Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

237+viii+36

  • 81 leg-steinn

    m. a tombstone, Al. 14, Hkr. i. 122, Fms. viii. 237, Fagrsk. 3.

    Íslensk-ensk orðabók > leg-steinn

  • 82 LESA

    * * *
    (les; las, lásum; lesinn), v.
    1) to pick up, gather (l. hnetr, ber, aldin); l. saman, to gather, glean (l. saman axhelmur); l. upp, to pick up;
    2) to grasp, catch (eldrinn las skjótt tróðviðinn); l. sik upp, to haul oneself up (hann las sik skjótt upp eptir øxarskaptinu);
    3) to knit, embroider;
    4) to read (l. á bók); l. fram, l. upp, to read aloud; l. um (of) e-n, to speak (evil) of one (l. fár um e-n).
    * * *
    pres. les; pret. las, last, las, pl. lásu; subj. læsi; imperat. les, lestu; part. lesinn: [Ulf. lisan = συλλέγειν, συνάγειν; A. S. lesan; provincial Engl. to lease; O. H. G. lesan; Germ. lesen; cp. Gr. λέγειν, Lat. legere]:—prop. to glean, gather, pick, Stj. 615; lesa hnetr, aldin, Gísl. (in a verse), Dropl. 5; lesa ber, to gather berries, K. Þ. K. 82; hafði hón lesit sér mikil ber til fæðslu, Bs. i. 204; lesa blóm, Art. 66:—lesa saman; verða nokkut vínber saman lesin af þyrnum? Matth. vii. 16; þvíat eigi lesa menn saman fíkjur af þyrnum ok eigi heldr vínber af þistlum, Luke vi. 44; lesit fyrst íllgresit saman, Matth. xiii. 30; þeir lásu saman manna um morguninn … þá hafði sá eigi meira er mikit hafði saman lesit, Stj. 292; þessir smáir articuli sem hér eru saman lesnir, Fb. iii. 237; saman lesa líf e-s, to compile, H. E. i. 584: þeir lásu upp ( picked up) hálm þann allan, Mart. 123; tóku þeir silfrið ok lásu upp, Fms. viii. 143.
    2. to grasp, catch; eldrinn las skjótt tróð-viðinn, Eg. 238: of a ship, þat má rétt heita Stígandi er svá less hafit, Fs. 28; bróðirinn less um herðar sér þann kaðals-hlutinn sem þeir höfðu haldit, grasped it, wound it round his shoulders, Mar.; hann greip sviðuna, ok las af höndum honum, he gripped the weapon and snatched it out of his hands, Sturl. i. 64: lesa sik upp, to haul oneself up; þá las hann sik skjótt upp eptir öxar-skaptinu, Fær. 111; Þórir gékk at skíðgarðinum, ok krækði upp á öxinni, las sik upp eptir, Ó. H. 135.
    3. to knit, embroider; hón sat við einn gullligan borða ok las ( embroidered) þar á mín liðin ok framkomin verk, Fas. i. 176; typt klæði ok veigoð ok lesin (better lesni, q. v.), Js. 78.
    II. metaph. to gather words and syllables, to read, [cp. Lat. legere]; sem lesit er, Stj. 40; hann lét lesa upp ( to read aloud) hverir skráðir vóru á konungs-skipit, Fms, vii. 287; statuta skulu … geymask ok lesask, H. E. i. 509; sat konungr ok hirðin úti fyrir kirkju ok lásu aptan-sönginu, Fms. vii. 152, Bs. i. 155; meðan biskup las öttu-söng, Fms. xi. 390: in endless instances, mod., lesa or lesa húslestr, q. v. This sense of course never occurs in poems of the heathen age, but the following references seem to form a starting-point, in which lesa means
    2. to talk, gossip; lesa um e-n, to talk, speak of; hittki hann fiðr þótt þeir um hann fár lesi, ef hann með snotrum sitr, Hm. 23; kann enn vera at maðr vensk á at lesa of aðra, ok hafa uppi löstu manna, Hom. (St.): part. lesandi, able to read; vel lesandi: lesinn, well read; víð-lesinn, who has read many things.

    Íslensk-ensk orðabók > LESA

  • 83 mat-borð

    n. a dressed table, a table at meal-time, Eg. 63, Bs. i. 669, Ó. H. 237, Fms. vi. 195, viii. 51.

    Íslensk-ensk orðabók > mat-borð

  • 84 of-fari

    adj. having gone too far, doing wrong; verða offari, Fms. iii. 21, viii. 237, xi. 436, Bs. i. 296, 837.

    Íslensk-ensk orðabók > of-fari

  • 85 SKIPTA

    * * *
    (-pta, -ptr), v.
    s. e-u í tvá staði, to divide into two parts;
    s. e-u með sér, to divide between themselves (sumum mönnum skiptu þeir með sér til ánauðar);
    2) to share, deal out (nornir skipta geysiújafnt);
    enda skipti guð með oss, and so may God judge between us;
    3) to shift, change (s. litum, nafni, skapi);
    4) þat skiptir engu (litlu, miklu), it is of no (little, great) importance, it makes no (little, great) difference;
    mik skiptir engu, it is of no moment to me, does not concern me;
    s. máli, to be of importance (þótti henni allmiklu máli s., at þér tœkist stórmannliga);
    eiga máli at s. um e-t, to have a right to deal with, be concerned about, a thing;
    sér Pálnatoki, at mun tveimr um s., that it will turn out one way or the other;
    þat skipti mörgum hundruðum, it was a matter of (it amounted to) many hundreds;
    sitr Ólafr nú at búi sínu, svá at vetrum skipti, for several years;
    5) absol. to come about, happen;
    ef því er at s., if it comes to that;
    því er at s. þó, it will however turn out so;
    6) with preps., s. sér af e-u, to take part in, concern oneself with a thing (Glúmr skipti sér ekki af um búsýslu);
    undarliga skiptit ér til, ye do strangely with things;
    impers., skiptir e-n veg til, it turns out, comes to pass (þannig skipti til sem úlíkligra mundi þykkja);
    s. um e-u, to change;
    s. um trúnaði sínum, to go over to the other side;
    s. um e-t, to change (s. um bústað, lánardróttna, nafn);
    s. um, to come to a crisis, turn one way or other (skjótt mun um s.);
    s. e-u við e-n, to exchange with one another (s. höggum við e-n);
    s. orðum við e-n, to bandy words with one;
    s. ríki við e-n, to share the kingdom with (sá hann engan annan sinn kost en s. ríki við Harald);
    7) refl., skiptast, to divide themselves, disperse (skiptust þeir, snøru sumir norðr); to change (þá skiptust tungur á Englandi, er Vilhjálmr bastarðr vann England);
    recipr., skiptast e-u við, to make an exchange;
    s. gjöfum (höggum) við, to exchange presents (blows);
    s. við um róðr, to row by turns.
    * * *
    t, [A. S. scyftan; Engl. shift; Dan. skifte]:—to make a division of a thing, with dat. of the thing; to part, share, divide; skipta e-u í hluti, Eluc. 8; s. hrepp í fjórðunga, Grág. i. 443; s. liði í sveitir, Fms. ix. 511, x. 268; skipta þeir nú félagi sínu, Ld. 192; s. arfi, Eg. 197; s. með sér úmögum, Grág. i. 237 sqq.; sumum mönnum skiptu þeir með sér til ánauðar, Fms. i. 77; tóku þeir at herfangi allt fólk ok skiptu milli skipanna, vii. 195; s. vatni með mönnum, Grág. ii. 290; s. landi með okkr, 254; konungr skipti landi með sonum sínum, Fms. i. 6: s. e-u við e-n, to share it with another, Eg. 333, Fms. vii. 176; s. sundr, to part asunder, divide; ef sundr er skipt lögunum, þá mun sundr skipt friðinum, Nj. 164: to share, nornir skipta geysi-újafnt, Edda 11; enda skipti Guð með okkr, Nj. 165; látum s. Guð giptu, Fms. viii. (in a verse).
    2. so in the phrases, vil ek mér engu af skipta, I will take no share for myself, will take no part in, Bs. i. 7, Band. 9 new Ed.; skipta sér lítið af e-u, Hom. (St.), Fas. iii. 529; s. mér engu af við þik, to leave thee alone, Fms. ii. 162; Þorgils bað hann sér ekki s. af við hana, heed her not, vii. 219; Glúmr skipti sér ekki af um búsýslu, Glúm. 335; þat er hann skipti sér af um mál manna, when he took part in men’s affairs, Ld. 98.
    3. acc., skipta bækr í kapítala, Skálda 174; jörðin var í brott skipt, Stj. 26; s. föng sin, Hom. 151; s. fé sitt, 152: this usage is due to the influence of Latin, and is rare in classical writings, old or mod., cp. Grág. i. 84; s. sitt líf í betra efni, Mar.
    II. to shift, change, also with dat.; skipta litum, to change colour, Rb. 354; s. göngu sinni, 100; s. nafni, Fms. xi. 416; s. skapi, Nj. 217; s. skaplyndi, Fms. vii. 113; s. um trúnaði sínum, to turn to the other side, x. 125: rarely with acc., skipta í ýmis kvikendi (cp. skiptingr), Barl. 25.
    2. skipta e-u, to be of importance to a matter, to change or alter it; eigi skiptir þat arfi, it does not change the inheritance, Grág. i. 183; eiga máli at s. um e-t, to be concerned about a thing, Nj. 87, 240; þótti henni allmiklu máli s., it concerned her much, Ó. H. 31, 97; þat skiptir engu, it does not matter, Fms. vi. 14; þykki mér þat miklu s., Eg. 714; kveðsk ok engu máli þykkja s., it did not matter to him, Ísl. ii. 350; mik skiptir öngu, Nj. 33; ek ætla mik öngu s. hverr þú ert, Fms. x. 295; eigi þykki mér s. (‘tis indifferent to me) í hverjum flokki ek em, Ó. H. 204; þik mun litlu s. um mína liðsemd, thou wilt get but little good from my help, Eg. 722; ef máli skiptir, if it be of importance, Skálda 162; hitt skiptir hana enn meira, it is of more moment for her, Ld. 136; þik mun þat eigi (engu?) skipta, 72; hvat mun þik þat s., dæmðr ertú nú til dauða, Fs. 96; eigi mun þat nú s., Nj. 134; til alls er jarli þótti skipta, Fms. xi. 128; þat skiptir hverr byðr, it makes all the difference, i. 181; þá skipti hversu gott væri mitt yfir-bragð, ef mikit er, Fb. i. 391; þat mun tveimr skipta, one of the two, of two extremes, Ld. 34, Fms. vii. 95; sér Pálnatóki, at mun tveimr um skipta, it must turn one way or the other, of the decisive moment, xi. 96; um þenna mann mun stórum s., Ó. H. 140; eigi skiptir þat (þá at) högum til, ‘tis not as it should be, Fb. 1. 331, Fs. 79: þat skipti mörgum hundraðum, it is a matter of many hundreds, amounts to several hundreds, Eb. 328, Bs. ii. 56; sitr Ólafr nú at búi sínu svá at vetrum skipti, for several years, Ld. 110; matlausir svá at mörgum dægrum skipti, Fms. ii. 97, Bs. i. 339, Fb. i. 431; það skiptir tugum, etc.
    3. þannig skipti til (it so turned out, it came to pass) sem úlikligra mundi þykkja, Fms. vii. 161: skipta til = skipa til, to arrange, dispose, Bjarn. 6l; skipta um, to come to a crisis, turn one way or other, Glúm. 369; skjótt mun um skipta, Ó. H. 209; láta þann verða fund okkarn, at um skipti með oss, 94.
    III. to exchange; skipta e-u við e-n, to exchange with another; s. höggum við e-n, Ó. H. 214; s. orðum við e-n, Nj. 62; skipta jörðum í aðrar, to exchange them with others, Gþl. 60, Barl. 4, 75, 106; vildi Sveinn skipta hornum við nafna sinn, Orkn. 246; s. orðum við e-n, s. til, undarliga skipti ér til, ye make strange shifts with things, turn them up and down, Ó. H. 67; s. um e-t, to exchange; s. um bústaði, lánar-drottna, namn, Nj. 29, 57, Fms. xi. 426, Rb. 300; hann skipti þar um er honum þótti þurfa, Nj. 122 (um-skipti).
    IV. absol. to change, come about, happen; ef þeir eigu nokkuru at s., Sks. 252 B; ef því er at skipta, if that is to happen, if it comes to that, Eg. 426; þótt því sé at s., Nj. 168, Fms. vi. 416, Ó. H. 33; þvi er at skipta þó, it will however turn out so, Fær. 32.
    B. Reflex. to divide themselves, disperse; skiptusk þeir, snöru sumir norðr, Fms. v. 44; skiptask til landa, Hom. 129.
    2. to turn oneself, change; náliga mátti kalla at hann skiptisk í allan annan mann, Sturl. i. 125 C; líkamir várir skiptask til meiri dýrðar, Eluc. 43; nema fleira hafi skipzk (= skipask) um hagi þína, Fas. i. 72; þar skiptisk stórum sólar-gangr, varies much, Sks. 200 B; þá skiptusk tungur ( changed) á Englandi, er Vilhjalmr bastarðr vann England, Ísl. ii. 221; þá er tungur skiptusk, Rb. 340.
    II. recipr., skiptask e-u við, to make an exchange; skiptask gjöfum við, to exchange presents, Eg. 250, Njarð. 362, Fms. xi. 224; skiptask orðum, málum við, Ld. 38, Fms. vii. 138; s. höggum við, Eg. 221; skiptask við um róðr, to row by turns, 362: mod., skiptask á um e-t, id.; skiptask drottins-dagar á stöfum, to change alternately, Rb. 488; skiptask til vöku, to take turns in watching, Stj. 394.
    III. pass., skiptast manna á milli, Sks. 442.

    Íslensk-ensk orðabók > SKIPTA

  • 86 til-tæki

    n. = tiltekt, Þorst. Síðu H. 182, Fs. 9, Anal. 237, Fms. vi. 107, vii. 2, 218, viii. 15, ix. 428; fyrir þetta þitt t. skaltú þiggja frelsi, Landn. 150, v. l.

    Íslensk-ensk orðabók > til-tæki

  • 87 UNDIR

    * * *
    prep. with dat. and acc.
    I. with dat.
    1) under;
    þá brast í sundr jörð undir hesti hans, the earth burst asunder under his horse;
    þungr undir árum, heavy to row;
    þeir leita þeirra ok finna þá undir eyju einni, they seek for them and find them under an island;
    undir þeim hesti var alinn Eiðfaxi, that horse was the sire of E.;
    2) fig. (undir þeim biskupi eru ellifu hundruð kirkna);
    eiga undir sér, to have under one, in one’s power;
    eiga fé undir e-m, to have money in his hands, deposited with him;
    3) under, depending on;
    orlög vár eru eigi undir orðum þínum, our fate does not depend on thy words;
    hann á vin undir hverjum manni, he has a friend in every man;
    4) ellipt. or adverbial usages;
    vóru þau (Njáll ok Bergþóra) úbrunnin undir, they were unburned underneath;
    meðan töður manna eru undir, whilst the hay is lying (mown, but not got in);
    ef þér þœtti nökkut undir um mik, if thou hast cared at all for me;
    sól (dagr) er undir, the sun (day) is down, under the horizon;
    væri oss mikit undir, at vér fengim liðsinni hans, it were worth much to us to get his help;
    II. with acc.
    1) under, underneath, denoting motion (var settr undir hann stóll);
    2) of time;
    hrökk undir miðdegi, it drew close to midday;
    3) fig. leggja undir sik, to lay under oneself, to subjugate;
    þjóna undir e-n, to serve under one;
    þessa laxveiði gaf hann undir kirkjuna, he made it over to the church;
    bera fé undir e-n, to bribe one;
    leggja virðing konungs undir vápn mín, to let it depend on my weapons;
    ef undir oss skal koma kjörit, if the choice is to be left with us;
    Hjört þótti mér þeir hafa undir, H. me thought they got under;
    ef kona tekr mann undir bónda sinn, if she be untrue to her husband;
    bjóða fé í leigu undir sik, to offer to pay money for one’s passage.
    * * *
    prep. with dat. and acc.; an older monosyllabic und is often used in poets, Ls. 44, Hdl. 11, Þkv. 16, Hm. 58; und valkesti, und árum, Lex. Poët.; und hánum, Haustl.: unt = und, Akv. 26 (Bugge): [Ulf. undar; A. S., Engl., and Dan. under; O. H. G. untar; Germ. unter]:—under, underneath, below.
    A. With dat., undir hesti hans, Nj. 158; tréit u. honum, underneath him, 202; mána vegr und hánum, Haustl.; skipit undir þeim, Háv. 42, Ld. 78; troða undir fótum, Fms. ii. 172; bera undir hendi sér, Eg. 237, Nj. 200; sverðit brotnaði undir hjaltinu, 43; sitja undir borðum, 68; róa undir seglum, Fms. viii. 131; skip þungt undir árum, heavy to row. Eg. 354; undir túngarði, Ld. 138; u. veggnum, Háv. 49; u. haugnum, Eb. 94; u. heiðinni, Eg. 277; fjöll undir jöklum, Fb. i. 540; liggja undir nesi einu, Nj. 43; undir garðinum, Njarð. 374; und kvernum, Ls. 44: und Miðgarði, Hdl. 11; undir Þríhyrningi, Nj. 89, 114; undir Hrauni, Eb. 52; undir Felli, Nj. 16, of places seated under a fell, Landn. passim.
    2. hvárt þat fé hefði undir því kvikendi alizt, of a dam, Grág. ii. 312; undir þeim var alinn Freyfaxi, she ( the mare) was the dam of F., Landn. 195.
    II. metaph. usages; alla sem undir honum eru, Sks. 677 B; u. þeim biskupi eru ellifu hundrað kirkna, Rb. 332; búa u. e-m, Fms. i. 107; undir hendi, höndum e-m, hönd (B.I. fine); eiga undir sér, to have under one, in one’s power, Fms. iv. 271, Ld. 250, Vígl. 33, Sturl. i. 20; see eiga (A. IV. 2): eiga fé undir e-m, to have money in his hands, deposited with him, Nj. 101; taka tíu hundruð u. Eiríki bónda, ten hundred in E.’s keeping, Dipl. ii. 6; tvau hundruð u. sonum herra Stepháns, i. 11; þeim manni er féit er undir, Grág. i. 184; er und einum mér öll hodd Hniflunga, Akv. 26.
    2. under, depending on; svá var ávísat sem u. væri bani ykkar beggja, Am. 12; örlög vár eru eigi u. orðum þínum, Karl. 339; hans líf stendr þar u., Stj. 219; undir því væri, at ek hefða góð málalok, Nj. 47; hvárt þykkir þer u. því sem mest, 263; mikit þótti spökum mönnum undir, at …, Ld. 38; undir þínum þokka þykkir mér mest af þínum frændum, I am most concerned for what thou thinkest, Lv. 72.
    3. undir vitni e-s, 623. 15; u. handlagi e-s, Dipl. i. 11; hann á vin undir hverjum manni, he has a friend in every man, Fas. i. 290; jafnan er munr undir manns liði (= í manns liði), a man’s help is something, Bs. i; þó at smátt sé und einum, though one man (more or less) makes little difference, Hallfred; um þá gripi er görsemar eru undir, things of value, Gísl. 80; lítil eru tiðendi u. förum mínum, Fms. xi. 118; fela ván sína alla u. Guði, 686 B. 2; eiga traust u. e-m, Fms. i. 261; undir trausti, skjóli, hlífð … e-s, 623. 15; u. griðum, Grág. ii. 194; segja hvat honum er undir fréttinni, Grág. (Kb.) i. 51; mjök var undir heimboði við þik, at vér vildim, Ld. 236; hvat undir mun búa bæn þessi, Eg. 764; þat bjó mest undir ferð Áka, at …, Fms. xi. 45; jarl spyrr hvat undir kveðju sé, Fas. iii. 567.
    III. ellipt. or adverbial usages; vóru þau úbrunnin undir, underneath, Nj. 208; mér þótti hann vera í rauðum hosum undir, 214; var þar undir niðri skógr, Eg. 580; meðan töður manna eru undir, whilst the hay is down, of hay mown, but not got in, Nj. 192; hart mun þykkja u. at búa, 90.
    2. at þat sé eigi verr undir, enn vara, of not less value, substance, K. Þ. K. 172; ef mér þætti nökkut u. um mik, if I thought it mattered aught, Nj. 19; þykki mér mikit u., at …, does it matter much to thee? 65; hverjum manni muni þykkja nokkut undir, at …, Sturl. i. 176.
    B. With acc., under, underneath, Lat. sub, denoting motion; var settr undir hann stóll, Nj. 269; koma fótum undir sik, 202; fara undir skipit, Njarð. 376; kominn undir jarðar-menit, Ld. 60; renna u. hendr e-m, Háv. 41; þeim tók undir hendr, Ld. 38; kom u. kverk öxinni, Nj. 84; láta u. belti sér, 168; setjask u. borð, 176; heimtask út u. akkerin, Fms. ix. 44; stýra u. veðr, … beita undir veðr, Fb. i. 540; leggja út u. Eyjar, Nj. 125; riða austr u. Eyjafjöll, 216; sigla suðr u. England, Hkr. i. 129; leggjask niðr u. hauginn, Eb. 94; ganga u. hamar-skúta nökkurn, Nj. 264; hleypa heim undir Þríhyrning, 105.
    2. of time; hrökk undir miðdegi, it drew close to midday, Fas. i. 506; cp. the mod. phrase, það er komið undir dagmál, hádegi, … náttmál, of time, close to, hard upon.
    II. metaph. usages; gefa hann undir vápn yður, Njarð. 354; leggja virðing konungs undir vápn mín, to let it depend on, Fms. x. 199; jarl hverr skyldi hafa und sik þrjá hersa (= undir sér), 182; Hjört þótti mér þeir hafa undir, they had him under, had him on the ground, Nj. 95; leggja undir sik, to lay under oneself, subjugate, Fms. i. 3; skattgilda undir sik. Eg. 402; ganga undir e-n, to submit to, Fms. i. 37, 156, Ld. 166; játtask undir e-t, Fms. ix. 227; taka vel … u. e-t, Ld. 150; þjóna u. e-n, to serve under, Fms. x. 23; draga u. sik, Eg. 61; arf berr undir e-n, devolves upon, Grág. i. 179; þessa laxveiði gaf hann undir kirkjuna, he made it over to the church, Fms. i. 272; Sámsey er undir biskup, is under a bishop, xi. 230; þær eignir liggja undir þá ætt, vi. 432; leita ráðs u. e-n, xi. 80, MS. 686 B. 13; vikja máli u. e-n, Nj. 77; skírskota u. e-n, Ó. H. 86, Eg. 352, N. G. L. i. 348; bera fé u. e-n, to bribe, Ld. 114. Fms. v. 187; játa sik undir at gjalda, to engage oneself, Dipl. ii. 2; leggja e-t undir þegnskap sinn, upon one’s honour, Grág. (Kb.) i. 48; þá mælti Einarr svá undir málit, interrupt it, Sturl. i. 66 C.
    2. special phrases; ef kona tekr mann undir bónda sinn, if she be untrue to her husband, N. G. L. i. 351, H. E. i. 236; því fylgðu engir mann-lestir, þvíat ek tók engan mann undir Gísla, I was true to G., Gísl. 15; land styrkvara undir bú, at heyföngum, stronger in the way of household, yielding more crops, Sturl. iii. 271; bjóða fé í leigu u. sik, to offer money for a passage, Nj. 128; taka penning veginn u. blóðlát, for letting blood, Rétt. 2. 10; taka eyri u. hvert lispund, id.; líða undir lok, to come to-an end, Nj. 156.
    III. ellipt., sól er undir, the sun is under, Grág. i. 104; dagr er undir, Fb. iii. 384; slá u. sem mest má þessa viku, to mow as much as possible this week, so as to prepare for drying it the next, Eb. 150; standa undir með e-m, to back, Sturl. i. 20.

    Íslensk-ensk orðabók > UNDIR

  • 88 veizla

    f.
    1) grant, gift, allowance;
    2) help, assistance, backing, = liðveizla;
    3) feast, banquet (veizlan fór vel fram, ok var veitt með miklum kostnaði);
    4) the reception or entertainment to be given to the Norse king by his landed men (lendir menn) and stewards (ármenn), and to the bishop by the priests; the king was said to ‘fara at veizlum, taka veizlur’;
    5) a royal grant, revenue (fekk konungr honum veizlur miklar); hann hafði áðr haft alla sýsluna suma at veizlu, en suma at léni, partly as a grant, partly as a fief.
    * * *
    u, f. [veita], a grant, gift, allowance; veizla eilífrar sælu, … hafa e-t at veizlu Guðs, Hom. (St.); veizla ölmusu-görða, Hom.; gefa stórar gjafir ok veizlur, Stj. 64.
    2. help, assistance, backing, Hom. 140; varðar honum ekki sú veizla, Grág. ii. 13; kynlig v. ok at íllu mun verða, Lv. 7; til heilla sátta ok hollrar veizlu, Grág. ii. 21; öll miskunn ok v., 623. 21; ek sé mik nái fátt mega göra þat er veizlu munr sé í, Fas. ii. 437 (lið-veizla).
    3. an entertainment; veita göngu-mönnum engar veizlur nema til skúa aða fata, Grág. i. 454: a treat, feast, banquet, Ó.h. 112; góð veizla, Nj. 6; virðulig veizla, Ld. 186; skörulig veizla, Eg. 44: of a wedding feast, 30 (mod., brúðkaups-veizla), very freq. in mod. usage.
    II. as a law term, the reception or entertainment to be given to the Norse king, or to the king’s ‘landed-men,’ or his stewards, for in olden times the king used to go on a regular circuit through his kingdom, taking each county in turn; his retinue, the places of entertainment, and the time of his staying at each place, being regulated by law; this was called ‘veizla’ or fara at veizlum, taka veizlu; as also, búa veizlu móti konungi; hann lét bjóða upp veizlur þar sem konungs-bú vóru, Ó. H. 35; Óláfr konungr fór útan um Hringa-ríki at veizlum, en er veizlur endusk eigi fyrir fjölmennis sakar, þá lét hann þar bændr til leggja at auka veizlurnar, 61, cp. 59, 111, 173; taka veizlur, Fagrsk. ch. 11, see also Har. S. harðr. ch. 110 (Fms. vi), ch. 23, 92, Eg. ch. 11, 18, Hem. þ., Ólafs S. Kyrra ch. 4 (Fms. vi. 442), and passim in the Fms.
    2. a royal grant, revenue; fékk konungr honum veizlur miklar, Eg. 27; hann hafði af konungi veizlur allar, þvílíkar sem Brynjólfr hafði haft, 31; Hrærekr ok Guðlaugr höfðu veizlur stórar um Sogn ok um Hörða-land, Fms. i. 6; en með því at hann hafði eigi miklar veizlur þá varð honum féfátt, viii. 272; þér munut ráða veizlum yðrum, xi. 237; hann hafði áðr alla (sýslu á Hálogalandi) suma at veizlu suma at léni, partly as a grant, partly as a fief, Ó. H. 123; en veizlur konungs hafði hann miklu minni enn fyrr, 111; húskarlar konungs er hafa fé af konungi í veizlur, sumir tólf aura, sumir tvær merkr, Sks. 261; tólf marka veizlur, Fms. vi. 266.
    B. COMPDS: veizlubúnaðr, veizludagr, veizlufall, veizlufé, veizlugjald, veizlugjöf, veizlugörð, veizluhöll, veizlujörð, veizlukirkja, veizlumaðr, veizluskali, veizluskylda, veizluspjöll, veizlustofa, veizlusveinn, veizlutaka, veizluupphald.

    Íslensk-ensk orðabók > veizla

  • 89 ÞOLA

    (þolda, þolt or þolat), v.
    1) to bear, endure, suffer (þola högg, mannraun dauða); reyna, hvárt hann þyldi járn eða eigi, to try whether he could bear iron or not; þola hart, to suffer hardship; hversu þoldi S. í brennunni, how did S. bear the burning?;
    2) þola e-m e-t, to bear it at one’s hand (kann verap at þá sá nökkurir svá röskvir, at ei þoli jarli allan ósóma); þola eigi lög, not to bear the law; eigi skal þat, ok skal þola Snorra lög, S. shall have the benefit of the law;
    3) to feel at rest, be still or quiet; þá œðist dýrit svá at þat þolir hvergi, so that it has no rest; fylgdi svá mikill verkr, at hann mátti hvergi kyrr þola, so great pain that he could nowhere remain quiet.
    * * *
    pres. þoli, pret. þolði, subj. þylði (þølði); part. þolt, later form þolat; [Goth. þulan = ἀνέχεσθαι, στέγειν; A. S. þoljan; Old Engl. and Scot. thole.; O. H. G. doljan, dolon; Dan. taale; Germ. dulden; Lat. tulisse, tol-erare; Gr. τλα- in τληναι, etc.]:—to bear, endure, suffer; reyna hvert hann þyldi járn eðr eigi, whether he could bear it or not, Fms. vii. 250; hvárt Þrændir þyldi atgörða-laust, ef …, vi. 38; ok þoli skor, Grág. ii. 188; at þau (the ships) þeyldi (i.e þøldi) mannfarminn, Fms. viii. 380, v. l.; mannraunir er hann hafði þolat, vi. 19; hversu þoldi Skarphéðinn í brennunni … vel fyrst en þó lauk svá at hann grét, Nj. 270; ef slíkt þolist, Ísl. ii. 406; eigi er þat þolanda (gerund.), it is intolerable, K. Á. 36; spyrr hversu lengi hann hafði þat áfelli þolt, Fms. x. 226; lengi höfu vér þolt þeirra ofsa, 237; þau hafa mart högg þolt í dag, 360; hversu hart þeir hafa þolat, Fas. i. 339.
    2. þola e-m e-t, to bear it at one’s hand; kann vera at þá sé nokkurir svá röskvir at eigi þoli jarli allan ósóma, Fms. i. 208; munt þú skora mér á hólm ok þola eigi lög, Nj. 87; eigi skal þat ok skal þola Snorra lög, let us ‘thole’ the law to Snorri, i. e. let us give him the benefit of the law, Eb. 100; undrumk ek at Guð þolir honum þá ofdirfð, Fms. vii. 261; þeir þolðu honum eigi réttindi, Ó. H. 190; mun konungr eigi þola þér lengr at þú gangir á hans ríki, Fms. xi. 62; hugði hann at jarl mundi þola honum her, he had a mind that the earl should thole war at his hand, he would wage war against the earl, 3; at hann mundi lúka honum skatt eðr tola her ella, Fas. i. 329.
    3. þola ílla, þola hart, to suffer hardship, Stj. 247, Bs. i. 201; þola önd, to keep breath; hann rann hundrað skrefa meðan hann þoldi önd einu sinni, in one breath, Rb. 482: hence the mod. þola önn (i. e. önd) fyrir e-n, to feel a pang for one, feel anxiety, concern; see önd.
    II. to feel at rest, be still or quiet, stir not; kistan þoldi uppi sem fyrr eða nokkuru verr …, Bs. i. 712; (one would say that the mod. tolla, to rest, sit fast, was a corruption of this phrase, were it not that tolla occurs in the verse in Hallfr. S.); æðisk dyrit svá at þat þolir hvergi, so that it has no rest, Lækn. 472; fylgði svá mikill verkr, at hann mátti hvergi kyrr þola, so great pain that he could nowhere remain quiet, Grett. 152; rekr Grettir hrossin, ok þolir Kingála eigi í haga, K. was restless, 25 new Ed.; hann þolir ekki við fyrir verkjum, he has no rest for pains.

    Íslensk-ensk orðabók > ÞOLA

  • 90 दारलक्षण


    dāra-lakshaṇa
    n. sign of wifehood Mn. VIII, 237.

    Sanskrit-English dictionary > दारलक्षण

  • 91 धनुःशत


    dhanuḥ-ṡata
    n. 100 Dhanus orᅠ 400 Hastas orᅠ cubits Mn. VIII, 237.

    Sanskrit-English dictionary > धनुःशत

  • 92 βίος

    βίος[ῐ], ,
    A life, i. e. not animal life ([etym.] ζωή), but mode of life (cf.

    εἰ χρόνον τις λέγοι ψυχῆς ἐν κινήσει μετα βατικῇ ἐξ ἄλλου εἰς ἄλλον βίον ζωὴν εἶναι Plot.3.7.11

    ), manner of living (mostly therefore of men, v. Ammon. p.32 V.; but also of animals,

    διεχώριζον ζῴων τε βίον δένδρων τε φύσιν Epicr.11.14

    , cf. X.Mem.3.11.6, etc.; also

    ζῆν φυτοῦ βίον Arist. GA 736b13

    );

    ζώεις δ' ἀγαθὸν βίον Od. 15.491

    ;

    ἐμὸν βίον ἀμφιπολεύειν 18.254

    ;

    αἰῶνα βίοιο Hes.Fr. 161

    ;

    τὸν μακρὸν τείνειν βίον A.Pr. 537

    (lyr.);

    ὁ καθ' ἡμέραν β. S.OC 1364

    ;

    βίον διαγαγεῖν Ar. Pax 439

    ;

    τελεῖν S.Ant. 1114

    ;

    διατελεῖν Isoc.6.45

    ; διέρχεσθαι βίου τέλος dub.in Pi.I.4(3).5;

    τελευτᾶν Isoc.4.84

    ;

    ὑπ' ἄλλου τελευτῆσαι β. Pl.Lg. 870e

    ;

    ἐπειδὰν τοῦ ἀνθρωπίνου βίου τελευτήσω X.Cyr.8.7.17

    ;

    τέρμα βίου περᾶν S.OT 1530

    ;

    ὁδὸς βίου Isoc.1.5

    , cf. X.Mem.2.1.21;

    διὰ βίου Arist.Pol. 1272a37

    ; prov., ὁ ἐπὶ Κρόνου βίος 'the Golden Age', Id.Ath.16.7; so

    Ταρτησσοῦ β. Him.Ecl.10.11

    ;

    β. ζωῆς Pl.Epin. 982a

    (cf. βιοτή)

    ; ζῆν θαλάττιον β. Antiph.100

    ;

    ἀμέριμνον ζῆν β. Philem.92.8

    ;

    λαγὼ β. ζῆν δεδιὼς καὶ τρέμων D.18.263

    ;

    σκληρὸς τῷ β. Men.Georg.66

    : rarely in pl., Alex.116.6 and 11, Men.855; τίνες καὶ πόσοι εἰσὶ β.; Pl.Lg. 733d, cf. Arist.EN 1095b15, Pol. 1256a20.
    2 in Poets sts. = ζωή, βίον ἐκπνέων A.Ag. 1517 (lyr.);

    ἀποψύχειν S.Aj. 1031

    ;

    φείδεσθαι βίου Id.Ph. 749

    ; νοσφίζειν τινὰ βίου ib. 1427, etc.
    3 lifetime,

    ἐς τὸν ἅπαντα ἀνθρώπων β. Hdt.6.109

    ;

    τῶν ἐπὶ τοῦ σοῦ β. γεγονότων λόγων Pl.Phdr. 242a

    , cf. PMagd.18.7 (iii B. C.), etc.
    II livelihood, means of living (in Hom. βίοτος)

    , βίος ἐπηετανός Hes.Op.31

    , Pi.N.6.10; τὸν βίον κτᾶσθαι, ποιεῖσθαι, ἔχειν ἀπό τινος, to make one's living off, to live by a thing, Hdt.8.106, Th.1.5, X.Oec.6.11;

    ἀπεστέρηκας τὸν βίον τὰ τόξ' ἑλών S.Ph. 931

    , cf. 933, 1282;

    κτᾶσθαι πλοῦτον καὶ βίον τέκνοις E. Supp. 450

    ; πλείον' ἐκμοχθεῖν β. ib. 451; β. πολύς ib. 861;

    ὀλίγος Ar. Pl. 751

    ;

    βίον κεκτημένος Philem.99.4

    ; ὁ ῐδιος β. private property, AJA17.29 (i B. C.), cf. SIG762.40, Iamb.VP30.170; β. Δημήτριος, = corn, A.Fr.44.
    III the world we live in, 'the world', οἱ ἀπὸ τοῦ β., opp. the philosophers, S.E.M.11.49; simply

    ὁ βίος Id.P.1.211

    ; ὁ β. ὁ κοινός ib. 237;

    μυθικὰς ὑποθέσεις ὧν μεστὸς ὁ β. ἐστί Ph.1.226

    ; ἐκκαθαίρειν τὸν β., of Hercules, Luc.DDeor.13.1; τὸν βίον μιμούμενοι, of comic poets, Sch. Heph.p.115C.; also, 'the public',

    ἵνα ὁ β. εἰδῇ τίνα δεῖ μετακαλεῖσθαι Sor.1.4

    .
    V a life, biography, as those of Plu., Thes.1, cf. Ph.2.180.
    VI caste,

    διεῖλε τὸ πλῆθος εἰς τέτταρας β. Str.8.7.1

    .
    VIII Astrol., the second region, Paul.Al.L.2. (Cf. Skt. jīv´s 'alive', j[imacracute]vati 'live', Lat. uīvus, etc.)

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > βίος

  • 93 κέρας

    κέρᾰς, τό, [dialect] Ep. gen. Κέρᾰος, [dialect] Att. [var] contr. κέρως; [dialect] Ep. dat. κέρᾰϊ (elided) or κέραι or
    A

    κέρᾳ Il.11.385

    , cf. Hdn.Gr.2.75, κέρᾳ also in Th. 2.90, 7.6: nom. pl. κέρᾱ (v. infr.), gen. κεράων, κερῶν, dat. κέρασι, [dialect] Ep. κεράεσσι:—[dialect] Att. Inscrr. have dual [

    κέρ]ατε IG12.301.109

    : pl. κέρατα ib.237.59; later [dialect] Ep. κεράατα ([pron. full] ?κέραςX ¯ ?κέραςX?κέραςX) Nic.Th. 291, κεράατος ([pron. full] ?κέραςX ¯ ?κέραςX?κέραςX) Arat.174, Q.S.6.225:—Hdt.has gen.

    κέρεος 6.111

    , dat.

    κέρεϊ 9.102

    : pl.

    κέρεα 2.38

    , κερέων ib. 132; but Hp. has gen. sg. κέρως, pl. κέρατα, Aër.18. [In nom. and acc. κέρας, ᾰ always: in the obl. cases [pron. full] in [dialect] Ep., as

    κέρᾰσιν Od.3.384

    (in [var] contr. dat. κέρᾱ, nom. pl. κέρᾱ (cf. Batr.165), a is shortd. before a vowel, Il.11.385, Od.19.211); but [pron. full] in Trag.and Com.,

    κέρᾱτος Hermipp.43

    ,

    κέρᾱτα E.Ba. 921

    , κεράτων [ᾱ] prob. in S.Tr. 519 (lyr.),

    κέρᾱσι A.Fr. 185

    . In later [dialect] Ep. the quantity varies.] ( κέρας is prob. related to κάρα; cf. κεραός.)
    I the horn of an animal, in Hom. mostly of oxen, Il.17.521, etc.;

    ταῦροι.. εἰς κέρας θυμούμενοι E.Ba. 743

    ; ὀφθαλμοὶ δ' ὡς εἰ κέρα ἕστασαν his eyes stood fixed and stiff like horns, Od.19.211; as a symbol of strength, LXX Ps.17(18).3, Diogenian.7.89, cf. Arist.PA 662a1; of elephants' tusks, Aret.SD2.13, Opp.C.2.494.
    2 antennae of crustaceans, Arist.HA 526a31, 590b27; of the silkworm's grub, ib. 551b10.
    II horn, as a material,

    αἱ μὲν γὰρ [πύλαι] κεράεσσι τετεύχαται Od.19.563

    ; the horn of animals' hoofs, Longus 2.28.
    1 bow,

    τόξον ἐνώμα.. πειρώμενος.. μὴ κέρα ἶπες ἔδοιεν Od. 21.395

    , cf. Theoc.25.206, Call.Epigr.38, AP6.75 (Paul.Sil.); for Il.11.385 v. infr. v.l.
    2 of musical instruments, horn for blowing,

    σημῆναι τῷ κέρατι X.An.2.2.4

    , cf. Arist.Aud. 802a17; also, the Phrygian flute, because it was tipped with horn (cf. Poll.4.74),

    αὐλεῖν τῷ κ. Luc.DDeor.12.1

    ;

    καὶ κέρατι μὲν αὐλεῖν Τυρρηνοὶ νομίζουσι Poll.4.76

    , cf. Ath.4.184a.
    3 drinking-horn,

    ἐκ τοῦ κέρατος αὖ μοι δὸς πιεῖν Hermipp.43

    , cf. X.An.7.2.23, OGI214.43 (Didyma, iii B.C.);

    ἐξ ἀργυρέων κ. πίνειν Pi.Fr. 166

    , cf. IG12.280.77;

    ἀργυρηλάτοις κέρασι χρυσᾶ στόμια προσβεβλημένοις A.Fr. 185

    ;

    ἐκπιόντι χρύσεον κ. S.Fr. 483

    ; for measuring liquids, Gal.13.435.
    4 Ἀμαλθείας κ. cornucopiae, v. Ἀμάλθεια.
    IV βοὸς κ. prob. a horn guard or cover attached to a fishing-line, Il.24.81, cf. Sch.;

    ἐς πόντον προΐησι βοὸς κέρας Od.12.253

    ;

    ψάμμῳ κ. αἰὲν ἐρείδων AP6.230

    (Maec.), cf. Aristarch. ap. Apollon.Lex.s.v. κέρᾳ ἀγλαέ, Arist. ap. Plu.2.977a (also expld. as a fishing-line of ox-hair (cf. infr.v.l), ap.Plu.2.976f, cf. Poll.2.31; perh. an artificial bait).
    2 clyster-pipe, Orib.8.32 7.
    3 in pl., horn points with which the writing-reed was tipped, AP6.227 (Crin.).
    V of objects shaped like horns,
    1 a mode of dressing the hair,

    κέρᾳ ἀγλαέ Il.11.385

    (unless the meaning be bow), cf. Aristarch. ad loc., Herodorus and Apionap. Eust. ad loc.: hence κέρας is expld. as = θρίξ or κόμη, Apollon.Lex., Hdn.Gr. ap. Eust.l.c., Poll.2.31, Hsch.; cf. iv. l, and v. κεροπλάστης.
    2 arm or branch of a river,

    Ὠκεανοῖο κ. Hes. Th. 789

    ;

    Νείλου Pi.Fr. 201

    ;

    τὸ Μενδήσιον κέρας Th.1.110

    ;

    ἐν Ἰνδοῖς ἐν τῷ Κέρατι καλουμένῳ Arist.Mir. 835b5

    , cf. Mu. 393b5; τὸ κ. τὸ Βυζαντίων the 'Golden Horn', Str.7.6.2, cf. Plb.4.43.7, Sch.A.R.4.282; Ἑσπέρου K., name of a bay, Hanno Peripl.14, cf. Philostr.VS1.21.2.
    3 wing of an army, Hdt.9.26, etc.; or fleet, Id.6.8, Th.2.90, etc.; κ. δεξιόν, λαιόν, A.Pers. 399, E.Supp. 704;

    τὸ εὐώνυμον κ. ἀναπτύσσειν X.An.1.10.9

    .
    b κατὰ κέρας προσβάλλειν, ἐπιπεσεῖν, to attack in flank, Th.3.78, X.HG6.5.16, etc.; κατὰ κ. προσιέναι, ἕπεσθαι, Id.Cyr.7.1.8 and 28;

    κατὰ κ. συμπεσών Plb.1.40.14

    ;

    πρὸς κ. μάχεσθαι X.Cyr.7.1.22

    .
    c ἐπὶ κέρας ἀνάγειν τὰς νέας to lead a fleet in column, Hdt.6.12, cf.14;

    κατὰ μίαν ἐπὶ κέρως παραπλεῖν Th.2.90

    , cf. 6.32, X.Cyr.6.3.34, Eub.67.4; of armies, κατὰ κέρας, opp. ἐπὶ φάλαγγος, X.Cyr.1.6.43, cf. An.4.6.6, HG7.4.23;

    εἰς κ. Id.Eq.Mag.4.3

    ;

    ἐκ κέρατος εἰς φάλαγγα καταστῆσαι Id.Cyr.8.5.15

    ; οὐκ ἐλᾶτε πρὸς τὸ δεξιὸν κ.; Ar.Eq. 243.
    4 corps of 8192 men, = διφαλαγγαρχία, Ascl.Tact.2.6, Arr.Tact.10.7.
    b = μεραρχία, Ascl.Tact.2.10.
    c contingent of thirty-two chariots, ib. 8, Ael.Tact.22.2.
    5 sailyard, = κεραία, AP5.203 (Mel.), OGI674.30 (Egypt, i A.D.), Luc.Am.6, POxy.2136.6 (iii A.D.).
    6 mountainpeak, v.l. in h.Hom.1.8; spur,

    τὸ κ. τοῦ ὄρους X.An.5.6.7

    , cf.Lyc. 534: in pl., extremities of the earth,

    γῆς Philostr.VA2.18

    (pl.).
    7 in Anatomy, extremities of the uterus, Hp.Superf.1, Gal.7.266; of the diaphragm, Sor.1.57.
    b ἁπαλὸν κ., = πόσθη, Archil.171, cf.Neophro (?) in PLit.Lond.77 Fr.2.19, E.Fr. 278, AP12.95.6 (Mel.).
    8 of the πήχεις of the lyre,

    χρυσόδετον κ. S.Fr. 244

    (lyr.) (rather than the bridge, because made of horn, Ael.Dion.Fr. 133, Poll.4.62).
    VI κέρατα ποιεῖν τινι to give him horns, cuckold him, prov. in Artem.2.11; cf.

    κερασφόρος 11

    .
    VII = κερατίνης, Luc.DMort.1.2.
    VIII = σταφυλῖνος ἄγριος, Dsc.3.52; = οἰνάνθη, dub. in Ps.-Dsc.3.120.

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > κέρας

  • 94 πολυπράγμων

    A busy about many things, mostly in bad sense, meddlesome, officious, a busybody, Eup. 222, Ar.Av. 471, Lys.24.24, Isoc.15.98,230,237: freq. as epith. of the restless Athenians, as in the plays so entitled by Timocles, Diphilus, and Heniochus; applied to Socrates, Arr.Epict.3.1.21. Adv. - νως Mitteis Chr. 31 viii 30 (ii B.C.).
    2 later and rarely in good sense, curious after knowledge,

    π. καὶ περιττός Plb.9.1.4

    ;

    Ἡρόδοτος ὁ π. D.S.1.37

    , cf. Antig.Mir.24.

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > πολυπράγμων

  • 95 ὑπόθεσις

    ὑπόθεσις, εως, , ([etym.] ὑποτίθημι, ὑποτίθεμαι)
    A proposal, proposed action,

    τὴν ἐν φίλοις δικαιοτάτην ὑ. ἔχω ὑποτιθέναι X.Cyr.5.5.13

    ;

    ἵνα σὺ τὰ σαυτοῦ κατὰ τὴν ὑ. ὅπως ἂν βούλῃ περαίνῃς Pl.Grg. 454c

    ; intention, policy,

    πολλὰ πρᾶξαι πρὸς τὴν ὑ. τῆς πατρίδος ὡς συχνῆς ἀδικίας δεομένην Thphr.Fr. 136

    ;

    διὰ τὴν ὑ. τῆς πολιτείας.. ἠναγκάζετο χρῆσθαι τοῖς ὑπουργοῦσι Plu.Caes.51

    ; πρὸς ὑ. τινα ἀγαθῶν ἀνδρῶν men good for a particular policy, Arist.Pol. 1293b4; ὑ. τῆς δημοκρατικῆς πολιτείας ἐλευθερία ib. 1317a40; ἡμῖν ἡ τῶν νόμων ὑ. ἐνταῦθα ἔβλεπεν, ὅπως .. Pl.Lg. 743c;

    περὶ τῶν αὐτῶν οὐχ ὁμοίως ἅπασι βουλευτέον, ἀλλ' ὡς ἂν ἐξ ἀρχῆς ἕκαστοι τοῦ βίου ποιήσωνται τὴν ὑ. Isoc.6.90

    ;

    τοῖς φαύλοις ἐνδέχεται τὰ τυχόντα πράττειν· εὐθὺς γὰρ τοῦ βίου τοιαύτην πεποίηνται τὴν ὑ. Id.1.48

    ;

    ἀνάγκη τοῖς περὶ ὅλων τῶν πραγμάτων καλὰς τὰς ὑ. πεποιημένοις καὶ τὰ μέρη τὸν αὐτὸν τρόπον ἔχειν ἐκείνοις Id.7.28

    ;

    πρὸς ταύτην τὴν ὑ. ἀποβλέποντες ἄμεινον βουλευσόμεθα καὶ περὶ τῶν ἄλλων Id.8.18

    ;

    ἐξέστητε τῆς ὑ. ἐφ' ἧς ὑμᾶς οἱ πρόγονοι κατέλιπον D.10.46

    ; οἱ τῆς αὐτῆς ὑ. προεστῶτες those who advocated the same policy, Plb.30.32.12;

    ἅπαντας ἀπονεύσειν ἐπ' ἐκείνην τὴν ὑ. Id.24.9.7

    ; Ἀχαϊκωτέραν εἶναι.. ταύτην τὴν ὑ. καὶ νικητικωτέραν ἐν τοῖς πολλοῖς ib.4;

    τὸ τῆς ἰδίας ὑ. λαμπρόν Id.21.23.1

    ;

    τὸ τῶν σαρισῶν μέγεθός ἐστι κατὰ μὲν τὴν ἐξ ἀρχῆς ὑ. ἑκκαίδεκα πηχῶν, κατὰ δὲ τὴν ἁρμογὴν τὴν πρὸς τὴν ἀλήθειαν δεκατεττάρων Id.18.29.2

    ;

    τηροῦντες τὴν αὑτῶν ὑ. Id.5.5.5

    ;

    πρὸς ταύτην ἁρμοζόμενοι τὴν ὑ. Id.3.16.1

    , cf. 3.50.7; κατασκέψασθαι τὴν τῶν ὑπεναντίων ἐπίνοιαν καὶ τὴν ὅλην ὑ. ib.6;

    Φάβιος.. κατὰ τὴν ἐξ ἀρχῆς ὑ. οὐδαμῶς κρίνων ἐκκυβεύειν οὐδὲ παραβάλλεσθαι τοῖς ὅλοις Id.3.94.4

    .
    2 suggestion, advice,

    ἐδώκαμεν ἄν σοι ὑποθέσεις δι' ὧν οἱ ἀντίδικοι ἂν οἴμωζον PMich.Zen.57.7

    (iii B. C.);

    διελέγοντο.. κατὰ τὰς ἐντολὰς τὰς Ἀράτου καὶ τὰς ὑ. Plb. 2.48.8

    , cf. 2.52.6, 4.24.2;

    κροτηθείσης τῆς ὑ. Id.28.16.5

    ; πολυτέχνους ὑ. ἔργων elaborate proposals for works, Plu.Per.12.
    3 purpose,

    τῆς στρατηγίας ὑπόθεσιν τὴν τυραννίδα πεποιημένος Id.Tim.2

    ;

    λόγῳ μὲν ἀποδώσων.., ἑτέραν δὲ τῆς ἀποδημίας ἔχων ὑ. λανθάνουσαν τοὺς πολλούς Id.Mar.31

    ;

    ἐξ αὐτῆς τῆς αἰτίας τῆς τε ὑ. τοῦ πολέμου ἀξιολογώτατος ἀγὼν συνηνέχθη D.C.41.56

    ;

    ὑ. τοῦ πολέμου καὶ πρόφασιν διδόντων ἐλευθεροῦν τοὺς Ἕλληνας Plu.Flam.15

    ;

    τὸ χωρὶς ὑποθέσεως πολεμεῖν.. τί ἄλλο ἢ μανία; D.Chr.38.17

    ; [

    οἱ ἐλέφαντες] ἴσασι τῆς ὁδοῦ τῆς ἐπ' αὐτοὺς τὴν ὑ... εἶναι.. τοὺς ὀδόντας Ael.NA6.56

    .
    4 occasion, excuse, pretext,

    οὕτω γὰρ ἂν αὐτοῖς ἡ ἀπολογία προαναιροῖτο καὶ ἡ πρώτη ὑ. τῆς ἐθελοδουλείας Luc.Merc.Cond.5

    ; τοιαύτης αὐτοῖς τῆς ὑ. οὔσης ib.10;

    ἀεὶ χρὴ ἐπί τινι λυπεῖσθαι καὶ μὴ ἄνευ ὑ. Artem.

    2.60;

    ὑ. ἀργυρισμοῦ καὶ φόνων εἰληφέναι ἐδόκει D.C.63.26

    ;

    μή με νομίσῃς ἀπὸ τῆς παρούσης ὑ. ἀπαρτᾶν τὸν λόγον Id.52.18

    .
    5 actor's role,

    τοὺς ὑποκριτὰς.. οὓς ὁρῶμεν οὔτε κλαίοντας ἐν τοῖς θεάτροις, ὡς αὐτοὶ θέλουσιν, ἀλλ' ὡς ὁ ἀγὼν ἀπαιτεῖ πρὸς τὴν ὑ. Plu.Dem.22

    ;

    ὶδεῖν τί μου ποιεῖ ὁ ἀθλητής, πῶς μελετᾷ τὴν ὑ. Arr.Epict.1.29.38

    , cf. 41;

    τὴν τοῦ πατρὸς καὶ τῆς μητρὸς ὑ. λαβεῖν Iamb.VP8.39

    .
    6 function, occupation, station in life, [

    Διονύσιος] ἐκ σημοτικῆς καὶ ταπεινῆς ὑ. ὁρμηθείς Plb.15.35.2

    ; [

    Ἀγαθοκλῆς] ὁρμηθεὶς ἀπὸ τοιαύτης ὑ. Id.12.15.7

    ;

    τὸ μὴ εἶναι ἄλλην βίου ὑ. εἰς τὸ φιλοσοφεῖν οὕτως ἐπιτήδειον ὡς ταύτην ἐν ᾗ νῦν ὢν τυγχάνεις M.Ant.11.7

    , cf. 8.1, Paul. Aeg.3.17.
    7 practical problem,

    κοινὴ ἡ ὑ. καὶ τῷ καθ' ἡμᾶς βίῳ πάνυ πολλή, βαλανείου κατασκευή Luc.Hipp.4

    ;

    ἡ μὲν οὖν ὑ. τοιαύτη HeroAut.21.2

    .
    II subject proposed ( to oneself or another) for discussion,

    κελεῦσαι τὴν πρώτην ὑ. τοῦ πρώτου λόγου ἀναγνῶναι Pl. Prm. 127d

    ;

    ἐπὶ τὴν ὑ. ἐπανάγειν τὸν λόγον X.Mem.4.6.13

    ;

    ἐπὶ τὴν ὑ. πάλιν ἐπανελθεῖν Isoc.4.63

    , cf. Gal.6.124;

    τὴν ὑ. περὶ ἧς βουλεύεσθε οὐχὶ τὴν οὖσαν παριστάντες D.3.1

    ;

    τοὺς δικαστὰς ἀπαγαγὼν ἀπὸ τῆς ὑ. Id.19.242

    ;

    ἐπὶ τῆς ὑ. μεῖναι Aeschin.3.76

    ;

    ἔξω τῆς ὑ. λέγειν Isoc.7.63

    , cf. 12.161;

    μὴ πόρρω λίαν τῆς ὑ. ἀποπλανηθῶ Id.7.77

    , cf. 12.88, Aeschin. 3.176,190;

    ὅτ' ἔγραφον περὶ τὴν αὐτὴν ὑ. Isoc.5.83

    ;

    περὶ [τῆς πόλεως] τὴν ὑ. ποιησάμενος Id.12.35

    ;

    τοῦ πράγματος ἐν κεφαλαίῳ.. δήλωσις, ἵνα γινώσκωσι περὶ ὧν ὁ λόγος παρακολουθῶσί τε τῇ ὑ. Arist.Rh.Al. 1436a36

    , cf. Pl.Def. 415b;

    ἡ ὑ. ἐλάττων Arist.Rh. 1404b15

    ; πρὸς ὑπόθεσιν λέγειν, opp. πρὸς ἀμφισβητοῦντα, ib. 1391b13;

    πολλὰ πρὸς τὴν ὑ. οἰκείως διαλεχθείς D.S.13.53

    ; haec erat ὑ., de gravitate ordinis, etc., Cic.Att.1.14.4.
    2 case at law, lawsuit,

    γράφει ὁ Μαιίστας εἰς τὴν ὑ. ταύτην IG11(4).1299.29

    (Delos, iii B. C.), cf. OGI665.18,669.41 (both Egypt, i A. D.), POxy. 237 vii 34, viii 22 (ii A. D.), 486.26 (ii A. D.);

    τὰ περὶ ταύτης τῆς ὑ. πεπραγμένα PLips.34.18

    (iv A. D.).
    3 subject of a poem or treatise, Zeno Stoic.1.23, Plb.1.2.1, D.H.Pomp.3, Longin. 38.2, Plu.Pomp.42, Luc.Charid.14, Pseudol.5, al.; of a picture, Id.Zeux.5,7; of an impromptu declamation,

    ἐπειδὰν οἱ παρόντες ὑποβάλωσί τινας ὑ. καὶ ἀφορμὰς λόγου Id.Rh.Pr.18

    ; plot, story,

    μῦθοι καὶ ὑποθέσεις Phld.Po.2.62

    , cf. 5.5, al., Arg.Men.Oxy.1235.113 (ii A. D.), Dicaearch. ap. S.E.M.3.3, Artem.4.59, Sch.S.Aj.Prooem., Arg.Ar. Ach. tit., etc.
    4 speech,

    αἱ δικανικαὶ καὶ δημηγορικαὶ ὑ. Theon Prog.1

    ; = ἐπίδειξις 1.3, ἀρξαμένων (v.l. -ῳ)

    τῆς ὑ. LXX 4 Ma.1.12

    ; ἀνδρὸς ἀρετὰς ὅλην πληρούσας ὑ. providing matter for a whole speech, Chor.p.34B.
    b speech or subject of a speech in which the person, occasion, etc. are particularized, opp. θέσις v. 2, Aphth.Prog. 13, cf. Quint.Inst.3.5.7.
    5 a kind of play or pantomime,

    μῖμοί τινές εἰσιν ὧν τοὺς μὲν ὑποθέσεις τοὺς δὲ παίγνια καλοῦσιν Plu.2.712e

    ; μιμολωγοι η υποθησις εικυρα (i. e. μιμολόγοι· ἡ ὑπόθεσις Ἑκυρά), i. e. 'theatrical performance: play, the Hecyra', Ath.Mitt.26.4 (inscr. on lamp, iii B. C.); κλάειν ἤρξαντο πάντες καὶ μετέβαλε τὸ συμπόσιον εἰς σκυθρωπὴν ὑ. into a tragedy, Charito 4.3; so perh. in Luc.Nigr.8; of Aesop's fables,

    χρῆται [τῇ ἀλώπεκι] ὁ Αἴσωπος διακόνῳ τῶν πλείστων ὑ. Philostr.Im.1.3

    .
    III supposition,

    ἢ βούλεσθε.. ἀπ' ἐμαυτοῦ ἄρξωμαι καὶ τῆς ἐμαυτοῦ ὑ., περὶ τοῦ ἑνὸς αὐτοῦ ὑποθέμενος, εἴτε ἕν ἐστιν εἴτε μὴ ἕν, τί χρὴ συμβαίνειν; Pl.Prm. 137b

    ; αὕτη ἡ ὑ., εἰ ἓν μὴ ἔστιν ib. 160b; χρὴ.. μὴ μόνον εἰ ἔστιν ἕκαστον ὑποτιθέμενον σκοπεῖν τὰ συμβαίνοντα ἐκ τῆς ὑ., ἀλλὰ καὶ εἰ μὴ ἔστι τὸ αὐτὸ τοῦτο ὑποτίθεσθαι ib. 135e, cf. 136a; [σκοπεῖν] τί ἐφ' ἑκατέρας τῆς ὑ. συμβήσεται ib. 136b;

    εἰ ὀρθὴ ἡ ὑ. ἦν, τὸ ψυχὴν ἁρμονίαν εἶναι Id.Phd. 94b

    , cf. 92d, Sph. 244c;

    πρὸς μὲν τὴν ὑ. ὀρθῶς λέγουσιν, ὅλως δ' οὐκ ὀρθῶς Arist. Metaph. 1082b32

    ; ἐξ ὑποθέσεως σκοπεῖσθαι examine by starting from an assumption, of reasoning by analysis in geometry, Pl.Men. 86e; τῶν τὴν τέχνην ζητεύντων ἐξ ὑποθέσιος λόγων arguments seeking to derive the (medical) art from an assumption, Hp.VM13; ὑ. αὐτοὶ αὑτοῖς ὑποθέμενοι τῷ λόγῳ ib.1; ἄγοντες ἐπὶ ὑπόθεσιν τὴν τέχνην ib. 15;

    χρῆσιν ἀρετῆς τελείαν, καὶ ταύτην οὐκ ἐξ ὑ. ἀλλ' ἁπλῶς· λέγω δ' ἐξ ὑ. τἀναγκαῖα, οἷον.. τιμωρίαι καὶ κολάσεις.. τὸ καλῶς ἀναγκαίως ἔχουσι Arist.Pol. 1332810

    ; ἡ πολιτεία ἡ ἐξ ὑ. ( = ἡ δοθεῖσα ) the constitution based on a presupposition, ib. 1288b28; of currency, ἓν δή τι δεῖ εἶναι, τοῦτο δ' ἐξ ὑ.· διὸ νόμισμα καλεῖται according to a presupposed convention, Id.EN 1133b21 (cf. a29-31, APr. 41a40); of reductio ad impossibile,

    ἢ δεικτικῶς ἢ ἐξ ὑ. τοῦ δ' ἐξ ὑ. μέρος τὸ διὰ τοῦ ἀδυνάτου Id.APr. 40b25

    -6, cf. 41a25;

    δυνατοῦ δεξάμενον ὑπόθεσιν ἐπ' ἀδύνατον ἀπαχθῆναι Arr.Epict.1.7.25

    , cf. Procl. in Euc.pp.76,252 F.; καθ' ὑπόθεσιν by way of supposition, 'let us suppose', Phld.Rh. 1.95 S., Sign.12, Cleom.1.7.
    IV = τὸ ὑποκείμενον (cf.

    ὑπόκειμαι 11.8

    ), the presupposition of an action, that which has been settled before it begins,

    περὶ τοῦ τέλους οὐθεὶς βουλεύεται, ἀλλὰ τοῦτ' ἐστὶν ἀρχὴ καὶ ὑ. Arist.EE 1227a8

    , cf. b30;

    τῶν πράξεων τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ὑ. ἀληθεῖς καὶ δικαίας εἶναι προσήκει D.2.10

    ; of a thing, that without which it cannot exist or be what it is, its essence, αὕτη (sc. τὸ στέλεχος)

    οἷον ὑ. καὶ φύσις δένδρων Thphr.HP4.13.4

    (cf. οὐσία καὶ φύσις τοῦ δένδρου ibid.);

    ἐπὶ τοῖς χυμοῖς μόνοις σηπομένοις ἔχοντος τὴν ὑ. ὅλου τοῦ νοσήματος, ὅπερ ἐστὶ πυρετώδους ὄντος Gal.18(2).299

    .
    2 in the syllogism, the preliminary statements of fact (whether proved or not) from which inference starts, i. e. the premisses ([etym.] προτάσεις) , τῶν ἀποδείξεων αἱ ὑ., equivalent to ἀρχαί, Arist.Metaph. 1013a16;

    αἱ ἀρχαὶ καὶ αἱ λεγόμεναι ὑ. Id.APo. 81b15

    ; ὅσα δέδεικται δι' ἐκείνων ὑποθέσεις ποιησάμενοι taking as premisses (here) what has been proved in those other works, Gal.6.7, cf. 25,224; ἴστω.. τῆς ὑγιεινῆς πραγματείας ἀνατρέπων τὴν ὑ. ib.17;

    ὑπόθεσιν, αἴτησιν οὖσαν πράγματος εἰς κατασκευήν τινος S.E.M.3.4

    ;

    λαμβάνειν ἀναποδείκτους ὑ. Plu.2.720f

    , cf. 721d;

    ἀναγκαῖον ἢ τὰς ὑ. εἶναι τὰς πρώτας ψευδεῖς, ἢ τὰς ὑπὲρ τῶν συμβαινόντων ἀποφάς εις Plb.1.15.9

    , cf. 11.
    b assumption of existence of any one of the fundamental objects of a particular science,

    ὁ ὁρισμὸς θέσις μέν ἐστι.. ὑ. δ' οὐκ ἔστι· τὸ γὰρ τί ἐστι μονὰς καὶ τὸ εἶναι μονάδα οὐ ταὐτόν Arist.APo. 72a23

    ;

    ἐν ταῖς πράξεσι τὸ οὗ ἕνεκα ἀρχή, ὥσπερ ἐν τοῖς μαθηματικοῖς αἱ ὑ. Id.EN 1151a17

    .
    3 starting-point,

    ἐκ ταύτης τῆς ὑ. λαβεῖν τὸν λόγον τὴν εἰς ἑκάτερον μέρος ὁρμήν Iamb.VP27.130

    ; beginning, τὰς μὲν ἐλπίδας οὐ τελειοῖ (sc. ὁ ὄνειρος) , τὰς δὲ ὑ. τῶν πραγμάτων ταῖς περιοχαῖς ὁμοίας ποιεῖ (referring to a birth of twins which died), Artem.4.47.
    4 raw material,

    τὴν δοθεῖσαν ὑ. εὐφυᾶ πρὸς ὑποδοχὴν γυμναστικῆς.. ἀμείνω ἀποφαίνειν Luc.Hist. Conscr.35

    ;

    οἵαν ὕλην καὶ ὑ. φεύγεις·.. μένε οὖν μέχρι ἐξοικειώσῃς σαυτῷ καὶ ταῦτα M.Ant.10.31

    .
    V mortgage, Thphr.Fr.97.1 (pl.).
    VI placing under,

    πτύγματος Sor.1.70a

    ;

    προσκεφαλαίου Id.2.86

    .
    2 thing placed under, base, τὰς ὑ. (signf. 111)

    ποιούμενος οὐκ ἀρχὰς ἀλλὰ τῷ ὄντι ὑ., οἷον ἐπιβάσεις τε καὶ ὁρμάς Pl.R. 511b

    , cf. Arr.Epict.1.7.22; in D.2.10 (v. supr. IV. 1) the ἀρχαί and ὑποθέσεις (i. e. basic principles) of actions are compared to the foundations ([etym.] τὰ κάτωθεν) of a house or a ship;

    Τριπτόλεμος.. τὰς πρώτας ὑ. βαλόμενος τῇ πόλει Lib.Or.11.52

    .

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ὑπόθεσις

  • 96 jь̑go

    jь̑go Grammatical information: n. o Accent paradigm: c Proto-Slavic meaning: `yoke'
    Page in Trubačev: VIII 206-207
    Old Church Slavic:
    igo `yoke' [n o]
    Russian:
    ígo `yoke (fig.)' [n o]
    Ukrainian:
    ího `yoke' [n o]
    Czech:
    jho `yoke' [n o]
    Slovak:
    jho (OSlk.) `yoke, burden' [n o]
    Polish:
    jugo (dial.) `yoke, cross-beam' [n o];
    igo (dial.) `yoke' [n o]
    Slovincian:
    vjĩgo `yoke' [n o]
    Polabian:
    jaid'ü `yoke' [n o];
    jaigo `yoke' [Gensn o]
    Serbo-Croatian:
    igo (arch., lit.) `yoke' [n o] \{1\};
    jìgo (Krk) `stabilizing cross-beam on primitive boats' [n o]
    Slovene:
    igọ̑ `yoke' [n s], ižę̑sa [Gens];
    jígọ (Carinthia) `yoke' [n s], jižę̑sa [Gens]
    Bulgarian:
    ígo `yoke' [n o]
    Proto-Balto-Slavic reconstruction: júʔgo
    Lithuanian:
    jùngas `yoke' [m o] 1
    Latvian:
    jûgs `yoke' [m o]
    Indo-European reconstruction: iug-ó-m
    IE meaning: yoke
    Certainty: +
    Page in Pokorny: 508
    Comments: The s-stem that occurs in Slovene and in late Church Slavic texts must be analogical after forms such as kolesa `wheels', ojesa `thills' (cf. Vaillant Gr. II: 237).
    Other cognates:
    Skt. yugá- `yoke, pair' [n];
    Gk. ζυγόν `yoke' [n];
    Lat. iugum `yoke' [n]
    Notes:
    \{1\} The RSA gives the accentuations ȋgo and ígo. Skok has ȉgo with a question mark. The word igo seems to have been introduced into the literary language at a relatively recent stage.

    Slovenščina-angleščina big slovar > jь̑go

  • 97 βασιλεύς

    βασιλεύς, έως, ὁ (Hom. +; loanw. in rabb.)
    one who rules as possessor of the highest office in a political realm, king, gener. of a male ruler who has unquestioned authority (exceptions are client rulers who owe their power to the grace of Rome) in a specific area ποιεῖν τινα β. make someone king J 6:15. βασιλεῖς τῆς γῆς earthly kings Mt 17:25; Rv. 1:5; 6:15 (Ps 2:2; 88:28) al.; Ac 4:26 (Ps 2:2); β. τῶν ἐθνῶν Lk 22:25; (w. ἡγεμόνες; cp. ἡγούμενοι ἐθνῶν καὶ β. Orig., C. Cels. 2, 32, 22) Mt 10:18; Mk 13:9; Lk 21:12. Of kings gener. (w. προφῆται; 2 Macc 2:13; Boll 139) Lk 10:24. Of Pharaoh Ac 7:10 (Tat. 38, 1); David Mt 1:6; Ac 13:22 (Just., A I, 35, 6); Herod I (Jos., Ant. 14, 382; 385; OGI 414, 2; 415, 1; 416, 2; 417, 3; Just., A I, 40, 6; D. 78, 1]) Mt 2:1, 3; Lk 1:5; Herod Antipas (not really a king [Jos., Ant. 17, 188; OGI 414, 2; 415, 1; 416, 2; 417, 3], but occasionally given that title: Cicero, Verr. 4, 27) Mt 14:9; Mk 6:14; GPt 1:2 (ASyn. 341, 20); Herod Agrippa I (Jos., Ant. 18, 237; 19, 274; OGI 418, 1; 419, 1; 428, 4) Ac 12:1; Agrippa II (Jos., Bell. 2, 223; OGI 419, 2; 423, 1; 425, 3; 426, 2) 25:13, 24, 26; Aretas, king of the Nabataeans 2 Cor 11:32; Melchizedek, king of Salem Hb 7:1f (Gen 14:18). Of the Rom. emperor (Appian, Iber. 102 §444, Bell. Civ. 2, 86 §362 Ῥωμαίων β. Ἁδριανός al.; Herodian 2, 4, 4; IG III, 12, 18; CIG II, 2721, 11; POxy 33 II, 6; 35 verso, 1; BGU 588, 10; PGM 4, 2448 Ἁδριανὸς β.; 2452; Jos., Bell. 3, 351; 4, 596; 5, 563, Vi. 34; Magie 62; βασιλεῦ Ar. 1, 1 al. Tat. 4, 1; 19, 1; Mel., HE 4, 26, 6) 1 Ti 2:2 (the pl. is generic as Appian, Prooem. 15 §62; Jos., Ant. 2, 71; PEg2 48; on the topic s. LBiehl, D. liturg. Gebet für Kaiser u. Reich ’37); 1 Pt 2:13, 17 (s. Pr 24:21 and esp. Vi. Aesopi I c. 26 p. 288, 17 Eberh.: τέκνον, πρὸ πάντων σέβου τὸ θεῖον, τὸν βασιλέα δὲ τίμα); Rv 17:9; 1 Cl 37:3.
    one who possesses unusual or transcendent power, ext. of mng. 1 (Ael. Aristid. 46 p. 285 D.: β. Θεμιστοκλῆς) esp.
    of the Messianic king β. τῶν Ἰουδαίων (so Alex. Jannaeus: Jos., Ant. 14, 36; Herod 16, 311; Aristobolus: Diod S 40, 2) Mt 2:2; 27:11, 29, 37; Mk 15:2, 9, 12, 18, 26; Lk 23:3, 37f; J 18:33 al.; β. (τοῦ) Ἰσραήλ Mt 27:42; Mk 15:32; J 1:49; 12:13; GPt 3:7 (ASyn. 341, 20); 4:11 (ASyn. 344, 74). Hence of Jesus as king of the Christians (Orig., C. Cels. 1, 61, 27; Did., Gen. 215, 10) MPol 9:3; 17:3; AcPl BMM verso 37 (difft. AcPl Ha 8, 29). He is also the κύριος referred to D 14:3, which quotes β. μέγας fr. Mal 1:14; for the latter phrase s. also AcPl Ha 9:1f (cp. 9:7). Cp. Mt 21:5 (Zech 9:9); 25:34, 40; J 18:37 (for the judge’s question: βασιλεὺς εἶ σύ; cp. Μαρτύριον Κάρπου 24, in: Musurillo, Ac. Chr. M. p. 24: βουλευτὴς εἶ;). β. βασιλέων (as 2 Macc 13:4; Philo, Spec. Leg. 1:18, Decal. 41; cp. PGM 13, 605.—Of Zeus: Dio Chrys. 2, 75) Rv 17:14; 19:16 (GBeale, NTS 31, ’85, 618–20, w. ref. to Da 4:37; in support TSlater, ibid. 39, ’93, 159f); this title is still current for kings in the early Christian era (Dssm., LO 310f [LAE 367f]; Diod S 1, 47, 4 an ancient royal inscr. β. βασιλέων; 1, 55, 7 β. βασιλέων καὶ δεσπότης δεσποτῶν Σεσόωσις; Memnon [I B.C./I A.D.] 434 Fgm. 1, 31, 3 Jac. βας. βας. of Tigranes; Appian, Bell. Civ. 2, 67 §278; Ezk 26:7; Da 2:37; 2 Esdr 7:12; Mussies 96f; WHuss, Der ‘König der Könige’ und der ‘Herr der Könige’: ZDPV 93, ’77, 131–40) and purposely reserved by the Christians for their Lord, in strong contrast to earthly kings (cp. Pass. Scilit. 6 p. 24 vGebh.).—B 11:5 (Is 33:17). ὁ β. τῶν οὐρανῶν AcPl Ha 7, 29.
    of God (Pla., Ep. 2, 312e ὁ πάντων βασιλεύς; Plut., Mor. 383a: ἡγεμών ἐστι κ. βασιλεὺς ὁ θεός of human souls who have entered eternal bliss) μέγας β. (SEG VIII, 32, 3 [III A.D.] of Zeus; Tob 13:16; Philo, Migr. Abr. 146 al.; SibOr 3, 499 and 616; of human kings since Hdt. 1, 188, 1; Jdth 2:5; 3:2; EpArist; Philo) Mt 5:35 (cp. Ps 47:3); Hv 3, 9, 8; β. τῶν ἐθνῶν (Jer 10:7; s. ed. HSwete v.l.) Rv 15:3; β. τῶν αἰώνων (Tob 13:7, 11; En 9:4; cp. Ps 144:13; Ex 15:18; Jos., Ant. 1, 272 δέσποτα παντὸς αἰῶνος, also 14:24 β. τῶν ὅλων [β. τῶν ὅλων is also a designation of the god Uranus in Diod S 3, 56, 5]; PGM 12, 247 αἰώνων βασιλεῦ καὶ κύριε) 1 Ti 1:17; Rv 15:3 v.l.; ἐπουράνιος β. τῶν αἰ. 1 Cl 61:2; β. τῶν βασιλευόντων 1 Ti 6:15 (as 3 Macc 5:35 v.l.; Pel.-Leg. 21, 8; 24, 21). β. τῆς δόξης AcPl BMM verso 24; 26. WGrafBaudissin, Kyrios III 1929, 70–76.
    of a king of spirits in the nether world, Abaddon Rv 9:11.—WSchubart, Das hell. Königsideal nach Inschr. u. Pap., APF 12, ’37, 1–26; PCarlier, La royauté en Grèce avant Alexandre ’84 (for summary and ins reff. s. SEG XXXIX, 1792).—B. 1321; 1324. M-M. TW. Sv.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > βασιλεύς

  • 98 Παῦλος

    Παῦλος, ου, ὁ Paul, a Roman surname (never a praenomen), found in lit. (e.g. Diod S 14, 44, 1; 15, 76, 1), ins, pap; Mel., HE 4, 26, 3)
    Sergius Paulus s. Σέργιος.
    Paul, the apostle of Jesus Christ; fr. the beginning he bore the Israelite name Saul as well as the Graeco-Roman Paul (difft. e.g. HDessau, Her 45, 1910, 347–68 and EMeyer III 197; s. GHarrer, HTR 33, ’40, 19–33.—Σαούλ 2 and Σαῦλος), prob. born in Tarsus (s. Ταρσός), and perh. brought up there (but s. WvUnnik, Tarsus or Jerusalem, ’62), born a Roman citizen. He was educated in Mosaic tradition, but was not untouched by the syncretistic thought-world in which he lived. At first he was a zealous Pharisee and as such a vehement foe of Christians, but his perspective was changed by a vision of Jesus Christ (OKietzig, D. Bekehrg. d. Pls ’32; EPfaff, Die Bekehrg. d. hl. Pls in d. Exegese des 20. Jahrh. ’42; CBurchard, Der Dreizehnte Zeuge, ’70, 126 n. 278 [lit. since ’54]). Most prominent of the apostles to the nations/gentiles. As such he worked in Nabataean Arabia, Syria, and Cilicia, traveled through Cyprus, Asia Minor, Macedonia, and Greece, and planned a missionary journey via Italy to Spain (s. Σπανία). He was prevented fr. carrying out this plan (at least at this time) by his subsequent arrest in Jerusalem and the lawsuit connected w. it (NVeldhoen, Het Proces van den Ap. Pls 1924; ESpringer, D. Proz. des Ap. Pls: PJ 218, 1929, 182–96; HCadbury, Roman Law and the Trial of Paul: Beginn. I/5, ’33, 297–338). He reached Rome only as a prisoner (on the journey FDavies, St. Paul’s Voyage to Rome ’31), and was prob. executed there: Ac 9 and 13–28; Ro 1:1; 1 Cor 1:1, 12f; 3:4f, 22; 16:21; 2 Cor 1:1; 10:1; Gal 1:1; 5:2; Eph 1:1; 3:1; Phil 1:1; Col 1:1, 23; 4:18; 1 Th 1:1; 2:18; 2 Th 1:1; 3:17; 1 Ti 1:1; 2 Ti 1:1; Tit 1:1; Phlm 1, 9, 19; 2 Pt 3:15; Pol 9:1; (11:2, 3). AcPl Ant 13, 9 recto and 15 verso (= Aa I 237, 1f) and 66 times AcPl Ha, including once ὁ μακάριος Π. AcPl Ha 3, 27; the same 4 times in AcPlCor. ὁ μακάριος Π. ὁ ἀπόστολος 1 Cl 47:1. Π. ὁ ἡγιασμένος, ὁ μεμαρτυρημένος, ἀξιομακάριστος IEph 12:2. ὁ μακάριος καὶ ἔνδοξος Π. Pol 3:2. Mentioned w. Peter 1 Cl 5:5; IRo 4:3.—S. also ApcEsdr 5:22 p. 30, 24 Tdf.; with John ApcEsdr 1:19 p. 25, 13 Tdf.—CClemen, Paulus 1904, where the older lit. is given. Other lit. in RBultmann, TRu n.s. 6, ’34, 229–46; 8, ’36, 1–22; WLyons and MParvis, NT Literature 1943–45, ’48, 225–39; GBornkamm, RGG3 V, ’61, 189f; ABD s.v.—ADeissmann, Pls2 1925 (Eng. tr. WWilson 1926); EvDobschütz, Der Ap. Pls I 1926; LMurillo, Paulus 1926; KPieper, Pls., Seine missionarische Persönlichkeit u. Wirksamkeit2,3 1929; EBaumann, Der hl. Pls 1927; PFeine, Der Ap. Pls 1927; RLiechtenhan, Pls 1928; HLietzmann, Gesch. d. Alten Kirche I ’32, 102–31; JStewart, A Man in Christ ’36; CScott, St. Paul, the Man and the Teacher ’36; ANock, St. Paul ’38; TGlover, Paul of Tarsus ’38; CYver, S. Paul ’39; VGrÿnbech, Paulus ’40; WvLoewenich, Pls ’40; DRiddle, Paul, Man of Conflict ’40; EBuonaiuti, San Paolo ’41; JBover, San Pablo ’41; EAllo, Paul ’42; JKlausner, Fr. Jesus to Paul ’43; EGoodspeed, Paul ’47; JKnox, Chapters in a Life of Paul ’50; MDibelius, Paulus ’51; 2’56, with WKümmel (Eng. tr. FClarke ’53); EFascher, Pauly-W. Suppl. VIII 431–66, ’57.—FPrat, La théologie de S. Paul 1924f (Eng. tr. JStoddard ’57); CScott, Christianity Acc. to St. Paul 1928; OMoe, Apostolen Pls’ Forkyndelse og Laere 1928; AKristoffersen, Åpenbaringstanke og misjonsforkynnelse hos Pls, diss. Upps. ’38; RGuardini, Jes. Chr. I (in Paul) ’40; ChGuignebert, Le Christ ’43, 3 (Paulinisme).—A Schweitzer, D. Mystik des Ap. Pls 1930 (Eng. tr. WMontgomery ’31); MGoguel, La Mystique Paulin.: RHPhr 11, ’31, 185–210; MDibelius, Pls u. d. Mystik ’41; AFaux, L’ Orphisme et St. Paul: RHE 27, ’31, 245–92; 751–91; HWindisch, Pls u. Christus, E. bibl.-rel. gesch. Vergleich ’34.—EEidem, Det kristna Livet enligt Pls I 1927; MEnslin, The Ethics of Paul 1930; LMarshall, The Challenge of NT Ethics ’46; DWhiteley, The Theol. of St. Paul, ’64.—APuukko, Pls u. d. Judentum: Studia Orientalia 2, 1928, 1–86; HWindisch, Pls u. d. Judentum ’35; NMansson, Paul and the Jews ’47; WKnox, St. Paul and the Church of the Gentiles ’39.—ASteinmann, Z. Werdegang des Pls. Die Jugendzeit in Tarsus 1928; EBarnikol, D. vorchristl. u. früchristl. Zeit des Pls 1929; AOepke, Probleme d. vorchristl. Zeit des Pls: StKr 105, ’33, 387–424; GBornkamm, D. Ende des Gesetzes, Paulusstudien ’52.—WKümmel, Jes. u. Pls: ThBl 19, ’40, 209–31; ASchlatter, Jes. u. Pls ’40; WDavies, Paul and Rabbinic Judaism 4’80.—GRicciotti, Paul the Apostle (Eng. tr. AlZizzamia) ’53; JSevenster, Paul and Seneca, ’61; H-JSchoeps, Paulus ’59 (Engl. tr. HKnight, ’61); BMetzger, Index to Periodical Lit. on Paul ’60; Wv Loewenich, Paul: His Life and Works (transl. GHarris), ’60; WSchmithals, Paul and James (transl. DBarton), ’65; EGüttgemanns, D. Leidende Apostel, ’66; HBraun, Qumran u. d. NT ’66, 165–80; SPorter, The Paul of Acts ’99; additional lit. HBetz, ABD V 199–201.—LGPN I. M-M. EDNT. TW.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > Παῦλος

  • 99 πλῆθος

    πλῆθος, ους, τό (πίμπλημι; Hom.+.—In our lit. it is lacking in Mt, the Pauline epp., the catholic epp. [except Js and 1 Pt], Rv, and D [B has it only in a quot. fr. the OT]; in the NT the large majority of occurrences are in Lk and Ac).
    the fact or condition of being many, quantity/number καθὼς τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τῷ πλήθει Hb 11:12 (cp. Josh 11:4; Da 3:36 v.l.; TestJob 13:2.—S. also Hdt. 6, 44 al.).
    a large amount, large number, multitude, in concrete sense
    of things, w. gen. (Diod S 15, 3, 3 σίτου; 15, 9, 3; Polyaenus 8, 28, Exc. 15, 9; TestJob 18:4 τῶν ὠδίνων; JosAs 5:7 καρποῦ; SEG VIII, 467, 15f [217 B.C.] πολὺ πλ. χρυσίου κτλ.) πλ. ἰχθύων (Eparchides [III B.C.]: 437 Fgm. 1 Jac.; Diod S 3, 44, 8; 5, 19, 4) πολύ Lk 5:6; cp. J 21:6. πλ. ἁμαρτιῶν a host of sins (cp. Sir 5:6; Ezk 28:17f; ParJer 1:1, 8; Jos., Ant. 12, 167) Js 5:20; 1 Pt 4:8; 1 Cl 49:5; 2 Cl 16:4. φρυγάνων πλ. a bundle of sticks Ac 28:3. πλ. αἵματος a great quantity of blood MPol 16:1. πλ. τῆς χαλάζης density of the hail AcPl Ha 5, 10. πλ. τῶν θυσίων B 2:5 (Is 1:11). τὸ πλ. τῶν οἰκτιρμῶν σου the abundance of your compassion 1 Cl 18:2 (Ps 50:3). τὸ πλ. τῶν σχισμάτων the large number of cracks Hs 9, 8, 3.
    of persons
    α. gener. crowd (of people), throng, host, also specif. a disorganized crowd (as Maximus Tyr. 39, 2eh) πολὺ πλ. Mk 3:7f. W. gen. of pers. (Diod S 15, 14, 4 στρατιωτῶν; Cebes 1, 3 γυναικῶν; Appian, Bell. Civ, 1. 81 §370 στρατιᾶς πολὺ πλ.=a large number of military personnel; Jos., Bell. 7, 35, Ant. 18, 61; Just., D. 120, 2) πλῆθος πολὺ τοῦ λαοῦ a great throng of people Lk 6:17; 23:27 (a πλ. at an execution Jos., Ant. 19, 270). τὸ πλ. τοῦ λαοῦ Ac 21:36 (πλῆθος … κράζοντες is constructio ad sensum as Diod S 13, 111, 1 συνέδριον … λέγοντες; Polyb. 18, 9, 9 σύγκλητος … ἐκεῖνοι and similar expressions). τὸ πλ. τοῦ ὄχλου Hs 9, 4, 4. πλ. τῶν ἀσθενούντων a large number of sick people J 5:3. Ἑλλήνων πολὺ πλ. Ac 14:1; 17:4. πλῆθός τι ἀνδρῶν a large number of (other) men Hs 9, 3, 1 (Diod S 15, 76, 2 and Appian, Iber. 59 §248 πλ. ἀνδρῶν, Bell. Civ. 2, 67 §276 πολὺ πλ. ἀνδρῶν). πολὺ πλ. ἐκλεκτῶν 1 Cl 6:1.—Of angels πλ. στρατιᾶς οὐρανίου a throng of the heavenly army Lk 2:13 (πλ. of military personnel Diod S 20, 50, 6; Appian, Bell. Civ. 1, 81 §370 στρατιᾶς πλ.; Jos., Ant. 14, 482). τὸ πᾶν πλ. τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ 1 Cl 34:5.—Pl. (cp. Socrat., Ep. 1, 2; Diod S 1, 64, 5; 1, 85, 2; Appian, Bell. Civ. 2, 120 §503; 2 Macc 12:27; 3 Macc 5:24; EpArist 15; 21. S. Mayser II/1, 1926, 38f) πλήθη ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν large numbers of men and women Ac 5:14.
    β. a (stated) meeting, assembly ἐσχίσθη τὸ πλ. Ac 23:7. πᾶν τὸ πλ. MPol 3:2. ἅπαν τὸ πλ. αὐτῶν Lk 23:1 (the verb is in the pl. as Polyaenus 7, 1; 8, 46; Xenophon Eph. 1, 3, 1 ἦλθον ἅπαν τὸ πλῆθος).
    γ. people, populace, population (Diod S 5, 15, 2; Appian, Samn. 4 §14; SIG 581, 95 [c. 200 B.C.] τὸ πλῆθος τὸ Ῥοδίων; 695, 20 [II B.C.] τὸ πλ. τὸ Μαγνήτων; IG XII/1, 846, 10; 847, 14 [cp. SIG 765, 129 note 5: τὸ πλέθος τὸ Λινδίων]; 1 Macc 8:20; 2 Macc 11:16; EpArist 308, the last three: τὸ πλ. τῶν Ἰουδαίων; Jos., Vi. 198 τὸ πλ. τῶν Γαλιλαίων; Just., D. 119, 4 Ἁμμανιτῶν πολὺ πλ.) τὸ πλῆθος the populace abs. (as Polyaenus 8, 47; 50) Ac 2:6; 1 Cl 53:5 (=ὁ λαός vss. 3, 4). ὅλον τὸ πλ. Ac 14:7 D; AcPl Ha 4, 21. W. gen. τὸ πλ. τῆς πόλεως (Sir 7:7) Ac 14:4. τὸ πλ. τῶν πέριξ πόλεων 5:16. ἅπαν τὸ πλ. τῆς περιχώρου Lk 8:37. ἅπαν τὸ πλ. τῶν Ἰουδαίων Ac 25:24; cp. MPol 12:2.
    δ. in the usage of cultic communities as a t.t. for the whole body of their members, fellowship, community, congregation (cp. 1QS 5:2, 9, 22; 6:19; IG XII/1, 155, 6; 156, 5; SIG 1023, 16f τὸ πλ[ῆθος] τῶν μετεχόντων τοῦ ἱεροῦ; OGI 56, 71 [237 B.C.]; Lucian, Syr. Dea 50) abs. τὸ πλ. the community, the church Ac 15:30; 19:9; 21:22 v.l.; 1 Cl 54:2; ISm 8:2; Hm 11:9. πᾶν τὸ πλ. the whole community, group Ac 6:5; 15:12. Also τὸ πᾶν πλ. IMg 6:1. τὸ ἐν θεῷ πλ. ITr 8:2. W. gen. τὸ πᾶν πλ. ὑμῶν 1:1. πᾶν το πλ. τοῦ λαοῦ Lk 1:10. ἅπαν τὸ πλ. τῶν μαθητῶν the whole community of his disciples Lk 19:37; cp. Ac 6:2. τὸ πλ. τῶν πιστευσάντων 4:32.—Dssm., NB 59f [BS 232f].—B. 929. DELG s.v. πίμπλημι. M-M. EDNT. TW. Sv.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > πλῆθος

  • 100 σάββατον

    σάββατον, ου, τό (שַׁבָּת) dat. pl. σάββασιν (Meleager : Anth. Pal. 5, 160; 1 Macc 2:38; Jos., Vi. 279, Ant. 16, 163; Just., D. 27, 5; 29, 3) always in NT except that a v.l. at Mt 12:1 and 12 acc. to codex B has σαββάτοις (so usu. LXX [Thackeray 35]; Jos., Bell. 1, 146, Ant. 3, 294. See W-S. §8, 12; B-D-F §52; Mlt-H. 128; MBlack, BRigaux Festschr. ’70, 60f.—The word is found Plut. et al.; pap, LXX; En 10:17; Philo, Joseph.)
    the seventh day of the week in Israel’s calendar, marked by rest fr. work and by special religious ceremonies, sabbath
    sing. (τὸ) σάββατον (Nepualius [I A.D.] ed. W Gemoll, Progr. Striegau 1884, 53; LXX; Philo, Cher. 87; Jos., Ant. 3, 143; 255; Just., D. 8, 4 al.) Mt 12:8; Mk 2:27f (Alex. Aphr., Eth. Probl. 10, II 2 p. 130, 34ff ὁ ἄνθρωπος τῶν ἀρετῶν χάριν, ἀλλʼ οὐκ ἔμπαλιν [=vice versa]); 6:2; 15:42 v.l.; 16:1; Lk 6:5; 23:54; J 5:9f; 9:14; B 15:1a, 3; GPt 2:5 al. ἁγιάζειν τὸ ς. B 15:1b (s. 2 Esdr 23:22). βεβηλοῦν τὸ ς. Mt 12:5b; λύειν τὸ ς. J 5:18 (s. λύω 4). τηρεῖν τὸ ς. 9:16 (cp. Just., D. 10, 3). σαββατίζειν τὸ ς. (cp. Lev 23:32) Ox 1, 9f (GTh 27) φυλάσσειν τὸ ς. (s. Ex 31:13f; Lev 19:3; Just., D. 8, 4) B 15:2, s. vs. 3. On the Sabbath (s. B-D-F §200, 3; Rob. 523): ἐν τῷ σαββάτῳ (2 Esdr 23:15a, 16) Lk 6:7; J 19:31a; ἐν σαββάτῳ (2 Esdr 20:32b) Mt 12:2; Lk 6:1; J 5:16; 7:22f; τῷ σαββάτῳ Lk 6:4 D (Unknown Sayings, 49–54); 6:9; 13:14a, 15; 14:3; τῷ σαββάτῳ ἐπερχομένης τῆς κυριακῆς AcPl Ha 3, 8. σαββάτῳ (Jos., Bell. 2, 456) Mt 24:20 (s. Boll 134, 1); Lk 14:1; J 6:59 v.l.; ἐν ἑτέρῳ ς. Lk 6:6; τῷ ἐρχομένῳ ς. Ac 13:44; ἐν τῇ ἡμέρᾳ τοῦ ς. (cp. Jer 17:21f) Lk 14:5 v.l.; ἐν ἡμέρᾳ τοῦ ς. (2 Esdr 20:32a; 23:15b; cp. Cyranides p. 79, 11 ἐν ἡμ. σαββάτου) Lk 14:5; τῇ ἡμέρᾳ τοῦ ς. Lk 13:14b, 16. In the acc. of duration of time (B-D-F §161, 2) τὸ σάββατον throughout the Sabbath Lk 23:56. κατὰ πᾶν ς. (on) every Sabbath Ac 13:27; 15:21; 18:4; εἰς τὸ μεταξὺ ς. on the following Sabbath 13:42. ἡ ἡμέρα πρὸ σαββάτου Lk 23:54 D.—σάββατον μέγα Great Sabbath MPol 8:1; 21:1; cp. J 19:31b (s. ESchwartz, Christl. u. jüd. Ostertafeln: AGG VIII/6, 1905, 127). ς. τὸ λεγόμενον πρῶτον the so-called first Sabbath PtK 2, p. 14, 28.—On σαββάτου ὁδός a Sabbath day’s journey Ac 1:12 s. ὁδός 2.
    pl.
    α. of more than one Sabbath (2 Ch 31:3; Ezk 46; 3; Jos., Ant. 13, 252; Just., D. 10, 3 al.) σάββατα τρία Ac 17:2. B 15:8a (Is 1:13), b.
    β. τὰ σάββατα for a single Sabbath day (PCairZen 762, 6 [III B.C.]; Plut., Mor. 169c; 671e τὴν τῶν σαββάτων ἑορτήν; 672a; Ex 20:10; Lev 23:32 al.; Philo, Abr. 28 τὴν ἑβδόμην, ἣν Ἑβραῖοι σάββατα καλοῦσιν; Jos., Ant. 1, 33; 3, 237; 12, 259; 276.—B-D-F §141, 3 ; Rob. 408; ESchwyzer, ZVS 62, ’35, 1–16; ASchlatter, Mt 1929, 393) ὀψὲ σαββάτων Mt 28:1a (s. ὀψέ 3). Also prob. Col 2:16. ἡ ἡμέρα τῶν σαββάτων (Ex 20:8; 35:3; Dt 5:12; Jer 17:21f; Jos., Ant. 12, 274; Just., 27, 5) Lk 4:16; Ac 13:14; 16:13; Dg 4:3. (ἐν) τοῖς σάββασιν on the Sabbath (Jos., Vi. 279 τοῖς σάββασιν, Ant. 13, 252 v.l. ἐν τοῖς σάββασιν) Mt 12:1, 5, 10–12; Mk 1:21; 2:23, 24; 3:2, 4; Lk 4:31; 6:2; 13:10. ἡ περὶ τὰ σάββατα δεισιδαιμονία fanatical veneration of the Sabbath Dg 4:1 (only extreme danger to human life can cause the Sabbath law to be suspended: Synes., Ep. 4 p. 162bc). τὰ σάββατα the Sabbath feasts B 2:5 (Is 1:13).—JMeinhold, Sabbat u. Woche im AT 1905, Sabbat u. Sonntag 1909; JHehn, Siebenzahl u. Sabbat bei den Babyloniern u. im AT 1907, Der israelit. Sabbat 1909, Zur Sabbatfrage: BZ 14, 1917, 198–213; EMahler, Der Sabbat: ZDMG 62, 1908, 33–79, Handbuch der jüd. Chronologie 1916; GBeer, Schabbath1908; WNowack, Schabbat 1924; MWolff, Het ordeel der helleensch-romeinsche schrijvers over … den Sabbath: TT 44, 1910, 162–72; ELohse, Jesu Worte über den Sabbat, Beih. ZNW 26, ’60, 79–89; Moore, Judaism s. ind.; Schürer II 424–27; 447–54; 467–75. S. also κυριακός, end.
    a period of seven days, week
    sing. δὶς τοῦ σαββάτου two days (in) a week Lk 18:12. πρώτῃ σαββάτου on the first day of the week (Sunday) Mk 16:9. κατὰ μίαν σαββάτου every Sunday 1 Cor 16:2. πρωὶ̈ μιᾶς σαββάτου early on Sunday morning Mk 16:2 D.
    pl. (ἡ) μία (τῶν) σαββάτων (i.e. ἡμέρα) the first day of the week Mt 28:1b (Just., D. 41, 4; s. Dalman, Gramm. 247; SKrauss, Talm. Archäologie II 1911, 428f; PGardner-Smith, JTS 27, 1926, 179–81); Mk 16:2; Lk 24:1; J 20:1, 19; Ac 20:7; 1 Cor 16:2 v.l. Judeans fast δευτέρᾳ σαββάτων καὶ πέμπτῃ on the second and fifth days of the week (Monday and Thursday) D 8:1 (s. νηστεύω and the lit. there).—ESchürer, Die siebentägige Woche im Gebr. der christl. Kirche der ersten Jahrhunderte: ZNW 6, 1905, 1–66; FColson, The Week 1926; FBoll, Hebdomas: Pauly-W. VII/2, 1912, 2547–48; RNorth, The Derivation of ‘Sabbath’, Biblica 36, ’55, 182–201; WRordorf, Sunday, tr. AGraham, ’68; BHHW III 1633–35; TRE III 608.—B. 1005. DELG s.v. σάββατα. M-M. EDNT. TW.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > σάββατον

См. также в других словарях:

  • Michel VIII — Paléologue Michel VIII Paléologue (grec : Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος) (v. 1224 11 décembre 1282) est un empereur byzantin du XIIIe siècle qui règne entre 1261 et 1282. Michel VIII, est empereur de Nicée …   Wikipédia en Français

  • Michel VIII Paleologue — Michel VIII Paléologue Michel VIII Paléologue (grec : Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος) (v. 1224 11 décembre 1282) est un empereur byzantin du XIIIe siècle qui règne entre 1261 et 1282. Michel VIII, est empereur de Nicée …   Wikipédia en Français

  • Michel VIII Paléologue — Empereur byzantin Hyperpérion représentant Michel VIII Paléologue à l’arrière gauche, le Christ à gauche et l’Archange Michel à droite …   Wikipédia en Français

  • Michel VIII Paléologue, ascendance sur trois degrés — Michel VIII Paléologue Michel VIII Paléologue (grec : Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος) (v. 1224 11 décembre 1282) est un empereur byzantin du XIIIe siècle qui règne entre 1261 et 1282. Michel VIII, est empereur de Nicée …   Wikipédia en Français

  • Université Paris-VIII — Université de Paris VIII Vincennes Saint Denis Devise L’« Université Monde » Nom original Université de Vincennes à Saint Denis Informations Fondation 1 …   Wikipédia en Français

  • Cohors VIII Gallorum — Activa 50 hasta 85 86. País Imperio romano Tipo Cohors quinq …   Wikipedia Español

  • Blériot VIII — NOTOC Infobox Aircraft name=VIII caption= type=Experimental aircraft manufacturer=Louis Blériot designer= first flight= introduced= retired= status= primary user= more users= produced=1908 number built=1 variants with their own articles=The… …   Wikipedia

  • Confederation des VIII cantons — Confédération des VIII cantons Carte de la Confédération des VIII cantons peu avant la bataille de Sempach. La Confédération des VIII cantons désigne l une des étapes de formation de la Confédération suisse, la période entre 1332 et 1481, venant… …   Wikipédia en Français

  • Confédération Des VIII Cantons — Carte de la Confédération des VIII cantons peu avant la bataille de Sempach. La Confédération des VIII cantons désigne l une des étapes de formation de la Confédération suisse, la période entre 1332 et 1481, venant après la confédération des III… …   Wikipédia en Français

  • Confédération des viii cantons — Carte de la Confédération des VIII cantons peu avant la bataille de Sempach. La Confédération des VIII cantons désigne l une des étapes de formation de la Confédération suisse, la période entre 1332 et 1481, venant après la confédération des III… …   Wikipédia en Français

  • Confédération des VIII cantons — Carte de la Confédération des VIII cantons peu avant la bataille de Sempach La Confédération des VIII cantons désigne l une des étapes de formation de la Confédération suisse, la période entre 1332 et 1481, venant après la confédération des III… …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»