Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Eōus

  • 1 eous

    I ēōus, a, um [ Eos ]
    1) утренний, ранний ( Atlantides V)
    2) восточный (mare Tib; aquae Ap)
    II Ēōus (Eōus), ī m.
    1) утренняя звезда, денница
    2) восток O, Prp

    Латинско-русский словарь > eous

  • 2 eous

    I
    Eoa, Eoum ADJ
    eastern; of the dawn; belonging to/of/set in the morning
    II
    morning star; Oriental, dweller in the east; one of the horses of the Sun

    Latin-English dictionary > eous

  • 3 Eous

    Ēōs (only in nom.), f., = Êôs, the dawn (pure Lat. Aurora), Ov. F. 3, 877; 4, 389; Sen. Herc. Oet. 615.—
    B.
    Meton., the East, the Orient, Luc. 9, 544.—
    II.
    Derivv. Ē̆ōus, a, um.
    A.
    Adj.
    1.
    Belonging to the morning, morning-:

    Atlantides absconduntur,

    i. e. disappear, set in the morning, Verg. G. 1, 221.—More freq.,
    2.
    Belonging to the east, eastern, orient (a favorite word of the Aug. poets):

    domus Aurorae,

    Prop. 2, 14, 10 (3, 10, 8 M.):

    equus,

    id. 4 (5), 3, 10:

    Arabes,

    Tib. 3, 2, 24; cf.:

    domus Arabum,

    Verg. G. 2, 115:

    acies,

    id. A. 1, 489:

    caelum,

    Ov. M. 4, 197:

    ripa,

    Prop. 4 (5), 5, 21:

    mare,

    Tib. 2, 2, 16; cf.

    fluctus,

    Hor. Epod. 2, 51:

    partes,

    id. C. 1, 35, 31; Ov. F. 1, 140; cf.

    orbis,

    id. ib. 3, 466; 5, 557 et saep.—
    B.
    Subst.: Ē̆ōus, i, m.
    1.
    Like êôios (sc. astêr), the morning-star, Verg. G. 1, 288; id. A. 3, 588; 11, 4.—
    2.
    An inhabitant of the East, an Oriental, Ov. Tr. 4, 9, 22 Jahn; id. Am. 1, 15, 29; Prop. 2, 3, 43 sq.—
    3.

    Lewis & Short latin dictionary > Eous

  • 4 Eōus or Ēōus

        Eōus or Ēōus adj., Ἐῷοσ or Ἠῷοσ, of dawn, of the morning: Atlantides abscondantur, i. e. set in the morning, V.—As subst m., the morning star, V.—The East, orient, Pr., O.—Of the east, eastern, orient, V., H., O. — Plur m. as subst, the Eastern warriors, V.

    Latin-English dictionary > Eōus or Ēōus

  • 5 Eos

    Ēōs, f. (ηώς), u. (bei Dichtern) Eōs, f. (εως), I) die Morgenröte, rein lat. Aurora, Ov. fast. 3, 877. Sen. Herc. Oet. 614. – II) meton. = Morgenland, Orient, Lucan. 9, 544. – Dav. Ēōus (ηωος) u. (bei Dichtern) Eōus (εωος), a, um, 1) morgendlich, am Morgen (in der Frühe), ante tibi Eoae Atlandides abscondantur (untergehen), Verg. georg. 1, 221. – 2) nach Morgen (Osten) gelegen, im Osten wohnend, -aufgehend u. dgl., morgenländisch, östlich, domus Aurorae, Prop.: caelum, Ov.: fluctus, Hor.: Oceanus, Amm.: sidus, der (im Osten aufgehende) Morgenstern, Prud.: acies, Verg. – subst., a) Eōus, ī, m., α) der Morgenstern, Verg. georg. 1, 288: primo Eoo, mit Aufgang des Morgensterns, mit Anbruch des Tages, Verg. Aen. 3, 588 u. 11, 4: nox roseo cedebat Eoo, Sil. 9, 180. – dah. meton. = das Morgenland, der Orient = die Morgenländer (Orientalen), Ggstz. Hesperius (das Abendland, der Westen), Ov. trist. 4, 9, 22. Prop. 2, 3, 44: Plur., Prop. 2, 3, 43. – β) der Frühe, eins der Sonnenrosse, Ov. met. 2, 153. – b) Eōa, ōrum, n., die östlichen Gegenden, der Osten, Chalcid. Tim. 93, sq. u. ö. – / Genet. viell. Eūs (Ἠοῦς) od. Eois (Ἠόος), doch bis jetzt nicht nachgewiesen; vgl. Schneider Formenl. 2, 1, 176. – Akk. Eōs, Prob. Verg. georg. 1, 221.

    lateinisch-deutsches > Eos

  • 6 Eos

    Ēōs, f. (ηώς), u. (bei Dichtern) Eōs, f. (εως), I) die Morgenröte, rein lat. Aurora, Ov. fast. 3, 877. Sen. Herc. Oet. 614. – II) meton. = Morgenland, Orient, Lucan. 9, 544. – Dav. Ēōus (ηωος) u. (bei Dichtern) Eōus (εωος), a, um, 1) morgendlich, am Morgen (in der Frühe), ante tibi Eoae Atlandides abscondantur (untergehen), Verg. georg. 1, 221. – 2) nach Morgen (Osten) gelegen, im Osten wohnend, -aufgehend u. dgl., morgenländisch, östlich, domus Aurorae, Prop.: caelum, Ov.: fluctus, Hor.: Oceanus, Amm.: sidus, der (im Osten aufgehende) Morgenstern, Prud.: acies, Verg. – subst., a) Eōus, ī, m., α) der Morgenstern, Verg. georg. 1, 288: primo Eoo, mit Aufgang des Morgensterns, mit Anbruch des Tages, Verg. Aen. 3, 588 u. 11, 4: nox roseo cedebat Eoo, Sil. 9, 180. – dah. meton. = das Morgenland, der Orient = die Morgenländer (Orientalen), Ggstz. Hesperius (das Abendland, der Westen), Ov. trist. 4, 9, 22. Prop. 2, 3, 44: Plur., Prop. 2, 3, 43. – β) der Frühe, eins der Sonnenrosse, Ov. met. 2, 153. – b) Eōa, ōrum, n., die östlichen Gegenden, der Osten, Chalcid. Tim. 93, sq. u. ö. – Genet. viell. Eūs (Ἠοῦς) od. Eois (Ἠόος), doch bis jetzt nicht nachgewiesen; vgl. Schneider Formenl. 2, 1, 176. – Akk. Eōs, Prob. Verg. georg. 1, 221.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Eos

  • 7 orbis

    is (abl. изредка ī) m.
    1) окружность, круг
    o. rotae O, PMобод колеса
    o. signĭfer Cзодиак
    orbes finientes C — небосклон, горизонт
    in (per) orbem L, V etc. — по порядку, по очереди или из рук в руки
    2) воен. «кольцо», боевой порядок, со всех сторон прикрытый щитами (род каре)
    3)
    а) диск, круг (solis, lunae O etc.)
    o. mensae Oкруглый стол
    o. luminis (oculorum) O — глазная впадина (орбита), но тж. O, St etc. глаз
    4) поэт. щит (hasta per orbem transiit V; commovēre orbem manu Pt)
    6) чашка весов (alternus o. Tib)
    8) кимвал, тимпан ( orbem digito temperare Su)
    9) круговое движение, оборот, круговорот (temporum QC; annuus V); поэт. годичный круговорот, год ( triginta orbes explere V)
    10) небесный свод, небо (o. Phoebi surgentis VF)
    11) переворот, смена (o. rei publicae C)
    12) ритор., закругление, период (orationis, verborum C; conficere orbem suum C)
    13) (тж. o. terrarum или terrae C, Just etc.) земной круг, земля, мир (ager Campanus o. terrae pulcherrimus C)
    14) человеческий род, человечество
    toti salutĭfer orbi cresce, puer O — расти, дитя, на благо всему человечеству
    15) область, страна (o. Assyrius J)
    Eōus o. O — восток, восточные страны
    in quo lateas orbe O — (не знаю), в каком краю ты скрываешься
    16) царство, владение (Crete, quae meus est o. O)
    17) совокупность, система
    o. doctrinae O — круг знаний, система наук, энциклопедия

    Латинско-русский словарь > orbis

  • 8 orbis

    orbis, is, m., jede Rundung, I) der Kreis, A) im allg.: in orbem torquere, Cic.: equitare in orbem, ringsherum, in einem Kreise, Ov.: orbem ducere, Sen., od. efficere, Ov., einen Kreis machen: digitum iusto orbe terit anulus, paßt gerade an den Finger, Ov.: orbis saltatorius, Tanzreif, Cic.: orb. laneus, wollene Binde, Prop.: orb. rotae, Felgen, Ov., Plin. u.a.: interior pars urbis, cui brevior munitionis orbis (ein engerer Mauerkreis) circumiectus erat, Liv. – B) insbes.: 1) als milit. t. t. = ein Kreis, Karree, orbem facere, Caes. u. Sall.: in orbem consistere, Caes.: in orbem coire, Liv.: orbem colligere, volvere, Liv.: in orbem se tutari, Liv. – 2) von Himmelskreisen: orb. signifer, der Tierkreis, Cic.: orbes finientes, der Horizont, Cic.: orbis lacteus (γαλαξίας κύκλος), die Milchstraße, Cic. – 3) v. den Windungen, kreisförmigen Bewegungen, immensi orbes, der Schlangen, Verg.: columbarum crebris pedum orbibus adulatio, Plin. – v. Kreislaufe des Jahres, annuus exactis completur mensibus orbis, ex quo etc., Verg.: triginta magnos volvendis mensibus orbes imperio explebit, Jahresläufe, Verg. – temporum orbes, Curt. – v. Kreislaufe der Geschäfte, der Erscheinungen, imperium per omnes in orbem ibat, ging im Kreise-, ging die Reihe herum, Liv.: ut idem in singulos annos orbis volveretur, damit sich derselbe Kreislauf (der Erscheinungen) regelmäßig alle Jahre wiederhole, Liv. – v. der periodischen Abrundung, Periode der Rede, orationis od. verborum, Cic.: ut forma ipsa concinnitasque verborum conficiat orbem suum, Cic. – v. abgeschlossenen Kreise von Ansichten, explosae eiectaeque sententiae Pyrrhonis, Aristonis, Erilli, quod in hunc orbem, quem circumscripsimus, incĭdere non possunt (weil sie in den von uns beschriebenen Kreis nicht fallen dürfen), adhibendae omnino non fuerunt, Cic. de fin. 5, 23; vgl. Hor. de art. poët. 132. – v. abgeschlossenen Kreis, dem Inbegriff der Enzyklopädie der Wissenschaften, orbis doctrinae, Übersetzung von εγκύκλιος παιδεία, Quint. 1, 10, 1. – v. abgeschlossenen Kreis, dem Inbegriff der Länder und ihrer Bewohner auf der Erde, orbis terrarum, der Erdkreis, die Welt (versch. von orbis terrae, s. unten no. II, B, 1, c), Cic. u.a.: velut conventum terrarum orbis (der ganzen Welt) acturus, Iustin.: u. bl. orbis, zB. alter orbis, ein zweiter Erdkreis, eine neue Welt, Vell. 2, 46, 1. Flor. 3, 10, 16: bes. v. röm. Reiche, orbis noster, Vell. 1, 2, 3 (vgl. 124, 1 u. 126, 3): orbis Romanus, Aur. Vict. epit. 41, 19: orbis totus, Sen. contr. 1. pr. 11. Corp. inscr. Lat. 8, 27 u. 1179: orbis pacator, ibid. 1579. – II) die Scheibe, A) im allg.: orb. mensae, ein rundes Tischblatt, Ov.: orb. genuum, die Kniescheibe, Ov. – B) insbes.: 1) v. Weltkörpern: a) die Scheibe der Sonne und des Mondes, solis orbis, Liv. u. Vell.: u. so bl. lucidus orbis erit, Verg.: v. Monde, lunae orbis fulgens, Lact.: luna implet orbem, Ov. – b) der Himmel, Verg. u. Hor. – c) orbis terrae (hier nicht terrarum, s. oben no. I, B, 3 a. E.), die Erdscheibe, nach der Meinung der Alten, die Erde, das Erdenrund, α) übh.: orbis terrae circuitio, Vitr.: veram mensuram orbis terrae colligere, den Umfang der Erde genau berechnen, Vitr.: ager Campanus orbis terrae pulcherrimus, Cic.: summum consilium orbis terrae, Cic. – β) poet. wie unser Erde = Land, Gebiet, Gegend, Eous, das Morgenland, Ov.: Scythicus, Ov. – γ) poet. = Reich, di te summoveant orbe suo, Ov.: Crete, qui meus est orbis, Ov. – δ) meton. = das Menschengeschlecht, orbis terrae iudicio ac testimonio comprobari, Cic.: toti salutifer orbi cresce puer, Ov. – 2) v. anderen Gegenständen: a) ein runder Tisch (bes. v. Marmor), Mart. u. Iuven. – b) ein mit runden Stücken von buntem Marmor eingelegter Fußboden, Iuven. 11, 175. – c) die runde Scheibe des discus, quo ictus ab orbe cadas, Ov. Ib. 586. – d) die Wagschale, Tibull. 4, 1, 44. – e) der Spiegel, Mart. 9, 18, 5. – f) der Schild, Verg., Petron. u.a. – g) das Rad, Verg. georg. 3, 361. – u. v. Rade der Fortuna, Tibull. 1, 5, 70. Ov. trist. 5, 8, 7; ex Pont. 2, 3, 56. – bildl., festive et minore sonitu, quam putaram, orbis in hac re publica est conversus, hat sich das Rad (der Politik) gedreht, Cic. ad Att. 2, 9, 1: u. so sic orbem rei publicae esse conversum, ut vix sonitum audire, vix impressam orbitam videre possemus, ibid. 2, 21, 2: circumagetur hic orbis, das Blatt wird sich wenden, Liv. 42, 42, 6. – h) die Drehscheibe an der Öl- u. Weinkelter, Cato r. r. 11, 2; 13, 1; 18, 9 u. ö. – i) die Höhlung, der Kreis der Augen, Ov.: u. die Augen selbst, Ov. u.a. – k) eine Art Handpauke (tympanum), Auct. b. Suet. Aug. 78 (wo es aber das Volk in bezug auf Augustus für »Erdkreis« nimmt). – C) übtr., ein uns unbekannter Fisch, Plin. 32, 14. – / Ungew. Abl. orbi, Lucr. 5, 705 u. 1164. Varro r. r. 3, 5, 16; 3, 16, 5. Cic. Arat. 340 u. 363. Manil. 5, 128 u. 279; in der Verbindung toto in orbi terrarum, Lucr. 5, 74; 6, 629: ex orbi terrarum, P. Rutil, fr. b. Charis. 139, 18: u. im lokat. orbi terrarum, Lucr. 2, 543. Cic. de rep. 5, 10; Verr. 4, 82; de domo 10, 24: ebenso orbi terrae, Cic. Sest. 66. Vgl. Charis. 139, 20. – Nbf. orbs, Ven. Fort. carm. 8, 6 (7), 198; 9, 3, 14. – Nbf. urbis, Corp. inscr. Lat. 9, 5940, 2.

    lateinisch-deutsches > orbis

  • 9 roseus [1]

    1. roseus, a, um (rosa), I) aus Rosen, mit Rosen besetzt, erfüllt usw., Rosen-, vinculum (Kranz), Sen.: strophium, Verg.: corona, Apul.: flores, Claud.: ripa, voll Rosen, Claud.: rosae purpureae odoris rosei (Rosengeruch), floris aurei, Vopisc. – II) meton., rosenrot, rosenfarbig, rosig, pannus, Plin.: color, Plin.: fucus, Catull.: rubor, Ov. – poet. Beiwort der Gottheiten des Morgenlichtes, dea, Aurora, Ov., roseis Aurora quadrigis, Verg.: Eous, Luzifer, Prop.: Phoebus, Verg. – und alles jugendlich Blühenden, bes. einzelner Körperteile, labella, Catull.: cervix, os, der Venus, Verg.

    lateinisch-deutsches > roseus [1]

  • 10 nouus

        Nouus, Adiectiuum. Terent. Neuf, Nouveau, Recent, Nouvel.
    \
        Nihil noui iandiu ad nos afferebatur. Cic. Rien de nouveau.
    \
        AEstas noua. Virgil. Le commencement de l'esté.
    \
        Anguis nouus positis exuuiis. Virgil. Renouvelé, Rajeuni.
    \
        Carmina noua. Virgil. Grands et esmerveillables, et de nouvelle facon.
    \
        Furor nouus. Virgil. Soubdain, Dequoy on ne se doubtoit point.
    \
        Homines noui. Cic. Gents qu'on ne scait dont ils sont venuz, desquels les predecesseurs n'ont point esté congneuz, Qui de petit lieu et povres parents sont par leur scavoir et vertu parvenus en authorité, credit, et reputation.
    \
        Luna noua. Cic. Nouvelle lune.
    \
        Maritus nouus. Terent. Nouveau marié.
    \
        Mens noua. Horat. Non accoustumee.
    \
        Nouo modo. Plaut. A la nouvelle mode.
    \
        Noua nupta. Terent. Nouvelle mariee.
    \
        Sole nouo terras irrorat Eous. Virgil. Au matin la rousee chet sur la terre.

    Dictionarium latinogallicum > nouus

  • 11 orbis

    orbis, is, m., jede Rundung, I) der Kreis, A) im allg.: in orbem torquere, Cic.: equitare in orbem, ringsherum, in einem Kreise, Ov.: orbem ducere, Sen., od. efficere, Ov., einen Kreis machen: digitum iusto orbe terit anulus, paßt gerade an den Finger, Ov.: orbis saltatorius, Tanzreif, Cic.: orb. laneus, wollene Binde, Prop.: orb. rotae, Felgen, Ov., Plin. u.a.: interior pars urbis, cui brevior munitionis orbis (ein engerer Mauerkreis) circumiectus erat, Liv. – B) insbes.: 1) als milit. t. t. = ein Kreis, Karree, orbem facere, Caes. u. Sall.: in orbem consistere, Caes.: in orbem coire, Liv.: orbem colligere, volvere, Liv.: in orbem se tutari, Liv. – 2) von Himmelskreisen: orb. signifer, der Tierkreis, Cic.: orbes finientes, der Horizont, Cic.: orbis lacteus (γαλαξίας κύκλος), die Milchstraße, Cic. – 3) v. den Windungen, kreisförmigen Bewegungen, immensi orbes, der Schlangen, Verg.: columbarum crebris pedum orbibus adulatio, Plin. – v. Kreislaufe des Jahres, annuus exactis completur mensibus orbis, ex quo etc., Verg.: triginta magnos volvendis mensibus orbes imperio explebit, Jahresläufe, Verg. – temporum orbes, Curt. – v. Kreislaufe der Geschäfte, der Erscheinungen, imperium per omnes in orbem ibat, ging im Kreise-, ging die Reihe herum, Liv.: ut idem in singulos annos orbis volveretur, damit sich derselbe Kreislauf (der Er-
    ————
    scheinungen) regelmäßig alle Jahre wiederhole, Liv. – v. der periodischen Abrundung, Periode der Rede, orationis od. verborum, Cic.: ut forma ipsa concinnitasque verborum conficiat orbem suum, Cic. – v. abgeschlossenen Kreise von Ansichten, explosae eiectaeque sententiae Pyrrhonis, Aristonis, Erilli, quod in hunc orbem, quem circumscripsimus, incĭdere non possunt (weil sie in den von uns beschriebenen Kreis nicht fallen dürfen), adhibendae omnino non fuerunt, Cic. de fin. 5, 23; vgl. Hor. de art. poët. 132. – v. abgeschlossenen Kreis, dem Inbegriff der Enzyklopädie der Wissenschaften, orbis doctrinae, Übersetzung von εγκύκλιος παιδεία, Quint. 1, 10, 1. – v. abgeschlossenen Kreis, dem Inbegriff der Länder und ihrer Bewohner auf der Erde, orbis terrarum, der Erdkreis, die Welt (versch. von orbis terrae, s. unten no. II, B, 1, c), Cic. u.a.: velut conventum terrarum orbis (der ganzen Welt) acturus, Iustin.: u. bl. orbis, zB. alter orbis, ein zweiter Erdkreis, eine neue Welt, Vell. 2, 46, 1. Flor. 3, 10, 16: bes. v. röm. Reiche, orbis noster, Vell. 1, 2, 3 (vgl. 124, 1 u. 126, 3): orbis Romanus, Aur. Vict. epit. 41, 19: orbis totus, Sen. contr. 1. pr. 11. Corp. inscr. Lat. 8, 27 u. 1179: orbis pacator, ibid. 1579. – II) die Scheibe, A) im allg.: orb. mensae, ein rundes Tischblatt, Ov.: orb. genuum, die Kniescheibe, Ov. – B) insbes.: 1) v. Weltkörpern: a) die Scheibe der Sonne und des
    ————
    Mondes, solis orbis, Liv. u. Vell.: u. so bl. lucidus orbis erit, Verg.: v. Monde, lunae orbis fulgens, Lact.: luna implet orbem, Ov. – b) der Himmel, Verg. u. Hor. – c) orbis terrae (hier nicht terrarum, s. oben no. I, B, 3 a. E.), die Erdscheibe, nach der Meinung der Alten, die Erde, das Erdenrund, α) übh.: orbis terrae circuitio, Vitr.: veram mensuram orbis terrae colligere, den Umfang der Erde genau berechnen, Vitr.: ager Campanus orbis terrae pulcherrimus, Cic.: summum consilium orbis terrae, Cic. – β) poet. wie unser Erde = Land, Gebiet, Gegend, Eous, das Morgenland, Ov.: Scythicus, Ov. – γ) poet. = Reich, di te summoveant orbe suo, Ov.: Crete, qui meus est orbis, Ov. – δ) meton. = das Menschengeschlecht, orbis terrae iudicio ac testimonio comprobari, Cic.: toti salutifer orbi cresce puer, Ov. – 2) v. anderen Gegenständen: a) ein runder Tisch (bes. v. Marmor), Mart. u. Iuven. – b) ein mit runden Stücken von buntem Marmor eingelegter Fußboden, Iuven. 11, 175. – c) die runde Scheibe des discus, quo ictus ab orbe cadas, Ov. Ib. 586. – d) die Wagschale, Tibull. 4, 1, 44. – e) der Spiegel, Mart. 9, 18, 5. – f) der Schild, Verg., Petron. u.a. – g) das Rad, Verg. georg. 3, 361. – u. v. Rade der Fortuna, Tibull. 1, 5, 70. Ov. trist. 5, 8, 7; ex Pont. 2, 3, 56. – bildl., festive et minore sonitu, quam putaram, orbis in hac re publica est conversus, hat sich das Rad (der Politik) gedreht,
    ————
    Cic. ad Att. 2, 9, 1: u. so sic orbem rei publicae esse conversum, ut vix sonitum audire, vix impressam orbitam videre possemus, ibid. 2, 21, 2: circumagetur hic orbis, das Blatt wird sich wenden, Liv. 42, 42, 6. – h) die Drehscheibe an der Öl- u. Weinkelter, Cato r. r. 11, 2; 13, 1; 18, 9 u. ö. – i) die Höhlung, der Kreis der Augen, Ov.: u. die Augen selbst, Ov. u.a. – k) eine Art Handpauke (tympanum), Auct. b. Suet. Aug. 78 (wo es aber das Volk in bezug auf Augustus für »Erdkreis« nimmt). – C) übtr., ein uns unbekannter Fisch, Plin. 32, 14. – Ungew. Abl. orbi, Lucr. 5, 705 u. 1164. Varro r. r. 3, 5, 16; 3, 16, 5. Cic. Arat. 340 u. 363. Manil. 5, 128 u. 279; in der Verbindung toto in orbi terrarum, Lucr. 5, 74; 6, 629: ex orbi terrarum, P. Rutil, fr. b. Charis. 139, 18: u. im lokat. orbi terrarum, Lucr. 2, 543. Cic. de rep. 5, 10; Verr. 4, 82; de domo 10, 24: ebenso orbi terrae, Cic. Sest. 66. Vgl. Charis. 139, 20. – Nbf. orbs, Ven. Fort. carm. 8, 6 (7), 198; 9, 3, 14. – Nbf. urbis, Corp. inscr. Lat. 9, 5940, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > orbis

  • 12 roseus

    1. roseus, a, um (rosa), I) aus Rosen, mit Rosen besetzt, erfüllt usw., Rosen-, vinculum (Kranz), Sen.: strophium, Verg.: corona, Apul.: flores, Claud.: ripa, voll Rosen, Claud.: rosae purpureae odoris rosei (Rosengeruch), floris aurei, Vopisc. – II) meton., rosenrot, rosenfarbig, rosig, pannus, Plin.: color, Plin.: fucus, Catull.: rubor, Ov. – poet. Beiwort der Gottheiten des Morgenlichtes, dea, Aurora, Ov., roseis Aurora quadrigis, Verg.: Eous, Luzifer, Prop.: Phoebus, Verg. – und alles jugendlich Blühenden, bes. einzelner Körperteile, labella, Catull.: cervix, os, der Venus, Verg.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > roseus

  • 13 Myiophobus ochraceiventris

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE — AVES > Myiophobus ochraceiventris

  • 14 cardo

    cardo, ĭnis, m. [cf. kradê, a swing; kradainô, to swing, wave; Sanscr. kurd, a spring, a leap; old Germ. hrad, lively, and Germ. reit in bereit, ready] (f., Gracch. ap. Prisc. p. 683 P.; Graius ap. Non. p. 202, 20; cf. infra in Vitr.), the pivot and socket, upon which a door was made to swing at the lintel and the threshold, the hinge of a door or gate, Enn. Trag. 119 Vahl.:

    paene ecfregisti foribus cardines,

    Plaut. Am. 4, 2, 6; id. As. 2, 3, 8:

    postis a cardine vellit Aeratos,

    Verg. A. 2, 480:

    cardo stridebat,

    id. ib. 1, 449; cf. id. Cir. 222:

    num muttit cardo?

    Plaut. Curc. 1, 1, 94:

    immoti,

    Plin. 16, 43, 84, § 230:

    singuli,

    id. 36, 15, 24, § 117:

    facili patuerunt cardine valvae,

    Juv. 4, 63:

    versato cardine Thisbe Egreditur,

    opening the door, Ov. M. 4, 93; cf. Verg. A. 3, 448:

    nec strepitum verso Saturnia cardine fecit,

    Ov. M. 14, 782 al. —
    B.
    Meton.
    1.
    Cardines, in mechanics, beams that were fitted together; and specifically, cardo masculus, a tenon, Vitr. 9, 6, and cardo femina, a socket, a mortise, id. 9, 6:

    cardo securiclatus,

    axeshaped tenon, a dovetail, id. 10, 15, 3.— Hence,
    b.
    In garlands, the place where the two ends meet, Plin. 21, 4, 10, § 18.—
    2.
    In astron., the point about which something turns, a pole. So of the North pole:

    caeli,

    Varr. R. R. 1, 2, 4:

    mundi,

    Plin. 4, 12, 26, § 89; cf.: extremusque adeo duplici de cardine vertex Dicitur esse polus, Cic. poët. N. D. 2, 41, 105; Ov. P. 2, 10, 45; Stat. Th. 1, 349:

    cardo glacialis ursae,

    Sen. Herc. Fur. 1139:

    Arctoae cardo portae,

    Stat. Th. 7, 35;

    hence anal. to this, with the agrimensores,

    the line limiting the field, drawn through from north to south, Plin. 18, 33, 76, § 326; 17, 22, 35, § 169; cf. Fest. s. v. decimanus, p. 71 Müll., and accordingly the mountain Taurus is called cardo, i. e. line or limit, Liv. 37, 54, 23; cf. id. 40, 18, 8; 41, 1, 3.—Of the four cardinal points of the world, Quint. 12, 10, 67; so, Hesperius Eous, Luc. 5, 71; Stat. Th. 1, 157:

    occiduus,

    Luc. 4, 672:

    medius,

    id. 4, 673.— Of the earth as the centre of the universe, acc. to the belief of the ancients, Plin. 2, 64, 64, § 160; 2, 9, 6, § 44.—Of the intersection of inclined surfaces:

    reperiuntur (aquae)... quodam convexitatis cardine aut montium radicibus,

    Plin. 31, 3, 26, § 43.—Of the summer solstice:

    anni,

    Plin. 18, 28, 68, § 264; and so of the epochs of the different seasons:

    temporum,

    id. 18, 25, 58, § 218; 18, 25, 59, § 220.—Hence, of the time of life:

    extremus,

    old age, Luc. 7, 381.—
    II.
    Trop., that on which every thing else turns or depends, the chief point or circumstance (so not before the Aug. per.):

    haud tanto cessabit cardine rerum,

    at such a turn of affairs, so great a crisis, in so critical a moment, decisive, Verg. A. 1, 672 (hoc est in articulo, Serv.; cf. Isid. Orig. 15, 7, 6; Gr. akmê):

    fatorum in cardine summo,

    Stat. Th. 10, 853: litium. Quint. 12, 8, 2:

    causae,

    id. 5, 12, 3:

    satellitem in quo totius dominationis summa quasi quodam cardine continetur,

    Val. Max. 3, 3, ext. 5:

    unum eligamus in quo est summum ac principale, in quo totius sapientiae cardo versatur,

    Lact. 3, 7, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > cardo

  • 15 Quiris

    1.
    quĭris or cŭris [Sabine], a spear:

    sive quod hasta curis (al. quiris) est dicta Sabinis,

    Ov. F. 2, 477.
    2.
    Quĭrīs, ītis, and mostly plur., Quĭ-rītes, tĭum (or tum, Aus. Prof. 22, 9), m. [Cures].
    I.
    Originally, the inhabitants of the Sabine town Cures, the Quirites (very rare):

    prisci Quirites,

    Verg. A. 7, 710 Serv.: veteres illi Sabini Quirites, Col. praef. § 19. —After the Sabines and the Romans had united in one community, under Romulus, the name of Quirites was taken in addition to that of Romani, the Romans calling themselves, in a civil capacity, Quirites, while, in a political and military capacity, they retained the name of Romani: post foedus Titi (Tatii) et Romuli placuit, ut quasi unus de duobus fieret populus. Unde et Romani Quirites dicti sunt, quod nomen Sabinorum fuerat a civitate Curibus;

    et Sabini a Romulo Romani dicti sunt,

    Serv. Verg. A. 7, 710; cf. Liv. 1, 13.— Joined with populus Romanus, the technical expression is usually POPVLVS ROMANVS QVIRITIVM, qs. the Roman commonwealth of Quirite citizens, the Roman nation of Quirites; but not unfreq. also in apposition: POPVLO ROMANO QVIRITIBVS (like homines prisci Latini, and populus priscorum Latinorum): QVOD BONVM FORTVNATVM FELIXQVE SALVTAREQVE SIET POPVLO ROMANO QVIRITIVM, REIQVE PVBLICAE POPVLI ROMANI QVIRITIVM... OMNES QVIRITES, PEDITES ARMATOS PRIVATOSQVE VOCA INLICIVM HVC AD ME, Tab. Censor. ap. Varr. L. L. 6, § 86 Müll.:

    populo Romano Quiritium,

    Liv. 8, 9; 41, 16:

    populus Romanus Quiritium,

    id. 1, 32:

    populi Romani Quiritium,

    id. 1, 24; 32; 10, 28; 22, 10 al.— In the other form: POPVLD ROMANO QVIRITIBVS, Inscr. Marin. Fratr. [p. 1516] Arv. tab. 24, 1, 34; cf. id. ib. 41, 2, 24; so, an ancient formula ap. Gell. 1, 12, 14, acc. to the MSS.; so,

    too,

    id. 10, 24, 3; Macr. S. 1, 4 fin. —We rarely meet with the form populo Romano Quiritibusque, Liv. 8, 6 (al. om. que); cf.

    Paul. ex Fest. s. v. dici, p. 67 Müll.: devovisse eos se pro patriā Quiritibusque Romanis,

    Liv. 5, 41:

    Quiritium Romanorum exercitus,

    id. 26, 2:

    factum hoc populi Romain Quiritibus ostentum Cimbricis bellis,

    to the citizens of the Roman nation, Plin. 16, 32, 57, § 132.—

    It was a reproach for soldiers to be addressed as Quirites,

    Tac. A. 1, 42; Suet. Caes. 70; Lampr. Alex. Sev. 52 sq.; Luc. 5, 358:

    Quiritium fossae dicuntur, quibus Ancus Marcius circumdedit urbem, quam secundum ostium Tiberis posuit, ex quo etiam Ostiam, et quia populi opera eas faceret, appellavit Quiritium,

    Fest. p. 254 Müll.: jus Quiritium, full Roman citizenship:

    ago gratias, domine, quod et jus Quiritium libertis necessariae mihi feminae, et civitatem Romanam Harpocrati iatraliptae meo indulsisti,

    Plin. Ep. 10, 6 (22), 1:

    Latinis jus Quiritium (constituit),

    Suet. Claud. 19: Latini jus Quiritium consequuntur his modis, beneficio principali, etc., Ulp. Reg. tit. 4, de Latinis.— Sing.: Quiris (also Quiritis, acc. to Prisc. p. 633 P.), a Roman citizen, a Quirite: ollus Quiris Leto datus, an ancient formula in Fest. p. 254 Müll.:

    dona Quiritis,

    Hor. Ep. 1, 6, 7:

    reddere jura Quiriti,

    Ov. M. 14, 823:

    minimum de plebe Quiritem,

    id. Am. 1, 7, 29; Juv. 8, 47: quibus una Quiritem Vertigo facit, makes a Roman citizen, sets free (for in the ceremony of manumission the slave was turned around), Pers. 5, 75:

    quis te redonavit Quiritem Dis patriis?

    an uninjured Roman citizen, Hor. C. 2, 7, 3:

    epulis repleto Quirite, i. e. populo Romano,

    Claud. Carm. 12, 16:

    Romani more Quiritis, i. e. civis,

    Luc. 2, 386: Quiris Eoüs, an eastern Roman, i. e. an inhabitant of Constantinople, Sid. Carm. 1, 31.— In fem.:

    Q. TVLLIVS Q. F. PONTIFEX SACR. IVNONIS QVIRITIS,

    Inscr. Grut. 308, 1. —
    II.
    ( Poet. transf.) Of bees, citizens, commonalty:

    ipsae regem, parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > Quiris

  • 16 quiris

    1.
    quĭris or cŭris [Sabine], a spear:

    sive quod hasta curis (al. quiris) est dicta Sabinis,

    Ov. F. 2, 477.
    2.
    Quĭrīs, ītis, and mostly plur., Quĭ-rītes, tĭum (or tum, Aus. Prof. 22, 9), m. [Cures].
    I.
    Originally, the inhabitants of the Sabine town Cures, the Quirites (very rare):

    prisci Quirites,

    Verg. A. 7, 710 Serv.: veteres illi Sabini Quirites, Col. praef. § 19. —After the Sabines and the Romans had united in one community, under Romulus, the name of Quirites was taken in addition to that of Romani, the Romans calling themselves, in a civil capacity, Quirites, while, in a political and military capacity, they retained the name of Romani: post foedus Titi (Tatii) et Romuli placuit, ut quasi unus de duobus fieret populus. Unde et Romani Quirites dicti sunt, quod nomen Sabinorum fuerat a civitate Curibus;

    et Sabini a Romulo Romani dicti sunt,

    Serv. Verg. A. 7, 710; cf. Liv. 1, 13.— Joined with populus Romanus, the technical expression is usually POPVLVS ROMANVS QVIRITIVM, qs. the Roman commonwealth of Quirite citizens, the Roman nation of Quirites; but not unfreq. also in apposition: POPVLO ROMANO QVIRITIBVS (like homines prisci Latini, and populus priscorum Latinorum): QVOD BONVM FORTVNATVM FELIXQVE SALVTAREQVE SIET POPVLO ROMANO QVIRITIVM, REIQVE PVBLICAE POPVLI ROMANI QVIRITIVM... OMNES QVIRITES, PEDITES ARMATOS PRIVATOSQVE VOCA INLICIVM HVC AD ME, Tab. Censor. ap. Varr. L. L. 6, § 86 Müll.:

    populo Romano Quiritium,

    Liv. 8, 9; 41, 16:

    populus Romanus Quiritium,

    id. 1, 32:

    populi Romani Quiritium,

    id. 1, 24; 32; 10, 28; 22, 10 al.— In the other form: POPVLD ROMANO QVIRITIBVS, Inscr. Marin. Fratr. [p. 1516] Arv. tab. 24, 1, 34; cf. id. ib. 41, 2, 24; so, an ancient formula ap. Gell. 1, 12, 14, acc. to the MSS.; so,

    too,

    id. 10, 24, 3; Macr. S. 1, 4 fin. —We rarely meet with the form populo Romano Quiritibusque, Liv. 8, 6 (al. om. que); cf.

    Paul. ex Fest. s. v. dici, p. 67 Müll.: devovisse eos se pro patriā Quiritibusque Romanis,

    Liv. 5, 41:

    Quiritium Romanorum exercitus,

    id. 26, 2:

    factum hoc populi Romain Quiritibus ostentum Cimbricis bellis,

    to the citizens of the Roman nation, Plin. 16, 32, 57, § 132.—

    It was a reproach for soldiers to be addressed as Quirites,

    Tac. A. 1, 42; Suet. Caes. 70; Lampr. Alex. Sev. 52 sq.; Luc. 5, 358:

    Quiritium fossae dicuntur, quibus Ancus Marcius circumdedit urbem, quam secundum ostium Tiberis posuit, ex quo etiam Ostiam, et quia populi opera eas faceret, appellavit Quiritium,

    Fest. p. 254 Müll.: jus Quiritium, full Roman citizenship:

    ago gratias, domine, quod et jus Quiritium libertis necessariae mihi feminae, et civitatem Romanam Harpocrati iatraliptae meo indulsisti,

    Plin. Ep. 10, 6 (22), 1:

    Latinis jus Quiritium (constituit),

    Suet. Claud. 19: Latini jus Quiritium consequuntur his modis, beneficio principali, etc., Ulp. Reg. tit. 4, de Latinis.— Sing.: Quiris (also Quiritis, acc. to Prisc. p. 633 P.), a Roman citizen, a Quirite: ollus Quiris Leto datus, an ancient formula in Fest. p. 254 Müll.:

    dona Quiritis,

    Hor. Ep. 1, 6, 7:

    reddere jura Quiriti,

    Ov. M. 14, 823:

    minimum de plebe Quiritem,

    id. Am. 1, 7, 29; Juv. 8, 47: quibus una Quiritem Vertigo facit, makes a Roman citizen, sets free (for in the ceremony of manumission the slave was turned around), Pers. 5, 75:

    quis te redonavit Quiritem Dis patriis?

    an uninjured Roman citizen, Hor. C. 2, 7, 3:

    epulis repleto Quirite, i. e. populo Romano,

    Claud. Carm. 12, 16:

    Romani more Quiritis, i. e. civis,

    Luc. 2, 386: Quiris Eoüs, an eastern Roman, i. e. an inhabitant of Constantinople, Sid. Carm. 1, 31.— In fem.:

    Q. TVLLIVS Q. F. PONTIFEX SACR. IVNONIS QVIRITIS,

    Inscr. Grut. 308, 1. —
    II.
    ( Poet. transf.) Of bees, citizens, commonalty:

    ipsae regem, parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > quiris

  • 17 roseus

    1.
    rŏsĕus, a, um, adj. [id.].
    I.
    Of roses, rose- (rare, for rosaceus):

    strophium,

    Verg. Cop. 32:

    vinculum,

    Sen. Med. 70: flores, i. e. roses, Claud. de Magnete, 29:

    convalles,

    filled with roses, id. Rapt. Pros. 3, 85. —
    II.
    Rose-colored, rosy (freq., esp. in the Aug. poets):

    pannus,

    Plin. 21, 23, 94, § 166 (Jahn, russeus); 29, 4, 17, § 64 (Jahn, russeus);

    30, 11, 30, § 99 (Jahn, russeus): nitor quidam in purpurā,

    id. 37, 9, 40, § 123; cf.

    color (with purpureus),

    id. 14, 1, 3, § 15:

    flos herbae,

    id. 25, 6, 26, § 62:

    roseā sol alte lampade lucens,

    Lucr. 5, 610; cf. id. 5, 976; so,

    Phoebus,

    Verg. A. 11, 913:

    Aurora,

    Lucr. 5, 656; also,

    dea,

    Ov. A. A. 3, 84; cf.

    of the same, os,

    id. M. 7, 705:

    equi,

    Tib. 1, 3, 94; Ov. F. 4, 714:

    bigae,

    Verg. A. 7, 26:

    Eous,

    Prop. 3 (4), 24, 7; cf.:

    alae (Luciferi),

    Val. Fl. 6, 527:

    nubes (Iridis),

    id. 4, 77.— Transf., a poetical epithet of any thing blooming with youth, esp. parts of the body, rosy, ruddy, blooming:

    labella,

    Cat. 80, 1:

    labra,

    Mart. 8, 56, 15:

    os (Veneris),

    Verg. A. 2, 593:

    genae,

    id. ib. 12, 606:

    cervix,

    id. ib. 1, 402; Hor. C. 1, 13, 2:

    juventa,

    Val. Fl. 8, 257.
    2.
    Rōsĕus, a, um, v. Rosea, A.

    Lewis & Short latin dictionary > roseus

См. также в других словарях:

  • EOUS — unus equorum Solis. Ovid. Met. l. 2. v. 153. Interea volucres Pyroeis, Eous et Aethon Solis equi, quartusque Phlegon hinnitibus auras …   Hofmann J. Lexicon universale

  • -eous — [ē əs] [< L eus + OUS] suffix suffix var. of OUS [gaseous] …   English World dictionary

  • eous — hid·eous; hid·eous·ly; hid·eous·ness; stra·min·eous; touch·eous; con·san·guin·eous·ly; …   English syllables

  • -eous — suffix forming adjectives meaning of the nature of (erroneous; gaseous). * * * ēəs, yəs; or əs when the e influences the pronunciation of the preceding consonant as in “cretaceous” adjective suffix Etymology: Latin eus composed of, of the nature… …   Useful english dictionary

  • EOUS Oceanus — seu Or. pars est Oceani, versus ortum Asiae, prope Sinas, Iaponiam, et Philippinas Ins. Plin. l. 2. c. 108. l. 6. c. 13 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • -eous — an adjectival suffix with the meanings composed of, resembling, having the nature of, occurring in loanwords from Latin (igneous; ligneous; vitreous); also, as a semantically neutral suffix, found on adjectives of diverse origin, sometimes with… …   Universalium

  • -eous — suffix (forming adjectives) resembling; displaying the nature of: aqueous. Origin from the L. suffix eus + ous …   English new terms dictionary

  • -eous — aff. an adjectival suffix with the meanings “composed of,”“resembling, having the nature of,” occurring in loanwords from Latin (igneous; vitreous); also, as a semantically neutral suffix, found on adjectives of diverse origin, sometimes with… …   From formal English to slang

  • -eous — variant of ous, occurring in adjectives taken from Latin or derived from Latin nouns. {Latin eus} …  

  • right´eous|ly — right|eous «RY chuhs», adjective. 1. doing right; virtuous; behaving justly: »a righteous man. SYNONYM(S): upright, just. 2. proper, just, or right, especially morally right or justifiable: »righteous anger, a righteous cause. He was stirred by… …   Useful english dictionary

  • right|eous — «RY chuhs», adjective. 1. doing right; virtuous; behaving justly: »a righteous man. SYNONYM(S): upright, just. 2. proper, just, or right, especially morally right or justifiable: »righteous anger, a righteous cause. He was stirred by righteous… …   Useful english dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»