,

    to molest, importune, Plin. Pan. 94, 2.—Esp. as milit. t. t., to make a diversion against an enemy, to distract the attention of:

    Hannibalem mittendum in Africam esse ad distringendos Romanos,

    Liv. 35, 18 fin.:

    copias regias populatione maritimae orae,

    id. 44, 35; cf.:

    Scipionem oppugnatione plurium oppidorum,

    Front. Strat. 1, 3, 5.—
    2.
    To puzzle, confound:

    ut distrinxi hominem,

    Plaut. Truc. 5, 1, 65 (Spengel, destrinxi).—
    B.
    Transf., of abstract objects:

    ut discordiam moveret, qua consensus Romanorum distringeretur,

    would be hindered, disturbed, Front. Strat. 1, 8, 1 Oud. N. cr. —Hence, districtus, a, um, P. a.
    A.
    (Qs. stretched tight, i. e.) Strict, severe (post-Aug.):

    districtior accusator,

    Tac. A. 4, 36 fin.:

    feneratrix (opp. amica obsequens),

    Val. Max. 8, 2, 2:

    censura,

    id. 2, 9, 6:

    districtissimi defensores,

    Cod. Just. 1, 55, 6.—
    B.
    Divided in mind, at strife with one's self; hence, hesitating, vacillating:

    districtus mihi videris esse, quod et bonus civis et bonus amicus es,

    Cic. Fam. 2, 15, 3.—
    C.
    More freq. and class., occupied, engaged, busy:

    judicio districtus atque obligatus,

    Cic. Verr. 1, 9; cf.

    (vinculo mortali) alii alligati sunt, alii astricti, alii districti quoque,

    Sen. Vit. Beat. 16 fin.:

    ancipiti contentione,

    Cic. de Imp. Pomp. 4, 9:

    labore vita districta,

    id. de Or. 3, 2, 7; Quint. Ep. ad Tryph. 1; * Hor. S. 2, 8, 68; Nep. Hann. 13, 2; cf.:

    imperium circa mala sua,

    Flor. 4, 12, 1; and in the comp.:

    numquam me a causis et judiciis districtiorem fuisse,

    Cic. Q. Fr. 2, 16.— Adv. acc. to A., strictly, severely.
    (α).
    districte ( des-):

    minatus,

    Plin. Ep. 9, 21, 4:

    deneganda,

    Dig. 3, 3, 13.—
    (β).
    districtim:

    innocens,

    Sen. Contr. 7.—
    b.
    Comp.:

    districtius: repercutere,

    Tert. Idol. 5:

    vivere,

    Hier. Ep. 22, no. 11.— Sup., Cassiod. Var. 9, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > distringo

  • 54 dominante

    dŏmĭnor, ātus (ante-class. inf domina rier, Verg. A. 7, 70), 1, v. dep. n. [dominus], to be lord and master, to have dominion, bear rule domineer (freq. and class.; for syn. cf.: regno, impero, jubeo, praesum).
    I.
    Prop., absol.:

    imperare quam plurimis, pollere, regnare, dominari,

    Cic. Rep. 3, 12;

    so,

    absol., id. 1, 33; id. Rab. Post. 14, 39; Sall. C. 2, 2; Liv. 33, 46; Tac. A. 4, 7; id. H. 1, 21; Verg. A. 2, 363 et saep.—With in and abl.:

    in capite fortunisque hominum,

    Cic. Quint. 30, 94; so,

    in aliqua re,

    id. ib. 31, 98; id. Div. in Caecil. 7 fin.; id. Verr. 2, 1, 51 fin.; Liv. 8, 31; Verg. A. 2, 327; Ov. F. 3, 315 al.— With inter or in: inter aliquos, * Caes. B. G. 2, 31 fin.; so Ov. Am. 3, 6, 63:

    dominari in cetera (animalia),

    id. M. 1, 77:

    in adversarios,

    Liv. 3, 53.—With abl.:

    summā dominarier arce,

    Verg. A. 7, 70.—With the abl. only, Verg. A. 6, 766; 1, 285; 3, 97.— With dat.:

    toti dominabere mundo,

    Claud. in Ruf. 1, 143.—With gen.:

    omnium rerum,

    Lact. Ira, 14, 3; Tert. Hab. Mul. 1 al. in late Lat.—
    II.
    Transf., to rule, reign, govern, etc., of inanimate and abstract subjects:

    Cleanthes solem dominari putat,

    Cic. Ac. 2, 41:

    mare,

    Tac. Agr. 10 fin.:

    pestis in magnae dominatur moenibus urbis,

    Ov. M. 7, 553:

    inter nitentia culta Infelix lolium et steriles dominantur avenae,

    Verg. G. 1, 154: ubi libido dominatur, Crassus ap. Cic. Or. 65, 219; so,

    consilium,

    Cic. Rep. 1, 38:

    potestas (sc. censura) longinquitate,

    Liv. 9, 33:

    oratio,

    Quint. 8, 3, 62:

    fortuna,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4:

    usus dicendi in libera civitate,

    id. de Or. 2, 8, 33; id. Caecin. 25, 71: actio in dicendo, id. ap. Quint. 11, 3, 7:

    effectus maxime in ingressu ac fine (causae),

    Quint. 8 prooem. §

    7 et saep.: senectus si usque ad ultimum spiritum dominatur in suos,

    Cic. de Sen. 9, 38.—Hence, dŏmĭnans, antis, P. a., ruling, bearing sway. — Lit.:

    a gentibus dominantibus premi,

    Lact. 7, 15, 5. — Trop.:

    animus dominantior ad vitam,

    Lucr. 3, 397; id. 6, 238: dominantia nomina = vulgaria, communia, the Gr. kuria, proper, without metaphor, Hor. A. P. 234. —As subst.: dŏmĭnans, antis, m., an absolute ruler:

    cum dominante sermones,

    Tac. A. 14, 56; id. H. 4, 74.— Plur., Vulg. Jer. 50, 21; id. Apoc. 19, 16.— Adv.: dŏmĭnante, in the manner of a ruler, Dracont. Hexaem. 1, 331.
    dŏmĭnor, āri, pass., to be ruled: o domus antiqua, heu, quam dispari Dominare domino! Poëta ap. Cic. Off. 1, 39, 139; Nigid. ap. Prisc. p. 793; Lact. Mort. Pers. 16, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > dominante

  • 55 dominor

    dŏmĭnor, ātus (ante-class. inf domina rier, Verg. A. 7, 70), 1, v. dep. n. [dominus], to be lord and master, to have dominion, bear rule domineer (freq. and class.; for syn. cf.: regno, impero, jubeo, praesum).
    I.
    Prop., absol.:

    imperare quam plurimis, pollere, regnare, dominari,

    Cic. Rep. 3, 12;

    so,

    absol., id. 1, 33; id. Rab. Post. 14, 39; Sall. C. 2, 2; Liv. 33, 46; Tac. A. 4, 7; id. H. 1, 21; Verg. A. 2, 363 et saep.—With in and abl.:

    in capite fortunisque hominum,

    Cic. Quint. 30, 94; so,

    in aliqua re,

    id. ib. 31, 98; id. Div. in Caecil. 7 fin.; id. Verr. 2, 1, 51 fin.; Liv. 8, 31; Verg. A. 2, 327; Ov. F. 3, 315 al.— With inter or in: inter aliquos, * Caes. B. G. 2, 31 fin.; so Ov. Am. 3, 6, 63:

    dominari in cetera (animalia),

    id. M. 1, 77:

    in adversarios,

    Liv. 3, 53.—With abl.:

    summā dominarier arce,

    Verg. A. 7, 70.—With the abl. only, Verg. A. 6, 766; 1, 285; 3, 97.— With dat.:

    toti dominabere mundo,

    Claud. in Ruf. 1, 143.—With gen.:

    omnium rerum,

    Lact. Ira, 14, 3; Tert. Hab. Mul. 1 al. in late Lat.—
    II.
    Transf., to rule, reign, govern, etc., of inanimate and abstract subjects:

    Cleanthes solem dominari putat,

    Cic. Ac. 2, 41:

    mare,

    Tac. Agr. 10 fin.:

    pestis in magnae dominatur moenibus urbis,

    Ov. M. 7, 553:

    inter nitentia culta Infelix lolium et steriles dominantur avenae,

    Verg. G. 1, 154: ubi libido dominatur, Crassus ap. Cic. Or. 65, 219; so,

    consilium,

    Cic. Rep. 1, 38:

    potestas (sc. censura) longinquitate,

    Liv. 9, 33:

    oratio,

    Quint. 8, 3, 62:

    fortuna,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4:

    usus dicendi in libera civitate,

    id. de Or. 2, 8, 33; id. Caecin. 25, 71: actio in dicendo, id. ap. Quint. 11, 3, 7:

    effectus maxime in ingressu ac fine (causae),

    Quint. 8 prooem. §

    7 et saep.: senectus si usque ad ultimum spiritum dominatur in suos,

    Cic. de Sen. 9, 38.—Hence, dŏmĭnans, antis, P. a., ruling, bearing sway. — Lit.:

    a gentibus dominantibus premi,

    Lact. 7, 15, 5. — Trop.:

    animus dominantior ad vitam,

    Lucr. 3, 397; id. 6, 238: dominantia nomina = vulgaria, communia, the Gr. kuria, proper, without metaphor, Hor. A. P. 234. —As subst.: dŏmĭnans, antis, m., an absolute ruler:

    cum dominante sermones,

    Tac. A. 14, 56; id. H. 4, 74.— Plur., Vulg. Jer. 50, 21; id. Apoc. 19, 16.— Adv.: dŏmĭnante, in the manner of a ruler, Dracont. Hexaem. 1, 331.
    dŏmĭnor, āri, pass., to be ruled: o domus antiqua, heu, quam dispari Dominare domino! Poëta ap. Cic. Off. 1, 39, 139; Nigid. ap. Prisc. p. 793; Lact. Mort. Pers. 16, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > dominor

  • 56 intermitto

    inter-mitto, mīsi, missum, 3, v. a. and n.
    I.
    Act.
    A.
    To leave off, intermit, omit, neglect; constr. with acc., aliquid ab, ad, or inf.
    (α).
    With acc.:

    studia,

    Cic. Or. 10:

    iter,

    Caes. B. C. 3, 3:

    proelium,

    id. B. G. 3, 5:

    opus,

    id. ib. 3, 29:

    admirationem rerum,

    Cic. Fin. 5, 20, 57:

    officia militaria,

    Just. 25, 1, 9:

    curam rerum,

    Tac. A. 4, 13:

    laborem,

    Ov. M. 3, 154:

    quod (otium) quidem paulisper intermisit,

    Plin. Ep. 7, 31, 4; cf.:

    qua erat nostrum opus intermissum,

    Caes. B. G. 7, 71.—
    (β).
    Aliquid ab:

    ut reliquum tempus a labore intermitteretur,

    Caes. B. C. 1, 32, 1:

    tempus ab opere,

    id. B. G. 7, 24, 2; cf. id. ib. 7, 17, 1. —
    (γ).
    With ad:

    nulla pars nocturni temporis ad laborem intermittitur,

    Caes. B. G. 5, 40, 5; 5, 11, 6.—
    (ε).
    With inf.:

    quod tu mihi litteras mittere intermisisses,

    Cic. Fam. 7, 12, 1; so,

    non intermittit suo tempore caelum mitescere, etc.,

    id. Tusc. 1, 28, 69:

    consulere rei publicae,

    id. Div. 2, 1, 1; id. Fam. 7, 12, 1:

    obsides dare,

    Caes. B. G. 4, 31. —
    B.
    To let pass, suffer to elapse:

    tempus, quin,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 31:

    unum diem, quin veniat,

    Ter. Ad. 3, 1, 6:

    diem,

    Cic. Att. 9, 16, 1. —
    II.
    Neutr.
    A.
    To leave off, cease, pause:

    gallos gallinaceos sic assidue canere coepisse, ut nihil intermitterent,

    Cic. Div. 1, 34, 74:

    aves intermittentes bibunt,

    drink by separate draughts, Plin. 10, 46, 63, § 129.—
    B.
    To leave an interval, to pause:

    spatium, qua flumen intermittit,

    does not flow, Caes. B. G. 1, 38; Plin. 17, 22, 35, § 171:

    febris intermittit,

    is intermittent, Cels. 3, 14:

    febris intermittens,

    an intermitting fever, id. 3, 13.—Hence, intermissus, a, um, Part.
    A.
    Of a place, not occupied by, free from:

    custodiis loca,

    Liv. 7, 36, 1; 24, 35, 8:

    planities intermissa collibus,

    Caes. B. G. 7, 70.—
    2.
    Of time or space, permitted to elapse, intervening, left between.
    (α).
    Of time:

    brevi tempore intermisso,

    Caes. B. G. 4, 34.—
    (β).
    Of space:

    intermissis circiter passibus quadringentis,

    Caes. B. G. 1, 41; 7, 73 al.—
    B.
    Intermitted, neglected, or omitted for a time, respited, interrupted:

    ludi,

    Cic. Div. 1, 26, 55:

    ventus,

    Caes. B. G. 5, 8:

    libertas,

    Cic. Off. 2, 7, 24:

    impetus remorum,

    id. de Or. 1, 33, 153:

    bella,

    Hor. C. 4, 1, 1:

    bellum,

    Suet. Aug. 16:

    censura diu,

    id. Claud. 16: nono die, intermisso rure, ad mercatum venire, Rutil. ap. Macr. S. 1, 16, 34. —
    C.
    Not surrounded, unenclosed:

    pars oppidi, quae intermissa a flumine et a paludibus: aditum angustum habebat,

    Caes. B. G. 7, 17:

    trabes intermissae spatiis,

    separated, id. ib. 7, 23:

    verba prisca et ab usu quotidiani sermonis jamdiu intermissa,

    i. e. given up, abandoned, Cic. de Or. 3, 38:

    ordo,

    Plin. 7, 12, 10, § 50:

    mos,

    Plin. Ep. 9, 13:

    per intermissa moenia urbem intrārunt,

    i. e. where the wall was discontinued, Liv. 34, 37 fin.:

    facies, non multarum imaginum et intermissarum, sed unius longae et continuae,

    Sen. Q. N. 1, 3, 8.—
    D.
    Left out, omitted (late Lat.): nonnulla, quae mihi intermissa videbantur, adjeci, Hier. praef. ad Chron. Euseb.

    Lewis & Short latin dictionary > intermitto

  • 57 proavus

    prŏ-ăvus, i ( gen. plur. proavūm, Stat. Th. 10, 807), m.
    I.
    A grandfather's or grandmother's father, a great-grandfather (class.):

    pater, avus, proavus, abavus, atavus, tritavus,

    Plaut. Pers. 1, 2, 5; cf. id. Mil. [p. 1449] 2, 4, 20:

    proavus et avus,

    Cic. Mur. 7, 15; cf. Dig. 38, 10, 1; 10.—
    II.
    Transf., forefather, ancestor: in censurā de proavo multum cogitato tuo, i. e. of Appius Claudius Cœcus, Cic. Fam. 3, 11, 4; Curt. 6, 11, 26; Hor. A. P. 270; Ov. Am. 3, 15, 5; Stat. Th. 10, 807:

    felices proavorum atavi,

    Juv. 3, 312.

    Lewis & Short latin dictionary > proavus

  • 58 quinquennalia

    quinquennālis, e, adj. [quinquennis].
    I.
    That takes place every fifth year, quinquennial:

    quinquennalis celebritas ludorum,

    Cic. de Or. 3, 32, 127:

    certamen,

    Suet. Ner. 12:

    ludicrum,

    Tac. A. 14, 20:

    vota,

    Liv. 31, 9:

    agon,

    Vulg. 2 Macc. 4, 18.—
    B.
    Subst.: quinquennālĭa, ĭum, n., games celebrated every fifth year:

    NERONIS,

    Inscr. Grut. 116, 3.—
    II.
    Continuing five years, quinquennial:

    censura,

    Liv. 4, 24:

    magistratus quinquennalis,

    the office of a quinquennal, App. M. 10, p. 247, 25; cf. quinquennalitas.—
    B.
    Subst.: quinquennā-lis, is, m., a magistrate in the municipal towns who held his office five years, a quinquennal, Spart. Hadr. 19:

    decurionum quinquennales,

    App. M. 11, p. 273; cf. Spart. Hadr. 19; Cod. Th. 13, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > quinquennalia

  • 59 quinquennalis

    quinquennālis, e, adj. [quinquennis].
    I.
    That takes place every fifth year, quinquennial:

    quinquennalis celebritas ludorum,

    Cic. de Or. 3, 32, 127:

    certamen,

    Suet. Ner. 12:

    ludicrum,

    Tac. A. 14, 20:

    vota,

    Liv. 31, 9:

    agon,

    Vulg. 2 Macc. 4, 18.—
    B.
    Subst.: quinquennālĭa, ĭum, n., games celebrated every fifth year:

    NERONIS,

    Inscr. Grut. 116, 3.—
    II.
    Continuing five years, quinquennial:

    censura,

    Liv. 4, 24:

    magistratus quinquennalis,

    the office of a quinquennal, App. M. 10, p. 247, 25; cf. quinquennalitas.—
    B.
    Subst.: quinquennā-lis, is, m., a magistrate in the municipal towns who held his office five years, a quinquennal, Spart. Hadr. 19:

    decurionum quinquennales,

    App. M. 11, p. 273; cf. Spart. Hadr. 19; Cod. Th. 13, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > quinquennalis

См. также в других словарях:

  • Censura — Saltar a navegación, búsqueda Caricatura del siglo XIX La censura según el DRAE es, entre otras acepciones, el examen y aprobación que anticipadamente hace el censor gubernativo de ciertos escritos antes de darse a la imprenta …   Wikipedia Español

  • censura — sustantivo femenino 1. Crítica negativa del comportamiento o de la actividad ajena: Eva es un poco infantil, se enfada con cualquier censura. Las censuras que ha recibido su poesía lo han desanimado. Las constantes censuras lo entristecían. 2.… …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • censura — (Del lat. censūra). 1. f. Dictamen y juicio que se hace o da acerca de una obra o escrito. 2. Nota, corrección o reprobación de algo. 3. Murmuración, detracción. 4. Intervención que ejerce el censor gubernativo. 5. Pena eclesiástica del fuero… …   Diccionario de la lengua española

  • CENSURA — apud Coripppum, 1. 2. Adspexit laetus opoulos, vultuque modestô Circumfusa videns plaudetnum milia risit, Censuram servans et plebi gaudia donans. Et l. 4. Conscendit princeps trabeâ succinctus avitâ, Regalem ditans augustâ fronte coronam,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • censura — s.f. [dal lat. censura ufficio di censore; giudizio, esame ]. 1. [controllo ideologico e morale esercitato da apposite commissioni di specialisti sulle opere dell ingegno] ▶◀ ↓ controllo, esame, revisione. 2. (estens.) [severa obiezione mossa… …   Enciclopedia Italiana

  • censura — (en psicoanálisis) supresión psíquica que sólo permite aflorar a la consciencia contenidos inconscientes si éstos están fuertemente disfrazados. Diccionario Mosby Medicina, Enfermería y Ciencias de la Salud, Ediciones Hancourt, S.A. 1999 …   Diccionario médico

  • censura — s. f. 1. Crítica severa, repreensão. 2. Exame oficial de certas obras ou escritos. 3. Corporação a que compete esse exame. 4. Pena eclesiástica que priva os fiéis dos bens espirituais …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • Censura — (Del lat. censura.) ► sustantivo femenino 1 Acción de criticar la conducta o comportamiento de los demás. 2 ADMINISTRACIÓN Autoridad pública, institución o entidad cuyo cometido es controlar la libre manifestación de pensamientos, ideas o… …   Enciclopedia Universal

  • censura — {{#}}{{LM C07892}}{{〓}} {{SynC08065}} {{[}}censura{{]}} ‹cen·su·ra› {{《}}▍ s.f.{{》}} {{<}}1{{>}} Crítica o juicio negativo que se hace de algo, especialmente del comportamiento ajeno: • Los errores del poder están sujetos a la censura… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • censura — cen·sù·ra s.f. 1. TS stor. in Roma antica, magistratura esercitata dai censori | durata di tale carica 2a. CO controllo esercitato da un autorità civile o religiosa su pubblicazioni, spettacoli, mezzi di informazione, per adeguarli ai principi… …   Dizionario italiano

  • censura — (f) (Intermedio) opinión negativa sobre algo Ejemplos: No aguantó las constantes censuras de sus padres y se mudó de casa. La censura puede motivar o desanimar. Sinónimos: crítica, desaprobación (f) (Intermedio) modificación o prohibición de… …   Español Extremo Basic and Intermediate

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»