-
21 ἄνα
ἄνα, 1) für den imperat. ἀνάστηϑι, gew. ἀλλ' ἄνα, steh auf! Il. 6, 331. 9, 247 Od. 18, 13; Aesch. Ch. 957; ἀλλ' ἄνα κεφαλήν, = ἄνεχε, in die Höhe das Haupt! Eur. Tr. 99. Die letzte Sylbe durfte nie elidirt werden. – 2) vocat. von ἄναξ, gew. ὦ ἄνα, auch zsgz. ὦνα uno Ζεῦ ἄνα, nur im Anruf an Götter, Hom.; selten bei Tragg., Bion. 1, 59. Für ὦ ἄνασσα steht es H. h. Cer. 58, nach Mitscherl. em. für ὦκα, wie Pind. P. 12, 3, wo es aber auf Agrigent (als Stadt masc.) bezogen wird, obgleich der Schol. ὦ δέσποινα erklärt.
-
22 ἄναξ
ἄναξ, ἄνακτος, ὁ (vgl. ἀνά, ἄνω), der Oberste, Herr, der Befehlende, im Ggstz der δμῶες, die fremdem Willen unterworfen sind, 1) gewöhnliches Prädicat der Götter bei Hom.; Pind. δώδεκα ἄνακτες ϑεοί Ol. 11, 51, u. sonst, wie Tragg. Bei Sp. vorzugsweise die Dioskuren, s. ἄνακες, auch ἄνακοι. Der unregelmäßige voc. ὦ ἄνα steht nur in dem Anruf an Götter, ebenso ep. u. ion. ὦ 'ναξ, vgl. Eur. Hipp. 88 ἄναξ, ϑεοὺς γὰρ δεσπότας καλεῖν χρεών. – 2) von Menschen, die über Land und Leute gebieten, wenn ihr Besitzthum auch gering ist; auch Tiresias, Od. 11, 144, wie die Söhne und Verwandten der Herrscher haben diesen Titel (der bes. nach Arist. bei den Cypriern, zum Unterschiede des βασιλεύς, den Brüdern und Söhnen des Königs gegeben ward, Prinzen, vgl. Isocr. 9, 72), der bei den Tragg. auf alle Angesehenen und Edlen einer Stadtausgedehnt wird, s. Musgr. Soph. O. R. 85. 904. Bei Homer heißt Agamemnon oft ἄναξ ἀνδρῶν, vgl. Iliad. 9, 98 οὕνεκα πολλῶν λαῶν ἐσσὶ ἄναξ; Iliad. 15, 532 ἄναξ ἀνδρῶν Εὐφήτης; 23, 288 ἄναξ ἀνδρῶν Εὔμηλος; 5. 546 ὃς τέκετ' Ὀρσίλοχον πολέεσσ' ἄνδρεσσιν ἄνακτα; 13, 452 Δευκαλίων δ' ἐμὲ τίκτε πολέσσ' ἄνδρεσσιν ἄνακτα. – 3) Hausherr, οἴκοιο Od. 1, 397, der Gebieter, im Ggstz der Diener und Sklaven; 9, 440 der Cyclop im Ggstz seiner Heerden, also Besitzer; s. Theocr. 7, 79; auffallender Opp. Hal. 2, 245. 477. – 4) übh. Besorger, Verwalter, Lenker, κώπης, = νεῶν, Befehlshaber der Schiffe, Aesch. Pers. 370. 375; aber Eur. Cycl. 86 ist κώπης ἄναξ Ruderer; ὅπλων, Führer der Waffen, I. A. 1260; ψευδῶν, Lügner, Andr. 449; ἄναξ βασιλεύς vrbdn Or. 342. – Selten ist ἡ ἄναξ für ἄνασσα, Pind. P. 12, 3; Herm. H. h. Cer. 58. – In Prosa treten βασιλεύς u. δεσπότης an die Stelle dieses Wortes.
-
23 ανα
I.I(ᾰᾰ), эп. тж. ἀν adv.1) наверху, сверху(μέλανες ἀ. βότρυες ἦσαν Hom.)
2) вверхἀν δ΄ Ὀδυσεὺς ἀνίστατο Hom. — Одиссей поднялся
IIэп. тж. ἀν(ἀ. νηὸς βαίνειν Hom.)
(ἥκειν ἀ. ναυσί Eur.)
ἀ. ἡμιόνοις Pind. — на запряженной мулами колеснице(1) наверху, на(Κενταύρων ἀ. ὄρος Eur.)
τίν΄ ἀ. χἐρα ἔβα ; Eur. — кто принес его?(2) вверх на(ἀναβαινειν ἀ. ὀρσοθύρην Hom.)
(3) вверх по(ἀ. ποταμὸν πλεῖν Her.)
(4) в глубине, вἀ. δῶμα Διός Hom. — во дворце Зевса;
ἀ. θυμόν Hom. — в душе, мысленно;ἀ. στόμα ἔχειν τινά Hom. — без умолку говорить о ком-л.(5) на (всем) протяжении; по; через, сквозь; вἀ. δῆμον πτωχεύειν Hom. — ходить по миру, побираться;
ἀ. πᾶσαν τέν γῆν Xen. — по всей земле;ἀ. τέν Ἑλλάδα Her. — во (всей) Греции;ἀ. τὸ σκοτεινόν Thuc. — в темноте(6) между, среди, в числе(ἀ. πρώτους εἶναι Her.)
(7) в продолжение, в течение(ἀ. νύκτα Hom.; ἀ. τὸν πόλεμον Her.)
ἀ. χρόνον Her. — затем, впоследствии, со временем(8) в знач. приставки еже-, каждый(ἀ. πᾶσαν ἡμέρην Her.; ἀ. πᾶν ἔτος Her. или ἀ. ἕκαστον ἔτος Plat.)
(9) распределительно поἀ. πέντε παρασάγγας τῆς ἡμέρας Xen. — по пяти парасангов в день;
εἴκοσιν ἀ. Arph. — по двадцати;ἀ. μέρος Arst. — по частям(10) по, сообразноἀ. κράτος Xen. — в меру силы, т.е. изо всех сил;
ἀ. λόγον Plat. — соответственно, относительно(11) редко приблизительно, около(ἀ. διηκόσια στάδια Her.)
II.I1) (= ἀμάστγηι) встань, поднимись Hom., Soph.2) (= ἀνάστητε) встаньте Aesch.II -
24 Δημητηρ
дор. Δᾱμάτηρ, Δήμητρος (μᾱ) и Δημήτερος ἥ (voc. Δήμητερ и Δημῆτερ) Деметра (отожд. с италийск. Ceres, дочь Кроноса и Реи, сестра Зевса, мать Персефоны, богиня земледелия, ее эпитеты: ἄνασσα «владычица», ἐϋπλόκαμος «прекраснокудрая», ξανθή «златовласая» Hom.)Δημήτερος ἀκτή Hom. и Δήμητρος καρπός Her., Xen., перен. тж. Δημήτηρ Her. = σῖτος;
Δάματρος ἄλσος Pind. = Ἐλευσίς -
25 ιππιος
v. l. ἵππειος 3 и 21) конский(σθένος Pind.)
2) конныйἴ. νόμος Pind. — напев, раздающийся на конных ристаниях;
ἵππιοι δίαυλοι Eur. — пути, пробегаемые на конных ристаниях3) конный (эпитет Посидона, как создателя коня Aesch., Arph., Афины, как покровительницы коней и городов, славившихся конями Pind.)ἄνασσα ἱππία Ἀμαζών Eur. = Ἱππολύτη 2 -
26 άνασσαι
ἄνασσαqueen: fem nom /voc plἄ̱νασσαι, ἀνάζωperf ind mp 2nd sg (epic doric aeolic)ἀνάζωaor imperat mid 2nd sg -
27 ἄνασσαι
ἄνασσαqueen: fem nom /voc plἄ̱νασσαι, ἀνάζωperf ind mp 2nd sg (epic doric aeolic)ἀνάζωaor imperat mid 2nd sg -
28 άνασσαν
ἄνασσαqueen: fem acc sgἄ̱νασσαν, ἀνάζωaor ind act 3rd pl (doric aeolic)ἀνάζωaor ind act 3rd pl (homeric ionic) -
29 ἄνασσαν
ἄνασσαqueen: fem acc sgἄ̱νασσαν, ἀνάζωaor ind act 3rd pl (doric aeolic)ἀνάζωaor ind act 3rd pl (homeric ionic) -
30 ανασσών
-
31 ἀνασσῶν
-
32 ανάσσαις
ἄνασσαqueen: fem dat plἀνάζωaor part act masc nom /voc sg (doric aeolic)ἀνάζωaor opt act 2nd sg -
33 ἀνάσσαις
ἄνασσαqueen: fem dat plἀνάζωaor part act masc nom /voc sg (doric aeolic)ἀνάζωaor opt act 2nd sg -
34 ανάσση
ἄνασσαqueen: fem dat sg (attic epic ionic)ἀνάσσωto be lord: pres subj mp 2nd sgἀνάσσωto be lord: pres ind mp 2nd sgἀνάσσωto be lord: pres subj act 3rd sgἀνάζωaor subj mid 2nd sgἀνάζωaor subj act 3rd sgἀνάζωfut ind mid 2nd sg (epic doric aeolic) -
35 ἀνάσσῃ
ἄνασσαqueen: fem dat sg (attic epic ionic)ἀνάσσωto be lord: pres subj mp 2nd sgἀνάσσωto be lord: pres ind mp 2nd sgἀνάσσωto be lord: pres subj act 3rd sgἀνάζωaor subj mid 2nd sgἀνάζωaor subj act 3rd sgἀνάζωfut ind mid 2nd sg (epic doric aeolic) -
36 ανάσσηι
ἀνάσσῃ, ἄνασσαqueen: fem dat sg (attic epic ionic)ἀνάσσῃ, ἀνάσσωto be lord: pres subj mp 2nd sgἀνάσσῃ, ἀνάσσωto be lord: pres ind mp 2nd sgἀνάσσῃ, ἀνάσσωto be lord: pres subj act 3rd sgἀνάσσῃ, ἀνάζωaor subj mid 2nd sgἀνάσσῃ, ἀνάζωaor subj act 3rd sgἀνάσσῃ, ἀνάζωfut ind mid 2nd sg (epic doric aeolic) -
37 ἀνάσσηι
ἀνάσσῃ, ἄνασσαqueen: fem dat sg (attic epic ionic)ἀνάσσῃ, ἀνάσσωto be lord: pres subj mp 2nd sgἀνάσσῃ, ἀνάσσωto be lord: pres ind mp 2nd sgἀνάσσῃ, ἀνάσσωto be lord: pres subj act 3rd sgἀνάσσῃ, ἀνάζωaor subj mid 2nd sgἀνάσσῃ, ἀνάζωaor subj act 3rd sgἀνάσσῃ, ἀνάζωfut ind mid 2nd sg (epic doric aeolic) -
38 ανάσσης
-
39 ἀνάσσης
-
40 Παντάνασσα
Παντάνασσα ηВсецарица – чудотворная икона Богородицы, находящаяся в соборном храме афонского монастыря Ватопед. Этой иконе молятся об исцелении от ракаЭтим.< παντ(ο)- + άνασσα «все + царица, владычица, повелительница»Η εκκλησία λεξικό (Церковный словарь Назаренко) > Παντάνασσα
См. также в других словарях:
ἄνασσα — queen fem nom/voc sg ἄ̱νασσα , ἀνάζω aor ind act 1st sg (doric aeolic) ἀνάζω aor ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
άνασσα — η (AM ἄνασσα) [άναξ] βασίλισσα, δέσποινα, κυρά αρχ. ο κύριος αυτουργός, αυτουργός μιας πράξης … Dictionary of Greek
ἀνάσσας — ἀνάσσᾱς , ἄνασσα queen fem acc pl ἀνάσσᾱς , ἄνασσα queen fem gen sg (doric aeolic) ἀνάσσᾱς , ἀνάζω aor part act masc nom/voc sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἄνασσ' — ἄνασσα , ἄνασσα queen fem nom/voc sg ἄνασσαι , ἄνασσα queen fem nom/voc pl ἄ̱νασσε , ἀνάσσω to be lord imperf ind act 3rd sg (doric aeolic) ἄνασσε , ἀνάσσω to be lord pres imperat act 2nd sg ἄνασσε , ἀνάσσω to be lord imperf ind act 3rd sg… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὤνασσ' — ἄνασσα , ἄνασσα queen fem nom/voc sg ἄνασσαι , ἄνασσα queen fem nom/voc pl ἄ̱νασσε , ἀνάσσω to be lord imperf ind act 3rd sg (doric aeolic) ἄνασσε , ἀνάσσω to be lord pres imperat act 2nd sg ἄ̱νασσα , ἀνάζω aor ind act 1st sg (doric aeolic)… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὤνασσα — ἄνασσα , ἄνασσα queen fem nom/voc sg ἄ̱νασσα , ἀνάζω aor ind act 1st sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀνασσῶν — ἄνασσα queen fem gen pl ἀνάζω fut part act masc nom sg (epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀνάσσαις — ἄνασσα queen fem dat pl ἀνάζω aor part act masc nom/voc sg (doric aeolic) ἀνάζω aor opt act 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀνάσσης — ἄνασσα queen fem gen sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀνάσσῃ — ἄνασσα queen fem dat sg (attic epic ionic) ἀνάσσω to be lord pres subj mp 2nd sg ἀνάσσω to be lord pres ind mp 2nd sg ἀνάσσω to be lord pres subj act 3rd sg ἀνάζω aor subj mid 2nd sg ἀνάζω aor subj act 3rd sg ἀνάζω fut ind mid 2nd sg (epic doric… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἄνασσαι — ἄνασσα queen fem nom/voc pl ἄ̱νασσαι , ἀνάζω perf ind mp 2nd sg (epic doric aeolic) ἀνάζω aor imperat mid 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
