-
41 Сроки
Поговорим об основных принципах установления сроков поставок.
Жеткізілім мерзімін белгілеудің негізгі қағидаты туралы әңгімелесейік.
Отгрузка отдельных партий должна осуществляться, по возможности, равномерно.
Жекелеген топтамалар, мүмкіндігінше, біркелкі жөнелтілуге тиіс.
Установки и заводы поставляются комплектно.
Қондырғылар мен зауыттар жиынтықтамалы түрде жеткізіледі.
Датой поставки машины считается день поставки последней части машины.
Машинаның соңғы бөлшегі жеткізілген күн машинаның жеткізілген күні деп есептеледі.
Поставки скоропортящихся продуктов производятся с учетом сезона, наличия их у продавца и потребностей у покупателя.
Тез бұзылатын өнімдер маусымды, олардың сатушыда бар екенін және сатып алушының қажеттерін ескере отырып жеткізіледі.
С согласия покупателя продавец может осуществить досрочную поставку.
Сатып алушының келісімімен сатушы өнімді мерзімінен бұрын жеткізуі мүмкін.
Продавец имеет право на отступную сумму или перенос срока поставок, если возникнут какие-либо трудности в производстве или в поставках, происшедшие по вине покупателя.
Егер сатып алушының кінәсынан өндірісте немесе жеткізілімде қандайда болсын қиындықтар пайда болса, сатушының кеңшілік жасау ақысын талап етуге немесе жеткізу мерзімін ауыстыруға құқығы бар.
О переносе срока продавец обязан своевременно известить покупателя.
Мерзімнің ауыстырылғаны жайында сатушы сатып алушыға дер кезінде хабарлауға міндетті.
Мы хотели бы...
Біз... қалар едік.
- уточнить (конкретизировать, согласовать) сроки поставок.
- жеткізілім мерзімінің дәлденгенін (нақтыланғанын, келісілгенін)
Мы заинтересованы в срочной поставке товара.
Біз тауардың мерзімінде жеткізілуіне мүдделіміз.
Мы просим вас...
Біз сізден... сұраймыз.
- учесть, что мы передали вам наш заказ еще в прошлом году
- произвести последнюю поставку за 3-й квартал до конца августа.
Этот вопрос я не могу решить.
Бұл мәселені мен шеше алмаймын.
Фирма поставит этот товар не ранее июня этого года.
Фирма бұл тауарды ерте дегенде осы жылдың маусымында жеткізеді.
Что касается сроков поставок, то мы можем...
Жеткізілім мерзіміне келетін болсақ, біз... аламыз.
- пойти вам навстречу.
Остальное количество будет поставлено в следующем году.
Қалған мөлшері келесі жылы жеткізілетін болады.
Вы ставите нас в трудное положение.
Сіз бізді қиын жағдайға қалдырып отырсыз.
Трудность состоит в том, что мы, к сожалению,...
Қиындық мынада болып отыр, біз, өкінішке қарай,...
- сіздерге 1-ші тоқсанда тауарлардың бірде-бір топтамасын жеткізіп бере алмаймыз
- не можем согласиться с предложенными сроками поставок.
- жеткізілімнің ұсынылған мерзімімен келісе алмаймыз.
Мы считаем предложенные вами сроки поставок (не) реальными.
Біз сіздер ұсынған жеткізілім мерзімін мүмкін (емес) деп есептейміз.
Я хотел бы еще раз вернуться к срокам поставок. В какой кратчайший срок вы можете произвести поставки?
Мен жеткізілім мерзіміне тағы бір рет оралғым келіп отыр. Сіз қандай ең қысқа мерзімде жеткізіп бере аласыз?
Поставки автоматических установок мы можем произвести в следующем месяце.
Автоматты қондырғыларды біз келесі айда жеткізіп бере аламыз.
Очень жаль, так как заказанные установки нам срочно нужны, и мы просим вашего согласия на изменение сроков на два месяца.
Бір өкініштісі, тапсырыс берілген қондырғылар бізге шұғыл керек, сондықтан біз мерзімнің екі айға өзгертілуіне сіздің келісім беруіңізді сұраймыз.
Вероятно, вы изыщете возможность пойти нам навстречу?
Әлбетте, сіз біздің ыңғайымызға көнудің мүмкіндіктерін іздестіретін шығарсыз?
Мы в этом очень заинтересованы.
Біз бұған өте мүдделіміз.
Это, к сожалению, абсолютно невозможно, потому что у нас много заказов. В этом году наше предприятие полностью загружено.
Бұл, өкінішке қарай, мүмкін емес, өйткені бізде тапсырыс көп. Биыл біздің кәсіпорын түгелдей жұмысбасты болып отыр.
Мы можем начать поставки лишь с мая.
Біз жеткізілімді тек мамырдан ғана бастай аламыз.
Я все же надеюсь, что мы сегодня решим последнюю нерешенную задачу (проблему).
Мен қалай дегенмен бүгін соңғы шешілмеген міндетті (мәселені) шешеміз ғой деген үміттемін.
Этот вопрос касается равномерности поставок.
Бұл мәселе жеткізілімнің бір қалыптылығына қатысты болып отыр.
С этим я могу вполне согласиться, потому что такие поставки идут навстречу нашим пожеланиям. Мы поставим вам все позиции равными частями.
Мен мұнымен толық келісемін, өйткені мұндай жеткізілім біздің тілектерімізге ыңғайлас келеді. Біз сіздерге барлық айқындамаларды тең бөліктермен жеткіземіз.
Свыше пятидесяти процентов всего объема поставок вы уже получили, остальное количество мы поставим вам равными частями в каждом квартале.
Жеткізілімнің бүкіл көлемінің елу пайыздан астамын сіз қазірдің өзінде алдыңыз, қалған мөлшерін біз сіздерге әр тоқсанда тең бөліктермен жеткізіп тұрамыз.
Просим вас уменьшить поставки количества машин в первом квартале следующего года и перенести их на 2-й квартал.
Сізден келесі жылдың бірінші тоқсанында жеткізілетін машиналар санын азайтып, оларды 2-ші тоқсанға ауыстыруды сұраймыз.
Я понимаю вашу просьбу и готов принять ваше предложение.
Мен сіздің өтінішіңізді түсінемін және сіздің ұсынысыңызды қабылдауға дайынмын.
Я очень благодарен вам за понимание.
Мен сізге түсінгеніңіз үшін өте ризамын.
У меня к вам есть еще одна настоятельная просьба.
Менің сізге тағы бір ділгер өтінішім бар.
Информируйте нас, пожалуйста, об отгрузке товаров на судно.
Бізге тауарлардың кемеге тиелгені туралы ақпарат жібере салыңызшы.
В случае отгрузки на корабль сообщите нам, пожалуйста, телексом...
Кемеге тиелген жағдайда бізге... телекспен хабарлай қойыңызшы.
- номер коносамента.
При отгрузке по железной дороге (автомобильным транспортом) сообщите...
Теміржолмен (автомобиль көлігімен) жөнелту кезінде... хабарлаңыз.
- пункт назначения.
До сих пор отставание в поставках не было ликвидировано.
Жеткізілімдегі артта қалушылық осы кезге дейін жойылған жоқ.
Причинами задержки в поставках являются...
Жеткізілімдегі кідірістің себептері...
- трудности в производстве.
- өндірістегі қиындықтар.
Нехватка вагонов также сильно затрудняла поставки.
Вагондардың жетіспеуі де жеткізілімді тым қиындатты.
Мы сделаем все возможное, чтобы ускорить поставку товара.
Біз тауар жеткізілімін жеделдету үшін мүмкіндіктің бәрін жасаймыз.
-
42 Финансовые претензии
Я хотел бы предъявить вам некоторые претензии по платежам.
Мен сізге төлемдер бойынша кейбір кінәрат-талап қойғым келеді.
С нашей стороны к вам также есть некоторые претензии.
Біз тарапынан да сізге кейбір кінәрат-талаптар бар.
Наши объяснения по вашим претензиям, вероятно, удовлетворят вас.
Сіздің кінәрат-талаптар жөніндегі біздің түсініктеріміз, сірә, сізді қанағаттандыратын болар.
После тщательного анализа мы установили, что платежный баланс сейчас в нашу пользу.
Мұқият талдау жасағаннан кейін біз төлем теңгерімінің қазір біздің пайдамызда екенін анықтадық.
У вас же, напротив, имеется значительная задолженность по платежам.
Сізде, керісінше, төлемдер бойынша едәуір берешек бар.
Скажите, пожалуйста, в чем конкретно выражается наша задолженность.
Айтыңызшы, біздің берешегіміз нақты неден көрініп отыр.
Условия открытого вами аккредитива отличаются от условий, предусмотренных в контракте, и мы не можем получить причитающейся нам суммы.
Сіз ашқан аккредитивтің шарттары келісімшартта көзделген шарттардан өзгеше, сондықтан біз өзімізге тиесілі соманы ала алмаймыз.
Понимаю, мы немедленно внесем в аккредитив необходимые поправки.
Түсінемін, біз аккредитивке қажетті түзетулерді дереу енгіземіз.
Мы не можем произвести платежи с аккредитива, так как в документах, направленных в банк, имеются многочисленные расхождения.
Біз аккредитивтен төлем төлей алмаймыз, өйткені банкіге жолданған құжаттарда көп алшақтықтар бар.
Мы не нашли в своих записях получение вашего авизо на сумму...
Біз өз жазбаларымызда... сомаға сіздің авизоңызды таппадық.
Вот, кстати, я покажу вам ваше официальное письмо, в котором вы ставите нас в известность об отказе от этих платежей.
Айтқандайын, міне, мен сізге өзіңіздің ресми хатыңызды көрсетейін, онда сіз бізге осы төлемдерден бас тартатыныңызды хабарлағансыз.
Вы не можете отказаться от этих платежей.
Сіз бұл төлемдерден бас тарта алмайсыз.
У нас к вам есть серьезные претензии относительно несвоевременной оплаты. Срок платежей истек еще в мае этого года.
Бізде төлемнің уақытылы төленбегені жөнінде елеулі кінәрат-талаптар бар.Төлем мерзімі осы жылдың мамырында-ақ өтіп кеткен.
Эту задолженность вы должны погасить немедленно.
Бұл берешекті сіз дереу өтеуге тиіссіз.
Вы не оплатили счета №...
Сіз ғ... шоттарды төлемегенсіз.
Кроме того, вы задержали платежи за..., что является грубым нарушением контракта.
Сонымен бірге сіз... кідірткенсіз, мұның өзі келісімшартты өрескел бұзу болып табылады.
- поставки промышленных товаров.
Целый ряд платежных документов у вас составлен с нарушениями и отклонениями.
Сізде толып жатқан төлем құжаттары бұрмалаушылықпен және ауытқушылықпен толтырылған.
У вас не приложена к документам импортная (экспортная) лицензия.
Сізде құжаттарға импорттық (экспорттық) лицензия тіркелмеген.
В связи с изменением срока платежа ваша тратта не акцептована.
Төлем мерзімінің өзгертілуіне байланысты сіздің траттаңыз акцептелмеген.
По всем указанным претензиям у нас есть обоснованные объяснения.
Барлық көрсетілген кінәрат-талаптар бойынша бізде негізделген түсініктемелер бар.
Во-первых, в ходе выполнения контракта произошли непредвиденные изменения в расходах.
Біріншіден, келісімшарттың орындалуы барысында шығыстарда болжанбаған өзгерістер болған.
Изменения произошли по многим направлениям:
Өзгерістер көптеген бағыттар бойынша:... болған.
Во-вторых, вы должны принять во внимание, что все расходы по... мы берем на себя.
Екіншіден, сіз... шығыстарының барлығын біз көтеретінімізді сіз ескеруге тиіс едіңіз.
- упаковке
- буып-түю
За наш счет идут...
Біздің шотымызға... барады.
- расходы по страхованию.
Мы также надеемся на компенсацию убытков, понесенных нами из-за...
Біз сондай-ақ... себепті бізге келтірілген залалдың өтелуіне үміт артамыз.
- несвоевременной отправки платежных документов.
Поэтому мы снимаем с себя ответственность за...
Сондықтан біз... үшін жауапкершілікті өзімізден аламыз.
- несоблюдение договорных обязательств.
Вот один пример. В прошлом году ваше уведомление об отгрузке товара мы получили с опозданием. Поэтому мы оказались не готовыми к приемке товара от железной дороги. Это привело, в конце концов, к большим дополнительным затратам по транспортировке и хранению.
Міне, бір мысал. Өткен жылы тауардың жөнелтілгені туралы сіздің хабарламаңызды біз кешігіп алдық. Сондықтан біз теміржолдан тауар қабылдауға дайын болмай қалдық. Мұның өзі, сайып келгенде, тасымалдау мен сақтаудың көп қосымша шығындарын туғызды.
О подобных фактах мы неоднократно ставили вас в известность.
Мұндай фактілер жайында біз сіздерге талай рет хабарладық.
Поэтому мы не можем нести полную ответственность за дополнительные расходы.
Сондықтан қосымша шығыстар үшін толық жауапкершілік ала алмаймыз.
У нас к вам есть также ряд встречных претензий.
Бізде сіздерге қоятын бірқатар қарсы кінәрат-талаптар бар.
Наши платежи приостановлены в связи с...
Біздің төлемдер... байланысты тоқтатылды.
- задержками поставок.
Нарушение сроков платежей произошло вследствие некомплектности поставок с вашей стороны.
Төлем мерзімінің бұзылуы сіздер тарапынан жеткізілімнің жиынтықталмауы салдарынан болды.
Уже в этом году вы представили документы к оплате с опозданием на два месяца.
Биылдың өзінде сіздер құжаттарды төлеуге екі ай кешіктіріп ұсындыңыздар.
Было обнаружено несколько ошибок в расчетах.
Есеп айырысуларда бірнеше қателер табылды.
Вот, например, выписка из счета. Она подтверждает правильность именно наших расчетов.
Міне, мысалы, шоттан үзінді көшірме. Ол нақ біздің есеп айырысуларымыздың дұрыстығын қуаттайды.
Проверьте, пожалуйста, сами этот счет.
Өздеріңіз бұл шотты тексеріңіздерші.
Вы не учли, что нами 2-го октября была ошибочно переведена вам сумма...
Сіздерге 2-ші қазанда... сома қате аударылғанын сіздер ескермегенсіздер.
Давайте снова сверим наши расчеты.
Қанекей, біздің шоттарымызды қайтадан салыстырайық.
Эти вопросы мы обязательно рассмотрим вновь.
Бұл мәселелерді біз міндетті түрде қайтадан қараймыз.
Все недостатки по платежам мы устраним самое позднее через месяц.
Төлемдер бойынша кемшіліктердің бәрін біз әрі кеткенде бір айдан кейін жоямыз.
Платежи будут осуществляться...
Төлемдер... төленеді.
- после подписания счета.
В связи с известными вам событиями мы просим...
Сіздерге белгілі оқиғаларға байланысты біз... сұраймыз.
- о пересмотре платежных сумм.
Все же вам следует уплатить...
Қалай дегенмен сіздердің... төлеулеріңіз керек.
- штраф за просрочку в уплате.
Вы нам предъявили штраф за нарушение договора. Но уплату названных сумм мы произведем только в арбитражном порядке.
Сіздер бізге шарттың бұзылғаны үшін айыппұл төлеуді ұсындыңыздар. Бірақ аталған соманы тек төрелік сот тәртібімен ғана төлейміз.
По-моему, вы недооцениваете серьезность ситуации.
Меніңше, сіздер жағдайдың елеулі сипатын жете бағаламай отырсыздар.
В результате нарушений в платежах произойдут известные вам последствия, предусмотренные в договоре.
Төлемдегі бұрмалаушылықтар салдарынан шартта көзделген сіздерге мәлім зардаптар болады.
Уклонение от уплаты налогов влечет штраф в большом размере.
Салықтарды төлеуден жалтару көп мөлшерде айыппұл төлеуге апарып соқтырады.
Вследствие задержки в оплате мы приостанавливаем поставки.
Төлем төлеудегі кідірістің салдарынан біз жеткізілімді тоқтата тұрамыз.
Мы просим вас также отослать нам назад товары, поставленные ранее, но не оплаченные до сих пор.
Біз сіздерден бұрын жеткізілген, бірақ осы кезге дейін төленбеген тауарларды бізге кері қайтаруларыңызды да сұраймыз.
Издержки в этом случае, естественно, пойдут за ваш счет.
Бұл ретте, әлбетте, шығындар сіздердің есебіңізден өтеледі.
По результатам этой сделки мы оказались в убытке.
Осы мәміленің нәтижелері бойынша біз залал шектік.
Поэтому мы вынуждены обратиться в суд.
Сондықтан біз сотқа жүгінуге мәжбүр болдық.
Взыскание ваших долгов тогда произойдет в законном порядке.
Сіздердің борыштарыңыз заңды тәртіппен өндіріп алынады.
Судебные издержки пойдут также за ваш счет.
Сот шығындары да сіздердің есебіңізден өтеледі.
Наш договор будет расторгнут.
Біздің шартымыз бұзылады.
Мы предоставляем это дело на ваше усмотрение.
Біз бұл істі сіздердің қалауыңызға ұсынамыз.
Русско-казахский экономический словарь > Финансовые претензии
-
43 Банкілерді құру
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
- представляются необходимые документы:
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
- банкінің жарғысы;
- устав банка;
- құрылтайшылық шарт;
- учредительный договор;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- протокол общего собрания учредителей;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- құрылтайшылардың тізімі;
- список учредителей;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- заключение аудиторской организации;
- экономикалық негіздеме;
- экономическое обоснование;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- сведения о составе руководителей банка;
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- бас лицензия.
- генеральная лицензия.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
- филиалы банков-нерезидентов.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банк:
Реорганизация банка происходит путем:
- бірігу;
- слияния;
- қосылу;
- присоединения;
- бөліну;
- разделения;
- бөліп шығару;
- выделения;
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
- преобразования.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк:
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банкілерді құру
-
44 Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібі
Порядок открытия, переоформления и закрытия счетаСіз шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін сипаттап бере алмас па екенсіз?
Вы не могли бы охарактеризовать порядок открытия, переоформления и закрытия счета?
Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін Ұлттық банк айқындайды. Клиент шотты ашқаннан кейін банк мыналарға байланысты көрсетілетін қызметтер жиынын ұсынады:
Порядок открытия, переоформления и закрытия счета определяется Нацбанком. После открытия клиентом счета банк предоставляет набор услуг, связанных с:
- клиенттің есеп айырысу, ағымдағы және басқа шоттарын ашу және жүргізу;
- открытием и ведением расчетного, текущего и других счетов клиента;
- қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру және жүргізу;
- организацией и проведением безналичных расчетов;
- қолма-қол ақшамен байланысты операцияларды орындау.
- выполнением операций с наличными деньгами.
Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операциялар шеңберін қандай орган тәртіпке келтіреді?
Какой орган регламентирует круг операций, осуществляемых с расчетного или текущего счета?
Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операцияларды да Ұлттық банк тәртіпке келтіреді.
Операции, осуществляемые с расчетного или текущего счета, также регламентируется Нацбанком.
Тиісті шоттың жұмыс істеу тетігін коммерциялық банк нақты клиентпен келісе отырып айқындайды және есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шартпен тиянақталады.
Механизм функционирования соответствующего счета определяется коммерческим банком по согласованию с конкретным клиентом и закрепляется договором по расчетно-кассовому обслуживанию.
Банк пен оның клиентінің арасында жасалған есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шарт бойынша банк өзіне қандай міндеттемелер алады?
Какие обязательства берет на себя банк по расчетно-кассовому обслуживанию, заключаемому между банком и клиентом?
Банк есеп айырысу-кассалық қызметін көрсету жөніндегі шарттың ережелеріне сәйкес өзіне бірқатар міндеттемелер алады, олар:
В соответствии с положениями договора по расчетно-кассовому обслуживанию банк берет на себя ряд обязательств:
- клиенттің шоты бойынша өз құзыреті шегінде заңнамада көзделген банк операцияларының барлық түрлерін жүргізу;
- проводить по счету клиента в пределах своей компетенции все виды банковских операций, предусмотренных законодательством;
- клиенттің шотына түскен барлық ақшалай қаражаттың сақталуын қамтамасыз ету;
- обеспечивать сохранность всех денежных средств, поступивших на счет клиента;
- клиенттің шотынан қолма-қол ақшасыз есеп айырысу бойынша қаражатты оның тапсыруымен есептен шығару операциясын жүргізу;
- проводить операции по списанию средств со счета клиента по безналичным расчетам по его поручению;
- клиенттің шаруашылық қызметі және оның шоты бойынша жүргізілетін операциялар туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету;
- обеспечивать конфиденциальность информации о хозяйственной деятельности клиента и операциях, проводимых по его счету;
- клиентке оның шотынан көшірмелер беру.
- выдавать клиенту выписки с его счета.
Клиент, тиісінше, мыналарға міндеттенеді:
Клиент, соответственно, обязуется:
- банкіге шот ашу және жүргізу үшін қажетті құжаттарды ұсыну;
- предоставлять в банк документы, необходимые для открытия и ведения счета;
- қолданыстағы заңнаманы және есеп айырысатын банкілер мен заңды тұлғалар үшін міндетті заңи күші бар есеп айырысу қызметін көрсету, қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды және кассалық операцияларды жүзеге асыру мәселелері жөніндегі нормативтік құжаттарды сақтау;
- соблюдать действующее законодательство и имеющие обязательную юридическую силу для банков и юридических лиц, осуществляющих расчеты, нормативные акты по вопросам расчетного обслуживания, осуществления безналичных расчетов и кассовых операций;
- банкіге бухгалтерлік және статистикалық есептемені, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету үшін қажет басқа да құжаттарды белгіленген мерзімде беру;
- предоставлять в банк в установленные сроки бухгалтерскую и статистическую отчетность и другие документы, необходимые для организации расчетно-кассового обслуживания;
- банкіге шоттың жабылғанын жазбаша нысанда алдын ала хабарлау, т.б.
- предварительно в письменной форме уведомить банк о закрытии счета и др.
Шартта өзіне жүктелген міндеттемелердің орындалмағаны үшін екі тараптың жауапкершілігі көзделеді ме?
Предусматривается ли в договоре ответственность обеих сторон за невыполнение взятых на себя обязательств?
И¸, көзделеді. Мәселен, банкіге:
Да, предусматривается. Так, банк несет ответственность:
- клиенттің шотынан қаражатты есептен уақытылы немесе дұрыс шығармағаны үшін;
- за несвоевременное или неправильное списание средств со счета клиента;
- банкінің өз клиентіне тиесілі соманы есептеуі үшін жауапкершілік жүктеледі.
- за зачисление банком сумм, причитающихся клиенту.
Клиентке:
Клиент несет ответственность:
- шотты ашу және ол бойынша операциялар жүргізуге ұсынылатын құжаттар үшін;
- за достоверность документов, предоставляемых для открытия счета и ведения операций по нему;
- алдағы тоқсанға арналған кассалық болжамды уақытылы бермегені үшін;
- за несвоевременное предоставление кассового прогноза на предстоящий квартал;
- банк көрсететін қызметтердің ақысын төлеу мерзімін бұзғаны үшін;
- за нарушение сроков оплаты услуг, оказываемых банком;
- банк клиент үшін бөлген қолма-қол ақшаның өтінімде көрсетілген күні алынуы үшін, т.б. жауапкершілік жүктеледі.
- за получение наличных денег, забронированных банком для клиента в день, указанный в заявке, и др.
Шартта осы аталған бұрмалаушылықтардың әрқайсысы үшін екі жағына да бірдей айыппұл мөлшері тиянақталуы мүмкін. Сондай-ақ шартта дауларды шешу тәртібі, шарттың қолданылу мерзімі және ерекше немесе қосымша талаптар да көзделеді.
В договоре могут фиксироваться размеры штрафа за каждое из перечисленных нарушений как для одной, так и для другой стороны. А также в договоре предусматривается порядок разрешения споров, срок действия договора и особые или дополнительные условия.
Клиенттен шот ашқаны үшін ақы алына ма, яки есеп айырысу қызметін көрсетудің құны қандай?
Взимается ли плата с клиента за открытие счета, т.е. какова стоимость услуг по расчетному обслуживанию?
Клиентке есеп айырысу, ағымдағы немесе кез келген шот жеке ақыға да, тегін де ашылуы мүмкін. Есеп айырысу қызметін көрсеткені үшін банк клиенттен төленетін төлем сомасынан тиянақты пайыздың шартта белгіленген мөлшерінде төлемақы алады. Банкіде есеп айырысу шотын тегін ашу мынаны көздейді: банк клиентке есеп айырысу шоты бойынша операцияларды тегін жүргізуге жұмсалатын шығынның орны өтелетіндей басқа да кең ауқымды ақылы қызмет көрсетуді ұсына алады.
Расчетный, текущий или любой другой счет может открываться клиенту как за отдельную плату, так и бесплатно. За услуги по расчетному обслуживанию банк взимает с клиента плату в размере установленного договором фиксированного процента от суммы совершаемого платежа. Открытие расчетного счета в банке бесплатно предполагает, что банк сможет предоставлять клиенту широкий набор и других платных услуг, что компенсирует затраты на бесплатное проведение операций по расчетному счету.
Бұлардың арасындағы айырмашылықтар олардың міндет-мақсаттарында.
Различия между этими счетами заключаются в их назначении.
Есеп айырысу шоты – кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға арналған шот, оны коммерциялық есеп айырысу негізінде жұмыс істейтін және заңды тұлға мәртебесі бар кәсіпорын ашады. Бұл шот бойынша тауарларды өткізумен және қызметтерді көрсетумен, олардың өндірісін қамтамасыз етумен, өндірістік және басқа шығындармен байланысты барлық операциялар жүзеге асырылады. Бұл шотқа түсім ақша есепке алынады. Осы шоттан жалақы беру, сатып алынатын жиынтықтаушылардың құнын төлеу, т.б. үшін ақша есептен шығарылады, салық төленеді. Бұл шот іс жүзінде кез келген операцияларды жасауға мүмкіндік береді, өйткені қаражаттың пайдаланылу бағытын, жүргізілетін операциялардың уақыты мен мөлшерін иегердің өзі қолданыстағы заңнамаға сәйкес айқындайды.
Расчетный счет – счет для осуществления предпринимательской деятельности, который открывается предприятием, работающим на принципах коммерческого расчета и имеющим статус юридического лица. По этому счету осуществляются все операции, связанные с реализацией товаров и услуг, обеспечением их производства, производственными и иными расходами. На этот счет зачисляется выручка. С этого счета списываются деньги для выдачи заработной платы, оплаты стоимости приобретаемых комплектующих и др., уплачиваются налоги. Этот счет позволяет совершать практически любые операции, поскольку владелец сам определяет направления использования средств, время и размеры производимых операций в соответствии с действующим законодательством.
Ағымдағы шот – бейкоммерциялық заңды тұлғаларды, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырмайтын өкілдіктерді, құрылымдық бөлімшелерді қаржыландыруға арналған шот. Ағымдағы шот ақшаны сақтауға, оның иегерін нысаналы мақсатқа қаржыландыруға, сондай-ақ есеп айырысу операцияларына арналған. Есеп айырысу шотының иегерімен салыстырғанда ағымдағы шот иегерінің дербестігі елеулі түрде шектелген, өйткені ол ағымдағы шоттағы қаражатты жоғары тұрған ұйым бекіткен сметаға қатаң түрде сәйкес билейді.
Текущий счет – это счет для финансирования некоммерческих юридических лиц, представительств, структурных подразделений, не осуществляющих предпринимательскую деятельность. Текущий счет предназначен для хранения денег, целевого финансирования его владельца, а также расчетных операций. По сравнению с владельцем расчетного счета, самостоятельность владельца текущего счета существенно ограничена, поскольку он распоряжается средствами на текущем счете в строгом соответствии со сметой, утвержденной вышестоящей организацией.
Ағымдағы шоттарды заңды және жеке тұлғалар ашады. Ағымдағы шоттардың саны шектеусіз. Ағымдағы шоттар арқылы кез келген төлемді, тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің ақысын төлеуге болады.
Текущие счета открываются юридическим или физическим лицом. Количество текущих счетов не ограничено. Через текущий счет можно осуществлять любые платежи, оплату товаров и услуг.
Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шоттар сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыру үшін ашылады. Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шотты ашу үшін өтінішті ресімдеу, қойылған қолдың үлгісі бар карточка толтыру және заңды немесе жеке тұлғаның банкідегі ағымдағы шоты шартына, егер банкіде осындай шотыңыз бар болса, қол қою жеткілікті.
Текущие счета в иностранной валюте открываются для осуществления внешнеэкономической деятельности. Для открытия текущего счета в иностранной валюте достаточно оформить заявление, заполнить карточку с образцами подписей и подписать договор текущего банковского счета юридического или физического лица, если у вас уже имеется текущий счет в банке.
Транзиттік шоттар. Егер сізде республиканың барлық аумағында тармақталған филиалдарыңыз бар болса, онда сізге қаржы ағынын шоғырландырып, төлем төлеуді жеделдету мүмкіндігін береді. Транзиттік шоттардың артықшылықтары:
Транзитные счета. Если у вас имеется разветвленная сеть филиалов по всей территории республики, вам предоставляется возможность аккумулировать финансовые потоки и ускорить проведение платежей. Преимущества транзитных счетов:
- олардың жұмыс істеу режимінің икемділігі;
- гибкость их режима работы;
- ақша ағынының бағыты мен көлемін реттеу;
- регулирование направления и объема денежных потоков;
- оңтайлы мерзім.
- оптимальные сроки.
Карточкалық шоттар. Шоттар заңды тұлғалар үшін корпоративтік картаның көмегімен басқарылады. Сізге компанияның ағымдағы, іссапар және өкілдікті шығынын, сондай-ақ кеден төлемдерін төлеу мүмкіндігін береді.
Карточные счета. Управление счетом осуществляется с помощью корпоративной карты для юридических лиц. Вам предоставляется возможность оплаты текущих, командировочных и представительских расходов компании, а также таможенных платежей.
Какие виды счетов, кроме вышеуказанных, можно открыть в банке?
Банкіде бұл шоттардан басқа бюджеттік, инвестициялық конверсиялық шоттарды ашуға болады.
В банке, кроме этих счетов, можно открыть бюджетные, инвестиционные конверсионные счета.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібі
-
45 Командировка. Таможенный досмотр и паспортный контроль
Іссапар. Кеден тексермелеуі мен төлқұжат бақылауыСкажите, пожалуйста, где здесь таможенный досмотр и паспортный контроль?
Айтыңызшы, бұл жерде кеден тексермелеуі мен төлқұжат бақылауы қайда?
Проверка производится у выхода на летное поле.
Тексеру ұшу алаңына шығар есіктің алдында жүргізіледі.
Я еще не заполнил таможенную декларацию.
Мен әлі кеден мағлұмдамасын толтырған жоқпын.
Вот, пожалуйста, бланк.
Мінекейіңіз, бланк.
Заполните его на казахском и русском языках.
Сіз оны қазақ және орыс тілдерінде толтырыңыз.
Прочерков не делайте, а пишите "нет" или "да".
Сызбаңыз, тек "жоқ" немесе "бар" деп жазыңыз.
Предъявите, пожалуйста, таможенную декларацию.
Кеден мағлұмдамасын көрсетіңізші.
Вот, пожалуйста, моя декларация.
Мінекейіңіз, менің мағлұмдамам.
Вот моя квитанция об уплате пошлины.
Баж төленгені туралы міне менің түбіршегім.
У меня...
Менде...
- одна сумка.
Откройте, пожалуйста,...
... ашыңызшы.
- эту коробку.,
Я везу...
Мен... алып келе жатырмын.
- только вещи личного пользования.
У вас есть... ?
Сізде... бар ма?
- вещи, ввоз (вывоз) которых запрещен
- вещи, за которые не уплачена пошлина
- иностранная валюта.
Нет. Все указано в таможенной декларации.
Жоқ. Бәрі кеден мағлұмдамасында көрсетілген.
Хорошо, теперь вы можете оформлять багаж.
Жақсы, енді сіз жолжүкті ресімдеуіңізге болады.
Ставьте вещи на весы.
Заттарды таразыға қойыңыз.
У вас лишний вес.
Сізде салмақ артық болып тұр.
Заплатите за него.
Сол үшін ақы төлеңіз.
Вот, пожалуйста, квитанция об оплате за лишний вес.
Мінекейіңіз, артық салмаққа төленгені үшін түбіршек.
Пройдите на паспортный контроль.
Төлқұжат бақылауына өтіңіз.
Ваш паспорт, пожалуйста.
Төлқұжатыңызды көрсетіңізші.
Я еду...
Мен... барамын.
- в Россию
- Ресейге
- в ФРГ
- ГФР-ге
- в Турцию
- Түркияға
- в Китай.
- Қытайға
Я еду по приглашению...
Мен... шақыруымен бара жатырмын.
- фирмы
- фирманың
Я еду на две недели (шесть месяцев).
Мен екі аптаға (алты айға) бара жатырмын.
Все в порядке. Проходите, пожалуйста.
Бәрі дұрыс. Өте беріңіз.
Русско-казахский экономический словарь > Командировка. Таможенный досмотр и паспортный контроль
-
46 Қонақүй
-
47 Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.
В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:
Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:
- төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;
- плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;
- төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;
- без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;
- төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;
- платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;
- қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;
- средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;
- төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.
- плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?
Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?
Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.
Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.
Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?
Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.
Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.
Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.
Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:
Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:
- есеп айырысу құжатының атауы;
- наименование расчетного документа;
- құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;
- номер документа, число, месяц, год его выписки;
- банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);
- наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);
- төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;
- қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование получателя средств, номер его счета в банке;
- алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;
- наименование банка получателя, его РНН;
- қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;
- номер счета получателя средств, его РНН;
- мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);
- назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;
- цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;
- сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;
- қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.
- подписи и оттиск печати.
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?
Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.
Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.
Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?
На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?
Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.
Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.
Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?
Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?
Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің “Клиенттің ақшасын алу кезектілігі” деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.
В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК “Очередность изъятия денег клиента”
Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?
Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?
Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.
Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.
Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.
Я хотел бы открыть счет в вашем банке.
Біздің банкіде сіз:
В нашем банке вы можете открыть:
- теңгемен ағымдағы шот;
- текущий счет в тенге;
- шетел валютасымен ағымдағы шот;
- текущий счет в иностранной валюте;
- транзиттік шот;
- транзитный счет;
- депозиттік шот;
- депозитный счет;
- карточкалық шот аша аласыз.
- карточный счет.
Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.
Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.
Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.
Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).
Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.
Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.
Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.
Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.
Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.
Рахмет.
Спасибо.
Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.
Всегда к вашим услугам.
Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.
Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего платежного поручения.
Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.
Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.
Наш банк подтверждает получение ваших документов.
Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.
Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.
Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.
Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.
Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.
Мы получили их извещение 10 июня.
Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.
Мы дебетовали ваш счет 27 марта.
Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.
Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.
Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.
Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.
Біз төлемді төлей алмаймыз.
Осуществить платеж мы не можем.
Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.
Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.
Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.
Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.
Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.
Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.
Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.
Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.
Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.
Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.
Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.
Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.
Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.
Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.
Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.
Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.
Бұл сома төленген.
Эта сумма оплачена.
Бұл сома әлі төленген жоқ.
Эта сумма еще не оплачена.
Бұл сома төленуге тиіс.
Эта сумма должна быть оплачена.
135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.
Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.
Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.
Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.
В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.
В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.
Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.
Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.
Төлем наурызда төленуі мүмкін.
Платеж может быть осуществлен в марте.
Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.
Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.
Мы подтверждаем наши платежные инструкции.
Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.
Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.
Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.
Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.
Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.
Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.
Способ оплаты укажите в платежном поручении.
Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.
Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.
Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.
Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.
Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.
Получатель перевода отказался получить сумму перевода.
Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.
Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.
Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.
Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.
Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.
Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.
Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.
Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.
К сожалению, ваш перевод еще не получен.
Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.
Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.
Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.
Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.
Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.
Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.
Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.
Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.
Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.
Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.
Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.
Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.
Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.
Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.
Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.
Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.
Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.
Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.
Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.
Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.
Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.
Мы кредитовали ваш счет за номером …
Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.
Пожалуйста, платите за вычетом расходов.
Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.
Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.
Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.
Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.
Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.
Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.
Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.
Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.
В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.
Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.
Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.
Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.
Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.
Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.
Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.
Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.
Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.
Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.
Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).
Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.
Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.
Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.
Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.
Народный банк настаивает на оплате этой суммы.
Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.
Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.
Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.
Этот документ следовало направить на подпись вчера.
Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.
Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.
Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.
Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.
Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.
Оплатите хорошим сроком валютирования.
Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.
Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.
Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.
Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.
Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.
Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.
Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.
К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.
Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.
Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.
Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.
Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.
Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...
Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...
- біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;
- в соответствии с инструкциями нашего банка;
- алынған нұсқаулықтарға орай;
- согласно полученным инструкциям;
- акцепт (ризалық);
- для того, чтобы получить акцепт;
- өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.
- бланк заявления.
Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.
Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.
Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.
Я хотел бы открыть чековый счет в банке.
Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.
Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.
Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.
Я бы хотел снять деньги с чекового счета.
Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?
Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?
Да, именно так. Как мне сделать это?
Мына жолға соманы санмен жазыңыз.
На этой строке напишите сумму в цифрах.
Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.
Вам нужно написать сумму прописью.
Бұл үшінші жолға жазылады.
Это пишется на третьей строке.
Соманың аяғынан “доллар” деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.
Проведите линию от конца суммы до слова “доллары”.
Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.
Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.
Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.
Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.
Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.
В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.
Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.
Дату проставьте в верхнем правом углу.
Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.
Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.
Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.
За услуги мы берем два процента.
Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?
Я потерял чек, что мне теперь делать?
Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.
Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.
Мен оларды жазып алғанмын.
Я их записал.
Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.
Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.
Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.
Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.
Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.
Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.
Бес мың теңге.
Пять тысяч тенге.
Менің шоттан ақша алуым қажет.
Мне необходимо снять деньги со счета.
Жүз доллар.
Сто долларов.
Бізде төлем теңгемен төленеді.
У нас выплата производится в тенге.
Мен қарсы емеспін.
Я не возражаю.
Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.
На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.
Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?
Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?
Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.
Заполните бланк вклада или депозита.
Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.
Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.
Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.
Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.
Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.
Мен доллар сатып алғым келеді.
Я хотел(-а) бы купить доллары.
Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.
Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.
Міне ақшаңыз.
Вот ваши деньги.
Рахмет.
Спасибо.
Казахско-русский экономический словарь > Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
-
48 организация безналичных расчетов
В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.
Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?
Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:
- плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;
- төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;
- без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;
- төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;
- платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;
- төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;
- средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;
- қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;
- плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.
- төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.
Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?
Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.
Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.
Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?
Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).
Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.
Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.
Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:
Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:
- наименование расчетного документа;
- есеп айырысу құжатының атауы;
- номер документа, число, месяц, год его выписки;
- құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;
- наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);
- банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);
- наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;
- төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование получателя средств, номер его счета в банке;
- қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование банка получателя, его РНН;
- алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;
- номер счета получателя средств, его РНН;
- қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;
- назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;
- мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);
- сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;
- цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;
- подписи и оттиск печати.
- қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.
Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?
Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.
На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?
Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?
Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.
Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.
Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?
Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?
В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК "Очередность изъятия денег клиента"
Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің "Клиенттің ақшасын алу кезектілігі" деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.
Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?
Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?
Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.
Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.
Я хотел бы открыть счет в вашем банке.
Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.
В нашем банке вы можете открыть:
Біздің банкіде сіз:
- текущий счет в тенге;
- теңгемен ағымдағы шот;
- текущий счет в иностранной валюте;
- шетел валютасымен ағымдағы шот;
- транзитный счет;
- транзиттік шот;
- депозитный счет;
- депозиттік шот;
- карточный счет.
- карточкалық шот аша аласыз.
Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.
Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.
Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).
Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.
Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.
Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.
Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.
Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.
Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.
Спасибо.
Рахмет.
Всегда к вашим услугам.
Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.
Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.
Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Подтверждаем получение вашего платежного поручения.
Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.
Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Наш банк подтверждает получение ваших документов.
Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.
Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.
Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.
Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.
Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.
Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.
Мы получили их извещение 10 июня.
Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.
Мы дебетовали ваш счет 27 марта.
Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.
Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.
Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.
Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.
Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.
Осуществить платеж мы не можем.
Біз төлемді төлей алмаймыз.
Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.
Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.
Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.
Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.
Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.
Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.
Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.
Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.
Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.
Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.
Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.
Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.
Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.
Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.
Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.
Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.
Эта сумма оплачена.
Бұл сома төленген.
Эта сумма еще не оплачена.
Бұл сома әлі төленген жоқ.
Эта сумма должна быть оплачена.
Бұл сома төленуге тиіс.
Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.
135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.
Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.
Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.
В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.
В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.
Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.
Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.
Платеж может быть осуществлен в марте.
Төлем наурызда төленуі мүмкін.
Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.
Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.
Мы подтверждаем наши платежные инструкции.
Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.
Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.
Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.
Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.
Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.
Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.
Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.
Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.
Способ оплаты укажите в платежном поручении.
Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.
Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.
Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.
Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.
Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.
Получатель перевода отказался получить сумму перевода.
Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.
Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.
Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.
Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.
Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.
Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.
Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.
Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.
Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.
К сожалению, ваш перевод еще не получен.
Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.
Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.
Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.
Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.
Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.
Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.
Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.
Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.
Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.
Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.
Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.
Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.
Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.
Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.
Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.
Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.
Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.
Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.
Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.
Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.
Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.
Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.
Мы кредитовали ваш счет за номером …
Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.
Пожалуйста, платите за вычетом расходов.
Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.
Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.
Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.
Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.
Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.
Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.
Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.
Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.
В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.
Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.
Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.
Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.
Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.
Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.
Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.
Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.
Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.
Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.
Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.
Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).
Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.
Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.
Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.
Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.
Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.
Народный банк настаивает на оплате этой суммы.
Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.
Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.
Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.
Этот документ следовало направить на подпись вчера.
Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.
Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.
Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.
Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.
Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.
Оплатите хорошим сроком валютирования.
Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.
Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.
Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.
Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.
Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.
Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.
Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.
К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.
Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.
Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.
Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.
Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.
Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.
Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...
Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...
- в соответствии с инструкциями нашего банка;
- біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;
- согласно полученным инструкциям;
- алынған нұсқаулықтарға орай;
- для того, чтобы получить акцепт;
- акцепт (ризалық);
- бланк заявления.
- өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.
Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.
Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.
Я хотел бы открыть чековый счет в банке.
Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.
Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.
Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.
Я бы хотел снять деньги с чекового счета.
Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.
Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?
Да, именно так. Как мне сделать это?
Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?
На этой строке напишите сумму в цифрах.
Мына жолға соманы санмен жазыңыз.
Вам нужно написать сумму прописью.
Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.
Это пишется на третьей строке.
Бұл үшінші жолға жазылады.
Проведите линию от конца суммы до слова "доллары".
Соманың аяғынан "доллар" деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.
Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.
Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.
Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.
Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.
В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.
Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.
Дату проставьте в верхнем правом углу.
Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.
Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.
Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.
За услуги мы берем два процента.
Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.
Я потерял чек, что мне теперь делать?
Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?
Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.
Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.
Я их записал.
Мен оларды жазып алғанмын.
Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.
Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.
Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.
Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.
Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.
Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.
Пять тысяч тенге.
Бес мың теңге.
Мне необходимо снять деньги со счета.
Менің шоттан ақша алуым қажет.
Сто долларов.
Жүз доллар.
У нас выплата производится в тенге.
Бізде төлем теңгемен төленеді.
Я не возражаю.
Мен қарсы емеспін.
На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.
Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.
Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?
Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?
Заполните бланк вклада или депозита.
Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.
Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.
Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.
Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.
Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.
Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.
Я хотел(-а) бы купить доллары.
Мен доллар сатып алғым келеді.
Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.
Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.
Вот ваши деньги.
Міне ақшаңыз.
Спасибо.
Рахмет.
* * *Русско-казахский экономический словарь > организация безналичных расчетов
-
49 Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.
В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:
Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:
- төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;
- плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;
- төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;
- без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;
- төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;
- платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;
- қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;
- средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;
- төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.
- плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?
Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?
Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.
Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.
Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?
Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.
Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).
Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.
Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.
Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:
Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:
- есеп айырысу құжатының атауы;
- наименование расчетного документа;
- құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;
- номер документа, число, месяц, год его выписки;
- банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);
- наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);
- төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;
- қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;
- наименование получателя средств, номер его счета в банке;
- алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;
- наименование банка получателя, его РНН;
- қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;
- номер счета получателя средств, его РНН;
- мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);
- назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;
- цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;
- сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;
- қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.
- подписи и оттиск печати.
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?
Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?
Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.
Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.
Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?
На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?
Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.
Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.
Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?
Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?
Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің “Клиенттің ақшасын алу кезектілігі” деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.
В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК “Очередность изъятия денег клиента”
Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?
Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?
Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.
Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.
Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.
Я хотел бы открыть счет в вашем банке.
Біздің банкіде сіз:
В нашем банке вы можете открыть:
- теңгемен ағымдағы шот;
- текущий счет в тенге;
- шетел валютасымен ағымдағы шот;
- текущий счет в иностранной валюте;
- транзиттік шот;
- транзитный счет;
- депозиттік шот;
- депозитный счет;
- карточкалық шот аша аласыз.
- карточный счет.
Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.
Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.
Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.
Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).
Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.
Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.
Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.
Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.
Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.
Рахмет.
Спасибо.
Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.
Всегда к вашим услугам.
Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.
Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего платежного поручения.
Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.
Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.
Наш банк подтверждает получение ваших документов.
Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.
Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.
Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.
Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.
Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.
Мы получили их извещение 10 июня.
Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.
Мы дебетовали ваш счет 27 марта.
Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.
Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.
Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.
Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.
Біз төлемді төлей алмаймыз.
Осуществить платеж мы не можем.
Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.
Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.
Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.
Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.
Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.
Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.
Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.
Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.
Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.
Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.
Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.
Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.
Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.
Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.
Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.
Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.
Бұл сома төленген.
Эта сумма оплачена.
Бұл сома әлі төленген жоқ.
Эта сумма еще не оплачена.
Бұл сома төленуге тиіс.
Эта сумма должна быть оплачена.
135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.
Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.
Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.
Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.
В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.
Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.
В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.
Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.
Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.
Төлем наурызда төленуі мүмкін.
Платеж может быть осуществлен в марте.
Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.
Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.
Мы подтверждаем наши платежные инструкции.
Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.
Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.
Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.
Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.
Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.
Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.
Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.
Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.
Способ оплаты укажите в платежном поручении.
Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.
Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.
Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.
Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.
Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.
Получатель перевода отказался получить сумму перевода.
Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.
Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.
Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.
Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.
Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.
Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.
Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.
Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.
Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.
К сожалению, ваш перевод еще не получен.
Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.
Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.
Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.
Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.
Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.
Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.
Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.
Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.
Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.
Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.
Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.
Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.
Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.
Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.
Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.
Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.
Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.
Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.
Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.
Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.
Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.
Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.
Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.
Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.
Мы кредитовали ваш счет за номером …
Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.
Пожалуйста, платите за вычетом расходов.
Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.
Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.
Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.
Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.
Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.
Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.
Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.
Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.
Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.
В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.
Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.
Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.
Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.
Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.
Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.
Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.
Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.
Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.
Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.
Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.
Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).
Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.
Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.
Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.
Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.
Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.
Народный банк настаивает на оплате этой суммы.
Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.
Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.
Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.
Этот документ следовало направить на подпись вчера.
Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.
Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.
Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.
Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.
Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.
Оплатите хорошим сроком валютирования.
Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.
Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.
Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.
Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.
Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.
Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.
Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.
К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.
Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.
Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.
Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.
Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.
Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...
Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...
- біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;
- в соответствии с инструкциями нашего банка;
- алынған нұсқаулықтарға орай;
- согласно полученным инструкциям;
- акцепт (ризалық);
- для того, чтобы получить акцепт;
- өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.
- бланк заявления.
Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.
Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.
Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.
Я хотел бы открыть чековый счет в банке.
Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.
Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.
Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.
Я бы хотел снять деньги с чекового счета.
Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?
Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?
Да, именно так. Как мне сделать это?
Мына жолға соманы санмен жазыңыз.
На этой строке напишите сумму в цифрах.
Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.
Вам нужно написать сумму прописью.
Бұл үшінші жолға жазылады.
Это пишется на третьей строке.
Соманың аяғынан “доллар” деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.
Проведите линию от конца суммы до слова “доллары”.
Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.
Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.
Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.
Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.
Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.
В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.
Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.
Дату проставьте в верхнем правом углу.
Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.
Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.
Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.
За услуги мы берем два процента.
Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?
Я потерял чек, что мне теперь делать?
Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.
Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.
Мен оларды жазып алғанмын.
Я их записал.
Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.
Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.
Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.
Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.
Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.
Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.
Бес мың теңге.
Пять тысяч тенге.
Менің шоттан ақша алуым қажет.
Мне необходимо снять деньги со счета.
Жүз доллар.
Сто долларов.
Бізде төлем теңгемен төленеді.
У нас выплата производится в тенге.
Мен қарсы емеспін.
Я не возражаю.
Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.
На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.
Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?
Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?
Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.
Заполните бланк вклада или депозита.
Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.
Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.
Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.
Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.
Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.
Мен доллар сатып алғым келеді.
Я хотел(-а) бы купить доллары.
Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.
Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.
Міне ақшаңыз.
Вот ваши деньги.
Рахмет.
Спасибо.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру
-
50 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
-
51 Банковские инновации
Инновация буквально означает "инвестиция в новацию". Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Инновация сөзбе-сөз "новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция" дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Новый банковский продукт:
Жаңа банк өнімі:
- единичный;
- жеке-дара;
- массовый.
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Новый банковский продукт может быть в форме:
Жаңа банк өнімі:
- имущества;
- мүлік;
- имущественного права.
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- методы планирования финансовых показателей;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- приемы финансового анализа;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- формы организации финансовой работы в банке;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
- исследование финансового рынка;
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- политику цен;
- баға саясаты;
- рекламу;
- жарнама;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- диффузию банковской инновации.
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
- разработка нового банковского продукта;
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- выход на рынок;
- нарыққа шығу;
- развитие рынка;
- нарықтың дамуы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- уменьшение рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- подъем рынка;
- нарықтың азаюы;
- падение рынка.
- нарықтың құлдырауы.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп подразделяется на:
Своп:
- валютный;
- валюталық;
- процентный;
- пайыздық;
- валютно-процентный;
- валюталық-пайыздық;
- своп с нулевым купоном.
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать "обращающиеся приказы об изъятии" и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде "өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар" деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Русско-казахский экономический словарь > Банковские инновации
-
52 Сущность и функции кредита
Кредит – это предоставление банком денег заемщику на срок с возвратом и за определенную плату. Сущность кредита проявляется в:
Кредит – банкінің қарызгерге қайтарылатын етіп мерзімге және белгілі бір ақыға ақша беруі. Кредиттің мәні мынада:
- аккумуляции временно свободных денежных средств одного лица;
- бір тұлғаның уақытша бос ақшалай қаражатын шоғырландыру;
- передаче временно свободных денег за плату во временное пользование другому лицу;
- уақытша бос ақшаны ақыға басқа тұлғаға уақытша пайдалануға беру;
- замещение наличных денег безналичными деньгами в денежном обращении.
- қолда бар ақшаны ақша айналысында қолда жоқ ақшамен ауыстыру.
Кредит – это часть финансов, который выполняет те же функции, что и финансы:
Кредит – қаржының бір бөлігі және қаржы орындайтын атқарымдарды атқарады, олар:
- формирование денежных фондов и наличных денежных средств;
- ақша қорларын және қолма-қол ақшалай қаражатты қалыптастыру;
- использование денежных фондов и наличных денежных средств;
- ақша қорлары мен қолма-қол ақшалай қаражатты пайдалану;
- контрольная функция.
- бақылау атқарымы.
Какая существует разница между кредитом, ссудой и займом?
Кредит, несие және қарыз арасында қандай айырмашылық бар?
При кредите заимодавцем выступает банк или кредитная организация.
Кредитте банк немесе несие ұйымы қарыз беруші болады.
Предметом займа являются только деньги. Этим кредит отличается от ссуды или займа.
Тек ақша ғана қарыз заты болыр табылады. Кредиттің несиеден немесе қарыздан айырмашылығы осында.
Ссуда – это передача вещи одной стороной (ссудодателем) в безвозмездное временное пользование другой стороне (ссудополучателю), которая обязуется вернуть ту вещь в состоянии, обусловленном договором.
Несие – затты бір тараптан (несие берушіден) екінші тарапқа (несие алушыға) уақытша тегін пайдалануға беруі, екінші тарап осы затты шартта уағдаласылған күйде қайтаруға міндеттенеді.
Заем – передача одной стороной (займодателем) в собственность другой стороне (заемщику) денег или другой вещи с обязательством заемщика возвратить займодателю ту же сумму вещи (сумму займа) или равное количество других полученных им вещей того же рода и качества.
Қарыз – бір тараптың (қарыз берушінің) екінші тараптың (қарыз алушының) меншігіне ақша немесе басқа бір затты қарызгердің қарыз берушіге сол заттың сомасын (қарыз сомасын) немесе өзі алған нақ сол тектегі және сападағы басқа заттың тең мөлшерін қайтаруға міндеттеп беруі.
Кредит представляет собой форму движения денежного капитала кредитора. Он обеспечивает превращение капитала кредитора (собственного или привлеченного в форме депозитных вкладов) в заемный капитал заемщика. Отношения по кредиту — это финансовые отношения между кредитором и заемщиком, связанные с кругооборотом капитала в целях приращения его величины.
Кредит несиегердің ақшалай капиталының қозғалысқа түсу нысаны болып табылады. Ол несиегердің капиталын (меншікті немесе депозиттік салым нысанында тартылған) қарызгердің қарыз капиталына айналуын қамтамасыз етеді. Кредит бойынша қатынас – несиегер мен қарызгердің арасындағы қаржы қатынасы, бұл қатынас кредиттің шамасын еселей түсу мақсатындағы капиталдың ауыспалы айналымымен байланысты.
Наиболее распространенная классификация кредитов:
Кредиттің ең кең тараған жіктелімі:
- по формам (коммерческие, банковские, потребительские, государственные, ипотечные, международные кредиты);
- нысандары бойынша (коммерциялық, банкілік, тұтынушылық, мемлекеттік, ипотекалық, халықаралық несиелер);
- по срокам (краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные);
- мерзімі бойынша (қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді);
- по видам обеспечения (обеспеченный, необеспеченный).
- қамтамасыз етілу түрлері бойынша (қамтамасыз етілген, қамтамасыз етілмеген).
Какие отличительные свойства кредита относятся к его квалификационным признакам?
Квалификационные признаки представляют собой отличительные свойства данной группы кредитов, ее главную особенность. К квалификационным признакам можно отнести:
Өзіндік белгілер несиенің нақты тобының айрықша қасиеті, оның басты ерекшелігі болып табылады. Өзіндік белгілерге мыналарды жатқызуға болады:
- сферу распространения кредита;
- несиенің таралу аясы;
- цель предоставления кредита;
- несиенің берілу мақсаты;
- обеспечение кредита.
- несиенің қамтамасыз етілуі.
По сфере распространения кредиты делятся на международные и внутренние. Международный кредит предоставляется зарубежными банками, кредитными организациями, фондами, правительствами иностранных государств. Внутренний кредит отечественными банками.
Таралу аясына қарай несие халықаралық және ішкі несиелерге бөлінеді. Халықаралық несиені шетелдік банкілер, несие ұйымдары, шет мемлекеттердің қорлары, үкіметтері береді. Ішкі несиені отандық банкілер береді.
По целевому признаку кредиты бывают:
Мақсатты белгілері бойынша несиенің мынадай түрлері бар:
- финансовый кредит – это прямая выдача денег банком заемщику на условиях кредитного договора;
- қаржылай несие – банкінің қарызгерге несие шарты талабымен тікелей ақша беруі;
- коммерческий кредит – это предоставление поставщиком (продавцом) продукции покупателю в форме отсрочки или рассрочки платежа за отправленный товар;
- коммерциялық несие – өнімді жеткізушінің (сатушының) сатып алушыға жөнелтілген тауар үшін төлемнің мерзімін ұзарту немесе оны бөліп-бөліп төлеу нысанында беру;
- товарный кредит – это предоставление одной стороной другой стороне вещи;
- тауарлай несие – бір тараптың екінші тарапқа зат беруі;
- инвестиционный налоговый кредит – это изменение уплаты налога, при котором хозяйствующему субъекту предоставляются возможность в течение определенного срока и в определенных пределах уменьшить свои платежи по налогу с последующей поэтапной уплатой сумм кредита и начисленных процентов;
- инвестициялық салық несиесі – салық төлеудің өзгертілуі, мұнда шаруашылық жүргізуші субъектіге өзінің салық бойынша төлемдерін белгілі бір мерзім аралығында және белгілі бір шекте азайтуға мүмкіндік беріледі, несие сомасы мен есептелген пайыздар кейіннен кезең-кезеңмен төленеді;
- налоговый кредит – это отсрочка или рассрочка по уплате налогов.
- салық несиесі – салықтарды төлеу бойынша мерзімін ұзарту немесе бөліп-бөліп төлеу;
В зависимости от обеспечения кредиты бывают:
Қамтамасыз етілуіне қарай несиелер:
- бланковые, т.е. без обеспечения;
- бланкілік, яғни қамтамасыз етілмейтін несие;
- обеспеченные, т.е. имеющие обеспечение.
- қамтамасыз етілген, яғни қамсыздандырылған несие болып келеді.
Посредничество осуществляется путем перераспределения денежных средств, временно высвобождающихся в процессе кругооборота денежных фондов юридических лиц и денежных доходов физических лиц.
Делдалдық заңды тұлғалардың ақша қорлары мен жеке тұлғалардың ақшалай табысының ауыспалы айналымы барысында уақытша босаған ақшалай қаражатты қайта бөлу жолымен жүзеге асырылады.
Главным критерием перераспределения ресурсов выступает прибыльность использования этих ресурсов заемщиком. Ресурсы перераспределяются по горизонтали хозяйственных связей — от кредитора к заемщику.
Ресурстарды қайта бөлудің басты өлшемі — қарызгердің осы ресурстарды пайдаланудан табыс алуы. Ресурстар деңгейлес шаруашылық байланыстар бойынша — несиегерден қарызгерге қайта бөлінеді.
Под влиянием каких факторов формируется плата отданных и полученных заемных средств?
Берілген және алынған қарыз қаражатының ақысы қандай факторлардың ықпалымен қалыптасады?
Плата за отданные и полученные средства формируется под влиянием спроса и предложения заемных средств.
Берілген және алынған қаражат үшін төленетін ақы қарыз қаражатының сұранымы мен ұсынымының әсерімен қалыптасады.
Русско-казахский экономический словарь > Сущность и функции кредита
-
53 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары
-
54 эле
эле Iчастица, служащая для ограничения или придания обороту речи категоричности;тогуз эле күн калды осталось только девять дней;өткөн эле жылы ещё (или уже) в прошлом году;ошол эле жылы в том же самом году;ошол эле күнү в тот же день;ошол эле жерде на том самом месте;ошол эле бетте на той же странице;аны мен кечээ эле көрдүм я его не далее как вчера видел;экөө элесиңерби? вас только двое?күлөт эле, күлөт он смеётся да и только;өзүм эле барам я один пойду;сенсиз эле билемин я и без тебя знаю;айтпай эле кой можешь и не говорить;келип эле кайта бар ты только приди и уходи (долго можешь здесь не задерживаться);айтты эле, даяр болду он только сказал, и уже готово;ат болбосо, жөө эле баралы если нет лошади, пойдём пешком;айтканыңдай эле болсун пусть уж будет так, как ты сказал;алып келгениң ушул элеби? это всё, что ты принёс?дайым эле ушундай и всегда так;таң сүрө эле ойготуп коюңуз разбудите, как только забрезжит рассвет;уктабай эле турам да я ведь и не сплю;биринчи күндөн тартып эле с первого же дня;он алты жашынан тартып эле (он) уже с шестнадцатилетнего возраста;бул эле дейсиңерби? или ал эле дейсиңерби? вы думаете, только это? вы думаете, этим всё и ограничивается?азыр эле вот только что;ошондой эле а также;ошондой эле посольствонун кызматкерлери да болушту а также присутствовали сотрудники посольства;дагы эле эгиз опять (такая же) двойня;мен элемин да это я (а не кто-л. другой);кескин бурулуш али боло элек деп эле, кесе айтуубуз керек мы просто (эле) должны чётко сказать, что решительного поворота пока ещё (элек) не произошло;сөз деп эле бирдемени айта берүүнүн эмне кереги бар? зачем что-то говорить только для того, чтобы говорить (букв. зачем говорить слово только потому, что это, мол, слово) ?өтө эле или эн эле очень уж; уж очень;ошол эле аткарууда в том же исполнении;с предшеств. словом, оканчивающемся на гласный, в произношении, а часто и в написании, сливается: эми эле (эмеле) келди он только что пришёл;а эмне, мен ошончо эле (ошончеле) бабыр бекем? что, разве я уж такой говорун?үйдө эле (үйдөле) болом да я буду дома;колун көтөрдү эле (көтөрделе), шалдайып көтңөрүлбөдү он было хотел поднять (букв. поднял) руку, но она беспомощно болталась и не поднималась;кайдан эле! см. кайдан.эле II (ср. эде)прошедшее время от неправильного и недостаточного глагола э- быть (см. э- II);кыштын күнү эле была зима; это было зимой;түн эле была ночь;өзүң кайда турган элең? сам ты где (тогда) жил?ал кезде мен жаш элем в то время я был молод;мурун да билет элем я и раньше знал;"кол кабыш кыла койсоңчу" десең, "ал эле, бул эле", дешет ты их просишь оказать помощь, а они говорят "то вот, да' сё вот" (отнекиваются);биз ким элек, ким болдук? кем мы были и кем мы стали?сизде жумушубуз бар эле у нас тут к вам дельце есть (букв. было);мажбур болуп калышкан эле они оказались вынужденными;коюбуз жок болсо, эмне соймок элек? что же это мы должны зарезать, если у нас овец нет?в разговорной речи основной глагол может не оформляться личными аффиксами: келди элең ты приходил;окуду элек мы читали;могут оформляться и оба глагола: окудук элек мы читали; с вопросительной частицей бы - беле (в речи и в орфографии): оңой беле? разве легко?мен айтпадым беле? разве я не говорил?с прош. вр. на -ды основного глагола указывает на безрезультатность действия или на сомнение в его результате: аскер камдай баштады эле, байбичеси болбоду он начал было готовить войско, но жена его не согласилась (на это);эл судуна берилди эле, ушул күнгө чейин карала элек было подано в народный суд, но до сих пор (дело) не рассмотрено;"келем" деди эле он сказал, что придёт (но кто его знает);сөз тилинин учуна даяр боло калды эле, бирок Саадат аны айтпай токтоду Саадат уже готов был вот-вот сказать (букв. слово на кончике его языка уже было готово), но он не сказал, удержался;с прич. на -р, -с или с формой на -т образует сослагательную форму: берер белең или берет белең дал (ли) бы ты?ушундай болот белем или ушундай болор белем? разве я был бы таким?эч бир мааниси болбос эле не было бы (в этом) никакого смысла;зыян болбос эле вреда не было бы;с формой на -гай выражает пожелание, а при отриц. форме глагола - опасение: келгей эле хорошо было бы, если бы он пришёл;комузду мага сунбагай эле как бы он не протянул мне комуз (предложив сыграть);бүгүн бороон болбогой эле как бы сегодня бурана не было.эле- III1. просеивать (через решето, сито);2. отбивать чижик палкой (при игре в чикит, см.);жорго элеп баратат иноходец бежит быстро и ровно.эле- IVзамечать, обращать внимание; реагировать;мен эч элеген иш эмес я этого дела не заметил; я на это не обратил внимания;элебептир он не обратил никакого внимания;эч ким элебей өсө берсин пусть он растёт так, чтобы никто (ни злые духи, ни недобрый людской глаз) не заметил (отсюда - собственное имя Элебес). -
55 Бағаның есебі
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Біз... ескереміз.
Мы учитываем...
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздің... қанша?
Какова ваша... цена ?
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Баға индексі бізде бар.
Индекс цен у нас имеется.
Біз... баға индексін зерделедік.
Мы изучили индекс цен на...
- сырье.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
Цена сложилась следующим образом.
Бағаға... енгізіледі.
В цену включается...
- буып-түю
- упаковка.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Бізге... атаңызшы.
Назовите нам, пожалуйста,...
- цены на станки вместе с упаковкой.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
Все товары мы продаем по...
- договорным ценам.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
Цена за... составляет 100 тенге
-
56 Шартты әзірлеу
Бізде... бойынша бірқатар ескертпелер бар.
У нас есть ряд замечаний по...
- обязательствам сторон.
Сізден... сұраймын
Прошу вас...
- еще раз изучить нашу просьбу.
Мен сіздің ұсынысыңызбен келіспеймін.
Я не согласен (-на) с вашим предложением.
Біз... байланысты бірнеше мәселелерді анықтап алғымыз келеді.
Мы хотели бы выяснить несколько вопросов, связанных с...
- коммерческой частью контракта.
Әуелі біздің фирмаларымыздың ресми атауын нақтылап алайық.
Давайте уточним официальное название наших фирм.
Әдетте, біз мұндай мәмілелерді... талаптары негізінде жасасамыз.
Как правило, мы заключаем такие сделки на условиях
- ФОБ порт Казахстан (Россия).
Ал қазір машиналар мен жабдықтың тізімін қарайық.
А сейчас рассмотрим список машин и оборудования.
Бізде тауарлардың көлемі мен атауы жөнінде қарсылық жоқ.
У нас нет возражений против количества и наименования товаров.
Біз тауарлардың бағасын айқындау жөніндегі негіздемелерді анықтап алғымыз келеді.
Нам хотелось бы выяснить основания по определению цен на товары.
Баға осы тауардың көлік шарттарына сай келетін таңбалау және экспорттық буыптүю құнымен қоса жеткізілімнің аталмыш базисіне сәйкес белгіленеді.
Цены устанавливаются согласно вышеназванному базису поставки, включая стоимость маркировки и экспортной упаковки, соответствующих транспортным условиям для данного товара.
Бірақ қазір N тұрпатындағы бұйымның бағасы біз өткен жолы жасаған мәміленің бағасынан едәуір жоғары.
Но цена на изделие типа N сейчас значительно выше той, по которой мы производили предыдущую сделку.
Сіз бұл бұйымның сапасы жоғары екеніне назар аударуыңыз керек.
Вы должны принять во внимание, что это изделие высшего качества.
Жеткізілімнің жалпы құны екі миллион теңге.
Общая стоимость поставок составит два миллиона тенге.
Мына мерзімдерде жеткізіледі:
Поставки будут производиться в следующие сроки:
- қалғаны осы жыл бойына тоқсан сайын тең бөліктермен (жеткізілім кестесіне сәйкес) жеткізіледі.
- остальные поставки будут совершаться в течение этого года равными частями поквартально (согласно графика поставок).
Біз сізден жеткізілім туралы бізге уақытында хабарлап тұруларыңызды сұраймыз.
Мы просим вас своевременно ставить нас в известность о поставках.
Әрине, біз сіздерге бұл жайында уақытылы хабарлап тұрамыз.
Конечно, об этом мы известим вас своевременно.
Біз тауар жөнелтілгеннен кейін үш күннен кешіктірмей сіздерге жеткізілім туралы тиісті хабарлама жібереміз.
Не позднее трех дней после отгрузки мы пошлем вам соответствующее извещение о поставке.
Хабарламада жеткізілімнің жалпы салмағы, құны, сондайақ көліктің нөмірі көрсетіледі.
В извещении будет указан вес брутто, стоимость поставки, а также номер транспорта.
Қазір тауардың сапасы туралы сөйлесеміз.
Сейчас поговорим о качестве товара.
Машиналардың сапасы халықаралық стандарттарға сай келеді.
Качество машин соответствует международным стандартам.
Қанекей, төлем шарттарын талқылайық.
Давайте обсудим условия платежа.
Жарайды, сіз тауар ақысын сатушы-елдің орталық банкінде төлейсіз.
Хорошо, оплату товара вы будете производить в центральном банке страны-продавца.
Төлеу кезінде сіз мынадай құжаттар ұсынуға тиіссіз:
При оплате вам следует представить следующие документы:
а) тауарлар тізбесі көрсетілген шоттың 4 данасы;
а) специфицированный счет в 4-х экз.;
б) упаковочные листы в 3-х экз.;
в) теміржол жүкқұжатының (борт коносаментінің) көшірме данасы;
в) дубликат железно-дорожной накладной (бортового коносамента);
г) сапа сертификаты (машиналар мен жабдықтың сапасы шарт талаптарына сай келетінін қуаттайтын дайындаушы-зауыттың құжаты);
г) сертификат качества (документ завода-изготовителя, подтверждающий соответствие качества машин и оборудования договорным условиям);
д) сынақ хаттамаларының көшірмелері.
д) копии протоколов испытаний.
Төлемді тек шартқа сәйкес жеткізілген жиынтықты бірліктер үшін ғана төлейсіз.
Оплату производите только за комплектные единицы, поставленные согласно договору.
Бұл жабдықтың кепілдік мерзімі екі жыл болады.
Гарантийный срок на это изделие составляет два года.
Сіздер бізге қандай техникалық құжаттама бересіздер және қай мерзімде бересіздер?
Осы жылдың бірінші наурызына дейін біз сіздерге мынадай техникалық материалдарды жібереміз:
До первого марта этого года мы вышлем вам следующие технические материалы:
- жалпы түрінің сызбалары, онда машиналар мен жабдықтың барлық негізгі бөлшектері көрсетіледі
- чертежи общего вида с указанием всех основных деталей машин и оборудования
- тиісті егжей-тегжейлі сипаттамалары берілген құрастыру сызбалары мен принципті тәсімдер (электрлік, гидравликалық, пневматикалық тәсімдер, май жағу, суыту тәсімдері мен басқа да тәсімдер)
- сборочные чертежи и принципиальные схемы (электрические, гидравлические, пневматические, смазки и охлаждения и другие) с соответствующими подробными описаниями
- машиналар мен жабдықты құрастыру, ретке келтіру, пайдалануға қосу, қызмет көрсету және жөндеу үшін басшылық
- руководства для сборки, наладки, пуска в эксплуатацию, обслуживания и ремонта машин и оборудования
- қосалқы бөлшектердің тізбелігі.
- каталог запасных частей.
Аталмыш техникалық материалдардың екі жиынтықтамасы, сондай-ақ төлқұжаттар машиналармен және жабдықпен бірге жіберіледі.
Два комплекта вышеуказанных технических материалов, а также паспорта отсылаются вместе с машинами и оборудованием.
Бәлкім, сізде шартқа қайсыбір басқа толықтырулар бар шығар?
Возможно, у вас есть какие-либо другие дополнения к договору?
Иә, біз шарт бұзылған жағдайда қолданылатын ықпалшаралар туралы мәселені талқылауымыз керек.
Да, нам нужно обсудить вопрос о санкциях на случай нарушения договора.
Сонымен қатар біз... туралы
- дополнительный пункт о...
- шарттан... туралы тармақты алып тастау жөнінде қарсы ұсыныс енгізгіміз
- внести контрпредложение - исключить из договора пункт о...
- ғ... тармақты мынадай редакцияда тұжырымдағымыз келеді.
- сформулировать пункт №... в следующей редакции.
Шарттың (келісімнің) орындалуы барысын аралас комиссия қадағалайтын болады.
За ходом выполнения договора (соглашения) будет следить смешанная комиссия.
Біз шарттың орындалуын тоқсан сайын (ай сайын) тексеруді ұсынамыз.
Мы предлагаем поквартально (ежемесячно) проверять выполнение договора.
Мы согласны с этим.
Сіздерден... шығындарын көтерулеріңізді сұраймыз.
Просим вас взять на себя расходы по...
Біз қарсы емеспіз. Бұл халықаралық практикаға сай келеді.
Мы не возражаем. Это соответствует международной практике.
Сіздерден жұмыстың барлық түрлерін орындау бағаламасын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Просим вас предоставить нам расценки на выполнение всех видов работ.
Біз сіздерді қолдауға, сөйтіп орынды шегерім беруге дайынбыз.
Мы готовы пойти вам навстречу и предоставить разумную скидку.
Қанекей, мыналарды...
Давайте обсудим...
- құрылыс тетіктері мен жабдықты пайдалану үшін төленетін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за пользование строительными механизмами и оборудованием
- біздің (сіздің) мамандардың қызмет және тұрғын үй-жайлары үшін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за служебные и жилые помещения для наших (ваших) специалистов
- салық мөлшерлемесін талқылайық.
- ставки налогов.
Біздің есебімізден...
... значительно превышает наши расчеты
- объект құны едәуір асып түседі.
- стоимость объекта.
-
57 Разработка договора
У нас есть ряд замечаний по...
Бізде... бойынша бірқатар ескертпелер бар.
- обязательствам сторон.
Прошу вас...
Сізден... сұраймын
- еще раз изучить нашу просьбу.
Я не согласен (-на) с вашим предложением.
Мен сіздің ұсынысыңызбен келіспеймін.
Мы хотели бы выяснить несколько вопросов, связанных с...
Біз... байланысты бірнеше мәселелерді анықтап алғымыз келеді.
- коммерческой частью контракта.
Давайте уточним официальное название наших фирм.
Әуелі біздің фирмаларымыздың ресми атауын нақтылап алайық.
Как правило, мы заключаем такие сделки на условиях
Әдетте, біз мұндай мәмілелерді... талаптары негізінде жасасамыз.
- ФОБ порт Казахстан (Россия).
А сейчас рассмотрим список машин и оборудования.
Ал қазір машиналар мен жабдықтың тізімін қарайық.
У нас нет возражений против количества и наименования товаров.
Бізде тауарлардың көлемі мен атауы жөнінде қарсылық жоқ.
Нам хотелось бы выяснить основания по определению цен на товары.
Біз тауарлардың бағасын айқындау жөніндегі негіздемелерді анықтап алғымыз келеді.
Цены устанавливаются согласно вышеназванному базису поставки, включая стоимость маркировки и экспортной упаковки, соответствующих транспортным условиям для данного товара.
Баға осы тауардың көлік шарттарына сай келетін таңбалау және экспорттық буыптүю құнымен қоса жеткізілімнің аталмыш базисіне сәйкес белгіленеді.
Но цена на изделие типа N сейчас значительно выше той, по которой мы производили предыдущую сделку.
Бірақ қазір N тұрпатындағы бұйымның бағасы біз өткен жолы жасаған мәміленің бағасынан едәуір жоғары.
Вы должны принять во внимание, что это изделие высшего качества.
Сіз бұл бұйымның сапасы жоғары екеніне назар аударуыңыз керек.
Общая стоимость поставок составит два миллиона тенге.
Жеткізілімнің жалпы құны екі миллион теңге.
Поставки будут производиться в следующие сроки:
Мына мерзімдерде жеткізіледі:
- остальные поставки будут совершаться в течение этого года равными частями поквартально (согласно графика поставок).
- қалғаны осы жыл бойына тоқсан сайын тең бөліктермен (жеткізілім кестесіне сәйкес) жеткізіледі.
Мы просим вас своевременно ставить нас в известность о поставках.
Біз сізден жеткізілім туралы бізге уақытында хабарлап тұруларыңызды сұраймыз.
Конечно, об этом мы известим вас своевременно.
Әрине, біз сіздерге бұл жайында уақытылы хабарлап тұрамыз.
Не позднее трех дней после отгрузки мы пошлем вам соответствующее извещение о поставке.
Біз тауар жөнелтілгеннен кейін үш күннен кешіктірмей сіздерге жеткізілім туралы тиісті хабарлама жібереміз.
В извещении будет указан вес брутто, стоимость поставки, а также номер транспорта.
Хабарламада жеткізілімнің жалпы салмағы, құны, сондайақ көліктің нөмірі көрсетіледі.
Сейчас поговорим о качестве товара.
Қазір тауардың сапасы туралы сөйлесеміз.
Качество машин соответствует международным стандартам.
Машиналардың сапасы халықаралық стандарттарға сай келеді.
Давайте обсудим условия платежа.
Қанекей, төлем шарттарын талқылайық.
Хорошо, оплату товара вы будете производить в центральном банке страны-продавца.
Жарайды, сіз тауар ақысын сатушы-елдің орталық банкінде төлейсіз.
При оплате вам следует представить следующие документы:
Төлеу кезінде сіз мынадай құжаттар ұсынуға тиіссіз:
а) специфицированный счет в 4-х экз.;
а) тауарлар тізбесі көрсетілген шоттың 4 данасы;
б) упаковочные листы в 3-х экз.;
в) дубликат железно-дорожной накладной (бортового коносамента);
в) теміржол жүкқұжатының (борт коносаментінің) көшірме данасы;
г) сертификат качества (документ завода-изготовителя, подтверждающий соответствие качества машин и оборудования договорным условиям);
г) сапа сертификаты (машиналар мен жабдықтың сапасы шарт талаптарына сай келетінін қуаттайтын дайындаушы-зауыттың құжаты);
д) копии протоколов испытаний.
д) сынақ хаттамаларының көшірмелері.
Оплату производите только за комплектные единицы, поставленные согласно договору.
Төлемді тек шартқа сәйкес жеткізілген жиынтықты бірліктер үшін ғана төлейсіз.
Гарантийный срок на это изделие составляет два года.
Бұл жабдықтың кепілдік мерзімі екі жыл болады.
Сіздер бізге қандай техникалық құжаттама бересіздер және қай мерзімде бересіздер?
До первого марта этого года мы вышлем вам следующие технические материалы:
Осы жылдың бірінші наурызына дейін біз сіздерге мынадай техникалық материалдарды жібереміз:
- чертежи общего вида с указанием всех основных деталей машин и оборудования
- жалпы түрінің сызбалары, онда машиналар мен жабдықтың барлық негізгі бөлшектері көрсетіледі
- сборочные чертежи и принципиальные схемы (электрические, гидравлические, пневматические, смазки и охлаждения и другие) с соответствующими подробными описаниями
- тиісті егжей-тегжейлі сипаттамалары берілген құрастыру сызбалары мен принципті тәсімдер (электрлік, гидравликалық, пневматикалық тәсімдер, май жағу, суыту тәсімдері мен басқа да тәсімдер)
- руководства для сборки, наладки, пуска в эксплуатацию, обслуживания и ремонта машин и оборудования
- машиналар мен жабдықты құрастыру, ретке келтіру, пайдалануға қосу, қызмет көрсету және жөндеу үшін басшылық
- каталог запасных частей.
- қосалқы бөлшектердің тізбелігі.
Два комплекта вышеуказанных технических материалов, а также паспорта отсылаются вместе с машинами и оборудованием.
Аталмыш техникалық материалдардың екі жиынтықтамасы, сондай-ақ төлқұжаттар машиналармен және жабдықпен бірге жіберіледі.
Возможно, у вас есть какие-либо другие дополнения к договору?
Бәлкім, сізде шартқа қайсыбір басқа толықтырулар бар шығар?
Да, нам нужно обсудить вопрос о санкциях на случай нарушения договора.
Иә, біз шарт бұзылған жағдайда қолданылатын ықпалшаралар туралы мәселені талқылауымыз керек.
Сонымен қатар біз... туралы
- дополнительный пункт о...
- внести контрпредложение - исключить из договора пункт о...
- шарттан... туралы тармақты алып тастау жөнінде қарсы ұсыныс енгізгіміз
- сформулировать пункт №... в следующей редакции.
- ғ... тармақты мынадай редакцияда тұжырымдағымыз келеді.
За ходом выполнения договора (соглашения) будет следить смешанная комиссия.
Шарттың (келісімнің) орындалуы барысын аралас комиссия қадағалайтын болады.
Мы предлагаем поквартально (ежемесячно) проверять выполнение договора.
Біз шарттың орындалуын тоқсан сайын (ай сайын) тексеруді ұсынамыз.
Мы согласны с этим.
Просим вас взять на себя расходы по...
Сіздерден... шығындарын көтерулеріңізді сұраймыз.
Мы не возражаем. Это соответствует международной практике.
Біз қарсы емеспіз. Бұл халықаралық практикаға сай келеді.
Просим вас предоставить нам расценки на выполнение всех видов работ.
Сіздерден жұмыстың барлық түрлерін орындау бағаламасын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Мы готовы пойти вам навстречу и предоставить разумную скидку.
Біз сіздерді қолдауға, сөйтіп орынды шегерім беруге дайынбыз.
Давайте обсудим...
Қанекей, мыналарды...
- существующие ставки арендной платы за пользование строительными механизмами и оборудованием
- құрылыс тетіктері мен жабдықты пайдалану үшін төленетін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за служебные и жилые помещения для наших (ваших) специалистов
- біздің (сіздің) мамандардың қызмет және тұрғын үй-жайлары үшін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- ставки налогов.
- салық мөлшерлемесін талқылайық.
... значительно превышает наши расчеты
Біздің есебімізден...
- стоимость объекта.
- объект құны едәуір асып түседі.
Русско-казахский экономический словарь > Разработка договора
-
58 Расчет цен
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Мы учитываем...
Біз... ескереміз.
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Какова ваша... цена ?
Сіздің... қанша?
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Индекс цен у нас имеется.
Баға индексі бізде бар.
Мы изучили индекс цен на...
Біз... баға индексін зерделедік.
- сырье.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
Цена сложилась следующим образом.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
В цену включается...
Бағаға... енгізіледі.
- упаковка.
- буып-түю
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Назовите нам, пожалуйста,...
Бізге... атаңызшы.
- цены на станки вместе с упаковкой.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Все товары мы продаем по...
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
- договорным ценам.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за... составляет 100 тенге
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
-
59 тауар жеткізілімі
- Мерзімі- Буып-түюҚазір біз тауарлардың жеткізіліміне байланысты мәселелерді талқылауға тиіспіз.
Сейчас мы должны обсудить вопросы, связанные с поставками товаров.
Сіздерде бізге Х үлгісіндегі машиналарды жеткізіп беруге мүмкіндік бар ма?
Бізде керек машиналарды (тауарларды) жеткізіп беруге мүмкіндік бар (жоқ).
У нас есть возможность (нет возможности) поставить вам нужные машины (товары).
Әуелі біз машиналардың (тауарлардың) маркалары (сұрыптары) туралы мәселелерді келісіп алуға тиіспіз.
Вначале мы должны согласовать вопросы о марках (сортах) машин (товаров).
Жеткізу мүмкіндігі туралы біз сіздерге ең таяу уақытта хабарлаймыз.
О возможности поставок мы вам сообщим в самое ближайшее время.
Біз жеткізілім шарттарын талқылауымыз керек.
Нам следует обсудить условия поставок.
Мен бұған тауарларды жеткізу тәсілдері, сондай-ақ жүкті жеткізу кезіндегі міндеттерді:
Я полагаю, что сюда относятся способы доставки товаров, а также распределение обязанностей во время доставки груза:
- тауардың кездейсоқ жоғалғаны және бүлінгені үшін тәуекелді бөлісу жатады деп ойлаймын.
- риска за случайную утрату и повреждение товара.
Мен тауарды тасымалдау үшін... пайдалануды ұсынамын.
Я предлагаю использовать для перевозки товара...
- почтовые отправления.
Сатушы жүкті жеткізу кезінде көлік шығынын:
Продавец несет транспортные расходы при доставке груза:
- теміржолмен өз елінің мемлекеттік шекарасына дейін;
- по железной дороге до государственной границы своей страны;
- сатып алушының жүк автомашиналарымен тауарды ауыстырып тиейтін жерге дейін;
- на грузовых автомашинах покупателя до места перегрузки товара;
- су көлігімен;
- водным транспортом;
- ФОБ жеткізілімі кезінде тауарды су көлігімен кеме бортына тиеу сәтіне дейін;
- при поставках ФОБ, до момента погрузки товара на борт судна водным транспортом;
- СИФ немесе КАФ жеткізілімі кезінде кеменің жүк түсірілетін портқа келген сәтіне дейін;
- при поставках СИФ или КАФ, до момента прибытия судна в порт выгрузки;
- әуе көлігімен тасымалдауда тауарды сатушы еліндегі әуе қатынасы ұйымына одан әрі тасымалдау үшін табыстаған сәтке дейін;
- воздушным транспортом до момента передачи товара организации воздушного сообщения в стране продавца для дальнейшего следования;
- поштамен жөнелтуде тиісті мекенге дейін көтереді.
- по почте до пункта назначения.
Жеткізілім күні деп...
Датой поставки...
- автомобиль көлігінде сатып алушының көлік құралдары тауарды қабылдап алғанын қуаттайтын құжаттағы күн есептеледі
- в автомобильном транспорте считается дата документа, подтверждающего принятие товара транспортными средствами покупателя
- в воздушном транспорте считается дата грузовой накладной воздушного сообщения
- теміржол көлігінде теміржол жүкқұжатындағы мөртабанда көрсетілген күн есептеледі
- в железнодорожном транспорте считается дата штемпеля на железнодорожной накладной
- пошта жөнелтімі кезінде пошта түбіршегіндегі күн есептеледі.
- при почтовых отправлениях считается дата почтовой квитанции.
Меншік құқығы, сондай-ақ тауардың кездейсоқ жоғалу немесе бүліну қауіпі сатушыдан сатып алушыға қашан ауысады?
Когда переходит от продавца к покупателю право собственности, а также риск случайной утраты или повреждения товара?
Бұл өзгерістер тауар сатушыдан сатып алушыға табысталған сәтте болады.
Эти изменения происходят в момент передачи товара от продавца покупателю.
Тауар сатушыдан сатып алушыға... табысталады.
Передача товара от продавца покупателю происходит...
- су тасымалы кезінде тауар кеме борты арқылы жүк тиелетін портта қайта тиелген сәтте
- при водных перевозках в момент перегрузки товара через борт судна в порту отгрузки
- теміржол, автомобиль және әуе тасымалдары кезінде тауарды сатушы елінің көлік құралдарынан сатып алушы елінің көлік құралдарына қайта тиеу кезінде
- при железнодорожных, автомобильных и воздушных перевозках при перегрузке товара с транспортных средств страны продавца на транспортные средства страны покупателя
- пошта жөнелтімі кезінде тауар сатушы елінің пошта идарасына өткізілген сәттен
- при почтовых отправлениях с момента сдачи товара почтовому ведомству страны продавца.
Мен сізбен келісемін, бірақ біз сатып алушыны міндеттеменің ішінара немесе толық орындалмағаны үшін, демек тауардың сақталғандығы үшін жауапкершіліктен босату талап етілетін оқиғаларды да талқылауымыз керек.
Я согласен с вами, но нам следует обсудить и такие случаи, когда требуется освобождать покупателя от ответственности за частичное или полное неисполнение обязательств, следовательно, за сохранность товара.
Сіздің ойыңызша, бұған қандай оқиғалар жатқызылуы мүмкін?
Как вы думаете, какие случаи могут быть отнесены сюда?
Менің ойымша, бұл оқиғалар еңсерілмейтін күш жағдайларының салдары болуға тиіс.
Я думаю, что эти случаи должны быть следствием обстоятельств непреодолимой силы.
Біз "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп нені түсінеміз?
Что мы будем понимать под понятием "непреодолимая сила"?
Қанекей, келісіп алайық, "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп біз төтенше сипаттағы оқиғаларды, мысалы, зілзаланы, ауа райының күтпеген жерден күрт өзгеруін және міндеттемелердің орындалуы мүмкін болмайтын құбылыстарды түсінеміз.
Давайте договоримся, что под понятием "непреодолимая сила" мы будем понимать обстоятельства чрезвычайного характера, например, землетрясение, неожиданные резкие изменения погоды и явления, которые делают невозможным исполнение обязательств.
Меніңше, осы жағдайларды екі тарап та қолдайтын шарттарды талқылап алу қажет сияқты.
Мне кажется, необходимым обсудить условия, при которых эти обстоятельства признаются обеими сторонами.
Менің пікірімше, мұнда екі шарт сақталуға тиіс:
По моему мнению, здесь должны быть соблюдены два условия:
Біріншіден, осы жағдайларға тап болған тарап екінші тарапқа осы жағдайлардың басталғаны мен аяқталғаны туралы жазбаша хабарлауға тиіс.
Во-первых, та сторона, для которой возникли эти обстоятельства, должна письменно оповестить другую сторону о начале и конце этих обстоятельств.
Екіншіден, бұл жағдайларды ел өкіметінің сауда палатасы немесе басқа құзыретті орталық органы куәландыруға тиіс.
Во-вторых, эти обстоятельства должны быть удостоверены торговой палатой или другим компетентным центральным органом власти страны.
* * * -
60 поставка товара
- Сроки- Упаковка- ОтгрузкаСейчас мы должны обсудить вопросы, связанные с поставками товаров.
Қазір біз тауарлардың жеткізіліміне байланысты мәселелерді талқылауға тиіспіз.
Сіздерде бізге Х үлгісіндегі машиналарды жеткізіп беруге мүмкіндік бар ма?
У нас есть возможность (нет возможности) поставить вам нужные машины (товары).
Бізде керек машиналарды (тауарларды) жеткізіп беруге мүмкіндік бар (жоқ).
Вначале мы должны согласовать вопросы о марках (сортах) машин (товаров).
Әуелі біз машиналардың (тауарлардың) маркалары (сұрыптары) туралы мәселелерді келісіп алуға тиіспіз.
О возможности поставок мы вам сообщим в самое ближайшее время.
Жеткізу мүмкіндігі туралы біз сіздерге ең таяу уақытта хабарлаймыз.
Нам следует обсудить условия поставок.
Біз жеткізілім шарттарын талқылауымыз керек.
Я полагаю, что сюда относятся способы доставки товаров, а также распределение обязанностей во время доставки груза:
Мен бұған тауарларды жеткізу тәсілдері, сондай-ақ жүкті жеткізу кезіндегі міндеттерді:
- риска за случайную утрату и повреждение товара.
- тауардың кездейсоқ жоғалғаны және бүлінгені үшін тәуекелді бөлісу жатады деп ойлаймын.
Я предлагаю использовать для перевозки товара...
Мен тауарды тасымалдау үшін... пайдалануды ұсынамын.
- почтовые отправления.
Продавец несет транспортные расходы при доставке груза:
Сатушы жүкті жеткізу кезінде көлік шығынын:
- по железной дороге до государственной границы своей страны;
- теміржолмен өз елінің мемлекеттік шекарасына дейін;
- на грузовых автомашинах покупателя до места перегрузки товара;
- сатып алушының жүк автомашиналарымен тауарды ауыстырып тиейтін жерге дейін;
- водным транспортом;
- су көлігімен;
- при поставках ФОБ, до момента погрузки товара на борт судна водным транспортом;
- ФОБ жеткізілімі кезінде тауарды су көлігімен кеме бортына тиеу сәтіне дейін;
- при поставках СИФ или КАФ, до момента прибытия судна в порт выгрузки;
- СИФ немесе КАФ жеткізілімі кезінде кеменің жүк түсірілетін портқа келген сәтіне дейін;
- воздушным транспортом до момента передачи товара организации воздушного сообщения в стране продавца для дальнейшего следования;
- әуе көлігімен тасымалдауда тауарды сатушы еліндегі әуе қатынасы ұйымына одан әрі тасымалдау үшін табыстаған сәтке дейін;
- по почте до пункта назначения.
- поштамен жөнелтуде тиісті мекенге дейін көтереді.
Датой поставки...
Жеткізілім күні деп...
- в автомобильном транспорте считается дата документа, подтверждающего принятие товара транспортными средствами покупателя
- автомобиль көлігінде сатып алушының көлік құралдары тауарды қабылдап алғанын қуаттайтын құжаттағы күн есептеледі
- в воздушном транспорте считается дата грузовой накладной воздушного сообщения
- в железнодорожном транспорте считается дата штемпеля на железнодорожной накладной
- теміржол көлігінде теміржол жүкқұжатындағы мөртабанда көрсетілген күн есептеледі
- при почтовых отправлениях считается дата почтовой квитанции.
- пошта жөнелтімі кезінде пошта түбіршегіндегі күн есептеледі.
Когда переходит от продавца к покупателю право собственности, а также риск случайной утраты или повреждения товара?
Меншік құқығы, сондай-ақ тауардың кездейсоқ жоғалу немесе бүліну қауіпі сатушыдан сатып алушыға қашан ауысады?
Эти изменения происходят в момент передачи товара от продавца покупателю.
Бұл өзгерістер тауар сатушыдан сатып алушыға табысталған сәтте болады.
Передача товара от продавца покупателю происходит...
Тауар сатушыдан сатып алушыға... табысталады.
- при водных перевозках в момент перегрузки товара через борт судна в порту отгрузки
- су тасымалы кезінде тауар кеме борты арқылы жүк тиелетін портта қайта тиелген сәтте
- при железнодорожных, автомобильных и воздушных перевозках при перегрузке товара с транспортных средств страны продавца на транспортные средства страны покупателя
- теміржол, автомобиль және әуе тасымалдары кезінде тауарды сатушы елінің көлік құралдарынан сатып алушы елінің көлік құралдарына қайта тиеу кезінде
- при почтовых отправлениях с момента сдачи товара почтовому ведомству страны продавца.
- пошта жөнелтімі кезінде тауар сатушы елінің пошта идарасына өткізілген сәттен
Я согласен с вами, но нам следует обсудить и такие случаи, когда требуется освобождать покупателя от ответственности за частичное или полное неисполнение обязательств, следовательно, за сохранность товара.
Мен сізбен келісемін, бірақ біз сатып алушыны міндеттеменің ішінара немесе толық орындалмағаны үшін, демек тауардың сақталғандығы үшін жауапкершіліктен босату талап етілетін оқиғаларды да талқылауымыз керек.
Как вы думаете, какие случаи могут быть отнесены сюда?
Сіздің ойыңызша, бұған қандай оқиғалар жатқызылуы мүмкін?
Я думаю, что эти случаи должны быть следствием обстоятельств непреодолимой силы.
Менің ойымша, бұл оқиғалар еңсерілмейтін күш жағдайларының салдары болуға тиіс.
Что мы будем понимать под понятием "непреодолимая сила"?
Біз "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп нені түсінеміз?
Давайте договоримся, что под понятием "непреодолимая сила" мы будем понимать обстоятельства чрезвычайного характера, например, землетрясение, неожиданные резкие изменения погоды и явления, которые делают невозможным исполнение обязательств.
Қанекей, келісіп алайық, "еңсерілмейтін күш" ұғымы деп біз төтенше сипаттағы оқиғаларды, мысалы, зілзаланы, ауа райының күтпеген жерден күрт өзгеруін және міндеттемелердің орындалуы мүмкін болмайтын құбылыстарды түсінеміз.
Мне кажется, необходимым обсудить условия, при которых эти обстоятельства признаются обеими сторонами.
Меніңше, осы жағдайларды екі тарап та қолдайтын шарттарды талқылап алу қажет сияқты.
По моему мнению, здесь должны быть соблюдены два условия:
Менің пікірімше, мұнда екі шарт сақталуға тиіс:
Во-первых, та сторона, для которой возникли эти обстоятельства, должна письменно оповестить другую сторону о начале и конце этих обстоятельств.
Біріншіден, осы жағдайларға тап болған тарап екінші тарапқа осы жағдайлардың басталғаны мен аяқталғаны туралы жазбаша хабарлауға тиіс.
Во-вторых, эти обстоятельства должны быть удостоверены торговой палатой или другим компетентным центральным органом власти страны.
Екіншіден, бұл жағдайларды ел өкіметінің сауда палатасы немесе басқа құзыретті орталық органы куәландыруға тиіс.
* * *
См. также в других словарях:
Бар (река) — Бар укр. Бар Характеристика Длина 26 км Площадь бассейна 114 км² Бассейн Чёрное море Бассейн рек … Википедия
барқылдақ — торғай. Торғайдың даусы барқылдап шығатын бір түрі. Ал алашұбар тоқылдақ, б а р қ ы л д а қ т о р ғ а й мен қайшыауыз болса орманды мекендейтіндерге жатады (Қарқаралы, 172) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
өңмен — Өңменін салды. Бүтіндей берілді, бар күшін салды. Күйеуінің осыншама еңбекқорлығына сүйсіне де, тым ө ң м е н і н с а л ы п кеткенінен іштей секем алайын деді (Б.Тоғысбаев, Ақтоты, 136) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
менқұралды — (Алм., Жам.) менқұралпы. Әліпбай деген м е н қ ұ р а л д ы адам бар, әңгімені көп біледі (Алм., Жам.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
барқыл — зат. Барқылдаған үн, жағымсыз дыбыс. Мал мен бағы болған соң, Көпіріп, шалқып толған соң, Қара қарға болса да, Б а р қ ы л ы ем зар зар! (С. Торайғыров, Таңд. шығ., 241) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Бар-сюр-Об — БАРЪ сюръ ОБЪ (Bar sur Aube), городъ въ сѣв. вост. Франціи въ департаментѣ Объ, извѣстный по воен. дѣйствіямъ, происходившимъ въ его окрестностяхъ въ кампанію 1814 г. 1) Дѣло 12 янв., при 1 мъ наступленіи главной арміи союзниковъ, наслѣдный… … Военная энциклопедия
барһа — (Қарақ.) ылғи, әрдайым, өне бойы. Менің балам мектепке б а р һ а барып тұрады, қалмайды (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бөлімдер мен бөлімшелерді ұйымдастыру — (Организация частей и подразделений) мықты, бір бірімен тығыз байланысты бөлімдер мен бөлімшелердің құрылуы, ұрыс жүргізу үшін неғұрлым тиімді әдістерді белгілеу, әр түрлі міндеті бар әскери қызметкерлер құрамын оқыту, сол сияқты оларға қажетті… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
бөгеттер мен кедергілерден өту — (Преодоление заграждений и препятствий) әскерлердің бөгеттер мен табиғи кедергілер арқылы жылжуы. Б.к.ө. тәсілдері жауынгерлік дайындықтың нақты жағдайына, қойылған міндетке, командир шешіміне, қолда бар күш пен құралға, жыл мен тәуліктің… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шұбар — кесіртке. зоол. Құмды жерлерде мекендейтін, денесінің ұзындығы 5 6 см, екі бүйірінде қара дақтары бар кесіртке. Ш ұ б а р к е с і р т к е тіршілігі аз зерттелген, өте сирек кездеседі (ҚҰЭ, 9, 569). Шұбар көкек. зоол. Басында айдары бар сасықкөкек … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
алашұбар — тоқылдақ. Тоқылдақтың алашұбар түсті түрі. А л а ш ұ б а р т о қ ы л д а қ, барқылдақ торғай мен қайшыауыз болса орманды мекендейтіндерге жатады (Қарқаралы, 172) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
