-
1 शतभाग
ṡatá-bhāgam. the 100th part ṠvetUp.
-
2 शतभिष
ṡatá-bhisham. = ṡatá-bhishaj N. of a Nakshatra L. ;
( ṡatábhishaṉnákshatram MaitrS. II, 13, 20,
w.r. for ṡatá-bhishaṅnákshatram)
-
3 शतभिषज्
ṡatá-bhishaj( ṡata.) mf. « requiring a hundred physicians»
N. of the 22nd orﾠ 24th Nakshatra (containing 100 stars, one of which is λ Aquarii;
its name is said to denote that Dhanvantari himself cannot cure a person affected with disease whilst the moon is in this asterism) AV. TS. TBr. ;
m. N. of a man Pāṇ. 4-3, 36 ;
- shak-sena m. N. of a man ib. VIII, 3, 100 Sch.
-
4 शतभिषा
-
5 शतभीरु
-
6 शतभुजि
-
7 शतभृष्टि
-
8 शत
ṡatán. (rarely m.;
ifc. f. ī) a hundred (used with other numerals thus, ekâ̱dhikaṉṡatam, orﾠ eka-ṡ-, a hundred + one, 101 viṉṡaty-adhikaṉṡatam orﾠ viṉṡaṉṡ-, a hundred + twenty, 120;
ṡate orﾠ dveṡate orﾠ dvi-ṡatam orﾠ ṡata-dvayam, 200;
trīṇi ṡatāni orﾠ tri-ṡatāni orﾠ ṡata-trayam, 300;
shaṭ-ṡatam, 600;
orﾠ the comp. becomes an ordinal e.g.. dvi-ṡata, the 200th;
dvikaṉ, trikaṉṡatam = 2, 3 per cent;
ṡatātpara, « beyonda hundred, exceeding 100» ;
the counted object is added either in the gen., orﾠ in the same case as ṡata, orﾠ ibc. e.g.. ṡatampitaraḥ orﾠ, ṡatampitṛīṇām orﾠ pitṛi-ṡatam a hundred ancestors;
sometimes alsoﾠ ifc. seeﾠ comp. below;
rarely ṡatam is used as an indecl. with an instr. e.g.. ṡatáṉráthebhiḥ, « with a hundred chariots» RV. I, 48, 7 ;
rarely occurs a masc. form in pl. e.g.. pañca-ṡatā, rathān MBh. IV, 1057 ;
andﾠ ṡata n. rarely in comp. of the following kind, catur-varsha-ṡatam orﾠ - tāni, « 400 years») RV. etc. etc.;
any very large number (in comp. as ṡata-pattra etc. below)
+ cf. Gk. ἑκατόν « one» hundred;
Lat. centum;
Lith. sṡmtas;
Got. (twa) hunda;
Germ. hund-ert;
Eng. hund-ed
- शतंहिम
- शतकण्टक
- शतकपालेश
- शतकर्णाचार्य
- शतकर्मन्
- शतकाण्ड
- शतकिरण
- शतकीर्ति
- शतकुन्त
- शतकुन्द
- शतकुम्भ
- शतकुलीरक
- शतकुसुमा
- शतकृत्वस्
- शतकृष्णल
- शतकेसर
- शतकोटि
- शतक्रतु
- शतक्री
- शतखण्ड
- शतग
- शतगु
- शतगुण
- शतगुण्ट
- शतगुणीभाव
- शतगुणीभू
- शतगुणीभूत
- शतगुप्ता
- शतगोदानपद्धति
- शतग्रन्थि
- शतग्रीव
- शतग्व
- शतग्विन्
- शतघण्टा
- शतघात
- शतघोर
- शतघ्नि
- शतघ्निन्
- शतघ्नी
- शतघ्नु
- शतचक्र
- शतचण्डी
- शतचन्द्र
- शतचन्द्रित
- शतचरणा
- शतचर्मन्
- शतच्छद
- शतच्छिद्र
- शतजित्
- शतजिह्व
- शतजीविन्
- शतज्योति
- शतज्योतिस्
- शतंजया
- शततन्ति
- शततन्तु
- शततन्त्री
- शततन्त्रीक
- शततम
- शततर्द्म
- शततर्ह
- शततर्हम्
- शततारा
- शततेजस्
- शतत्रय
- शतत्रयी
- शतद
- शतदक्षिण
- शतदण्डार्ह
- शतदत्
- शतदन्तिका
- शतदा
- शतदातु
- शतदाय
- शतदारुक
- शतदावन्
- शतदुर
- शतदूषणी
- शतदूषणीखण्डन
- शतदूषणीयमत
- शतदूषणीव्याख्या
- शतदूषिणी
- शतद्युम्न
- शतद्रु
- शतद्रुका
- शतद्रुति
- शतद्रू
- शतद्वय
- शतद्वसु
- शतद्वार
- शतधनु
- शतधनुस्
- शतधन्य
- शतधन्वन्
- शतधर
- शतधा
- शतधामन्
- शतधाय
- शतधार
- शतधारक
- शतधृति
- शतधनुतन्त्र
- शतधौत
- शतनिर्ह्राद
- शतनीथ
- शतनेत्रिका
- शतपति
- शतपत्त्र
- शतपत्त्रक
- शतपथ
- शतपथिक
- शतपथीय
- शतपद्
- शतपाद्
- शतपद
- शतपदी
- शतपद्म
- शतपयस्
- शतपरिवार
- शतपर्ण
- शतपर्व
- शतपर्वेश
- शतपर्वक
- शतपर्वन्
- शतपवित्र
- शतपाक
- शतपाक्य
- शतपातिन्
- शतपादक
- शतपादी
- शतपाल
- शतपुट
- शतपुत्र
- शतपुष्कर
- शतपुष्प
- शतपुष्पिका
- शतपोन
- शतपोनक
- शतपोर
- शतपोरक
- शतप्रद
- शतप्रभेदन
- शतप्रसव
- शतप्रसूति
- शतप्रसूना
- शतप्रायश्चित्तवाजपेय
- शतप्रास
- शतफलिन्
- शतबद्ध
- शतबल
- शतबलाक
- शतबलि
- शतबल्श
- शतबाहु
- शतबुद्धि
- शतब्रध्न
- शतब्राह्मणघातज
- शतभङ्गीभू
- शतभाग
- शतभिष
- शतभिषज्
- शतभिषा
- शतभीरु
- शतभुजि
- शतभृष्टि
- शतमख
- शतमन्यु
- शतमय
- शतमयूख
- शतमाण्टि
- शतमान
- शतमाय
- शतमारिन्
- शतमार्ज
- शतमुख
- शतमूति
- शतमूर्धन्
- शतमूल
- शतमूलिका
- शतयज्ञ
- शतयज्वन्
- शतयत्ष्टिक
- शतयाजम्
- शतयातु
- शतयामन्
- शतयूप
- शतयोगमञ्जरी
- शतयोजन
- शतयायिन्
- शतयोनि
- शतरञ्जिनी
- शतरथ
- शतरा
- शतरात्र
- शतरुद्र
- शतरुद्रिय
- शतरुद्रीय
- शतरूप
- शतर्च
- शतर्चस्
- शतर्चिन्
- शतलक्ष
- शतलुम्प
- शतलुम्पक
- शतलोचन
- शतवक्त्र
- शतवत्
- शतवध
- शतवनि
- शतवपुस्
- शतवर्ष
- शतवर्षिन्
- शतवर्ष्मन्
- शतवल
- शतवलिश
- शतवल्श
- शतवाज
- शतवार
- शतवारकम्
- शतवारम्
- शतवार्षिक
- शतवाही
- शतविचक्षण
- शतवितृण्ण
- शतवीर
- शतवीर्य
- शतवृषभ
- शतवृष्ण्य
- शतवेधिन्
- शतव्रज
- शतशकर
- शतशर्कर
- शतशल
- शतशलाक
- शतशल्य
- शतशस्
- शतशाख
- शतशारद
- शतशास्त्र
- शतसास्त्रवैपुल्य
- शतशीर्ष
- शतशीर्षन्
- शतशृङ्ग
- शतश्लोकव्यवहारक
- शतश्लोकिरामायण
- शतश्लोकी
- शतश्लोकीचन्द्रकला
- शतश्लोकीव्याख्या
- शतसंवत्सर
- शतसंख्य
- शतसंघशस्
- शतसनि
- शतसंधान
- शतसहस्र
- शतसाहस्रक
- शतसा
- शतसाहस्र
- शतसाहस्रिक
- शतसुख
- शतसू
- शतसूत्री
- शतसेय
- शतस्पृह्
- शतस्फ्य
- शतस्विन्
- शतहन्
- शतहय
- शतहलि
- शतहस्त
- शतहायन
- शतहिम
- शतहुत
- शतह्रद
- शतह्रादा
-
9 अभिह्रुति _abhihruti
अभिह्रुति a. Offensive, injurious; acting crookedly;-तिः f.1 Causing to fall.-2 Defeat; loss;-3 Offence, injury; शतभुजिभिस्तमभिह्रुतेरघात् Rv.1.166.8; Av.6.3.3. -
10 कुलम् _kulam
कुलम् 1 A race, family; निदानमिक्ष्वाकुकुलस्य संततेः R.3.1.-2 The residence of a family, a seat, house, an abode; ददर्श धीमान्स कपिः कुलानि Rām.5.5.1; वसन्नृषि- कुलेषु सः R.12.25.-3 A high or noble family, noble descent; कुले जन्म Pt.5.2; कुलशीलसमन्वितः Ms.7.54,62; so कुलजा, कुलकन्यका &c.-4 A herd, troop, flock; collec- tion, multitude; मृगकुलं रोमन्थमभ्यस्यतु Ś.2.6; U.2.9; अलिकुलसंकुल Gīt.1; Śi.9.71; so गो˚, कृमि˚, महिषी˚ &c.-5 A lot, gang. band (in a bad sense).-6 A country.-7 The body.-8 The front or fore part.-9 A tribe, caste, community.-1 A blue stone.-लः The head of a guild or corporation.-ला See कुलतिथि.-Comp. -अकुल a.1 of a mixed character or origin.-2 middling. ˚तिथिः m., f. the second, sixth, and the tenth lunar days of a fort-night in a month. ˚नक्षत्रम् N. of the lunar mansions आर्द्रा, मूला, अभिजित् and शतभिषा. ˚वारः Wednes- day.-अङ्कुरः the scion of a family; अनेन कस्यापि कुला- ङ्कुरेण स्पृष्टस्य गात्रेषु सुखं ममैवम् Ś.7.19.-अङ्गना a respect- able or high born (chaste) woman.-अङ्गारः a man who ruins his family; Pt.4.-अचलः, -अद्रिः, -पर्वतः, -शैलः a principal mountain, one of a class of seven mountains which are supposed to exist in each division of the continent; their names are:-- महेन्द्रो मलयः सह्यः शुक्तिमान् ऋक्षपर्वतः । विन्ध्यश्च पारियात्रश्च सप्तैते कुलपर्वताः ॥-अन्वित a. born in a noble family.-अभिमानः family pride.-अभिमानिन् a. proud of birth or family descent; कुलाभिमानी कुलजां नराधिपः Ki.1.31.-आख्या family-name, surname; कुलाख्या लोके गोत्रावयवा इत्युच्यन्ते Mbh. on P.IV. 1.79.-आचारः, -कर्मन् n.,-धर्मः a duty or custom peculiar to a family or caste.-आचार्यः, -गुरुः 1 a family priest or teacher.-2 a geneologist.-आधारकः a son.-आपीडः, -शेखरः the glory of a family; तस्मिन्कुलापीडनिभे निपीडं सम्यग्महीं शासति शासनाङ्काम् R.18. 29.-आलम्बिन् a. maintaining a family. वरमेकः कुलालम्बी यत्र विश्रूयते पिता H.-ईश्वरः 1 the chief of a family.-2 N. of Śiva. (-रा) N. of Durgā.-उत्कट, a. high born. (-टः) a horse of a good breed.-उत्पन्न, उद्गत, -उद्भव a. sprung from a noble family, high- born; आमात्यमुख्यं धर्मज्ञं प्राज्ञं दान्तं कुलोद्भवम् Ms.7.141.-उद्वहः the head or perpetuator of a family; see उद्वह.-उपदेशः a family name.-कज्जलः one who is a dis- grace to his family.-कण्टकः one who is a thorn or trouble to his family.-कन्यका, -कन्या a girl of high birth; विशुद्धमुग्धः कुलकन्यकाजनः Māl.7.1; गृहे गृहे पुरुषाः कुलकन्यकाः समुद्वहन्ति Māl.7.-करः, -कर्तृ m. the founder of a family.-करणिः A hereditary clerk or officer; E.I.XV.91.-कलङ्कः one who is a disgrace to his family.-कलङ्कितः a. causing disgrace to a family; न चाप्यहं गमिष्यामि कथां कुलकलङ्किताम् Ks.22.216.-क्षयः 1 ruin of a family.-2 extinction of a family; कुलक्षयकृतं दोषं मित्रद्रोहे च पातकम् Bg.1.39,4.-गरिमा m. family pride or dignity.-गिरिः, -भूभृत् m.,-पर्वतः, -शैलः see कुलाचल above.-गृहम् a noble house; पर्याकुलं कुलगृहे$पि कृतं वधूनाम् Ṛs.6.21.-घ्न a. ruining a family; दोषैरेतैः कुलघ्नानाम् Bg.1.43.-ज, -जात a.1 well-born, of high brith; प्रदाने हि मुनिश्रेष्ठ कुलं निरवशेषतः । वक्तव्यं कुलजातेन तन्नि- बोध महामते ॥ Rām.1.71.2.-2 ancestral, hereditary; Ki.1.31 (used in both senses).-जनः a high-born or distinguished person.-जाया a. high-born lady; कुलजाया सा जाया केवलजाया तु केवलं माया Udb.-तन्तुः one who continues or perpetuates a family.-तिथिः m., f. an important lunar day, viz:-- the 4th, 8th, 12th or 14th of a lunar fort-night.-तिलकः the glory of a family, one who does honour to his family.-दीपः, -दीपकः the glory of a family.-दुहितृ f. also कुलपुत्री; cf. P.VI. 3.7, Vārt.9; see कुलकन्या.-दूषण a. disgracing one's family; Mk.-देवता a tutelary deity; the guardian deity of a family; तामर्चिताभ्यः कुलदेवताभ्यः कुलप्रतिष्ठां प्रणमय्य माता Ku.7.27.-धन a. one whose wealth is the preserva- tion of the good name of the family; कष्टो जनः कुलधनैरनुर- ञ्जनीयः U.1.14. (-नम्) the dearest and most valued treasure of the family; इक्ष्वाकूणां कुलधनमिदं यत्समाराधनीयः U.7.6.-धर्मः a family custom, a duty or custom peculiar to a family; उत्सन्नकुलधर्माणां मनुष्याणां जनार्दन Bg. 1.44; Ms.1.118;8.14.-धारकः a son.-धुर्यः (a son) able to support a family, a grown-up son; न हि सति कुलधुर्ये सूर्यवंश्या गृहाय R.7.71.-नन्दन a. gladdening or doing honour to a family.-नायिका a girl worshipped at the celebration of the orgies of the left- hand Śāktas.-नारी a high bred and virtuous woman.-नाशः 1 ruin or extinction of a family.-2 an apost- ate, reprobate, outcast.-3 a camel.-नाशनम् condu- cive to the extinction of the family; मुसलं कुलनाशनम् Mb.-परंपरा the series of generations comprising a race.-पतिः 1 the head or chief of a family.-2 a sage who feeds and teaches 1, pupils; thus defined:- मुनीनां दशसाहस्रं यो$न्नदानादिपोषणात् । अध्यापयति विप्रर्षिरसौ कुलपतिः स्मृतः ॥ अपि नाम कुलपतेरियमसवर्णक्षेत्रसंभवा स्यात् Ś.1; R.1.95; U.3.48.-3 The head-servant (Gīrvāṇa); Bhāg.5.18.1.-4 N. of Kṛiṣṇa; कुन्दस्रजः कुलपतेरिह वाति गन्धः Bhāg.1.3.11.-पांसन a. one who dis- graces one's family; इत्युक्तः स खलः पापो भोजानां कुलपांसनः Bhāg.19.1.35.-पांसुका a woman disgracing her family, an unchaste woman.-पालकम् an orange.-पालिः, -पालिका, -पाली f. a chaste or high-born woman.-पुत्रः a nobly-born youth; इह सर्वस्वफलिनः कुलपुत्रमहाद्रुमाः Mk.4.1.-पुत्री (See-दुहितृ).-पुरुषः 1 a respectable or high-born man; कुश्चुम्बति कुलपुरुषो वेश्याधरपल्लवं मनोज्ञमपि Bh.1.59.-2 an ancestor.-पूर्वगः (कः) an ancestor. तवापि सुमहाभागे जनेन्द्रकुलपूर्वकम् (v. l. जनेन्द्राः कुलपूर्वगाः) Rām.2.73.24.-भरः (कुलंभरः)1 One who maintains the family.-बीजः the head or chief of a guild.-भार्या a virtuous wife.-भृत्या the nursing of a pregnant woman.-मर्यादा family honour or respectability.-मार्गः 1 a family custom, the best way or the way of honesty.-2 the doctrine of the Kaulas (कौलमार्ग).-योषित्, -वधू f. a woman of good family and character. त्यागिनां कुलयोषिताम् Ms.3.245; ब्रूते ब्रूते व्रजकुलवधूः कापि साध्वी ममाग्रे Udb.-लक्षणम् The characteristics of a noble family; आचारो विनयो विद्या प्रतिष्ठा तीर्थदर्शनम् । निष्ठा वृत्तिस्तपो दानं नवधा कुललक्षणम् ॥-वारः a principal day; (i. e. Tuesday and Friday).-विद्या 1 knowledge handed down in a family, traditional knowledge.-2 one of the three आन्वीक्षिकी lores.-विप्रः a family-priest.-वृद्धः an old and experienced member of a family.-व्रतः, -तम् a family vow; गलितवयसामिक्ष्वाकूणामिदं हि कुलव्रतम् R.3.7; विश्वस्मिन्नधुना$न्यः कुलव्रतं पालयिष्यति कः Bv.1.13.-शीलम् character or conduct honourable to a family.-श्रेष्ठिन् a. well-born, of a good family. (-m.)1 the chief of a family or a guild.-2 an artisan of noble birth.-संख्या 1 family-respectability.-2 inclusion among respectable families; कुलसंख्यां च गच्छन्ति कर्षन्ति च महायशः Ms.3.66.-संततिः f. posterity, descendants, continuation of a lineage; दिवं गतानि विप्राणामकृत्वा कुलसंततिम् Ms.5.159.-सन्निधिः m. the presence of witnesses; Ms.8.194,21.-संभवः a. of a respectable family.-सेवकः an excel- lent servant.-स्त्री a woman of good family, a noble woman; अधर्माभिभवात् कृष्ण प्रदुष्यन्ति कुलस्त्रियः Bg.1.41.-स्थितिः f.1 antiquity or prosperity of a family-2 family observance or custom; U.5.23. -
11 मृगः _mṛgḥ
मृगः [मृग्-क]1 (a) A quadruped, an animal in general; नाभिषेको न संस्कारः सिंहस्य क्रियते मृगैः । विक्रमार्जित- राज्यस्य स्वयमेव मृगेन्द्रता; see मृगाधिप below. (b) A wild beast.-2 A deer, an antelope; विश्वासोपगमादभिन्नगतयः शब्दं सहन्ते मृगाः Ś.1.14; R.1.4,5; आश्रममृगो$यं न हन्तव्यः Ś.1.-3 Game in general.-4 The spots on the moon represented as an antelope.-5 Musk.-6 Seeking, search.-7 Pursuit, chase, hunting.-8 Inquiry, investigation.-9 Asking, soliciting.-1 A kind of elephant; N. of the third caste of elephants; Mātaṅga L.1.26.29; 'भद्रा मन्द्रा मृगाश्चेति विज्ञेयास्त्रिविधा गजाः । क्रमेण हिमवद्विन्ध्यसह्यजाः ।' com. on Rām.1.6.25.-11 N. of a particular class of men; मृगे तुष्टा च चित्रिणी; वदति मधुरवाणीं दीर्घनेत्रा$तिभीरुश्चपलमतिसुदेहः शीघ्रवेगो मृगो$यम् Śabdak.-12 The lunar mansion called मृगशिरस्.-13 The lunar month called मार्गशीर्ष.-14 The sign Capricornus of the zodiac.-15 N. of a district in Śākadvīpa.-Comp. -अक्षी a fawn-eyed or deer-eyed woman; त्वय्यासन्ने नयनमुपरिस्पन्दि शङ्के मृगाक्ष्याः Me.97.-अङ्कः 1 the moon.-2 comphor.-3 the wind.-अङ्गना a doe.-अजिनम् a deer's skin.-अण्डजा musk.-अद् m.,-अदनः, -अन्तकः a small tiger or hunting leopard, hyena.-अधिपः, अधिराजः a lion; केसरी निष्ठुरक्षिप्तमृगयूथो मृगाधिपः Śi.2.53;-मृगाधिराजस्य वचो निशम्य R.2.41.-अरातिः 1 a lion.-2 a dog.-अरिः 1 a lion.-2 a dog.-3 a tiger.-4 N. of a tree.-अशनः a lion.-आजीवः 1 a hunter.-2 a hyena.-आविधः a hunter.-आस्यः the sign Capricor- nus of the zodiac.-इन्द्रः 1 a lion; ततो मृगेन्द्रस्य मृगेन्द्रगामी R.2.3.-2 a tiger.-3 the sign Leo of the zodiac. ˚आसनम् a throne. ˚आस्यः an epithet of Śiva. ˚चटकः a hawk.-इष्टः a variety of jasmine.-ईक्षणा a fawn-eyed woman.-ईश्वरः 1 a lion.-2 the sign Leo of the zodiac.-उत्तमः the best antelope.-उत्तमम्, -उत्तमाङ्गम् the constella- tion मृगशिरस्.-काननम् 1 a park.-2 a forest abounding in game.-केतनः the moon.-गामिनी a kind of medicinal substance (Mar. वावडिंग).-चर्या the acting like a deer (a kind of penance); अथैनामन्बवेक्षस्व मृगचर्या- मिवात्मनः Mb.3.33.11.-चारिन् a. acting like a deer (as a devotee); leading a deer's life; V.4.-चेटकः the civet-cat; L. D. B.-जलम् mirage. ˚स्नानम् bathing in the waters of the mirage; i. e. an impossibility.-जालिकः, -का a snare for catching deer.-जीवनः a hunter, fowler.-टङ्कः the moon.-तृष्, -तृषा, -तृष्णा, -तृष्णिः, -तृष्णिका, f. mirage; मृगतृष्णाम्भसि स्नातः; see खपुष्प; जातः सखे प्रणयवान् मृगतृष्णिकायाम् Ś.6.16; Bhāg.4.7. 28; Bh.2.5. मृगतृष्णारूप means 'resembling a mirage', ill-founded; मृगतृष्णारूपमेतद् दर्शनम् ŚB. on MS.9.1.31.-तोयम् the water of a mirage.-दंशः, -दंशकः a dog.-दर्पः musk.-दावः a park, preserve.-दृश् f. a fawn- eyed woman; तदीषद्विस्तारि स्तनयुगलमासीन्मृगदृशः U.6.35. (-m.) the sign Capricornus of the zodiac.-दृष्टिः a lion.-द्युः a hunter.-द्युव a. gambling for deer; हरामि राम- सौमित्री मृगो भूत्वा मृगद्युवौ Bk.5.47.-द्विष् m. a lion.-धरः the moon.-धूर्तः, -धूर्तकः a jackal.-नयना a fawn-eyed woman.-नाभिः 1 musk; प्रस्थं हिमाद्रेर्मृगनाभिगन्धि Ku.1.54; Ṛs.6.13; Ch. P.8; R.17.24.-2 the musk-deer; दृषदो वासितोत्सङ्गा निषण्णमृगनाभिभिः R.4.74. ˚जा musk.-पतिः 1 a lion; नखानां पाण्डित्यं प्रकटयतु कस्मिन् मृगपतिः Bv.1.1.-2 a roe-buck.-3 a tiger.-पालिका the musk-deer.-पिप्लुः the moon.-पोतः, -पोतकः a fawn.-प्रभुः a lion.-प्रियम् grass growing on mountains.-ब(व)धाजीव a hunter.-बन्धिनी a net for catching deer.-भोजनी bitter apple.-मत्तकः a jackal.-मदः musk; कुचतटीगतो यावन्मातर्मिलति तव तोयैर्मृगमदः G. L.7; मृगमदतिलकं लिखति सपुलकं मृगमिव रजनीकरे Gīt.7; चन्दनमृगमद- लेपं गमितौ क्षोण्या नु वक्षोजौ Mv.7.24; also मृगमदसौरभ- रभसवशं...... Gīt. ˚वासा a musk-bag.-मन्द्रः N. of a class of elephants; Rām.1.6.25.-मांसम् venison.-मातृका a doe.-मासः the month of Mārgaśīrṣa.-मुखः the sign Capricornus of the zodiac.-यूथम् a herd of deer.-राज् m.1 a lion; पतिते पतङ्गमृगराजि निजप्रतिबिम्बरोषित इवाम्बुनिधौ Śi.9.18.-2 a tiger.-3 the sign Leo of the zodiac.-राजः 1 a lion; शिलाविभङ्गैर्मृगराजशावस्तुङ्गं नगोत्सङ्ग- मिवारुरोह R.6.3.-2 the sign Leo of the zodiac.-3 a tiger.-4 the moon. ˚धारिन्, ˚लक्ष्मन् m. the moon.-रिपुः 1 a lion.-2 the sign Leo.-रोमम् wool. ˚जम् a woollen cloth.-रोचना yellow pigment.-रोम, -रोमज a. woolen.-लाञ्छन, -लक्ष्मन् m. the moon; अङ्काधिरोपितमृगश्चन्द्रमा मृगलाञ्छनः Śi.2.53. ˚जः the planet Mercury.-लेखा the deer-like streak on the moon; मृगलेखामुषसीव चन्द्रमाः R.8.42.-लोचनः the moon. (-ना, -नी) a fawn-eyed woman.-लोमिक woollen.-वधू a female deer, doe.-वल्लभः a kind of grass (कुन्दर).-वाहनः wind.-वीथिका, -वीथी N. of that portion of the moon's course which includes the constellations श्रवणा, शतभिषज् and पूर्वाभाद्रपदा.-व्याधः 1 a hunter.-2 Sirius or the dogstar.-3 an epithet of Śiva.-शायिका the reclining posture of a deer.-शावः a fawn; मृगशावैः सममेधितो जनः Ś.2.19.-शिरः, -शिरस् n.,-शिरा N. of the fifth lunar mansion consisting of three stars.-शीर्षम् the constellation मृगशिरस्. (-र्षः) the lunar month Mārgaśīrṣa.-शीर्षन् m. the constellation मृग- शिरस्.-श्रेष्ठः a tiger.-हन् m. a hunter. -
12 वारुण _vāruṇa
वारुण a. (-णी f.) [वरुणस्येदम् अण्]1 Belonging to Varuṇa: साक्ष्ये$नृतं वदन् पाशैर्बध्यते वारुणैर्भृशम् Ms.8.82; Bhāg.1.5.32.-2 Dedicated or sacred to Varuṇa.-3 Given to Varuṇa.-4 Watery, marine; जानामि वारुणाँ- ल्लोकान् Rām.4.58.13; पृथिवी पर्वता मेघा मूर्तिमन्तश्च ये परे । सर्वं तद्वारुणं ज्ञेयमापस्तस्तम्भिरे यतः ॥ Mb.12.183.4.-5 Western.-णः 1 N. of one of the nine divisions of Bha- ratavarṣa -2 An aquatic animal.-णम् 1 Water.-2 The शतभिषज् constellation; नक्षत्रे वारुणे कुर्वन् भिषक्सिद्धिमवाप्नुयात् Mb.13.89.12.-णः, -णम् The west.-Comp. -कर्मन् n. any work connected with the supply of water.-पाशकः a sea-monster.-व्रतम् summary or immediate action; cf. तथा पापन्निगृह्णीयाद् व्रतमेतद्धि वारुणम् Ms.9.38. -
13 वारुणी _vāruṇī
वारुणी 1 The west (the quarter presided over by Varuṇa).-2 Any spirituous liquor; पयो$पि शौण्डिकीहस्ते वारुणीत्यभिधीयते H.3.11; करस्पन्दो$म्बरत्यागस्तेजोहानिः सरागता । वारुणीसंगजावस्था भानुनाप्यनुभूयते ॥ Pt.1.178 (where both senses are intended); Ku.4.12; Bhāg.1.65.19.-3 The asterism शतभिषज्.-4 Dūrvā grass.-5 N. of the wife of Varuṇa.-6 A kind of Dūrvā.-7 A kind of liquor; वारुणीं मदिरां पीत्वा मदोन्मथितचेतसाम् Bhāg.1.15.23.-Comp. -वल्लभः an epithet of Varuṇa.
См. также в других словарях:
ṡatá-bhāga — शतभाग … Indonesian dictionary
ṡatá-bhīru — शतभीरु … Indonesian dictionary
ṡatá-bhisha — शतभिष … Indonesian dictionary
ṡatá-bhishā — शतभिषा … Indonesian dictionary
ṡatá-bhishaj — शतभिषज् … Indonesian dictionary
ṡatá-bhṛishṭi — शतभृष्टि … Indonesian dictionary
ṡatá-bhuji — शतभुजि … Indonesian dictionary
Nakshatra — Nakshatras Ashvinī Bharanī Kṛttikā Rohinī Mrigashīra Ārdrā Punarvasu … Wikipedia
Shatabhisha — Aquarius map showing Shataraka Nakshatras Ashvinī Bharanī … Wikipedia
Nakshatra — Die Nakshatra (Devanagari: नक्षत्र) sind eine Einteilung der Ekliptik in 27 lunare Sterngruppen in der traditionellen indischen Astronomie und Astrologie. Die einfache Übersetzung lautet: Stern, Mondhaus, Planetenkonstellation die einem der… … Deutsch Wikipedia
Nakshatras — Die Nakshatra (Devanagari: नक्षत्र) sind eine Einteilung der Ekliptik in 27 lunare Sterngruppen in der traditionellen indischen Astronomie und Astrologie. Die einfache Übersetzung lautet: Stern, Mondhaus, Planetenkonstellation die einem der… … Deutsch Wikipedia
