Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

cares

  • 41 meddix

    meddix ( medix), icis, m. [from the root med-, medeor; cf. Homeric medontes], he who cares for, attends to, a curator, the title of a magistrate among the Oscans: meddix apud Oscos nomen magistratūs est. Ennius: summus ibi capitur meddix, occiditur alter, Paul. ex Fest. p. 123 Müll. (Enn. Ann. v. 296 Vahl.).—With the epithet tuticus (which prob. answers to the summus of Ennius, and is allied to totus), joined into one word, meddixtuticus or medixtuticus, Liv. 24, 19, 2; 26, 6, 13:

    is summus magistratus erat Campanis,

    id. 23, 35, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > meddix

  • 42 Ocrea

    1.
    ō̆crĕa, ae, f. [okris, a prominence], x greave or leggin (made of mixed metal, and used to protect the legs of foot-soldiers, and also of hunters and country people;

    it was sometimes worn only on one leg): ocrea, quod opponebatur ob crus,

    Varr. L. L. 5, § 118 Müll.: ocrem montem confragosum dicebant antiqui. Hinc ocreae dictae inaequaliter tuberatae, Paul. ex Fest. p. 180 Müll.:

    ocreas et cristas invenere Cares,

    Plin. 7, 56, 57, § 200:

    leves,

    Verg. A. 7, 634. —The Samnites wore a greave only on the left leg:

    sinistrum crus ocreā tectum,

    Liv. 9, 4 (cf. Sil. 8, 419).—Worn by heavy-armed Romans on the right leg, Veg. Mil. 1, 20.— Worn by hunters;

    v. ocreatus.—By rustics,

    Verg. M. 121:

    ocreas vendente puellā,

    i. e. parting with the attire of a gladiator, Juv. 6, 258.
    2.
    Ocrĕa, ae, m., a Roman surname:

    C. Luscius Ocrea,

    Cic. Rosc. Com. 14, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > Ocrea

  • 43 ocrea

    1.
    ō̆crĕa, ae, f. [okris, a prominence], x greave or leggin (made of mixed metal, and used to protect the legs of foot-soldiers, and also of hunters and country people;

    it was sometimes worn only on one leg): ocrea, quod opponebatur ob crus,

    Varr. L. L. 5, § 118 Müll.: ocrem montem confragosum dicebant antiqui. Hinc ocreae dictae inaequaliter tuberatae, Paul. ex Fest. p. 180 Müll.:

    ocreas et cristas invenere Cares,

    Plin. 7, 56, 57, § 200:

    leves,

    Verg. A. 7, 634. —The Samnites wore a greave only on the left leg:

    sinistrum crus ocreā tectum,

    Liv. 9, 4 (cf. Sil. 8, 419).—Worn by heavy-armed Romans on the right leg, Veg. Mil. 1, 20.— Worn by hunters;

    v. ocreatus.—By rustics,

    Verg. M. 121:

    ocreas vendente puellā,

    i. e. parting with the attire of a gladiator, Juv. 6, 258.
    2.
    Ocrĕa, ae, m., a Roman surname:

    C. Luscius Ocrea,

    Cic. Rosc. Com. 14, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > ocrea

  • 44 pilus

    1.
    pĭlus, i, m., a hair (syn.: villus, seta).
    I.
    Lit.:

    capra pilos ministrat ad usum nauticum,

    Varr. R. R. 2, 11:

    munitae sunt palpebrae vallo pilorum,

    Cic. N. D. 2, 57, 143:

    caudae pilos equinae vellere,

    Hor. Ep. 2, 1, 45:

    duris aspera crura pilis,

    Ov. A. A. 3, 194:

    contra pilum equum fricare, Pelag. Vet. 26: in capite homini plurimus pilus,

    Plin. 11, 37, 47, § 130.—Prov.:

    non minus molestum est calvis quam comatis pilos velli,

    Sen. Tranq. An. 8, 2, 3:

    propius quidem est a sole mons quam campus aut valles, sed sic, quomodo est pilus pilo crassior,

    Sen. Q. N. 4, 11, 4.—
    II.
    Transf.
    A.
    Collect., hair, the hair:

    fruticante pilo neglecta et squalida crura,

    Juv. 9, 15.—
    B.
    As a designation of insignificance, a hair, a trifle; usually joined with a negative, not a hair, not a bit, not a whit (class.):

    ego ne pilo quidem minus me amabo,

    Cic. Q. Fr. 2, 16, 5:

    interea e Cappadociā ne pilum quidem,

    id. Att. 5, 20, 6:

    ne ullum pilum viri boni habere dicatur,

    has not a hair of a good man about him, id. Rosc. Com. 7, 20:

    non facit pili cohortem,

    does not value it a straw, Cat. 10, 13; cf.:

    nec pili facit uni,

    cares not a pin about it, id. 17, 16.—In plur., a garment or fabric made of hair:

    vestitus pilis cameli,

    Vulg. Marc. 1, 6.
    2.
    pīlus, i, m. [pilum], regularly joined with primus: primus pilus (in the gen. written also as one word, primipili), the division of the triarii in the Roman army:

    P. Sextius Baculus, primi pili centurio,

    Caes. B. G. 3, 5; id. B. C. 1, 13: T. Balventius, qui superiore anno primum pilum duxerat, had been leader, captain of the triarii, id. B. G. 5, 35; Liv. 42, 34, 11: aliquem ad primum pilum transducere, to transfer, advance to the triarii, Caes. B. C. 3, 53, 5: primos pilos ademit, took the command of the triarii, of the primipili, Suet. Calig. 44:

    vetus consuetudo tenuit, ut ex primo principe legionis promeretur centurio primi pili, qui non solum aquilae praeerat, verum etiam quatuor centurias in primā acie gubernabat,

    Veg. Mil. 2, 8.—Without primus:

    referes pili praemia,

    Mart. 6, 58, 10; 1, 32, 3.—
    II.
    Transf.: primipilus (in inscrr. also written PRIMOPIL, and abbrev. P. P.), the chief centurion of the triarii (the transf. arose from the circumstance that the chief centurion of this division was originally designated by the term primi pili, with the omission of the easily supplied centurio, as is shown by the following citation from Liv. 7, 41, 5;

    soon, however, from primi pili, a new word, primipilus or primopilus, was formed): primus centurio erat, quem nunc primi pili appellant,

    Liv. 7, 41, 5; 8, 8, 16:

    primipilo P. Sext. Baculo vulneribus confecto,

    Caes. B. G. 2, 25:

    aquilarum altera vix convelli a primipilo potuit,

    Val. Max. 1, 6, 11; Inscr. (of the time of Trajan) Orell. 799: SEX. AVLIENO SEX. F. PRIMOPIL. II., Inscr. (of the time of Tiberius or Caligula) Orell. 3426 M. P.; cf. Becker, Antiq. 3, 3, p. 264.

    Lewis & Short latin dictionary > pilus

  • 45 quies

    1.
    quĭes, ētis (abl. quie, Naev. ap. Prisc. p. 703 P.), f. [Sanscr. çi = jacēre; Gr. keimai, to lie; cf. Lat. cīvis], rest, quiet.
    I.
    Lit., rest, repose, cessation from labor, from cares, etc.:

    locus quietis et tranquillitatis plenissimus,

    Cic. de Or. 1, 1, 2:

    senectutis,

    id. Deiot. 13, 38:

    quem non quies, non remissio delectarent,

    id. Cael. 17, 39:

    mors laborum ac miseriarum quies est,

    a state of rest, id. Cat. 4, 4, 7:

    ex diutino labore quieti se dare,

    Caes. B. C. 2, 14:

    quietem capere,

    to take repose, id. B. G. 6, 27:

    tribus horis exercitui ad quietem datis,

    id. ib. 7, 41:

    quietem pati,

    Sall. J. 101, 11:

    nulla metuentibus quies,

    Just. 2, 13, 11.— In plur.:

    uti somno et quietibus ceteris,

    recreations, Cic. Off. 1, 29, 103. —
    B.
    In partic.
    1.
    A quiet life, a keeping still, neutrality between political parties:

    Attici quies tantopere Caesari fuit grata, ut,

    Nep. Att. 7, 3; Suet. Tib. 15; Tac. A. 14, 47.—
    2.
    Quiet, peace:

    quae diuturna quies pepererat,

    Sall. C. 31, 1:

    quieti Subdita montanae bracchia Dalmatiae,

    Ov. P. 2, 2, 77:

    ingrata genti quies,

    Tac. G. 14:

    atrox clamor et repente quies,

    id. A. 1, 25:

    longa,

    id. Agr. 11. — Transf., of inanim. things:

    si non tanta quies iret frigusque caloremque Inter,

    i. e. the repose of spring, Verg. G. 2, 344:

    ventorum,

    Plin. 18, 26, 62, § 231:

    pelagi,

    Stat. S. 2, 2, 26:

    lenis materiae,

    evenness, smoothness, Plin. 16, 16, 28, § 70.—
    3.
    The rest of sleep, repose, sleep, Plaut. Cure. 2, 2, 22:

    capere quietem,

    to fall asleep, go to sleep, Ov. F. 1, 205:

    alta,

    deep sleep, Verg. A. 6, 522:

    ire ad quietem,

    to go to rest, go to sleep, Cic. Div. 1, 29, 60:

    quieti se tradere,

    id. ib. 1, 29, 61:

    secundum quietem,

    in sleep, id. ib. 2, 66, 135:

    per quietem,

    Suet. Caes. 81:

    neque vigiliis neque quietibus,

    Sall. C. 15, 4.—
    4.
    The sleep of death, death:

    olli dura quies oculos et ferreus urget Somnus,

    Verg. A. 10, 745:

    quod si forte tibi properarint fata quietem,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 25. —
    II.
    Transf.
    1.
    A dream:

    vanae nec monstra quietis, Nec somno comperta loquor,

    Stat. Th. 10, 205:

    praesaga,

    id. ib. 10, 324; Vell. 2, 70, 1:

    ducem terruit dira quies, nam Varum cernere visus est, etc.,

    Tac. A. 1, 65.—
    2.
    A resting-place, lair of a wild beast ( poet.):

    intectae fronde quietes,

    Lucr. 1, 405.—
    III.
    Personified:

    Quies,

    the goddess of rest, Liv. 4, 41, 8; Stat. Th. 10, 89.
    2.
    quĭes, ētis, adj., for quietus, a, um (cf. inquies), quiet, peaceful (ante-class.): mens, Naev. ap. Prisc. p. 704 P.: milites quietes, Licin. Macer. ib.

    Lewis & Short latin dictionary > quies

  • 46 refero

    rĕ-fĕro, rettŭli (also written retuli), rĕlātum (rēlātum or rellatum, Lucr. 2, 1001), rĕferre, v. a. irr., to bear, carry, bring, draw, or give back (very freq. and class.; cf.: reduco, reporto, retraho).
    I.
    Lit.
    A.
    Ingen.: zonas, quas plenas argenti extuli, eas ex provinciā inanes rettuli, C. Gracchus ap. Gell. 15, 12 fin.:

    arma,

    Plaut. Ep. 2, 2, 25:

    vasa domum,

    id. Poen. 4, 2, 25; cf.:

    pallam domum,

    id. Men. 5, 7, 59; 4, 2, 97; 98; cf.:

    anulum ad me,

    id. Cas. 2, 1, 1;

    and simply pallam, spinther,

    id. Men. 3, 3, 16; 5, 1, 5; 5, 2, 56:

    secum aurum,

    id. Aul. 4, 5, 4:

    exta,

    id. Poen. 2, 44:

    uvidum rete sine squamoso pecu,

    id. Rud. 4, 3, 5:

    aestus aliquem in portum refert,

    id. As. 1, 3, 6:

    Auster me ad tribulos tuos Rhegium rettulit,

    Cic. Fam. 12, 25, 3: ut naves eodem, unde erant profectae, reterrentur, Caes. B. G. 4, 28:

    me referunt pedes in Tusculanum,

    Cic. Att. 15, 16, B; cf.:

    aliquem lecticae impositum domum,

    Suet. Caes. 82; and:

    in Palatium,

    id. Vit. 16: intro referre pedem, to turn one ' s feet back, to return, Plaut. Merc. 5, 4, 50; cf.:

    incertus tuum cave ad me rettuleris pedem,

    id. Ep. 3, 4, 3:

    caelo rettulit illa pedem,

    Ov. H. 16, 88; 15, 186:

    fertque refertque pedes,

    id. F. 6, 334 (for a different use of the phrase, v. infra B. 2.):

    in decimum vestigia rettulit annum (victoria),

    Verg. A. 11, 290:

    in convivia gressum,

    Sil. 11, 355:

    in thalamos cursum,

    id. 8, 89:

    ad nomen caput ille refert,

    turns his head, looks back, Ov. M. 3, 245:

    suumque Rettulit os in se,

    drew back, concealed, id. ib. 2, 303:

    ad Tuneta rursum castra refert,

    Liv. 30, 16:

    corpus in monumentum,

    Petr. 113:

    relatis Lacedaemona (ossibus),

    Just. 3, 3, 12:

    gemmam non ad os, sed ad genas,

    Ov. Tr. 5, 4, 5: digitos ad os referre, to draw back (v. digitus), Quint. 11, 3, 103:

    digitos ad frontem saepe,

    Ov. M. 15, 567:

    manum ad capulum,

    Tac. A. 15, 58 fin.:

    rursus enses vaginae,

    Sil. 7, 508:

    pecunias monumentaque, in templum,

    Caes. B. C. 2, 21:

    caput ejus in castra,

    id. B. G. 5, 58:

    vulneratos in locum tutum,

    id. B. C. 2, 41:

    cornua (urorum) in publicum,

    id. B. G. 6, 28:

    frumentum omne ad se referri jubet,

    id. ib. 7, 71:

    signa militaria, scutum, litteras ad Caesarem,

    id. ib. 7, 88; id. B. C. 3, 53; 3, 99; id. B. G. 1, 29; 5, 49:

    Caesaris capite relato,

    id. B. C. 3, 19 fin.
    b.
    Esp.: referre se, to go back, return:

    Romam se rettulit,

    Cic. Fl. 21, 50:

    sese in castra,

    Caes. B. C. 1, 72 fin.:

    se huc,

    id. ib. 2, 8, 2:

    domum me Ad porri catinum,

    Hor. S. 1, 6, 115:

    sese ab Argis (Juno),

    Verg. A. 7, 286:

    se ab aestu,

    Ov. M. 14, 52; cf.:

    se de Britannis ovans,

    Tac. A. 13, 32:

    causam Cleanthes offert, cur se sol referat,

    Cic. N. D. 3, 14, 37.—
    c.
    Pass. in mid. sense, to return, arrive:

    sin reiciemur, tamen eodem paulo tardius referamur necesse est,

    Cic. Tusc. 1, 49, 119:

    classem relatam,

    Verg. A. 1, 390:

    nunc Itali in tergum versis referuntur habenis,

    Sil. 4, 317; 7, 623.—
    d.
    To withdraw, remove:

    fines benignitatis introrsus referre,

    to narrow, Sen. Ben. 1, 14, 5:

    Seleucia ab mari relata,

    remote, Plin. 5, 27, 22, § 93. —
    B.
    In partic.
    1.
    To give back something due; to give up, return, restore, pay back, repay (= reddere):

    scyphos, quos utendos dedi Philodamo, rettuleritne?

    Plaut. As. 2, 4, 34; cf. id. Aul. 4, 10, 29; 37; 38;

    and, pateram (surreptam),

    Cic. Div. 1, 25, 54:

    argentum,

    Plaut. Ps. 2, 2, 29; so (with reddere) id. Curc. 5, 3, 45:

    mercedem (with reddere),

    id. As. 2, 4, 35; cf.:

    octonis idibus aera,

    to pay the money for tuition. Hor. S. 1, 6, 75 (v. idus):

    si non Rettuleris pannum,

    id. Ep. 1, 17, 32; 1, 6, 60:

    verum, si plus dederis, referam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 112.—
    2.
    Referre pedem or gradum, as a milit. t. t., to draw back, retire, withdraw, retreat (different from the gen. signif., to return, and the above passages):

    vulneribus defessi pedem referre coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25; cf.:

    ut paulatim cedant ac pedem referant,

    id. B. C. 2, 40; Liv. 7, 33; so,

    referre pedem,

    Caes. B. C. 1, 44 (with loco excedere); Cic. Phil. 12, 3 (opp. insistere); Liv. 3, 60 (opp. restituitur pugna);

    21, 8 al.— For the sake of euphony: referre gradum: cum pedes referret gradum,

    Liv. 1, 14. —

    And, in a like sense, once mid.: a primā acie ad triarios sensim referebatur,

    Liv. 8, 8, 11.—
    b.
    Transf., out of the milit. sphere:

    feroque viso retulit retro pedem (viator),

    Phaedr. 2, 1, 8; cf.:

    viso rettulit angue pedem,

    Ov. F. 2, 342; 6, 334:

    rettulit ille gradus horrueruntque comae,

    id. ib. 2, 502:

    (in judiciis) instare proficientibus et ab iis, quae non adjuvant, quam mollissime pedem oportet referre,

    Quint. 6, 4, 19.
    II.
    Trop., to bear or carry back, to bring, draw, or give back.
    A.
    In gen.: (Saxum) ejulatu... Resonando mutum flebiles voces refert, Att. ap. Cic. Fin. 2, 29, 94 (Trag. Rel. p. 176 Rib.); cf. Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42:

    sonum,

    id. N. D. 2, 57, 144; id. Or. 12, 38; Hor. Ep. 2, 1, 201 al.:

    voces,

    Ov. M. 12, 47; cf.:

    Coëamus rettulit Echo,

    id. ib. 3, 387: cum ex CXXV. judicibus reus L. referret, restored to the list, i. e. retained, accepted (opp. quinque et LXX. reiceret), Cic. Planc. 17:

    o mihi praeteritos referat si Juppiter annos!

    Verg. A. 8, 560; cf.: tibi tempora, Hor. C. 4, 13, 13:

    festas luces (sae culum),

    id. ib. 4, 6, 42:

    dies siccos (sol),

    id. ib. 3, 29, 20 et saep.:

    hoc quidem jam periit: Ni quid tibi hinc in spem referas,

    Plaut. Ep. 3, 2, 3:

    ad amicam meras querimonias referre,

    id. Truc. 1, 2, 65:

    hic in suam domum ignominiam et calamitatem rettulit,

    Cic. Off. 1, 39, 138; cf.:

    pro re certā spem falsam domum rettulerunt,

    id. Rosc. Am. 38, 110:

    rem publicam sistere negat posse, nisi ad equestrem ordinem judicia referantur,

    id. Verr. 2, 3, 96, § 223:

    servati civis decus referre,

    Tac. A. 3, 21:

    e cursu populari referre aspectum in curiam,

    to turn back, turn towards, Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.:

    oculos animumque ad aliquem,

    id. Quint. 14, 47:

    animum ad studia,

    id. de Or. 1, 1, 1:

    animum ad veritatem,

    id. Rosc. Am. 16, 48:

    animum ad firmitudinem,

    Tac. A. 3, 6 et saep.:

    multa dies variique labor mutabilis aevi Rettulit in melius,

    brought to a better state, Verg. A. 11, 426:

    uterque se a scientiae delectatione ad efficiendi utilitatem refert,

    Cic. Rep. 5, 3, 5; so,

    se ad philosophiam referre,

    to go back, return, id. Off. 2, 1, 4:

    ut eo, unde digressa est, referat se oratio,

    id. ib. 2, 22, 77.—
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to I. B. 1.) To pay back, give back, repay (syn. reddo):

    denique Par pari referto,

    Ter. Eun. 3, 1, 55; cf.:

    quod ab ipso adlatum est, id sibi esse relatum putet,

    id. Phorm. prol. 21:

    ut puto, non poteris ipsa referre vicem,

    pay him back in his own coin, Ov. A. A. 1, 370; Sen. Herc. Fur. 1337. — Esp. in the phrase referre gratiam (rarely gratias), to return thanks, show one ' s gratitude (by deeds), to recompense, requite (cf.:

    gratiam habeo): spero ego mihi quoque Tempus tale eventurum, ut tibi gratium referam parem,

    Plaut. Merc. 5, 4, 39:

    parem gratiam,

    Ter. Eun. 4, 4, 51:

    et habetur et refertur, Thais, a me ita, uti merita es, gratia,

    id. ib. 4, 6, 12; cf.:

    meritam gratiam debitamque,

    Cic. de Or. 3, 4, 14:

    justam ac debitam gratiam,

    id. Balb. 26, 59:

    pro eo mihi ac mereor relaturos esse gratiam,

    id. Cat. 4, 2, 3; 1, 11, 28; id. Off. 2, 20, 69:

    fecisti ut tibi numquam referre gratiam possim,

    Plaut. Capt. 5, 1, 12; id. Most. 1, 3, 57; id. Pers. 5, 2, 71; id. Ps. 1, 3, 86; id. Rud. 5, 3, 36 al.; Cic. Lael. 15, 53; Caes. B. G. 1, 35:

    alicui pro ejus meritis gratiam referre,

    id. ib. 5, 27 fin.; id. B. C. 2, 39; 3, 1, fin.:

    gratiam emeritis,

    Ov. P. 1, 7, 61:

    gratiam factis,

    id. Tr. 5, 4, 47.— Plur.:

    pro tantis eorum in rem publicam meritis honores ei habeantur gratiaeque referantur,

    Cic. Phil. 3, 15, 39; 10, 11, 1:

    dis advenientem gratias pro meritis agere,

    Plaut. Am. 1, 1, 27; v. gratia.—
    2.
    To bring back any thing; to repeat, renew, restore, = repetere, retractare, renovare, etc.:

    (Hecyram) Iterum referre,

    to produce it again, Ter. Hec. prol. 7; id. ib. prol. alt. 21 and 30; cf. Hor. A. P. 179.— So, to bring up for reconsideration:

    rem judicatam,

    Cic. Dom. 29, 78:

    ludunt... Dictaeos referunt Curetas,

    Lucr. 2, 633:

    Actia pugna per pueros refertur,

    Hor. Ep. 1, 18, 62: institutum referri ac renovari, Civ. Div. in Caecil. 21, 68; cf.:

    consuetudo longo intervallo repetita ac relata,

    id. ib. 21, 67:

    te illud idem, quod tum explosum et ejectum est, nunc rettulisse demiror,

    Cic. Clu. 31, 86:

    cum ad idem, unde semel profecta sunt, cuncta astra redierint eandemque totius caeli descriptionem longis intervallis retulerint,

    id. Rep. 6, 22, 24:

    mysteria ad quae biduo serius veneram,

    id. de Or. 3, 20, 75:

    quasdam caerimonias ex magno intervallo,

    Liv. 3, 55:

    antiquum morem,

    Suet. Caes. 20:

    consuetudinem antiquam,

    id. Tib. 32 et saep.:

    cum aditus consul idem illud responsum rettulit,

    repeated, Liv. 37, 6 fin.:

    veterem Valeriae gentis in liberandā patriā laudem,

    to restore, Cic. Fl. 1, 1:

    hunc morem, hos casus atque haec certamina primus Ascanius Rettulit,

    Verg. A. 5, 598:

    O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

    id. ib. 8, 560.—
    b.
    To represent, set forth anew, reproduce, etc.:

    referre Naturam, mores, victum motusque parentum,

    to reproduce, Lucr. 1, 597:

    majorum vultus vocesque comasque,

    id. 4, 1221:

    mores, os vultusque ejus (sc. patris),

    Plin. Ep. 5, 16, 9:

    parentis sui speciem,

    Liv. 10, 7; cf.:

    (Tellus) partim figuras Rettulit antiquas, partim nova monstra creavit,

    Ov. M. 1, 437:

    faciem demptā pelle novam,

    Tib. 1, 8, 46:

    temporis illius vultum,

    Ov. M. 13, 443: si quis mihi parvulus aulā Luderet Aeneas, qui te tamen ore [p. 1545] referret, might represent, resemble thee, Verg. A. 4, 329; cf.:

    nomine avum referens, animo manibusque parentem,

    id. ib. 12, 348:

    Marsigni sermone vultuque Suevos referunt,

    Tac. G. 43:

    neque amissos colores lana refert,

    Hor. C. 3, 5, 28.—
    3.
    To convey a report, account, intelligence, by speech or by writing; to report, announce, relate, recite, repeat, recount; to mention, allege (class.;

    in late Lat. saepissime): certorum hominum sermones referebantur ad me,

    Cic. Fam. 1, 9, 10 Orell. N. cr.:

    tales miserrima fletus Fertque refertque soror (sc. ad Aeneam),

    Verg. A. 4, 438:

    pugnam referunt,

    Ov. M. 12, 160:

    factum dictumve,

    Liv. 6, 40:

    si quis hoc referat exemplum,

    Quint. 5, 11, 8:

    in epistulis Cicero haec Bruti refert verba,

    id. 6, 3, 20:

    quale refert Cicero de homine praelongo, caput eum, etc.,

    id. 6, 3, 67 et saep.:

    quaecunque refers,

    Hor. Ep. 1, 7, 60; 2, 1, 130:

    sermones deorum,

    id. C. 3, 3, 71:

    multum referens de Maecenate,

    Juv. 1, 66. —With obj.-clause, Suet. Caes. 30; Ov. M. 1, 700; 4, 796:

    Celso gaudere et bene rem gerere refer,

    Hor. Ep. 1, 8, 2 al.; cf. poet. by Greek attraction:

    quia rettulit Ajax Esse Jovis pronepos,

    Ov. M. 13, 141; and:

    referre aliquid in annales,

    Liv. 4, 34 fin., and 43, 13, 2:

    ut Proetum mulier perfida credulum Falsis impulerit criminibus, refert,

    Hor. C. 3, 7, 16.— Absol.:

    quantum, inquam, debetis? Respondent CVI. Refero ad Scaptium,

    I report, announce it to Scaptius, Cic. Att. 5, 21, 12:

    in quo primum saepe aliter est dictum, aliter ad nos relatum,

    reported, stated, id. Brut. 57, 288:

    (Hortensius) nullo referente, omnia adversariorum dicta meminisset,

    id. ib. 88, 301:

    abi, quaere, et refer,

    Hor. Ep. 1, 7, 53. —
    b.
    Poet. (mostly in Ovid), to repeat to one ' s self, call to mind:

    tacitāque recentia mente Visa refert,

    Ov. M. 15, 27:

    si forte refers,

    id. Am. 2, 8, 17:

    haec refer,

    id. R. Am. 308:

    saepe refer tecum sceleratae facta puellae,

    id. ib. 299:

    mente memor refero,

    id. M. 15, 451:

    foeda Lycaoniae referens convivia mensae,

    id. ib. 1, 165; cf.:

    illam meminitque refertque,

    id. ib. 11, 563.—
    c.
    Pregn., to say in return, to rejoin, answer, reply (syn. respondeo):

    id me non ad meam defensionem attulisse, sed illorum defensioni rettulisse,

    Cic. Caecin. 29, 85:

    ego tibi refero,

    I reply to you, id. ib. 29, 85, §

    84: ut si esset dictum, etc., et referret aliquis Ergo, etc.,

    id. Fat. 13, 30:

    quid a nobis autem refertur,

    id. Quint. 13, 44: retices;

    nec mutua nostris Dicta refers,

    Ov. M. 1, 656; 14, 696:

    Musa refert,

    id. ib. 5, 337; id. F. 5, 278:

    Anna refert,

    Verg. A. 4, 31:

    talia voce,

    id. ib. 1, 94:

    pectore voces,

    id. ib. 5, 409:

    tandem pauca refert,

    id. ib. 4, 333 et saep. —
    d.
    Publicists' t. t.
    (α).
    To bring, convey, deliver any thing as an official report, to report, announce, notify, = renuntiare:

    legati haec se ad suos relaturos dixerunt,

    Caes. B. G. 4, 9; cf.:

    cujus orationem legati domum referunt,

    id. B. C. 1, 35: responsa (legati), Cic. Fragm. ap. Non. 380, 31:

    legationem Romam,

    Liv. 7, 32:

    mandata ad aliquem,

    Caes. B. C. 3, 57:

    responsa,

    id. B. G. 1, 35; cf.:

    mandata alicui,

    id. ib. 1, 37:

    numerum capitum ad aliquem,

    id. ib. 2, 33 fin.:

    rumores excipere et ad aliquem referre,

    Cic. Deiot. 9, 25; cf. Caes. B. G. 1, 47:

    Ubii paucis diebus intermissis referunt, Suevos omnes, etc.,

    id. ib. 6, 10; Liv. 3, 38, 12.—
    (β).
    Ad senatum de aliquā re referre (less freq with acc., a rel.-clause, or absol.), to make a motion or proposition in the Senate; to consult, refer to, or lay before the Senate; to move, bring forward, propose: VTI L. PAVLVS C. MARCELLVS COSS... DE CONSVLARIBVS PROVINCIIS AD SENATVM REFERRENT, NEVE QVID PRIVS... AD SENATVM REFERRENT, NEVE QVID CONIVNCTVM DE EA RE REFERRETVR A CONSVLIBVS, S. C. ap. Cic. Fam. 8, 8, 5 sq.: de legibus abrogandis ad senatum referre. Cic. Cornel. 1, Fragm. 8 (p. 448 Orell.); cf.:

    de quo legando consules spero ad senatum relaturos,

    id. Imp. Pomp. 19, 58:

    de ejus honore ad senatum referre,

    id. Phil. 8, 11, 33:

    de eā re postulant uti referatur. Itaque consulente Cicerone frequens senatus decernit, etc.,

    Sall. C. 48, 5, 6:

    rem ad senatum refert,

    id. ib. 29, 1; cf.:

    tunc relata ex integro res ad senatum,

    Liv. 21, 5:

    rem ad senatum,

    id. 2, 22:

    consul convocato senatu refert, quid de his fieri placeat, qui, etc.,

    Sall. C. 50, 3: ut ex litteris ad senatum referretur, impetrari (a consulibus) non potuit. Referunt consules de re publicā, Caes. B. C. 1, 1; cf.:

    refer, inquis, ad senatum. Non referam,

    Cic. Cat. 1, 8, 20.—

    Of other bodies than the Senate (cf.: defero, fero): C. Cassium censorem de signo Concordiae dedicando ad pontificum collegium rettulisse,

    Cic. Dom. 53, 136: eam rem ad consilium cum rettulisset Fabius. Liv. 24, 45, 2; 30, 4, 9:

    est quod referam ad consilium,

    id. 30, 31, 9; 44, 2, 5; Curt. 4, 11, 10.— Per syllepsin: DE EA RE AD SENATVM POPVLVMQVE REFERRI, since referre ad populum was not used in this sense (for ferre ad populum); v. fero, and the foll. g:

    de hoc (sc. Eumene) Antigonus ad consilium rettulit,

    Nep. Eum. 12, 1.— Transf., to make a reference, to refer (class.): de rebus et obscuris et incertis ad Apollinem censeo referendum;

    ad quem etiam Athenienses publice de majoribus rebus semper rettulerunt,

    Cic. Div. 1, 54, 122; cf. Nep. Lys. 3; Cic. Quint. 16, 53.— Different from this is, *
    (γ).
    Referre ad populum (for denuo ferre), to propose or refer any thing anew to the people (cf. supra, II. B. 2.;

    v. Krebs, Antibarb. p. 1006): factum est illorum aequitate et sapientiā consulum, ut id, quod senatus decreverat, id postea referendum ad populum non arbitrarentur,

    Cic. Clu. 49, 137; cf. Att. ap. Non. p. 512, 29; Liv. 22, 20; Val. Max. 8, 10, 1.—
    e.
    A mercantile and publicists' t. t., to note down, enter any thing in writing; to inscribe, register, record, etc.:

    cum scirem, ita indicium in tabulas publicas relatum,

    Cic. Sull. 15, 42:

    in tabulas quodcumque commodum est,

    id. Fl. 9, 20:

    nomen in tabulas, in codicem,

    id. Rosc. Com. 1, 4:

    quod reliquum in commentarium,

    id. Att. 7, 3, 7:

    quid in libellum,

    id. Phil. 1, 8, 19:

    tuas epistulas in volumina,

    i. e. to admit, id. Fam. 16, 17 init.; cf.:

    orationem in Origines,

    id. Brut. 23, 89 al.:

    in reos, in proscriptos referri,

    to be set down among, id. Rosc. Am. 10, 27:

    absentem in reos,

    id. Verr. 2, 5, 42, § 109; cf.:

    aliquem inter proscriptos,

    Suet. Aug. 70:

    anulos quoque depositos a nobilitate, in annales relatum est,

    Plin. 33, 1, 6, § 18:

    senatūs consulta falsa (sc. in aerarium),

    enter, register, Cic. Fam. 12, 1, 1; id. Phil. 5, 4, 12. —Entirely absol.:

    ut nec triumviri accipiundo nec scribae referundo sufficerent,

    Liv. 26, 36 fin. —Here, too, belongs referre rationes or aliquid (in rationibus, ad aerarium, ad aliquem, alicui), to give, present, or render an account:

    rationes totidem verbis referre ad aerarium,

    Cic. Fam. 5, 20, 2;

    and rationes referre alone: in rationibus referendis... rationum referendarum jus, etc.,

    id. ib. 5, 20, 1; id. Pis. 25, 61; id. Verr. 2, 1, 30, § 77; 2, 3, 71, § 167:

    referre rationes publicas ad Caesarem cum fide,

    Caes. B. C. 2, 20 fin.:

    si hanc ex fenore pecuniam populo non rettuleris, reddas societati,

    Cic. Verr. 2, 3, 71, § 167:

    (pecuniam) in aerarium,

    Liv. 37, 57, 12; cf.: pecuniam operi publico, to charge to, i. e. to set down as applied to, Cic. Fl. 19, 44.— So, too, acceptum and in acceptum referre, to place to one ' s credit, in a lit. and trop. sense (v. accipio).— Hence, transf.: aliquem (aliquid) in numero (as above, in rationibus), in numerum, etc., to count or reckon a person or thing among:

    Democritus, qui imagines eorumque circuitus in deorum numero refert,

    Cic. N. D. 1, 12, 29:

    (Caesar, Claudius) in deorum numerum relatus est,

    Suet. Caes. 88; id. Claud. 45:

    Ponticus Heraclides terram et caelum refert in deos,

    Cic. N. D. 1, 13, 34:

    nostri oratorii libri in Eundem librorum numerum referendi videntur,

    id. Div. 2, 1, 4: hoc nomen in codicem relatum, id. Rosc. Com. B. and K. (al. in codice).—With inter (postAug. and freq.):

    ut inter deos referretur (August.),

    Suet. Aug. 97:

    diem inter festos, nefastos,

    Tac. A. 13, 41 fin.:

    hi tamen inter Germanos referuntur,

    id. G. 46; Suet. Claud. 11; id. Tib. 53:

    dumque refert inter meritorum maxima, demptos Aesonis esse situs,

    Ov. M. 7, 302:

    intellectum est, quod inter divos quoque referretur,

    Lampr. Alex. Sev. 14:

    inter sidera referre,

    Hyg. Fab. 192:

    inter praecipua crudelitatis indicia referendus,

    Val. Max. 9, 2, ext. 5:

    inter insulas,

    Plin. 5, 9, 9, § 48:

    dicebat quasdam esse quaestiones, quae deberent inter res judicatas referri,

    Sen. Contr. 2, 11, 12:

    eodem Q. Caepionem referrem,

    I should place in the same category, Cic. Brut. 62, 223.—
    4.
    Referre aliquid ad aliquid, to trace back, ascribe, refer a thing to any thing:

    qui pecudum ritu ad voluptatem omnia referunt,

    Cic. Lael. 9, 32:

    omnia ad igneam vim,

    id. N. D. 3, 14, 35:

    omnia ad incolumitatem et ad libertatem suam,

    id. Rep. 1, 32, 49; 1, 26, 41:

    in historiā quaeque ad veritatem, in poëmate pleraque ad delectationem,

    id. Leg. 1, 1, 5; id. Off. 1, 16, 52 et saep. al.:

    hunc ipsum finem definiebas id esse, quo omnia, quae recte fierent, referrentur, neque id ipsum usquam referretur,

    id. Fin. 2, 2, 5; cf.

    nusquam,

    id. ib. 1, 9, 29:

    ad commonendum oratorem, quo quidque referat,

    id. de Or. 1, 32, 145:

    hinc omne principium, huc refer exitum,

    Hor. C. 3, 6, 6.— With dat.:

    cujus adversa pravitati ipsius, prospera ad fortunam referebat,

    Tac. A. 14, 38 fin. — In Tac. once with in:

    quidquid ubique magnificum est, in claritatem ejus (sc. Herculis) referre consensimus,

    Tac. G. 34.—Rarely of persons;

    as: tuum est Caesar, quid nunc mihi animi sit, ad te ipsum referre,

    Cic. Deiot. 2, 7.— Absol.: ita inserere oportet referentem ad fructum, meliore genere ut sit surculus, etc., one who looks to or cares for the fruit, Varr. R. R. 1, 40, 6.—
    5.
    Culpam in aliquem referre, to throw the blame upon, accuse, hold responsible for, etc. (post-Aug.):

    hic, quod in adversis rebis solet fieri, alius in alium culpam referebant,

    Curt. 4, 3, 7; Aug. contr. Man. 2, 17, 25 Hier. Epp. 1, 9 fin.: cf.:

    augere ejus, in quem referet crimen, culpam,

    Cic. Inv. 2, 28, 83:

    causa ad matrem referebatur,

    Tac. A. 6, 49:

    causam abscessus ad Sejani artes,

    id. ib. 4, 57.

    Lewis & Short latin dictionary > refero

  • 47 sarcina

    sarcĭna, ae, f. [id.].
    I.
    Lit., a package, bundle, burden, load, pack; more freq. in the plur., luggage (class. only in the plur.; not in Cic.); sing.:

    quid ego nunc agam? nisi uti sarcinam constringam et clipeum ad dorsum accommodem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 93; 2, 4, 195:

    sarcinam inponam seni,

    id. Most. 2, 1, 83:

    essem militiae sarcina fida tuae,

    Prop. 4 (5), 3, 46:

    gravis,

    Hor. Ep. 1, 13, 6; Petr. 117, 11.—In plur.:

    sarcinas colligere,

    Sall. J. 97, 4; Varr. R. R. 1, 1, 1; Caes. B. G. 3, 24; 7, 18; id. B. C. 1, 59; 3, 76; Tac. A. 1, 23; Phaedr. 2, 7, 1; 4, 2, 5.—Esp. of the baggage of soldiers on the march, Caes. B. G. 1, 24; 2, 17; Liv. 44, 38; Hirt. B. Afr. 69:

    sub sarcinis aggredi,

    id. B. G. 8, 27.— Poet., of the fruit of the womb:

    Ismenos, qui matri sarcina quondam Prima suae fuerat,

    Ov. M. 6, 224:

    sarcinam effundere,

    Phaedr. 3, 15, 6.—
    II.
    Trop. (Ovid.), a burden, weight of cares, troubles, griefs, Ov. H. 4, 24; id. P. 3, 7, 14. —Of government, Ov. P. 1, 2, 101:

    sarcina sum (tibi),

    id. Tr. 5, 6, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > sarcina

  • 48 spina

    spīna, ae, f. [root spī, whence also spicna, spīca, spinus], a thorn.
    I.
    Lit.:

    cum lubrica serpens Exuit in spinis vestem,

    Lucr. 4, 61; cf. Prop. 4 (5), 5, 1; Verg. E. 5, 39; Col. 3, 11, 5; Plin. 21, 15, 54, § 91 al.:

    consertum tegumen spinis,

    Verg. A. 3, 594; cf. Ov. M. 14, 166; id. P. 2, 2, 36; Tac. G. 17. —Of particular kinds of thorny plants or shrubs:

    solstitialis,

    Col. 2, 18, 1:

    alba,

    whitethorn, hawthorn, id. 7, 7, 2; 7, 9, 6; 3, 11, 5; Plin. 21, 11, 39, § 68; 24, 12, 66, § 108: Aegyptia, the Egyptian blackthorn or sloe, id. 13, 11, 20, § 66; 24, 12, 65, § 107:

    Arabica,

    Arabian acacia, id. 24, 12, 65, § 107.—
    B.
    Transf., of things of a like shape.
    1.
    A prickle or spine of certain animals (as the hedgehog, sea-urchin, etc.): animantium aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae, aliae spinis hirsutae, Cic. N. D. 2, 47, 121:

    hystrices spinā contectae (with aculei),

    Plin. 8, 35, 53, § 125; 9, 59, 85, § 182:

    spinā nocuus,

    Ov. Hal. 130.—
    2.
    A fish-bone:

    humus spinis cooperta piscium,

    Quint. 8, 3, 66; Ov. M. 8, 244.—
    3.
    The backbone, spine:

    caput spina excipit: ea constat ex vertebris quattuor et viginti, etc.,

    Cels. 8, 1; 8, 9, 2; 8, 14; Plin. 11, 37, 68, § 179; Varr. R. R. 2, 7, 5; Col. 6, 29, 2; Verg. G. 3, 87; Ov. M. 8, 806:

    dorsi spina, Aug. Civ. Dei, 19, 4, n. 2: spina quae est in dorso,

    Gell. 3, 10, 7.— Hence, poet., the back, Ov. M. 6, 380; 3, 66; 3, 672.—
    4.
    Spina, a low wall dividing the circus lengthwise, around which was the race-course; the barrier, Cassiod. Var. 3, 51; Schol. Juv. 6, 588.—
    5.
    A toothpick:

    argentea,

    Petr. 32 fin.
    II.
    Trop., in plur.
    1.
    Thorns, i. e. difficulties, subtleties, perplexities in speaking and debating (class.):

    disserendi spinae,

    Cic. Fin. 4, 28, 79; cf.:

    partiendi et definiendi,

    subtleties, intricacies, id. Tusc. 4, 5, 9; cf.:

    hominum more non spinas vellentium, ut Stoici,

    id. Fin. 4, 3, 6.—
    2.
    Cares:

    certemus, spinas animone ego fortius an tu Evellas agro,

    Hor. Ep. 1, 14, 4.—
    3.
    Errors:

    quid te exemta juvat spinis de pluribus una,

    Hor. Ep. 2, 2, 212.

    Lewis & Short latin dictionary > spina

  • 49 spinosus

    spīnōsus, a, um, adj. [spina], full of thorns or prickles, thorny, prickly.
    I.
    Lit.:

    caprae in spinosis locis pascuntur,

    Varr. R. R. 2, 3, 8:

    herbae,

    Ov. M. 2, 810:

    frutecta,

    Plin. 30, 11, 30, § 101:

    caulis,

    id. 19, 3, 17, § 47:

    folia,

    id. 20, 23, 99, § 262:

    cortex,

    id. 12, 15, 34, § 67:

    spinosior arbor,

    id. 24, 12, 67, § 109:

    fragmenta vertebrae,

    Cels. 8, 9 fin.
    II.
    Trop., thorny.
    1.
    Of style, harsh, crabbed, obscure, confused, perplexed:

    Stoicorum spinosum disserendi genus,

    Cic. Fin. 3, 1, 3:

    oratio,

    id. de Or. 1, 18, 83.— Comp.:

    haec enim spinosiora prius ut confitear me cogunt,

    Cic. Tusc. 1, 8, 16; id. Or. 32, 114; Varr. L. L. 8, § 51 Müll.— Sup.:

    praeceptorum nodosissimae et spinosissimae disciplinae,

    Aug. Doctr. Chr. 2, 37.—
    2.
    Of cares, stinging, galling. irritating:

    curae,

    Cat. 64, 72; cf. spina, II.

    Lewis & Short latin dictionary > spinosus

См. также в других словарях:

  • Cares — redirects here. For the cardiac arrest registry sponsored by the Center for Disease Control and Prevention and Emory University see Cardiac Arrest Registry to Enhance Survival (CARES). Geobox |River name = Cares native name = other name = other… …   Wikipedia

  • Cares — Saltar a navegación, búsqueda Cares puede referirse a: Cares de Atenas, general ateniense del siglo IV a. C. Cares de Lindos, escultor griego de los siglos IV a. C. y III a. C. Cares, un río de Asturias y León… …   Wikipedia Español

  • CARES — I. CARES Statuarius nobilis, Lysippi discipulus. II. CARES fil. habuit Caryassum, qui Cari urbi nomen dedit. Steph. III. CARES pluralis numeri, populi sub Minoe fuerunt, et tunc Leleges dicebantur, et insulas habitabant, sed suâ ditione parum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Cares de Lindos — Saltar a navegación, búsqueda Cares de Lindos fue un escultor griego discípulo de Lisipo. Se le considera el autor del Coloso de Rodas, que era una estatua del dios Helios erigida para celebrar la victoria rodia sobre Demetrio Poliorcetes en… …   Wikipedia Español

  • cares for — cares about, worries about, protects, loves …   English contemporary dictionary

  • CARES — County Alliance For Responsible Environmental Stewardship (Governmental » State & Local) Community Aids Resource And Education Services (Community) * Commendation And Recognition For Exceptional Service (Community) * Comprehensive Asset… …   Abbreviations dictionary

  • CARES — cancer rehabilitation evaluation system …   Medical dictionary

  • carés — ca|rés Mot Agut Nom masculí …   Diccionari Català-Català

  • CARES — Ceramic Analysis and Reliability Evaluation of Structures Contributor: CASI …   NASA Acronyms

  • cares — keÉ™ n. attention, concern; caution; supervision, management v. be concerned with ; look out for , watch over ; like, be fond of …   English contemporary dictionary

  • cares — acres …   Anagrams dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»