-
1 ἴλλω
ἴλλω (= εἴλω, vgl. auch εἰλέω, εἰλύω), wälzen, herumdrehen; ἀνὴρ γᾶν ἀποτρύεται ἰλλομένων ἀρότρων ἔτος εἰς ἔτος Soph. Ant. 340, mit den v.l. εἰλημένων u. παλλομένων, während die Pflüge sich wenden, mit kreisendem Pfluge, nicht activisch zu nehmen = die die Erde umwendenden Pflüge; sonst nur sp. D., wie δεσμοῖς ἰλλόμενον Ap. Rh. 1, 129, Schol. δεδεμένος; ἰλλομένοις ἐπὶ λαίφεσιν, auf zusammengerollten Segeln, 1, 329; ἰλλόμενός περ ὁμίλῳ 2, 27, von dem Haufen umdrängt, umringt; vgl. 2, 1250; φεῠγε δ' ἀεὶ σκολιήν τ' οὐκ ἰϑέαν ἀτραπὸν ἴλλων Nic. Th. 478, Schol. βάδιζε. – Von den Augen, schielen, blinzeln, Sp. – S. die compp.
-
2 ἴλλω
ἴλλω, wälzen, herumdrehen; εἰλημένων u. παλλομένων, während die Pflüge sich wenden, mit kreisendem Pfluge, nicht activisch zu nehmen = die die Erde umwendenden Pflüge; δεδεμένος; ἰλλομένοις ἐπὶ λαίφεσιν, auf zusammengerollten Segeln; ἰλλόμενός περ ὁμίλῳ, von dem Haufen umdrängt, umringt. Von den Augen: schielen, blinzeln -
3 κατ-ίλλω
κατ-ίλλω, = κατείλλω, w. m. s.
-
4 ἀπ-ίλλω
-
5 ἀν-ίλλω
ἀν-ίλλω, = ἀνειλέω, βιβλίον B. A. 19.
-
6 ἐγ-κατ-ίλλω
ἐγ-κατ-ίλλω, = ἐγκατειλέω, Hippocr.
-
7 ἐν-ίλλω
-
8 ἐξ-ίλλω
ἐξ-ίλλω, nach Moeris attisch für ἐξείργω, vgl. ἐξείλλω. Bei Xen. Cyn. 6, 15 heißt ἐξίλλουσαι τὰ ἴχνη (v. l. ἐξειλοῦσαι) aufsuchen, aufspüren, vgl. ἐξειλέω.
-
9 ὑπ-ίλλω
ὑπ-ίλλω, eigtl. nach unten wickeln, rollen, οὐράν, den Schwanz schmeichelnd nach unten bewegen, od. ihn furchtsam einziehen, Eur. bei Ael. H. A. 12, 7; – übertr., σοὶ δ' ὑπίλλουσι τὸ στόμα, eine Empfindung, die man nicht auszusprechen wagt, unterdrücken, Soph. Ant. 505, Schol. οιὰ σὲ τὸ στόμα συστέλλουσι καὶ σιωπῶσιν, der auch wie Herm. die andere Erkl. »nach dem Munde reden« giebt; vgl. Ruhnk. Tim. 71 u. Buttm. Lexil. II p. 150 u. ὑπειλέω.
-
10 σιλλόω
σιλλόω, = σιλλαίνω, nach Hesych. τοὺς ὀφϑαλμοὺς ἠρέμα παραφέρειν, Archipp. com. bei Phot.; welches nicht wenig für die Ableitung des σίλλος von ἴλλος, ἴλλω, ἰλλός spricht.
-
11 εἴλω
εἴλω, od. εἴλλω, att. εἵλλω, häufiger εἰλέω, att. εἱλέω, vgl. ἴλλω (eigtl. FΕΛ, volvo, wie auch ἐείλεον, ἐελμένος u. ä. zeigen), 1) drängen, zusammendrängen; εἰλέω Il. 8, 215; med., sich zusammendrängen, ἀμφὶ βίην Διομήδεος εἰλόμενοι Il. 5, 782; ἀνδρῶν εἰλομένων, wo Menschen sich in dichten Schaaren zusammendrängen, 5, 203; vgl. εἰλουμένους περὶ τὸν ἄρχοντα Plut. Lyc. 25; μύρμηκες εἱλούμενοι Luc. Icarom. 19; pass., εἰλεῦντο ἐς ποταμόν, sie wurden in den Fluß gedrängt, Il. 21, 8; ἐντὸς ὑπὸ τὸ δέρμα εἱλλόμενον κατεῤῥιζοῦτο Plat. Tim. 76 b; γῆ περὶ τὸν διὰ παντὸς πόλον τεταμένον εἱλλομένη (εἱλουμένη v. l.), die sich um die Achse andrängt, ib. 40 b; μὴ νῠν περὶ σαυτὸν εἶλλε τὴν γνώμην ἀεί, verwickle dich nicht in die Gedanken, Ar. Nubb. 751; Hom. hat so auch aor. II. pass. ἐάλην, ἀλῆναι u. ἀλήμεναι, εἰς ἄστυ ἄλεν, in die Stadt gedrängt, Il. 22, 12, vgl. 18, 76. 21, 607; Ἀργείους ἐκέλευσα ἀλήμεναι ἐνϑάδε πάντας, sich hier zusammenzudrängen. 5, 823; ἀλὲν ὕδωρ, zusammengelaufenes und eingeschlossenes Wasser, 23, 420. – Vor sich hindrängen, treiben, ϑῆρας ὁμοῠ εἰλεῠντα Od. 11, 573. – 2) einschließen, einengen; Ἀχαιοὺς Τρῶες ἐπὶ πρύμνῃσιν ἐείλεον Il. 18, 447; εἴλει ἐνὶ σπῆϊ, hielt eingesperrt, Od. 12, 210; so auch aor. I. ἔλσαι u. ἐέλσαι, z. B. ἔλσαν δ' ἐν μέσσοι σι Il. 11, 413; λαὸν κατὰ τείχεα ἔλσαι, gegen die Mauer zusammendrängen, 21, 295, vgl. 1, 409. 18, 294. 21, 225; perf. pass., κατὰ ἄστυ ἐέλμεϑα 24, 662, vgl. 5, 203. 18, 287; Διὸς βουλῇσιν ἐελμένος, durch Zeus Rathschluß in die Enge getrieben, im Zaume gehalten, Il. 13, 524; – νῆα κεραυνῷ ἔλσας, mit dem Blitze treffend, Od. 5, 132. 7, 250. – Auch Sp., wie Plut., τοὺς Ῥωμαίους εἱλουμένους ἐν ὀλίγῳ Crass. 15. – 3) zusammenziehen; ἐν Πίσᾳ ἔλσαις ὅλον στρατόν Pind. Ol. 11, 45; ἀλῆναι ὑπ' ἀσπίδι, sich unter den Schild zusammenziehen, zusammenducken, Il. 13, 408. 20, 278, wie εἰληϑεὶς ὑπὸ τῇ ἀσπίδι Arr. An. 6, 9, 5; ὑπ' ἀσπίδος ἄλκιμον ἦτορ ἔλσας, bergend, Callim. frg. 11; Ἀχιλῆα ἀλεὶς μένεν, sich zusammennehmend, Il. 21, 571, wie vom Löwen, der sich zusammenkauert, bevor er auf seine Beute losstürzt, 20, 168; οἴμησεν ἀλείς, alle seine Kräfte nahm er zusammen u. stürzte darauf los, Od. 24, 538. – 41 abhalten, hindern; Il. 2, 294; Aesch. frg. 19. – Bei Sp. auch = umhüllen. Ader μὴ ταχὺς Ἡρακλείτου ἐπ' ὀμφαλὸν εἴλεε βίβλον, entfalte nicht schnell, Ep. ad. 517 (IX, 540). – 5) Pass., sich herumtreiben; τῶν ἐν ποσὶ εἰλευμένων τοισι ἀνϑρώποισι, in der Nähe der Menschen, Her. 2, 76; περὶ τὸ στόμιον Luc.; a. Sp. Auch von den Sternen, kreisen, οἱ ἀστέρες ἐν τῷ οὐρανῷ τὴν σφετέρην εἰλέονται Luc. astrolog. 29. – Sich herumwinden, ἕλιξ εἱλεῖται κατ' αὐτόν, um den Becher, Theocr. 1, 31; περὶ δ' αὐτὸν – εἱλεῖτο φλόξ Hosch. 4, 104; a. sp. D., wie Ap. Rh. 4, 1067 Opp. Cyn. 1, 510. Vgl. übrigens Buttmann Lexik. II S. 141 ff. – Ἐόλει u. ἐόλητο s. unten bes.
-
12 ἴλιγγος
ἴλιγγος, ὁ (ἴλλω, εἴλω), das Drehen, der Schwindel, wo sich Alles mit dem Menschen umzudrehen scheint; Hippocr.; κεφαλῆς τινας διατάσεις καὶ ἰλίγγους Plat. Rep. III, 407 c; μὴ σκοτοδινίαν ἴλιγγόν τε ὑμῖν ἐμποιήσῃ Legg. X, 892 e; Sp., wie συγχύσει καὶ ἰλίγγῳ κατειλημμένος Luc. Nigr. 35; Verwirrung, Plut. adv. stoic. 20. – Bei Ap. Rh. 4, 142 u. a. Sp. auch εἴλιγγος.
-
13 ἴλη
ἴλη, ἡ (εἴλω, ἴλλω, vgl. εἴλη), eine zusammengedrängte Schaar, Rotte, Hause, von Menschen; Versammlung beim Gastmahle, Pind. N. 5, 38; μία δ' ἀνδρῶν ἴλη τὸν ὑπασπίδιον κόσμον φερέτω Soph. Ai. 1386; bes. von den Abtheilungen der Soldaten, κατ' ἴλας πορεύεσϑαι Xen. Cyr. 6, 2, 36; τεταγμένοι κατ' ἴλας καὶ κατὰ τάξεις An. 1, 2, 16; bes. in Lacedämon, Lac. 2, 11 Plut. Lyc. 2. 16 u. öfter; eine Reiterabtheilung von 128 Mann, Aen. Tact. 43. Von Thieren, λεόντων Eur. Alc. 580; κατ' ἴλας, heerdenweise, Ael. N. A. 1, 46.
-
14 ἴλλος
-
15 ἰλύς
ἰλύς ῠος, ἡ (mit ἴλλω, εἰλύω zusammenhangend), Schlamm, Koth, τεύχεα – νειόϑι λίμνης κείσεϑ' ὑπ' ἰλῖος (Wolf ἰλ ύος) κεκαλυμμένα Il. 21, 318, Her. 2, 7; Arist. gen. an. 3, 2 u. Sp. [Bei Leon. Tar. 39 ( Plan. 230) ist in ἰλύος das υ kurz.]
-
16 ἰλλάς
-
17 ἀπίλλω
ἀπ-ίλλω, ausdrängen, ausschließen, aus Solons Gesetzen -
18 ἐνίλλω
ἐν-ίλλω, u. ἐν-ιλλωπέω, u. ἐνιλλώπτω, anblinzeln, verspotten -
19 ἐξίλλω
ἐξ-ίλλω, aufsuchen, aufspüren -
20 ὑπίλλω
ὑπ-ίλλω, eigtl. nach unten wickeln, rollen; οὐράν, den Schwanz schmeichelnd nach unten bewegen, od. ihn furchtsam einziehen; übertr., σοὶ δ' ὑπίλλουσι τὸ στόμα, eine Empfindung, die man nicht auszusprechen wagt, unterdrücken; nach dem Munde reden
См. также в других словарях:
ίλλω — ἴλλω (Α) συστρέφω, στριφογυρίζω. [ΕΤΥΜΟΛ. Βλ. λ. είλω] … Dictionary of Greek
ἰλλῷ — ἰλλάζω bind up fut opt act 3rd sg ἰλλός squinting masc dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἴλλω — εἴλω shut in pres subj act 1st sg εἴλω shut in pres ind act 1st sg ἴλλος masc nom/voc/acc dual ἴλλος masc gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἴλλῳ — ἴλλος masc dat sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
είλω — εἴλω και εἰλῶ ( έω) και ἴλλω (Α) 1. περικλείω, πιέζω 2. εμποδίζω, προλαβαίνω («Διὸς βουλῇσιν ἐελμένος», Ιλ.) 3. εγκλείω, καλύπτω, προστατεύω («ὑπ ἀσπίδος ἄλκιμον ἦτορ ἔλσας», Καλλίνος) 4. συμπιέζω, συνθλίβω (π.χ. ελιές ή σταφύλια) 5. (για άνθρωπο … Dictionary of Greek
πέδιλλον — μετά εἴλω shut in imperf ind act 3rd pl (doric aeolic) μετά εἴλω shut in imperf ind act 1st sg (doric aeolic) μετά ἴλλω shut in imperf ind act 3rd pl (doric aeolic) μετά ἴλλω shut in imperf ind act 1st sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
έπιλλος — ἔπιλλος, ον (Μ) αλλήθωρος. [ΕΤΥΜΟΛ. < επί + ιλλός «αλλήθωρος» (< ίλλω «γυρίζω»)] … Dictionary of Greek
ίλιγξ — ἴλιγξ, ιγγος ἡ (Α) 1. δίνη, συστροφή 2. ίλιγγος. [ΕΤΥΜΟΛ. Οι τ. ἴλιγξ / ἴλιγγος έχουν παράλλ. τ. εἴλιγξ / εἴλιγγος που προέρχεται από το εἰλῶ «στρέφω», ενώ το αρκτικό ι τού ἴλιγξ οφείλεται είτε σε επίδραση τού ἴλλω «στρέφω» είτε σε ιωτακισμό. Η λ … Dictionary of Greek
ίλλομαι — ἴλλομαι (Α) εμποδίζομαι. [ΕΤΥΜΟΛ. Μέση φωνή τού ρ. ἴλλω (βλ. είλω)] … Dictionary of Greek
αλινδώ — ἀλινδῶ ( έω) και ἀλίνδω (Α) Ι ενεργ. κυλίω, κυλώ (το παθ. ἀλινδοῡμαι ή ἀλίνδομαι συνήθ. στη μτχ.) 1. κυλιέμαι στη σκόνη 2. κυλιέμαι ασκούμενος στην παλαίστρα 3. περιφέρομαι, περιπλανιέμαι 4. ξημεροβραδιάζω, συχνάζω κάπου 5. (με μειωτική σημ.)… … Dictionary of Greek
ανίλλω — ἀνίλλω (Α) 1. ξετυλίγω 2. μέσ. ἀνίλλομαι α) συστέλλομαι, διστάζω β) υποκρίνομαι. [ΕΤΥΜΟΛ. < στερ. ἀν + ἴλλω «περιτυλίσσω, συστέλλομαι»] … Dictionary of Greek