Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

anxiety

  • 41 scrupula

    anxiety, doubt, scruple

    Latin-English dictionary > scrupula

  • 42 metus

    fear, dread, anxiety.

    Latin-English dictionary of medieval > metus

  • 43 aeger

    aeger, gra, grum, adj. [Curtius proposes to connect it with ep-eigô, to press, drive; aigis, storm-wind; aiges, waves; and Sanscr. egāmi, to tremble; trembling, shaking, being a common symptom of illness], designates indisposition, as well of mind as of body (while aegrotus is generally used only of physical disease; class.; in Cic. far more frequent than aegrotus; Celsus uses only aeger, never aegrotus).
    I.
    Lit., of the body, ill, sick, unwell, diseased, suffering.
    (α).
    Of men:

    homines aegri morbo gravi,

    Cic. Cat. 1, 13:

    graviter aegrum fuisse,

    id. Div. 1, 25; id. Tusc. 2, 25, 61:

    infirma atque aegra valetudo,

    id. Brut. 48 fin.:

    aegro corpore esse,

    id. ad Quir. 1 fin.:

    ex vulnere,

    id. Rep. 2, 21:

    vulneribus,

    Nep. Milt. 7:

    pedibus,

    Sall. C. 59, 4; so Liv. 42, 28; Tac. H. 3, 38;

    Wernsd. Poët. L. Min. 6, 197, 8: stomachus,

    Hor. S. 2, 2, 43:

    anhelitus,

    shortness of breath, Verg. A. 5, 432.—At a later period constr. with gen. or acc.:

    Psyche aegra corporis, animi saucia,

    App. M. 4, 86, p. 310 Oud. (cf. id. ib. 5, 102, p. 360 Oud.: Psyche corporis et animi alioquin infirma; and Liv. Andron. ap. Prisc. p. 725 P.:

    inops, aegra sanitatis, where, however, Bothe suspects aegra to be a gloss.): memini, me quondam pedes tunc graviter aegrum,

    Gell. 19, 10.—Subst., a sick person, Cic. Div. 2, 3:

    ne aegri quidem omnes convalescunt,

    id. N. D. 2, 4: aegro adhibere medicinam, id. de Or. 2, 44, 186:

    vicinum funus aegros exanimat,

    Hor. S. 1, 4, 126:

    ungebant oleo multos aegros,

    Vulg. Marc. 6, 16; ib. Act. 5, 16. —Hence, ab aegris servus, an attendant on the sick, a nurse (cf. ab):

    D. M. SEXTORIO AVG. LIB. AB AEGRIS CVBICVLARIORVM,

    Inscr. Orell. 2886.—
    (β).
    Of brutes:

    sues aegri,

    Verg. G. 3, 496; so Col. 6, 5, 1:

    avidos inlidit in aegrum Cornipedem cursus,

    i. e. wounded, Stat. Th. 11, 517.—
    (γ).
    Of plants, diseased:

    seges aegra,

    Verg. A. 3, 142:

    aegra arbor,

    Pall. Febr. 25, 23:

    vitis,

    id. Mart. 7, 4.—
    II.
    Fig.
    A.
    Of the mind, troubled, anxious, dejected, sad, sorrowful, etc., of any agitation of the passions or feelings, of love, hope, fear, anxiety, sorrow:

    aeger animus,

    Sall. J. 74:

    aegris animis legati superveniunt,

    Liv. 2, 3, 5; cf.

    Drak. ad h. l.: scribendi cacoëthes aegro in corde senescit,

    Juv. 7, 52: aegri mortales, i. e. miseri (deiloi brotoi, oizuroi, poluponoi), Verg. A. 2, 268; constr. with abl., gen., and ab.
    (α).
    With abl.: Medea animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Cic. Cael. 8 (the later edd. animo aegro, as B. and K.):

    animus aeger avaritiā,

    Sall. J. 31:

    amore,

    Liv. 30, 11:

    curis,

    Verg. A. 1, 208 al. —
    (β).
    With gen. of respect (cf. Drak. ad Liv. 30, 15, 9; Rudd. II. p. 73; and Roby, II. § 1321): aeger consilii, infirm in purpose, Sall. Fragm. ap. Arusian, p. 212 Lind., and Stat. Th. 9, 141:

    animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; Curt. 4, 3, 11.— Of cause:

    rerum temere motarum,

    Flor. 3, 17, 9:

    morae,

    Luc. 7, 240:

    delicti,

    Sil. 13, 52:

    pericli,

    id. 15, 135:

    timoris,

    id. 3, 72.—
    (γ).
    With ab:

    A morbo valui, ab animo aeger fui,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26.—
    B.
    Trop., of a diseased condition of the state, suffering, weak, feeble:

    maxime aegra et prope deposita rei publicae pars,

    Cic. Verr. 2, 1, 2:

    qui et semper aegri aliquid esse in re publica volunt,

    Liv. 5, 3; Flor. 3, 23 al.— Of the eyes, evil, envious:

    recentem aliorum felicitatem aegris oculis introspicere,

    Tac. H. 2, 20 (Halm here reads acribus). —Of abstr. things, sad, sorrowful, grievous, unfortunate (class., but for the most part poet.):

    numquam quidquam meo animo fuit aegrius,

    Plaut. Am. 3, 2, 29 (where aegrius may be the adv.;

    v. aegre below): dolores aegri,

    Lucr. 3, 905:

    luctus,

    id. 3, 933:

    amor,

    Verg. G. 4, 464:

    mors,

    id. ib. 3, 512:

    spes,

    i. e. faint, slight hope, Sil. 9, 543:

    fides,

    wavering, id. 2, 392 al. —As subst.: aegrum, i, n.:

    plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi,

    more pain, Plaut. Am. 2, 2, 11:

    sed cui nihil accidit aegri,

    Lucr. 5, 171.— Adv.: aegrē.— Lit.
    a.
    Object.
    (α).
    Uncomfortably:

    nescio quid meo animost aegre,

    disturbs my mind, vexes, annoys me, Plaut. Merc. 2, 3, 35; so, aegre esse alicui, often in Plaut. and Ter. (like bene or male esse alicui); Plaut. Bacch. 5, 1, 26; id. Capt. 3, 5, 43; Ter. Hec. 2, 1, 63 al.; cf.

    opp. volupe, volup: si illis aegrest, mihi quod volup est,

    Plaut. Mil. 3, 1, 152.— Absol.:

    aegre est,

    Ter. Ad. 1, 2, 57.—Also:

    aegre facere alicui,

    to vex, hurt, Plaut. Cas. 3, 4, 17; Ter. Eun. 5, 5, 31; and:

    aegre audire aliquid ex aliquo,

    any thing annoying, disagreeable, id. Hec. 5, 1, 39.—
    (β).
    With difficulty or effort (opp. facile):

    omnis conglutinatio recens aegre, inveterata facile divellitur,

    Cic. de Sen. 20, 72; cf.:

    inveteratio, ut in corporibus, aegrius depellitur quam perturbatio,

    id. Tusc. 4, 37, 81; and:

    omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime desinere,

    Sall. J. 83, 1:

    nec magis versutus nec quo ab caveas aegrius,

    Plaut. As. 1, 1, 106:

    aegre rastris terram rimantur,

    Verg. G. 3, 534 al.:

    non aegre persequi iter,

    Col. 9, 8, 9; so,

    haud aegre,

    Curt. 4, 3, 10; 10, 8, 22. —More freq.,
    (γ).
    = vix, Gr. mogis, hardly, scarcely:

    aegre nimis risum continui,

    Plaut. As. 3, 2, 36:

    aegre me tenui,

    Cic. Att. 16, 11:

    aegre fero, v. fero: aegre abstinere quin, etc.,

    Liv. 2, 45:

    aegre stantes,

    Tac. Agr. 36 al. —Hence often vix aegreque in connection, Plaut. Poen. 1, 2, 27; Flor. 2, 10; Macr. Somn. Scip. 1, 7; id. S. 1, 7; App. M. 1, p. 111.—
    b.
    Subject., with grief, regret, displeasure, or dislike, unwillingly, reluctantly: discessit, aegre ferens, distempered, vexed (opp. laetus), Cic. Div. 1, 33 fin.:

    aegre pati,

    Liv. 1, 9 et saep.:

    aegre tolerare,

    Tac. Agr. 13:

    si alibi plus perdiderim, minus aegre habeam, i. e. feram,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 16:

    aegre carere,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 13. — Comp.:

    quod aegrius patimur,

    Liv. 7, 13: aegrius accipere, Tac. Ann. 4, 71.— Sup.:

    aegerrime ferre,

    Sall. J. 87: aegerrime pati Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 105.

    Lewis & Short latin dictionary > aeger

  • 44 aegrimonia

    aegrĭmōnĭa, ae, f. [aeger; as acrimonia from acer]. Only of the mind, sorrow, anxiety, trouble, etc.:

    aliquem aegrimoniā afficere,

    Plaut. Stich. 3, 1, 5:

    dum abscedat a me haec aegrimonia,

    id. Rud. 4, 4, 146: ferrem graviter, si novae aegrimoniae locus esset, * Cic. Att. 12, 38, 2:

    tristis,

    Hor. Epod. 17, 73:

    deformis,

    id. ib. 13, 18:

    vetus,

    Plin. 28, 8, 27, § 103. (For its distinction from aerumna, v. that word.)

    Lewis & Short latin dictionary > aegrimonia

  • 45 aegrum

    aeger, gra, grum, adj. [Curtius proposes to connect it with ep-eigô, to press, drive; aigis, storm-wind; aiges, waves; and Sanscr. egāmi, to tremble; trembling, shaking, being a common symptom of illness], designates indisposition, as well of mind as of body (while aegrotus is generally used only of physical disease; class.; in Cic. far more frequent than aegrotus; Celsus uses only aeger, never aegrotus).
    I.
    Lit., of the body, ill, sick, unwell, diseased, suffering.
    (α).
    Of men:

    homines aegri morbo gravi,

    Cic. Cat. 1, 13:

    graviter aegrum fuisse,

    id. Div. 1, 25; id. Tusc. 2, 25, 61:

    infirma atque aegra valetudo,

    id. Brut. 48 fin.:

    aegro corpore esse,

    id. ad Quir. 1 fin.:

    ex vulnere,

    id. Rep. 2, 21:

    vulneribus,

    Nep. Milt. 7:

    pedibus,

    Sall. C. 59, 4; so Liv. 42, 28; Tac. H. 3, 38;

    Wernsd. Poët. L. Min. 6, 197, 8: stomachus,

    Hor. S. 2, 2, 43:

    anhelitus,

    shortness of breath, Verg. A. 5, 432.—At a later period constr. with gen. or acc.:

    Psyche aegra corporis, animi saucia,

    App. M. 4, 86, p. 310 Oud. (cf. id. ib. 5, 102, p. 360 Oud.: Psyche corporis et animi alioquin infirma; and Liv. Andron. ap. Prisc. p. 725 P.:

    inops, aegra sanitatis, where, however, Bothe suspects aegra to be a gloss.): memini, me quondam pedes tunc graviter aegrum,

    Gell. 19, 10.—Subst., a sick person, Cic. Div. 2, 3:

    ne aegri quidem omnes convalescunt,

    id. N. D. 2, 4: aegro adhibere medicinam, id. de Or. 2, 44, 186:

    vicinum funus aegros exanimat,

    Hor. S. 1, 4, 126:

    ungebant oleo multos aegros,

    Vulg. Marc. 6, 16; ib. Act. 5, 16. —Hence, ab aegris servus, an attendant on the sick, a nurse (cf. ab):

    D. M. SEXTORIO AVG. LIB. AB AEGRIS CVBICVLARIORVM,

    Inscr. Orell. 2886.—
    (β).
    Of brutes:

    sues aegri,

    Verg. G. 3, 496; so Col. 6, 5, 1:

    avidos inlidit in aegrum Cornipedem cursus,

    i. e. wounded, Stat. Th. 11, 517.—
    (γ).
    Of plants, diseased:

    seges aegra,

    Verg. A. 3, 142:

    aegra arbor,

    Pall. Febr. 25, 23:

    vitis,

    id. Mart. 7, 4.—
    II.
    Fig.
    A.
    Of the mind, troubled, anxious, dejected, sad, sorrowful, etc., of any agitation of the passions or feelings, of love, hope, fear, anxiety, sorrow:

    aeger animus,

    Sall. J. 74:

    aegris animis legati superveniunt,

    Liv. 2, 3, 5; cf.

    Drak. ad h. l.: scribendi cacoëthes aegro in corde senescit,

    Juv. 7, 52: aegri mortales, i. e. miseri (deiloi brotoi, oizuroi, poluponoi), Verg. A. 2, 268; constr. with abl., gen., and ab.
    (α).
    With abl.: Medea animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Cic. Cael. 8 (the later edd. animo aegro, as B. and K.):

    animus aeger avaritiā,

    Sall. J. 31:

    amore,

    Liv. 30, 11:

    curis,

    Verg. A. 1, 208 al. —
    (β).
    With gen. of respect (cf. Drak. ad Liv. 30, 15, 9; Rudd. II. p. 73; and Roby, II. § 1321): aeger consilii, infirm in purpose, Sall. Fragm. ap. Arusian, p. 212 Lind., and Stat. Th. 9, 141:

    animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; Curt. 4, 3, 11.— Of cause:

    rerum temere motarum,

    Flor. 3, 17, 9:

    morae,

    Luc. 7, 240:

    delicti,

    Sil. 13, 52:

    pericli,

    id. 15, 135:

    timoris,

    id. 3, 72.—
    (γ).
    With ab:

    A morbo valui, ab animo aeger fui,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26.—
    B.
    Trop., of a diseased condition of the state, suffering, weak, feeble:

    maxime aegra et prope deposita rei publicae pars,

    Cic. Verr. 2, 1, 2:

    qui et semper aegri aliquid esse in re publica volunt,

    Liv. 5, 3; Flor. 3, 23 al.— Of the eyes, evil, envious:

    recentem aliorum felicitatem aegris oculis introspicere,

    Tac. H. 2, 20 (Halm here reads acribus). —Of abstr. things, sad, sorrowful, grievous, unfortunate (class., but for the most part poet.):

    numquam quidquam meo animo fuit aegrius,

    Plaut. Am. 3, 2, 29 (where aegrius may be the adv.;

    v. aegre below): dolores aegri,

    Lucr. 3, 905:

    luctus,

    id. 3, 933:

    amor,

    Verg. G. 4, 464:

    mors,

    id. ib. 3, 512:

    spes,

    i. e. faint, slight hope, Sil. 9, 543:

    fides,

    wavering, id. 2, 392 al. —As subst.: aegrum, i, n.:

    plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi,

    more pain, Plaut. Am. 2, 2, 11:

    sed cui nihil accidit aegri,

    Lucr. 5, 171.— Adv.: aegrē.— Lit.
    a.
    Object.
    (α).
    Uncomfortably:

    nescio quid meo animost aegre,

    disturbs my mind, vexes, annoys me, Plaut. Merc. 2, 3, 35; so, aegre esse alicui, often in Plaut. and Ter. (like bene or male esse alicui); Plaut. Bacch. 5, 1, 26; id. Capt. 3, 5, 43; Ter. Hec. 2, 1, 63 al.; cf.

    opp. volupe, volup: si illis aegrest, mihi quod volup est,

    Plaut. Mil. 3, 1, 152.— Absol.:

    aegre est,

    Ter. Ad. 1, 2, 57.—Also:

    aegre facere alicui,

    to vex, hurt, Plaut. Cas. 3, 4, 17; Ter. Eun. 5, 5, 31; and:

    aegre audire aliquid ex aliquo,

    any thing annoying, disagreeable, id. Hec. 5, 1, 39.—
    (β).
    With difficulty or effort (opp. facile):

    omnis conglutinatio recens aegre, inveterata facile divellitur,

    Cic. de Sen. 20, 72; cf.:

    inveteratio, ut in corporibus, aegrius depellitur quam perturbatio,

    id. Tusc. 4, 37, 81; and:

    omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime desinere,

    Sall. J. 83, 1:

    nec magis versutus nec quo ab caveas aegrius,

    Plaut. As. 1, 1, 106:

    aegre rastris terram rimantur,

    Verg. G. 3, 534 al.:

    non aegre persequi iter,

    Col. 9, 8, 9; so,

    haud aegre,

    Curt. 4, 3, 10; 10, 8, 22. —More freq.,
    (γ).
    = vix, Gr. mogis, hardly, scarcely:

    aegre nimis risum continui,

    Plaut. As. 3, 2, 36:

    aegre me tenui,

    Cic. Att. 16, 11:

    aegre fero, v. fero: aegre abstinere quin, etc.,

    Liv. 2, 45:

    aegre stantes,

    Tac. Agr. 36 al. —Hence often vix aegreque in connection, Plaut. Poen. 1, 2, 27; Flor. 2, 10; Macr. Somn. Scip. 1, 7; id. S. 1, 7; App. M. 1, p. 111.—
    b.
    Subject., with grief, regret, displeasure, or dislike, unwillingly, reluctantly: discessit, aegre ferens, distempered, vexed (opp. laetus), Cic. Div. 1, 33 fin.:

    aegre pati,

    Liv. 1, 9 et saep.:

    aegre tolerare,

    Tac. Agr. 13:

    si alibi plus perdiderim, minus aegre habeam, i. e. feram,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 16:

    aegre carere,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 13. — Comp.:

    quod aegrius patimur,

    Liv. 7, 13: aegrius accipere, Tac. Ann. 4, 71.— Sup.:

    aegerrime ferre,

    Sall. J. 87: aegerrime pati Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 105.

    Lewis & Short latin dictionary > aegrum

  • 46 anxietas

    anxĭĕtas, ātis, f. [anxius].
    I.
    The quality or state of anxius, anxiety (as a per manent condition, while angor, anguish, is only momentary; cf.

    Hab. Syn. 108, and v. angor),

    Cic. Tusc. 4, 12, 27:

    perpetua anxie tas,

    Juv. 13, 211.—But sometimes = angor, temporary anguish, fear, trouble, etc.:

    animi,

    Ov. P. 1, 4, 8; Curt. 4, 13:

    divortii anxietate mortuus,

    Plin. 7, 53, 54, § 186.—
    II.
    Anxious care, carefulness in regard to a thing (only post-Aug.): quaerendi, judicandi, comparandi anxietas, Quint. prooem. 8 fin.:

    anxietas et quasi morositas disputationis,

    Gell. 1, 3, 12; cf. anxius, B.

    Lewis & Short latin dictionary > anxietas

  • 47 anxifer

    anxĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [anxius-fero], causing or bringing anxiety (only in Cic.):

    curae,

    Cic. Div. 1, 13, 22:

    dolorum vertices,

    id. Tusc. 2, 9, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > anxifer

  • 48 anxitudo

    anxĭtūdo, ĭnis, f. (mostly ante-class.), and anxĭĕtūdo, ĭnis, f. (post-class. for the class. anxietas) [id.], anxiety, trouble, anguish: animi, Pac. ap. Non. p. 72, 33; Att. ib. 28; 29.—Once also in Cic.:

    anxitudo prona ad luctum, Rep. 2, 41: macerabatur anxietudine,

    Aug. Conf, 9, 3:

    anxietudinis poena,

    Paul. Nol. Ep. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > anxitudo

  • 49 anxius

    anxĭus, a, um, adj. [v. ango], distressed, solicitous, uneasy, troubled, anxious (as a permanent state of mind).
    I.
    Lit.:

    neque omnes anxii, qui anguntur aliquando, nec qui anxii semper anguntur,

    Cic. Tusc. 4, 12, 27; cf.:

    anxietas and angor.—But frequently momentary' anxiae aegritudines et acerbae,

    Cic. Tusc. 4, 15, 34:

    anxio animo aut sollicito esse,

    id. Fin. 2, 17, 55:

    spiritus anxius,

    Vulg. Bar. 3, 1:

    senes morosi et anxii,

    Cic. Sen. 18, 65:

    Oratio pauperis, cum anxius fuerit,

    Vulg. Psa. 101, 1:

    anxius curis,

    Ov. M. 9, 275: mentes, * Hor. C. 3, 21, 17:

    anxius angor,

    Lucr. 3, 993; 6, 1158: anxium habere aliquem, to bring one into trouble, to make anxious or solicitous, Auct. B. Afr. 71; Tac. A. 2, 65.—With gen. animi or mentis:

    animi anxius,

    Sall. J. 55, 4 Cort., where Dietsch reads animo, and Gerl. omits it altogether:

    anxius mentis,

    Albin. 1, 398 (for this gen. v. animus, II. B. 1.).—The object on account of which one is anxious or solicitous is put,
    (α).
    In abl.:

    gloriā ejus,

    Liv. 25, 40:

    omine adverso,

    Suet. Vit. 8:

    venturis,

    Luc. 7, 20.—
    (β).
    In gen. (diff. from [p. 135] the preced. gen. animi and mentis):

    inopiae,

    Liv. 21, 48:

    furti (i. e. ne furtum fiat),

    Ov. M. 1, 623:

    vitae,

    id. H. 20, 198:

    securitatis,

    Plin. 15, 18, 20, § 74:

    potentiae,

    Tac. A. 4, 12:

    sui,

    id. H. 3, 38; in acc. vicem, Liv. 8, 35.—
    (γ).
    With de:

    de famā ingenii,

    Quint. 11, 1, 50:

    de successore,

    Suet. Calig. 19:

    de instantibus curis,

    Curt. 3, 2; with pro, Plin. Ep. 4, 21.—
    (δ).
    With ad:

    ad eventum alicujus rei,

    Luc. 8, 592.—
    (ε).
    With in and abl.:

    noli anxius esse in divitiis,

    Vulg. Eccli. 5, 10.—
    (ζ).
    With ne and an:

    anxius, ne bellum oriatur,

    Sall. J. 6, 6:

    anxius, an obsequium senatūs an studia plebis reperiret,

    Tac. A. 14, 13.—
    II.
    Transf.
    A.
    In an act. sense, that makes anxious, troubles, awakens solicitude, troublesome:

    curae,

    Liv. 1, 56 (cf.:

    anxius curis,

    Ov. M. 9, 275):

    timor,

    Verg. A. 9, 89:

    accessu propter aculeos anxio,

    Plin. 12, 8, 18, § 33.—
    B.
    Prepared with anxious care:

    elegantia orationis neque morosa neque anxia,

    Gell. 15, 7, 3; cf. anxietas, II.—Hence, adv.: anxĭē, anxiously, with anxiety (not in Cic.):

    aliquid ferre,

    Sall. J. 82, 3:

    auguria quaerere,

    Plin. 11, 52, 114, § 273:

    certare,

    Suet. Ner. 23:

    aliquam prosequi, Justin. 1, 4: loqui,

    Gell. 20, 1:

    anxie doctus,

    Macr. S. 5, 18; 7, 7.— Comp.: anxius, Gargil. Mart. p. 395 Mai;

    and formed by magis: magis anxie,

    Sall. ad Caes. Ord. Re Publ. 2 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > anxius

  • 50 carpo

    carpo, psi, ptum, 3 [cf.: rapio, harpazô, karpos; Engl. grab, grip, grasp].
    I.
    Lit., of plants, flowers, fruits, etc., to pick, pluck, pluck off, cull, crop, gather (class.; in prose and poetry, esp. in the latter very freq.; syn. decerpere).
    A.
    In gen.:

    (flos) tenui carptus ungui,

    Cat. 62, 43; Hor. C. 3, 27, 44; Ov. M. 9, 342:

    ab arbore flores,

    id. ib. 9, 380; cf.

    infra, II.: rosam, poma,

    Verg. G. 4, 134:

    violas et papavera,

    id. E. 2, 47:

    violas, lilia,

    Ov. M. 5, 392:

    frondes uncis manibus,

    id. G. 2, 366:

    plenis pomaria ramis,

    Ov. H. 4, 29:

    vindemiam de palmite,

    Verg. G. 2, 90:

    fructus,

    id. ib. 2, 501:

    frumenta manu,

    id. ib. 3, 176.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of animals, to take something as nourishment (cf. Burm. ad Phaedr. 1, 28, 4); first, of nourishment from plants, to crop, pluck off, browse, graze on, etc. (syn. depascere); also of flesh, to eat, devour (rare):

    alia (animalia) sugunt, alia carpunt, alia vorant, alia mandunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 122:

    carpunt gramen equi,

    Verg. A. 9, 353; id. G. 2, 201; Ov. M. 1, 299:

    herbam,

    Verg. G. 3, 296; 3, 465; Ov. M. 13, 927:

    pabula,

    id. ib. 4, 217; id. F. 4, 750:

    alimenta,

    id. M. 15, 478:

    apes carpunt ex oleā arbore ceram, e fico mel, etc.,

    gather, Varr. R. R. 3, 16, 24 sq.; cf.:

    apis carpens thyma,

    Hor. C. 4, 2, 29.— Poet.:

    Invidia (personif. envy) summa cacumina carpit,

    Ov. M. 2, 792:

    nec carpsere jecur volucres,

    id. ib. 10, 43; cf. Phaedr. 1, 28, 4.—Sometimes transf., of men:

    prandium,

    Ter. Ad. 4, 2, 52:

    carpe cibos digitis,

    Ov. A. A. 3, 755: pisces, pulles, Mart. 3, 13, 1.—Also, to carve; hence the pun in Petr. 36 fin.
    2.
    Poet., of other things, to tear off, tear away:

    summas carpens media inter cornua saetas,

    Verg. A. 6, 245.—Of wool, to pluck; hence, poet., to spin:

    vellera,

    Verg. G. 4, 335:

    pensa,

    id. ib. 1, 390; Prop. 3 (4), 6, 16; Hor. C. 3, 27, 64:

    lana carpta,

    carded, Cels. 6, 6, 1 (hence, facete: stolidum pecus, to pluck, i. e. to fleece rich lovers, Prop. 2 (3), 16, 8; Ov. A. A. 1, 420):

    ex collo furtim coronas,

    to pull off, Hor. S. 2, 3, 256:

    crinem genasque,

    to tear, rend, lacerate, Val. Fl. 8, 7;

    so acc. to Servius's inaccurate account, in a fragment of the Twelve Tables: mulier faciem ne carpito,

    Serv. ad Verg. A. 12, 606 (instead of the real words: MVLIERES. GENAS. NE. RADVNTO.; cf.

    Dirks. Fragm. XII. Tab. p. 668): artus in parva frusta,

    Sen. Thyest. 1061.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To pluck, snatch, etc.:

    ut omni ex genere orationem aucuper, et omnes undique flosculos carpam atque delibem,

    Cic. Sest. 56, 119; id. de Or. 1, 42, 191:

    atque in legendo carpsi exinde quaedam,

    Gell. 9, 4, 5: oscula, to pluck, as it were, from the lips, to snatch, Prop. 1, 20, 27; Ov. H. 11, 117 Loers. N. cr.; id. M. 4, 358; Phaedr. 3, 8, 12 al.:

    basia,

    Mart. 5, 46, 1:

    gaudia,

    Ov. A. A. 3, 661:

    dulcia,

    Pers. 5, 151:

    regni commoda carpe mei,

    Ov. F. 3, 622:

    fugitivaque gaudia carpe,

    and snatch pleasures as they fly, Mart. 7, 47, 11:

    delicias,

    Prop. 2 (3), 34, 74.—
    B.
    Esp.
    1.
    (Acc. to I. B. 1.) In a good sense, to enjoy, use, make use of (mostly poet.;

    syn.: fruor, capio): breve ver et primos carpere flores,

    Ov. M. 10, 85 (cf.:

    flore aetatis frui,

    Liv. 21, 3, 4):

    illa mihi sedes, illic mea carpitur aetas,

    spent, lived, passed, Cat. 68, 35:

    diem,

    Hor. C. 1, 11, 8:

    honores virtutis,

    Val. Fl. 1, 177:

    auras vitales,

    Verg. A. 1, 388; cf. Sil. 3, 712:

    sub dio somnos,

    Verg. G. 3, 435:

    quietem,

    id. A. 7, 414:

    soporem,

    id. ib. 4, 522:

    noctes securas,

    Val. Fl. 5, 48; a poet. circumlocution for vivere, degere, etc.—
    b.
    In a bad sense.
    (α).
    To gnaw at or tear character or reputation, to carp at, slander, calumniate, revile:

    more hominum invident, in conviviis rodunt, in circulis vellicant: non illo inimico, sed hoc maledico dente carpunt,

    Cic. Balb. 26, 57:

    nam is carpebatur a Bibulo, Curione, Favonio,

    id. ad Q. Fr. 2, 3, 2:

    Paulum obtrectatio carpsit,

    Liv. 45, 35, 5:

    imperatorem,

    id. 44, 38, 2:

    quae non desierunt carpere maligni,

    Quint. 11, 1, 24:

    maligno sermone,

    Suet. Aug. 27:

    obliquis orationibus,

    id. Dom. 2:

    nonnihil vocibus,

    Caes. B. G. 3, 17:

    aliquem sermonibus,

    Liv. 7, 12, 12:

    sinistris sermonibus,

    Plin. Ep. 1, 9, 5:

    Ciceronem in his,

    Quint. 9, 4, 64:

    te ficto quaestu,

    Cat. 62, 36 and 37:

    et detorquere recte facta,

    Plin. Ep. 1, 8, 6:

    famam vitamque,

    id. Pan. 53, 4; Suet. Calig. 34.—
    (β).
    To rob of strength, to weaken, enfeeble, wear away, consume; or poet., with the idea extended (cf. absumo), to consume completely, to destroy:

    vires,

    Verg. G. 3, 215; Liv. 9, 27, 6:

    quid si carpere singula (jura) et extorquere... patiemini,

    id. 34, 3, 2;

    esp. of in ward care, anxiety, longing, etc.: at regina, gravi jamdudum saucia curā, Volnus alit venis et caeco carpitur igni,

    Verg. A. 4, 2; Ov. M. 3, 490; 10, 370:

    solane perpetua maerens carpere juventā?

    Verg. A. 4, 32:

    curā carpitur ista mei,

    Ov. A. A. 3, 680:

    aegra assiduo mens carpitur aestu,

    Val. Fl. 3, 305; Lucr. 9, 744; Sil. 15, 1:

    invidia carpit et carpitur unā,

    Ov. M. 2, 781; cf. Prop. 3 (4), 5, 3:

    non ego Tot tuos patiar labores carpere lividas Obliviones,

    to wear away, Hor. C. 4, 9, 33; cf.: otia corpus alunt, animus quoque pascitur illis;

    Inmodicus contra carpit utrumque labor,

    Ov. P. 1, 4, 21 sq.:

    aras etiam templaque demolitur et obscurat oblivio, neglegit carpitque posteritas,

    Plin. Pan. 55, 9:

    totum potest excedere quod potest carpi,

    Sen. N. Q. 2, 13, 2.—So,
    (γ).
    In milit. lang., to inflict injury upon an enemy (esp. by single, repeated attacks), to weaken, harass:

    agmen adversariorum,

    Caes. B. C. 1, 63:

    hostes carpere multifariam vires Romanas,

    Liv. 3, 5, 1; 22, 32, 2; 27, 46, 6; cf. id. 3, 61, 13 infra; Weissenb. ad Liv. 22, 16, 2; Tac. A. 12, 32; Luc. 4, 156:

    novissimum agmen,

    Caes. B. C. 1, 78 fin.:

    novissimos,

    Liv. 8, 38, 6:

    extrema agminis,

    id. 6, 32, 11. —
    2.
    To separate a whole into single parts, to cut to pieces, divide (syn.: dividere, distribuere): neque semper utendum est perpetuitate, sed saepe carpenda membris minutioribus [p. 295] oratio est, Cic. de Or. 3, 49, 190:

    in multas parvasque partes carpere exercitum,

    Liv. 26, 38, 2:

    summam unius belli in multa proelia parvaque,

    id. 3, 61, 13:

    Erymanthus... ab accolis rigantibus carpitur,

    is drawn off into canals, Curt. 8, 9, 410. —With a reference to the meaning
    (α).
    supra:

    si erunt plures qui ob innocentem condemnandum pecuniam acceperint, tu non animadvertes in omnis, sed carpes ut velis, et paucos ex multis ad ignominiam sortiere?

    distinguish, single out, Cic. Clu. 46, 129; cf.:

    in multorum peccato carpi paucos ad ignominiam,

    id. ib. —
    3.
    Viam, iter, etc., or with definite local substantives, terram, mare, litora, etc., to go, tread upon, pass over, navigate, sail along or through, to take or pursue one ' s way (syn. ire):

    viam,

    Verg. A. 6, 629; Hor. S. 2, 6, 93; Ov. M. 8, 208; 11, 139:

    iter,

    Hor. S. 1, 5, 95; Ov. H. 18, 34; id. M. 2, 549; 10, 709:

    supremum iter = mori,

    Hor. C. 2, 17, 12:

    gyrum,

    to go in a circle, Verg. G. 3, 191:

    fugam,

    to fly, Sil. 10, 62; cf.:

    prata fugā,

    Verg. G. 3, 142:

    pede viam,

    Ov. A. A. 2, 230:

    pede iter,

    id. F. 3, 604:

    pedibus terras, pontum remis,

    Prop. 1, 6, 33:

    pede campos,

    Ov. Tr. 1, 10, 23:

    mare,

    id. M. 11, 752:

    litora,

    id. ib. 12, 196;

    15, 507: aëra alis,

    id. ib. 4, 616; cf. Verg. G. 4, 311:

    aethera,

    Ov. M. 8, 219:

    carpitur acclivis per muta silentia trames,

    id. ib. 10, 53.

    Lewis & Short latin dictionary > carpo

  • 51 concursatio

    concursātĭo, ōnis, f. [concurso].
    I.
    A running together, a disorderly meeting:

    cum multā concursatione (populi),

    Cic. Brut. 69, 242; Tac. A. 6, 17.—
    B.
    Trop.: inventus est ordo in stellis... cedo tandem qui sit ordo aut quae concursatio somniorum? what coincidence? i. e. what concert of motion that can express a design? Cic. Div. 2, 71, 146.—
    II.
    A running upon, pushing against one another:

    concursatio in obscuro incidentium aliorum in alios incertum fecerat, an, etc.,

    Liv. 41, 2, 6.—
    III.
    A running about, going to and fro, etc.:

    quid ego hujus lacrimas et concursationes proferam?

    Cic. Verr. 2, 1, 30, § 75 Zumpt ad loc.:

    et in Albaniā et Seplasiā quae concursatio percunctantium, quid, etc.,

    id. Agr. 2, 34, 94:

    puerorum illa concursatio nocturna,

    id. Dom. 6, 14:

    Libonis et Hypsaei non obscura concursatio et contentio,

    id. Fam. 1, 1, 3:

    (mulierum) concursatio incerta nunc hos nunc illos sequentium,

    Liv. 5, 40, 3; cf. id. 35, 49, 9:

    decemviralis,

    a travelling over the provinces, Cic. Agr. 1, 3, 8:

    concursationes ad divitias euntium sapiens securus laetusque ridebit,

    Sen. Ep. 17, 9.—
    2.
    In milit. lang., the skirmishing of light-armed troops, Liv. 30, 34, 2; Curt. 8, 14, 13.—
    B.
    Trop., an anxious, troubled restlessness, anxiety:

    exagitatae mentis,

    Sen. Ep. 3, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > concursatio

  • 52 concutio

    con-cŭtĭo, cussi, cussum, 3, v. a. [quatio, as cur = quāre].
    I.
    To strike one upon another, to strike together (rare): utrum cavae manus concutiantur, an planae, Sen. Q. N. 2, 28, 1:

    concussā manu dare signa,

    Ov. M. 11, 465:

    frameas,

    Tac. G. 11.—
    II.
    To shake violently, to shake, agitate (freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit. (mostly poet.): concutit ungula terram, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 419 Vahl.): tonitru concussa aequora caeli, Att. ap. Non. p. 505, 8 (Trag. Rel. v. 224 Rib.); cf.:

    templa caeli summa sonitu (in a parodying of pathos),

    Ter. Eun. 3, 5, 42; cf.:

    serena caeli sonitu,

    Lucr. 2, 1101; 6, 358:

    grandi tonitru concussa repente Terra,

    id. 5, 551; cf. id. 6, 544:

    terra ingenti motu concussa est,

    Liv. 3, 10, 6; Ov. M. 8, 781:

    concussae cadunt urbes,

    Lucr. 5, 1236: concusso terrae motu theatro, * Suet. Ner. 20:

    moenia,

    Ov. M. 13, 175:

    freta,

    id. ib. 6, 691;

    7, 201: undas,

    id. ib. 8, 605:

    artus,

    Lucr. 5, 1076; 6, 595; cf. id. 2, 949:

    corpora risu,

    id. 1, 918; 2, 976; cf. Juv. 3, 101; Quint. 6, 3, 9:

    caput,

    Ov. M. 2, 50:

    caesariem,

    id. ib. 1, 179; cf.

    comam,

    id. F. 2, 846:

    tempora,

    id. M. 13, 644:

    manum,

    id. ib. 11, 465:

    pectus,

    id. ib. 2, 755:

    arma manu,

    to hurl, id. ib. 1, 143; 7, 130; cf.:

    tela lacertis,

    id. ib. 12, 79:

    te certo arcu,

    to hit surely, Prop. 1, 7, 15:

    inmissis aurigae undantia lora Concussere jugis,

    Verg. A. 5, 147:

    in calicibus concussis,

    Plin. 35, 16, 55, § 193 Sillig N. cr.:

    munimenta arietibus admotis,

    Curt. 8, 2, 22:

    aures Caesaris concutit fragor,

    Luc. 6, 163:

    corpus concutit gestatio,

    Sen. Ep. 15, 6:

    pectora planctu,

    Stat. S. 5, 1, 179.— Pass.:

    quorum (ignium) ictu concuti aera verum est,

    Plin. 2, 43, 43, § 112:

    corpus concutitur gestatione,

    Cels. 3, 21:

    majore cachinno Concutitur,

    Juv. 3, 100:

    concutitur sanguis,

    Lucr. 3, 249.—Esp. in part. perf.:

    mugitibus aether,

    Verg. G. 3, 151:

    risu tremulo (ora),

    Lucr. 1, 919; 2, 976:

    rates,

    shattered, Ov. P. 2, 3, 59:

    coma,

    id. F. 2, 846:

    corpus vulnere,

    Stat. S. 3, 4, 70:

    fores,

    Ov. Am. 1, 6, 50:

    ilex,

    Verg. G. 4, 81:

    quercus,

    id. ib. 1, 159:

    materies per artus,

    Lucr. 2, 949:

    Lyrnesia moenia dextrā,

    Ov. M. 13, 175:

    mons,

    Prop. 3, 13 (4, 12), 53:

    paries,

    Dig. 39, 2, 18, § 11:

    remo concusso tollere ratem,

    Val. Fl. 1, 340.— With Gr. acc.:

    pectus concussa crebris verberibus,

    Luc. 2, 335.—
    2.
    Se, to examine by shaking one's self; the figure taken from the searching of a thief, etc., by shaking his garments; hence, trop. equiv. to search, examine (cf. excutio):

    te ipsum Concute, num qua tibi vitiorum inseverit olim Natura,

    Hor. S. 1, 3, 35 Orell. ad loc. and cf. B. 3. infra.—
    B.
    Trop.
    1.
    To shake the power of, shake to its foundation, to shatter, cause to waver, to impair, disturb, distract:

    rem publicam,

    Cic. Phil. 2, 42, 109; Plin. Pan. 6, 3:

    provincias magnis momentis,

    Vell. 2, 78:

    regnum,

    Liv. 33, 19, 1:

    orbem,

    Tac. H. 1, 16:

    opes Lacedaemoniorum,

    Nep. Epam. 6, 4:

    provincias magnis molimentis,

    Vell. 2, 78, 1:

    concusso jam et paene fracto Hannibale,

    Liv. 28, 44, 11:

    domum,

    Tac. H. 3, 45:

    concussā Transrhenanorum fide,

    id. ib. 5, 25:

    nondum concusso senatusconsulto,

    id. A. 14, 43:

    imperium Persarum,

    Curt. 4, 14, 20; cf. Plin. Ep. 10, 114 (115), 3:

    concussa fides,

    Luc. 1, 182.—
    2.
    To shake in feeling, to agitate violently.
    a.
    Usually, to put in fear, terror, or anxiety, to terrify, alarm, trouble:

    terrorem metum concutientem definiunt,

    Cic. Tusc. 4, 8, 19:

    consules declarantur M. Tullius et C. Antonius, quod factum primo populares conjurationis concusserat,

    Sall. C. 24, 1:

    populum Romanum terrore Numantini belli,

    Vell. 2, 90, 3; Quint. 4, 2, 37:

    urbem,

    Verg. A. 4, 666:

    totam Asiam,

    Curt. 4, 1, 20:

    ingens barbaros pavor concusserat,

    id. 8, 2, 24:

    casu concussus acerbo,

    Verg. A. 5, 700; Tac. H. 2, 99 fin.:

    extemplo turbati animi concussaque vulgi Pectora,

    Verg. A. 11, 451. — Poet. in a Greek constr.:

    casu animum concussus amici,

    Verg. A. 5, 869:

    hoc concussa metu mentem Juturna virago,

    id. ib. 12, 468; so Hor. S. 2, 3, 295.—
    (β).
    In the jurists: aliquem, to terrify one by threats, etc., in order to extort money from him, Dig. 1, 18, 6, § 3; Paul. Sent. 5, 25, 12; Cod. Th. 9, 27, 6; cf. concussio, II., concussor, and concussura.—
    b.
    In gen., of any excitement of the passions: magnum et summum est deoque vicinum, non concuti. Hanc stabilem animi sedem Graeci euthumian vocant... ego tranquillitatem voco, Sen. Tranq. 2, 3:

    hoc agite: Poenas petite violatae Stygis: Concutite pectus,

    Sen. Herc. Fur. 105.—
    3.
    To urge, excite, rouse to activity, = excitare, commovere (rare and not ante-Aug.):

    fecundum concute pectus,

    Verg. A. 7, 338:

    tu concute plebem,

    Petr. Poet. 124, 288:

    se concussere ambae,

    Juv. 10, 328:

    non leviter se Numidia concussit,

    Flor. 3, 1, 2.—Hence, * concussus, a, um, P. a., stirred up, restless:

    Pallas aliquanto concussior,

    Mart. Cap. 4, § 332.

    Lewis & Short latin dictionary > concutio

  • 53 metuo

    mĕtŭo, ŭi, ūtum (cf.:

    nimis ante metutum,

    Lucr. 5, 1140), 3, v. a. and n. [metus], to fear, be afraid of a person or thing; to hesitate, not to venture, not to wish (syn.: vereor, formido, timeo); with inf., with ne, to fear lest; with ui or ne non, to fear that not; also of inanimate things, with acc., to fear, revere, reverence one; as a v. n., to fear, be afraid, be in fear, be apprehensive, esp. as the effect of the idea of threatening evil (whereas timere usually denotes the effect of some external cause of terror); to dread, apprehend; with an indirect interrogation: non metuo quin, for non dubito quin, I doubt not but; to be anxious about any one; with dat. (class.).
    I.
    Act.: quem metuont oderunt, Enn. ap. Cic. Off. 2, 7, 23 (Trag. v. 403 Vahl.):

    deos et amo et metuo,

    Plaut. Poen. 1, 2, 73:

    male ego metuo milvos,

    id. ib. 5, 5, 13:

    metuebant (senem) servi, verebantur liberi,

    Cic. Sen. 11, 37:

    tu, qui crimen ais te metuisse,

    id. Verr. 2, 5, 30, § 78: nec pol istae metuunt Deos, Ter. Hec. 5, 2, 6:

    absentem patrem,

    id. Phorm. 1, 2, 68:

    nec metuit quemquam,

    id. Ad. 1, 2, 5.—With ab:

    quid a nobis metuit?

    Plaut. Capt. 2, 1, 12:

    a me insidias,

    Cic. Fam. 5, 6, 2:

    supplicia a vobis metuere debent,

    to fear from you, id. Rosc. Am. 3, 8:

    a quo (Ajace) sibi non injuriā summum periculum metuebat,

    Auct. Her. 2, 19, 29:

    a quo domino sibi metuebat graves cruciatus,

    Aug. Lib. Arbitr. 1, 4, 9; Gregor. M. Homil. 1, 14, 2; Aug. cont. Acad. 2, 8.—With ex:

    si periculum ex illis metuit,

    Sall. C. 52, 16.—With de:

    de lanificio neminem metuo, una aetate quae sit,

    i. e. no one's competition in spinning, Plaut. Merc. 3, 1, 22.—Of inanim. subjects:

    quae res cotidie videntur, minus metuunt furem,

    Varr. R. R. 1, 22.—
    (β).
    With inf.:

    metuont credere omnes,

    Plaut. Ps. 1, 3, 70:

    ut tentare spem certaminis metuunt,

    Liv. 32, 31:

    nil metuunt jurare,

    Cat. 64, 146:

    reddere soldum,

    not to wish, be averse to, Hor. S. 2, 5, 65:

    praebere,

    id. Ep. 1, 18, 1.—Of nonpersonal subjects:

    illum aget pennā metuente solvi Fama superstes,

    Hor. C. 2, 2, 7. —
    (γ).
    With ne:

    nimis metuebam male, ne abiisses,

    Plaut. Ps. 4, 1, 8:

    male metuo ne... morbus aggravescat,

    Ter. Hec. 3, 2, 2:

    fratrem, ne intus sit (Gr. construction),

    id. Eun. 3, 5, 62.—
    (δ).
    With ut:

    ornamenta, quae locavi, metuo, ut possim recipere,

    Plaut. Curc. 4, 1, 3:

    metuo ut hodie possim emolirier,

    id. Bacch. 4, 5, 2:

    metuo ut substet hospes,

    Ter. And. 5, 4, 11:

    ut sis vitalis,

    Hor. S. 2, 1, 61.—
    (ε).
    With ne non:

    metuo ne non sit surda,

    Plaut. Cas. 3, 3, 12; id. Pers. 4, 6, 4:

    metuis ne non, quom velis, convincas esse illum tuom?

    Ter. Heaut. 5, 3, 15.—
    (ζ).
    With quin:

    non metuo meae quin uxori latae suppetiae sient,

    Plaut. Am. 5, 1, 54.—
    (η).
    With object-clause, to await with fear, anxiety; to be in apprehension, concerned about:

    metuo, patres quot fuerint,

    Plaut. Truc. 4, 3, 35:

    metui, quid futurum denique esset,

    I dreaded, awaited with fear, Ter. Heaut. 3, 3, 8: metuo quid agam. Sy. Metuis? quasi non ea potestas sit tua, etc., id. ib. 4, 3, 42:

    metuo qualem tu me esse hominem existumes,

    id. Eun. 4, 6, 20.—
    (θ).
    Pass. with dat.:

    jam maturis metuendus Juppiter uvis,

    Verg. G. 2, 419. —
    (ι).
    Absol.:

    se e contempto metuendum fecit,

    Sall. H. 1, 48, 3.—
    B.
    (Eccl. Lat.) Of religious fear, to revere, dread, hold in reverence:

    Deum,

    Vulg. Lev. 25, 43:

    Dominum Deum nostrum,

    id. Jer. 5, 24:

    sanctuarium meum,

    id. Lev. 19, 30.—
    II.
    Neutr., to fear, be afraid, be apprehensive, etc.
    (α).
    With de:

    neque tam de suā vitā, quam de me metuit,

    fears not so much for his own life as for me, Cic. Att. 10, 4, 6.—
    (β).
    With ab:

    metuens ab Hannibale,

    afraid of Hannibal, Liv. 23, 36.—
    (γ).
    With pro:

    metuere pro aliquo,

    Petr. 123.—
    (δ).
    With dat., to be anxious about or for a person or thing:

    metuens pueris,

    Plaut. Am. 5, 1, 60:

    inopi metuens formica senectae,

    Verg. G. 1, 186:

    tum decuit metuisse tuis,

    id. A. 10, 94.—Hence, mĕtŭens, entis, P. a., fearing, afraid of any thing; anxious for any person or thing; with gen. or absol. (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    contentus parvo metuensque futuri,

    Hor. S. 2, 2, 110:

    metuens virgae,

    Juv. 7, 210.— Comp.:

    quo non metuentius ullum Numinis ingenium,

    Ov. F. 6, 259:

    Nero metuentior in posterum,

    Tac. A. 13, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > metuo

  • 54 Metus

    mĕtus, ūs, m. ( fem.: nulla in me est metus, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 123 Müll.: metus ulla, id. ap. Non. 214, 11; cf. Ann. v. 537, and Trag. v. 179 Vahl.; dat. metu, Tac. A. 11, 32; 15, 69), fear, dread, apprehension, anxiety; constr. with gen. object., with ne, with acc. and inf.
    I.
    Lit.:

    est metus futurae aegritudinis sollicita exspectatio,

    Cic. Tusc. 5, 18, 52; cf. id. ib. 4, 30, 64:

    metum excitari vel propriis vel communibus periculis,

    Mart. Cap. 5, § 505:

    in metu esse,

    to be in fear, be fearful, Cic. Cat. 1, 7, 18:

    est et in metu peregrinantium, ut, etc.,

    they are also afraid, Plin. 31, 6, 37, § 71:

    mihi etiam unum de malis in metu est, fratris miseri negotium,

    a subject of fear, Cic. Att. 3, 9, 3:

    metum habere,

    to entertain fear, be afraid, id. Fam. 8, 10, 1:

    metum concipere,

    to become afraid, Ov. F. 1, 485:

    capere,

    Liv. 33, 27:

    accipere,

    Ter. Heaut. 2, 3, 96: metum facere alicui, to make afraid, put in fear, frighten, Ov. Tr. [p. 1142] 5, 10, 28:

    metum inicere,

    Caes. B. G. 4, 19: incutere, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2:

    inferre,

    Liv. 26, 20:

    affere,

    Cic. Verr. 2, 2, 54, § 135:

    offerre,

    id. Fam. 15, 1, 5:

    obicere,

    id. Tusc. 2, 4, 10:

    intentare,

    Tac. A. 15, 54:

    metu territare,

    to alarm greatly, fill with fear, Caes. B. G. 5, 6:

    metum pati,

    Quint. 6, 2, 21:

    alicui adimere,

    to take away, remove, Ter. Heaut. 2, 3, 100:

    metu exonerare,

    to relieve from fear, Liv. 2, 2:

    removere metum,

    to take away, remove, id. ib.:

    levare alicui,

    Cic. Tusc. 2, 24, 59:

    alicui deicere,

    id. Verr. 2, 5, 49, § 130:

    solvere,

    to remove, dismiss, Verg. A. 1, 463: civitati metum, formidinem oblivionem inicere, Ser. Samm. ap. Macr. S. 3, 9, 7:

    metu et impressione alicujus terroris mentiri,

    Paul. Sent. 5, 1, 4:

    metu mortis furem occidere, Mos. et Rom. Leg. Coll. 7, 3, 3: quis metus aut pudor est umquam properantis avari?

    Juv. 14, 178:

    reddere metu, non moribus,

    id. 13, 204.— Poet. in plur., Hor. C. 1, 26, 1.—
    (β).
    With gen. object.:

    vulnerum metus,

    Cic. Tusc. 2, 24, 59:

    ne reliquos populares metus invaderet parendi sibi,

    Sall. J. 35, 9:

    id bellum excitabat metus Pompei victoris Hiempsalem in regnum restituentis,

    Sall. H. 1, 39; v. Gell. 9, 2, 14; Non. p. 96: propter metum alicujus, for fear of:

    Judaeorum,

    Vulg. Johan. 7, 13; 19, 38.—
    (γ).
    With ne:

    quod ubi Romam est nuntiatum, senatui metum injecit, ne, etc.,

    Liv. 5, 7, 4:

    ne lassescat fortuna, metus est,

    Plin. 7, 40, 41, § 130.—
    (δ).
    With acc. and inf.:

    quantus metus est mihi, venire huc salvum nunc patruum!

    Ter. Phorm. 3, 1, 18.—
    (ε).
    With ab:

    metus a praetore Romano,

    Liv. 2, 24, 3; 23, 15, 7; 25, 33, 5; cf.:

    metus poenae a Romanis,

    id. 32, 23, 9; 45, 26, 7.—
    (ζ).
    With pro:

    metus pro universā republicā,

    Liv. 2, 24, 4.—
    (η).
    With ex:

    metus ex imperatore,

    Tac. A. 11, 20.—
    B.
    Poet., religious awe, holy dread:

    laurus Sacra comam multosque metu servata per annos,

    Verg. A. 7, 60.— Poetic awe:

    evoe! recenti mens trepidat metu,

    Hor. C. 2, 19, 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    Conor., a cause of fear, a terror ( poet.):

    metus Libyci,

    i. e. the head of Medusa, Stat. Th. 12, 606:

    nulli nocte metus,

    alarms, Juv. 3, 198.—
    B.
    Personified: Mĕtus, the god of fear or terror, Cic. N. D. 3, 17, 44; Verg. G. 3, 552; id. A. 6, 276.

    Lewis & Short latin dictionary > Metus

  • 55 metus

    mĕtus, ūs, m. ( fem.: nulla in me est metus, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 123 Müll.: metus ulla, id. ap. Non. 214, 11; cf. Ann. v. 537, and Trag. v. 179 Vahl.; dat. metu, Tac. A. 11, 32; 15, 69), fear, dread, apprehension, anxiety; constr. with gen. object., with ne, with acc. and inf.
    I.
    Lit.:

    est metus futurae aegritudinis sollicita exspectatio,

    Cic. Tusc. 5, 18, 52; cf. id. ib. 4, 30, 64:

    metum excitari vel propriis vel communibus periculis,

    Mart. Cap. 5, § 505:

    in metu esse,

    to be in fear, be fearful, Cic. Cat. 1, 7, 18:

    est et in metu peregrinantium, ut, etc.,

    they are also afraid, Plin. 31, 6, 37, § 71:

    mihi etiam unum de malis in metu est, fratris miseri negotium,

    a subject of fear, Cic. Att. 3, 9, 3:

    metum habere,

    to entertain fear, be afraid, id. Fam. 8, 10, 1:

    metum concipere,

    to become afraid, Ov. F. 1, 485:

    capere,

    Liv. 33, 27:

    accipere,

    Ter. Heaut. 2, 3, 96: metum facere alicui, to make afraid, put in fear, frighten, Ov. Tr. [p. 1142] 5, 10, 28:

    metum inicere,

    Caes. B. G. 4, 19: incutere, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2:

    inferre,

    Liv. 26, 20:

    affere,

    Cic. Verr. 2, 2, 54, § 135:

    offerre,

    id. Fam. 15, 1, 5:

    obicere,

    id. Tusc. 2, 4, 10:

    intentare,

    Tac. A. 15, 54:

    metu territare,

    to alarm greatly, fill with fear, Caes. B. G. 5, 6:

    metum pati,

    Quint. 6, 2, 21:

    alicui adimere,

    to take away, remove, Ter. Heaut. 2, 3, 100:

    metu exonerare,

    to relieve from fear, Liv. 2, 2:

    removere metum,

    to take away, remove, id. ib.:

    levare alicui,

    Cic. Tusc. 2, 24, 59:

    alicui deicere,

    id. Verr. 2, 5, 49, § 130:

    solvere,

    to remove, dismiss, Verg. A. 1, 463: civitati metum, formidinem oblivionem inicere, Ser. Samm. ap. Macr. S. 3, 9, 7:

    metu et impressione alicujus terroris mentiri,

    Paul. Sent. 5, 1, 4:

    metu mortis furem occidere, Mos. et Rom. Leg. Coll. 7, 3, 3: quis metus aut pudor est umquam properantis avari?

    Juv. 14, 178:

    reddere metu, non moribus,

    id. 13, 204.— Poet. in plur., Hor. C. 1, 26, 1.—
    (β).
    With gen. object.:

    vulnerum metus,

    Cic. Tusc. 2, 24, 59:

    ne reliquos populares metus invaderet parendi sibi,

    Sall. J. 35, 9:

    id bellum excitabat metus Pompei victoris Hiempsalem in regnum restituentis,

    Sall. H. 1, 39; v. Gell. 9, 2, 14; Non. p. 96: propter metum alicujus, for fear of:

    Judaeorum,

    Vulg. Johan. 7, 13; 19, 38.—
    (γ).
    With ne:

    quod ubi Romam est nuntiatum, senatui metum injecit, ne, etc.,

    Liv. 5, 7, 4:

    ne lassescat fortuna, metus est,

    Plin. 7, 40, 41, § 130.—
    (δ).
    With acc. and inf.:

    quantus metus est mihi, venire huc salvum nunc patruum!

    Ter. Phorm. 3, 1, 18.—
    (ε).
    With ab:

    metus a praetore Romano,

    Liv. 2, 24, 3; 23, 15, 7; 25, 33, 5; cf.:

    metus poenae a Romanis,

    id. 32, 23, 9; 45, 26, 7.—
    (ζ).
    With pro:

    metus pro universā republicā,

    Liv. 2, 24, 4.—
    (η).
    With ex:

    metus ex imperatore,

    Tac. A. 11, 20.—
    B.
    Poet., religious awe, holy dread:

    laurus Sacra comam multosque metu servata per annos,

    Verg. A. 7, 60.— Poetic awe:

    evoe! recenti mens trepidat metu,

    Hor. C. 2, 19, 5.—
    II.
    Transf.
    A.
    Conor., a cause of fear, a terror ( poet.):

    metus Libyci,

    i. e. the head of Medusa, Stat. Th. 12, 606:

    nulli nocte metus,

    alarms, Juv. 3, 198.—
    B.
    Personified: Mĕtus, the god of fear or terror, Cic. N. D. 3, 17, 44; Verg. G. 3, 552; id. A. 6, 276.

    Lewis & Short latin dictionary > metus

  • 56 Miseria

    mĭsĕrĭa, ae, f. [miser], wretchedness, unhappy condition, misfortune, misery; affliction, distress, etc.
    I.
    Lit.
    A.
    (Class.) Nam invidere alii bene esse, tibi male esse, miseriast, Plaut. Truc. 4, 2, 31: Proloqui Caelo atque terrae Medeaï miserias, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. v. 292 Vahl.): quibus servitutem meā miseriā deprecor, id. ap. Non. 290, 19 (Trag. v. 173 ib.):

    miserias voluptate sedare,

    Plaut. Poen. 5, 4, 93:

    ubi virtus est, ibi esse miseria et aerumna non potest,

    Cic. Fin. 5, 32, 95:

    in miserias incidere,

    id. Phil. 2, 10, 24:

    de miseriis in quibus versamur,

    id. Fam. 7, 3, 1:

    in miseriā esse,

    id. Fin. 3, 14, 48:

    oneri miseriaeque esse,

    Sall. C. 10, 2.—
    B.
    Trouble, fatigue, irksomeness:

    miseriam capere,

    Ter. Ad. 5, 4, 22:

    nimiae miseriae est,

    is too irksome, Quint. 1, 8, 18:

    nimia est miseria nimis pulchrum esse hominem,

    Plaut. Mil. 1, 1, 68:

    ne (Stoici) omnia superstitiosā sollicitudine et miseriā crederent,

    anxiety, Cic. Div. 2, 41, 86.— Plur.:

    miseriae plebis crescebant,

    Liv. 6, 34, 1.—
    II.
    Personified: Mĭsĕrĭa, the daughter of Erebus and Nox, Cic. N. D. 3, 17 fin.; Hyg. Fab. praef.

    Lewis & Short latin dictionary > Miseria

  • 57 miseria

    mĭsĕrĭa, ae, f. [miser], wretchedness, unhappy condition, misfortune, misery; affliction, distress, etc.
    I.
    Lit.
    A.
    (Class.) Nam invidere alii bene esse, tibi male esse, miseriast, Plaut. Truc. 4, 2, 31: Proloqui Caelo atque terrae Medeaï miserias, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. v. 292 Vahl.): quibus servitutem meā miseriā deprecor, id. ap. Non. 290, 19 (Trag. v. 173 ib.):

    miserias voluptate sedare,

    Plaut. Poen. 5, 4, 93:

    ubi virtus est, ibi esse miseria et aerumna non potest,

    Cic. Fin. 5, 32, 95:

    in miserias incidere,

    id. Phil. 2, 10, 24:

    de miseriis in quibus versamur,

    id. Fam. 7, 3, 1:

    in miseriā esse,

    id. Fin. 3, 14, 48:

    oneri miseriaeque esse,

    Sall. C. 10, 2.—
    B.
    Trouble, fatigue, irksomeness:

    miseriam capere,

    Ter. Ad. 5, 4, 22:

    nimiae miseriae est,

    is too irksome, Quint. 1, 8, 18:

    nimia est miseria nimis pulchrum esse hominem,

    Plaut. Mil. 1, 1, 68:

    ne (Stoici) omnia superstitiosā sollicitudine et miseriā crederent,

    anxiety, Cic. Div. 2, 41, 86.— Plur.:

    miseriae plebis crescebant,

    Liv. 6, 34, 1.—
    II.
    Personified: Mĭsĕrĭa, the daughter of Erebus and Nox, Cic. N. D. 3, 17 fin.; Hyg. Fab. praef.

    Lewis & Short latin dictionary > miseria

  • 58 pavidus

    păvĭdus, a, um, adj. [paveo], trembling, quaking, fearful, terrified, alarmed, timid, timorous (perhaps not in Cic.).
    I.
    Lit.:

    timida atque pavida,

    Plaut. Curc. 5, 2, 49; Lucr. 5, 973:

    castris se pavidus tenebat,

    Liv. 3, 26:

    matres,

    Verg. A. 2, 489:

    miles,

    Tac. A. 2, 23:

    pavidus semper atque anxius,

    Suet. Dom. 4:

    lepus,

    Hor. Epod. 2, 35:

    aves,

    Ov. F. 1, 400:

    pavida ex somno mulier,

    startled out of her sleep, Liv. 1, 58, 3:

    ad omnes suspiciones pavidus,

    Tac. H. 2, 68:

    oppidani pavidi, ne jam facta in urbem via esset, fossam ducere instituunt,

    Liv. 37, 7, 7.— Comp.: quos pavidiores accepimus, Plin. 11, 37, 54, § 144.— Sup.:

    intra mens pavidissima,

    Sen. Ira, 1, 16, 27; Sil. 10, 65.—
    (β).
    With gen.:

    nandi pavidus,

    Tac. H. 4, 14:

    offensionum non pavidus,

    id. A. 4, 38:

    maris,

    Luc. 8, 811:

    lucis,

    Sen. Herc. Fur. 293:

    leti,

    id. ib. 1076.—
    (γ).
    With inf. ( poet.):

    Carthalo non pavidus fetas mulcere leaenas,

    Sil. 1, 406.—
    b.
    In neutr. adverbially:

    pavidum blandita,

    with fear, timorously, Ov. M. 9, 568.—
    II.
    Transf.
    A.
    Accompanied with fear or anxiety, anxious, disturbed:

    pavidum murmur,

    Luc. 5, 255:

    furtum,

    id. 2, 168:

    fuga,

    Sil. 13, 133:

    quies pavida imaginibus,

    Suet. Calig. 50. —
    B.
    That produces fear, fearful, terrible, dreadful:

    metus,

    Ov. F. 1, 16:

    lucus,

    Stat. Th. 5, 567.— Adv.: păvĭdē, with fear, fearfully, timorously (rare):

    timefactae religiones effugiunt animo pavide,

    Lucr. 2, 45:

    fugere,

    Liv. 5, 39:

    dicere,

    Quint. 11, 3, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > pavidus

  • 59 Pavor

    păvor (old nom. pavos, Naev. ap. Non. 487, 8; Fragm. Trag. 45 Rib.; Pac. ap. Cic. Or. 46, 155; Fragm. Trag. v. 82 Rib.; B. and K. read pavor), ōris, m. [paveo], a trembling, quaking, throbbing, panting with fear, desire, joy, etc., anxiety, fear, dread, alarm, etc. (perh. not used by Cic.; syn.: metus, timor, tremor): pavorem, metum mentem loco moventem;

    ex quo illud Enni: tum pavor sapientiam omnem mi exanimato expectorat,

    Cic. Tusc. 4, 8, 19 (this verse of Ennius is also cited in Cic. de Or. 3, 38, 154; cf. also Enn. p. 96 Vahl., and Trag. Rel. p. 17 Rib.):

    hic exsultat enim pavor ac metus,

    Lucr. 3, 141; Hirt. B. G. 8, 13, 3:

    tantus terror pavorque omnes occupavit, ut, etc.,

    Liv. 24, 20:

    pavor ceperat milites ne, etc.,

    id. 24, 42:

    pavorem inicere,

    id. 28, 3:

    incutere,

    id. 27, 42; Verg. G. 1, 331:

    pavorem deponere,

    Ov. M. 10, 117:

    pellere,

    Luc. 7, 732:

    lenire,

    Sil. 8, 77.—Of expectant or joyful trembling:

    cum spes arrectae juvenum, exsultantiaque haurit Corda pavor pulsans,

    Verg. G. 3, 106; id. A. 5, 138:

    laeto pavore proditus,

    Sil. 16, 432.—Of religious fear, awe, Sil. 3, 691:

    pavor aquae,

    dread of water, hydrophobia, Plin. 25, 2, 6, § 17; 29, 5, 32, § 98 (in Cels. 5, 27, 2, aquae timor; Gr. hudrophobia).—
    (β).
    Plur.:

    venia est tantorum danda pavorum,

    Luc. 1, 521; Val. Fl. 7, 147:

    contra formidines pavoresque,

    Plin. 28, 8, 29, § 115:

    repentini,

    id. 32, 10, 48, § 137:

    nocturni,

    id. 28, 8, 27, § 98; Tac. H. 4, 38; 2, 76.—
    II.
    Păvor, personified, the god of fear, Liv. 1, 27; Lact. 1, 20; Val. Fl. 1, 799; v. pallor fin.—His priests are called Pavorii, Serv. Verg. A. 8, 285.

    Lewis & Short latin dictionary > Pavor

  • 60 pavor

    păvor (old nom. pavos, Naev. ap. Non. 487, 8; Fragm. Trag. 45 Rib.; Pac. ap. Cic. Or. 46, 155; Fragm. Trag. v. 82 Rib.; B. and K. read pavor), ōris, m. [paveo], a trembling, quaking, throbbing, panting with fear, desire, joy, etc., anxiety, fear, dread, alarm, etc. (perh. not used by Cic.; syn.: metus, timor, tremor): pavorem, metum mentem loco moventem;

    ex quo illud Enni: tum pavor sapientiam omnem mi exanimato expectorat,

    Cic. Tusc. 4, 8, 19 (this verse of Ennius is also cited in Cic. de Or. 3, 38, 154; cf. also Enn. p. 96 Vahl., and Trag. Rel. p. 17 Rib.):

    hic exsultat enim pavor ac metus,

    Lucr. 3, 141; Hirt. B. G. 8, 13, 3:

    tantus terror pavorque omnes occupavit, ut, etc.,

    Liv. 24, 20:

    pavor ceperat milites ne, etc.,

    id. 24, 42:

    pavorem inicere,

    id. 28, 3:

    incutere,

    id. 27, 42; Verg. G. 1, 331:

    pavorem deponere,

    Ov. M. 10, 117:

    pellere,

    Luc. 7, 732:

    lenire,

    Sil. 8, 77.—Of expectant or joyful trembling:

    cum spes arrectae juvenum, exsultantiaque haurit Corda pavor pulsans,

    Verg. G. 3, 106; id. A. 5, 138:

    laeto pavore proditus,

    Sil. 16, 432.—Of religious fear, awe, Sil. 3, 691:

    pavor aquae,

    dread of water, hydrophobia, Plin. 25, 2, 6, § 17; 29, 5, 32, § 98 (in Cels. 5, 27, 2, aquae timor; Gr. hudrophobia).—
    (β).
    Plur.:

    venia est tantorum danda pavorum,

    Luc. 1, 521; Val. Fl. 7, 147:

    contra formidines pavoresque,

    Plin. 28, 8, 29, § 115:

    repentini,

    id. 32, 10, 48, § 137:

    nocturni,

    id. 28, 8, 27, § 98; Tac. H. 4, 38; 2, 76.—
    II.
    Păvor, personified, the god of fear, Liv. 1, 27; Lact. 1, 20; Val. Fl. 1, 799; v. pallor fin.—His priests are called Pavorii, Serv. Verg. A. 8, 285.

    Lewis & Short latin dictionary > pavor

См. также в других словарях:

  • Anxiety —    Anxiety and phobic thinking may be normal emotions, distinct clusters of symptoms ( syndromes *), or diseases in the sense of distinct illness entities.    In psychoanalysis, anxiety is used as a theoretical term, the presumed unconscious… …   Historical dictionary of Psychiatry

  • Anxiety UK — (formerly the National Phobics Society[1]) is a UK national registered charity formed 30 years ago for those affected by anxiety disorders. It is a user led organisation, run by sufferers and ex sufferers of anxiety disorders. The NPS is the… …   Wikipedia

  • anxiety — (n.) 1520s, from L. anxietatem (nom. anxietas) anguish, anxiety, solicitude, noun of quality from anxius (see ANXIOUS (Cf. anxious)). Psychiatric use dates to 1904. Age of Anxiety is from Auden s poem (1947). For anxiety, distress, Old English… …   Etymology dictionary

  • anxiety — [aŋ zī′ə tē] n. pl. anxieties [L anxietas < anxius, ANXIOUS] 1. a state of being uneasy, apprehensive, or worried about what may happen; concern about a possible future event 2. Psychiatry an abnormal state like this, characterized by a… …   English World dictionary

  • Anxiety — Anx*i e*ty, n.; pl. {Anxieties}. [L. anxietas, fr. anxius: cf. F. anxi[ e]t[ e]. See {Anxious}.] 1. Concern or solicitude respecting some thing or event, future or uncertain, which disturbs the mind, and keeps it in a state of painful uneasiness …   The Collaborative International Dictionary of English

  • anxiety — index apprehension (fear), burden, concern (interest), consternation, distress (anguish), dist …   Law dictionary

  • anxiety — worry, *care, concern, solicitude Analogous words: *distress, suffering, misery: *fear, dread, alarm, panic: *apprehension, foreboding, misgiving: doubt, *uncertainty, mistrust Antonyms: security Contra …   New Dictionary of Synonyms

  • anxiety — [n] worry, tension all overs*, angst, ants in pants*, apprehension, botheration*, butterflies*, care, cold sweat*, concern, creeps*, disquiet, disquietude, distress, doubt, downer*, drag*, dread, fidgets*, flap*, foreboding, fretfulness, fuss,… …   New thesaurus

  • anxiety — ► NOUN (pl. anxieties) ▪ an anxious feeling or state …   English terms dictionary

  • Anxiety — For other uses, see Anxiety (disambiguation). Anxiety A marble bust of the Roman Emperor Decius from the Capitoline Museum. This portrait conveys an impression of anxiety and weariness, as of a man shouldering heavy [state] responsibilities …   Wikipedia

  • anxiety — /ang zuy i tee/, n., pl. anxieties. 1. distress or uneasiness of mind caused by fear of danger or misfortune: He felt anxiety about the possible loss of his job. 2. earnest but tense desire; eagerness: He had a keen anxiety to succeed in his work …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»