-
1 ambitio
ōnis f. [ ambio ]1) хождение вокруг, круговое движение (sc. caeli Macr)2) окружение4) обхождение, обхаживание, искательство, домогательство, тж. угодничество, низкопоклонство, стремление расположить в свою пользуquid de nostris ambitionibus, quid de cupiditate honorum loquar? C — что сказать мне о наших домогательствах, о жажде почестей?ambitione relegata H — откинув лесть (т. е. без лести)5)а) честолюбие, тщеславие, суетностьambitionis occupatio C — погоня за почётными должностями, карьеризмб) страстное стремление, рвение, усиленное старание (a. gloriae T) -
2 contendo
con-tendo, tendī, tentum, ere1) натягивать (arcum V etc.); спускать ( sagittam nervo Sil); метать ( procul hastam V); стягивать ( vincla V)2) настраивать ( fides nervis C)3) надрывать ( ilia risu O)4) метить, целиться, тж. запускать ( telum aērias in auras V)5) протянуть, перекинуть ( pontem Hellesponto Enn)6)а) устремлятьб) напрягать (summas vires Lcr; nervos Vr)7) сравнивать, сопоставлять (causas, quae inter se conflīgunt C; vetĕra et praesentia T; aliquem alicui, aliquid alicui rei H, Aus)8) напрячься, поднатужиться, направлять все свои усилия ( hunc locum oppugnare Cs)c. debet quam maxime possit, ut vincat C — он должен приложить величайшие усилия, чтобы победитьc. remis Cs — приналечь на вёслаc. voce C — напрячь голосc. vi Cs — применить силуc. animum in curas O — заботитьсяunā nocte tantum itinĕris c. C — отмахать за одну ночь такой путьin Britanniam proficisci c. Cs — решить отправиться в Британиюin Italiam magnis itineribus c. Cs — спешить большими переходами в Италиюad ultimum animo c. C — стремиться (всей) душой к пределу возможного9) спорить, соперничать, бороться, сражаться (cum aliquo, contra или adversus aliquem; тж. alicui и inter se)c. bello cum aliquo V — начать войну с кем-л.nulla est celeritas, quae possit cum animi celeritate c. C — ничто не сравнится в быстроте с душевной деятельностьюde aliquā re c. C, Q etc. — спорить о чём-л. (бороться за что-л.)summā ambitione contendi ab aliquo C — с величайшим упорством быть выпрашиваемым у кого-л.Domitianus omni ope contendit, ut ipse mitteretur Su — Домициан всячески настаивал на том, чтобы (против аланов) послали его самого11) утверждать, уверять, настаивать, твёрдо заявлятьThemistocles apud ephoros contendit falsa his esse delata Nep — Фемистокл решительно заявил эфорам, что им доложили неверные сведения -
3 do
I dō, dedī, datum, dare1)а) давать (d. alicui bibere Pl, Cato; d. pecuniam C)qui dedit beneficium, taceat Sen — кто сделал доброе дело, пусть молчит (об этом)б) подавать, протягивать (alicui manum O etc.; aliquid in manum Pl)перен. d. manus C, Cs, Nep — сдаваться, признавать себя побеждённымв) предлагать ( accipere quod datur C); раздавать ( frumentum plebi VP); выдавать ( praemium pro pietate C)d. filiam in matrimonium Cs — выдавать дочь замужг) даровать (vitam C, V; libertatem C); разрешать, позволять (d. bonum malumque dignoscere Sen)iter alicui per provinciam d. Cs — разрешить кому-л. проход через (свою) провинциюд) преподносить, дарить, приносить (в дар) (alicui dona Pl; alicui aliquid dono Ter, Nep); передавать, вручать ( alicui litteras ad aliquem C)d. fibellum C — подать жалобуaliquem defensum d. V — защитить кого-л.d. motus Lcr — приводить в движениеplus stomacho, quam consilio d. Q — руководствоваться больше своим пылом, чем рассудкомscripta foras d. C — выпускать в свет сочинения2) приносить в жертву ( deo exta O); посвящать, воздвигать, строить (deo templum O)3) порождать, производить на свет (liberos Ctl; prolem V)4) образовывать ( longos tortūs V)d. impĕtum L — ворваться5) отправлять, посылать ( litteras ex Trebulano C)6) вносить, платить (aes и aera H, O etc.); понести (poenas C etc.); доставлять ( apes mella dant O)materiam d. invidiae C — давать пищу ненависти7) делать ход в игре (d. calculum C)calculus datus C, Q — ход8) отпускать, ослаблять ( lora V)d. laxas habenas V — опустить поводья9) устраивать (alicui cenam Pl, Ter, C etc.; ludos populo L); ставить на сцене, инсценировать (fabulam Ter, C)10)а) наносить, причинять (alicui damnum Ter; vulnera ferro O)d. ruinas (stragem) Lcr — производить разгромvela d. ventis O, V — распустить паруса по ветруd. verba ventis O — пускать слова на ветерd. verba alicui Ter — надуть кого-л.d. alicui civitatem VP — предоставить кому-л. право гражданства11)а) проливать ( lacrimas O); наливать ( vinum in manūs Pt); испускать ( lucem H)d. fumos O — дымитьсяб) издавать (sonum V; gemitum O)12)а) произносить (voces, dicta O, V)б) сообщать, рассказывать, называть ( unum da mini ex oratoribus illis C)paucis dabo Ter — (почему это случилось), я расскажу в немногих словахiste qui sit, da nobis V — скажи нам, кто онquem mihi dabis, qui aliquod pretium tempori ponat? Sen — кого ты мне назовёшь, кто хоть сколько-нибудь умел бы ценить время?13) закидывать ( retro capillos O); класть, вкладывать, опускать (corpus tumulo O; urnae ossa Pers); погружать ( in fluvios ardentia membra Lcr)d. bracchia collo V — обнять руками за шею14) заковывать ( monstrum catenis H)15) ставить, натягивать (vela carinae O; fila lyrae O); протягивать ( bracchia ad aliquid O)16) подставлять ( alicui cervīces C)terga d. (= vertere) C, L, O etc. — обратиться в бегство17) отводить ( alicui locum in theatro T); посвящать ( noctem spmno O и quieti L)quae dederam supra, relego Pers — то, что я допустил раньше, беру назадdasne animes morte interire? — Do vero C — признаёшь ли, что со смертью погибают (и) души? — Да, признаю19)а) вменять (aliquid laudi, crimini alicui C); назначать ( alicui diem PJ); обрекать (aliquem exitio Lcr, O; morbo mortique Lcr; urbem excidio ac ruinis L)d. aliquid famae H, T — сделать что-л. в интересах репутацииб) повергать (aliquem in luctum O, in timorem Pl)20)а) бросать, швырять (aliquem in и ad terram Lcr, Pl)ambitione praeceps datus est Sl — честолюбие (Мария) его и погубилоб) ввергать ( aliquem in caveam Pl); предавать ( corpus sepulturae Su)d. aliquem in ruborem Pl — вогнать кого-л. в краску (заставить покраснеть)21) помещать, отдавать ( aliquem in hanc domum Ter); отправлять ( aliquem Luceriam L)22) вверять, передавать (filiam genero V, O; infantem nutrīci O)23) внушать, вдохнуть (spem C; animos O); наводить, навеять ( alicui somnum O)24) причинять ( alicui dolorem C)25) назначать (aliquem comitem QC; arbitrum C); определять, класть (finem alicui и alicui rei O etc.)26)а) обращать ( hostes in fugam Cs)sese d. in fugam и fugae C — обращаться в бегство (см. тж. ниже sub dare se 4.)27) прощать ( aliquid alicui C)28) решатьd. rationem alicujus rei Pl, rhH. — отдавать отчёт в чём-л.nomen d. C — явиться, за писаться, поступить (преим. на военную службу)do, dico, addico Vr, Macr — предоставляю (права), произношу (приговоры), присуждаю ( юридическая формула — « tria verba» O — которой претор официально выражал свои права и функции)II dō: как dare se (или dari)ubi sidĕre detur O — (облетая затопленную землю, птица ищет), где бы можно было сестьpotestates, quas licet sentire, non datur cernere Ap — силы, которые можно ощущать, но которых нельзя видеть2) показываться ( dare se urbi Vop)3) обнаруживать себя, выказать себя (d. se alicui placidum O)aequo se d. campo V — выйти в чистое поле (для сражения)se obvium alicui d. L — повстречаться с кем-л.se d. alicui in conspectum C — предстать перед кем-л.4) войти ( in medias acies V)se d. intro C — проникнуть внутрьsese fluvio (dat.) d. V — броситься в рекуse tecto d. H — спрыгнуть с крышиse in viam d. C — пуститься в путьd. se fugae C — пуститься бежатьsese in pedes d. Pl — удирать5) принимать участие (convivio Su; in bella V)6) покоряться, подчиняться, уступать, поддаваться, сдаваться (alicui Pl, Ter, C etc.)7) представиться, быть в распоряжении8)а) предаваться (quieti, somno C, PJ etc.; voluptatibus C)d. se vento Cs — плыть по воле ветраб) посвящать себя (huic generi litterarum C; ad legendos libros C)d. se auctoritati senatūs C — стараться поднять авторитет сената9) вести себяita dat se res Poëta ap. C — так обстоит делоprout tempus ac res se daret L — в зависимости от того, как сложатся время и обстоятельства (смотря по обстоятельствам)III dō (греч.) Enn, Aus = domum (acc.) -
4 partim
[ pars ]1) частью, отчасти (p. cupiditate, p. ambitione Q)2) (с gen. или предлогом ex) некоторая часть, некоторые (p. e nobis C; bonorum p. necessaria, p. non necessaria sunt C) -
5 relego
I re-lēgo, āvī, ātum, āre1) отправлять, удалять (filium rus C; aliquem in vilicationem Pt)terris (dat.) gens relegata ultimis C — племя, обитающее в отдалённейшем краю2) ссылать, изгонять (aliquem in exsilium L)relegatus, non exsul O — изгнанник, но не лишённый гражданских прав3) отклонять, отвергать (dona C; verba alicujus O)ambitione relegata H — см. ambitio 4.4) отсылать, ссылаться ( ad auctores PM)5) относить, приписывать (rationem rectae viae ad philosophos Q; omnia măla ad crimen fortunae Q)6) переносить, перекладывать, сваливать ( culpam in aliquem Q)7) юр. завещать ( dotem Dig)II re-lego, lēgī, lēctum, ere1) вновь собирать, обратно наматывать ( filum O)abies docĭlis relĕgi VF — копьё, которое легко выдёргивается обратно2) вновь посещать, снова проезжать ( aquas Hellespontiăcas O)retrorsus litora r. V — проплывать берега в обратном направлении3) вновь читать, перечитывать (scripta O; scriptorem H)4) снова обсуждать, опять обдумывать (aliquid sermone r. O)
См. также в других словарях:
AMBITIO — apud Solin. c. 25. ubi de Britannia, Navig ant autem vimineis alveis, quos circumdant ambitione tergorum bubulorum: est ἡ περιβολὴ. Uti apud Tertullianum de Pallio, Cum latioris purpurae ambitro et Galatici ruboris superiectio Saturnum commendat … Hofmann J. Lexicon universale
Liste geflügelter Worte/S — Geflügelte Worte A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z Inhaltsverzeichnis … Deutsch Wikipedia
Sapienti sat — − Geflügelte Worte A B C D E F G H I J K L M N O … Deutsch Wikipedia
Schuster, bleib bei deinem Leisten — − Geflügelte Worte A B C D E F G H I J K L M N O … Deutsch Wikipedia
Sine ira et studio — (so viel wie: ohne Zorn und Eifer) lautet die Maxime, gemäß welcher der römische Historiograph Tacitus (ca. 60 120) in seinem Werk vorgehen wollte. Ziel sollte demgemäß sein, möglichst ohne Parteilichkeit über geschichtliche Ereignisse und… … Deutsch Wikipedia
Lucius Orbilius Pupillus — La statue en haut à droite, sur la façade de la cathédrale de Benevento pourrait représenter Orbilius[1]. Lucius Orbilius Pupillus (Benevento, v. 113 Rome, v. 13) est un grammairien e … Wikipédia en Français
Michael Weiß (politician) — Michael Weiss (1569 1612) 17th century drawing Michael Weiß (also spelled Michael Weiss, born in 1569, in Mediasch, deceased 16 October 1612, in Marienburg) was a Transylvanian Saxon politician and historian. He is mostly known for being the… … Wikipedia
Johann Friedrich May — auch Mai; (* 23. März 1697 in Türchau; † 5. Januar 1762 in Leipzig) war ein deutscher Ethnologe und Politikwissenschaftler. Leben May hatte das Gymnasium in Zittau besucht und ein Studi … Deutsch Wikipedia
sine ira et studio — (so viel wie: ohne Zorn und Eifer) lautet die Maxime, gemäß welcher der römische Historiograph Tacitus (ca. 58–120) in seinem Werk vorgehen wollte. Ziel sollte demgemäß sein, möglichst ohne Parteilichkeit über geschichtliche Ereignisse und… … Deutsch Wikipedia
BOLESLAUS V — BOLESLAUS V. cognomine Castus, matitus Cunegundes virginis, multa ambitione procerum, et incursionibus Tattarorum passus. Obiit A. C. 1279. regni 52. Eôdem fere tempore Bolessaus Pius, item Calvus, Poloni Principes, obierunt. Michov. l. 3. Cromer … Hofmann J. Lexicon universale
BONUS — I. BONUS Presbyter Romanus simul cum Fausto et Mauro Diaconis Romae sub Valerio Principe passi, sepulti sunt in via Latina Volaterran. Vide et Laurentius. II. BONUS cognomen Phocionis, apud C. Nepotem in eo, c. 1. illius autem (scil. integritatis … Hofmann J. Lexicon universale