Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

वंशपत्त्र

  • 1 तालीशपत्त्र


    tālî ̱ṡa-pattra
    n. the leaf of Flacourtia cataphracta W. = - lī-p- andﾠ -lî ̱ṡa L. ;

    Pinus Webbiana L.

    Sanskrit-English dictionary > तालीशपत्त्र

  • 2 त्विषामीशपति


    tvishām-īṡa
    tvishām-īṡa-pati
    m. = tviṭ-p- L.

    Sanskrit-English dictionary > त्विषामीशपति

  • 3 दाशपति


    dā́ṡa-pati
    m. the chief of fishermen Kathās. LII, 337 (printed dās-)

    Sanskrit-English dictionary > दाशपति

  • 4 पलाशपत्त्र


    palāṡá-pattra
    n. a single leaf (esp. of the Butea Frondosa) Hariv. Pañc. ;

    m. N. of a Nāga L.

    Sanskrit-English dictionary > पलाशपत्त्र

  • 5 भृशपत्त्रिका


    bhṛiṡa-pattrikā
    f. « strong-leaved», a species of plant L.

    Sanskrit-English dictionary > भृशपत्त्रिका

  • 6 वंशपत्त्र


    vaṉṡá-pattra
    n. a bamboo-leaf VarBṛS. ;

    sulphuret of arsenic L. ;
    a kind of metre (= vaṉṡa-pattra-patita) Col.;
    m. a reed L. ;
    (ī) f. a partic. kind of grass L. ;
    the resin of Gardenia Gummifera Bhpr. ;
    - patita mfn. fallen on a bamboo-leaf;
    n. a species of metre VarBṛS. ;
    - haritāla n. bambooleaved orpiment L.

    Sanskrit-English dictionary > वंशपत्त्र

  • 7 वंशपत्त्रक


    vaṉṡá-pattraka
    m. (only L.) a reed;

    white sugar-cane;
    a sort of fish, Cynoglossus Lingua;
    n. yellow orpiment L.

    Sanskrit-English dictionary > वंशपत्त्रक

  • 8 वंश


    vaṉṡá
    m. (derivation doubtful) the bamboo cane orﾠ any cane (accord. toﾠ L. alsoﾠ « sugarcane» andﾠ « Shorea Robusta») RV. etc. etc.;

    the upper timbers orﾠ beams of a house, the rafters orﾠ laths fastened to the beams (of a roof;
    cf. prācīna-v-) AV. etc. etc.;
    a cross-beam, joist, joint VarBṛS. ;
    a reed-pipe, flute, fife Kāv. Rājat. ;
    the back-bone, spine VarBṛS. BhP. ;
    a hollow orﾠ tubular bone BhP. ( B.) Sch. ;
    the upper nasal bone L. ;
    the central projecting part of a scimitar orﾠ sabre VarBṛS. ;
    the line of a pedigree orﾠ genealogy (from its resemblance to the succession of joints in a bamboo), lineage race, family, stock ṠBr. etc. etc. (esp. a noble race, a dynasty of kings, a list of teachers etc.;
    cf. Pāṇ. 2-1, 19 Sch.);
    offspring, a son BhP. ;
    (ifc.) a succession orﾠ collection of similar things, assemblage multitude, host (as of chariots, stars etc.) MBh. Kāv. etc.;
    a partic. measure of length (= 10 Hastas) Līl. ;
    a partic. musical note Ṡiṡ. ;
    pride, arrogance Vās. ;
    bamboo-manna L. ;
    N. of Vishṇu L. (ā) f. N. of an Apsaras (daughter of Prādhā) MBh. ;
    (ī) f. seeﾠ s.v.
    - वंशऋषि
    - वंशकठिन
    - वंशकफ
    - वंशकर
    - वंशकर्पूररोचना
    - वंशकर्मन्
    - वंशकीर्ति
    - वंशकृत्
    - वंशकृत्य
    - वंशक्रमागत
    - वंशक्रमाहितगौरव
    - वंशक्षय
    - वंशक्षीरी
    - वंशग
    - वंशगुल्म
    - वंशगोप्तृ
    - वंशघटिका
    - वंशचरित
    - वंशचर्मकृत्
    - वंशचिन्तक
    - वंशच्छेत्तृ
    - वंशज
    - वंशतण्डुल
    - वंशदला
    - वंशधर
    - वंशधान्य
    - वंशधारा
    - वंशधारिन्
    - वंशनर्तिन्
    - वंशनाडिका
    - वंशनाडी
    - वंशनाथ
    - वंशनालिका
    - वंशनिश्रेणी
    - वंशनेत्र
    - वंशपत्त्र
    - वंशपत्त्रक
    - वंशपरम्परा
    - वंशपात्र
    - वंशपीत
    - वंशपुष्पा
    - वंशपूरक
    - वंशपोत
    - वंशप्रतिष्ठानकार
    - वंशबाह्य
    - वंशब्राह्मण
    - वंशभव
    - वंशभार
    - वंशभृत्
    - वंशभोज्य
    - वंशमय
    - वंशमूल
    - वंशमूलक
    - वंशमृन्मय
    - वंशयव
    - वंशराज
    - वंशराज्यधर
    - वंशरोचना
    - वंशलोचना
    - वंशलक्ष्मी
    - वंशलून
    - वंशवर्ण
    - वंशवर्तिन्
    - वंशवर्धन
    - वंशवर्धिन्
    - वंशवितति
    - वंशविदारिणी
    - वंशविशुद्ध
    - वंशविस्तर
    - वंशवृद्धि
    - वंशशर्करा
    - वंशशलाका
    - वंशसमाचार
    - वंशस्तनित
    - वंशस्तूप
    - वंशस्थ
    - वंशस्थविल
    - वंशस्थिति
    - वंशहीन

    Sanskrit-English dictionary > वंश

  • 9 अर्क _arka

    अर्क a. [अर्च्-घञ्-कुत्वम् Uṇ.3.4.]. Fit to be worshipped (अर्चनीय).
    -र्कः 1 A ray of light, a flash of lightning (Ved.).
    -2 The sun; आविष्कृतारुणपुरःसर एकतो$र्कः Ś.4.2.
    -3 Fire. य एवमेतदर्कस्यार्कत्वं वेद Bṛi. Up. 1.2.1.
    -4 A crystal; पुष्पार्ककेतकाभाश्च Rām.2.94.6.
    -5 Copper.
    -6 Sunday.
    -7 Membrum virile. एवा ते शेपः सहसायमर्को$ङ्गेनाङ्गं संसमकं कृणोतु Av.6.72.1.
    -8 N. of the sun-plant, Calatropis Gigantea (Mar. रुई), a small tree with medicinal sap and rind; अर्कस्योपरि शिथिलं च्युतमिव नवमल्लिकाकुसुमम् Ś.2.9; यमाश्रित्य न विश्रामं क्षुधार्ता यान्ति सेवकाः । सो$र्कवन्नृपतिस्त्याज्यः सदापुष्पफलो$पि सन् Pt.1.51. अर्के चेन्मधु विन्देत ŚB. on MS.
    -9 N. of Indra.
    -1 A sort of religious ceremony.
    -11 Praise, hymn; praising, extolling, song of praise.
    -12 A singer (Ved. in these two senses).
    -13 A learned man.
    -14 An elder brother.
    -15 Food (अर्कम् also).
    -16 N. of Viṣṇu.
    -17 A kind of decoction.
    -18 The seventh day of a month.
    -19 The उत्तरा- फल्गुनी asterism.
    -2 The number 12.
    -21 The sun- stone (सूर्यकान्त); मसारगल्वर्कमयैर्विभङ्गैर्विभूषितं हेमनिबद्धचक्रम् Mb.12.46.33. cf. अर्को$र्कपर्णे स्फटिके ताम्रे सूर्ये दिवस्पतौ । ज्येष्ठभ्रातरि शुक्ले$र्कपादपे च पुमान् भवेत् ॥ Nm.
    -Comp. -अंशः, -कला a digit or 12th part of the sun's disc.
    -अश्मन् m.
    -उपलः 1 the sun-stone, heliotrope, girasol.
    -2 a sort of crystal or ruby.
    -आह्वः the swallow wort.
    -इन्दुसंगमः the time of conjunction of the sun and moon (दर्श or अमावास्या).
    -कान्तः A class of eleven storeyed buildings; Māna.29.25-34.
    -कान्ता 1 N. of a plant commonly called हुड्हुडिया.
    -2 sun's wife.
    -3 sun's shadow.
    -कुण्डतीर्थम् N. of a Tīrtha; Skanda P.
    -क्षेत्रम् 1 the field of the sun; the sign Leo, pre- sided over by the sun.
    -2 N. of a holy place in Orissa.
    -ग्रहः The eclipse of the sun; Bṛi. S.
    -ग्रीवः N. of the Sāman.
    -चन्दनः a kind of red sandal (रक्तचन्दन).
    -चिकित्सा Arka's work on medical science.
    -जः epithet of Karṇa, Yama, Sugrīva. (
    -जौ) the two Aśvins regarded as the physicians of Heaven.
    -तनयः 'a son of the sun', an epithet of Karṇa, Yama, Manu Vaivasvata, Manu Sāvarṇi and Saturn; see अरुणात्मज. (
    -या) N. of the rivers Yamunā and Tāpti.
    -त्विष् f. light of the sun.
    -दिनम्, -वासरः Sunday.
    -दुग्धम् milky sap or exudation of Arka.
    -नन्दनः, -पुत्रः, -सुतः, -सूनुः N. of Saturn, Karṇa or Yama.
    - नयन a. one whose eyes are difficult to be gazed at. (
    -नः) an epithet of Virat Puruṣa.
    -नामन् m. the red arka tree.
    -पत्रः, -पर्णः N. of the plant अर्क. (
    -त्रा) a kind of birth- wort (सुनन्दा, अर्कमूला) with wedge-shaped leaves. (
    -त्रम्, -र्णम्) the leaf of the अर्क plant.
    -पादपः N. of a plant (निम्ब); another tree (आकन्द).
    -पुष्पम् a flower of arka
    -पुष्पाद्यम् N. of a Sāman. (
    -ष्पी),
    -पुष्पिका N. of a plant (कुटुम्बिनी)
    -पुष्पोत्तरम् N. of a Sāman.
    -प्रकाश a. Bright like the sun; Mb.
    -प्रिया N. of a plant (जव).
    -बन्धुः, -बान्धवः 1 N. of Buddha Śākyamuni, meaning सूर्यवंश्यः, cf. शुद्धोदनो नाम नृपो$र्कबन्धुः Bu. Ch.9.9.
    -2 a lotus (the sun-lotus).
    -भम् 1 an asterism influenced by the sun.
    -2 the sign Leo.
    -3 उत्तराफल्गुनीनक्षत्र.
    -भक्ता = ˚कान्ता q. v.
    -मण्डलम् disc of the sun.
    -मूलः, -ला = ˚पत्रा; विलिखति वसुधामर्कमूलस्य हेतोः Bh.2.1.
    -रेतोजः Revanta, the son of Sūrya.
    -लपणम् Saltpetre.
    -वर्षः a solar year.
    -वल्लभः 1 N. of a plant (बन्धूक; Mar. दुपारी).
    -2 a lotus.
    -विवाहः marriage with the arka plant (enjoined to be performed before a man marries a third wife, who thus becomes his fourth); चतुर्थादिविवाहार्थं तृतीयो$र्कं समुद्वहेत् Kāśyapa.
    -वेधः N. of a tree (तालीशपत्र).
    -व्रतः, -तम् 1 a vow performed on माघशुक्लसप्तमी.
    -2 the law or manner of the sun; when a king exacts taxes from his subjects only to add to their material comforts and happiness, just as the sun draws up water during 8 months of the year, only to give it back increased a thousandfold, he is said to follow अर्कव्रत, अष्टौ मासान् यथादित्यस्तोयं हरति रश्मिभिः । तथा हरेत्करं राष्ट्रान्नित्यमर्कव्रतं हि तत् ॥ Ms.9.35; cf. R.1.18 (the point of comparison may also be the imperceptible way in which the sun ab- sorbs water, see Pt.1.221).
    -शोकः Ved. brilliancy of rays.
    -सातिः f.
    1 finding of rays.
    -2 poetical ins- piration; finding out hymns; रपत् कविरिन्द्रार्कसातौ Rv.1. 174.7.
    -सोदरः 'brother of the sun', an epithet of Airāvata.
    -हिता = ˚कान्ता q. v.

    Sanskrit-English dictionary > अर्क _arka

  • 10 पतित _patita

    1
    पतित p. p.
    1 Fallen, descended, alighted.
    -2 Dropped.
    -3 Fallen (in a moral sense), abandoned, wicked; नष्टे मृते प्रव्रजिते क्लीबे च पतिते पतौ ।
    -4 Apostate.
    -5 Degraded, outcast.
    -6 Fallen in battle, defeated or overthrown.
    -7 Being in, fallen into; as in अवंशपतित.
    -8 Placed, kept; निक्षेपे पतिते हर्म्ये श्रेष्ठी स्तौति स्वदेवताम् Pt. I.14.
    -9 (with पादयोः or पाद-) Having thrown oneself at (a person's feet).
    -तम् Flying.
    -Comp. -उत्पन्न a. sprung from an outcast.
    -गर्भा a woman who miscarries.
    -मूर्धज a. one whose hair has fallen out.
    -वृत्त a. one leading a life of an out-cast.
    -सावित्रीकः a man of the first three classes whose thread-ceremony has been improperly performed, or not performed at all.
    -स्थित a. lying on the ground.
    2
    पतित See under पत्.

    Sanskrit-English dictionary > पतित _patita

  • 11 मोटकः _mōṭakḥ _कम् _kam

    मोटकः कम् [मुट्-ण्वुल्] A pill.
    -कम् A couple of broken blades of Kuśa grass given at a Śrāddha (भग्नकुशपत्रद्वयम्).

    Sanskrit-English dictionary > मोटकः _mōṭakḥ _कम् _kam

  • 12 ल्वीन _lvīna

    ल्वीन a. Gone. वंशकरेण तेन R.18.31; न चक्रतुर्वंशकरावृषी तौ Bu. Ch.1.47.
    (-रः) 1 a son; त्वयि समुत्पन्नस्य वंशकरस्य मुखं प्रेक्षिष्यते V.5.
    -2 an ancestor.
    -कर्पूररोचना, -रोचना, -लोचना bam- boo-manna.
    -कर्मन् n. bamboo-work. ˚कृत् a bamboo- worker.
    -कीर्ति a. celebrated.
    -कृत् m. the founder or perpetuator of a family.
    -कृत्यम् flute-playing.
    -क्रमः family succession.
    -क्षयः family decay.
    -क्षीरी bam- boo-manna.
    -घटिका a kind of children's game; Buddh.
    -चरितम् the history of a family.
    -चर्मकृत् a worker in bamboo and leather; Rām.2.8.3.
    -चिन्तकः a ge- nealogist.
    -छेत्तृ a. the last of a family.
    -ज a.
    1 born in the family of; तस्य दाक्षिण्यरूढेन नाम्ना मगधवंशजा R.1.31.
    -2 made of bamboos.
    -3 sprung from a good family.
    (-जः) 1 progeny, issue, lineal descendant.
    -2 the seed of the bamboo. (
    -जम्) bamboo-manna. (
    -जा) bamboo- manna; वंशजा बृंहणी वृष्या बल्या स्वाद्वी च शीतला Bhāva P.
    -तण्डुलः the seed of the bamboo.
    -धर a.
    1 perpetua- ting a family; अन्तर्जले प्रसूतासि रघुवंशधरौ सुतौ U.7.3.
    -2 supporting a family.
    (-रः) 1 the continuer of a family.
    -2 a descendant.
    -धान्यम् = वंशतण्डुल q. v.
    -नर्तिन् m. a buffoon.
    -नाडि(ली)का a pipe made of bamboo.
    -नाथः the chief or head of a race.
    -नेत्रम् the root of sugar- cane.
    -पत्रम् a bamboo-leaf. (
    -त्रः) a reed. ˚पतितम् N. of a kind of metre of seventeen syllables; दिङ्मुनिवंशपत्रपतितं भरनभनलगैः Chand. M.
    -पत्रकः 1 a reed.
    -2 a white kind of sugar-cane. (
    -कम्) yellow orpiment.
    -परंपरा lineal descent, family succession.
    -पात्रम् a bamboo- vessel.
    -पूरकम् the root of sugarcane.
    -बाह्य a. repudi- ated by a family.
    -ब्राह्मणम् 1 N. of a Brāhmaṇa (be- longing to the Sāma-veda.)
    -भृत् m. the supporter or head of a family.
    -भोज्य a. hereditary. (
    -ज्यम्) a here- ditary estate.
    -राजः a very high bamboo.
    -लक्ष्मीः f. the fortune of a family.
    -लून a. alone in the world.
    -वनम् a bamboo-forest; रात्रा वंशवनस्येव दह्यमानस्य पर्वते Mb.7.154.24.
    -वर्धनः a son.
    -विततिः f.
    1 a family, descent.
    -2 a thicket of bamboos.
    -विस्तरः a complete genealogy.
    -शर्करा bamboo-manna.
    -शलाका a small bamboo peg at the lower end of a Vīṇā.
    -संपत् high birth and wealth, noble descent; Dk.1.4.
    -स्तनितम्, -स्थविलम् N. of a metre of twelve syllables; वदन्ति वंशस्थविलम् जतौ जरौ Chand. M.
    -स्थितिः f. the perpetua- tion of a family; वंशस्थितिं वंशकरेण तेन संभाव्य भावी स सखा मघोनः R.18.31; किं सुन्दरि प्ररुदितासि ममोपपन्ने वंशस्थितेरधि- गमान्महति प्रमोदे V.5.15.

    Sanskrit-English dictionary > ल्वीन _lvīna

  • 13 शप् _śap

    1
    शप् A technical term used by Pāṇini for the conju- gational sign अ inserted between the root and the terminations of the conjugational tenses in the first class of roots.
    2
    शप् ind. A particle and prefix implying assent or compliance.
    3
    शप् 1, 4 U. (शपति-ते, शप्यति-ते, शप्त)
    1 To curse, execrate; अशपद् भव मानुषीति ताम् R.8.8; सो$भूत् परासुरथ भूमिपतिं शशाप (वृद्धः) 9.78;1.77.
    -2 To swear, take an oath, promise by oath, say on oath, (usually with dat. of the person to whom a promise &c. is made and instr. of the object by which it is made); भरतेनात्मना चाहं शपे ते मनुजाधिप । यथा नान्येन तुष्येयमृते रामविवासनात् ॥ Rām.; when used without an object it generally governs the instr. of the thing and dat. of the person by which or whom the oath is taken; सत्यं शपामि ते पादपङ्कजस्पर्शेन K.; Gha&ttod.22; अशप्त निह्नुवाना$सौ सीतायै स्मरमोहितः Bk.8.74; प्रेम जिज्ञासमानाभ्यस्ताभ्यो$शप्सत कामिनः 8.33; sometimes शप् governs a cognate accusative; सहस्रशो$सौ शपथानशप्यत् Bk.3.32; Ms.8.11.
    -3 To blame, scold, revile, abuse (with dat. or by itself); द्विषद्भ्यश्चा- शपंस्तथा Bk.17.4; प्रतिवाचमदत्त केशवः शपमानाय न चेदिभूभुजे Śi.16.25. -Caus. (शापयति-ते)
    1 To bind by an oath, conjure; शापितो$सि गोब्राह्मणकाम्यया Mk.3; शापितासि मम लवाङ्गकावलोकितयोश्च जीवितेन यदि वाचा न कथयसि M&amar;l.8.
    -2 To cause any one (acc.) to swear by (instr.); सत्येन शापयेद्विप्रं क्षत्रियं वाहनायुधैः Ms.8.113.

    Sanskrit-English dictionary > शप् _śap

  • 14 PO

    Abbr:Post Ofiice
    1. डाक घर
    My house is just behind PO.
    --------
    Abbr:Postal Order
    1. डाक घर की आदेशपत्र
    The company requwsted that the application should be accompanied by a 2/- PO.

    English-Hindi dictionary > PO

  • 15 तालीश


    tālî ̱ṡa
    m. Flacourtia cataphracta (the leaves of which are used in med.)

    R. IV, 44, 55 Suṡr. I, IV ff. ;
    n. = - pattra L. ;
    seeﾠ 1. - lī
    - तालीशपत्त्र

    Sanskrit-English dictionary > तालीश

  • 16 भृश


    bhṛiṡa
    mfn. (perhaps the original meaning may be « falling heavily» cf. bhraṡ) strong, vehement, mighty, powerful, frequent, abundant (often ibc. cf. below;

    rarely as an independent word;
    cf. subhṛita) Mn. MBh. etc.;
    ibc andﾠ(am) ind. strongly, violently, vehemently, excessively, greatly, very much Mn. MBh. etc.;
    harshly, severely ChUp. ;
    quickly, without hesitation MBh. ;
    often, frequently R. ;
    eminently, in a superior manner L. ;
    m. a partic. tutelary deity VarBṛ. ;
    - भृशकोपन
    - भृशता
    - भृशदण्ड
    - भृशदारुण
    - भृशदुःखित
    - भृशनास्तिक
    - भृशपत्त्रिका
    - भृशपीडित
    - भृशविस्मित
    - भृशवेदना
    - भृशशोकवर्धन
    - भृशसंयुत
    - भृशसंहृष्ट
    - भृशस्विद्

    Sanskrit-English dictionary > भृश

  • 17 letter

    n.
    अक्षर, वर्ण; पत्र, संदेशपत्र, चिठ्ठी; छापे का अक्षर

    English-Hindi new dictionary > letter

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»