-
1 үҙен тыя алмағанлыҡ
экспансивность -
2 грыбовішча
грыбовішча, -а н., разм.Место в лесу, где грибы вырастают целыми семьями.Падымаючы па адным, па два баравікі і паглядаючы на сонца, каб не зблудзіць, яны хадзілі з аднае баравіны на другую, пакуль Лёвачка не ўзбіўся на грыбовішча. Лобан. Травою, драбналессем і хмызам пазарасталі і тыя грыбовішчы, дзе браў я з бацькам баравікі. Сачанка. І як грыбовішчы, трэба будзе абавязкова ведаць месцы, дзе яны растуць, тыя кветкі-прабіснегі. Сіпакоў.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > грыбовішча
-
3 папрадкі
папрадкі (попрадкі), -ак адз. няма.Сбор женщин в чьей-либо хате, чтобы прясть кудель.Машэкі імем сталі маткі пужаць, калышучы, дзяцей, а кумкі, збегшысь на папрадкі, аб ім шаптаць адна аднэй. Купала. Узяць тыя самыя попрадкі... Колькі працы над гэтым ільном, часта галодныя - з адной чорствай скарынкай, а збяруцца ў места дзяўчаты і за гэтай няшчаснай зрэбнаю ніткаю - вясёлыя песні. Мурашка. Помню даваенныя доўгія асеннія, зімовыя вечары, тыя, у якія да нас у хату іншы раз збіраліся на попрадкі жанчыны. Сачанка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > папрадкі
-
4 попрадкі
папрадкі (попрадкі), -ак адз. няма.Сбор женщин в чьей-либо хате, чтобы прясть кудель.Машэкі імем сталі маткі пужаць, калышучы, дзяцей, а кумкі, збегшысь на папрадкі, аб ім шаптаць адна аднэй. Купала. Узяць тыя самыя попрадкі... Колькі працы над гэтым ільном, часта галодныя - з адной чорствай скарынкай, а збяруцца ў места дзяўчаты і за гэтай няшчаснай зрэбнаю ніткаю - вясёлыя песні. Мурашка. Помню даваенныя доўгія асеннія, зімовыя вечары, тыя, у якія да нас у хату іншы раз збіраліся на попрадкі жанчыны. Сачанка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > попрадкі
-
5 скавыш
скавыш, -у м., разм.Сквозной ветер с характерным звуком, напоминающим завывание.Няміра адубеў, стоячы на скавышы, не бачачы людзей на пустой вуліцы. Чорны. А вось тыя Зэнкавы аднагодкі, на каторых у гэту пору лахманы матляў вецер у чыстым полі, каторыя стылі на скавышы, пасучы статак, - тыя ведалі гора. Калюга. Але нашых плеч не сагнулі ні замець, ні снег, ні скавыш, - гайдаліся рэчышчы вуліц, высокія вежы Масквы. Глебка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > скавыш
-
6 тот
* * *(в знач.: «это») гэтато было вчера, а это сегодня
— тое было ўчора, а гэта сённято были взрослые, а это дети
— там былі дарослыя, а гэта дзеціто ветер шумел, а это волки воют
— тады вецер шумеў, а гэта ваўкі выюць— у той час як, тым часам як— з таго часу як, з той пары якб) в составе словосочетаний, связывающих части высказыванияне то, чтоб…
— не тое, каб…и тому подобное (сокращённо: и т.п.)
— і да таго падобнае (сокращённо: і да т.п.)тому (будет) три года, как…
— таму будзе тры гады, як…— ні тое ні сёе, ні выплюнуць ні праглынуцьнет того, чтобы…
— няма таго, каб…Федот, да не тот
— той, ды не той, Саўка, ды не ў тых санках -
7 тыю
перех.1)а) уде́рживать/удержа́ть, отгова́ривать || уде́рживание, отгова́ривание (от какого-л. действия, поступка и т. п.)көчкә тыеп калдым — я е́ле удержа́л
басымны тыю — уде́рживать напо́р
б) сде́рживать/сдержа́ть || сде́рживаниеяшьләрен тыеп — сде́рживая слёзы
2) перех.; неперех. запреща́ть/запрети́ть || запреще́ние; воспреща́ть/воспрети́ть || воспреще́ниекөлүдән тыю — запрети́ть смея́ться
катгый тыю — стро́гое запреще́ние
3)а) унима́ть/уня́ть; укроща́ть || укроще́ниемәхәббәтне тыеп булмый — нельзя́ укроща́ть любо́вь
б) замедля́ть/заме́длить || замедле́ниейөрешне тыю (тыя төшү) — замедля́ть/заме́длить ход (ско́рость)
4) приде́рживать/придержа́ть ( коня) -
8 ыкшы
ыкшы Iюжн.то же, что ышкы I;ырдаймын ыкшым бар үчүн фольк. пою я, потому что влюблён.ыкшы- II:ыкшып күл- закатиться смехом;ыкшып көпкө чейин күлкүсүн тыя албады он закатился смехом и долго не мог удержаться;ыкшып күлүп калат он вдруг как закатится смехом;ыкшып жөтөл- закашляться;түтүндөн ыкшып жөтөлдү он закашлялся от дыма;андан аркы сөздөрүн айталбай, улам ыкшып жөтөлө берди дальше он не мог говорить, закашлялся и (уже) не переставал кашлять. -
9 штукар
lat. stucareискусник, дока, мастер дела; фокусник; изобретатель; затейник, шут* * *сущ.1) дока2) мастер (своего де́ла)3) искусник4) изобретатель5) шут6) затейник7) фокусник8) художник|| Ці былі сярод вашых продкаў штукары? Тыя, хто трымаў пякарню, млын, цукерню?
* * *1) фокусник;2) мастер, изобретатель;3) затейник, шут* * *штукар м.фокусник, искусник, художник, дока -
10 хібець
хібецьгибнуть, находиться в запустении.Хібеюць доўга тыя гоні. (Я.Кол. НЗ XXII) -
11 цукерня
сущ.кондитерская|| Ці былі сярод вашых продкаў штукары? Тыя, хто трымаў пякарню, млын, цукерню?
см. тж кавярняЗдымак: Цукерня і кавярня “Czertok” (Гродна) Крыніца: Алесь Белы* * *цукерня ж.кондитерская -
12 гасцінец
lat. gostineceбольшак, тракт; подарок* * *сущ.1. (широкая дорога, обсаженная деревьями)а) больша́кб) тракт|| На вачах спалоханых дзяцей тыя ж людзі з прымкнёнымі да вінтовак штыкамі, якія шукалі памешчыкаў, вывелі са школы іншых настаўнікаў і павялі па гасцінцы ў невядомым кірунку.
2.а) подарокб) гостинец3.чаевые|| Гасцінец неабавязковы, хаця ў некаторых краінах грошы “на каву” гэта нефармальны абавязак і звычай.
* * *I подарок II большак, тракт -
13 шыба
шыба, -ы ж.Стекло, вставленное в оконную раму. -
14 лісцвянік
лісцвянік, -у м. абл.Лиственный лес.Скончыўся малады лісцвянік - алешнік ды асіннік, і пачаўся стары бор - рэдкія сосны адна ў адну, аблітыя сонцам. Шамякін.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > лісцвянік
-
15 латашыць
латашыць незак., разм.Рвать без разбору, с жадностью, опустошая.Тыя, у садку, ужо ўзлезлі на другую яблыню, з кіславатымі невялічкімі яблыкамі, якімі было густа абсыпана сучча, і латашылі іх там у кішані і пілоткі. Быкаў. А як цвілі там, і каля дому на ўзлесках, пахучыя, як мёд, чаромхі! Кастусь нават шкадаваў, калі іх бязлітасна латашылі маладыя людзі на букеты. Якімовіч. А яны са Сцяпанам пачалі латашыць арэхі. Даніленка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > латашыць
-
16 цвінтар
цвінтар, -а м.1. Огороженное место около церкви, церковный двор.Да Антося даходзілі вясёлыя галасы дзяцей, якія гулялі на цвінтары, бегаючы вакол царквы з агеньчыкамі. Гартны. Увесь цвінтар застанаўляўся фурманкамі, на свята ўвабраныя людзі вёрст за дваццаць ехалі на фэст. Мурашка.2. Церковное кладбище.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > цвінтар
-
17 зацішак
зацішак, -шку м., перан. Укромное место.Другі баіцца, мусіць, буры: даводзіць ён, што лепей крышку было б сядзець нам у зацішку. Крапіва. Хацелася недзе ўцячы, схавацца, каб перажыць ліхалецце дзе-небудзь у зацішку, а пасля вярнуцца, калі стане спакойна на зямлі. Дамашэвіч. Няхай туляцца ў зацішку тыя, у каго заечае сэрца, хто страціў сумленне, хто не даражыць сваёй бацькаўшчынай. Новікаў.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > зацішак
-
18 гарбарня
гарбарня, -і ж.Кожевенный завод; мастерская по переработке кожи.Але ў той час кожны малады віленскі гарбар рабіў яшчэ свой «фрэндар», або вандроўку, з горада ў горад, з гарбарні на гарбарню, для падвышэння кваліфікацыі. Гарэцкі. Паяўленне гарбарань і металаапрацоўчых і іншых арцелей, а пасле фабрык і заводаў, узнікненне і пашырэнне ў канцы XIX і пачатку XX стагоддзяў даволі буйных паводле таго часу і маштабаў горада майстэрань спрыяла фармаванню і росту пралетарыяту. Чорны. Але гэта значыла не прызнаць астраномію, якую яна (князёўна) вельмі любіла, тыя сталеліцейныя заводы, якія працавалі на Ўрале, гарбарні свайго бацькі, фабрыкі, што выраблялі шоўк, бархат і іншую тканіну, нарэшце лямпу, якою яна карысталася... Лупсякоў.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > гарбарня
-
19 цурубалка
цурубалка, -і ж.1. Обломок стебля, ветки, прута и под.(Прадушына нары) старанна замаскіравана аголенымі лазовымі цурубалкамі, галінкамі. Масарэнка. Укруга дома - газоны, клумбы, якія зараз былі пустыя, толькі хіба дзе-нідзе тырчэлі бадыліны ад мальваў, цурубалкі ад астраў, наводкаў, марозу. І.Капыловіч.2. Продолговатая деревянная палочка вместо пуговицы.Так, кажух быў наш, майго бацькі... Нават цурубалкі на ім былі яшчэ тыя, што я павыразаў з сухой грабовай палкі... Сачанка.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > цурубалка
-
20 жадзён
жадзён, -дна, -дно; разм. Испытывающий нужду в самом необходимом, не обеспеченный чем-либо.Беларуска-расейскі слоўнік безэквівалентнай лексікі > жадзён
См. также в других словарях:
Тыя — Характеристика Длина 125 км Площадь бассейна 2980 км² Бассейн Северного Ледовитого океана Бассейн рек Ангара → Енисей Расход воды 38,8 м³/с … Википедия
Тыя-Яга — Характеристика Длина 18 км Бассейн Карское море Водоток Устье Сунты Лемын · Местоположение 17 км по левому берегу Расположени … Википедия
Тыя — те … Краткий церковнославянский словарь
Подогретые новости — Подогрѣтыя новости (иноск.) вновь напоминаемыя старыя исторіи (намекъ на подогрѣтыя кушанья рѣдко вкусныя) … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Tyïa — Тыя Caractéristiques Longueur 140 km Bassin 2 400 km2 Bassin collecteur … Wikipédia en Français
Кемь (река в Красноярском крае) — Кемь, река в Красноярском крае РСФСР, левый приток р. Енисей. Длина 356 км, площадь бассейна 8940 км2. Протекает по юго восточной окраине Западно Сибирской равнины; в низовьях извилиста. Питание смешанное, преимущественно снеговое. Половодье в… … Большая советская энциклопедия
Кемь — I река на С. Карельской АССР. Длина 191 км, площадь бассейна 27 700 км2. За начало К. принимают ее исток из озера Нижнее Куйто. Протекает через ряд озер; между озерами Хапъярви и Юлиярви носит название Ешанйоки. Впадает в пролив Западная… … Большая советская энциклопедия
Sewerobaikalsk — Stadt Sewerobaikalsk Северобайкальск Föderationskreis Sibi … Deutsch Wikipedia
Sewerobajkalsk — Stadt Sewerobaikalsk Северобайкальск Föderationskreis Sibirien … Deutsch Wikipedia
Tyja — Die Tyja (Russisch: Тыя) ist ein Zufluss des Baikalsees und damit ein solcher der Angara. Sie fließt in Russland, Asien. Die Tyja behält bis zur Mündung in den Baikalsee den Charakter eines Wildwasserflusses und ist nicht schiffbar. Die… … Deutsch Wikipedia
СТРАДАТЬ — СТРАДАТЬ, страдаю и стражду; биться, бороться, бедовать, мучиться, маяться; | терпеть боль; | скорбеть, тосковать, болеть душою, нравствено; | терпеть убытки, терять, лишаться чего; | приходить в упадок, быть под гнетом. Она страдает головными… … Толковый словарь Даля