-
1 दैववश
-
2 स्ववश
-
3 स्ववशिनी
svá-vaṡinīf. a kind of metre RPrāt. Nidānas.
-
4 स्ववश्य
-
5 स्व
svá1) mf (ā́)n. own, one's own, my own, thy own, his own, her own, our own, their own etc.
(referring to all three persons accord. toﾠ context, often ibc., but generally declinable like the pronominal sarva e.g.. svasmai dat. svasmāt abl
<optionally in abl. loc. sing. nom. pl. e.g.. taṉsvādāsyādasṛijat, « he created him from his own mouth» Mn. I, 94 >;
andﾠ always like ṡiva when used substantively < seeﾠ below>;
sometimes used loosely for « my», « thy», « his», « our» <e.g.. rājābhrātaraṉsva-grīhamprêshayām-āsa, « the king sent his brother to his (i.e. the brother's) house» >;
in the oblique cases it is used as a refleXIVe pronoun = ātman, e.g.. svaṉdūshayati, « he defiles himself» ;
svaṉnindanti, « they blame themselves») RV. etc. etc.;
m. one's self, the Ego, the human soul W. ;
N. of Vishṇu MBh. ;
a man of one's own people orﾠ tribe, a kinsman, relative, relation, friend ( svāḥ, « one's own relations», « one's own people») AV. etc. etc.;
(ā) f. a woman of one's own caste MBh. ;
(am) n. (ifc. f. ā), one's self, the Ego (e.g.. svaṉcabrahmaca, « the Ego andﾠ Brahman»);
one's own goods, property, wealth, riches (in this sense said to be alsoﾠ m.) RV. etc. etc.;
the second astrological mansion VarBṛS. ;
(in alg.) plus orﾠ the affirmative quantity W. ;
+ cf. Gk. ἕ, ὅς, σφός;
Lat. se, sovos, suus;
Goth. sik;
Germ. sich etc.
sva2) Nom. P. svati (pf. svām-āsa) = svaivâ̱carati, he acts like himself orﾠ his kindred Vop. XXI, 7. ;
- स्वकम्पन
- स्वकम्बला
- स्वकरण
- स्वकर्मन्
- स्वकर्मिन्
- स्वकामिन्
- स्वकार्य
- स्वकाल
- स्वकीर्तिमय
- स्वकुटुम्ब
- स्वकुल
- स्वकुल्य
- स्वकुशलमय
- स्वकृत्
- स्वकृत
- स्वकेतु
- स्वक्षत्र
- स्वग
- स्वगत
- स्वगति
- स्वगर्भ
- स्वगुण
- स्वगुप्त
- स्वगूर्त
- स्वगृह
- स्वगृहीत
- स्वगोचर
- स्वगोप
- स्वग्रह
- स्वग्राम
- स्वचक्षुस्
- स्वचर
- स्वचरणपर्षद्
- स्वचर्या
- स्वचेतस्
- स्वच्छन्द
- स्वच्छन्दक
- स्वज
- स्वजन
- स्वजनय
- स्वजनाय
- स्वजन्मन्
- स्वजा
- स्वजात
- स्वजाति
- स्वजातीय
- स्वजात्य
- स्वजित
- स्वजेन्य
- स्वज्ञाति
- स्वतन्त्र
- स्वतन्त्रय
- स्वतन्त्रिक
- स्वतन्त्रिन्
- स्वतवस्
- स्वतस्
- स्वता
- स्वतुल्य
- स्वतृतीय
- स्वतेजस्
- स्वत्र
- स्वत्व
- स्वदान
- स्वदार
- स्वदिङ्मुखम्
- स्वदुहितृ
- स्वदृश्
- स्वदृष्ट
- स्वदेश
- स्वदेहदान
- स्वदोषज
- स्वधर्म
- स्वधर्मन्
- स्वधा
- स्वधामन्
- स्वधुर्
- स्वधृति
- स्वधेनव
- स्वनगर
- स्वनाभक
- स्वनाभ्य
- स्वनामन्
- स्वनाश
- स्वनिष्ठ
- स्वपक्ष
- स्वपक्षीय
- स्वपञ्चक
- स्वपण
- स्वपति
- स्वपतित
- स्वपतीकृ
- स्वपद
- स्वपरप्रतारक
- स्वपरमण्डल
- स्वपिण्डा
- स्वपितृ
- स्वपिश्
- स्वपुत्रवत्
- स्वपुर
- स्वपुरस्
- स्वपू
- स्वपूर्ण
- स्वपोषम्
- स्वप्रकाश
- स्वप्रतिकर
- स्वप्रतिनिधि
- स्वप्रतिष्ठ
- स्वप्रधान
- स्वप्रभा
- स्वप्रभुता
- स्वप्रमाणानुरूप
- स्वप्रयोगात्
- स्वप्रयोजनवश
- स्वप्रसार
- स्वबन्धु
- स्वबलाश्रय
- स्वबान्धव
- स्वबाहु
- स्वबीज
- स्वब्राह्मण्या
- स्वभक्ष
- स्वभट
- स्वभद्रा
- स्वभवस्
- स्वभाजन
- स्वभानु
- स्वभाव
- स्वभाविकी
- स्वभाषित
- स्वभू
- स्वभूत
- स्वभूति
- स्वभूमि
- स्वभ्यस
- स्वमत्
- स्वमनीषा
- स्वमनीषिका
- स्वमनोबोधवाक्य
- स्वमांस
- स्वमात्रेण
- स्वमाया
- स्वमार्गमर्मविवरण
- स्वयत
- स्वयत्न
- स्वयशस्
- स्वयावन्
- स्वयु
- स्वयुक्त
- स्वयुक्ति
- स्वयुग्वन्
- स्वयुज्
- स्वयुति
- स्वयूथ्य
- स्वयोनि
- स्वरस
- स्वरसीकृ
- स्वराज्
- स्वराजन्
- स्वराज्य
- स्वराष्ट्र
- स्वराष्ट्रीय
- स्वरुचि
- स्वरुह्
- स्वरूप
- स्वरूपक
- स्वरूपिन्
- स्वरोचस्
- स्वरोचि
- स्वरोचिष
- स्वरोचिस्
- स्वलक्षण
- स्वलिखित
- स्वलिङ्ग
- स्वलीन
- स्ववंशज
- स्ववंशिन्
- स्ववंश्य
- स्ववत्
- स्ववर्गीय
- स्ववर्ग्य
- स्ववश
- स्ववशिनी
- स्ववश्य
- स्ववसु
- स्ववहित
- स्ववाञ्छा
- स्ववार
- स्ववार्त्त
- स्ववासिन्
- स्वविकत्थन
- स्वविग्रह
- स्वविच्छन्दस्
- स्वविद्युत्
- स्वविधि
- स्वविधेय
- स्वविनाश
- स्वविषय
- स्ववीक्षित
- स्ववीर्यतस्
- स्ववृक्ति
- स्ववृज्
- स्ववृति
- स्ववृत्त
- स्ववृत्ति
- स्ववृष्टि
- स्ववैरिता
- स्वशक्ति
- स्वशरीर
- स्वशिरस्
- स्वशोचिस्
- स्वश्चन्द्र
- स्वश्लाघा
- स्वसंयुक्त
- स्वसंविद्
- स्वसंवृत
- स्वसंवेदन
- स्वसंवेद्य
- स्वसंस्था
- स्वसंहिता
- स्वसत्ता
- स्वसदृश
- स्वसमान
- स्वसमुत्थ
- स्वसम्भव
- स्वसम्भूत
- स्वसम्मुख
- स्वसर
- स्वसर्व
- स्वसार
- स्वसिच्
- स्वसिद्ध
- स्वसू
- स्वसृत्
- स्वसेतु
- स्वसैन्य
- स्वस्कन्द
- स्वस्तर
- स्वस्थ
- स्वस्थान
- स्वस्थित
- स्वस्थीकृ
- स्वस्थीभू
- स्वस्वकाल
- स्वस्वध
- स्वस्वप्राण
- स्वस्वभाव
- स्वस्वरुचि
- स्वस्वरूप
- स्वस्वामिभाव
- स्वस्वामिसम्बन्ध
- स्वहन्तृ
- स्वहरण
- स्वहस्त
- स्वहस्तिका
- स्वहस्तित
- स्वहित
- स्वहेतु
- स्वहोतृ
-
6 वश _vaśa
वश a. [वश् कर्तरि अच् भावे अप् वा]1 Subject to, in- fluenced by, under the influence or control of, usually in comp; शोकवशः, मृत्युवशः &c.-2 Obedient, submissive, compliant.-3 Humbled, tamed.-4 Charmed, fascina- ted.-5 Subdued by charms.-शः, -शम् 1 Wish, desire, wil; Ait. Up.5.2.-2 Power, influence, con- trol, mastership, authority, subjection, submission; स्ववश 'subject to oneself', independent; परवश 'under the influence of others'; अनयत् प्रभुशक्तिसंपदा वशमेको नृपती- ननन्तरान् R.8.19; वशं नी, or आनी to reduce to subjec- tion, subdue, win over; वशं गम्-इ-या &c. to become subject to, give way, yield, submit; विषमालोड्य पास्यामि मा कीचकवशं गमम् Mb.4.21.48; न शुचो वशं वशिनामुत्तम गन्तुमर्हसि R.8.9; वशे कृ or वशीकृ to subdue, overcome, win over; to fascinate, bewitch; वशात् (abl.) is frequ- ently used adverbially in the sense of 'through the force, power or influence of', 'on account of', 'for the purpose of'; दैववशात्, वायुवशात्, कार्यवशात् &c.-3 Being tamed.-4 Birth.-शः The residence of harlots.-Comp. -अनुग, -ग, -वर्तिन् (so वशंगत) a. obedient to the will of another, submissive, subject; नमस्यामो देवान्ननु हतविधेस्ते$पि वशगाः Bh.2.94. (-m.) a servant.-आढ्यकः a porpoise.-इन्द्रिय a. one who has the command of his senses.-उपनयनम् an instrument to bring people under control; न ह्येवंविधं वशोपनयनमस्ति भूतानां यथा दण्डः Kau. A.1.4.-कारक a. leading to subjection.-क्रिया win- ning over, subjection.-ग a. subject, obedient; नमस्यामो देवान्ननु हतविधेस्ते$पि वशगाः Bh.2.94; Pt.1.139. (-गा) an obedient wife. -
7 अनीश _anīśa
अनीश a. Having no lord or superior, paramount, supreme, without a controller, uncontrolled; सर्वप्रभुरनी- शस्त्वम् R.1.2.-2 Not a master or lord, having no mastery or control over; not master of (with gen.); powerless; गात्राणामनीशो$स्मि संवृत्तः Ś.2; अनीशया शरीरस्य हृदयं स्ववशं मयि न्यस्तम् V.2.19; उर्ध्वं पितुश्च मातुश्च समेत्य भ्रातरः समम् । भजेरन् पैतृकं रिक्थमनीशास्ते हि जीवतोः ॥ Ms.9. 14.-3 Not one's own master, not independent (अस्व- तन्त्र); एको ह्यनीशः सर्वत्र.-शः N. of Viṣṇu (सर्वनियन्ता अन- न्यस्वामिको हि सः).-शा Helplessness (दीनभाव); समाने वृक्षे पुरुषो निमग्नो$नीशया शोचति मुह्यमानः Muṇḍ.3.2. -
8 विपाकः _vipākḥ
विपाकः 1 Cooking, dressing.-2 Digestion; रूपं चक्षुर्विपाकश्च त्रिधा ज्योतिर्विधीयते Mb.12.248.1; also bad digestion.-3 Ripening, ripeness, maturity, develop- ment (fig. also); अमी पृथुस्तम्बमृतः पिशङ्गतां गता विपाकेन फलस्य शालयः Ki.4.26; वाचां विपाको मम Bv.4.42 'my mature, full-developed, or dignified words'.-4 Conse- quence, fruit, result, the result of actions either in this or in a former birth; अहो मे दारुणतरः कर्मणां विपाकः K.354; ममैव जन्मान्तरपातकानां विपाकविस्फूर्जथुरप्रसह्यः R.14. 62; Bh.2.99; Mv.5.56.-5 (a) Change of state; कष्टं बतान्यदिव दैववशेन जाता दुःखात्मकं किमपि भूतमहो विपाकः U.4.6. (b) An unexpected event or occurrence, a reverse, adverse turn of fate, distress, calamity; ईदृशानां विपाको$पि जायते परमाद्भुतः U.3.3; विपाके घोरे$स्मिन्नथ खलु विमूढा तव सखी 4.12.-6 Difficulty, embarrassment.-7 Flavour, taste.-8 Withering, fading.-Comp. -कालः the time of maturing.-दारुण a. terrible in results.-दोषः morbid affection of digestive powers. -
9 दैव
daíva1) orﾠ daivá mf (ī́)n. (fr. devá) belonging to orﾠ coming from the gods, divine, celestial AV. Br. Mn. MBh. etc.;
sacred to the gods ( tīrtha n. the tips of the fingers Mn. II, 59 ;
cf. s.v.;
- vīdik f. the north L. ;
cf. 2. diṡ);
royal ( vāc) Rājat. V, 205 ;
depending on fate, fatal Kāv. ;
m. (with orﾠ without vivāha) a form of marriage, the gift of a daughter at a sacrifice to the officiating priest Mn. III, 21; 28 ;
the knowledge of portents Saṃk. ;
patr. of Atharvan ṠBr. ;
pl. the attendants of a deity TāṇḍBr. XVII, 1, 1 ;
(ī) f. a woman married according to the Daiva rite Vishṇ. XXIV, 30 ;
a division of medicine, the medical use of charms, prayers etc. W. ;
n. a deity (cf. kula-) BhP. III, 1, 35 etc.. ;
(scil. karman, kārya etc.) a religious offering orﾠ rite Yājñ. MBh. ;
divine power orﾠ will, destiny, fate, chance (- vāt ind., by chance, accidentally) AV. Mn. MBh. etc.
daiva2) Vṛiddbl form of deva in comp.
- दैवकर्मन्
- दैवकृत
- दैवकोविद
- दैवगति
- दैवचिन्तक
- दैवचिन्तन
- दैवचिन्ता
- दैवज्ञ
- दैवशर्मन्
- दैवतन्त्र
- दैवतस्
- दैवदत्त
- दैवदीप
- दैवदुर्विपाक
- दैवदोष
- दैवनिर्मित
- दैवपर
- दैवपरिक्षा
- दैवप्रश्न
- दैवयज्ञपिण्डसूर्य
- दैवयुग
- दैवयुत
- दैवयोग
- दैवरक्षित
- दैवरथ
- दैवराज्य
- दैवलेखक
- दैवलौकिक
- दैववश
- दैववाणी
- दैवविद्
- दैवविधि
- दैवश्राद्ध
- दैवसम्पन्न
- दैवहत
- दैवहतक
- दैवहीन
-
10 contingent
adj.आकस्मिक, अनिश्चित, दैववशn.सैन्य दल -
11 subdue
v. tr.जीतना, स्ववश करना, अधीन करना, हराना, हिलाना, सधाना, वश में करना
См. также в других словарях:
daíva-vaṡa — दैववश … Indonesian dictionary
sv-avaṡa — स्ववश … Indonesian dictionary
svá-vaṡa — स्ववश … Indonesian dictionary
svá-vaṡinī — स्ववशिनी … Indonesian dictionary
svá-vaṡya — स्ववश्य … Indonesian dictionary
