-
1 πέτο μαι
πέτο μαι, fut. πετήσομαι, poet., sowohl bei Hom. als bei Ar. Pax 77. 1126, in Prosa gew. πτήσομαι, aor. ἐπ τόμ ην, πτέσϑαι, p. auch ἐπ τάμην, πτάσϑαι, conj. πτῆται, Il. 15, 170, u. bei ep. D. ἔπτην, πτῆναι, πτάς (ἐξέπτη Hes. O. 98), in sp. Prosa auch ἐπετάσϑην, in derselben Bdtg, Arist. H. A. 9, 40 Luc. rhet. praec. 6, perf. πέπτηκα, nur bei Gramm. gebräuchlich, wie πεπότημαι (s. ποτάομαι). Erst nachhomerisch ist das praes. ἵπ ταμαι, was sich einzeln bei Attikern findet, u. πέταμαι, nebst πετάομαι (s. oben); die strengeren Atticisten erklären πέτομαι allein für gut attisch, vgl. Pors. zur Eur. Med. 1, Herm. zu Eur. Ion 90 u. Lob. zu Phryn. 325; – fliegen, eigtl. mit πετάννυμι zusammenhangend, seine Flügel ausbreiten, um zu fliegen; zunächst – a) von Vögeln, Il. 3, 5 Od. 2, 147, u. andern geflügelten Thieren, wie von Wespen, 16, 265, Bienen, 2, 89, u. damit verglichen vom Geiste, ὠκὺς δ' ἐκ μελέων ϑυμὸς πτάτο, Il. 23, 880, Sp. – Aber auch b) von jeder schnellen schwebenden Bewegung durch die Luft hin, bes. von geworfenen, geschleuderten Körpern, von einem Steine, ὕψι τ' ἀναϑρώσκων πέτεται, Il. 18, 140. τοῦ γ' ἰϑὺς βέλος πέτεται, 20, 99; τῶν δ' ἄρα δεισάντων ἐκ χειρῶν ἔπτατ' ἐρετμά, Od. 12, 203, vgl. 24, 533; u. sonst bei D. – c) von Menschen u. Thieren, wie bei uns, ἐπέτοντο ϑοὰς ἐπὶ νῆας, Il. 10, 514 u. öfter; πέτοντο κονίοντες πεδίοιο, 23, 372, u. öfter in der Vrbdg τὼ δ' οὐκ ἄκοντε πετέσϑην; u. so von Göttern, wie Il. 24, 345, πέτετο κρατὺς Ἀργειφόντης, ohne daß an wirkliche Flügel des Gottes zu denken ist, obwohl Ar. Av. 573 scherzhaft von Hermes sagt πέτεται ϑεὸς ὢν πτέρυγάς τε φορεῖ ff., wie von der Iris 1199; Soph. bezeichnet das kindliche Alter οἱ μὲν οὐδέπω μακρὰν πτέσϑαι σϑένοντες, O. R. 17, u. sagt übertr. πέτομαι δ' ἐλπίσι, 487 (vgl. ἐξ ἐλπίδος πέταται Pind. P. 8, 90); πετόμαν Βάκχαις σὺν λευκόποσι, Eur. Cycl. 71; ἐφ' ἕτερον ἂν πέτοιτο, von einem unbeständigen Liebhaber, Ar. Eccl. 899; πέτου, eile, fliege, Lys. 321; πετ όμενόν τινα διώκεις, Plat. Euthyphr. 4 b, u. öfter, u. Sp.
-
2 πτερόν
πτερόν, τό, 1) Feder, womit man fliegt ( πτέσϑαι), Flügel, Fittig; Hom. gew. im plur.; οἰωνοὶ περὶ πτερὰ πυκνὰ βαλόντες, Il. 11, 454; τιναξάσϑην πτερὰ πολλά, Od. 2, 151; als Sinnbild der Geschwindigkeit, νέες ὠκεῖαι, ὡςεὶ πτερὸν ἠὲ νόημα, 7, 36; vgl. πόδα ἴσον πτεροῖς, Eur. I. T. 32; πτεροῖσιν ἀκάμαντας ἵππους, Pind. Ol. 1, 87; πτεροῖσιν πορφυρέοις πεφρίκοντας νῶτα, P. 4, 182; er vrbdt auch πτερὰ νικᾶν δέξατο, P. 9, 125, die Fittige des Sieges, dessen Ruhm sich schnell verbreitete; κίρκον εἰςορῶ δρόμῳ πτεροῖς ἐφορμαίνοντα, Aesch. Pers. 204; u. so in Prosa überall; ἀλλοτρίοις πτεροῖς ἀγάλλεσϑαι, sich mit fremden Federn schmücken, Luc. pro merc. cond. 24. – Uebertr. wie bei uns, κείρειν τινὶ τὰ πτερά, Einem die Flügel beschneiden, ihn in Schranken halten, Callim. ep. 49, 8. – Von den Flughäuten der Fledermaus, Her. 2, 76. – Auch das junge Barthaar, Milchhaar, Jac. A. P. 773. – Auch der Vogel, und überh. jedes geflügelte Geschöpf, Ar. Pax 76; dah. auch, wie οἰωνός, Vogelzeichen, οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐ πιστὸν ἐξ ὑμῶν πτερὸν ἐξήγαγ' εἰς τόδ' ἄλσος, Soph. O. C. 97; Geschick, Loos, πόνου δ' ἴδοις ἂν οὐδαμοῠ ταὐτὸν πτερόν, Aesch. Suppl. 324. – Auch wie bei uns übertr., der Schutz, Παλλάδος δ' ὑπὸ πτεροῖς ὄντας ἅζεται πατήρ, unter den Fittigen der Pallas, Aesch. Eum. 455; vgl. τὰ κείνου τέκν' ἔχων ὑπὸ πτε ροῖς, Eur. Heracl. 10. – Von Rudern u. Segeln, welche die Flügel des Schiffes sind, νηὸς πτερά, Hes. O. 630, wie Hom. sagt ἐρετμά, τά τε πτερὰ νηυσὶ πέλονται, Od. 11, 125. 23, 272; νεὼς οὔριον πτερόν, Eur. Hel. 146; Ar. u. in Prosa (vgl. auch πτερόω); auch die Räder, s. Müller Lycophr. 1072; vgl. Voß Virg. Georg. 1, 169. – Fächer, com. bei Poll. 10, 127. – 2) Die Säulenstellung an beiden Seiten der griechischen Tempel, und an den ägyptischen, welche dergleichen nicht hatten, die Seitenmauern; auch eine Art Mauerzinnen zur Vertheidigung der Mauern. – Eine mit Eisen beschlagene Zugbrücke vor den Stadtthoren, Schol. Eur. Phoen. 114. – Πτερὰ Θετταλικά, ein weiter, thessalischer Flügelmantel, Coray Heliod. 2 p. 18. – Ein Saiteninstrument, vielleicht eine σῦριγξ, Anonym. Bellerm. de mus. 17.
-
3 μακράν
μακράν, ion. μακρήν (eigtl. fem. von μακρός, sc. ὁδόν, einen weiten Weg), weithin, fern, weit; μακρὰν ἀνωτέρω ϑακῶν, Aesch. Prom. 312, vgl. 859; οὐδέπω μακρὰν πτέσϑαι σϑένοντες, Soph. O. R. 16; προςβαίη μακράν, Phil. 42; Ggstz ἀγχοῠ, Trach. 958; auch von der Zeit, ἐπεί τἂν οὐ μακρὰν ἔζων ἐγώ, lange leben, El. 323; μακρὰν ἀπεῖναι, Eur. Med. 1158 u. öfter; μακρὰν ἄπωϑεν vrbdt Ar. Av. 1184; τάχα – οὐκέτ' ἐς μακράν, Vesp. 454; u. in Prosa, μακρὰν ἀπ οικεῖν, Plat. Legg. VI, 753 e; περιελϑεῖν, Theaet. 200 a; Folgde; ἱέντες μακράν, Xen. An. 3, 4, 7, der auch den superl. so braucht, ὅπως ὅτι μακροτάτην ἔλϑοι τῆς Λυδίας, 7, 8, 20, um so weit wie möglich in Lydien vorzurücken; – von der Rede, weitschweifig, λέγειν, τείνειν, ἐκτείνειν, Aesch. Spt. 695 Ag. 890. 1269; μὴ μακρὰν βούλου λέγειν, Soph. El. 1250; vgl. Eur. Or. 848.
-
4 ἀπο-νίζω
ἀπο-νίζω, poet. u. Sp. wie Plut. Phoc. 18 auch ἀπονίπτω (s. νίζω), abwaschen, ἀπονίζουσα Od. 23, 75; ὕδατι νίζοντες ἄπο βρότον Iliad. 7, 425; Plat. Conv. 175 a; ἀπονίζῃ Ar. Vesp. 608; ἀπονίψατε Od. 19, 317; ἀπονίψαντες βρότον ἐξ ὠτειλέων 24, 189. – Häufiger med., sich reinigen von etwas, χρῶτ' ἀπονί. πτεσϑαι Od. 18, 179; ἱδρῶ πολλὸν ἀπενίζοντο [mit langem ε] Il. 10, 572; χρῶτ'ἀπονιψαμένη Od. 18, 172; ἀπονιψάμενοι χεῖράς τε πόδας τε 22, 478; oft abs., sich waschen, ἀπονενίμμεϑα (nach der Mahlzeit, wie Poll. u. Ath. IX, 408 f auch bemerken) Ar. Vesp. 1217; vgl. Eccl. 419; ἀπονίψομαι Av. 1163; ἀπονιψάμενος Plat. Conv. 223 d, u. Sp.; τὸν πηλὸν ἀπονιψάμενοι τῶνποδῶν, sich den Schmutz von den Füßen abwaschen, Plut. Symp. 1, 2, 3; τὸν ὕπνον Luc. amor. 44.
-
5 ἰθυ-πτίων
ἰθυ-πτίων, ωνος, nur Il. 21, 169, μελίην ἰϑυπτίωνα ἐφῆκε, wahrscheinlich von πέτομαι, πτέσϑαι, die geradeaus fliegende eschene Lanze; Andere dachten an πίπτω, grade gehend; Zenodot. las ἰϑυκτίωνα, was erklärt wird ἐπ' εὐϑείας ἔχουσα τὰς κτεδόνας, τὰς ἐν τοῖς ξύλοις διαφύσεις, gradfaserig. Bei Hesych. hat man ἰϑυκέανος oder ἰϑυκέαστος, gerade zu spalten.
-
6 πέτο μαι
πέτο μαι, fliegen, eigtl. mit πετάννυμι zusammenhangend, seine Flügel ausbreiten, um zu fliegen; zunächst (a) von Vögeln u. anderen geflügelten Tieren, wie von Wespen, Bienen u. damit verglichen vom Geiste. Aber auch (b) von jeder schnellen schwebenden Bewegung durch die Luft hin, bes. von geworfenen, geschleuderten Körpern, von einem Steine; (c) von Menschen u. Tieren u. so von Göttern; πέτετο κρατὺς Ἀργειφόντης, ohne daß an wirkliche Flügel des Gottes zu denken ist; das kindliche Alter: οἱ μὲν οὐδέπω μακρὰν πτέσϑαι σϑένοντες; ἐφ' ἕτερον ἂν πέτοιτο, von einem unbeständigen Liebhaber -
7 πτερόν
πτερόν, τό, (1) Feder, womit man fliegt ( πτέσϑαι), Flügel, Fittig; als Sinnbild der Geschwindigkeit; πτερὰ νικᾶν δέξατο, die Fittige des Sieges, dessen Ruhm sich schnell verbreitete; ἀλλοτρίοις πτεροῖς ἀγάλλεσϑαι, sich mit fremden Federn schmücken. Übertr. wie bei uns, κείρειν τινὶ τὰ πτερά, einem die Flügel beschneiden, ihn in Schranken halten. Von den Flughäuten der Fledermaus. Auch das junge Barthaar, Milchhaar. Auch der Vogel, und überh. jedes geflügelte Geschöpf; dah. auch, wie οἰωνός, Vogelzeichen; Geschick, Los. Auch wie bei uns übertr., der Schutz; Παλλάδος δ' ὑπὸ πτεροῖς ὄντας ἅζεται πατήρ, unter den Fittigen der Pallas. Von Rudern u. Segeln, welche die Flügel des Schiffes sind; auch die Räder, Fächer; (2) Die Säulenstellung an beiden Seiten der griechischen Tempel, und an den ägyptischen, welche dergleichen nicht hatten, die Seitenmauern; auch eine Art Mauerzinnen zur Verteidigung der Mauern; eine mit Eisen beschlagene Zugbrücke vor den Stadttoren. Πτερὰ Θετταλικά, ein weiter, thessalischer Flügelmantel. Ein Saiteninstrument
См. также в других словарях:
πτέσθαι — πέτομαι fly aor inf mid πίπτω Exc. ex libris Herodiani aor inf mid … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σθένω — Μία από τις τρεις Γοργόνες. > Γοργόνες και Γοργώ. * * * ΜΑ [σθένος] (με απρμφ.) έχω τη δύναμη, μπορώ να κάνω κάτι (α. «οὐ σθένει γλῶσσα, Δέσποινα, ὑμνολογῆσαι Σε», Ακολ. Ακάθ. Υμν. β. «βοηθεῑν με οὐκ ἔσθενον», ΠΔ γ. «oἱ μὲν οὐδέπω μακρὰν… … Dictionary of Greek
Erepsin — Erep|si̱n [Kunstw. aus gr. ἐρεπτεσϑαι = rupfen; fressen, verzehren u. ↑Pepsin] s; s: eiweißspaltendes Enzymgemisch im Saft des Dünndarms u. der Bauchspeicheldrüse … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
διαρρίπτεσθαι — διαρρί̱πτεσθαι , διαρρίπτω shoot through pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
καταρρίπτεσθαι — καταρρί̱πτεσθαι , καταρρίπτω throw down pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
παραρρίπτεσθαι — παραρρί̱πτεσθαι , παραρρίπτω throw pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
παραρίπτεσθαι — παραρί̱πτεσθαι , παραρρίπτω throw pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀναρρίπτεσθαι — ἀναρρί̱πτεσθαι , ἀναρρίπτω throw up pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀπορρίπτεσθαι — ἀπορρί̱πτεσθαι , ἀπορρίπτω throw away pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἀπορίπτεσθαι — ἀπορί̱πτεσθαι , ἀπορρίπτω throw away pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἐπιρρίπτεσθαι — ἐπιρρί̱πτεσθαι , ἐπιρριπτέω throw oneself pres inf mp … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)