Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

admovere

  • 1 admoveo

    admovere, admovi, admotus V TRANS
    move up, bring up/near; lean on, conduct; draw near, approach; apply, add

    Latin-English dictionary > admoveo

  • 2 admoveo

    ad-mŏvĕo, mōvi, mōtum, 2, v. a. (admōram, admōrim, etc., sync. for admoveram, admoverim, etc., Verg. A. 4, 367; Ov. P. 3, 7, 36), to move a person or thing; to bring, conduct, lead, carry, etc., to or toward a place (syn.: adduco, adicio, adhibeo, appello).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., constr. with ad or with dat. (in the histt., of an army, implements for besieging, etc.; class. at all periods): dum ne exercitum propius urbem Romam CC milia admoveret, Cic. Phil. 6, 3, 5:

    copias in locum,

    Liv. 42, 57:

    signa Achradinae,

    id. 25, 24 ext.; so Flor. 1, 24, 3, 23:

    castra,

    Sil. 1, 296.—Hence, also, sometimes absol., to draw near, to approach, to bring near:

    jam admovebat rex,

    Curt. 9, 4:

    jam opera admoventi deditio est facta,

    Liv. 32, 32:

    scalas moenibus,

    Tac. A. 13, 39. — Trop.:

    quot admovi illi fabricas! quot fallacias!

    Plaut. Cist. 2, 2, 5 (where formerly admoenivi was erroneously read):

    tamquam aliquā machinā admotā, capere Asinii adulescentiam,

    Cic. Clu. 13;

    so also: ignes ardentesque laminae ceterique cruciatus admovebantur (sc. civi Romano),

    id. Verr. 2, 5, 63:

    dolorum faces,

    id. Off. 2, 10, 37:

    cumque quasi faces ei doloris admoverentur,

    id. Tusc. 2, 25, 61:

    fasciculum ad nares,

    id. ib. 3, 18 fin.:

    pecus flagrantibus aris,

    Verg. A. 12, 171:

    admotae hostiae (sc. aris),

    Tac. A. 2, 69; so Suet. Calig. 32; Luc. 7, 165: Hannibalem admotum, i. e. adductum altaribus, led or conducted to, Liv. 21, 1:

    labra poculis,

    Verg. E. 3, 43:

    ignes templis,

    Tib. 3, 5, 11:

    exercitum Ariminum,

    Liv. 28, 46:

    vultum ad auditores,

    Auct. Her. 3, 15:

    animam admotis fugientem sustinet herbis,

    Ov. M. 10, 188:

    (opes) Stygiis admoverat umbris,

    id. ib. 1, 139:

    manus operi,

    to apply, id. ib. 10, 254:

    capiti diadema,

    Suet. Caes. 79:

    digitum scripturae,

    id. Aug. 80:

    oscula,

    to give a kiss, Ov. M. 10, 644:

    aliquem ad munera publica,

    to promote, advance, Suet. Tib. 10:

    infantes papillae,

    to put to, id. Tib. 44 al.:

    gressum,

    to approach nearer, Stat. Th. 11, 560 (cf.: addere gressum).—
    B.
    Esp.
    1.
    To bring one thing near to another, and in the pass. poet. of places, to lie or be situated near:

    nocturna ad lumina linum nuper ubi extinctum admoveas,

    Lucr. 6, 901:

    quae nisi admoto igne ignem concipere possit,

    Cic. de Or. 2, 45 fin.: culina ut sit admota, i. e. near or close by, Varr. R. R. 1, 13, 2:

    genus admotum Superis,

    nearly related, Sil. 8, 295:

    admota Nilo Africa,

    Juv. 10, 149.—Hence, aliquem alicui, to bring one near another, i. e. to make friends, to reconcile:

    mors Agrippae admovit propius Neronem Caesari,

    Vell. 2, 96.—
    2.
    With the access. idea of regard to an object to be attained, to move, bring, or apply a thing to; e. g. admovere aures (or aurem), to lend an ear to: manus (or manum) operi, to put one's hand to a work, etc.: accessi, adstiti, animam ( my breath) compressi, aurem admovi, Ter. Phorm. 5, 6, 28:

    admovere aures et subauscultando excipere voces,

    Cic. de Or. 2, 36 (cf.:

    aures adhibere,

    id. Arch. 3:

    praebere aures,

    Ov. Tr. 3, 7, 25; and:

    tenere aures,

    id. ib. 4, 10, 49); and aures, poet. for auditores:

    cum tibi sol tepidus plures admoverit aures,

    Hor. Ep. 1, 20, 19:

    admovent manus vectigalibus populi Rom.,

    Cic. Agr. 1, 4; Ov. M. 15, 218; Liv. 5, 22, 4:

    in marmoribus, quibus Nicias manum admovisset,

    which he had put his hand to, Plin. 35, 11, 40, § 133; Curt. 6, 7:

    ruderibus purgandis manus primus admovit,

    Suet. Vesp. 8. But sometimes manus admovere signif., to lay violent hands on, to attack or assault:

    numquam deos ipsos admovere nocentibus manus,

    Liv. 5, 11 fin. al.—
    II.
    Fig., of mental objects, to put, apply, or direct to any thing:

    quid praedicem... quot stimulos admoverit homini,

    put the goad to, Cic. Sest. 5, 12:

    mulier saevissima est, Cum stimulos odio pudor admovet,

    Juv. 10, 328:

    num admoveri possit oratio ad sensus animorum inflammandos,

    Cic. de Or. 1, 14, 60:

    animis judicum admovere orationem, tamquam fidibus manum,

    id. Brut. 54, 200: sed alia quaedam sit ad eum admovenda curatio (just before: adhibenda oratio; cf.

    adhibeo),

    id. Tusc. 4, 28, 61: mentem ad voces alicujus, to direct to, attend to, Auct. Harusp. Resp. 10: serus enim Graecis admovit acumina chartis, not until late did ( the Roman) apply his wits to Greek literature, Hor. Ep. 2, 1, 161:

    terrorem,

    to strike with terror, Liv. 6, 10; 41, 17:

    spes est admota,

    Ov. M. 11, 454:

    spes cupiditati admota occaecavit animum,

    Liv. 43, 10; id. 27, 43: desiderium patriae, to instil or infuse, Curt. 6, 2 al.

    Lewis & Short latin dictionary > admoveo

  • 3 auris

        auris is, f    [2 AV-], the ear (as the organ of hearing): aurīs adhibere, to be attentive: admovere aurem, to listen, T.: tibi plurīs admovere aurīs, bring more hearers, H.: erigere: applicare, H.: praebere aurem, to give attention, listen, O.: auribus accipere, to hear: bibere aure, H.: alqd aure susurrat, i. e. in the ear, O.: in aurem Dicere puero, i. e. aside, H.: ad aurem admonere: in aure dictare, Iu.: Cynthius aurem Vellit (as an admonition), V.: auribus Vari serviunt, flatter, Cs.: in aurem utramvis dormire, to sleep soundly, i. e. be unconcerned, T. — Plur, the ear, critical judgment, taste: offendere aures: elegantes: alcius implere, to satisfy: in Maeci descendat aures, H.—The ear of a plough, earth-board, V.
    * * *
    ear; hearing; a discriminating sense of hearing, "ear" (for); pin on plow

    Latin-English dictionary > auris

  • 4 sacrilega

    sā̆crĭlĕgus, a, um, adj. [sacer-lego], that steals sacred things, that robs a temple, sacrilegious:

    sacrilegas admovere manus,

    Liv. 29, 18:

    altare sacrilegum,

    Vulg. Jos. 22, 16; cf.:

    quorum templis et religionibus iste bellum sacrilegum habuit indictum,

    Cic. Verr. 2, 5, 72, § 188.—As subst. (so usually): sā̆crĭlĕgus, i, m., one who robs or steals from a temple, one who commits sacrilege:

    sacrilego poena est, neque ei soli, qui sacrum abstulerit, sed etiam ei, qui sacro commendatum,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    non sacrilegum, sed hostem sacrorum religionumque,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 9: an sacrilegus, qui, ut hostes urbe expelleret, arma [p. 1613] templo affixa detraxit? Quint. 5, 10, 36; cf. id. 3, 6, 38; 3, 6, 41; 4, 2, 68 (v. sacrilegium init.):

    cavendum ne fortiori subjungatur aliquid infirmius, ut sacrilego fur,

    Quint. 9, 4, 23:

    punit furta sacrilegus,

    Sen. Ira, 2, 28, 8; Vulg. Act. 19, 37.—
    II.
    Transf., in gen., that violates or profanes sacred things, sacrilegious, impious, profane (freq. since the Aug. per.).
    a.
    Adj.:

    hominem perditum Miserumque, et illum sacrilegum,

    Ter. Eun. 3, 1, 29; Ov. M. 4, 23; cf.:

    o genera sacrilega!

    Ter. Ad. 3, 2, 6:

    quorum civis Romanus nemo erat sed Graeci sacrilegi,

    Cic. Verr. 2, 3, 28, § 69:

    sacrilegos ignes admovere templis,

    Tib. 3, 5, 11:

    manus,

    id. 2, 4, 26; Hor. C. 2, 13, 2; Ov. F. 3, 700; id. Am. 1, 7, 28:

    dextra,

    id. M. 14, 539:

    meretricum artes,

    id. A. A. 1, 435:

    nefas (Catilinae),

    Mart. 9, 70, 2:

    hami (on account of the preceding sacris piscibus),

    id. 4, 30, 12.— Sup.:

    exi e fano, sacrilegissime,

    Plaut. Rud. 3, 4, 1.—
    b.
    Subst., an impious, wicked, or profane person:

    parricida, sacrilege, perjure, etc.,

    Plaut. Ps. 1, 3, 129; Ter. Ad. 2, 4, 1; id. Eun. 5, 3, 2; 5, 3, 13; Sall. C. 14, 3; Ov. M. 8, 792; 8, 817.—With gen.:

    nuptiarum,

    i. e. a violator of marriage vows, an adulterer, Cod. Just. 9, 9, 29 fin. —In fem.: sā̆crĭlĕga, ae, Ter. Eun. 5, 1, 13; Ov. M. 11, 41.— Adv.: sā̆crĭlĕgē, sacrilegiously, impiously (late Lat.), Tert. Apol. 12.

    Lewis & Short latin dictionary > sacrilega

  • 5 sacrilegus

    sā̆crĭlĕgus, a, um, adj. [sacer-lego], that steals sacred things, that robs a temple, sacrilegious:

    sacrilegas admovere manus,

    Liv. 29, 18:

    altare sacrilegum,

    Vulg. Jos. 22, 16; cf.:

    quorum templis et religionibus iste bellum sacrilegum habuit indictum,

    Cic. Verr. 2, 5, 72, § 188.—As subst. (so usually): sā̆crĭlĕgus, i, m., one who robs or steals from a temple, one who commits sacrilege:

    sacrilego poena est, neque ei soli, qui sacrum abstulerit, sed etiam ei, qui sacro commendatum,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    non sacrilegum, sed hostem sacrorum religionumque,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 9: an sacrilegus, qui, ut hostes urbe expelleret, arma [p. 1613] templo affixa detraxit? Quint. 5, 10, 36; cf. id. 3, 6, 38; 3, 6, 41; 4, 2, 68 (v. sacrilegium init.):

    cavendum ne fortiori subjungatur aliquid infirmius, ut sacrilego fur,

    Quint. 9, 4, 23:

    punit furta sacrilegus,

    Sen. Ira, 2, 28, 8; Vulg. Act. 19, 37.—
    II.
    Transf., in gen., that violates or profanes sacred things, sacrilegious, impious, profane (freq. since the Aug. per.).
    a.
    Adj.:

    hominem perditum Miserumque, et illum sacrilegum,

    Ter. Eun. 3, 1, 29; Ov. M. 4, 23; cf.:

    o genera sacrilega!

    Ter. Ad. 3, 2, 6:

    quorum civis Romanus nemo erat sed Graeci sacrilegi,

    Cic. Verr. 2, 3, 28, § 69:

    sacrilegos ignes admovere templis,

    Tib. 3, 5, 11:

    manus,

    id. 2, 4, 26; Hor. C. 2, 13, 2; Ov. F. 3, 700; id. Am. 1, 7, 28:

    dextra,

    id. M. 14, 539:

    meretricum artes,

    id. A. A. 1, 435:

    nefas (Catilinae),

    Mart. 9, 70, 2:

    hami (on account of the preceding sacris piscibus),

    id. 4, 30, 12.— Sup.:

    exi e fano, sacrilegissime,

    Plaut. Rud. 3, 4, 1.—
    b.
    Subst., an impious, wicked, or profane person:

    parricida, sacrilege, perjure, etc.,

    Plaut. Ps. 1, 3, 129; Ter. Ad. 2, 4, 1; id. Eun. 5, 3, 2; 5, 3, 13; Sall. C. 14, 3; Ov. M. 8, 792; 8, 817.—With gen.:

    nuptiarum,

    i. e. a violator of marriage vows, an adulterer, Cod. Just. 9, 9, 29 fin. —In fem.: sā̆crĭlĕga, ae, Ter. Eun. 5, 1, 13; Ov. M. 11, 41.— Adv.: sā̆crĭlĕgē, sacrilegiously, impiously (late Lat.), Tert. Apol. 12.

    Lewis & Short latin dictionary > sacrilegus

  • 6 acūmen

        acūmen inis, n    [acuo]. — Prop., a point: stili: lignum: sine acumine, O.: commissa in unum tereti acumine crura, i. e. united in a tapering tail, O. — Fig., of the mind, etc., acuteness, keenness, sharpness: ingeniorum: ingenii, N.: argutum iudicis, H.: admovere acumina chartis, H. —Poet., plur, tricks, pretences: meretricis, H.
    * * *
    sharpened point, spur; sting; peak, promontory; sharpness/cunning/acumen; fraud

    Latin-English dictionary > acūmen

  • 7 in-tāctus

        in-tāctus adj.    with comp, untouched, uninjured, intact: cervix iuvencae, not broken to the yoke, V.: boves, H.: nix, L.: exercitus, L.: intactis adsidere muris, L.: nemo intactus profugit, S.: Britannus, unsubdued, H.: religione animus, L.: vires, unimpaired, Cu.: caput buxo, Iu.: intactae segetis per summa volare (i. e. quae vix videatur tangi), V.—Untried, unattempted: bellum, without combat, S.: saltūs, V.: carmen, H.: admovere manūs intactis thensauris, L.: intactis opulentior thesauris Arabum, H.: esurit (Statius) intactam Paridi nisi vendat Agaven, not yet put on the stage, Iu.—Untouched, undefiled, chaste: Pallas, H.: cui pater intactam dederat, V.: virgo, Ct.: intactior omni Sabinā, Iu.

    Latin-English dictionary > in-tāctus

  • 8 (intentē)

       (intentē) adv. with comp.    [intentus], with earnestness, attentively, intently.—Only comp: cum delectus intentius haberetur, L.: intentius premere obsessos, Ta.: alqm admovere ut, etc., L.

    Latin-English dictionary > (intentē)

  • 9 labrum

        labrum ī, n    [1 LAB-], a lip: apes, in labris Platonis consedisse: discidit labrum, T.: superius, the upper lip, Cs.: (poculis) labra admovere, V.: labra incana situ, O.: Compressis labris, H.—Prov.: primis labris gustasse physiologiam, to have got a smattering of.—An edge, margin, brim: summae fossae labra, Cs.: interiore labro (fossae) murum obiecit, L.
    * * *
    I
    lip (of person/vessel/ditch/river), rim, edge
    II
    bowl; large basin/vat; tub/bathing place; teazel (prickly plant/genus Dipsacus)

    Latin-English dictionary > labrum

  • 10 nāris

        nāris is, f    [1 NA-], a nostril: mediā nare, O.: nares recte sursum sunt.— Plur, the nose: reticulum ad narīs sibi admovere: mediis in naribus Gibbus, Iu.: tauri spirantes naribus ignem, V.— The nose (as expressive of sagacity or of scorn): naribus Duces tura, smell, H.: ne sordida mappa Corruget narīs, cause you to turn up, H.: omnis copia narium, sweet-smelling flowers, H.: naris emunctae senex, i. e. keen perception, Ph.: acutae nares, H.: homo naris obesae, dull, H.: naribus uti, turn up the nose, H.
    * * *
    nostril; nose (pl.)

    Latin-English dictionary > nāris

  • 11 prope

        prope adv.    with comp. propius (for sup., see proximē); also praep. with acc.In space, near, nigh: tam prope Italiam videre: adulescentia voluptates prope intuens (opp. procul): prope est spelunca quaedam: bellum tam prope a Siciliā, so near to: prope a meis aedibus, close by: propius accedamus, T.: paulo propius accedere: ubi propius ventum est, S.—With acc, near, near to, hard by: prope oppidum, Cs.: prope amnem, V.: non modo prope me sed plane mecum habitare: nec propius urbem admovere: castra propius hostem movit, L.: hi propius mare Africum agitabant, S.—With dat. (only comp.): propius stabulis armenta tenere, V.: propius Tiberi quam Thermopylis, N.—In time, near, at hand: partus instabat prope, T.: Prope adest, quom alieno more vivendumst mihi, the time is at hand, T.: nox prope diremit conloquium, i. e. the approach of night, L. —With acc, near, in the phrase, prope diem (less correctly, propediem), at an early day, very soon, shortly, presently: vero nuntio hoc prope diem sentiemus: sperabat prope diem se habiturum, etc., S.: similes prope diem exitūs sequerentur, L.—Fig., in degree, nearly, almost, about: filiam amare, Prope iam ut pro uxore haberet, T.: dolor prope maior quam ceterorum: prope funeratus Arboris ictu, H.: annos prope nonaginta natus: cum hostes prope ad portas essent, L.: prope moenibus succedere, almost to the walls, L.: prope desertum oppidum, L.: princeps prope Stoicorum: his prope verbis: iam prope erat, ut ne consulum maiestas coërceret iram, it had almost come to this, L.: nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequerentur.—With acc, near to: prope metum res fuerat, almost a panic, L.: ea contentio cum prope seditionem veniret, L.: ut propius periculum fuerint, qui vicerunt, L.—In the phrase, prope modum (less correctly, propemodum), nearly, almost, just about: quid enim sors est! idem prope modum, quod micare: adsentior.
    * * *
    I II
    propius, proxime ADV
    near, nearly; close by; almost

    Latin-English dictionary > prope

  • 12 spīrō

        spīrō āvī, ātus, āre,    to breathe, draw breath, respire: dum spirare potero: ne spirare quidem sine metu possunt: sunt qui ab eo (Clodio) spirante forum putent potuisse defendi, i. e. while alive: margarita viva ac spirantia saxis avelli, Ta.: spirantia consulit exta, still panting, V.: non sunt ausi admovere (corpori), velut spiranti, manūs, Cu.: graviter spirantis copia thymbrae, i. e. of strong odor, V.: Di maris et terrae... spirate secundi, i. e. be propitious, V.—With acc, to breathe out, exhale, emit: flammas, L.: flamina, O.: divinum odorem, V.—To breathe, blow, be exhaled, burst forth: Letiferis calidi spirarunt flatibus austri, O.: Quā vada non spirant, rage, V.: fervet fretis spirantibus aequor, boiling, V.—Fig., to breathe, live, be alive: videtur Laeli mens spirare etiam in scriptis: spirat adhuc amor puellae, H.: Parii lapides spirantia signa, V.—To be inspired, have poetic inspiration: Quod spiro, tuum est, H. —With acc, to breathe forth, exhale, be full of, be inspired with, aim at: mendacia, Iu.: amores, H.: tribunatum, L.: maiora, Cu.: immane, V.
    * * *
    spirare, spiravi, spiratus V
    breathe; blow; live; breathe out; exhale; breathe the spirit of

    Latin-English dictionary > spīrō

  • 13 addo

    ad-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [2. do] (addues for addideris, Paul. ex Fest. p. 27 Müll.), to put, place, lay, etc., a person or thing to another.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., NEVE AVROM ADDITO, let no gold be put into the grave with the dead, Fragm. of the XII. Tab. in Cic. de Leg. 2, 24: Argus, quem quondam Ioni Juno custodem addidit, Plaut. Aul. 3, 6, 20; so id. Mil. 2, 6, 69:

    adimunt diviti, addunt pauperi,

    Ter. Ph. 2, 1, 47:

    spumantia addit Frena feris,

    Verg. A. 5, 818:

    Pergamaque Iliacamque jugis hanc addidit arcem, i.e. imposuit,

    id. ib. 3, 336; Hor. Epod. 8, 10:

    flammae aquam,

    to throw upon, Tib. 2, 4, 42:

    incendia ramis,

    Sil. 7, 161:

    propiorem Martem,

    to bring nearer, id. 5, 442.— With in:

    uram in ollulas addere,

    Varr. R. R. 2, 54, 2:

    glandem in dolium,

    id. ib. 3, 15, 2:

    eas epistulas in eundem fasciculum velim addas,

    Cic. Att. 12, 53:

    adde manus in vincla meas,

    Ov. Am. 1, 7, 1; id. A. A. 2, 672, 30.— Poet.:

    cum carceribus sese effudere quadrigae, addunt in spatia, i. e. dant se,

    Verg. G. 1, 513, v. Heyne and Forb.—Hence,
    B.
    Trop., to bring to, to add to; with dat.:

    pudicitiae hujus vitium me hinc absente'st additum,

    Plaut. Am. 2, 2, 179: fletum ingenio muliebri, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 50; also absol.:

    operam addam sedulo,

    Plaut. Cist. 1, 1, 54; so id. Pers. 4, 4, 57: addere animum, or animos, to give courage, make courageous:

    mihi quidem addit animum,

    Ter. Heaut. 3, 2, 31:

    sed haec sunt in iis libris, quos tu laudando animos mihi addidisti,

    Cic. Att. 7, 2, 4; so,

    animos cum clamore,

    Ov. M. 8, 388.—So also:

    addis mihi alacritatem scribendi,

    Cic. Att. 16, 3:

    verba virtutem non addere,

    impart, bestow, Sall. C. 58:

    severitas dignitatem addiderat,

    id. ib. 57:

    audaciam,

    id. J. 94:

    formidinem,

    id. ib. 37:

    metum,

    Tac. H. 1, 62; cf. ib. 76:

    ex ingenio suo quisque demat vel addat fidem,

    id. G. 3:

    ardorem mentibus,

    Verg. A. 9, 184:

    ductoribus honores,

    id. ib. 5, 249; hence, addere alicui calcar, to give one the spur, to spur him on: anticipate atque addite calcar, Varr. ap. Non. 70, 13:

    vatibus addere calcar,

    Hor. Ep. 2, 1, 217 (cf.: admovere calcar Cic. Att. 6, 1, and adhibere calcar, id. Brut. 56).
    II.
    Esp.
    A.
    To add to by way of increase, to join or annex to, to augment, with dat. or ad (the most common signif. of this word):

    etiam fides, ei quae accessere, tibi addam dono gratiis,

    Plaut. Ep. 3, 4, 37:

    verbum adde etiam unum,

    id. Rud. 4, 3, 68; cf. Ter. And. 5, 2, 19:

    non satis habes quod tibi dieculam addo?

    id. ib. 4, 2, 27; so id. Eun. 1, 1, 33; id. Ph. 1, 1, 8:

    illud in his rebus non addunt,

    Lucr. 3, 900: quaeso ne ad malum hoc addas malum, Caec. ap. Non. 154, 15:

    addendo deducendoque videre quae reliqui summa fiat,

    Cic. Off. 1, 18, 59; so id. de Or. 2, 12 fin.; id. Fam. 15, 20; id Att. 1, 13:

    acervum efficiunt uno addito grano,

    id. Ac. 2, 16, 49:

    hunc laborem ad cotidiana opera addebant,

    Caes. B. C. 3, 49:

    multas res novas in edictum addidit,

    he made essential additions to, Nep. Cat. 2, 3:

    eaque res multum animis eorum addidit,

    Sall. J. 75, 9:

    addita est alia insuper injuria,

    Liv. 2, 2:

    novas litterarum formas addidit vulgavitque,

    Tac. A. 11, 13; cf. ib. 14 al.— Poet.:

    noctem addens operi,

    also the night to the work, Verg. A. 8, 411;

    ut quantum generi demas, virtutibus addas,

    Hor. Ep. 1, 20, 22.— With ad:

    additum ad caput legis,

    Suet. Calig. 40; so Flor. 1, 13, 17.— Poet. with inf.:

    ille viris pila et ferro circumdare pectus addiderat,

    he instructed them in addition, Sil. 8, 550: addere gradum (sc. gradui), to add step to step, i. e. to quicken one's pace:

    adde gradum, appropera,

    Plaut. Tr. 4, 3, 3; so Liv. 3, 27; 26, 9; Plin. Ep. 6, 20; cf. Doed. Syn. 4, 58: addito tempore, in course of time:

    conjugia sobrinarum diu ignorata addito tempore percrebuisse,

    Tac. A. 12, 6; so also: addita aetate, with increased age: in infantia scabunt aures;

    quod addita aetate non queunt,

    as they grow older, Plin. 11, 48, 108, § 260.—
    2.
    Mercant. t. t., to add to one's bidding, to give more: nihil addo, Poët. ap. Cic. de Or. 2, 63, 255.—
    B.
    When a new thought is added to what precedes, as an enlargement of it, it is introduced by adde, adde huc, adde quod, and the like (cf. accedo), add to this, add to this the circumstance that, or besides, moreover...:

    adde furorem animi proprium atque oblivia rerum, adde quod in nigras lethargi mergitur undas,

    Lucr. 3, 828 sq. (cf. the third verse before: advenit id quod eam de rebus saepe futuris Macerat):

    adde huc, si placet, unguentarios, saltatores totumque ludum talarium,

    Cic. Off. 1, 42, 150:

    adde hos praeterea casus, etc.,

    Hor. S. 2, 8, 71:

    adde huc populationem agrorum,

    Liv. 7, 30: adde quod pubes tibi crescit omnis, Hor. C. 2, 8, 17; id. Ep. 1, 18, 52:

    adde quod ingenuas didicisse fideliter artes Emollit mores nec sinit esse feros,

    Ov. Pont. 2, 9, 49:

    adde huc quod mercem sine fucis gestat,

    Hor. Sat. 1, 2, 83:

    adde super dictis quod non levius valeat,

    id. ib. 2, 7, 78.—So also when several are addressed, as in the speech of Scipic to his soldiers:

    adde defectionem Italiae, Siciliae, etc.,

    Liv. 26, 41, 12.—Also with the acc. and inf.:

    addebat etiam, se in legem Voconiam juratum contra eam facere non audere,

    Cic. Fin. 2, 17, 55;

    and with an anticipatory dem. pron.: Addit etiam illud, equites non optimos fuisse,

    id. Deiot. 8, 24:

    Addit haec, fortes viros sequi, etc.,

    id. Mil. 35, 96 al.: addito as abl. absol. with a subj. clause; with the addition, with this addition (post-Aug.): vocantur patres, addito consultandum super re magna et atroci, with this intimation, that they were to consult, etc., Tac. A. 2, 28:

    addito ut luna infra terram sit,

    Plin. 15, 17, 18, § 62 (cf.:

    adjuncto ut... haberentur,

    Cic. Off. 2, 12).— Hence, addĭtus, a, um, P. a. (addo I.), joined to one as a constant observer; so,
    A.
    Watching or observing in a hostile or troublesome manner: si mihi non praetor siet additus atque agitet me, Lucil. ap. Macr. Sat. 6, 4.—Hence, in gen.,
    B.
    Pursuing one incessantly, persecuting:

    nec Teucris addita Juno Usquam aberit,

    Verg. A. 6, 90 Serv. (= adfixa, incumbens, infesta).

    Lewis & Short latin dictionary > addo

  • 14 admotio

    admōtĭo, ōnis, f. [admoveo], a putting, moving, or bringing to, an applying; in music: digitorum, the application of the fingers:

    itaque ad pingendum, ad scalpendum, ad nervorum eliciendos sonos apta manus est admotione digitorum,

    Cic. N. D. 2, 60, 150; cf.:

    animis judicum admovere orationem tamquam fidibus manum,

    id. Brut. 54, 200:

    spongiarum cum aqua frigida expressarum admotio gutturi,

    Cael. Aur. Tard. 2, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > admotio

  • 15 adplico

    ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;

    in Cic. epistt. only once,

    Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.
    a.
    With ad:

    se ad arbores,

    to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:

    trunco se applicuit,

    Just. 12, 9, 9):

    applicuit ambos ad eum,

    Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:

    umeros ad saxa,

    Ov. M. 5, 160:

    sinistrum (cornu) ad oppidum,

    Liv. 27, 2:

    se ad flammam,

    to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:

    sudarium ad os,

    Suet. Ner. 25 al. —
    b.
    With dat.:

    ratem (sc. rati),

    Liv. 21, 28, 5:

    flumini castra,

    id. 32, 30:

    corporibus adplicantur,

    id. 23, 27:

    (asellum) ulmo,

    Ov. F. 3, 750:

    sanctos applicabit sibi,

    Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:

    boves illuc,

    Ov. F. 1, 543.—
    B.
    Trop.
    1.
    To connect with, to add to a thing:

    ut ad honestatem adplicetur (voluptas),

    Cic. Fin. 2, 12, 37:

    annum,

    Mart. 6, 28, 9:

    adplicare verba verbis,

    Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—
    2.
    Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:

    illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,

    Plaut. Men. 2, 2, 67:

    hi se ad vos adplicant,

    Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:

    se ad alicujus familiaritatem,

    Cic. Clu. 16, 46:

    Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,

    id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:

    ad Atheniensium societatem se applicare,

    Nep. Arist. 2, 3:

    Certa res est ad frugem adplicare animum,

    Plaut. Trin. 2, 1, 34:

    animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,

    Ter. And. 1, 2, 22:

    ad virtutem animus se adplicat,

    Cic. Lael. 14, 48:

    aures modis,

    Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:

    admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,

    Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    se ad studium musicum,

    Ter. Heaut. prol. 23:

    me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,

    Cic. Brut. 91, 316:

    se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,

    id. Off. 1, 32, 115:

    se ad scribendam historiam,

    id. de Or. 2, 13, 55 al. —
    3.
    Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—
    II.
    Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:

    navim ad naufragum applicarunt,

    Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;

    37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,

    Caes. B. C. 3, 101 Held.:

    Ciae telluris ad oras Applicor,

    Ov. M. 3, 598:

    applicor ignotis (sc. terris),

    id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:

    applicor in terras,

    Ov. H. 16, 126 (cf.:

    appellere in aliquem locum,

    Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:

    aliā applicuimus Samum,

    Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:

    quocumque litore adplicuisse naves,

    Liv. 44, 32, 4.— Absol.:

    et applicuerant,

    Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:

    nos Libycis tempestas adpulit oris,

    id. ib. 1, 377):

    sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,

    i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,
    1.
    applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.
    a.
    Placed upon, lying upon or close to, attached to:

    aures,

    Varr. R. R. 2, 7, 5:

    Leucas colli adplicata,

    Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:

    nervi adplicati ossibus,

    id. 11, 37, 88, § 217.—
    b.
    Inclined or adapted to, directed to:

    omne animal adplicatum esse ad se diligendum,

    inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:

    vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,

    id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—
    2.
    ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:

    adplicitum est cubiculo hypocauston,

    Plin. Ep. 2, 17, 23:

    trunco palus,

    Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:

    pressus et velut adplicitus rei cultus,

    Quint. 4, 2, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > adplico

  • 16 adtendo

    attendo ( adt-, Dietsch), tendi, tentum, 3, v. a., orig., to stretch something (e. g. the bow) toward something; so only in Appul.: arcum, Met. 2, p. 122, 5.—Hence,
    I.
    In gen., to direct or turn toward, = advertere, admovere: aurem, Att. ap. Non. p. 238, 10; Trag. Rel. p. 173 Rib. (cf. infra, P. a.):

    attendere signa ad aliquid,

    i. e. to affix, Quint. 11, 2, 29 (Halm, aptare); so, manus caelo, to stretch or extend toward, App. Met. 11, p. 263, 5:

    caput eodem attentum,

    Hyg. Astr. 3, 20.—Far more freq.,
    II.
    Trop.
    A.
    Animum or animos attendere, or absol. attendere, also animo attendere, to direct the attention, apply the mind to something, to attend to, consider, mind, give heed to (cf.: advertere animum, and animadvertere; freq. and class.)
    1.
    With animum or animos: animum ad quaerendum quid siet, Pac. ap. Non. p. 238, 15:

    dictis animum, Lucil. ib.: animum coepi attendere,

    Ter. Phorm. 5, 6, 28:

    quo tempore aures judex erigeret animumque attenderet?

    Cic. Verr. 2, 1, 10:

    si, cum animum attenderis, turpitudinem videas, etc.,

    id. Off. 3, 8, 35:

    animum ad cavendum, Nep Alcib 5, 2: jubet peritos linguae attendere animum, pastorum sermo agresti an urbano propior esset,

    Liv. 10, 4: praeterea et nostris animos attendere dictis atque adhibere velis, Lucil. ap. Non. p. 238, 11:

    attendite animos ad ea, quae consequuntur,

    Cic. Agr. 2, 15.—With a rel.-clause as object:

    nunc quid velim, animum attendite,

    Ter. Phorm. prol. 24.—
    2.
    Absol.:

    postquam attendi Magis et vi coepi cogere, ut etc.,

    Ter. Hec. 2, 2, 25:

    rem gestam vobis dum breviter expono, quaeso, diligenter attendite,

    Cic. Mil. 9:

    audi, audi atque attende,

    id. Planc. 41, 98; so id. de Or. 3, 13, 50; Phaedr. 2, 5, 6; Juv. 6, 66; 11, 16 al.—With acc. of the thing or person to which the attention is directed:

    Glaucia solebat populum monere, ut, cum lex aliqua recitaretur, primum versum attenderet,

    Cic. Rab. Post. 6, 14:

    sed stuporem hominis attendite,

    mark the stupidity, id. Phil. 2, 12, 30; so id. de Or. 1, 35, 161; Sall. J. 88, 2; Plin. Ep 6, 8, 8; Luc. 8, 623 al.: me de invidiosis rebus dicentem attendite. Cic. Sull 11, 33; id. Verr. 2, 1, 10:

    Quā re attendo te studiose,

    id. Fin. 3, 12, 40:

    non attenderunt mandata,

    Vulg. 2 Esdr. 9, 34; ib. Job, 21, 5; ib. Isa. 28, 23.— Pass.:

    versūs aeque prima et media et extrema pars attenditur,

    Cic. de Or. 3, 50, 192. —With inf. or acc. and inf. as object: quid futurum est, si pol ego hanc discere artem attenderim? Pompon. ap. Non. p. 238, 17:

    non attendere superius illud eā re a se esse concessum,

    Cic. Ac. 2, 34, 111.—With a rel.clause or a subjunct. with a particle:

    cum attendo, quā prudentiā sit Hortensius,

    Cic. Quinct. 20, 63:

    Hermagoras nec, quid dicat, attendere nec... videatur,

    id. Inv. 1, 6, 8:

    forte lubuit adtendere, quae res maxume tanta negotia sustinuisset,

    Sall. C. 53, 2:

    Oro, parumper Attendas, quantum de legibus queratur etc.,

    Juv. 10, 251:

    attende, cur, etc.,

    Phaedr. 2, prol. 14:

    attendite ut sciatis prudentiam,

    Vulg. Prov. 4, 1:

    Attendite, ne justitiam vestram faciatis etc.,

    ib. Matt. 6, 1; ib. Eccli. 1, 38; 13, 10; 28, 30.— With de:

    cum de necessitate attendemus,

    Cic. Part. Or. 24, 84.—With dat. (post-Aug.):

    sermonibus malignis,

    Plin. Ep. 7, 26:

    cui magis quam Caesari attendant?

    id. Pan. 65, 2; Sil. 8, 591:

    attendit mandatis,

    Vulg. Eccli. 32, 28; ib. Prov. 7, 24:

    attendite vobis,

    take heed to yourselves, ib. Luc. 17, 3; ib. Act. 5, 35; ib. 1 Tim. 4, 16.—So in Suet. several times in the signif. to devote attention to, to study, = studere:

    eloquentiae plurimum attendit,

    Suet. Calig. 53:

    juri,

    id. Galb. 5:

    extispicio,

    id. Ner. 56.—With abl. with ab (after the Gr. prosechein apo tinos;

    eccl. Lat.): attende tibi a pestifero,

    beware of, Vulg. Eccli. 11, 35:

    attendite ab omni iniquo,

    ib. ib. 17, 11; ib. Matt. 7, 15; ib. Luc. 12, 1; 20, 46.—
    3.
    With animo (ante- and post-class. and rare):

    cum animo attendi ad quaerendum, Pac., Trag. Rel. p. 79 Rib.: nunc quid petam, aequo animo attendite,

    Ter. Hec. prol. 20:

    quid istud sit, animo attendatis,

    App. Flor. 9: ut magis magisque attendant animo, Vulg. Eccli. prol.; so,

    in verbis meis attende in corde tuo,

    ib. ib. 16, 25.—
    * B.
    To strive eagerly for something, long for: puer, ne attenderis Petere a me id quod nefas sit concedi tibi, Att. ap. Non. p. 238, 19 (Trag. Rel. p. 173 Rib.).—Hence, attentus, a, um, P. a.
    A.
    Directed to something, attentive, intent on:

    Ut animus in spe attentus fuit,

    Ter. And. 2, 1, 3:

    Quo magis attentas aurīs animumque reposco,

    Lucr. 6, 920:

    Verba per attentam non ibunt Caesaris aurem,

    Hor. S. 2, 1, 19:

    si attentos animos ad decoris conservationem tenebimus,

    Cic. Off. 1, 37, 131:

    cum respiceremus attenti ad gentem,

    Vulg. Thren. 4, 17:

    eaque dum animis attentis admirantes excipiunt,

    Cic. Or. 58, 197:

    acerrima atque attentissima cogitatio,

    a very acute and close manner of thinking, id. de Or. 3, 5, 17:

    et attentum monent Graeci a principio faciamus judicem et docilem,

    id. ib. 2, 79, 323; 2, 19, 80; id. Inv. 1, 16, 23; Auct. ad Her. 1, 4:

    Ut patris attenti, lenonis ut insidiosi,

    Hor. Ep. 2, 1, 172:

    judex circa jus attentior,

    Quint. 4, 5, 21.—
    B.
    Intent on, striving after something, careful, frugal, industrious:

    unum hoc vitium fert senectus hominibus: Attentiores sumus ad rem omnes quam sat est,

    Ter. Ad. 5, 3, 48:

    nimium ad rem in senectā attente sumus,

    id. ib. 5, 8, 31:

    tum enim cum rem habebas, quaesticulus te faciebat attentiorem,

    Cic. Fam. 9, 16, 7:

    paterfamilias et prudens et attentus,

    id. Quinct. 3:

    Durus, ait, Voltei, nimis attentusque videris Esse mihi,

    Hor. Ep. 1, 7, 91:

    asper et attentus quaesitis,

    id. S. 2, 6, 82:

    vita,

    Cic. Rosc. Am. 15, 44 Matth.:

    qui in re adventiciā et hereditariā tam diligens, tam attentus esset,

    id. Verr. 2, 2, 48:

    antiqui attenti continentiae,

    Val. Max. 2, 5, 5.— Comp.: hortor vos attentiori studio lectionem facere, * Vulg. Eccli. prol.—Hence, adv.: atten-tē, attentively, carefully, etc.:

    attente officia servorum fungi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 14;

    audire,

    Cic. Phil. 2, 5; id. Clu. 3 fin.; id. de Or. 2, 35, 148; id. Brut. 54, 200:

    legere,

    id. Fam. 7, 19:

    parum attente dicere,

    Gell. 4, 15:

    custodire attente,

    Vulg. Jos. 22, 5.— Comp.:

    attentius audire,

    Cic. Clu. 23:

    acrius et attentius cogitare,

    id. Fin. 5, 2, 4:

    attentius agere aliquid,

    Sall. C. 52, 18:

    spectare,

    Hor. Ep. 2, 1, 197:

    invicem diligere,

    Vulg. 1 Pet 1, 22.— Sup.:

    attentissime audire,

    Cic. de Or. 1, 61, 259.

    Lewis & Short latin dictionary > adtendo

  • 17 applico

    ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;

    in Cic. epistt. only once,

    Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.
    a.
    With ad:

    se ad arbores,

    to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:

    trunco se applicuit,

    Just. 12, 9, 9):

    applicuit ambos ad eum,

    Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:

    umeros ad saxa,

    Ov. M. 5, 160:

    sinistrum (cornu) ad oppidum,

    Liv. 27, 2:

    se ad flammam,

    to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:

    sudarium ad os,

    Suet. Ner. 25 al. —
    b.
    With dat.:

    ratem (sc. rati),

    Liv. 21, 28, 5:

    flumini castra,

    id. 32, 30:

    corporibus adplicantur,

    id. 23, 27:

    (asellum) ulmo,

    Ov. F. 3, 750:

    sanctos applicabit sibi,

    Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:

    boves illuc,

    Ov. F. 1, 543.—
    B.
    Trop.
    1.
    To connect with, to add to a thing:

    ut ad honestatem adplicetur (voluptas),

    Cic. Fin. 2, 12, 37:

    annum,

    Mart. 6, 28, 9:

    adplicare verba verbis,

    Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—
    2.
    Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:

    illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,

    Plaut. Men. 2, 2, 67:

    hi se ad vos adplicant,

    Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:

    se ad alicujus familiaritatem,

    Cic. Clu. 16, 46:

    Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,

    id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:

    ad Atheniensium societatem se applicare,

    Nep. Arist. 2, 3:

    Certa res est ad frugem adplicare animum,

    Plaut. Trin. 2, 1, 34:

    animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,

    Ter. And. 1, 2, 22:

    ad virtutem animus se adplicat,

    Cic. Lael. 14, 48:

    aures modis,

    Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:

    admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,

    Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    se ad studium musicum,

    Ter. Heaut. prol. 23:

    me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,

    Cic. Brut. 91, 316:

    se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,

    id. Off. 1, 32, 115:

    se ad scribendam historiam,

    id. de Or. 2, 13, 55 al. —
    3.
    Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—
    II.
    Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:

    navim ad naufragum applicarunt,

    Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;

    37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,

    Caes. B. C. 3, 101 Held.:

    Ciae telluris ad oras Applicor,

    Ov. M. 3, 598:

    applicor ignotis (sc. terris),

    id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:

    applicor in terras,

    Ov. H. 16, 126 (cf.:

    appellere in aliquem locum,

    Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:

    aliā applicuimus Samum,

    Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:

    quocumque litore adplicuisse naves,

    Liv. 44, 32, 4.— Absol.:

    et applicuerant,

    Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:

    nos Libycis tempestas adpulit oris,

    id. ib. 1, 377):

    sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,

    i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,
    1.
    applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.
    a.
    Placed upon, lying upon or close to, attached to:

    aures,

    Varr. R. R. 2, 7, 5:

    Leucas colli adplicata,

    Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:

    nervi adplicati ossibus,

    id. 11, 37, 88, § 217.—
    b.
    Inclined or adapted to, directed to:

    omne animal adplicatum esse ad se diligendum,

    inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:

    vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,

    id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—
    2.
    ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:

    adplicitum est cubiculo hypocauston,

    Plin. Ep. 2, 17, 23:

    trunco palus,

    Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:

    pressus et velut adplicitus rei cultus,

    Quint. 4, 2, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > applico

  • 18 attendo

    attendo ( adt-, Dietsch), tendi, tentum, 3, v. a., orig., to stretch something (e. g. the bow) toward something; so only in Appul.: arcum, Met. 2, p. 122, 5.—Hence,
    I.
    In gen., to direct or turn toward, = advertere, admovere: aurem, Att. ap. Non. p. 238, 10; Trag. Rel. p. 173 Rib. (cf. infra, P. a.):

    attendere signa ad aliquid,

    i. e. to affix, Quint. 11, 2, 29 (Halm, aptare); so, manus caelo, to stretch or extend toward, App. Met. 11, p. 263, 5:

    caput eodem attentum,

    Hyg. Astr. 3, 20.—Far more freq.,
    II.
    Trop.
    A.
    Animum or animos attendere, or absol. attendere, also animo attendere, to direct the attention, apply the mind to something, to attend to, consider, mind, give heed to (cf.: advertere animum, and animadvertere; freq. and class.)
    1.
    With animum or animos: animum ad quaerendum quid siet, Pac. ap. Non. p. 238, 15:

    dictis animum, Lucil. ib.: animum coepi attendere,

    Ter. Phorm. 5, 6, 28:

    quo tempore aures judex erigeret animumque attenderet?

    Cic. Verr. 2, 1, 10:

    si, cum animum attenderis, turpitudinem videas, etc.,

    id. Off. 3, 8, 35:

    animum ad cavendum, Nep Alcib 5, 2: jubet peritos linguae attendere animum, pastorum sermo agresti an urbano propior esset,

    Liv. 10, 4: praeterea et nostris animos attendere dictis atque adhibere velis, Lucil. ap. Non. p. 238, 11:

    attendite animos ad ea, quae consequuntur,

    Cic. Agr. 2, 15.—With a rel.-clause as object:

    nunc quid velim, animum attendite,

    Ter. Phorm. prol. 24.—
    2.
    Absol.:

    postquam attendi Magis et vi coepi cogere, ut etc.,

    Ter. Hec. 2, 2, 25:

    rem gestam vobis dum breviter expono, quaeso, diligenter attendite,

    Cic. Mil. 9:

    audi, audi atque attende,

    id. Planc. 41, 98; so id. de Or. 3, 13, 50; Phaedr. 2, 5, 6; Juv. 6, 66; 11, 16 al.—With acc. of the thing or person to which the attention is directed:

    Glaucia solebat populum monere, ut, cum lex aliqua recitaretur, primum versum attenderet,

    Cic. Rab. Post. 6, 14:

    sed stuporem hominis attendite,

    mark the stupidity, id. Phil. 2, 12, 30; so id. de Or. 1, 35, 161; Sall. J. 88, 2; Plin. Ep 6, 8, 8; Luc. 8, 623 al.: me de invidiosis rebus dicentem attendite. Cic. Sull 11, 33; id. Verr. 2, 1, 10:

    Quā re attendo te studiose,

    id. Fin. 3, 12, 40:

    non attenderunt mandata,

    Vulg. 2 Esdr. 9, 34; ib. Job, 21, 5; ib. Isa. 28, 23.— Pass.:

    versūs aeque prima et media et extrema pars attenditur,

    Cic. de Or. 3, 50, 192. —With inf. or acc. and inf. as object: quid futurum est, si pol ego hanc discere artem attenderim? Pompon. ap. Non. p. 238, 17:

    non attendere superius illud eā re a se esse concessum,

    Cic. Ac. 2, 34, 111.—With a rel.clause or a subjunct. with a particle:

    cum attendo, quā prudentiā sit Hortensius,

    Cic. Quinct. 20, 63:

    Hermagoras nec, quid dicat, attendere nec... videatur,

    id. Inv. 1, 6, 8:

    forte lubuit adtendere, quae res maxume tanta negotia sustinuisset,

    Sall. C. 53, 2:

    Oro, parumper Attendas, quantum de legibus queratur etc.,

    Juv. 10, 251:

    attende, cur, etc.,

    Phaedr. 2, prol. 14:

    attendite ut sciatis prudentiam,

    Vulg. Prov. 4, 1:

    Attendite, ne justitiam vestram faciatis etc.,

    ib. Matt. 6, 1; ib. Eccli. 1, 38; 13, 10; 28, 30.— With de:

    cum de necessitate attendemus,

    Cic. Part. Or. 24, 84.—With dat. (post-Aug.):

    sermonibus malignis,

    Plin. Ep. 7, 26:

    cui magis quam Caesari attendant?

    id. Pan. 65, 2; Sil. 8, 591:

    attendit mandatis,

    Vulg. Eccli. 32, 28; ib. Prov. 7, 24:

    attendite vobis,

    take heed to yourselves, ib. Luc. 17, 3; ib. Act. 5, 35; ib. 1 Tim. 4, 16.—So in Suet. several times in the signif. to devote attention to, to study, = studere:

    eloquentiae plurimum attendit,

    Suet. Calig. 53:

    juri,

    id. Galb. 5:

    extispicio,

    id. Ner. 56.—With abl. with ab (after the Gr. prosechein apo tinos;

    eccl. Lat.): attende tibi a pestifero,

    beware of, Vulg. Eccli. 11, 35:

    attendite ab omni iniquo,

    ib. ib. 17, 11; ib. Matt. 7, 15; ib. Luc. 12, 1; 20, 46.—
    3.
    With animo (ante- and post-class. and rare):

    cum animo attendi ad quaerendum, Pac., Trag. Rel. p. 79 Rib.: nunc quid petam, aequo animo attendite,

    Ter. Hec. prol. 20:

    quid istud sit, animo attendatis,

    App. Flor. 9: ut magis magisque attendant animo, Vulg. Eccli. prol.; so,

    in verbis meis attende in corde tuo,

    ib. ib. 16, 25.—
    * B.
    To strive eagerly for something, long for: puer, ne attenderis Petere a me id quod nefas sit concedi tibi, Att. ap. Non. p. 238, 19 (Trag. Rel. p. 173 Rib.).—Hence, attentus, a, um, P. a.
    A.
    Directed to something, attentive, intent on:

    Ut animus in spe attentus fuit,

    Ter. And. 2, 1, 3:

    Quo magis attentas aurīs animumque reposco,

    Lucr. 6, 920:

    Verba per attentam non ibunt Caesaris aurem,

    Hor. S. 2, 1, 19:

    si attentos animos ad decoris conservationem tenebimus,

    Cic. Off. 1, 37, 131:

    cum respiceremus attenti ad gentem,

    Vulg. Thren. 4, 17:

    eaque dum animis attentis admirantes excipiunt,

    Cic. Or. 58, 197:

    acerrima atque attentissima cogitatio,

    a very acute and close manner of thinking, id. de Or. 3, 5, 17:

    et attentum monent Graeci a principio faciamus judicem et docilem,

    id. ib. 2, 79, 323; 2, 19, 80; id. Inv. 1, 16, 23; Auct. ad Her. 1, 4:

    Ut patris attenti, lenonis ut insidiosi,

    Hor. Ep. 2, 1, 172:

    judex circa jus attentior,

    Quint. 4, 5, 21.—
    B.
    Intent on, striving after something, careful, frugal, industrious:

    unum hoc vitium fert senectus hominibus: Attentiores sumus ad rem omnes quam sat est,

    Ter. Ad. 5, 3, 48:

    nimium ad rem in senectā attente sumus,

    id. ib. 5, 8, 31:

    tum enim cum rem habebas, quaesticulus te faciebat attentiorem,

    Cic. Fam. 9, 16, 7:

    paterfamilias et prudens et attentus,

    id. Quinct. 3:

    Durus, ait, Voltei, nimis attentusque videris Esse mihi,

    Hor. Ep. 1, 7, 91:

    asper et attentus quaesitis,

    id. S. 2, 6, 82:

    vita,

    Cic. Rosc. Am. 15, 44 Matth.:

    qui in re adventiciā et hereditariā tam diligens, tam attentus esset,

    id. Verr. 2, 2, 48:

    antiqui attenti continentiae,

    Val. Max. 2, 5, 5.— Comp.: hortor vos attentiori studio lectionem facere, * Vulg. Eccli. prol.—Hence, adv.: atten-tē, attentively, carefully, etc.:

    attente officia servorum fungi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 14;

    audire,

    Cic. Phil. 2, 5; id. Clu. 3 fin.; id. de Or. 2, 35, 148; id. Brut. 54, 200:

    legere,

    id. Fam. 7, 19:

    parum attente dicere,

    Gell. 4, 15:

    custodire attente,

    Vulg. Jos. 22, 5.— Comp.:

    attentius audire,

    Cic. Clu. 23:

    acrius et attentius cogitare,

    id. Fin. 5, 2, 4:

    attentius agere aliquid,

    Sall. C. 52, 18:

    spectare,

    Hor. Ep. 2, 1, 197:

    invicem diligere,

    Vulg. 1 Pet 1, 22.— Sup.:

    attentissime audire,

    Cic. de Or. 1, 61, 259.

    Lewis & Short latin dictionary > attendo

  • 19 auris

    auris (abl., aure, auri), is, f. [v. audio].
    I.
    Lit., the ear as the organ of hearing, while auricula is the external ear, to ous, Enn. ap. Non. p. 506, 1; Cato, R. R. 157, 16; Lucr. 4, 486; Plaut. Pers. 4, 9, 11; Vulg. Eccl. 1, 8;

    v. antestor.—In comic style: Face, sis, vocivas aedīs aurium,

    make the chambers of your ears vacant, Plaut. Ps. 1, 5, 52; cf. aedes.—Hence (usu. plur., aures):

    adhibere,

    to be attentive, to listen to, Plaut. Cas. 2, 8, 41; Cic. Arch. 3, 5:

    arrigere,

    Ter. And. 5, 4, 30; Verg. A. 1, 152:

    erigere,

    Cic. Verr. 2, 3, 3; id. Sull. 11:

    admovere aurem,

    Ter. Phorm. 5, 6, 28; Cic. de Or. 2, 36, 153:

    dare,

    to lend an ear, listen, id. Att. 1, 4; Sen. Hippol. 413; Val. Fl. 7, 419:

    dederet,

    Cic. Arch. 10, 26:

    applicare,

    Hor. C. 3, 11, 8; id. C. S. 72: praebere aures, Liv 38, 52, 11;

    40, 8, 3: praebuimus longis ambagibus aures,

    Ov. M. 3, 692; 5, 334; 6, 1; 15, 465; and: praebere aurem (esp. in the signif., to incline the ears in order to hear, to listen to), Ov. M. 7, 821; Plin. Ep. 2, 14, 8; Suet. Calig. 22; Hor. S. 1, 1, 22; Prop. 3, 14, 15; Vulg. Job, 6, 28 al.; so,

    inclinare aurem,

    ib. 4 Reg. 19, 16; ib. Psa. 30, 3:

    auribus accipere,

    i. e. to hear, Plaut. Trin. 4, 1, 9; Ter. Hec. 3, 3, 3; Lucr. 4, 982; 6, 164; Cic. de Or 1, 50, 218; Ov. M. 10, 62 al.:

    auribus percipite,

    Vulg. Judith, 5, 3; ib. Psa. 16, 2:

    te cupidā captat aure maritus,

    Cat. 61, 54; so,

    auribus aëra captat,

    Verg. A. 3, 514:

    auribus haurire,

    Ov. M. 13, 787; 14, 309:

    bibere aure,

    Hor. C. 2, 13, 32 al.:

    obtundere,

    Plaut. Cist. 1, 1, 120:

    tundere,

    id. Poen. 1, 3, 25:

    lacessere,

    Lucr. 4, 597:

    tergere,

    id. 6, 119:

    allicere,

    id. 6, 183:

    ferire,

    Cic. de Or. 2, 84, 344:

    implere,

    Tac. H. 1, 90 et saep.—Particular phrases: in or ad aurem, also in aure, dicere, admonere, etc., to say something in the ear, softly or in secret, to whisper in the ear: in aurem Pontius, Scipio, inquit, vide quid agas, Cic. Fragm. ap. Macr. S. 3, 12; so Hor. S. 1, 9, 9; Mart. 1, 90; Petr. 28, 5:

    ut Voluptati ministrarent et eam tantum ad aurem admonerent,

    Cic. Fin. 2, 21, 69: in aure dictare, Juv 11, 59: aurem vellere, to pull, as an admonition:

    Cynthius aurem Vellit et admonuit,

    i. e. admonished, reminded, Verg. E. 6, 3; so,

    pervellere,

    Sen. Ben. 4, 36; id. Ep. 94: dare or servire auribus, to gratify the ears, to flatter, Treb. ap. Cic. Fam. 12, 16; Caes. B. C. 2, 27: in [p. 208] utramvis or in dextram aurem dormire, to sleep soundly, i. e. to be unconcerned, Ter. Heaut. 2, 3, 101 (cf. Menaud. ap. Gell. 2, 23: Epamphoteran... mellei katheudêsein); Plaut. Ps. 1, 1, 122; Plin. Ep. 4, 29: aures alicujus aperire (eccl. Lat., after the Heb.), to open one ' s ears, i. e. to restore his hearing, Vulg. Marc. 7, 35.—
    II.
    Meton.
    A. (α).
    The hearing, so far as it judges of the euphony of a discourse:

    offendent aures, quarum est judicium superbissimum,

    Cic. Or. 44, 150; so Auct. ad Her. 4, 23, 32:

    Atticorum aures teretes et religiosae,

    Cic. Or. 9, 27; so id. Brut. 32, 124; id. Font. 6; Hor. A. P. 387.—
    (β).
    Hearers, auditors:

    Cum tibi sol tepidus plures admoverit aures,

    Hor. Ep. 1, 20, 19.—
    * B.
    Also, from its shape, the ear of a plough, the mould- or earthboard by which the furrow is widened and the earth turned back, Verg. G. 1, 172; cf. Voss ad h. 1.; Smith, Dict. Antiq., and Pall. 1, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > auris

  • 20 calcar

    calcar, āris, n. [for carcar; cf. Sanscr. kar, wound; and Lat. calx].
    I.
    Lit., a spur as worn on the heel:

    calcaria dicta, quia in calce hominis ligantur, ad stimulandos equos,

    Isid. Orig. 20, 16, 6 (class. in prose and poetry;

    esp. freq. trop.): calcari quadrupedem agitare,

    Plaut. As. 3, 3, 118: incendere equum calcaribus, to spur one ' s horse, Hirt. B. G. 8, 48; so,

    concitare,

    Liv. 2, 6, 8; Curt. 7, 4, 18:

    stimulare,

    Val. Max. 3, 2, 9:

    subdere equo calcaria,

    Liv. 2, 20, 2; Curt. 3, 13, 8; 7, 2, 4:

    calcaribus subditis,

    Liv. 4, 19, 4; 4, 33, 7; Curt. 4, 16, 6:

    equi fodere calcaribus armos,

    Verg. A. 6, 881:

    calcaribus auferre equum,

    Sil. 10, 280.—
    B.
    Trop., spur, stimulus, incitement: calcaribus ictus amoris, *Lucr. 5, 1074:

    dicebat Isocrates se calcaribus in Ephoro, contra autem in Theopompo frenis uti solere,

    Cic. de Or. 3, 9, 36:

    alter frenis eget, alter calcaribus,

    id. Att. 6, 1, 12; cf. id. Brut. 56, 204; Quint. 2, 8, 11; 10, 1, 74: anticipate atque addite calcar, Varr. ap. Non. p. 70, 13; * Hor. Ep. 2, 1, 217:

    immensum gloria calcar habet,

    Ov. P 4, 2, 36.—So also of the driving winds: ventus calcar admovere, Varr. ap. Non. p. 451, 29.—Prov.:

    addere calcaria sponte currenti,

    to spur a willing horse, Plin. Ep. 1, 8, 1.—
    II.
    Transf., the spur on the leg of the cock, Col. 8, 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > calcar

См. также в других словарях:

  • admovere — index apply (put in practice) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Admove — Ad*move , v. t. [L. admovere. See {Move}.] To move or conduct to or toward. [Obs.] Sir T. Browne. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Amove — A*move , v. t. & i. [OE. amovir, L. admovere to move to, to excite; ad + movere.] To move or be moved; to excite. [Obs.] Spenser. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Legio XV Primigenia — Sestercio emitido en Roma en 37 38 con el retrato y titulatura imperial de Calígula, creador de la Legio XV Primigenia Activa Desde 39 hasta 70 …   Wikipedia Español

  • apply — I (pertain) verb affect, be applicable, be concerned with, be connected with, be pertinent, be proper to, be relevant, bear upon, belong to, concern, deal with, have a connection to, have bearing on, have reference, have relation, involve,… …   Law dictionary

  • ADORANDI — ritus, is erat apud Veteres qui deseribitut Minucio Felici in Octav. Caecilius simulacrô Serapidis denotatô, ut vulgus superstitiosus solet, manum ori admovens, osculum labris impressit. Hinc Plin. l. 28. c. 2 in adorando, dextram ad osculum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BOTULI Psychicorum — apud Tertullian. adv. Psychicos, Quomodo enim protegam castitatem et sobrietatem sine taxatione adversariorum? Quinam isti sint, semel nominabo, exteriores et interiores botuli Psychicorum: Interiores, sunt ventris, qui ingluvie implentur et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • HELEPOLIS — vox Graeca παρὰ τὸ ἑλεῖν τᾶς πόλεις, i. e. a. capiendo urbes, machinam militarem ingentis molis significat, quâ loco arietum iam crebritate suâ despectorum, Demetrius Antigoni fil. feliciter usus, Rhodo aliisqueve urbibus eius operâ expugnatis,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • HERODORUS — I. HERODORUS Megarensis, corpore brevi, sed valido, et vegeto, homuncio, ac tibicen, tantae fuisle voracitatis dicitur, ut siliginei quidem panis canistros 6. carnium vero 20. librarum pondo solus facile devoratet, ac vini congios 2. biberet.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MANUS ad Coelum tollendi ritus — in precationibus, memoratur Livio l. 5. c. 21. Quae (praeda) quum unte oculos eius (M. Furii Camilli) aliquantum spe atque opinione maior, maiorisque pretii rerum ferretur, dicitur manus ad caelum tollens precatus esse; ut si cui Deorum etc. Vide …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MYTTILUS — apud Martialem, l. 3. Epigr. 60. Ostrea tis sumis stagno satur ata Lucrino: Sugitur incisô mytilus ore mihi. Siculâ dialectô μυττίλος, vel μυςτίλος, communiter μύαξ Graecis, concha clusilis est. Plin. l. 9. c. 37. Inest iis esca, mordaces,… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»