-
1 contrectātiō (contract-)
contrectātiō (contract-) ōnis, f [contrecto], a touching, contact: equae. -
2 locō
locō āvī (locāssint, for locāverint, C.), ātus, āre [locus], to place, put, lay, set, dispose, arrange: cohortes in fronte, S.: cadavera in arcā, N.: crates adversas locari iubet, Cs.: cum sol ita locatus fuisset, ut, etc.: Fundamenta (urbis), V.: litore Moenia, V.: vicos, Ta.: stipendium, S.—Fig., to place, put, set, lay, fix, establish, constitute: inter recte factum atque peccatum media locabat quaedam: eo loco locati sumus, ut, etc.: prudentia est locata in delectu bonorum et malorum, consists in.—To place in marriage, give away, give in marriage, marry: filiam suam, T.: nuptum virginem adulescenti, T.— To let, lease, hire, farm out: vectigalia: agrum frumento, L.: fundum: vocem, i. e. rant for pay (on the stage), Iu.: disciplina (histrionis) locabat se non minus HS CCCI[C ][C ][C ], yielded.—To give out on contract, contract for making, have done by contract: statuam faciendam: anseribus cibaria publice locantur (sc. praebenda): Iunoni templum (sc. exstruendum), L.: secanda marmora, H. — To put out, place profitably: beneficia apud gratos, L.: Bene facta male locata male facta arbitror, Enn. ap. C.* * *Ifor, in the place of, instead ofIIlocare, additional forms Vplace, put, station; arrange; contract (for); farm out (taxes) on contractIIIlocare, locavi, locatus Vplace, put, station; arrange; contract (for); farm out (taxes) on contract -
3 contraho
con-trăho, xi, ctum, 3, v. a., to draw or bring several objects together, to collect, assemble (freq. and class.).I.In gen.A.Lit. (syn. colligo;B.opp. dissipo): quae in rerum naturā constarent quaeque moverentur, ea contrahere amicitiam, dissipare discordiam,
Cic. Lael. 7, 24:cohortes ex finitimis regionibus,
Caes. B. C. 1, 15:exercitum in unum locum,
id. B. G. 1, 34; cf.:omnes copias Luceriam,
Cic. Att. 8, 1, 2; and:omnia in unum locum,
id. ib. 8, 11, B, 3:omnes copias eo,
Nep. Ages. 3, 1:navibus circiter LXXX. coactis, contractisque,
Caes. B. G. 4, 22; cf.:magnam classem,
Nep. Con. 4, 4:naves,
Suet. Calig. 19:agrestes,
Ov. F. 4, 811:captivos,
Liv. 37, 44, 3:utrumque ad colloquium,
id. 28, 18, 2:undique libros,
Suet. Aug. 31; cf.exemplaria,
id. Gram. 24:muscas in manu,
Plin. 12, 25, 54, § 122; cf.serpentes,
id. 28, 9, 42, § 151: ii, qui in idem (collegium) contracti fuerint, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 34 (43), 1—Trop.1.To bring about, carry into effect, accomplish, execute, get, contract, occasion, cause, produce, make, etc. (very freq.):2.amicitiam,
Cic. Lael. 14, 48:vinculum amicitiae,
Val. Max. 4, 7 init.:aliquid litigii,
Plaut. Cas. 3, 2, 31; cf.lites,
id. Capt. prol. 63: qui hoc [p. 458] mihi contraxit, id. Cas. 3, 2, 21; cf.:negotium mihi,
Cic. Cat. 4, 5, 9; and:numinis iram mihi (arte),
Ov. M. 2, 660:bellum Saguntinis,
Liv. 24, 42, 11:aliquid damni,
Cic. Fin. 5, 30, 91:molestias,
id. Fam. 2, 16, 5; cf. Sall. H. 2, 41, 8 Dietsch:aes alienum,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25:causam certaminis,
Liv. 22, 28, 4; cf.certamen,
id. 23, 26, 11; 25, 34, 10 al.:necessitates ad bellum,
id. 44, 27, 12:culpam,
to incur, Cic. Att. 11, 24, 1 al.:cruditatem,
Quint. 7, 3, 38; cf. id. 2, 10, 6:morbum,
Plin. 30, 8, 21, § 65:pestilentiam,
id. 36, 27, 69, § 202:saginam corporis,
Just. 21, 2:causam valetudinis ex profluvio alvi,
Suet. Aug. 97 fin. et saep.: porca contracta, owed, due, sc. for the expiation of a crime, Cic. Leg. 2, 22, 57 fin. —In the lang. of business, t. t., to make a contract, conclude a bargain, to contract:b.rationem, rem cum illo,
Cic. Clu. 14, 41; cf. id. Off. 1, 17, 53; id. Sull. 20, 56; id. Att. 7, 7, 7:in tribuendo suum cuique et rerum contractarum fide,
id. Off. 1, 5, 14:ex rebus contrahendis,
id. ib. 3, 15, 61:in contrahendis negotiis,
id. ib. 2, 11, 40:adfinitas inter Caesarem et Pompeium contracta nuptiis,
Vell. 2, 44, 3 et saep.—Transf. beyond the sphere of business:II.cum aliquo,
to have intercourse with, to associate with, Cic. Off. 1, 2, 4:nihil cum populo,
id. Tusc. 5, 36, 105.—In partic., with the prevailing idea of shortening or diminishing by drawing together (cf.: cogo, colligo, etc.), to draw close or together, to draw in, contract, shorten, narrow, lessen, abridge, diminish (freq. and class.; opp. porrigo, dilato, tendo).A.Lit.:2.animal omne membra quocumque volt flectit, contorquet, porrigit, contrahit,
Cic. Div. 1, 53, 120:pulmones tum se contrahunt adspirantes, tum intrante spiritu dilatant,
id. N. D. 2, 55, 136:contractum aliquo morbo bovis cor,
id. Div. 2, 16, 37; cf.:se millepeda tactu,
Plin. 29, 6, 39, § 136:bina cornua (opp. protendere),
id. 9, 32, 51, § 101: collum. Cic. Tusc. 2, 17, 41;opp. tendere,
Quint. 11, 3, 82:frontem,
to wrinkle, contract, Cic. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125:supercilia (opp. deducere),
Quint. 11, 3, 79:medium digitum in pollicem,
id. 11, 3, 92; cf.:contractum genibus tangas caput,
Hor. S. 2, 7, 61:gravissimo frigore solus atque contractus vigilabit in lectulo,
Hier. Ep. 53:castra,
Caes. B. G. 7, 40:vela,
Hor. C. 2, 10, 23; Quint. 12, prooem. § 4; cf. Cic. Att. 1, 16, 2:orbem (lunae),
Ov. M. 15, 198:umbras,
id. ib. 3, 144:orationem (with summittere),
Quint. 11, 1, 45; cf. id. 12, 11, 16:tempora dicendi,
id. 6, 5, 4 et saep.:lac,
to curdle, coagulate, Plin. 23, 7, 63, § 117.—Of bees:contracto frigore pigrae ( = contractae frigore pigro),
Verg. G. 4, 259; cf.:pigrum est enim contractumque frigus,
Sen. Ira, 2, 19, 2:horrida tempestas contraxit caelum,
narrows, Hor. Epod. 13, 1:vulnera,
Plin. 24, 8, 33, § 48; cf.cicatrices,
id. 12, 17, 38, § 77:ventrem,
to stop, check, Cels. 4, 19; cf.alvum,
id. ib.:vomitiones,
Plin. 20, 2, 6, § 11.—Esp., archit. t. t., to narrow, make smaller or tapering:B.columnam,
Vitr. 4, 3, 4; cf. id. 3, 3, 12; 4, 7, 2:pyramis XXIV. gradibus in metae cacumen se contrahens,
Plin. 36, 5, 4, § 31.—Trop., to draw in, lessen, check, restrain ( = certis limitibus quasi coartare et circumscribere;A.opp. remittere, diffundere): cui non animus formidine divum contrahitur?
Lucr. 5, 1219; cf.:te rogo, ne contrahas ac demittas animum,
do not suffer your spirits to droop, Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4; and:animos varietas sonorum (opp. remittere),
id. Leg. 2, 15, 38: terram quasi tristitiā (sol;opp. laetificas),
id. N. D. 2, 40, 102:ut et bonis amici quasi diffundantur et incommodis contrahantur,
are made sad, id. Lael. 13, 48 (cf. id. Tusc. 4, 6, 14):ex quibus intellegitur, appetitus omnes contrahendos sedandosque,
id. Off. 1, 29, 103; cf.cupidmem,
Hor. C. 3, 16, 39 et saep. —Hence, contractus, a, um, P. a. (acc. to II.), drawn together into a narrow space, i. e. compressed, contracted, close, short, narrow, abridged, restricted, limited, etc.Lit.:B.tanto contractioribus ultimis digitis,
Quint. 11, 3, 95:nares contractiores habent introitus,
Cic. N. D. 2, 57, 145:contractior ignis,
smaller, Lucr. 5, 569:aequora,
Hor. C. 3, 1, 33; cf.freta,
Ov. F. 6, 495:locus (with exiguus),
Verg. G. 4, 295:Nilus contractior et exilior,
Plin. Pan. 30, 3: contractiora spatia ordinum, Col. 5, 5, 3.—Trop.1.Of language, etc.:2.et brevis ambitus verborum,
Cic. Brut. 44, 162; cf.:contractior oratio,
id. ib. 31, 120:propositum dicendi (opp. uberius),
Quint. 11, 1, 32:summissā atque contractā voce (opp. erectā et concitatā),
id. 11, 3, 175; so,vox,
id. 11, 3, 64: parvum opusculum lucubratum his jam contractioribus noctibus, Cic. Par. prooem. § 5.—In gen.:quae studia in his jam aetatibus nostris contractiora esse debent,
Cic. Cael. 31, 76:paupertas,
stinted, Hor. Ep. 1, 5, 20 (cf.:angusta pauperies,
id. C. 3, 2, 1);in the same sense transf. to the person: ad mare descendet vates tuus et sibi parcet Contractusque leget,
retired, solitary, id. ib. 1, 7, 12; cf.homo,
Verg. M. 78.— Adv.: contractē, on a contracted scale; only in comp.:assuescamus. servis paucioribus serviri, habitare contractius,
Sen. Tranq. 9, 3; Lact. 2, 8, 39 al. -
4 condiciō
condiciō (not conditiō), ōnis, f [com- + DIC-], an agreement, stipulation, condition, compact, proposition, terms, demand: pacis: non respuit condicionem, Cs.: ne si pax fieret, ipse per condiciones traderetur, S.: de condicionibus tractat, N.: his condicionibus conpositā pace, L.: ex quā condicione, in consequence of, L.: Accipe sub ce<*>tā condicione preces, O.: sub condicione, conditionally, L.: eā enim condicione acceperas: neque ullā condicione adduci ut, etc., terms. his condicionibus erit quisquam tam stultus, etc.: iniquā condicione causam dicere, at a disadvantage: turbam procorum Condicione fugat, by her terms, O.: hac condicione, ut, etc.: mihi si haec condicio consulatūs data est, ut, etc., if the consulship is given on condition, etc.: fecit pacem his condicionibus, ne qui, etc., N.: iam vero istā condicione, dum mini liceat negare, etc.: Cui sit condicio sine pulvere palmae, the assurance, H. — A marriage, contract of marriage, match: uxoria: condicionem filiae quaerendam esse, L.: Accepit condicionem, the relation of mistress, T.: hinc licet condiciones legas, pick up love adventures.—Of persons, position, situation, condition, rank, place, circumstances: liberorum populorum: misera vitae: condicionem ferre: infirma servorum: tolerabilis servitutis: condicione meliore esse: testium: usi eā condicione fortunae, ut, etc.: Condicione super communi, the common danger, H.: Attalicae condiciones, i. e. enormous wealth, H.: servi condicionis huius, Ta. — Of things, a situation, condition, nature, mode, manner: agri: vitae, manner of living: vivendi, H.: absentiae, Ta.: mortis, the liability to, V.* * *agreement/contract; terms, proposal/option/alternative; situation; stipulation; marriage (contract); spouse, bride; relation of lover/mistress; paramour -
5 con-trahō
con-trahō trāxī, trāctus, ere, to draw together, collect, assemble: exercitum in unum locum, Cs.: copias eo, N.: navibus coactis contractisque, Cs.: viros, V.: undique fontīs, O.: utrumque ad colloquium, L.: contrahe quidquid animis vales, call to your aid, V.—To draw close, draw in, contract, shorten, narrow, lessen, abridge, diminish: pulmones se contrahunt: bracchia, V.: frontem, to wrinkle: voltum, O.: contractum caput, bowed, H.: castra, Cs.: vela, to shorten, H.: umbras, O.: mare contrahitur, is narrowed, O.: contracta aequora sentire, to encroach on, H.: tempora veris, to shorten, O.: tempestas contraxit caelum, narrowed, H.: contracto frigore pigrae (apes), i. e. stiff with cold, V.—Fig., to bring about, accomplish, execute, contract, cause, produce: amicitiam: negotium mihi: numinis iram mihi (arte), O.: bilem tibi, Iu.: causam certaminis, L.: porca contracta, due (in expiation).—To transact, contract, bargain, conclude: cum rege rationem, an account: aes alienum: ex rebus contrahendis: rerum contractarum fides, of contracts: res inter se, L.: cum altero, deal.—To draw in, lessen, check, restrain: animos: appetitūs: cupidinem, H. -
6 redimō
redimō ēmī, ēmptus, ere [red-+emo], to buy back, repurchase, redeem: (domum) non minoris, quam emit Antonius, redimet: de fundo redimendo.— To ransom, release, redeem: captum quam queas Minumo, T.: cum legati populi R. redempti sint: e servitute: servi in publicum redempti ac manumissi, ransomed at the public cost, L.— To buy off, set free, release, rescue: pecuniā se a iudicibus palam redemerat: eum suo sanguine ab Acheronte, N.: fratrem Pollux alternā morte redemit, V.: corpus (a morbo), O.: armis civitatem, L.— To buy up, obtain by purchase, take by contract, undertake, hire, farm: belli moram, secure by bribery, S.: vectigalia parvo pretio redempta habere, Cs.: picarias de censoribus: litem, undertake.—Fig., to buy, purchase, redeem, secure, gain, acquire, obtain, procure: ut ab eo (praetorc) servorum vita redimeretur: pretio sepeliendi potestatem: ne obsidibus quidem datis, pacem Ariovisti, Cs.: auro ius triste sepulcri, O.: mutuam dissimulationem mali, Ta.: alqd morte, Cu.— To buy off, ward off, obviate, avert: (acerbitatem) a re p. meis incommodis: metum virgarum pretio: Si mea mors redimenda tuā esset, O.— To pay for, make amends for, atone for, compensate for: flagitium aut facinus, S.: sua per nostram periuria poenam, O.* * *Iredimere, redemi, redemptus V TRANSbuy back, recover, replace by purchase; buy up; make good, fulfil (promise); redeem; atone for; ransom; rescue/save; contract for; buy/purchase; buy offIIredimere, redimi, - V TRANSbuy back, recover, replace by purchase; buy up; make good, fulfil (promise); redeem; atone for; ransom; rescue/save; contract for; buy/purchase; buy off -
7 conduco
con-dūco, xi, ctum, 3, v. a. and n.I.Act., to draw, bring, or lead together, to assemble, collect (class. in prose and poetry).A.In gen.1.Of persons (esp. freq. of the collecting, assembling of troops in any place): milites de castellis ad castra, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7:2.populum in forum,
Varr. ib. p. 274, 20:exercitum in unum locum,
Caes. B. G. 2, 2:eo copias omnes,
id. B. C. 3, 13 fin.:copias suas,
id. B. G. 6, 31 init.; cf.auxilia,
Liv. 30, 21, 3; 23, 13, 8:dispersas suorum copias,
Tac. H. 4, 71:virgines unum in locum,
Cic. Inv. 2, 1, 3:omnis clientes suos eodem,
Caes. B. G. 1, 4:milites in unum,
Sall. J. 51, 3; cf. Tac. A. 4, 47.—Of inanimate objects:B.vineas,
Cic. Phil. 8, 6, 17:nubila,
Ov. M. 1, 572 al. —Esp.,1.Intens., to connect, unite, by bringing together, = cogo, colligo.a.Prop. (so several times in Lucr., elsewhere rare):b.partes in unum,
Lucr. 1, 398; 3, 533; cf. id. 1, 651; 6, 968; Vitr. 8, 1 fin.:cortice ramos,
Ov. M. 4, 375:lac,
to coagulate, curdle, Col. 7, 8, 1:conducere musculum aut laxare,
to contract, Cael. Aur. Tard. 2, 1, n. 8:ubi sunt nervi, interiores conducunt membra,
Plin. 11, 37, 88, § 218:vulnera cerā,
to close up, Val. Fl. 1, 479 al. —Trop.:2.propositionem et assumptionem in unum,
Cic. Inv. 1, 40, 73; cf. Quint. 5, 14, 9:omnia probra in deorum maledicta,
Arn. 4, p. 146:dies adeo conductus,
i. e. short, Sol. 22.—T. t. of the lang. of business, to hire, take on lease, to farm (correlative of locare; cf. Dig. 19, 2, 1; very freq. and class.).a.To hire for one's use, to hire, rent, employ; of things:(α).aedes aliquas mihi,
Plaut. Merc. 3, 2, 17; Suet. Tib. 35; cf.: domum in Palatio, [p. 410] Cic. Cael. 7, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 7:hortum,
id. Fam. 16, 18, 2:qui colonus habuit conductum de Caesenniā fundum,
id. Caecin. 32, 94:habitationem in annum,
Dig. 19, 2, 19:ad certum tempus,
ib. 19, 2, 14:insulam,
ib. 19, 2, 30:conduxi domum a te,
Sen. Ben. 7, 5, 2:nummos,
to borrow, Hor. S. 1, 2, 9; cf.pecuniam,
Juv. 11, 46.—Esp., of persons:ille qui me conduxit, ubi conduxit, abduxit domum,
Plaut. Trin. 4, 2, 11:cocum,
id. Ps. 3, 2, 10 and 15; id. Aul. 2, 4, 1:fidicinam, quae cantaret sibi,
id. Ep. 2, 3, 10:meretricem,
id. Bacch. 5, 1, 11; cf. id. Am. 1, 1, 131; Nep. praef. § 4; and poet.:torum,
Ov. Am. 1, 10, 44:consulem vestrum ad caedem faciendam,
Cic. Prov. Cons. 4, 9:praeceptores publice,
Plin. Ep. 4, 13, 6:choragum,
Suet. Aug. 70:homines,
Caes. B. G. 2, 1; so, militem (the Gr. xenologein), to hire soldiers, Curt. 3, 1, 1; 3, 9, 2 al.; cf. the foll. subst. —With ut or quin: aliquem uti taceat, to hire, bribe, employ, Cato ap. Gell. 1, 15, 10; cf.:tribus non conduci possim libertatibus, quin, etc.,
could not be hired, Plaut. Cas. 2, 8, 68; cf. Lucil. ap. Non. p. 274, 21:mercede aliquem,
Cic. Off. 2, 6, 22:mercede diurnā conductus,
Hor. S. 2, 7, 18:pictorem magno pretio,
Cic. Inv. 2, 1, 1.— Subst.conducti, ōrum, m., hirelings, mercenary soldiers, Hor. A. P. 431; Nep. Dat. 8, 2; cf. Liv. 30, 7, 10; 30, 21, 3; 23, 13, 8 al.—Hence, poet.:(β).bella conducta,
carried on by mercenary troops, Sil. 5, 196. —conductum, i, n., any thing hired, esp. a house, dwelling, etc., Cic. Clu. 62, 175; Sen. Ben. 7, 5, 3; Petr. 9, 4; Dig. 9, 3, 1; cf.:b.locati conducti,
ib. 19, 2 tit.: actio ex conducto, an action upon a lease or contract, ib. 19, 2, 19, §§ 4 and 8 al.—To undertake any service (building, transportation, the customs, etc.), to contract for, farm:II.caedundum illum (agnum) ego conduxi,
Plaut. Aul. 3, 6, 31; cf.:caedundos agnos,
id. Capt. 4, 2, 39:redemptor, qui columnam illam de Cottā conduxerat faciendam,
Cic. Div. 2, 21, 47:locare faciendum quod ego conduxeram,
Dig. 19, 2, 48; so,mulierem vehendam nave,
ib. 19, 2, 19:aliquem docendum,
ib. 19, 2, 13, § 3; 13, 6, 19:praebenda, quae ad exercitum opus essent,
to undertake the supplies, Liv. 23, 48, 11:vectigalia,
to farm, Cic. Att. 1, 17, 9; Liv. 43, 16, 2:tabulas in Italiam portandas,
Vell. 1, 13, 4; so,portorium,
Cic. Inv. 1, 30, 47 al. —Neutr., to contribute to something by being useful, to be of use or profitable, to profit, serve, etc. (syn.: convenit, utile est; class.; used only in the 3 d pers. of the sing. and plur.); constr. with in, ad aliquid, the dat., or absol.(α).With in:(β).quod tuam in rem bene conducat,
Plaut. Cist. 3, 4; so, maxime in rempublicam, Sisenn. ap. Non. p. 274, 29:in commune,
Tac. A. 2, 38.—With ad:(γ).ad ventris victum,
Plaut. Capt. 4, 3, 6:ad vitae commoditatem,
Cic. Off. 1, 3, 9.—With dat. (so most freq.):(δ).huic aetati non conducit latebrosus locus,
Plaut. Bacch. 1, 1, 22:maxime rei publicae,
Cic. Prov. Cons. 1, 1; id. Off. 3, 27, 101:neque homini infanti injuste facta conducunt,
id. Fin. 1, 16, 52; Col. 9, 1, 3:omnibus,
Cic. Rep. 1, 32, 49:tuae laudi,
id. Fam. 13, 48:nostris rationibus,
id. Att. 1, 1, 2:maxime sibi,
Quint. 11, 1, 12:alvo citae (vinum),
Plin. 23, 1, 23, § 41:proposito,
Hor. A. P. 195 et saep.:imbres non conducunt vitibus,
Plin. 17, 2, 2, § 14.—Absol.:dubitare non possumus. quin ea maxime conducant, quae sunt rectissima,
Cic. Fam. 5, 19, 2:conducere arbitror talibus auris tuas vocibus undique circumsonare,
id. Off. 3, 2, 5.—Hence, P. a. as subst.; v. I. C. 2. b fin. supra.— Adv.: condūcenter, becomingly, fitly, Gell. 16, 12, 4. -
8 conducti
con-dūco, xi, ctum, 3, v. a. and n.I.Act., to draw, bring, or lead together, to assemble, collect (class. in prose and poetry).A.In gen.1.Of persons (esp. freq. of the collecting, assembling of troops in any place): milites de castellis ad castra, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7:2.populum in forum,
Varr. ib. p. 274, 20:exercitum in unum locum,
Caes. B. G. 2, 2:eo copias omnes,
id. B. C. 3, 13 fin.:copias suas,
id. B. G. 6, 31 init.; cf.auxilia,
Liv. 30, 21, 3; 23, 13, 8:dispersas suorum copias,
Tac. H. 4, 71:virgines unum in locum,
Cic. Inv. 2, 1, 3:omnis clientes suos eodem,
Caes. B. G. 1, 4:milites in unum,
Sall. J. 51, 3; cf. Tac. A. 4, 47.—Of inanimate objects:B.vineas,
Cic. Phil. 8, 6, 17:nubila,
Ov. M. 1, 572 al. —Esp.,1.Intens., to connect, unite, by bringing together, = cogo, colligo.a.Prop. (so several times in Lucr., elsewhere rare):b.partes in unum,
Lucr. 1, 398; 3, 533; cf. id. 1, 651; 6, 968; Vitr. 8, 1 fin.:cortice ramos,
Ov. M. 4, 375:lac,
to coagulate, curdle, Col. 7, 8, 1:conducere musculum aut laxare,
to contract, Cael. Aur. Tard. 2, 1, n. 8:ubi sunt nervi, interiores conducunt membra,
Plin. 11, 37, 88, § 218:vulnera cerā,
to close up, Val. Fl. 1, 479 al. —Trop.:2.propositionem et assumptionem in unum,
Cic. Inv. 1, 40, 73; cf. Quint. 5, 14, 9:omnia probra in deorum maledicta,
Arn. 4, p. 146:dies adeo conductus,
i. e. short, Sol. 22.—T. t. of the lang. of business, to hire, take on lease, to farm (correlative of locare; cf. Dig. 19, 2, 1; very freq. and class.).a.To hire for one's use, to hire, rent, employ; of things:(α).aedes aliquas mihi,
Plaut. Merc. 3, 2, 17; Suet. Tib. 35; cf.: domum in Palatio, [p. 410] Cic. Cael. 7, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 7:hortum,
id. Fam. 16, 18, 2:qui colonus habuit conductum de Caesenniā fundum,
id. Caecin. 32, 94:habitationem in annum,
Dig. 19, 2, 19:ad certum tempus,
ib. 19, 2, 14:insulam,
ib. 19, 2, 30:conduxi domum a te,
Sen. Ben. 7, 5, 2:nummos,
to borrow, Hor. S. 1, 2, 9; cf.pecuniam,
Juv. 11, 46.—Esp., of persons:ille qui me conduxit, ubi conduxit, abduxit domum,
Plaut. Trin. 4, 2, 11:cocum,
id. Ps. 3, 2, 10 and 15; id. Aul. 2, 4, 1:fidicinam, quae cantaret sibi,
id. Ep. 2, 3, 10:meretricem,
id. Bacch. 5, 1, 11; cf. id. Am. 1, 1, 131; Nep. praef. § 4; and poet.:torum,
Ov. Am. 1, 10, 44:consulem vestrum ad caedem faciendam,
Cic. Prov. Cons. 4, 9:praeceptores publice,
Plin. Ep. 4, 13, 6:choragum,
Suet. Aug. 70:homines,
Caes. B. G. 2, 1; so, militem (the Gr. xenologein), to hire soldiers, Curt. 3, 1, 1; 3, 9, 2 al.; cf. the foll. subst. —With ut or quin: aliquem uti taceat, to hire, bribe, employ, Cato ap. Gell. 1, 15, 10; cf.:tribus non conduci possim libertatibus, quin, etc.,
could not be hired, Plaut. Cas. 2, 8, 68; cf. Lucil. ap. Non. p. 274, 21:mercede aliquem,
Cic. Off. 2, 6, 22:mercede diurnā conductus,
Hor. S. 2, 7, 18:pictorem magno pretio,
Cic. Inv. 2, 1, 1.— Subst.conducti, ōrum, m., hirelings, mercenary soldiers, Hor. A. P. 431; Nep. Dat. 8, 2; cf. Liv. 30, 7, 10; 30, 21, 3; 23, 13, 8 al.—Hence, poet.:(β).bella conducta,
carried on by mercenary troops, Sil. 5, 196. —conductum, i, n., any thing hired, esp. a house, dwelling, etc., Cic. Clu. 62, 175; Sen. Ben. 7, 5, 3; Petr. 9, 4; Dig. 9, 3, 1; cf.:b.locati conducti,
ib. 19, 2 tit.: actio ex conducto, an action upon a lease or contract, ib. 19, 2, 19, §§ 4 and 8 al.—To undertake any service (building, transportation, the customs, etc.), to contract for, farm:II.caedundum illum (agnum) ego conduxi,
Plaut. Aul. 3, 6, 31; cf.:caedundos agnos,
id. Capt. 4, 2, 39:redemptor, qui columnam illam de Cottā conduxerat faciendam,
Cic. Div. 2, 21, 47:locare faciendum quod ego conduxeram,
Dig. 19, 2, 48; so,mulierem vehendam nave,
ib. 19, 2, 19:aliquem docendum,
ib. 19, 2, 13, § 3; 13, 6, 19:praebenda, quae ad exercitum opus essent,
to undertake the supplies, Liv. 23, 48, 11:vectigalia,
to farm, Cic. Att. 1, 17, 9; Liv. 43, 16, 2:tabulas in Italiam portandas,
Vell. 1, 13, 4; so,portorium,
Cic. Inv. 1, 30, 47 al. —Neutr., to contribute to something by being useful, to be of use or profitable, to profit, serve, etc. (syn.: convenit, utile est; class.; used only in the 3 d pers. of the sing. and plur.); constr. with in, ad aliquid, the dat., or absol.(α).With in:(β).quod tuam in rem bene conducat,
Plaut. Cist. 3, 4; so, maxime in rempublicam, Sisenn. ap. Non. p. 274, 29:in commune,
Tac. A. 2, 38.—With ad:(γ).ad ventris victum,
Plaut. Capt. 4, 3, 6:ad vitae commoditatem,
Cic. Off. 1, 3, 9.—With dat. (so most freq.):(δ).huic aetati non conducit latebrosus locus,
Plaut. Bacch. 1, 1, 22:maxime rei publicae,
Cic. Prov. Cons. 1, 1; id. Off. 3, 27, 101:neque homini infanti injuste facta conducunt,
id. Fin. 1, 16, 52; Col. 9, 1, 3:omnibus,
Cic. Rep. 1, 32, 49:tuae laudi,
id. Fam. 13, 48:nostris rationibus,
id. Att. 1, 1, 2:maxime sibi,
Quint. 11, 1, 12:alvo citae (vinum),
Plin. 23, 1, 23, § 41:proposito,
Hor. A. P. 195 et saep.:imbres non conducunt vitibus,
Plin. 17, 2, 2, § 14.—Absol.:dubitare non possumus. quin ea maxime conducant, quae sunt rectissima,
Cic. Fam. 5, 19, 2:conducere arbitror talibus auris tuas vocibus undique circumsonare,
id. Off. 3, 2, 5.—Hence, P. a. as subst.; v. I. C. 2. b fin. supra.— Adv.: condūcenter, becomingly, fitly, Gell. 16, 12, 4. -
9 conductum
con-dūco, xi, ctum, 3, v. a. and n.I.Act., to draw, bring, or lead together, to assemble, collect (class. in prose and poetry).A.In gen.1.Of persons (esp. freq. of the collecting, assembling of troops in any place): milites de castellis ad castra, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7:2.populum in forum,
Varr. ib. p. 274, 20:exercitum in unum locum,
Caes. B. G. 2, 2:eo copias omnes,
id. B. C. 3, 13 fin.:copias suas,
id. B. G. 6, 31 init.; cf.auxilia,
Liv. 30, 21, 3; 23, 13, 8:dispersas suorum copias,
Tac. H. 4, 71:virgines unum in locum,
Cic. Inv. 2, 1, 3:omnis clientes suos eodem,
Caes. B. G. 1, 4:milites in unum,
Sall. J. 51, 3; cf. Tac. A. 4, 47.—Of inanimate objects:B.vineas,
Cic. Phil. 8, 6, 17:nubila,
Ov. M. 1, 572 al. —Esp.,1.Intens., to connect, unite, by bringing together, = cogo, colligo.a.Prop. (so several times in Lucr., elsewhere rare):b.partes in unum,
Lucr. 1, 398; 3, 533; cf. id. 1, 651; 6, 968; Vitr. 8, 1 fin.:cortice ramos,
Ov. M. 4, 375:lac,
to coagulate, curdle, Col. 7, 8, 1:conducere musculum aut laxare,
to contract, Cael. Aur. Tard. 2, 1, n. 8:ubi sunt nervi, interiores conducunt membra,
Plin. 11, 37, 88, § 218:vulnera cerā,
to close up, Val. Fl. 1, 479 al. —Trop.:2.propositionem et assumptionem in unum,
Cic. Inv. 1, 40, 73; cf. Quint. 5, 14, 9:omnia probra in deorum maledicta,
Arn. 4, p. 146:dies adeo conductus,
i. e. short, Sol. 22.—T. t. of the lang. of business, to hire, take on lease, to farm (correlative of locare; cf. Dig. 19, 2, 1; very freq. and class.).a.To hire for one's use, to hire, rent, employ; of things:(α).aedes aliquas mihi,
Plaut. Merc. 3, 2, 17; Suet. Tib. 35; cf.: domum in Palatio, [p. 410] Cic. Cael. 7, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 7:hortum,
id. Fam. 16, 18, 2:qui colonus habuit conductum de Caesenniā fundum,
id. Caecin. 32, 94:habitationem in annum,
Dig. 19, 2, 19:ad certum tempus,
ib. 19, 2, 14:insulam,
ib. 19, 2, 30:conduxi domum a te,
Sen. Ben. 7, 5, 2:nummos,
to borrow, Hor. S. 1, 2, 9; cf.pecuniam,
Juv. 11, 46.—Esp., of persons:ille qui me conduxit, ubi conduxit, abduxit domum,
Plaut. Trin. 4, 2, 11:cocum,
id. Ps. 3, 2, 10 and 15; id. Aul. 2, 4, 1:fidicinam, quae cantaret sibi,
id. Ep. 2, 3, 10:meretricem,
id. Bacch. 5, 1, 11; cf. id. Am. 1, 1, 131; Nep. praef. § 4; and poet.:torum,
Ov. Am. 1, 10, 44:consulem vestrum ad caedem faciendam,
Cic. Prov. Cons. 4, 9:praeceptores publice,
Plin. Ep. 4, 13, 6:choragum,
Suet. Aug. 70:homines,
Caes. B. G. 2, 1; so, militem (the Gr. xenologein), to hire soldiers, Curt. 3, 1, 1; 3, 9, 2 al.; cf. the foll. subst. —With ut or quin: aliquem uti taceat, to hire, bribe, employ, Cato ap. Gell. 1, 15, 10; cf.:tribus non conduci possim libertatibus, quin, etc.,
could not be hired, Plaut. Cas. 2, 8, 68; cf. Lucil. ap. Non. p. 274, 21:mercede aliquem,
Cic. Off. 2, 6, 22:mercede diurnā conductus,
Hor. S. 2, 7, 18:pictorem magno pretio,
Cic. Inv. 2, 1, 1.— Subst.conducti, ōrum, m., hirelings, mercenary soldiers, Hor. A. P. 431; Nep. Dat. 8, 2; cf. Liv. 30, 7, 10; 30, 21, 3; 23, 13, 8 al.—Hence, poet.:(β).bella conducta,
carried on by mercenary troops, Sil. 5, 196. —conductum, i, n., any thing hired, esp. a house, dwelling, etc., Cic. Clu. 62, 175; Sen. Ben. 7, 5, 3; Petr. 9, 4; Dig. 9, 3, 1; cf.:b.locati conducti,
ib. 19, 2 tit.: actio ex conducto, an action upon a lease or contract, ib. 19, 2, 19, §§ 4 and 8 al.—To undertake any service (building, transportation, the customs, etc.), to contract for, farm:II.caedundum illum (agnum) ego conduxi,
Plaut. Aul. 3, 6, 31; cf.:caedundos agnos,
id. Capt. 4, 2, 39:redemptor, qui columnam illam de Cottā conduxerat faciendam,
Cic. Div. 2, 21, 47:locare faciendum quod ego conduxeram,
Dig. 19, 2, 48; so,mulierem vehendam nave,
ib. 19, 2, 19:aliquem docendum,
ib. 19, 2, 13, § 3; 13, 6, 19:praebenda, quae ad exercitum opus essent,
to undertake the supplies, Liv. 23, 48, 11:vectigalia,
to farm, Cic. Att. 1, 17, 9; Liv. 43, 16, 2:tabulas in Italiam portandas,
Vell. 1, 13, 4; so,portorium,
Cic. Inv. 1, 30, 47 al. —Neutr., to contribute to something by being useful, to be of use or profitable, to profit, serve, etc. (syn.: convenit, utile est; class.; used only in the 3 d pers. of the sing. and plur.); constr. with in, ad aliquid, the dat., or absol.(α).With in:(β).quod tuam in rem bene conducat,
Plaut. Cist. 3, 4; so, maxime in rempublicam, Sisenn. ap. Non. p. 274, 29:in commune,
Tac. A. 2, 38.—With ad:(γ).ad ventris victum,
Plaut. Capt. 4, 3, 6:ad vitae commoditatem,
Cic. Off. 1, 3, 9.—With dat. (so most freq.):(δ).huic aetati non conducit latebrosus locus,
Plaut. Bacch. 1, 1, 22:maxime rei publicae,
Cic. Prov. Cons. 1, 1; id. Off. 3, 27, 101:neque homini infanti injuste facta conducunt,
id. Fin. 1, 16, 52; Col. 9, 1, 3:omnibus,
Cic. Rep. 1, 32, 49:tuae laudi,
id. Fam. 13, 48:nostris rationibus,
id. Att. 1, 1, 2:maxime sibi,
Quint. 11, 1, 12:alvo citae (vinum),
Plin. 23, 1, 23, § 41:proposito,
Hor. A. P. 195 et saep.:imbres non conducunt vitibus,
Plin. 17, 2, 2, § 14.—Absol.:dubitare non possumus. quin ea maxime conducant, quae sunt rectissima,
Cic. Fam. 5, 19, 2:conducere arbitror talibus auris tuas vocibus undique circumsonare,
id. Off. 3, 2, 5.—Hence, P. a. as subst.; v. I. C. 2. b fin. supra.— Adv.: condūcenter, becomingly, fitly, Gell. 16, 12, 4. -
10 mando
1.mando, āvi, ātum, 1, v. a. [manusdo], to commit to one's charge, to enjoin, commission, order, command (syn.: praecipio, edico); constr. alicui aliquid, with ut, ne, the simple subj., or with inf. (class.).I.Lit.(α).Alicui aliquid:(β).tibi de nostris rebus nihil sum mandaturus per litteras,
Cic. Fam. 3, 5, 1:praeterea typos tibi mando,
id. Att. 1, 10, 3:si quid velis, huic mandes,
Ter. Phorm. 4, 4, 7:L. Clodio mandasse, quae illum mecum loqui velles,
Cic. Fam. 3, 4, 1:alicui mandare laqueum,
to bid go and be hanged, Juv. 10, 57.—With ellipsis of dat.:tamquam hoc senatus mandasset,
Cic. Verr. 2, 4, 39, § 84:excusationem,
Suet. Oth. 6:haec ego numquam mandavi,
Juv. 14, 225.—With ut or ne:(γ).Voluseno mandat, ut, etc.,
Caes. B. G. 4, 21:mandat ut exploratores in Suebos mittant,
id. ib. 6, 10, 3:Caesar per litteras Trebonio magnopere mandaverat, ne, etc.,
id. B. C. 2, 13.—With simple subj.:(δ).huic mandat, Remos reliquosque Belgas adeat,
Caes. B. G. 3, 11.—With object-clause:(ε).mandavit Tigranen Armeniā exturbare,
Tac. A. 15, 2:non aliter cineres mando jacere meos,
Mart. 1, 88, 10.—Impers. pass.:II.fecerunt ut eis mandatum fuerat,
Vulg. Gen. 45, 21.—Transf.A.In gen., to commit, consign, enjoin, confide, commend, intrust any thing to a person or thing:B.ego tibi meas res mando,
Plaut. Cist. 4, 2, 54:bona nostra haec tibi permitto et tuae mando fidei,
Ter. And. 1, 5, 61:ludibrio habeor... ab illo, quoi me mandavisti, meo viro,
Plaut. Men. 5, 2, 32:(adulescens) qui tuae mandatus est fide et fiduciae,
id. Trin. 1, 2, 80; 91; 99:aliquem alicui alendum,
Verg. A. 3, 49:alicui magistratum,
Caes. B. C. 3, 59:honores,
Cic. Verr. 2, 4, 37, § 81:filiam viro,
to give in marriage, Plaut. Men. 5, 2, 32:aliquem aeternis tenebris vinculisque,
Cic. Cat. 4, 5, 10:se fugae,
to betake one's self to flight, Caes. B. G. 2, 24:fugae et solitudini vitam suam,
Cic. Cat. 1, 8, 20:semen terrae,
i. e. to sow, Col. 1, 7, 6:hordea sulcis,
Verg. E. 5, 36:corpus humo,
to bury, id. A. 9, 214:aliquid memoriae,
Cic. Quint. 6, 24:litteris,
to commit to writing, id. de Or. 2, 12, 52:scriptis actiones nostras,
id. Off. 2, 1, 3:historiae,
id. Div. 2, 32, 69:monumentis,
id. Ac. 2, 1, 2:fruges conditas vetustati,
to keep for a long time, to suffer to grow old, id. N. D. 2, 60, 151:Alcibiadem interficiendum insidiis mandare,
Just. 5, 2, 5.— Absol.:Claudio mandante ac volente (opp. invito),
Vop. Aur. 16, 2.—To charge a person to announce something, to send word to a person or place only poet. and in post-Aug. prose):A.mandare ad Pisonem, noli, etc.,
Suet. Calig. 25:mandabat in urbem, nullum proelio finem exspectarent,
sent word, Tac. A. 14, 38:ferre ad nuptam quae mittit adulter, quae mandat,
Juv. 3, 46:senatui mandavit, bellum se ei illaturum,
Eutr. 5, 5:consulantes, si quid ad uxores suas mandarent,
Flor. 3, 3, 6.—P. a. as subst.: mandā-tum, i, n., a charge, order, commission, injunction, command.In gen.:B.ut mandatum scias me procurasse,
have performed the commission, Cic. Att. 5, 7, 3:hoc mandatum accepi a Patre,
Vulg. Joh. 10, 18.—More freq. in plur.:omnibus ei de rebus, quas agi a me voles, mandata des, velim,
Cic. Fam. 3, 1, 2:dare mandata alicui in aliquem,
id. ib. 3, 11, 5:dare alicui mandata, ut, etc.,
id. Phil. 6, 3, 6:accipere ab aliquo,
id. ib. 8, 8, 23:persequi,
to perform, execute, fulfil, id. Q. Fr. 2, 14, 2:audire,
id. Phil. 6, 4, 10:alicujus exhaurire,
id. Att. 5, 1, 5:exponere in senatu,
id. de Or. 2, 12, 49:exsequi,
id. Phil. 9, 4, 9; Sall. J. 35, 5:facere,
Plaut. As. 5, 2, 64; id. Bacch. 3, 3, 72:perficere,
Liv. 1, 56:efficere,
Sall. J. 58:facere,
Curt. 7, 9, 17:deferre,
to deliver, Cic. Att. 7, 14, 1:perferre,
id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 18:neglegere,
to neglect, not perform, Ov. H. 16, 303:fallere,
id. M. 6, 696:haec mandata,
Liv. 21, 54, 4: legatis occulta mandata data sint, ut, Just. 34, 1, 5.— Poet., with inf.:producetque virum, dabit et mandata reverti,
and enjoin him to return, Ov. H. 13, 143.—Esp. as legal term.1.A commission constituting a mutual obligation; hence, in gen., a contract:2.mandatum constitit, sive nostra gratia mandamus, sive alienā: id est, sive ut mea negotia geras, sive ut alterius mandem tibi, erit mandati obligatio, et invicem alter alteri tenebimur,
Gai. Inst. 3, 155 sqq.:itaque mandati constitutum est judicium non minus turpe, quam furti,
i. e. for breach of contract, Cic. Rosc. Am. 38, 111:actio mandati,
an action for the non-performance of a contract, Dig. 17, 1, 8, § 3.—An imperial command, mandate, Plin. Ep. 10, 110, 1; Traj. ap. Plin. Ep. 10, 111:C.principum,
Front. Aquaed. 3.—Esp. of the secret orders of the emperors:(Galba) mandata Neronis de nece sua deprenderat,
Suet. Galb. 9; id. Tib. 52:occulta mandata,
Tac. A. 2, 43:fingere scelesta mandata,
id. ib. 2, 71; 3, 16; id. H. 4, 49.—In eccl. lang., the law or commandment of God:2.mandatum hoc, quod ego praecipio tibi hodie, non supra te est,
Vulg. Deut. 30, 11:nec custodisti mandata,
id. 1 Reg. 13, 13:maximum et primum mandatum,
id. Matt. 22, 38.mando, di, sum (in the dep. form mandor, acc. to Prisc. p. 799 P.), 3, v. a. [akin to madeo, properly to moisten; hence], to chew, masticate (syn. manduco).I.Lit. (class.):II.animalia alia sugunt, alia carpunt, alia vorant, alia mandunt,
Cic. N. D. 2, 47, 122:asini lentissime mandunt,
Plin. 17, 9, 6, § 54; Col. 6, 2, 14.— Poet.:(equi) fulvum mandunt sub dentibus aurum,
i. e. champ, Verg. A. 7, 279:tristia vulnera saevo dente,
i. e. to eat the flesh of slaughtered animals, Ov. M. 15, 92.—In part. perf.: mansum ex ore daturum, Lucil. ap. Non. 140, 14; Varr. ib. 12:omnia minima mansa in os inserere,
Cic. de Or. 2, 39, 162:ut cibos mansos ac prope liquefactos demittimus,
Quint. 10, 1, 19.—Transf., in gen., to eat, devour (mostly poet. and in postAug. prose): quom socios nostros mandisset impiu' Cyclops, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 817 P.; Enn. ap. Prisc. p. 683 P. (Ann. v. 141 Vahl.):3.apros,
Plin. 8, 51, 78, § 210:Diomedes immanibus equis mandendos solitus objectare advenas,
to throw to them for food, Mel. 2, 2.— Poet.: mandere humum (like mordere humum), to bite the ground, said of those who fall in battle, Verg. A. 11, 669; so,compressa aequora,
Val. Fl. 3, 106: corpora Graiorum maerebat mandier igni, to be consumed, Matius in Varr. L. L. 6, § 95 Müll.mando, ōnis, m. [2. mando], a glutton, gormandizer: mandonum gulae, Lucil. ap. Non. 17, 16; cf. manduco. -
11 paciscor
păciscor, pactus, 3, v. dep. n. and a. ( act. collat. form, v. supra) [1. paco], to make a bargain, contract, or agreement with any one; to covenant, agree, stipulate, bargain, contract respecting any thing (cf.: transigo, stipulor, pango).I.Lit.A.In gen.(α).Neutr.:(β).pacisci cum illo paululā pecuniā potes,
Plaut. Bacch. 4, 8, 24; Cic. Verr. 2, 3, 14, § 36; Ov. M. 4, 702:paciscitur magnā mercede cum Celtiberorum principibus, ut, etc.,
Liv. 25, 33; cf.:pacti sunt inter se, ut die statutā,
Just. 1, 10, 4; 16, 4, 7; 38, 3, 5; cf. esp. id. 3, 6, 10:votis pacisci, Ne Cypriae Tyriaeque merces Addant avaro divitias mari (= votis transigere cum dis),
Hor. C. 3, 29, 59:de mercedibus,
Suet. Gram. 7.—Act.:B.quae pacisci modo scis, set quod pacta's, non scis solvere,
Plaut. Ps. 1, 2, 89:argentum,
id. ib. arg. 1, 9:quam (provinciam) sibi pactus erat,
Cic. Sest. 25, 55:rem,
Auct. Her. 2, 13, 20:pecuniam cum aliquo, Auct. B. Alex. 55: omnibus proscriptis, reditum salutemque pactus est,
Vell. 2, 77, 2:ab aliquo vitam,
Sall. J. 26, 1; so,pactus in singulos (homines) minas decem a tyranno,
Plin. 35, 10, 36, § 99:cum Xerxe nuptias filiae,
Just. 2, 15, 14.—With object-clause:Leucippo fieri pactus uterque gener,
Ov. F. 5, 702:dimitti (eum) pactus, si, etc.,
Plin. 8, 7, 7, § 18.—In part. fut. pass.:ut firma fierent paciscenda,
Amm. 31, 12, 13.—In partic., of a marriage-contract, to betroth a woman (syn.:II.despondeo, spondeo): ex quā pactus esset vir domo, in matrimonium duceret,
Liv. 4, 4, 10:Etutam pacto fratri eum invidisse,
id. 44, 30, 4.— -
12 condītiō
condītiō ōnis, f [condio], a preserving: frugum.—A spicing, seasoning: ciborum.* * *agreement/contract; terms, proposal/option; situation; (misread condicio); marriage (contract); spouse; relation of lover; paramour; (misread condicio); seasoning/flavoring/spicing (of food/wine); method of preserving (food); creating, making; thing made, work; creation (Vulgate) -
13 conventum
conventum ī, n [1 conventus], an agreement, compact, contract, convention: stare conventis: testes-conventorum, L.: pacti et conventi formula: Conventum et pactum, a marriage contract and settlement, Iu.* * *agreement, compact, covenant; convention, accord (L+S) -
14 foedus
foedus eris, n [1 FID-], a league, treaty, compact, alliance: foedus facere: pacto iam foedere provinciarum: navem imperare ex foedere: Ambiorigem sibi foedere adiungunt, Cs.: societatem foedere confirmare: foedera, quibus inter se paciscerentur amicitias civitates, L.: Romanum, with the Romans, L.: rupta foedera, L.: turbare, V.: contra foedus facere: aequum, L.: iniquum, L.— A compact, covenant, agreement, stipulation, bargain: foedus fecerunt cum tribuno, ut, etc.: amorum turpissimorum foedera ferire: amicitiae, O.: foedere pacto Exercentur, by a fixed agreement, V.: thalami, i. e. marriage contract, O.: coniugiale, O.: non aequo foedere amare, i. e. without return, V.— A law (poet.): aeterna foedera certis Inposuit natura locis, V.: foedere certo Et premere et laxas dare habenas, V.: potentis Naturae, O.: Parcarum, O.* * *Ifoeda -um, foedior -or -us, foedissimus -a -um ADJfilthy, foul, disgusting, loathsome, beastly; disgraceful, vile, low, obsceneIItreaty, agreement, contract; league; alliance -
15 lēx
lēx lēgis, f [3 LEG-], a formal proposition for a law, motion, bill (offered by a magistrate to the people): legem ferre: antiquare: rogare: legem promulgavit pertulitque, ut, etc., L.: a dictatore comitiis lata: scivit legem de publicanis: populus R. iussit legem de civitate tribuendā: repudiare.— A bill adopted by the people in the comitia, enactment, law: civitati legem constituere: leges ac iura labefactare: legem condere, L.: decem tabularum leges, the ten (afterwards twelve) tables, composed by the decemvirs, L.: fraudem legi facere, evade the law, L.: omnia lege facta, legally: ut legibus fieret iudicium, according to law, N.: lictorem lege agere iubere, do his office, L.: Lege agito, bring an action, T.— A law, precept, regulation, principle, rule, mode, manner: meā lege utar, T.: haec lex in amicitiā sanciatur: veri rectique: prima historiae, ne quid falsi dicere audeat: lex amicitiae, ut idem amici semper velint: leges Epicuri: ultra Legem tendere opus, H.: lex et ratio loquendi, Iu.: equi sine lege ruunt, in disorder, O.: hanc dederat Proserpina legem, had prescribed this order, V.— A contract, agreement, covenant: in mancipi lege, a contract of sale: Manilianas venalium vendendorum leges ediscere, legal forms.—A condition, stipulation: hac lege tibi adstringo meam fidem, T.: legibus dictis, L.: fata Quiritibus Hac lege dico, ne, etc., H.: leges captis inponere, conditions, O.: sed vos saevas imponite leges, Iu.: pax data Philippo in has leges est, terms, L.: se sub leges pacis iniquae Tradere, V.* * *Ilaw; motion, bill, statute; principle; conditionIIlexeos/is N Fword; (Greek) -
16 pacīscor
pacīscor pactus, ī, dep. [PAC-], to agree together, bargain, contract, agree, covenant, stipulate, transact: ut ex areā, nisi pactus esset orator, ne tolleret: magnā mercede cum principibus, ut, etc., L.: votis Ne Addant, etc., H.: (provinciam) sibi, stipulate for: tantum ab eo vitam, S.: stipendium populo R. dare, bind themselves, L.: Anchisae renovare annos, O.: pactos (Aetolos) in foedere suas urbīs fore, L.: quod dierum essent pactae induciae, had been agreed upon: quidam pacto inter se ut, etc., under an agreement, that, etc., L.— To betroth: ex quā pactus esset vir domo, in matrimonium duceret, L.—Pass.. cuius filio pacta est Artavasdis filia: Turnus, cui pacta Lavinia erat, L.—Fig., to barter, hazard, stake: vitam pro laude, V.* * *pacisci, pactus sum V DEPmake a bargain or agreement; agree, enter into a marriage contract; negotiate -
17 pactum
pactum ī, n [1 pactus], an agreement, covenant, contract, stipulation, compact, pact: pactum est, quod inter aliquos convenit: in pacto manere, L.: pacti formula: ex pacto et convento.— A marriage-contract, Iu.—Abl. in adverbial phrases, a manner, way, means: fieri nullo pacto potest ut, etc.: quid quoque pacto agi placeat, Cs.: nescio quo pacto erupit, etc., how: aliquo pacto verba his dabo, T.: me isto pacto metuere: hoc pacto, V.: Damnum est pacto lenius isto, thereby, H.* * *bargain, agreement; manner -
18 pangō
pangō pepigī or pēgī (old panxī), pāctus, ere [PAC-], to fasten, make fast, fix, drive in: ut clavum pangat, L.—Fig., to make, compose, write, record: maxuma facta patrum, celebrate, Enn. ap. C.: poëmata, H.: de pangendo, quod me adhortaris, nihil fieri potest: Temptamenta tui, contrive, V.— To fix, settle, determine, agree upon, agree, covenant, conclude, stipulate, contract (only perf. stem): terminos, quos Socrates pegerit: quos (finīs) lex pepigerat: ne medicamento uteretur: pacem nobiscum pepigistis, ut, etc., L.: pepigere, capesserent, etc., Ta.: obsides dare, L.: fraudem ulcisci, Ta.: nec quae pepigere recusent, V.: pretium, quo pepigerant, L.: tanti enim pepigerat, L.— To promise in marriage, betroth: alquam lecto nostro, O.: quae pepigere viri, the marriage contract, Ct.* * *Ipangere, panxi, panctus V TRANScompose; insert, drive in, fasten; plant; fix, settle, agree upon, stipulateIIpangere, pegi, pactus V TRANScompose; insert, drive in, fasten; plant; fix, settle, agree upon, stipulateIIIpangere, pepigi, pactus V TRANScompose; insert, drive in, fasten; plant; fix, settle, agree upon, stipulate -
19 spondeō
spondeō spopondī, spōnsus, ēre [cf. σπένδω], to promise sacredly, warrant, vow, give assurance: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, etc.: quis est qui spondeat eundum animum postea fore, L.: spondebant animis id (bellum) Cornelium finiturum, i. e. were entirely confident, L.: spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curi mores: praemia, quae spopondimus: fidem, O.: legionibus agros: non si mihi Iuppiter auctor Spondeat, hoc sperem, V.—In law, to assume an obligation, promise solemnly, bind oneself, undertake: quis spopondisse me dicit? nemo: si quis quod spopondit... si id non facit, condemnatur. —In behalf of another, to engage, vouch, become security, enter bail: pro multis: et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, L.: Hic sponsum (me) vocat, H.: Fraudator homines cum advocat sponsum inprobos, Ph.— To make a wager of law, agree to a forfeit on failure to prove an assertion: eum illi iacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret.—In public life, to engage, stipulate, agree, conclude, promise: spoponderunt consules, legati (in concluding peace), L.: quod spondendo pacem servassent exercitum, L.: hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis iussistis, L.: quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum R.? L.— To promise in marriage, engage, betroth: quae sponsa est mihi, T.—Of things, to promise, forbode: nec quicquam placidum spondentia Sidera, O.: quod prope diem futurum spondet fortuna vestra, L.* * *Ispondere, spepondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriageIIspondere, spopondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriage -
20 stipulātiō
stipulātiō ōnis, f [stipulor], a formal promise, engagement, agreement, bargain, covenant, stipulation: pacta, stipulationes: ut ea pecunia ex stipulatione debeatur: stipulationum formulae.* * *demanding of guarantee from debtor by formal question; contract created thereby; promise; bargain; (demanding spondesne from debtor/contract w/answer spondeo)
См. также в других словарях:
contract — con·tract 1 / kän ˌtrakt/ n [Latin contractus from contrahere to draw together, enter into (a relationship or agreement), from com with, together + trahere to draw] 1: an agreement between two or more parties that creates in each party a duty to… … Law dictionary
Contract bridge — Bridge declarer play Alternative name(s) Bridge Type trick taking Players 4 Skill(s) require … Wikipedia
Contract — • The canonical and moralist doctrine on this subject is a development of that contained in the Roman civil law. In civil law, a contract is defined as the union of several persons in a coincident expression of will by which their legal relations … Catholic encyclopedia
CONTRACT — (Heb. חוֹזֶה, ḥozeh), in general law theory a legally binding agreement between two or more parties, in terms of which one party undertakes for the benefit of the other to perform or refrain from a certain act. As such, contract is the main… … Encyclopedia of Judaism
Contract management — or contract administration is the management of contracts made with customers, vendors, partners, or employees. Contract management includes negotiating the terms and conditions in contracts and ensuring compliance with the terms and conditions,… … Wikipedia
contract — CONTRACT. s. m. Paction, convention, traitté entre deux, ou plusieurs personnes portant obligation des contractants l un. envers l autre. Contract de bonne foy. contract civil. contract verbal, ou par parole. Contract par escrit. contract de… … Dictionnaire de l'Académie française
Contract Grading — is a form of grading which results from an instructor to student cooperation, and entails contracted number of assignments of specified quality that correspond to specific letter grades. Contract grading may be contrasted with other grading… … Wikipedia
Contract farming — is agricultural production carried out according to an agreement between a buyer and farmers, which establishes conditions for the production and marketing of a farm product or products.[1] Typically, the farmer agrees to provide established… … Wikipedia
contract bridge — [kän′trakt΄] n. a form of bridge, developed from auction bridge, in which only the number of tricks named in the contract may be counted toward a game, additional tricks being counted as a bonus score * * * ▪ 2003 For a sample contract bridge… … Universalium
contract — CONTRÁCT, contracte, s.n. Acord încheiat, ca urmare a înţelegerii intervenite între două sau mai multe persoane (fizice sau juridice), pentru crearea, modificarea sau stingerea (stinge) unor drepturi şi obligaţii în relaţiile dintre ele; act,… … Dicționar Român
Contract cheating — is a form of academic dishonesty in which students get others to complete their coursework for them by putting it out to tender.[1][2][3][4] The term was coined in a 2006 study[5] by Thomas Lancaster … Wikipedia