-
1 εφεισάμην
ἐφίζωset upon: aor ind mid 1st sgἐφίζωset upon: aor ind mid 1st sg (homeric ionic)φείδομαιspare: aor ind mid 1st sg -
2 ἐφεισάμην
ἐφίζωset upon: aor ind mid 1st sgἐφίζωset upon: aor ind mid 1st sg (homeric ionic)φείδομαιspare: aor ind mid 1st sg -
3 φείδομαι
φείδομαι mid. dep.; fut. φείσομαι; 1 aor. ἐφεισάμην (Hom.+).① to save fr. loss or discomfort, spare (Hom.+) τινός someone or someth. 2 Cor 1:23. ἐγὼ ὑμῶν φείδομαι I would like to spare you a great deal of trouble, by offering good advice 1 Cor 7:28. φεῖσαί μου τῆς ψυχῆς ἀπὸ ῥομφαίας spare my life (by protecting me) from the sword B 5:13 (cp. Jer 13:14 οὐ φείσομαι ἀπὸ διαφθορᾶς αὐτῶν). Mostly w. a neg. not spare τινός (UPZ 146, 40 [II B.C.] μήτε θεῶν μήτε ἀνθρώπων φείδεσθαι) Ac 20:29; Ro 8:32 (Lucian, Syr. D. 18 οὐδʼ … γυναικὸς ἐφείσατο, i.e. his own wife); 11:21ab; 2 Pt 2:4f; IRo 1:2. οὐκ ἐφεισάμην αὐτοῦ I did not spare him from being put to death AcPt Ox 849, 17 (the Lat. vers. AcPt 26: Aa I 73, 22). Abs., but w. οὐδενός understood (Thu. 3, 59, 1; Pr 6:34; Jos., Ant. 14, 480) 2 Cor 13:2.② to abstain from doing someth., refrain (X., Cyr. 1, 6, 19; 35; Appian, Basil. 5 §1 πολέμου, Bell. Civ. 5, 120 §498; SIG 708, 36; Job 16:5; PsSol 5:14; TestAbr A; TestJob) w. inf. as obj., to be supplied 2 Cor 12:6 (τοῦ καυχᾶσθαι); ITr 3:3 (τοῦ γράφειν).—DELG. M-M. -
4 εφεισα
[aor. 1 к inf. ἐφέσσαι См. εφεσσαι] (aor. med. ἐφεσσάμην и ἐφεισάμην, imper. ἔφεσσαι, part. ἐφεσσάμενος, inf. fut. ἐφέσσεσθαι) посадить(γούνασιν υἱόν Hom.)
ἔφεσσαί με νηός Hom. — возьми (досл. посади) меня на корабль;τινὰ Πύλονδε καταστῆσαι καὴ ἐφέσσαι Hom. — доставить кого-л. в Пилос и (там) высадить на берег -
5 φειδομαι
(fut. φείσομαι - эп. πεφῐδήσομαι; aor. 1 ἐφεισάμην, эп. aor. 2 πεφῐδόμην, pf. πέφεισμαι)1) щадитьφ. τινος Hom., Aesch., Soph., Her., Thuc. — щадить кого(что)-л.;
φείσασθαι καὴ ἐπικλασθῆναι τῇ γνώμῃ Thuc. — сжалившись, дать пощаду2) быть бережливымμέ φείδεο σίτου Hes. — не жалей корма;
μήτε χρημάτων φ. μήτε πόνων Plat. — не жалеть ни средств, ни трудов;ἰδίᾳ τῶν ὄντων φ. Lys. — быть бережливым в личной жизни;φειδόμενος ὡς οὐδεὴς ἀνήρ Arph. — бережливый как никто;ἔπαινοι ἢ ψόγοι πάνυ πεφεισμένοι Luc. — весьма скупые похвалы или порицания;φειδόμενον βλέμμα или φειδόμενα ὄμματα Anth. — беглые взгляды;3) воздерживаться, избегать(τινος Pind., Xen.)
τοῦ λέγειν, ἃ μέ σαφῶς εἰδείη, φ. δεῖ Xen. — не следует говорить того, чего ты не знаешь достоверно;τὸ φειδόμενον, sc. ὀργῆς Plut. — подавляя гнев;φειδόμενος τῆς τοῦ λόγου ἀμετρίας Plut. — воздерживаясь от пространных речей;φείδου μηδὲν ὧν ἐπίστασαι Eur. — пускай в ход все свои знания;μέ φείδου, εἴ τι ἔχεις, διδάσκειν Xen. — учи всему, чему можешь -
6 φείδομαι
φείδομαι, Anacr.101, etc.: [tense] impf. φείδοντο (without augm.) even in S.El. 716 after a diphth. at the end of the preceding line: [tense] fut.A (troch.), Pl.Ap. 31a, etc., [dialect] Ep.πεφῐδήσομαι Il.15.215
, later [tense] fut. [voice] Pass. in med. sense φ<ε> ισθήσομαι PUniv.Giss.21.6 (ii A.D.): [tense] aor. 1ἐφεισάμην Sol.32.1
, A.Th. 412, And.2.11, etc., [dialect] Ep.[ per.] 3sg.φείσατο Il.24.236
: [dialect] Ep. redupl. [tense] aor. 2 πεφῐδόμην, used by Hom. in opt. πεφῐδοίμην, πεφίδοιτο, Od.9.277, Il.20.464, inf.πεφιδέσθαι 21.101
: [tense] pf. part.πεφεισμένος Luc.Hist.Conscr.59
(in med. sense, D.C. 50.20); [dialect] Ep. imper.πεφίδησο IG14.1363.16
; part.πεφιδημένος Nonn. D.12.392
:— spare:I spare persons and things, e.g. in war, i.e. not destroy them, c. gen.,Τρώων Il.21.101
;ἀνδρός 24.158
, cf. Od.9.277, 22.54, Pl.Ap. 31a;Ἰλίου Il.15.215
;Ἄρης οὐκ ἀγαθῶν φ. Anacr.
l. c.; ;γῆς πατρίδος Sol.
l.c.; μὴ φείσῃ βίου spare not my life, S.Ph. 749;μὴ φείδεσθε.. στρατοῦ Id.Aj. 844
;φ. μήτε ἰδίου μήτε δημοσίου οἰκοδομήματος Th.1.90
, cf. 3.74: abs., spare, be merciful, ib.59.II spare persons and things in using them, use sparingly, ἵππων φειδόμενος, i. e. taking care of them, Il.5.202;πίθου μεσσόθι φ. Hes.Op. 369
; φ. ὃν εἶχε βίον ( βίον by attraction to the relat.) Thgn.908;ἰδίᾳ μὲν τῶν < ὄντων> φείδομαι δημοσίᾳ δὲ λῃτουργῶν ἥδομαι Lys.21.16
; Com.190: in this sense, most freq. with a negat., οὐ φ. not to spare, i. e. to use or give freely,οὐδέ νυ τοῦ περ [δέπαος] φείσατο Il.24.236
;μὴ φείδεο σίτου Hes.Op. 604
;θνῄσκωμεν ψυχέων μηκέτι φειδόμενοι Tyrt.10.14
;τᾶς ζωᾶς Id.15.5
;σφετέρας οὐ φείσατο νευρᾶς Pi.I.6(5).33
;φείδεο τῶν νεῶν, μηδὲ ναυμαχίην ποιέο Hdt.8.68
.ά; τούτων φ. μηδενός Id.9.41
, cf. 39;φείδοντο κέντρων οὐδέν S.El. 716
;οὐδὲν φ. αὐτῶν οὔτ' ἐν πόνοις κτλ. X.Cyr.4.2.1
, cf. 7.1.29;οὔτε τοῦ σώματος οὔτε τῶν ὄντων And.2.11
;οὐδενὸς ἂν ἐφείσατο τῶν ἑαυτοῦ Lys.19.24
;οὔθ' ἱερῶν κτεάνων οὔτε τι δημοσίων φ. Sol.4.13
;μήτε χρημάτων μήτε πόνων Pl.Phd. 78a
: later also c. acc., τῶν συμμάχων and τὰ τῶν συμμάχων both in D.C.50.20.2 abs., to be sparing, live thriftily,φείδεσθαι μὲν ἄμεινον Thgn.931
; ;οἱ γεωργοῦντες καὶ φ. D.24.172
, cf. Antipho Soph.53; freq. in part. φειδόμενος, η, ον, thrifty, Ar.Pl. 247, 553 (anap.), etc.; ὄμμασι φειδομένοις with shrinking, shy eyes, AP12.21 (Strat.), cf. 5.215 (Agath.), 268 (Id.); αἱ μὴ φ. (sc. μέλισσαι ) the un thrifty ones, Arist.HA 627a20: alsoἔπαινοι πάνυ πεφεισμένοι Luc.Hist.Conscr.59
;πεφιδημένα δάκτυλα Nonn.D.12.392
; cf. πεφεισμένως, φειδομένως.III have consideration for,τῆς τοῦ λόγου συμμετρίας Plu.2.114b
: with neg., pay no heed to,οὔτ' ἀνθρώπων φείδεται οὔτε θεῶν AP5.278
(Paul.Sil.), cf. 7.706 (Diog.).IV draw back from, refrain from,θαλάσσας Alc.Supp.4.13
(prob.);κελεύθου Pi.N.9.20
;κινδύνου X.Cyr.5.5.18
; ; τοῦ λέγειν, τοῦ ἀκολουθεῖν, X.Cyr.1.6.19 (v.l.), HG7.1.24; , cf. E.Med. 401, etc.;οὐδενὸς φεισάμενος οὔτε τῶν πρὸς τοὺς θεοὺς οὔτε τῶν πρὸς τοὺς πολίτας δικαίων SIG708.36
(Istropolis, ii B.C.): (abs.,μὴ φείδεσθε E.Tr. 1285
;φείδου μηδέν Id.Hec. 1044
;μὴ φείδου, εἴ τι ἔχεις διδάσκειν X.Cyr.1.6.35
): c. inf., spare to do, forbear from doing, dub. in E.Or. 393 (fort. abs., post φείδου δ' distinguendum); alsoφ. μή τι δρᾶσαι τῶν τυραννικῶν Pl.R. 574b
;τί φειδόμεσθα τῶν λίθων.. μὴ οὐ καταξαίνειν τὸν ἄνδρα; Ar.Ach. 319
(troch.).V in LXX, with Preps.,φ. ἐπί τινι
have mercy upon.., Je.15.5
, 21.7;ἐπί τινα Id.28(51).3
; φ. περί τινος to keep one's hands off.., 2 Ki.12.6 (but φ. περὶ κακώσεως spare to hurt, ib.Si.13.12);φ. ὑπὲρ τῆς κολοκύνθης Jn.4.10
;ἀπό τινος 1 Ki.15.3
, Ez. 24.21; φ. τι ἀπό τινος keep it off, Jb.30.10; φ. τῆς ψυχῆς ἀπὸ θανάτου ib.33.18, cf. Ps.18(19).14; φειδεύμενοι (from [var] contr. [full] φειδέομαι) is cj. for φιλεύμεναι in Eus.Mynd.17.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > φείδομαι
См. также в других словарях:
ἐφεισάμην — ἐφίζω set upon aor ind mid 1st sg ἐφίζω set upon aor ind mid 1st sg (homeric ionic) φείδομαι spare aor ind mid 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)