-
1 profundus
profunda, profundum ADJdeep, profound; boundless; insatiable -
2 profundus
, profunda, profundum (m,f,n)глубокий -
3 profundus
profundus, a, um, I) der Tiefe nach unergründlich, bodenlos, 1) eig.: altitudo maris, Sen.: mare, Cic.: praealtae fluvii et profundae voragines, Liv.: altus ac pr. alveus, Sen.: pr. puteus, Lact.: profundae altitudinis convalles, Liv.: gurges profundissimus, Cic. – dah. von der Unterwelt, in der Unterwelt befindlich, Iuppiter, v. Pluto, Stat.: nox, Verg.: manes, Unterwelt, Verg. – subst., profundum, ī, n., die bodenlose Tiefe, aquae, Cic.: maris, Suet.: profunda Cocyti, Amm.: profunda camporum, ganz tief liegende Felder, Iustin. – absol., α) die bodenlose Tiefe übh., Democritus (dixit) in profundo veritatem esse demersam (bildl.), Cic. Acad. 1, 44. – β) v. Bauch, ein bodenloser Abgrund, Plaut. capt. 182. – γ) die Meerestiefe, iacĕre se in profundum, Cic.: repente ex profundo cum calidis aquis insula emersit, Iustin.: moles praeceps in profundum ruit, Curt.: in profunda mergere (Ggstz. evehere in sidera), Amm. 14, 11, 29. – poet. = das Meer, Verg. u. Ov. – δ) profunda, ōrum, n., die Unterwelt (Ggstz. supera), commune profundis et superis numen, Claud. rapt. Pros. 1, 89. – 2) bildl.: a) bodenlos, unermeßlich, unmäßig, prof. et insatiabilis gula, Sen.: prof. venter, Curt.: libidines, Cic.: cupido, Sall. fr.: avaritia, Sall.: somnus prof. u. profundissimus, Apul. u. Hieron.: mero profundo incaluere, Stat.: profundo Pindarus ore, von unerschöpflicher Fülle des Ausdruckes, Hor.: u. so Pindarus profundissimi sensus, Acro Hor. – subst., profundum, ī, n., das Bodenlose, die bodenlose Tiefe, der Abgrund, ultimarum miseriarum, Val. Max.: cladium (des Elendes), Val. Max.: iniuriarum et turpitudinis, Val. Max. – b) unbekannt, ars, Ps. Quint. decl.: in profundo esse, unbekannt sein, ICt. – c) geistig tief eingehend, tief, intellectus profundior, Augustin. conf. 6, 5. – II) übtr.: A) ( wie altus) in die Höhe gemessen = hoch, caelum, Verg. u. Val. Flacc. – subst., profundum, ī, n., die Höhe, altum caeli profundum, Manil. 5, 721. – B) ( wie altus) in die Weite gemessen = tief, silvae, Lucr. 5, 41. Curt. 7, 7 (29), 4. – neutr. pl. subst., profunda silvarum, Frontin. 1, 3, 10. – C) in die Dicke gemessen = dicht, grando, Auson. grat. act. IV. 19. p. 22, 8 Schenkl: ursi villis profundioribus, Solin. 26, 3.
-
4 profundus
profundus, a, um, I) der Tiefe nach unergründlich, bodenlos, 1) eig.: altitudo maris, Sen.: mare, Cic.: praealtae fluvii et profundae voragines, Liv.: altus ac pr. alveus, Sen.: pr. puteus, Lact.: profundae altitudinis convalles, Liv.: gurges profundissimus, Cic. – dah. von der Unterwelt, in der Unterwelt befindlich, Iuppiter, v. Pluto, Stat.: nox, Verg.: manes, Unterwelt, Verg. – subst., profundum, ī, n., die bodenlose Tiefe, aquae, Cic.: maris, Suet.: profunda Cocyti, Amm.: profunda camporum, ganz tief liegende Felder, Iustin. – absol., α) die bodenlose Tiefe übh., Democritus (dixit) in profundo veritatem esse demersam (bildl.), Cic. Acad. 1, 44. – β) v. Bauch, ein bodenloser Abgrund, Plaut. capt. 182. – γ) die Meerestiefe, iacĕre se in profundum, Cic.: repente ex profundo cum calidis aquis insula emersit, Iustin.: moles praeceps in profundum ruit, Curt.: in profunda mergere (Ggstz. evehere in sidera), Amm. 14, 11, 29. – poet. = das Meer, Verg. u. Ov. – δ) profunda, ōrum, n., die Unterwelt (Ggstz. supera), commune profundis et superis numen, Claud. rapt. Pros. 1, 89. – 2) bildl.: a) bodenlos, unermeßlich, unmäßig, prof. et insatiabilis gula, Sen.: prof. venter, Curt.: libidines, Cic.: cupido, Sall. fr.: avaritia, Sall.: somnus prof. u. profundissimus, Apul. u. Hieron.: mero profundo incaluere, Stat.: profundo Pindarus ore, von uner-————schöpflicher Fülle des Ausdruckes, Hor.: u. so Pindarus profundissimi sensus, Acro Hor. – subst., profundum, ī, n., das Bodenlose, die bodenlose Tiefe, der Abgrund, ultimarum miseriarum, Val. Max.: cladium (des Elendes), Val. Max.: iniuriarum et turpitudinis, Val. Max. – b) unbekannt, ars, Ps. Quint. decl.: in profundo esse, unbekannt sein, ICt. – c) geistig tief eingehend, tief, intellectus profundior, Augustin. conf. 6, 5. – II) übtr.: A) ( wie altus) in die Höhe gemessen = hoch, caelum, Verg. u. Val. Flacc. – subst., profundum, ī, n., die Höhe, altum caeli profundum, Manil. 5, 721. – B) ( wie altus) in die Weite gemessen = tief, silvae, Lucr. 5, 41. Curt. 7, 7 (29), 4. – neutr. pl. subst., profunda silvarum, Frontin. 1, 3, 10. – C) in die Dicke gemessen = dicht, grando, Auson. grat. act. IV. 19. p. 22, 8 Schenkl: ursi villis profundioribus, Solin. 26, 3.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > profundus
-
5 gula
gŭla, ae, f. [st1]1 [-] oesophage, gosier, gorge. - obtorquere gulam, Cic. Verr. 4, 24: tordre la gorge, serrer à la gorge. - frangere gulam laqueo, Sall. C. 55, 5: étrangler qqn. [st1]2 [-] bouche, palais. - o gulam insulsam ! Cic. Att. 13, 31, 4: ô le grossier palais ! l'homme sans goût! - ingenua est mihi gula, Mart. 6, 11, 6: je suis une fine bouche. - proceres gulae, Plin. 9, 66: les fines bouches. [st1]3 [-] ventre, gourmandise. - gulae parens, Hor. S. 2, 7, 111: esclave de son ventre. - profunda gula, Suet. Vit. 7: gloutonnerie insatiable. - temperare gulae, Plin. Ep. 2, 6, 5: modérer la gourmandise.* * *gŭla, ae, f. [st1]1 [-] oesophage, gosier, gorge. - obtorquere gulam, Cic. Verr. 4, 24: tordre la gorge, serrer à la gorge. - frangere gulam laqueo, Sall. C. 55, 5: étrangler qqn. [st1]2 [-] bouche, palais. - o gulam insulsam ! Cic. Att. 13, 31, 4: ô le grossier palais ! l'homme sans goût! - ingenua est mihi gula, Mart. 6, 11, 6: je suis une fine bouche. - proceres gulae, Plin. 9, 66: les fines bouches. [st1]3 [-] ventre, gourmandise. - gulae parens, Hor. S. 2, 7, 111: esclave de son ventre. - profunda gula, Suet. Vit. 7: gloutonnerie insatiable. - temperare gulae, Plin. Ep. 2, 6, 5: modérer la gourmandise.* * *Gula, gulae, foe. g. Plin. La gueule, C'est aussi gourmandise, Gloutonnie, Friandise.\Gula follis. Plaut. Le trou d'un soufflet. -
6 profundus
profundus, a, um [st2]1 [-] profond, creux, concave; qui est au fond. [st2]2 [-] haut, élevé. [st2]3 [-] profond, secret, impénétrable. [st2]4 [-] immense, excessif, démesuré, sans bornes.* * *profundus, a, um [st2]1 [-] profond, creux, concave; qui est au fond. [st2]2 [-] haut, élevé. [st2]3 [-] profond, secret, impénétrable. [st2]4 [-] immense, excessif, démesuré, sans bornes.* * *Profundus, Adiectiuum. Profond.\Profundus. Virgil. Hault.\Profunda altitudo. Liu. Une grande haulteur, ou profondeur.\Profunda auaritia. Sallust. Une merveilleuse avarice.\Profundum, Substantiuum. Valer. Flac. La mer.\Rubrum. Lucan. La mer rouge. -
7 profundum
I.Lit.:2. a.mare profundum et immensum,
Cic. Planc. 6, 15; Curt. 9, 4, 18:per inane profundum,
Lucr. 1, 1108:pontus,
Verg. A. 5, 614:Acheron,
Lucr. 3, 978:Danubius,
Hor. C. 4, 15, 21:fornax,
Ov. M. 2, 229:valles,
Stat. Th. 10, 95:terrae foramen,
Just. 24, 6, 9:atque hiavit humus multa, vasta, et profunda,
Sall. H. 4, 37 Dietsch:vulnera,
Eum. Pan. Constant. 14.— Sup.:profundissimus libidinum gurges,
Cic. Sest. 43, 93.—In gen.:b.esse in profundo (aquae),
Cic. Fin. 3, 14, 48 [p. 1460] 4, 23, 64:maris,
Suet. Tib. 40; Ov. Hal. 84:immensa ac profunda camporum,
Just. 41, 1, 11.—In partic.(α).The depths of the sea, the deep, the sea (class.): ex profundo molem ad caelum erigit, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:(β).jecissem ipse me potius in profundum, ut ceteros conservarem, quam, etc.,
Cic. Sest. 20, 45:profundo Vela dabit,
Verg. A. 12, 263:vastum,
Val. Fl. 8, 314; Sil. 4, 246:summum,
Ov. M. 2, 267:indomitum,
id. Tr. 1, 11, 39:pater ipse profundi,
i.e. Neptune, Val. Fl. 2, 606:genitor profundi,
Ov. M. 11, 202:Pamphylium,
Col. 8, 16, 9:profundi imperium,
Juv. 13, 49; Hor. C. 4, 4, 65; Ov. H. 18, 89; id. M. 5, 439; 11, 197.—In comic. lang., an abyss, meaning the stomach, in a lusus verbb. with fundus, Plaut. Capt. 1, 2, 79.—B.Transf.1.Thick, dense ( poet. and in post - class. prose):2.Erebi nox,
Verg. A. 4, 26:silvae,
Lucr. 5, 41; Curt. 7, 7, 4:ursi villis profundioribus,
Sol. 26.—Like altus, high ( poet.):b. 3. 4.caelum profundum,
Verg. G. 4, 222:caelum,
id. E. 4, 51; id. A. 1, 58; Val. Fl. 7, 478:altitudo,
Liv. 38, 23; Tac. A. 2, 61.—Of the underworld, infernal ( poet.):II.Manes,
Verg. G. 1, 243:Chaos,
Val. Fl. 7, 401:Juppiter, i. e. Pluto,
Stat. Th. 1, 615:Juno, = Proserpina,
Claud. Rapt. Pros. 1, 2.—Trop.A.Deep, bottomless, profound, boundless, immoderate (class.):B. C.profundae libidines,
Cic. Pis. 21, 48:avaritia,
Sall. J. 81, 1:cupido imperii et divitiarum,
id. H. 4, 61, 5:vitia animi,
Plin. 30, 2, 5, § 14:cupiditas confundendi omnia,
Vell. 2, 125, 2:securitas,
Gell. 1, 15, 2:otium,
Nazar. Pan. Constant. 35:profundissimā pace florere (=summā),
Mamert. Pan. Maxim. 14:caedes,
Stat. Th. 10, 831:tempestas,
id. Achill. 1, 45:gula,
Suet. Vit. 13:venter,
Curt. 10, 2, 26:immensusque ruit profundo Pindarus ore,
i.e. with inexhaustible copiousness of expression, Hor. C. 4, 2, 7:scientia,
Macr. S. 3, 2, 7:cum me somnus profundus in imum barathrum demergit,
App. M. 2, p. 125 fin.:in profundam ruinam cupidinis se praecipitare,
id. ib. 8, p. 202, 1.—Subst.: prŏfun-dum, i, n., a depth, abyss (class.):in profundo veritatem penitus abstrudere,
Cic. Ac. 2, 10, 32:Democritus (dixit) in profundo veritatem esse demersam,
id. ib. 1, 12, 44:in profundum ultimarum miseriarum abjectus,
Val. Max. 2, 10, 6:immergere aliquem miserabiliter profundo cladium,
id. 2, 6, 9, ext. 7:in profundum injuriarum et turpitudinis decidere,
id. 2, 9, 1, ext. 2; cf.:de profundis clamavi ad te,
Vulg. Psa. 129, 1.—Hence, adv.: prŏfun-dē, deeply (post-Aug.):in bibendo profundius nares mergere,
Plin. 8, 42, 66, § 165; Vulg. Osee, 9, 9. -
8 profundus
I.Lit.:2. a.mare profundum et immensum,
Cic. Planc. 6, 15; Curt. 9, 4, 18:per inane profundum,
Lucr. 1, 1108:pontus,
Verg. A. 5, 614:Acheron,
Lucr. 3, 978:Danubius,
Hor. C. 4, 15, 21:fornax,
Ov. M. 2, 229:valles,
Stat. Th. 10, 95:terrae foramen,
Just. 24, 6, 9:atque hiavit humus multa, vasta, et profunda,
Sall. H. 4, 37 Dietsch:vulnera,
Eum. Pan. Constant. 14.— Sup.:profundissimus libidinum gurges,
Cic. Sest. 43, 93.—In gen.:b.esse in profundo (aquae),
Cic. Fin. 3, 14, 48 [p. 1460] 4, 23, 64:maris,
Suet. Tib. 40; Ov. Hal. 84:immensa ac profunda camporum,
Just. 41, 1, 11.—In partic.(α).The depths of the sea, the deep, the sea (class.): ex profundo molem ad caelum erigit, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:(β).jecissem ipse me potius in profundum, ut ceteros conservarem, quam, etc.,
Cic. Sest. 20, 45:profundo Vela dabit,
Verg. A. 12, 263:vastum,
Val. Fl. 8, 314; Sil. 4, 246:summum,
Ov. M. 2, 267:indomitum,
id. Tr. 1, 11, 39:pater ipse profundi,
i.e. Neptune, Val. Fl. 2, 606:genitor profundi,
Ov. M. 11, 202:Pamphylium,
Col. 8, 16, 9:profundi imperium,
Juv. 13, 49; Hor. C. 4, 4, 65; Ov. H. 18, 89; id. M. 5, 439; 11, 197.—In comic. lang., an abyss, meaning the stomach, in a lusus verbb. with fundus, Plaut. Capt. 1, 2, 79.—B.Transf.1.Thick, dense ( poet. and in post - class. prose):2.Erebi nox,
Verg. A. 4, 26:silvae,
Lucr. 5, 41; Curt. 7, 7, 4:ursi villis profundioribus,
Sol. 26.—Like altus, high ( poet.):b. 3. 4.caelum profundum,
Verg. G. 4, 222:caelum,
id. E. 4, 51; id. A. 1, 58; Val. Fl. 7, 478:altitudo,
Liv. 38, 23; Tac. A. 2, 61.—Of the underworld, infernal ( poet.):II.Manes,
Verg. G. 1, 243:Chaos,
Val. Fl. 7, 401:Juppiter, i. e. Pluto,
Stat. Th. 1, 615:Juno, = Proserpina,
Claud. Rapt. Pros. 1, 2.—Trop.A.Deep, bottomless, profound, boundless, immoderate (class.):B. C.profundae libidines,
Cic. Pis. 21, 48:avaritia,
Sall. J. 81, 1:cupido imperii et divitiarum,
id. H. 4, 61, 5:vitia animi,
Plin. 30, 2, 5, § 14:cupiditas confundendi omnia,
Vell. 2, 125, 2:securitas,
Gell. 1, 15, 2:otium,
Nazar. Pan. Constant. 35:profundissimā pace florere (=summā),
Mamert. Pan. Maxim. 14:caedes,
Stat. Th. 10, 831:tempestas,
id. Achill. 1, 45:gula,
Suet. Vit. 13:venter,
Curt. 10, 2, 26:immensusque ruit profundo Pindarus ore,
i.e. with inexhaustible copiousness of expression, Hor. C. 4, 2, 7:scientia,
Macr. S. 3, 2, 7:cum me somnus profundus in imum barathrum demergit,
App. M. 2, p. 125 fin.:in profundam ruinam cupidinis se praecipitare,
id. ib. 8, p. 202, 1.—Subst.: prŏfun-dum, i, n., a depth, abyss (class.):in profundo veritatem penitus abstrudere,
Cic. Ac. 2, 10, 32:Democritus (dixit) in profundo veritatem esse demersam,
id. ib. 1, 12, 44:in profundum ultimarum miseriarum abjectus,
Val. Max. 2, 10, 6:immergere aliquem miserabiliter profundo cladium,
id. 2, 6, 9, ext. 7:in profundum injuriarum et turpitudinis decidere,
id. 2, 9, 1, ext. 2; cf.:de profundis clamavi ad te,
Vulg. Psa. 129, 1.—Hence, adv.: prŏfun-dē, deeply (post-Aug.):in bibendo profundius nares mergere,
Plin. 8, 42, 66, § 165; Vulg. Osee, 9, 9. -
9 altitudo
altitūdo, inis f. [ altus II ]1) вышина, высота (arboris QC; montium, aedium C)2) толщина3) (тж. montis a. L) возвышенность, гора ( omnes altitudines perfringere C)4) перен. возвышенность, величие (animi, gloriae C)5) глубина (fluminis, maris Cs, Sen etc.)profunda a. Sen — большая глубина6) замкнутость, скрытность (animi C, T; ingenii Sl)in altitudinem conditus T — уйдя в себя, замкнувшись в себе -
10 ambio
amb-io, īvi (h), ītum, īre [ eo ]1) обходить, огибать, ходить вокруг ( lunae cursus ambit terram C)a. Romam T — обходить стороной (избегать) Рим2) окружать, огибать, опоясывать ( amnis insulam ambit VP)vallum armis a. T — выставить вдоль вала вооружённые силыa. aliquid auro V — оправить (обложить) что-л. золотом3) обходить с просьбами, обхаживать, обивать пороги, выпрашивать, стараться снискать благоволение, хлопотать, обращаться с просьбойmagistratum sibi a. Pl — добиваться для себя (домогаться) государственного постаartis severae a. effectus Pl — стремиться к созданию серьёзных произведений искусстваfacit eos, a quibus est maxime ambitus C — он назначает тех, кто больше всех пристаёт к нему с просьбамиquo afflatu nunc a. reginam furentem? V — как начать разговор с обезумевшей (от страсти) царицей? -
11 Ceres
Cerēs, eris f. [одного корня с creo ]1) дочь Сатурна и Реи, сестра Юпитера, мать Прозерпины, богиня полей, земледелия, хлебных растений и сельской жизни, основательница гражданственности и общественности Pl, Cato, V, H etc.C. profunda или interna St — Proserpĭna2) дары полей, жатва, урожай (C medio succīditur aestu V); зерно, хлебные злаки ( Cererem pro frugibus appellare C); хлеб ( Cererem canistris expedire V) -
12 Juno
Jūno, ōnis f.Юнона, старшая дочь Сатурна и Реи, сестра и супруга Юпитера (J. Regīna C), отожд. с греч. Hera; мать Марса, Вулкана, Гебы и др., хранительница брака, покровительница рожениц (J. Lucīna C); её излюбленные города — Аргос, Микены, Спарта и КарфагенJ. profunda Cld, J. Averna O, J. Stygia St — Proserpīnastella Junonis PM — Venusurbs Junonis O — Argos -
13 nox
I noctis f.ante noctem H — до наступления ночи, засветло(de) nocte (поэт. тж. nocti) C — ночной порой, ночью(de) multā или concubiā nocte C — глубокой ночью2) поэт. ночной покой, ночной сон ( oculis noctem accipere V)3) тьма, мрак ( nocte opressa regio Sen); тень ( veteris sub nocte cupressi VF); перен. неясность, непонятность, туманность ( versūs noctem habent O)4) тень смерти, смерть (omnes una manet n. H)6) подземное царство (n. profunda V)7) ослепление, непонимание (n. animi O)8) pl. ночные труды«Noctes Atticae» «Аттические ночи», сборник филологических статей Авла Геллия9) тяжёлые обстоятельства (ingens scelĕrum n. Lcn); смута, разруха (rei publicae n. C). — см. тж. nocte и noctuII nox арх. adv. LXIIT ap. Macr, Enn, LM, Pl = noctu -
14 profundum
ī n. [ profundus ]1) глубина, глубь, бездна ( maris Su)p. camporum Just — низко лежащие поля2) мореpenitus profundo vela dare V — пуститься в открытое море3) высь, вышина (p. caeli Man)4) pl. дебри ( profunda silvarum et montium T)5) перен. бездна, безмерность ( miseriarum VM)6) pl. подземный мир, преисподняя Cld7) безвестность (res quae in profundo esse dicuntur Dig) -
15 profundus
a, um3) высокий, бездонный (caelum V, VF; altitude L, T)4) глубокий, крепкий ( somnus Ap)6) ненасытный ( gula Su)7) густой, дремучий или огромный (silvae Lcr, QC)8) густой, плотный ( grando Aus)10) неиссякаемый, неистощимый ( os Pindări H) -
16 altitudo
altitūdo, inis, f. (altus), I) die Höhe, 1) eig. u. meton.: a) eig.: aedium, Cic.: aedificiorum, Sen. rhet. u. Tac.: turris, Curt., turrium, Plin.: montium, Cic.: summi clivi, Vitr.: moenium, Sall. fr. u. Liv.: muri, Nep.: arborum, Curt.: ramorum, Solin.: Siciliae, Sall. fr.: linea est longitudo quaedam sine latitudine et altitudine, Varr. fr.: pedales in altitudinem (fußhohe = fußdicke) trabes, Caes.: in altitudinem pedum XV effectis operibus, Caes.: praeminent altitudine milium passuum duorum, Sall. fr.: Plur., Cic. de nat. deor. 1, 54. Gell. 1, 20, 3: impendentium montium altitudines, Cic. de nat. deor. 2, 98: expugnandorum montium altitudines, Gromat. vet. p. 93, 2. – b) meton., die Höhe, Anhöhe, Sing., Val. Max. 7, 6, 5: Plur. (mit u. ohne montium), Liv. 21, 30, 6; 27, 18, 9: altitudines moenium, Cic. har. resp. 49. – altitudo meridiana, die Mittagshöhe, ab oriente usque in meridianam altitudinem sol insurgit, Augustin. de genes. ad litt. 2, 14, 29. – 2) übtr., die Höhe, Erhabenheit, fortunae, gloriae, orationis, Cic.: sententiarum, Gell.: animi, hochherzige Gesinnung, Hochherzigkeit, Cic. part. or. 77; ep. 3, 10, 10; 4, 13, 4. Liv. 4, 6, 12 (verschieden von unten no. II, 2): humanitatis, erhabene Menschenfreundlichkeit, Val. Max. 5, 1. ext. 3. – II) die Tiefe, 1) eig.: fluminis, maris, Caes.: maris od. Nili profunda altitudo, Sen. u. Tac. (im Bilde, in vastiorem altitudinem et velut profundum invehi, Liv.): altitudo plagae (Wunde), Cels.: cavernae in altitudinem depressae, Curt.: vallis in altitudinem depressa, Hirt. b.G.: cum terra ad infinitam altitudinem desedisset, Cic.: fossa quattuor pedum altitudinis, Auct. b. Alex.: Plur., speluncarum concavae altitudines, Cic. de nat. deor. 2, 98 (Baiter mit Heindorf amplitudines). – 2) übtr., a) vom Zustande der Ruhe, altitudo dormitionis, Arnob. 5, 9. p. 182, 13 R. – b) altitudo animi, die Kunst (Gabe), seine Gefühle zu beherrschen und zu verbergen, die vornehme Ruhe, Verschlossenheit, verschlossene Haltung (griech. βαθύτης), Cic. de off. 1, 88; Tac. ann. 3, 44 (verschieden von oben no. I, 2): dass. alt. ingenii, Sall. Iug. 95, 3 (dazu Fabri); vgl. in altitudinem conditus, sich in sich selbst zurückziehend, Tac. hist. 4, 86.
-
17 ambio
amb-io, īvī, u. iī, ītum, īre (v. amb u. eo, wiewohl es nicht nach eo, sondern regelmäßig nach der vierten Konjugation flektiert wird: nur vom Imperf. auch ambibat b. Liv. 27, 18, 6. Ov. met. 5, 361. Plin. ep. 6, 33, 3. Tac. ann. 2, 19 u. arch. Plusqu.-Perf. ambissit = ambisset, Plaut. Amph. prol. 69 u. 71), I) herumgehen um etw., A) eig.: ut terram lunae cursus proxime ambiret, Cic.: curruque atrorum vectus equorum ambibat Siculae cautus fundamina terrae, Ov.: iubet a civibus urbem ambiri, Lucan. – insbes., meidend einen Ort umgehen, deviis plerumque itineribus ambiens patriam et declinans, Tac. ann. 6, 15. – B) übtr.: a) um etw. herumgehen, -laufen = etw. umgeben, insula, quam amnis Euphrates ambiebat, Vell.: muros turresque urbis praealtum mare ambiebat, Curt.: silvas profunda palus ambibat, Tac.: porticus, quis templum ambiebatur, Tac.: gemma pallida ambiente circulo aurei coloris, Plin.: densa circumstantium corona latissimum iudicium multiplici circulo ambibat, Plin. ep.: undique ambientibus ramis, Curt. – b) etw. »um etwas herumgehen od. laufen lassen« = mit etw. umgeben, plagis silvas, Ov.: vallum armis, mit Waffen umziehen (mit Soldaten umstellen), Tac.: propriis quaeque domus muris ambiretur, jedes Haus sollte rings seine eigenen Mauern haben, Tac.: clypei oras ambiit auro, faßte ein, Verg. – dah. im Bilde, insidiis quid nunc fallacibus ambit? umgarnt, Val. Flacc. 5, 631. – II) als Bittsteller herumgehen, A) bei mehreren, die etw. zu entscheiden haben, um ihre Stimme, ihr Fürwort sie angehen, bei ihnen anhalten, absol., vicatim ambire, Cic.: m. Acc. pers., amicos, den Fr. um den Bart gehen, Ter.: amicos per reges, Lampr.: singulos ex senatu, Sall.: m. Acc. rei, palmam histrionibus, Plaut. Amph. prol 69: opes, honores, Boëth. cons. phil. 3. metr. 8. v. 20. – m. ad u. Akk., ad id, quod agi videbatur, ambientes, zur Erreichung des fraglichen Gegenstandes, Liv. 2, 3, 6 (u. so Augustin. de civ. dei 5, 12): mit folg. ut u. Konj., Suet. Caes. 18, 2, od. m. folg. ne u. Konj., Suet. Aug. 31, 3. – insbes., von den Bewerbern um ein Amt, die von einem Bürger zum andern gingen und ihn um ihre Stimme baten, angehen um die Stimme, absol., Plaut. Amph. prol. 71. Cic. Phil. 11, 19. – m. Acc. des Amtes, quasi magistratum sibi ambiverit, Plaut. Amph. prol. 74. – im Passiv m. Nom. der Pers., populus facit eos (kürt die zu Ämtern), a quibus est maxime ambitus, Cic. Planc. 9: cives... mandant imperia, magistratus, ambiuntur, rogantur, Cic. de rep. 1, 47. – B) einen einzelnen bittend angehen, ihm nahen, sich an ihn wenden, um etw. zu erlangen, jmd. um etw. ersuchen, vitulam non blandius ambit torva parens, Claud.: u. so reginam affatu, der K. mit freundlichem Worte nahen, Verg.: conubiis ambire Latinum, die Werbung (um die Tochter) an L. richten, Verg.; vgl. pauci, qui ob nobilitatem plurimis nuptiis ambiuntur, mit denen um ihres Adels willen von allen Seiten Eheverbindungen gesucht werden, Tac.: te pauper ambit sollicitā prece ruris colonus, dir naht mit heißem Flehn, Hor.: ille unus ambiri, coli, ihn allein umdrängt (sucht), verehrt alles, Tac. – m. ad u. Akk., ambiendum mihi fuit ad angulos? quā prece? quibus sacramentis? Augustin. conf. 10, 42. – m. ut u. Konj., ambite, ut perveniatis ad eam, Augustin. serm. 391, 15. – m. Infin., ambis inhaerere etc., Augustin. ep. 26, 2: donec ultro ambiretur delatum ab Augusto consulatum accipere, Tac. ann. 2, 43; vgl. ambissent laudare diem, würden sich's als Ehre ausgebeten haben, Stat. silv. 1, 2, 254.
-
18 Ceres
Cerēs, eris, f. (vgl. osk. Kerrí, ›Cereri‹, marruc. Cerie), arch. Genet. Cererus, Corp. inscr. Lat. 1, 568, I) Tochter des Saturn u. der Ops, Schwester des Jupiter u. Pluto, Mutter der Proserpina, Göttin der fruchttragenden Erde, des Acker-, bes. aber des Getreidebaues und der Fruchtbarkeit übh., dah. auch Göttin der Ehe; als Göttin des Ackerbaues Freundin des Friedens u. Gesetzgeberin (θεσμοφόρος), Cato r. r. 134, 1. Verg. georg. 1, 96. Hor. carm. saec. 30. Tibull. 1, 1, 15: von ihren Verehrungsorten mit den Beinamen C. Hennensis, Cic. Verr. 4, 107. Lact. 2, 4, 28: C. Catinensis, Lact. 2, 4, 28: C. Eleusina, Lact. 1, 21, 24: Eleusinia, Min. Fel. 21, 2: C. Milesia, Lact. 2, 7, 19 u.a. (vgl. Val. Max. 1, 1. ext. 5. ex Parid.): C. profunda, inferna, Proserpina, Stat. Theb. 4, 460 u. 5, 156: sacerdos Cererum, der Ceres u. Proserpina, Corp. inscr. Lat. 10, 1585: Cereri nuptias facere, d.i. ohne Wein, Plaut. aul. 354. – II) meton. für ihre Gaben, für Saat, Getreide, Frucht, Brot (im Ggstz. zu Liber, d.i. Wein; vgl. Cornif. rhet. 4, 43. Cic. de or. 3, 167; de nat. deor. 2, 60), Verg. Aen. 1, 177 u. 701. Hor. carm. 3, 24, 13; epod. 16, 43. Ov. met. 3, 437; 8, 292. – dah. das Sprichw. sine Cerere et Libero friget Venus, Ter. eun. 732. – Dav. Cereālis (Ceriālis), e; vgl. Fleckeisen Fünfzig Artikel usw. S. 12, zur Ceres gehörig, ihr heilig od. geweiht, u. meton.zum Acker-, Getreidebau usw. gehörig, cerealisch, cenae, lukullische (eig. = so glänzende u. üppige wie am Ceresfeste), Plaut.: papaver, Verg.: nemus, Ov.: sacrum, Ov.: munera, Brot, Ov.: herba, Saat, Ov.: sulci, Saatfelder, Ov.: arma (s. d.), Verg.: solum, Unterlage von Weizenkuchen, Verg.: sapor, Getreide-od. Weizengeschmack, Plin.: aediles Cereales, die von Cäsar aus dem plebejischen Stande eingesetzten »Cerealädilen«, denen ausschließlich die Aufsicht über den Getreidemarkt u. die Proviantierung der Stadt Rom anvertraut war, Pompon. dig. 1, 2, 2. § 32. Corp. inscr. Lat. 6, 1095 u. 31678: Sing., ibid. 2, 3864: u. ähnl. in den Kolonien, praefecti cereales iuri dicundo, Inscr. bei de Vita Antiqu. Benev. p. XIII. no. 11 u. 12. – subst., a) Cereālēs, ium, m., Hinundherrenner (wie Ceres, als sie ihre Tochter suchte), Hier. adv. Rufin. 3, 1 extr. – b) Cereālia, ium, n., α) das Ceresfest, gefeiert den 12. od. 13. April, Cic. u.a.; mit Zirkusspielen verbunden, dah. Cerialia ludi, Liv. – β) die Getreidefrüchte, Zerealien, Plin. 23. prooem. § 1.
-
19 Cocytos
Cōcȳtos u. -us, ī, m. (Κώκυτος, der »Klage- od. Tränenstrom«, von κωκύω, heulen, weinen), mythischer Fluß der Unterwelt, ein Arm des Styx, der in den Acheron fließt, Cic. Tusc. 1, 10. Verg. Aen. 6, 297. Hor. carm. 2, 14, 18. Amm. 14, 11, 29 (wo Ggstz. nunc evehentes quosdam in sidera, nunc ad Cocyti profunda mergentes): poet. für die »Gewässer der Unterwelt« übh., Verg. Aen. 6, 132. – Dav. Cōcȳtus u. Cōcȳtius, a, um, kozytisch, Cocyta aqua, Petr. poët. 120. v. 69: Cocytia virgo, v. der Alekto, Verg. Aen. 7, 479: Cocytia aequora, Claud. Ruf. 2, 471.
-
20 emergo
ē-mergo, mersī, mersum, ere, I) tr. auftauchen machen od. lassen, freti candenti e gurgite vultus, von den Nerëiden, Catull. 64, 14: tibiae eius pustulas emerserunt, Greg. Tur. hist. Franc. 6, 15. p. 259, 11. – dah. emergere se od. emergi, auftauchen, aus einer verbergenden Tiefe (Wasser usw.) emporkommen, zum Vorschein kommen, A) eig.: serpens se emergit, Cic.: emersus e flumine, Cic.: ex profunda emersus palude, Liv. – B) übtr., emporkommen, befreit werden, sich losmachen, emergere se ex malis, Ter. u. Nep.: in apertos campos emersit, rettete sich, Liv.: velut emerso ab admiratione animo, als hätten sie sich von ihrem tiefen Staunen erholt, Liv. – II) intr. auftauchen, emportauchen, emporkommen, zum Vorschein kommen, A) eig.: equus ex flumine emersit, Cic.: cum foramine e terra emersisset, Vell.: navigia fundo emergunt, Sall. fr.: multa cum caede suorum aegre in apertos campos emersit, konnte mit Mühe sich durchschlagen in usw., Liv.: vom Aufgang der Sonne u. der Gestirne, Tac. u. Plin. – B) übtr.: 1) emportauchen, aus einer üblen Lage sich erholen, von etwas loskommen, sich losmachen, hāc autem re incredibile est quantum civitates emerserint, neu aufgelebt haben, Cic.: em. ex iudicio peculatus, Cic.: ex paternis probris ac vitiis, Cic.: emersisse civitatem ex obnoxia pace, Liv.: in profundum ultimarum miseriarum abiectus ex ipso vitae discrimine beneficio maiestatis emersit, Val. Max. – 2) emporkommen, emporsteigen, ad summas opes, Lucr.: in quod iam emersissent fastigium, Vell. – 3) zum Vorschein kommen, sichtbar werden, sich zeigen, erhellen, emergit rursum dolor, Cic.: fama, rumor emergit mit folg. Acc. u. Infin., Vopisc.: tanti sceleris indicium per Fulviam emersit, kam an den Tag, Flor.: ex quo magis emergit, quale sit decorum illud, Cic.
См. также в других словарях:
Profunda — may refer to: *Profunda brachii *Profunda femoris artery or vein *Pumpkin ash, Fraxinus profunda … Wikipedia
profundă — profúndă s. f., pl. profúnde Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic … Dicționar Român
profunda femoris — profunda fem·o·ris fem ə rəs n DEEP FEMORAL ARTERY … Medical dictionary
profunda femoris artery — n DEEP FEMORAL ARTERY … Medical dictionary
Profunda femoris artery — Artery: Profunda femoris artery The profunda femoris artery, femoral artery and their major branches right thigh, anterior view. (Femoral profunda labeled at right center.) … Wikipedia
Profunda femoris vein — Vein: Profunda femoris vein Cross section through the middle of the thigh. (Deep femoral artery and vein labeled at center top.) Latin vena profunda femoris Gray s … Wikipedia
Profunda brachii — Artery: Profunda brachii Diagram of the anastomosis around the elbow joint. (A. profunda brachii labeled at upper right.) Latin arteria profunda brachii Gray s … Wikipedia
profunda brachii artery — arteria profunda brachii … Medical dictionary
profunda — The deep one; a term applied to structures (muscles, nerves, veins, and arteries, etc.) that lie deep in the tissues, especially when contrasted with a similar, more superficial (sublimis) structure. [L. fem. of profundus, deep] * * * adj.… … Medical dictionary
profunda — n. deep vein, vein which is deep within the body … English contemporary dictionary
profunda — pro·fun·da … English syllables